HAZIR DEĞERLERİN DÖNEM SONU UYGULAMASI: KASA HESABI Türk Lirasının Değerleme ve Envanteri: Örnek 1: İşletmenin yapılan sayımında işletmenin kasasında 7500,- TL bulunmasına rağmen kasa hesabının kalanı 8800,- TL dir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesabı alınmıştır. Kayıtlı Olan 8800 TL Mevcut Olan 7500 TL 1300 TL (NOKSANLIK) 197 SAYIM VE TES.NOKSANI 1300,00 197 01 Kasa Noksanı 100 KASA 1300,00 satıcı Can Alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Kayıtlı Olan 8800 TL Mevcut Olan 7500 TL 1300 TL (NOKSANLIK) 320 SATICILAR 1300,00 320 01 Can Alır 100 KASA 1300,00 c)işletmenin bankaya yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Kayıtlı Olan 8800 TL Mevcut Olan 7500 TL 1300 TL (NOKSANLIK) 102 BANKALAR 1300,00 100 KASA 1300,00 Örnek 2: İşletmenin yapılan sayımında işletmenin kasasında 8800,- TL bulunmasına rağmen kasa hesabının kalanı 7500,- TL dir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesabı alınmıştır. Kayıtlı Olan 7500 TL Mevcut Olan 8800 TL 1300 TL (FAZLALIK) 100 KASA 1300,00 397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLASI 1300,00 397 01 Kasa Fazlası Alıcı Veli Vermez tahsil edilen paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Kayıtlı Olan 7500 TL Mevcut Olan 8800 TL 1300 TL (FAZLALIK) 100 KASA 1300,00 120 ALICILAR 1300,00 120 01 Veli Vermez c)işletmenin bankadan çektiği paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Kayıtlı Olan 7500 TL Mevcut Olan 8800 TL 1300 TL (FAZLALIK)
100 KASA 1300,00 102 BANKALAR 1300,00 102 01 Ziraat bankası Örnek 3: işletmenin yapılan kasa sayımında 10.500,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 10.250,- TL dir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan 10250 TL Mevcut Olan 10500 TL 250 TL (FAZLALIK) 100 KASA 250,00 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 250,00 Örnek 4: işletmenin yapılan kasa sayımında 10.250,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 10.500,- TL dir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan 10500 TL Mevcut Olan 10250 TL 250 TL (NOKSANLIK 689 DİĞER OL.DIŞI GİD. VE ZAR 250,00 100 KASA 250,00 Örnek 5: İşletmenin yapılan kasa sayımında 6.750,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 4.980,- TL dir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15 gün sonra farkın nedeni; %18 kdv dahil satılan malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. işletmenin bankaya olan kredi borcuna karşılık yaptığı ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklanğı belirlenmiştir. c)yıl sonuna kadar bulunamadığından sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan 6750 TL Mevcut Olan 4980 TL 1770 TL (NOKSANLIK) 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1770,00 197 01 Kasa noksanı 100 KASA 1770,00 c) 153 TİCARİ MALLAR 1500,00 191 İNDİRİLECEK KDV 270,00 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 1770 197 01 Kasa noksanı 300 BANKA KREDİLERİ 1770,00 300 01 Ziraat Bankası 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 1770,00 197 01 Kasa Noksanı 689 DİĞ.OL.DIŞI GİDER VE ZAR. 1770,00 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 1770,00 197 01 Kasa Noksanı
Örnek 6: işletmenin yapılan sayımında kasasında 7.700,- TL para bulunmasına rağmen kasa hesabının borç toplamı 17.750,- TL, alacak toplamı ise 8.430,-TL dir. Yapılan araştırmaya rağmen farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15 gün sonra farkın nedeni; İşletme tarafından satın alınan %8 kdv dahil ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. Satıcı Can Alıra olan borcun ödenme kaydının yapılmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)satıcı Can Alıra olan senetli borcun ödenme kaydının yapılmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. e)işletme personelinden Ali tembel in açık vermesi nedeniyle hesabına borç kaydedilmiştir. Borç toplamı: 17.750,- - Alacak Toplamı: 8.430,- = 9.320,- TL kasa hesabının kalanı (kayıtlı olan) Kayıtlı Olan 9320 TL Mevcut Olan 7700 TL 1620 TL (NOKSANLIK) Aradaki farkın nedeninin bulunmaması nedeniyle araştırılmak üzere ilgili hesaba alınması 197 SAYIM VE TESEL. NOKSANI 1620,00 197 01 Kasa Noksanı 100 KASA 1620,00 153 TİCARİ MALLAR 1500,00 191 İNDİRİLECEK KDV 120,00 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANI 1620 197 01 Kasa Noksanı 320 SATICILAR 1620,00 320 01 Can Alır 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANI 1620,00 197 01 Kasa Noksanı c) 321 BORÇ SENETLERİ 1620,00 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANI 1620,00 197 01 Kasa Noksanı d) 689 DİĞER OL.DIŞI GİDER VE ZARARLAR 1620,00 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANI 1620,00 197 01 Kasa Noksanı e) 135 PERSONELDEN ALACAKLAR 135 01 Ali Tembel 1620,00 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANI 1620,00 197 01 Kasa noksanı
Örnek 7: işletmenin yapılan sayımda kasasında 9.898,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının borç tarafı toplamı 14.780,- TL, alacak tarafı toplamı ise 5.791,- TL dir. Yapılan araştırmaya rağmen farkın nedeni bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra fark nedeni; İşletmenin %1 kdv dahil sattığı ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Alıcı Veli Can ın borcuna karşılık ödeme yapmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)bankadaki kredi hesabımızdan çekilen paradan kaynaklandığı belirlenmiştir. d)nedeni bulunamadığı için yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına aktarılmıştır. e)ziraat bankasından tahsil edilen çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. f) Senetli alacağın tahsil edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. g)iade edilen tüpler için tahsill edilen depozito bedelinden kaynaklandığı belirlenmiştir. Borç toplamı: 14.780,- - Alacak Toplamı: 5.791,- = 8.989,- TL kasa hesabının kalanı (kayıtlı olan) Kayıtlı Olan 8989 TL Mevcut Olan 9898 TL 909 TL (FAZLALIK) Aradaki farkın nedeninin bulunmaması nedeniyle araştırılmak üzere ilgili hesaba alınması 100 KASA 909,00 397 SAYIM VE TESEL. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası c) d) e) f) g) 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 900,00 391 HESAPLANAN KDV 9,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 120 ALICILAR 909 120 01 Veli Can 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 300 BANKA KREDİLERİ 909,00 300 01 Ziraat Bankası 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 679 DİĞER OL. DIŞI GELİR VE KAR. 909,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 101 ALINAN ÇEKLER 909,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 121 ALACAK SENETLERİ 909,00 121 01 Cüzdandaki Sntler 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 909,00 397 01 Kasa Fazlası 126 VERİLEN DEP. VE TEMİNATLAR 909,00 126 01 Tüp depozitosu
Yabancı Paraların Değerleme ve Envanteri: Örnek 8: işletmenin bilanço gününde kasasında 1$= 2,50 kuruştan alınmış 2000$ para bulunmaktadır. Bilanço gününde 1$= 2,40 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 656 KAMBİYO ZARARLARI 200,00 100 KASA 200,00 100 50 Yabancı Paralar 100 50 01 $ hesabı (2,50-2,40)x2000= 200,- Örnek 9: İşletmenin bilanço gününde kasasında 1 Avro= 2,75 kuruştan kayıtlara alınmış 3000 Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 Avro = 2,80 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 100 KASA 150,00 100 50 Yabancı paralar 100 50 02 Avro hesabı 646 KAMBİYO KARLARI 150,00 (2,80-2,75)x 3000 = 150,- Örnek 10: İşletmenin kasasında 1$= 2,30 kuruştan kayıtlara alınmış 2500$ ile bir Avro=2,90 kuruştan kayıtlara alınmış 2.200 Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde 1$= 2,40 kuruş, 1 Avro ise 2,80 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 656 KAMBİYO ZARARLARI 220,00 100 KASA 220,00 100 50 Yabancı paralar 100 50 02 Avro hesabı (2,90-2,80)x2200 =,220-100 KASA 250,00 100 50 Yabancı paralar 100 50 01 $ hesabı 646 KAMBİYO KARLARI 250,00 (2,40-2,30)x 2500 = 250,- Örnek 11: işletmenin yapılan sayımda kasasında 4.700,-TL olarak kayıtlı 2000$ ile 7.125,- TL kayıtlı 2.500 Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde ise bir dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. 4700/2000 = 2,35 kuruş 1 doların değeridir. Değer düşüklüğü olduğu için zarar ortaya çıkmıştır. 656 KAMBİYO ZARARLARI 100,00 100 KASA 100,00 100 50 Yabancı paralar 100 50 01 $ hesabı (2,40-2,35)x2000 = 100,- 7125/2500 = 2,85 kuruş 1 avronun değeridir. Değeri yükseldiği için kar ortaya çıkmıştır. 100 KASA 125,00 100 50 Yabancı paralar 100 50 02 Avro hesabı 646 KAMBİYO KARLARI 125,00 (2,85-2,80) x 2500 = 125,-
Örnek 12: İşletmenin gün sonu kontrolünde kasa hesabının borç toplamı 22.450,- TL, alacak toplamı ise 11.175,- TL olarak tespit edilmiştir. Yapılan kasa sayımında ise 10.486,69 kuruş paranın bulunduğu belirlenmiştir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda; Bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. İşletmenin bankaya yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)işyerinde çalışan bekar işçi Ali tembel e brüt 1.000,- TL ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. İşyeri tehlike derecesi 2 dir. (7a ve 7b seçeneğine göre) 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 788,31 197 01 Kasa Noksanı 100 KASA 788,31 102 BANKALAR 788,31 100 KASA 788,31 c) 7/a seçeneğine göre 770 GENEL YÖNETİM GİDERİ 1220,00 770 01 İşçi Ücret ve Gider 770 01 01 Brüt Ücret 1000 770 01 02 Sgk İşv. Payı 200 770 01 03 Sgk İşv. İs. Payı 20 100 KASA 788,31 360 ÖD. VERGİ VE FONLAR 61,69 360 01 Gelir Ver. 54,10 360 02 Damga ver. 7,59 361 ÖD. SOS.GÜV. KESİNTİLERİ 370,00 361 01 Sgk İşv. Payı 200,- 361 02 Sgk işv.is.payı 20,- 361 03 Sgk işçi payı 140,- 361 04 Sgk işçi isz. Payı 10,- d) 7/b seçeneğine göre 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER. 1220,00 791 01 Brüt Ücret 1000 791 02 Sgk İşv. Payı 200 791 03 Sgk İşv. İs. Payı 20 100 KASA 788,31 360 ÖD. VERGİ VE FONLAR 61,69 360 01 Gelir Ver. 54,10 360 02 Damga ver. 7,59 361 ÖD. SOS.GÜV. KESİNTİLERİ 370,00 361 01 Sgk İşv. Payı 200,- 361 02 Sgk işv.is.payı 20,- 361 03 Sgk işçi payı 140,- 361 04 Sgk işçi isz. Payı 10,-
ALINAN ÇEKLER HESABI Türk Lirası Üzerinden Düzenlenen Çeklerin Dönem Sonu İşlemleri Örnek 1: İşletmenin yapılan kontrolde Alınan çekler hesabının kalanı 6.600,- TL olmasına karşılık, kasasında 4.240,- TL lik çek bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda ziraat bankasından tahsil edilen çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda ziraat bankası tarafından tahsil edilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a olan borcumuza karşılık ciro edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır dan %18 kdv dahil satın alınan mal karşılığında ciro edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 2360,00 197 02 Çek Noksanı 101 ALINAN ÇEKLER 2360,00 c) d) e) 100 KASA 2360,00 101 ALINAN ÇEKLER 2360,00 102 BANKALAR 2360,00 101 ALINAN ÇEKLER 2360,00 320 SATICILAR 2360,00 320 01 Can Alır 101 ALINAN ÇEKLER 2360,00 153 TİCARİ MALLAR 2360,00 191 İNDİRİLECEK KDV 101 ALINAN ÇEKLER 2360,00 Örnek 2: İşletmenin yapılan sayımında Alınan çekler hesabının kalanı 5.750,- TL olarak tespit edilmesine rağmen kasasında 4.400,- TL lik çek bulunmuştur. ın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra farkın nedeni %8 kdv dahil satın alınan mal karşılığında ciro edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. c)20 gün sonra farkın nedeni satıcı Can Alır a olan borcumuza karşılık ciro edilmesinden kaynaklanmıştır. 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1350,00 197 02 Çek noksanı 101 ALINAN ÇEKLER 1350,00 153 TİCARİ MALLAR 1250,00 191 İNDİRİLECEK KDV 100,00 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1350,00 197 02 Çek noksanı 320 SATICILAR 1350,00 320 01 Can Alır 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1350,00 197 02 Çek noksanı
Örnek 3: İşletmenin yapılan kontrolde Alınan çekler hesabının kalanı 6.600,- TL olmasına karşılık, kasasında 9.550,- TL lik çek bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Alıcı Veli vermez den borcuna karşılık alınan çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda alıcı Veli vermez e %18 kdv dahil çek karşılığı mal satışından kaynaklandığı tespit edilmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alıra ciro ettiğimiz çekin iade edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 101 ALINAN ÇEKLER 2950,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 2950,00 397 02 Çek Fazlası c) d) 101 ALINAN ÇEKLER 2950,00 120 ALICILAR 2950,00 120 02 Çek fazlası 101 ALINAN ÇEKLER 2950,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 2500,00 391 HESAPLANAN KDV 450,00 101 ALINAN ÇEKLER 2950,00 320 SATICILAR 2950,00 320 01 Can Alır Örnek4: İşletmenin yapılan sayımında Alınan çekler hesabının kalanı 5.750,- TL olarak tespit edilmesine rağmen kasasında 7.370,- TL lik çek bulunmuştur. ın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra farkın nedeni %8 kdv dahil satılan mal karşılığında alınan çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)20 gün sonra farkın nedeni alıcı ali can ın borcuna karşılık verdiği çekten kaynaklanmıştır. d)ın nedeni bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. 101 ALINAN ÇEKLER 1620,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 1620,00 397 02 Çek fazlası c) d) 397 SAYIM VE TES. FAZLASI 1620,00 397 02 Çek Fazlası 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 1500,00 391 HESAPLANAN KDV 120,00 397 SAYIM VE TES. FAZLASI 1620,00 397 02 Çek Fazlası 120 ALICILAR 1620,00 120 01 Ali Can 397 SAYIM VE TES. FAZLASI 1620,00 397 02 Çek Fazlası 679 DİĞ. OL.DIŞI GELİR VE KARLAR 1620,00 Yabancı Para Üzerinden Düzenlenen Çeklerin Dönem Sonu İşlemleri
Örnek 5: İşletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 Dolar =2,45 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 Dolarlık çek ile 1 Avro 2,95 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 Avroluk çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 Dolar 0 2,40 kuruş, 1 Avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. 656 KAMBİYO ZARARLARI 375,00 101 ALINAN ÇEKLER 375,00 101 50 Yabancı paralı Çekler 101 50 01 Dolar Çek. 75,- 101 50 02 Avro Çek. 300,- (2,45-2,40) x 1500 = 75,- (2,95-2,80) x 2000 = 300,- Örnek 6: İşletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 Dolar =2,25 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 Dolarlık çek ile 1 Avro 2,70 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 Avroluk çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 Dolar 0 2,40 kuruş, 1 Avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. 101 ALINAN ÇEKLER 425,00 101 50 Yabancı Paralı Çekler 101 50 01 Dolar Çek. 225,- 101 50 02 Avro Çek. 200 646 KAMBİYO KARLARI 425,00 Örnek 7: işletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 dolar 2,20 kuruştan kayıtlara alınmış 2500,- Dolarlık bir çek ile 1 avro 3,00 kuruştan kayıtlara alınmış 3000,- avroluk bir çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. dolar 101 ALINAN ÇEKLER 500,00 101 50 Yabancı Paralı Çekler 101 50 01 Dolar Çek 500,- 646 KAMBİYO KARLARI 500,00 avro 656 KAMBİYO ZARARLARI 600,00 101 ALINAN ÇEKLER 600,00 101 50 Yabancı Paralı Çekler 101 50 02 Avro Çek. 600,- Örnek 8: İşletme alıca Veli vermez den olan 6.750,- TL lik alacağına karşılık 3.000,- dolarlık bir çek almıştır. Bilanço gününde ise bir dolar 2,40 kuruş olarak tespit edilmiştir. İlgili yevmiye kayıtlarını yapınız. Çek alınma kaydı 101 ALINAN ÇEKLER 6750,00 101 50 Yabancı Paralı Çekler 101 50 01 Dolar Çek. 6750,- 120 ALICILAR 6750,00 120 01 Veli Vermez Yıl sonu kaydı 101 ALINAN ÇEKLER 450,00 101 50 Yabancı Paralı Çekler 101 50 01 Dolar Çek. 450,- 646 KAMBİYO KARLARI 450,00 (2,40-2,25) X 3000 = 450,-
BANKALAR HESABI Türk Lirası Üzerinden Düzenlenen Hesapların Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Örnek 1: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 6.850,- olmasına rağmen ziraat bankasından gelen hesap özetinde işletmenin hesabında 5.335,- TL kayıtlı bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda satın alınan %1 kdv dahil malın bedelinin bankadan ödenmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a bankadan yapılan ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a borcumuza karşılık verilen çekin bankadan ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda işletmenin senetli borcunun bankadan ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. f)yapılan araştırma sonucunda bankadan nakit çekilen paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1515,00 197 03 Banka hesap noksanı 102 BANKALAR 1515,00 c) d) e) f) 153 TİCARİ MALLAR 1500,00 191 İNDİRİLECEK KDV 15,00 102 BANKALAR 1515,00 320 SATICILAR 1515,00 320 01 Can Alır 102 BANKALAR 1515,00 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR. 1515,00 102 BANKALAR 1515,00 321 BORÇ SENETLERİ 1515,00 102 BANKALAR 1515,00 100 KASA 1515,00 102 BANKALAR 1515,00 Örnek 2: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 4.800,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta hesabında 3.300,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni; Bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan farkın nedeni 20 gün sonra Satıcı Can Alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1500,00 197 03 Banka Hesap Noksanı 102 BANKALAR 1500,00
320 SATICILAR 320 01 Can Alır 1500,00 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 1500,00 197 03 Banka Hesap Noksanı Örnek 3: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 8.500,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise 6.541,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda işletmenin hesabına brüt 50,- TL faiz tahakkuk ettirilmesi (gelir vergisi oranı %18) ve işletmenin bankadaki kredi borcuna karşılık hesabından mahsup edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. 102 BANKALAR 41,00 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON. 9,00 193 01 Gelir ver. 9,00 642 FAİZ GELİRLERİ 50,00 300 BANKA KREDİLERİ 2000,00 300 01 Ziraat Bankası 102 BANKALAR 2000,00 Örnek 4: işletmenin bankalar hesabının kalanı 7.750,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise 9.874,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda işletmenin yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda Alıcı veli vermez in borcuna karşılık para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Alıcı veli vermez in senetli borcuna karşılık para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda işletmenin tahsil edilmek üzere gönderilen çekin bedelinin hesabımıza yatırılmasının kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. f)%18 kdv dahil satılan mal karşılığında alınan çekin aynı gün bankaya gönderilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. 102 BANKALAR 2124,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 2124,00 397 03 Banka Hesap Fazlası c) d) 102 BANKALAR 21240,00 100 KASA 2124,00 102 BANKALAR 2124,00 120 ALICILAR 2124,00 120 01 Veli Vermez 102 BANKALAR 2124,00 121 ALACAK SENETLERİ 2124,00 121 01 Cüzdandaki senetler
e) f) 102 BANKALAR 2124,00 101 ALINAN ÇEKLER 2124,00 102 BANKALAR 2124,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 1800,00 391 HESAPLANAN KDV 324,00 Örnek 5: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 3.750,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise hesabında 5.520,- TL bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan farkın nedeni 20 gün sonra bankaya tahsile gönderilen senedin tahsil edilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. 102 BANKALAR 1770,00 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 1770,00 397 03 Banka Hesap Fazlası 397 SAYIM VE TES. FAZLALARI 1770,00 397 03 Banka Hesap Fazlası 121 ALACAK SENETLERİ 1770,00 121 02 Tahsildeki senetler Örnek 6: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 9.900,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise hesabında 12.482,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda işletmenin hesabına brüt 100,- TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve Alıcı Veli Vermez in borcuna karşılık hesabımıza para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. İki kayıt halinde yapılırsa 102 BANKALAR 82,00 193 PEŞİN ÖD. VER.VE FON. 18,00 193 01 Gelir Ver. 18,- 642 FAİZ GELİRLERİ 100,00 102 BANKALAR 2500,00 120 ALICILAR 2500,00 120 01 Veli Vermez Tek kayıt halinde yapılırsa 102 BANKALAR 2582,00 193 PEŞİN ÖD. VERGÖ VE FON. 18,00 193 01 Gelir Ver. 18,- 120 ALICILAR 2500,00 120 01 Veli Vermez 642 FAİZ GELİRLERİ 100,00
Örnek 6: Dönem Sonunda ziraat bankasından gelen dekontta hesabımıza brüt 40,- TL; Vakıflar bankasındaki hesabımıza ise brüt 60,- TL faiz tahakkuk ettirildiği bildirilmektedir. 102 BANKALAR 82,00 32,80 102 02 Vakıfbank 49,20 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON. 18,00 193 01 Gelir ver 18,- 642 FAİZ GELİRLERİ 100,00 Yabancı Paralı Hesapların Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Örnek 7: İşletmenin yıl sonunda yapılan sayımda ziraat bankasındaki hesabında 5000 dolarlık bir hesabı bulunmaktadır. 1 dolar 1,85 kuruştan kayıtlara alınmıştır. Yıl sonunda 1 dolar = 1,80 kuruştur. Yıl sonunda 1 dolar = 2,00 kuruştur. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. 656 KAMBİYO ZARARLARI 250,00 102 BANKALAR HESABI 250,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 01 Dolar hesabı (1,85-1,80) X 5000 = 250,- 102 BANKALAR HESABI 750,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 01 Dolar hesabı 646 KAMBİYO KARLARI 750,00 (1,85-2,00)X 5000 = 750,- Örnek 8: işletmenin yıl sonunda yapılan sayımda vakıflar bankasındaki hesabında 4000 avroluk bir hesap bulunmaktadır. 1 avro 2,75 kuruştan kayıtlara alınmıştır. Bilanço gününde 1 avro = 2,60 kuruştur. Bilanço gününde 1 avro = 2,80 kuruştur. c)bilanço gününde 1 avro = 2,75 kuruştur. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. 102 BANKALAR 600,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 02 Avro hesabı 646 KAMBİYO KARLAR 600,00 (2,75-2,60) X 4000 = 600,- 656 KAMBİYO ZARARLARI 200,00 102 BANKALAR 200,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 02 Avro hesabı (2,80-2,75) x 4000 = 200,- c) KAYIT YAPILMAZ. DEĞER DEĞİŞİKLİĞİ OLMADIĞI İÇİN.
Örnek 9: 1 kasım tarihinde alıcı Veli vermez işletmeye olan borcuna karşılık ziraat bankasındaki hesabımıza 2000 dolar karşılığında 4.700,- TL ve 2000 avro karşılığında 5.800,- TL para yatırmıştır. Bilanço gününde ise 1 dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur. İşletmenin ilgili muhasebe kayıtlarını ve yıl sonu değerleme kaydını yapınız. Alacağın döviz olarak tahsili 102 BANKALAR 8000,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 01 Dolar hesabı 4700,- 102 50 02 Avro hesabı 5800,- 120 ALICILAR 8000,00 120 01 Veli Vermez 4700 / 2000 = 2,35 1 dolar 5800 / 2000 = 2,90 1 avro Yıl sonu dolar değerlemesi 102 BANKALAR 100,00 102 50 Yabancı paralar 102 50 01 Dolar hesabı 646 KAMBİYO KARLARI 100,00 (2,40-2,35) X 2000 = 100,- Yıl sonu avro değerlemesi 656 KAMBİYO ZARARLARI 200,00 102 BANKALAR 200,00 102 50 Yabancı paralar 102 50 02 Avro hesabı (2,90-2,80) x 2000 = 200,- Örnek 10: işletmenin ziraat bankasındaki hesabında 1 dolar 2,30 kuruştan kayıtlara alınmış 2500 dolarlık, ve 1 avro 3,00 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 avroluk hesabı bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur. Ayrıca işletmenin dolar hesabına brüt 20 dolar, avro hesabına ise brüt 30 avro faiz tahakkuk ettirilmiştir. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. Doların değerlemesi 102 BANKALAR 250,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 01 Dolar Hesabı KAMBİYO KARLARI 250,00 (2,40-2,30) X 2500 = 250,- Avronun değerlemesi 656 KAMBİYO ZARARLARI 300,00 102 BANKALAR 300,00 102 50 Yabancı Paralar 102 50 02 Avro hesabı (3,00-2,80) x 1500 = 300,- Faiz tahakkuku 102 BANKALAR 108,24 102 50 Yabancı Paralar 102 50 01 Dolar Hes. 29,52 102 50 02 Avro Hes. 56,58 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON. 23,76 193 01 Gelir Ver. 23,76 642 FAİZ GELİRLERİ 132,00 20 X 2,40 = 48 X 0,18 = 8,64 30 X 2,80 = 84 X 0,18 = 15,12 DİĞER HAZIR DEĞERLER
Örnek 1: işletme işyerinde kullanılmak üzere 400,- TL lik posta pulu, 500,- TL lik damga pulu satın almıştır. Yıl sonunda yapılan sayımda ise işletmenin kasasında 150,- TL lik posta pulu, 200,- TL lik damga pulu bulunduğu tespit edilmiştir. Pulların alış kaydını yapınız. Maliyet gider hesaplarından 7/a seçeneğine göre gider kaydını yapınız. c)maliyet gider hesaplarından 7/b seçeneğine göre gider kaydını yapınız. 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 900,00 108 01 Posta pulu 400,- 108 02 Damga pulu 500,- 100 KASA 900,00 7/a seçeneğine göre 770 GENEL YÖNETİM GİDER. 550,00 770 03 Dış. Sağ. Fayda ve hiz. 250,- 770 05 Vergi Resim ve Harçlar 300,- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 550,00 108 01 Posta pulu 250,- 108 02 Damga pulu 300 c) 7/b seçeneğine göre 793 DIŞ. SAĞ. FAYDA VE HİZM. 250,00 795 VERGİ RESİM HARÇLAR 300,00 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 550,00 108 01 Posta Pulu 250,- 108 02 Damga Pulu 300,- Örnek 2: işletme işyerinde kullanılmak üzere 300,- TL lik posta pulu, 400,- TL lik damga pulu satın almıştır. Yıl sonunda yapılan sayımda ise işletmenin kasasında 150,- TL lik posta pulu, 200,- TL lik damga pulunun kullanıldığı tespit edilmiştir. Pulların alış kaydını yapınız. Maliyet gider hesaplarından 7/a seçeneğine göre gider kaydını yapınız. c)maliyet gider hesaplarından 7/b seçeneğine göre gider kaydını yapınız. 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 700,00 108 01 Posta pulu 300,- 108 02 Damga pulu 400,- 100 KASA 700,00 7/a seçeneğine göre 770 GENEL YÖNETİM GİDER. 350,00 770 03 Dış. Sağ. Fayda ve hiz. 150,- 770 05 Vergi Resim ve Harçlar 200,- 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 350,00 108 01 Posta pulu 150,- 108 02 Damga pulu 200 c) 7/b seçeneğine göre 793 DIŞ. SAĞ. FAYDA VE HİZM. 150,00 795 VERGİ RESİM HARÇLAR 200,00 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 350,00 108 01 Posta Pulu 250,- 108 02 Damga Pulu 300,-
Uygulama Soruları: 1. İşletmenin kasa hesabının kalanı 5750,-TL olmasına rağmen yapılan kasa sayımında 6800,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamıştır. 2. İşletmenin kasa hesabının kalanı 4200,- olmasına rağmen yapılan kasa sayımında 3450,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamıştır. 3. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 8800,- TL alacak tarafı toplamı ise 3300,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 5000,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni işletmenin bankaya yatırdığı parayı kayıtlara almamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 4. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 6600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1200,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 6000 TL paranın bulunduğu belirlenmiştir. ın nedeni işletmenin alıcılardan tahsil edilen tutarın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 5. İşletmenin kasasında 1 dolar 2,10 kuruştan kayıtlara alınmış 1800 dolar bulunmaktadır. Bilanço gününde ise bir dolar 2,40 kuruştur. Değerleme kaydını yapınız. 6. İşletmenin kasasında 1 avro 2,95 kuruştan kayıtlara alınmış 2400 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir avro 2,80 kuruştur. Değerleme kaydını yapınız. 7. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 12500,- TL alacak toplamı ise 7500,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise 7950,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni işletmenin peşin olarak sattığı %18 kdv dahil malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 8. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 15500,- TL alacak toplamı ise 6500,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 7112,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni işletmenin %18 kdv dahil peşin olarak satın aldığı ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 9. İşletmenin kasa hesabındaki yabancı paralar kısmında 5375,- TL olarak kayıt altına alınmış 2500 dolar ile 6600,- TL olarak kayıt altına alınmış 2200 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 2,40 kuruş 1 avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerlerme kayıtlarını yapınız. 10. İşletmenin kasa hesabındaki yabancı paralar kısmında 2300,- TL olarak kayıt altına alınmış 1000 dolar ile 2700,- TL olarak kayıt altına alınmış 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 2,40 kuruş 1 avro ise 2,80 kuruştur. Ayrıcı işletmenin kasasında 5555,- para bulunmasına rağmen kasa hesabının borç toplamı 13333,- TL, alacak toplamı ise 6428,- TL dir. ın nedeni işletmenin %8 kdv dahil sattığı ticari mal karşılığında aldığı çeki bankadan tahsil etmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 11. İşletmenin yapılan kontrolde alınan çekler hesabının kalanı 4400,- TL olmasına rağmen işletmenin kasasında 6000,- TL lik çekin bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni yapılan araştırma sonucunda alıcı murat can dan olan alacağımıza karşılık alının çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 12. İşletmenin yapılan kontrolde alınan çekler hesabının borç toplamı 7500,-TL, alacak toplamı ise 2500,- TL dir. Yapılan kontrolde işletmenin kasasında 2050,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni çek ciro edilerek alının %18 kdv dahil ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 13. Bilanço gününde işletmenin elinde 1 dolar 2,22 kuruştan kayıtlara alınmış 3000 dolarlık, ve bir avro 2,96 kuruştan kayıtlara alınmış 1800 avroluk iki adet çek bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 14. Bilanço gününde işletmenin alınan çekler hesabının borç toplamı 8800,- TL alacak toplamı ise 4400,- TL dir. İşletmenin kasasında ise 5000,-TL lik çek bulunmuştur. ın nedeni bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15. Bilanço gününde işletmenin alınan çekler hesabının borç toplamı 7700,- TL, alacak toplamı ise 3500,- TL dir. Yapılan sayımda ise işletmeni kasasında 3250,- Tllik çekin bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 16. İşletmenin ziraat bankasındaki hesabında 9000,- TL olduğu bildirilmesine rağmen işletmede tutulan bankalar hesabının kalanı 10888,-TL dir. Aradaki farkın nedeni işletmenin çek karşılığında %18 kdv dahil satılan mal bedeline ait alınan çekin işletmenin hesabına kaydedilmesinin unutulmasından kaynaklandığı belirlenmiştir.
17. İşletmenin ziraat bankasındaki hesabında 6500,- TL paranın bulunduğu bildirilmesine rağmen işletmede tutulan bankalar hesabının borç kalanı ise 3550,- TL olarak tespit edilmiştir. Aradaki farkın nedeni çek karşılığında %18 kdv dahil satın alınan mal bedelinin bankadan ödemesinin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. 18. İşletmenin ziraat bankasından gelen dekontta hesabında 5541,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. İşletmede tutulan bankalar hesabının borç toplamı 12500,- TL, alacak toplamı ise 7500,- TL dir. ın nedeni işletmenin hesabına brüt 50,-TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve işletme tarafından satıcı can alır a verilen çekin ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. 19. İşletmenin ziraat bankasında 2,45 kuruştan kayıtlara alınmış 2500 dolar ve 1 avro 2,65 kuruştan kayıtlara alınmış 2200 avroluk hesabı vardır. Bilanço gününde bir dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruş olarak tespit edilmiştir. 20. İşletmenin ziraat bankasında 1 dolar 2,50 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 dolarlık ve 1 avro 2,90 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 avroluk hesabı bulunmaktadır. Yıl sonunda 1 dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruş olarak tespit edilmiştir. Ayrıcabrüt 40 dolar ve brüt 40 avro faiz tahakkuk ettirilmiştir. 21. İşletmenin posta pulu hesabında 500,-TL, damga pulu hesabında ise 300,- TL kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin 225,-TL lik posta pulunun 125,-TL lik damga pulunun kullanıldığını tespit edilmiştir. Maliyet gider hesaplarından 7/a ve 7/b seçeneğine göre yıl sonu gider kaydını yapınız. 22. İşletmenin posta pulu hesabında 350,-TL, damga pulu hesabında ise 250,- TL kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin elinde 200,-TL lik posta pulu ve 140,- TL lik damga pulunun bulunduğu tespit edilmiştir. Maliyet gider hesaplarından 7/a ve 7/b seçeneğine göre yıl sonu gider kaydını yapınız. 23. İşletmenin yapılan yıl sonu kontrolünde ziraat bankasındaki hesabına brüt 60,- TL, vakıfbanktaki hesabına ise brüt 40,- TL faiz tahakkuk ettirildiği tespit edilmiştir. 24. İşletmenin alınan çekler hesabının borç toplamı 10000,-TL, alacak toplamı ise 4500,- TL dir. Yapılan sayımda ise işletmenin elinde 7500,- TL çek bulunmuştur. ın nedeni satıcı Can alır a borcumuza karşılık ciro edilen çekin iade edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 25. İşletmenin TL kasa hesabının kalanı 5550,- TL olmasına rağmen yapılan sayımda ise 7100,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. ın nedeni 1500,- TL lik senetli alacağının tahsilinin unutulduğu kalan kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Ayrıca dolar hesabında 2100,- TL kayıtlı 1000 dolar ile 2650,- TL kayıtlı 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 2,40 kuruş, 1 avro ise 2,80 kuruştur.