Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir. Çevresel Gürültü Direktifinin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi (EuropeAid/131352/D/SER/TR) Stratejik Gürültü Haritalama ve Eylem Planlama için Seçilen Pilot Alanlar konulu Rapor (Çıktı 2.1) 28 Nisan 2014 S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ DİREKTİFİNİN UYGULAMA KAPASİTESİ İÇİN TEKNİK YARDIM PROJESİ EuropeAid/131352/D/SER/TR Stratejik Gürültü Haritalama ve Eylem Planlama için Seçilen Pilot Alanlar konulu Rapor (Çıktı 2.1) S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
Sözleşme No Sözleşme Makamı Faydalanıcı / İş sahibi Rapor Adı Belge Dosya adı TR2009/0327.03-01/001 Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çıktı 2.1 Stratejik gürültü haritalama ve eylem planlama için seçilen pilot alanlar konulu rapor Deliverable2.1_vnihai_TR Yayın tarihi 28.04.2014 Hazırlayan Kilit Uzman 4 İnceleyen Takım Lideri ve Proje Müdürü Belge Geçmişi Revizyon No Revizyon Tarihi Revizyonu yapan Değişikliklerin özeti 1.0 28.04.2014 Danışman 1. Taslak Final 19.06.2014 Danışman/Faydalanıcı Nihai Versiyon S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
İÇİNDEKİLER TABLOSU 1. GİRİŞ 1 2. SEÇİM SÜRECİ 2 3. KARAYOLU GÜRÜLTÜSÜ PİLOT ALAN TANIMLARI 5 3.1 Adana karayolu gürültüsü pilot alanı 5 3.2 Edirne karayolları gürültüsü pilot alanı 9 3.3 Erzurum karayolu gürültüsü pilot alanı 10 3.4 Gaziantep - karayolu gürültüsü pilot alanı 12 3.5 Samsun - karayolu gürültüsü pilot alanı 14 4. DEMİRYOLU GÜRÜLTÜSÜ PİLOT ALAN TANIMLARI 16 4.1 Eskişehir demiryolu gürültüsü pilot alanı 16 5. EĞLENCE GÜRÜLTÜSÜ PİLOT ALAN TANIMLARI 18 5.1 Antalya eğlence gürültüsü pilot alanı 18 5.2 Muğla - eğlence gürültüsü pilot alanı 21 5.3 Nevşehir - eğlence gürültüsü pilot alanı 30 6. SANAYİ GÜRÜLTÜSÜ PİLOT ALAN TANIMLARI 36 6.1 İzmir Aliağa sanayi gürültüsü pilot alanı 36 S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
TABLOLAR TABLO 1. PILOT ALANLARA GERÇEKLEŞTIRILEN SAHA ZIYARETLERININ TAKVIMI... 3 TABLO 2. PILOT ALAN İL, İLÇE(LER), KILIT İRTIBATLAR VE GÜRÜLTÜ KAYNAKLARI... 4 TABLO 3. AVANOS TA PILOT ALAN EĞLENCE YERLERININ LISTESI VE KOORDINATLARI... 34 TABLO 4. AVANOS TA PILOT ALAN MAHALLELERININ LISTESI VE PILOT ALAN İÇERISINDEKI NÜFUSLARI. 35 HARİTALAR HARITA 1. ADANA VE SEYHAN İLÇELERI... 7 HARITA 2. SEYHAN PILOT ALAN ÇERÇEVESI... 7 HARITA 3. SEYHAN PILOT ALAN ÇERÇEVESI VE SEÇILEN KARAYOLLARI... 8 HARITA 4. EDIRNE PILOT ALAN KARAYOLLARI... 9 HARITA 5. ERZURUM PILOT ALAN KARAYOLLARI... 11 HARITA 6. GAZIANTEP İLK ADAY PILOT ALANLAR... 12 HARITA 7. GAZIANTEP PILOT ALANI... 13 HARITA 8. SAMSUN KARAYOLLARI PILOT ALAN ANAHATLARI... 15 HARITA 9 ESKIŞEHIR DEMIRYOLU PILOT ALAN ANAHATLARI... 17 HARITA 10 ANTALYA ADAY PILOT ALAN İLÇELERI... 18 HARITA 11. ALANYA PILOT ALANI VE EĞLENCE YERLERININ DAĞILIMI... 19 HARITA 12. MUĞLA PILOT ALAN... 24 HARITA 13. GÖLTÜRKBÜKÜ VE GÜMBET PILOT BÖLGELERINI GÖSTEREN BÖLGESEL BAKIŞ... 26 HARITA 14. GÖLTÜRKBÜKÜ PILOT ALAN... 26 HARITA 15. GÜMBET PILOT ALAN... 28 HARITA 16. PILOT ALAN NEVŞEHIR DE EĞLENCE YERLERI... 32 HARITA 17 PILOT ALAN AVANOS TA EĞLENCE YERLERI... 34 HARITA 18 ALIAĞA SANAYI PILOT ALANININ ANAHATLARI... 37 FOTOĞRAFLAR FOTOĞRAF 1. YARI AÇIK EĞLENCE YERI ÖRNEĞI... 20 FOOĞRAF 2. EĞLENCE GÜRÜLTÜSÜ KAYNAKLARINA YAKIN YERLEŞIMLER... 20 FOTOĞRAF 3. MUĞLA PILOT ALAN... 24 FOTOĞRAF 4. MUĞLA PILOT ALAN ÇATI TERASINA SAHIP BIR BAR... 25 FOTOĞRAF 5. MUĞLA PILOT ALAN YOLUN KARŞI TARAFINDAKI YERLEŞIM ALANI... 25 FOTOĞRAF 6. GÖLTÜRKBÜKÜ PILOT ALAN... 27 FOTOĞRAF 7. GÖLTÜRKBÜKÜ PILOT ALAN DENIZ ÜZERINDE İSKELELER... 27 FOTOĞRAF 8. GÖLTÜRKBÜKÜ PILOT ALAN DENIZ ÜZERINDE İSKELELER... 28 FOTOĞRAF 9. GÜMBET PILOT ALANINDA SOKAĞIN ÜST KISMI VE EĞLENCE YERLERI... 29 FOTOĞRAF 10. GÜMBET PILOT ALANINDA AÇIK HAVA EĞLENCE YERI... 29 FOTOĞRAF 11. GÜMBET TE EĞLENCE YERLERININ HEMEN ARAKASINDA KONUTLAR... 30 FOTOĞRAF 12. NEVŞEHIR DE DÜĞÜN SALONU... 32 FOTOĞRAF 13. NEVŞEHIR DE DÜĞÜN SALONU YAKININDAKI KONUTLAR... 33 S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
KISALTMALAR MFİB : Merkezi Finans ve İhale Birimi ÇGD : Çevresel Gürültü Direktifi 2002/49/EC ÇŞB : Çevre ve Şehircilik Bakanlığı TDE : Teknik Destek Ekibi ToR : İş Tanımı TCDD : Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları HDV : Ağır Vasıta ÇED : Çevresel Etki Değerlendirmesi S t r a t e j i k G ü r ü l t ü H a r i t a l a m a v e E y l e m P l a n l a m a i ç i n S e ç i l e n P i l o t A l a n l a r k o n u l u R a p o r
1. GİRİŞ Bu projenin ana amacı Türkiye de stratejik gürültü haritalama ve gürültü eylem planlama için sorumlu olan seçilmiş belediyeler ve kurumlarda kurumsal kapasiteyi geliştirmek ve güçlendirmektir. Projenin İş Tanımında (ToR) belirtildiği üzere pilot alan çalışmaları için özel olarak on il seçilmiştir. Her bir pilot alan için dikkate alınacak gürültü kaynağı da projenin İş Tanımında ortaya konmuştur. Her birinde gürültü haritaları ve eylem planları hazırlanacaktır. İş Tanımı her bir pilot alanın asgari 5 km² olması gerektiğini ve belirli gürültü kaynağını temsil eder nitelikte olması gerektiğini belirtir. Pilot alanlar hem Teknik Destek Ekibi hem de ÇŞB işbirliğiyle birlikte belediyeler tarafından seçilmiştir. İlaveten Eskişehir demiryolu gürültüsü pilot alanı için TCDD den bir temsilci de seçim sürecine dahil olmuştur. Bu raporun amacı her bir ilde seçilen pilot alanların tanımı, seçim kriterleri, gürültü kaynakları hakkında bilgi ve seçilen alanları gösteren genel haritalar sunmaktır. Mümkün olan yerlerde belediyelerin temin ettiği haritalar kullanılmıştır. Daha detaylı model alanları, kaynak ölçüm planları ve modelleme metodolojilerini sunmayacaktır, çünkü bunlar proje içerisindeki devam eden ve takip eden teknik faaliyetler süresince gerçekleştirilecektir. Sayfa 1
2. SEÇİM SÜRECİ Seçim süreci aşağıdakiler dahil olmak üzere birkaç aşamadan oluştu: Dikkate alınacak muhtemel kriterlere dair bir kılavuz notun dağıtımı; TDE ve ÇŞB nın saha ziyaretleri; Veri mevcudiyeti ve kalite değerlendirmesi; Belediyeler tarafından 2 veya 3 aday alan hazırlanması; Belediyeler, TDE ve ÇŞB arasında görüşmeler. Pilot alanlara ilk saha ziyaretleri 15 Kasım 2013 (Antalya) ve 16 Nisan 2014 (Muğla) arasında gerçekleştirildi. Bu belirli ziyaretler, proje belediyeleri ve diğer faydalanıcıların her birine gerçekleştirilecek daha büyük bir saha ziyaretleri programının parçasıydı. Birincil amaçları her bir organizasyon içerisinde spesifik konular ve kapasiteyi anlamak ve stratejik gürültü haritalamayı desteklemek için gerekli verilerin mevcudiyeti hakkında bilgi toplamaktı. Aynı zamanda ziyaretler personelin varlığı; bilgi ve beceriler; yazılım & sistemler ve her bir alanda projenin bekleyebileceği muhtemel destek konularında projeyi bilgilendirmeye yardımcı oldu. Bu ziyaretlerin her biri için bir saha ziyareti raporu hazırlandı ve bu ziyaretlerden elde edilen bilgiler seçim sürecinde kullanıldı. Pilot alanların her birinde belediyelerden önceden 2 veya 3 aday alan hazırlamaları istendi ve bu alanlar saha ziyaretlerinin bir bölümü olarak incelendi ve ziyaret edildi. Her bir pilot belediyeye gerçekleştirilen ziyaretlerin takvimi aşağıda Tablo 1 de listelenmiştir: Tarih Belediye Görüşler 15 Kasım 2013 Antalya 2 ziyaretin ilki 21 Kasım 2013 Eskişehir TCDD da katıldı 8-9 Ocak 2014 İzmir Aliağa İzmir aglomerasyon stratejik gürültü haritalama saha ziyareti ile birleştirildi 23 Ocak 2014 Samsun Stratejik gürültü haritalama için Liman alanının yanısıra 2 aday karayolu pilot alanı incelendi 28 Ocak 2014 Nevşehir Aday ilçeler Avanos ve Ürgüp e ziyaretleri içerdi 29 Ocak 2014 Adana Farklı gürültü kaynakları için 3 aday pilot alan incelendi (karayolları Seyhan ilçesi, sanayi Seyhan ilçesi, eğlence yerleri Çukurova ilçesi) 30 Ocak 2014 Gaziantep 3 aday pilot alan incelendi 6 Şubat 2014 Edirne Merkez alanda belediye tarafından belirlenen 1 pilot alan incelendi. Sayfa 2
Tarih Belediye Görüşler 12 Şubat 2014 Erzurum Pilot alan için karayollarının seçimi incelendi 8-9 Şubat 2014 Antalya İkinci saha ziyareti tercih edilen konum olarak belirlendikten sonra Alanya ya ziyareti içerdi 15-16 Nisan 2014 Muğla Ziyaretin, seçim ve Muğla nın Büyükşehir Belediyesi olmasını takiben yapılması kararlaştırıldı. Muğla, Bodrum ve ilçelerde 5 aday alana ziyaretler yapıldı. Tablo 1. Pilot Alanlara Gerçekleştirilen Saha Ziyaretlerinin Takvimi Bu saha ziyaretleri süresince çok miktarda faydalı bilgi toplandı ve bunlar saha ziyareti raporlarında ve veri anketlerinde kayıt altına alındı. Bu bilgiler devam etmekte olan veri toplama safhasının bir parçasıdır ve çeşitli belediyeler ile merkezi kurumlar içerisinde değerlendirme amaçları için hem örnekleme verileri hem de daha geniş ölçekli veriler toplandı. ÇŞB ile yapılan görüşmelerde pilot alanların seçiminin, stratejik gürültü haritalarının hazırlanması için, ÇGD ve Yönetmelikte yazdığı üzere bir aglomerasyon içerisinde olmak zorunda olmadığı netleştirildi ve kararlaştırıldı. Yani bu, alanların sıkı sıkıya stratejik gürültü haritalama için kapasite geliştirmeden ziyade, il içerisinde genel olarak gürültü yönetimi ile ilgili özel yerel sorunlara hitap edecek şekilde seçilebileceği anlamına geliyordu. Bu nedenle bazı pilot alanların seçilmiş olması bu bağlamdadır. Aşağıdaki Tablo 2 her bir pilot alan için gürültü kaynağını, seçilen alanın kapsadığı ilçe(ler) ve her bir alan için belediye ve ÇŞB ndaki birincil irtibat kişilerini listelemektedir. Pilot alan (il) İlçe(ler) Gürültü kaynağı Belediye İrtibat(lar) ÇŞB İrtibat(lar) Adana Seyhan Karayolları Selami Oğuzhan Emine Çelebioğlu Edirne Edirne Karayolları Gürcan Uçak Tolga Gökbilen Nuray Hüsmen Erzurum Gaziantep Yakutiye Palandöken Şehitkamil Şahinbey Karayolları Suat Polat Emine Çelebioğlu Karayolları Mustafa Yılmaz Nuray Hüsmen Samsun İlkadım Karayolları Eser Öncel Esin Türkel Eskişehir Tepebaşı Odunpazarı Demiryolları Tamer Entok Esin Türkel Sayfa 3
Pilot alan (il) İlçe(ler) Gürültü kaynağı Belediye İrtibat(lar) ÇŞB İrtibat(lar) Antalya Alanya Eğlence yeri Nazlı Yalçındağ Mustafa Ece Füsün Turan Muğla Muğla Eğlence yeri Mutlu Kaya Nuray Hüsmen Bodrum Üstün Gencer Nevşehir Nevşehir Avanos Eğlence yeri Meral İnce Esin Türkel İzmir Aliağa Sanayi Cihan Malhatun Emine Çelebioğlu Tablo 2. Pilot Alan İl, İlçe(ler), Kilit İrtibatlar ve Gürültü Kaynakları Sayfa 4
3. KARAYOLU GÜRÜLTÜSÜ PiLOT ALAN TANIMLARI 3.1 Adana karayolu gürültüsü pilot alanı Adana Büyükşehir Belediyesi başlangıçta, Eşleştirme projesinde bir karayolu gürültüsü pilot çalışmasına önceden katıldıkları için, Adana da 5km² lik başka bir karayolu gürültüsü pilot çalışması yapmakla çok şey kazanamayacakları yönünde endişelerini belirttiler. Bu nedenle projeye ya alternatif bir gürültü kaynağı seçmeyi ya da karayolu gürültüsü için pilot alanın büyüklüğünü genişletmeyi önerdiler. Bu konu belediye, ÇŞB ve TDE arasında tartışıldı ve üç seçeneği gözden geçirme kararı alındı: genişletilmiş bir karayolu gürültüsü alanı; sanayi gürültüsü kaynağı ve eğlence gürültüsü kaynağı. Bu farklı gürültü kaynakları (karayolları, sanayi ve eğlence) için üç aday pilot alan belediye tarafından hazırlandı ve Adana ya gerçekleştirilen ilk saha ziyareti süresince her bir konum tartışıldı ve ziyaret edildi. Bu konumlar özetle: a) Karayolu gürültüsü - Seyhan İlçesi Bu, Seyhan ilçesinin şehirleşmiş alanını kapsamaktadır. Bu alan için gürültü şikayetlerinin başlıca kaynağının devlet karayolu olduğu görüldü, fakat bu alanda birkaç kilit ana arter de vardır. Bu, önceki Eşleştirme projesi çalışmasının bir genişlemesi olacaktır, fakat projenin Eşleştirme projesinin sonuçlarını kullanmayacağı ve tüm kararlaştırılan alan için tamamen yeni bir proje olarak yürütüleceği kabul edildi. b) Sanayi gürültüsü - Seyhan İlçesi Bu, Seyhan ilçesinde bir organize sanayi bölgesi olarak değil fakat sanayi alanı olarak kurulan büyük bir alandır. Şirketlerin ve faaliyetlerin detaylı bir envanterinin olmamasının yanısıra bölgede çok sayıda küçük sanayi tesisi vardır. Başlıca faaliyetler metal işleri ve oto tamirhaneleridir. Bazı gecekonduların görülmesine rağmen yakın çevrede yerleşim alanları yoktur. Belediye bu alandan herhangi bir gürültü şikayeti almamıştır. c) Eğlence gürültüsü - Çukurova İlçesi Bu alan Çukurova ilçesinde boylu boyunca çok sayıda düğün salonu barındıran tek bir sokaktır. Sokağın karşı tarafında düğün salonlarının hemen karşısında konutlar olan bir yerleşim alanıdır. Düğün yerlerinin yanısıra bu sokakta haftasonları bir de pazar kurulmaktadır. Nihai karar planlandığı üzere gürültü kaynağı olarak karayolu gürültüsü ile devam etmek ve belediye tarafından önerildiği üzere Seyhan ilçesinde şehirleşmiş alan içerisinde birkaç karayolu seçmek oldu. Bu genişletilen pilot alan, alanda çalışmaları desteklemek için hem Seyhan ilçesinde hem de Adana Büyükşehir Belediyesinde personel olmasına dayanarak kararlaştırılmıştır. Personelin Eşleştirme projesinden gürültü haritalama tecrübesi vardır, teknik çalışmaları destekleyebilirler ve bu konuda istekliler. Veri değerlendirme devam ederken projeye uygun verilerin mevcut olduğu, alan içerisinde 29 konum için karayolları trafik verilerinin ulaşılabilir olduğu ve pilot alan içerisinde seçilen karayollarının trafik verilerinin olacağı belirtildi. Sayfa 5
Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle burada, Eşleştirme projesi süresince (2006-2008) Seyhan ilçesinde karayollarının küçük bir bölümü için gürültü haritalama ve eylem planlamanın tamamlandığı ifade edilmiştir. 2013 ila 2015 arasında gerçekleştirilecek bu proje için seçilen alan, bu alanın genişletilmiş halidir ve alınan çok sayıdaki şikayet, oldukça yüksek trafik yoğunluğu, nüfusun ve alandaki konutların artması ve alanda yaşanan çok sayıdaki sorun nedeniyle seçilmiştir. Seçilen alanın tanımlanması Seyhan ilçesi Büyükşehir Belediyesinin idaresi altındaki esas 5 ilçeden biridir, şimdi ildeki tüm 14 ilçeyi kapsayacak şekilde sorumluluğu (Mart 2014 itibarıyle) genişlemiştir. Bununla birlikte nüfusun çoğunluğu bu 5 ilçede ve özellikle Seyhan da yaşamaktadır. Seyhan ın şehirleşmiş alanı ilçenin kuzey doğu kısmında yaklaşık 45 km² lik alanı temsil etmektedir. Bu alan ayrıca bu projenin bir parçası olarak stratejik gürültü haritasının hazırlanacağı havaalanını da içermektedir. Havaalanından sorumlu kurum Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığıdır, böylece karayolları gürültüsü pilot alanı ayrı bir faaliyet olarak gerçekleştirilecektir.tarsus da yeni bir uluslararası havaalanı planlanmaktadır (Mersin il sınırları dahilinde). Adana havaalanı bilhassa yurt içi uçuşlarına hizmet etmeye devam edecek olup, bu değişikliğin hava trafiği hacmini bariz bir şekilde azaltacağı düşünülmektedir. Geçtiğimiz senelerde Adana dan gerçekleştirilen uçuş sayıları % 20 oranında artış göstermiştir. Yine de yeni havaalanı Adana içerisindeki karayolu trafiğine etkisi olması muhtemeldir. Yeni havaalanının en yakın hizmete girme tarihi ise 2016-17 olarak verilmektedir. Çukurova, Seyhan ın komuşu ilçesidir ve otoyol 2 ilçenin arasındaki sınır boyunca ilerlemektedir. Çukurova belediyesi Seyhan ilçesi içerisinde gerçekleştirilen proje çalışmasını destekleme konusunda isteklidir. Harita 1, Adana nın Seyhan ilçesini kuşbakışı göstermektedir, kuzeyde komşu Çukurova ilçesi ile birlikte şehirleşmiş alan kuzeydoğuda görülebilir. Sayfa 6
Harita 1. Adana ve Seyhan İlçeleri Aşağıdaki haritalar pilot alanın kapsamını (Harita 2) ve bu kapsamda dahil edilecek seçilen karayollarını (Harita 3) göstermektedir. Kesin model alanları takip edecek teknik faaliyetlerin bir bölümü olarak tespit edilecek ve belirlenen karayolları çevresinde uygun bir tampon bölge için veri toplanacaktır. Modellenecek nihai kapsam İş Tanımı uyarınca olacak ve toplam alanın 15 km 2 ye kadar olması önerilmektedir. Harita 2. Seyhan Pilot Alan Çerçevesi Sayfa 7
Harita 3. Seyhan Pilot Alan Çerçevesi ve Seçilen Karayolları Karayollarının Listesi: 1. Adana Çevre Yolu (E90) 2. Turhan Cemel Beriker Blv (D400) 3. Mavi Blv 4. Kıyıboyu Caddesi 5. 74004. Sk (4. Sk) 6. Şakirpaşa Caddesi 7. Uçak Caddesi 8. Obalar Caddesi 9. Bakımyurdu Caddesi 10. Güney Kuşak Blv 11. Öğretmenler Blv 12. 75048. Sk (80. Sk) 13. Alparslan Türkeş Blv 14. Mücahitler Caddesi 15. Karafatma caddesi 16. İbo Osman Caddesi 17. Kasım Gülek Caddesi Sayfa 8
3.2 Edirne karayolları gürültüsü pilot alanı Edirne Belediyesi Büyükşehir Belediyesi olmayan az sayıdaki proje faydalanıcılarından biridir. Edirne Belediyesi sadece merkez ilçeden sorumludur ve il içerisindeki diğer ilçeler ayrıdır. Belediye başkanı ile de bir görüşme yapılmış, Edirne saha ziyaretinde gürültü sorunlarının çok önemli bir sorun olmadığı görülmüştür. Gerçek anlamda sakin bir yer olduğu, yerleşim alanlarına yakın bir sokakta pekçok diğer şehirlerde de görüldüğü gibi merkezi bir cadde çevresinde Sokakta hayat var adı altında eğlence yerlerinin oluşturulduğu ve bu kararın şikayetlere sebep olduğu belirtilmiştir. Ancak karayolu gürültüsü bir sorun olarak görülmemektedir, merkezden sadece 2 ana yol geçmektedir ve karayolu gürültüsüne ilişkin kendilerine herhangi bir gürültü şikayeti gelmemiştir. Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle bu gerekçe, pilot alanın sunulan harita ile (Harita 4) tanımlandığını ve şu ana karayollarını içerdiğini ifade etmektedir: D100 otoyolu (Gazimihal Demir Köprü ye kadar, Talat Paşa Caddesi olarak da biliniyor) ve Kıyık Caddesi. Seçilen alanın tanımlanması Seçilen karayolları Edirne nin şehirleşmiş alanı içerisinden geçen iki ana yolu temsil etmektedir. Bu alan, şehirleşmiş alanın köşesinden nehrin üzerinden geçen köprüye kadar uzanmaktadır. Pilot alanda kullanılacak bu karayollarının kapsamı aşağıda (Harita 4) görülebilir. Pilot alanda dahil edilen karayollarının uzunluğu yaklaşık 8 km dir. Harita 4. Edirne Pilot Alan Karayolları Yukarıdaki haritada gösterilen Edirne için seçilen karayolları: 1. Talat Paşa Caddesi (D100) yaklaşık 5.5 km 2. Kıyık Caddesi yaklaşık 2.5 km Sayfa 9
3.3 Erzurum karayolu gürültüsü pilot alanı Erzurum Büyükşehir Belediyesinin 100,000 in üzerinde nüfusa sahip iki ilçesi vardır; Yakutiye ve Palandöken. Pilot alanın Erzurum şehrinin kendisinde bu ilçeler içinde seçilmesi düşünülmektedir. Pilot alanın tanımlanması hazırlığı için belediye personeli şehir merkezinde ve yakın çevresinde tüm karayollarını inceledi. Mevcut ve kullanılabilir veriler temelinde nüfus yoğunluğunun yüksek ve gerçek trafik sayım verilerinin mevcut olduğu şehir merkezinde birkaç ana yol belirlediler. Saha ziyareti süresince belediye seçtikleri aday karayollarını sundular ve bu karayollarının her biri ziyaret edildi. Belediye, TDE ve ÇŞB arasında yapılan görüşmeler neticesinde bir sanayi alanının içinden geçen yolun (karayolu 4) bir kesitinin çıkarılmasına ve şehir ile alışveriş merkezi arasındaki ana yollardan birinin (karayolu 7) eklenmesine karar verildi. Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle bu gerekçe, pilot alanın ağır trafik yüküne sahip kilit yolları, şehirdeki tek alışveriş merkezine giden yolu, insanları başlıca hastanelere ve okullara bağlayan yolları ve mevcut trafik verilerine sahip çok sayıda ana kavşaktan geçen yolları içermek için seçildiğini ifade etmektedir. Seçilen alanın tanımlanması Her bir karayolu kesitinin aşağıdaki açıklamaları belediye tarafından gerekçenin bir bölümü olarak sunuldu. Karayolları ayrıca açıklamalarda dahil edilen renk kodları ile birlikte harita üzerinde (Harita 5) gösterilmektedir. a) Yol 1 (haritadaki beyaz hat) Erzincan-Erzurum-Kars ı bağlayan E80 karayoludur. Karayolunun uzunluğu 3.42 km dir. Araç sayımının yapıldığı 6 kavşak ve 1 altgeçit, trafik sayımı olmayan 1 kavşak vardır. Bu kavşaklar sırasıyla: ÜNİVERSİTE SSK PALANDÖKEN EĞİTİM FAKÜLTESİ SULTAN ALPARSLAN ASRİ MEZARLIK b) Yol 2 (haritadaki kırmızı hat) Erzurum daki en popüler ve yoğun yol olan Cumhuriyet Caddesidir. Karayolunun uzunluğu 1.89 km dir. Araç sayımının yapıldığı 4 kavşak vardır. Bu kavşaklar yön no 2 üzerinde sırasıyla: ÜNİVERSİTE HAVUZBAŞI YAKUTİYE TEBRİZKAPI. c) Yol 3 (haritadaki mavi hat) genellikle Gürcükapı ismiyle bilinir. Şehrin başlıca ticaret ve bankalar merkezi olduğu için seçilmiştir. Karayolunun uzunluğu 1.92 km dir. Araç sayımının yapıldığı 5 kavşak, ve trafik sayımı olmayan 2 kavşak vardır. Bu kavşaklar sırasıyla: MİGROS GÜRCÜKAPI TAŞHAN YAKUTİYE ALİ RAVİ EĞİTİM FAKÜLTESİ. d) Yol 4 (haritadaki yeşil hat) sanayi bölgesi şehir merkezi ve ayrıca otobüs terminali havaalanını birbirine bağlarken öneminden dolayı seçildi. Karayolunun uzunluğu 3.57 km dir. Araç sayımının yapıldığı 5 kavşak, trafik sayımı olmayan 2 kavşak ve 1 altgeçit vardır. Bu kavşaklar sırasıyla: SANAYİ BARBAROS HAYRETTİN 50. YIL MİGROS GEZ İSTANBUL KAPI KAZIM KARABEKİR. Sayfa 10
e) Yol 5 (haritadaki mor hat) üzerindeki çok sayıda eğitim kurumu ve hastane nedeniyle seçildi. Karayolunun uzunluğu 1.25 km dir. Araç sayımının yapıldığı 3 kavşak vardır. Bu kavşaklar sırasıyla: GEZ HAVUZBAŞI SKK. f) Yol 6 (haritadaki sarı hat) şehirdeki tek alışveriş merkezi ile yoğun nüfuslu konut alanı arasında bulunmaktadır, bu nedenle bir çizgi şeklinde değil bir halka şeklindedir. Karayolunun uzunluğu 760 m dir, Araç sayımının yapıldığı 3 kavşak vardır. Bu kavşaklar no 6 yönünde sırasıyla: GAZİNO 2. MARKETLER EŞREF BİTLİS. g) Yol 7 (haritadaki turuncu hat) alışveriş merkezini merkeze bağlar ve 3 çok yoğun kavşağı kapsar: Yenişehir Bosna Caddesi Çaykara Gez Mahallesi. Fakat bu kavşaklarda araç sayımı yapılmamıştır. Harita 5. Erzurum Pilot Alan Karayolları Sayfa 11
3.4 Gaziantep - karayolu gürültüsü pilot alanı Gaziantep yaklaşık 2 milyonluk bir nüfusa sahiptir ve bu son 20 yılda üç kat artmıştır. Şehir başlıca 2 doğrusal özellik ile tanımlanır: tarihi İpek Yolu ve Nehir. Bu özelliklerin her ikisini de pilot alana dahil etme niyeti vardır. Gaziantep in merkezi şehirleşmiş alanını kapsayan 2 ilçe vardır (Şehitkamil ve Şahinbey). Ilaveten şehir içerisinde bulunan çok belirgin alanlar vardır. Kuzeyde ciddi oranda günlük trafik oluşturacak şekilde 100,000 den fazla insanın çalıştığı büyük bir organize sanayi bölgesi vardır. Eski tarihi şehir, gelişmekte olan yeni alanlar ve sanayi bölgeleri vardır. Planlama ve gelişme Büyükşehir Belediyesinde önemli bir rol oynamaktadır. Gürültü şikayetlerinin çoğunluğu şehrin daha yeni alanlarından gelmektedir, buradaki nüfus şehrin eski yerleşim yerlerinden daha fazla artmaya eğilimlidir. Saha ziyareti esnasında belediye alternatif aday alanları (bakınız aşağıda Harita 6) ve her bir alan için gerekçeleri sundu. Sunum 3 seçenek içeriyordu: Alternatif 1 (5.4km 2 ); Alternatif 2 (5.6 km 2 ) ve Alternatif 3 (6.1 km 2 ). Belediye içerisinde tartışmalar sürdürüldü ve 3 alan ziyaret edildi. Nihai pilot alanın her bir alanın birazını içermesi istendi, çünkü her bir alanın ideal olarak birleştirilebilecek farklı özellikleri vardı. Harita 6. Gaziantep İlk Aday Pilot Alanlar Belediye personeli, ÇŞB ve TDE arasında görüşülen nihai alan ağırlıklı olarak alternatif 1 oldu, fakat alternatif 2 ve 3 ün bazı bölümlerini dahil edecek şekilde genişletildi. Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle bu gerekçe, pilot alanın seçimi esnasında tarihi ipek yolu, hafif raylı sistem, parklar ve Zeugma müzesinin dikkate alındığını ve bunların hepsinin seçilen alan tarafından kapsandığını anlatmaktadır. Ana karayolu pilot alanın içinden geçmektedir, burada çeşitli Sayfa 12
sessiz alanlar ile okullar ve hastaneler gibi çok sayıda hassas alan da bulunmaktadır. Bunlara ilaveten hem hafif hem de ana demiryolu mevcuttur ve seçilen alanda nüfus maruziyeti oldukça yüksektir. Seçilen alanın tanımlanması Üzerinde mutabık kalınarak seçilen alan aşağıda Harita 7 de gösterilmektedir. Aşağıdaki haritadayer alan tüm karayollarının haritalaması planlanmamaktadır. Fakat bu harita pilot alanın kapsamını göstermektedir, buradaki belirli karayollarına karar verilecek, detaylı model alanı ve tampon bölgeler tanımlanacaktır. Bunlar, devam eden ve müteakip teknik faaliyetlerin bir parçası olarak, bu kararı destekleyecek veriler temin edildikten sonra belirlenecektir. Harita 7. Gaziantep Pilot Alanı Sayfa 13
3.5 Samsun - karayolu gürültüsü pilot alanı Samsun Büyükşehir Belediyesinde 4 ilçe bulunmaktadır, Mart 2014 sonrasında tüm ili kapsayacak şekilde genişleyecektir. Karayolları için pilot alanın yanısıra proje Samsun Limanı için bir stratejik gürültü haritası da hazırlayacaktır. Liman merkezi konumda bulunmaktadır ve limana hemen bitişik alan karayolu pilot alanı tarafından da kapsanmaktadır. Saha ziyareti esnasında çevre koruma daire başkanı eylem planlama sürecinin onlar için projenin kilit unsuru olduğunu ve bu çalışmaların yürütülmesiyle eylem planları ve gürültü azaltım seçeneklerinin şehrin uzun vadeli planlama ve yönetiminde önemli bir girdi olmasını umduklarını belirtti. Eğlence gürültüsünün Samsun daki en önemli gürültü sorunu olarak görüldüğü belirtildi, bu sadece yaz aylarında has değildir, yılın tüm dönemlerinde sorun teşkil etmektedir. Buna ilaveten soğutma ve havalandırma sistemleri de alanda gürültü sorunlarına yol açmaktadır, en büyük sorun ise hastanelerin soğutma sistemleridir. Şu ana kadar limanlarla ilgili herhangi bir gürültü şikayeti alınmamıştır, trafik gürültüsü şikayeti de alınmamıştır. Ancak trafikle ilgili sorunlarla trafik şubeleri ilgilendiğinden, olası şikâyetlerden gürültü şubesi haberdar da olmayabilir. Genel olarak birçok gürültü şikâyeti bireysel olarak belirlenmiş kaynaklardan ötürü oluşmaktadır ve bunlar da ulusal mevzuattan ziyade yerel olarak uygun mevzuat ile çözümlenmektedir. Karayolu gürültüsü pilot alanı için belediye iki seçenek önermiştir: a) Şehir merkezi Burası merkezde yoğun nüfusa sahip bir alandır ve eski kent merkezini içermektedir. Ağır vasıtaların yasaklanmış olmasına rağmen yüksek trafik hacmine sahip bir alandır. Insanlar bu alana günlük olarak gelip gitmektedir, aynı alanda yakın geçmişte bir hava kalitesi projesi yürütülmüştür, buradan bazı girdi verileri alınabilir. b) Atakum ilçesi Burası şehir merkezinin batısında planlı bir yerleşim artışı olan bir alandır (sanayi bölgeleri planlanmış ve şehrin doğusuna doğru büyümektedir). Her iki alan ziyaret edildi, fakat ilk seçeneğin tercih edilen ve belediye için en faydalı olacak alan olduğu açıktı ve bu yönde karar verildi. Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle burada, karayolu gürültü haritalaması için seçilen alanın İlkadım ilçesi olduğu açıklandı. Alan içerisindeki nüfus yaklaşık 250,000 dir. Ayrıca alan içinden geçen ana karayolunun yakın çevresindeki yerleşim alanı için veri mevcudiyeti da oldukça iyidir. Sayfa 14
Seçilen alanın tanımlanması Seçilen pilot alan Samsun un merkezini ve yoğun nüfusa sahip alanını temsil etmektedir. Pilot alan aşağıda gösterilmektedir (Harita 8). Aşağıdaki harita içerisinde yer alan tüm karayollarının haritalanması planlanmamaktadır. Fakat bu harita, pilot alanın kapsamını göstermektedir, buradaki belirli karayollarına karar verilecek, detaylı model alanı ve tampon bölgeler tanımlanacaktır. Bunlar, devam eden ve müteakip teknik faaliyetlerin bir parçası olarak, bu kararı destekleyecek veriler temin edildikten sonra belirlenecektir. Modellenecek nihai kapsam İş Tanımı (ToR) gerekliliklerine göre yapılacak olup, toplam alanın 15km 2 ye kadar olması önerilmektedir. Harita 8. Samsun Karayolları Pilot Alan Anahatları Sayfa 15
4. DEMİRYOLU GÜRÜLTÜSÜ PiLOT ALAN TANIMLARI 4.1 Eskişehir demiryolu gürültüsü pilot alanı Eskişehir deki pilot alanın demiryolu gürültüsü için olması nedeniyle Eskişehir e düzenlenen ilk saha ziyaretine TCDD den bir temsilci de (Cevat Aydın) katıldı. Cevat Bey yeni yüksek hızlı tren hattının (Istanbul Ankara) tünel bölümünden çıktığı ve ayrıca güneye giden mevcut demiryolu hattı ile bir kavşak/makas içeren merkezin batısındaki bir alanı önerdi. Bu öneri belediyenin önerisi ile uyumluydu, böylece pilotun bu alana odaklanması konusunda uzlaşmaya varıldı. Bu alan şehirleşmiş bir alandır, ciddi oranda yerleşik nüfus barındırmaktadır ve ayrıca gelecekte önemli bir kentsel büyüme beklenmektedir, bu nedenle eylem planlama için çok uygundur. Yerleşim alanları, hassas alanlar (okullar), park alanı ve bazı sanayi bölgeleri içermektedir. 5 Büyükşehrin stratejik gürültü haritalama çalışmalarında tren akış bilgileri için projeksiyon verileri kullanılacaktır. Bunun özellikle Eylem Planlamasının önem arz ettiği bir pilot alanda anlamlı olacağı hususunda mutabık kalınmıştır. Pilot alanın seçimi için resmi gerekçe belediye tarafından yazılı olarak ÇŞB na sunuldu. Özetle burada, seçilen alanın doğu-batı yönünde yüksek hızlı tren hattını kapsayacağı belirtildi. Burada çok sayıda hassas alan var, örneğin 18 okul, 5 hastane ve 1 otel. Demiryolu hattı boyunca kat sayısının çoğunlukla dörtten fazla olduğu yüksek binalar var, bu nedenle maruziyet oldukça yüksektir. Haritalanacak gürültü kaynağı demiryolu trafiğidir, seçilen alanın doğu kısmındaki konteynırlar ve malların taşınması ile ilişkili diğer sanayi kaynakları dahil değildir. Seçilen alanın tanımlanması Çeşitli saha çalışmaları, çalıştaylara katılım ve mevcut dijital verilerin değerlendirilmesini takiben belediye tarafından aşağıdaki açıklamalar verildi. Alan yaklaşık 9.8 km 2 dir, Odunpazarı ve Tepebaşı merkez ilçe belediyelerini kapsamaktadır. Bu alanın anahatları ve demiryolu hatları Harita 9 da gösterilmiştir. Pilot alan içerisindeki demiryolu hatlarının uzunluğu: a) Eskişehir İstanbul yüksek hızlı demiryolu hattı: 6,1 km b) Eskişehir İstanbul konvansiyonel demiryolu hattı: 6,1 km c) Eskişehir Afyon konvansiyonel demiryolu hattı: 3,8 km Konvansiyonel demiryolu hattı, doğu-batı yönündeki yüksek hızlı tren hattına paralel geçmektedir. Pilot alanın seçimi sürecinde, şehir merkezinden geçen demiryolu hattı kısmının yer altına indirildiği ve sonra mevcut gardan hemen önce yüzeye çıktığı dikkate alınmıştır. Bu alanın içerdiği mahalleler: Çamlıca, Ertuğrulgazi, Hoşnudiye, Osmangazi, Sazova, Sümer, Büyükdere ve Orhangazi dir. Pilot alan içerisinde 18 okul, 5 hastane ve 1 otelden oluşan hassas alanlar vardır. Değerlendirmenin bir parçası olarak ayrıca binaların dağılımı ve türü (kat sayısı) dikkate alınmıştır ve aşağıdaki özet bulgular bilgi için sunulmuştur: Sayfa 16