ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SAYI DUYUSUNDAKİ BAŞARISI VE ÖZYETERLİĞİ. Saliha Hilal Yarar, Hasan Es, Nejla Gürefe

Benzer belgeler
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİME İLİŞKİN ÖZ-YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlikleri ve Matematik Öğretimine Yönelik Öz-Yeterliklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİK OKURYAZARLIĞI ÖZYETERLİK DÜZEYLERİ

FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN KİŞİLERARASI ÖZYETERLİK İNANÇLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ - 1. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

6., 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Sayı Duyusu Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

Available online at

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME STİLLERİ, CİNSİYET ÖĞRENME STİLİ İLİŞKİSİ VE ÖĞRENME STİLİNE GÖRE AKADEMİK BAŞARI 1

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ - 1. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği

Nejla GÜREFE 1 İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ÜSTBİLİŞSEL FARKINDALIKLARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

485 International Conference on New Trends in Education and Their Implications

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (TOKAT İLİ ÖRNEĞİ)

İkinci Dereceden Fonksiyonlar Konusuna İlişkin 10.sınıf Öğrencilerinin Başarı, Özdeğerlendirme ve Tutumlar Arasındaki İlişki *

Matematik Eğitimi ABD. Mesleki Deneyim: Indiana University, School of Education, Curriculum and

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Sekizinci sınıf öğrencilerinin doğal sayı, ondalıklı sayı, kesirler ve yüzde konularında kullandıkları sayı duyusu stratejilerin incelenmesi 1

Mesture Kayhan Altay Accepted: January ISSN : mkayhan@hacettepe.edu.tr Ankara-Turkey

Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi**

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program/Alan Üniversite Bitirme Yılı Lisans Fizik / Fen Edebiyat / Fizik Dicle Üniversitesi 2004

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Sınıf Düzeylerine Göre Öğretmen Adaylarının Sayı Duyusu Performansları. Number Sense Performances Of Preservice Teachers By Grade Level

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:

İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Meslek Olarak Öğretmenliği

İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stillerinin Akademik Başarı ve Matematiğe Yönelik Tutumları Açısından İncelenmesi

ELETRONİK SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Electronic Journal of Social Sciences

Ortaokul Öğrencilerinin Teknolojiye Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sibel GÜRBÜZOĞLU YALMANCI, Solmaz AYDIN

PRESERVICE ELEMENTARY MATHEMATICS TEACHERS SELF-EFFICACY BELIEFS IN EDUCATIONAL INTERNET USE

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının E-içerik Geliştirme Becerileri ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

ÜSLÜ İFADELER İLE İLGİLİ SAYI DUYUSU ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ * DEVELOPMENT OF NUMBER SENSE SCALE RELATED TO EXPONENTIALS

Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr

Yrd.Doç.Dr. Nihal TUNCA

ESERLER. A. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities & Diğerleri)

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM OKULU 6, 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YAŞAMININ NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ *

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

İLKOKUL DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN SAYI DUYULARININ BAĞLAM TEMELLİ VE BAĞLAM TEMELLİ OLMAYAN PROBLEM DURUMLARINDA İNCELENMESİ

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

Yrd. Doç. Dr. Talip ÖZTÜRK Ordu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü

KIMYA BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ENDÜSTRİYEL KİMYAYA YÖNELİK TUTUMLARI VE ÖZYETERLİLİK İNANÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ; CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Parametrik İstatistiksel Yöntemler (t testi ve F testi)

Matematik Başarısı ve Anne Baba Eğitim Düzeyi 1 - doi: / IAU.IAUD.m /

EĞİTİM FAKÜLTESİNDEKİ AKADEMİK BAŞARININ KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI NDAKİ BAŞARI ÜZERİNDE ETKİSİ

International Journal of Progressive Education, 6(2),

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 72, Haziran 2018, s

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ HAYAT BİLGİSİ ÖĞRETİMİNE YÖNELİK ÖZ YETERLİK ALGILARI İLE BİLİŞÖTESİ FARKINDALIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

4. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINDA YER ALAN BECERİLERİN KAZANDIRILMASINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL AKADEMİK BAŞARILARI

Doç.Dr. EYLEM YILDIZ FEYZİOĞLU

A Research on the Self-Efficacy Beliefs about Mathematical Literacy of Preservice Teachers in terms of Different Variables

Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Matematik Öz-yeterlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi(Bitlis İli Örneği)

Anahtar Kelimeler:Tutum,tutum ölçeği,matematik tutum ölçeği THE ATTITUDES TOWARDS MATHEMATİCS COURSE OF SECONDARY EDUCATION STUDENTS

İŞİTME ENGELLİ ve ENGELLİ OLMAYAN İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BENLİK KAVRAMLARI ve AKADEMİK BAŞARILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

ÖZGEÇMİŞ. :

Doç.Dr. HİLAL AKTAMIŞ

Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Ölçeği nin Geliştirilmesi* Developing the Scale of Self-Efficacy Towards Number Sense

Aygil TAKIR ÖZGEÇMİŞ

BİYOLOJİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖZ-YETERLİLİK ALGILARININ İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü

KÜLTÜREL MUHİTİN ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2013 Cilt:2 Sayı:4 Makale No:25 ISSN:

EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fizik Laboratuvarına Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması

Araştırma Makalesi / Research Article

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (*)

ÖĞRETMEN ADAYLARININ YETENEK ve İLGİLERİ

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. OrtaöğretimMatematikEğitimi BoğaziciÜniversitesi 2007

MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ SANAL ÖĞRENME NESNELERİNİN KULLANIMINA YÖNELİK ÖZ-YETERLİKLERİNİN İNCELENMESİ

BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ EĞİTİM DURUMU:

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/BİYOLOJİ EĞİTİMİ (DR)

Elementary Education Second Level Students Attitude to The Mathematic lesson: An Example For Bitlis City

Gönderim Tarihi: Kabul Tarihi:

İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerinin Derslerdeki Başarı Düzeylerinin Birbiriyle İlişkisi

SINIF VE İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİK KAYGILARININ İNCELENMESİ 1

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ

Pınar Anapa Accepted: January 2012

Ahmet Adalıer Cyprus International University ISSN : aadalier@ciu.edu.tr Lefkoşa-KKTC

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETMENLERİNİN ZAMAN YÖNETİMİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Emine GÖZEL * ÖZET

PAMUKKALE ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Cihat YAŞAROĞLU ** Aziz İLHAN ***

İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerine Yönelik Sayı Duyusu Ölçeği nin Geliştirilmesi*

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖZ YETERLİLİK İNANÇ DÜZEYLERİ

İLKÖĞRETİM OKULLARINDA ÇALIŞAN ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ 1 (ADIYAMAN İLİ ÖRNEĞİ)

Gönül GÜNEŞ Osman BİRGİN Ramazan GÜRBÜZ. Derya ÇELİK Serhat AYDIN Duygu TAŞKIN Kadir GÜRSOY. Gökay AÇIKYILDIZ Zeynep Medine ÖZMEN Mustafa GÜLER

Transkript:

5th IFSCOM2018 PROCEEDING BOOK ISBN: 978-605-68670-0-2 IFSCOM2018 5TH IFS AND CONTEMPORARY MATHEMATİCS CONFERENCE SEPTEMBER, 05-09, 2018, KAHRAMANMARAS, TURKEY pp: 140-149 ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SAYI DUYUSUNDAKİ BAŞARISI VE ÖZYETERLİĞİ Saliha Hilal Yarar, Hasan Es, Nejla Gürefe Çalışma ile ortaokul öğrencilerinin sayı duyusundaki başarılarını ve özyeterliklerini belirlemek amaçlanmıştır. Karma bir desen olan araştırmanın katılımcılarını Ankara nın bir devlet okulunun 5, 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim gören toplam 106 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veriler Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Ölçeği ve Sayı Duyusu Başarı Testi ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Ayrıca sayı duyusu testindeki soruları cevaplamada sayı duyusunu kullanıp kullanmadığından emin olunmayan öğrenciler ile de birebir görüşmeler yapılmıştır. Öğretmenlerin sorulara verdikleri cevaplar ve çözüm yolları ise nitel ve nicel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada öğrencilerin cinsiyet ve sınıf düzeyleri değişkenlerine göre sayı duyusu başarıları ve özyeterlikleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı ilişkisiz örneklemler t testi ve tek yönlü ANOVA ile sayı duyusu başarıları ve sayı duyusuna yönelik özyeterlikleri arasında bir ilişki olup olmadığı ise Pearson Korelasyon testi katsayısının hesaplanması ile belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Sayı duyusu, Sayı duyusu özyeterlik, matematik. SUCCESS AND SELF-EFFICACY IN NUMBER SENSE OF THE MIDDLE SCHOOL STUDENTS In this study, it was aimed to determine the achievement and selfefficacy in the number sense of the middle school students. The participants consisted of 106 students who were studying in 5th, 6th, 7th and 8th grades of a public school in Ankara. The data were collected by using " Scale of Self-Efficacy Towards Number Sense" and "Number Sense Achievement Test" scales. In addition, interviews were actualized with students who were unsured whether they used the sense of number in answering questions in the number sense test. The answers and solutions given to the questions by the students were analyzed using qualitative and quantitative analysis methods. Whether there is a significant difference between the number sense success and selfefficacy in the number sense of the students in terms of gender and grade level variables was examined using unpaired sample t test and the one-way ANOVA test. However, to detect whether there is a relationship between self-efficacy in number sense and number sense success was made Pearson correlation test. Keywords: Number sense, Self-efficacy, Mathematics. 140

GİRİŞ Günlük hayatta kullandığımız matematik, daha çok tahminde bulunma, zihinden hesaplama yapabilme, sayılarla ilgili akıl yürütmeyi kapsamaktadır. NCTM, öğretilen matematiğin içeriğine ve önemine yönelik değişiklikler önermiş, semboller ve işlemler üzerindeki ezberci kullanımın azaltılması ve sayı duyusu, tahmin ve muhakeme üzerine verilen dikkatin arttırılmasını önermiştir. Pek çok ülkede matematik müfredatında reformlar yapılmış ve sayı duyusunun gelişmesine yönelik ilgi artmıştır (Australian Education Council, 1991; National Council of Teachers of Mathematics [NCTM], 1989). Ülkemizde de son yirmi yıldır matematik eğitimcileri sayı duyusu ile ilgili çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Ülkemiz matematik programında sayı duyusu olarak adı geçmese de Matematik Dersi Öğretim Programı nın genel amaçları içerisinde matematiksel kavramları anlayabilme ve bu kavramları günlük hayatta kullanabilme, tahmin etme ve zihinden işlem yapma becerilerini geliştirebilecek yeterliliklere yer verilmiştir (MEB, 2018, s.9). Peki bu sayı duyusu ne anlama gelmektedir? Sayı duyusu ile ilgili pek çok görüş vardır. Hope (1989) sayı duyusunun tam olarak tanımlanamayacağını ancak açıkça eksik olduğu durumların kolayca fark edilebileceğini belirtmiştir (s.12). Greeno (1991) ise sayı duyusunun bir tanımdan ziyade teorik analiz gerektiren bir terim olduğuna inandığını, özelliklerini ayırt eden bir tanım olmamasına rağmen ona ait örnekleri tanıyabileceğimizi ifade etmiştir. Araştırmacılar sayı duyusuna ait bir tanım geliştirmek için örnekler üzerinden öğrencilerin bu hisse sahip olup olmadıklarını belirlemeye çalışmışlardır. Howdan a (1989) göre sayı duyusu, öğrencilerin doğal anlayışlarına dayanır ve matematiğin sadece bir kurallar dizisi olmadığı, bir çözüme ulaşabilmek için mantıklı düşünce sistemi geliştirerek birden fazla yol kullanabilme becerisidir (s.6). Greeno (1991) ise esnek zihinsel hesaplama, sayısal tahmin ve nicel karar da dahil olmak üzere önemli fakat ifade edilmesi güç bir kabiliyet olarak ifade etmiştir (s.170). Markovits ve Sowder (1994) sayı duyusunun zihinsel hesaplama, tahmin etme, sayı büyüklüğünü belirleme, sonuçların akla yatkın olup olmadığına karar verme, sayılar semboller-işlemler arasında esnek kullanımı içerdiğini söylemişlerdir (s.5). Hope (1989) makul tahminler üretme, aritmetik hataları saptama, en verimli hesaplama yolunu seçme ve sayı örüntülerini tanıma yeteneği olarak tanımlamıştır (s.12). Kayhan Altay (2010) sayı duyusunu sayıları esnek bir biçimde kullanarak en etkin ve kullanışlı çözümü seçme, pratik düşünme, bazı durumlarda, problemi kolaylaştırıcı durumlarda kıyaslama noktasını kullanma, kesirlerde kavramsal düşünme ve farklı gösterim biçimlerini kullanma olarak ifade etmiştir. NCTM (1989) iyi bir sayı duyusuna sahip öğrencilerin sayıların anlamlarını iyi bir şekilde anlama, sayılar arasında çoklu ilişkiler geliştirme, sayıların birbirlerine göre büyüklüklerini fark etme, işlemlerin sayılar üzerindeki etkilerini anlama ve çevresindeki nesnelerin ve durumların ölçümleri için referans noktaları geliştirme gibi özelliklere sahip olması gerektiğini belirtmiştir. Sayı duyusu ile ilgili her araştırmacı kendine göre bir tanımlama yaparken farklı sayı 141

duyusu bileşenleri ortaya koymuşlardır. Bileşenleri, Greeno (1991, s.171, 172) esnek sayısal hesaplama, sayısal tahmin, niteliksel yargıçıkarım olmak üzere üçe ayırırken, McIntosh, Reys ve Reys (1992, s.4) sayı kavramı, sayılarla işlemler ve işlemlerin uygulamaları olarak sınıflandırmıştır. Öğrencilerin matematik öğrenmelerindeki başarılarının sayı duyusu ile ilgili olduğu düşünülmektedir. Günlük hayat problemleriyle başa çıkma, hızlı ve etkili bir şekilde zihinden işlem yapıp tahminde bulunarak sonuca ulaşabilmeleri için sayı duyusuna sahip olmaları gerekir ki bu da matematik algısıyla yakın ilişki içindedir. Özyeterlilik, insanların yaşamlarını etkileyen olaylar üzerinde etkili olan belirlenmiş hedeflere ulaşabilmek için, kendi yeteneklerine olan inançlarıdır (Bandura, 1997, s.1). Kişilerin öz-yeterlik inançlarını, kendilerini nasıl hissettikleri, nasıl düşündükleri, kendilerini nasıl motive ettikleri ve nasıl davrandıkları belirler. Hackett ve Betz (1989) matematik öz yeterliğini belirli bir matematiksel görevi ya da problemi başarılı şekilde yerine getirme ve üstesinden gelmedeki becerisine dair kendine olan güveni şeklinde ifade etmiştir (aktaran, Şengül ve Gülbağcı, 2013). Yapılan çalışmalar matematiği yapabileceğine dair inancı yüksek olan öğrencilerin matematik başarılarının da yüksek olduğunu göstermiştir (Yenilmez ve Korkmaz, 2013; Yurt, 2014). Sayı duyusuna yönelik araştırmalara bakıldığında öğrencilerin sayı duyusu stratejilerini kullanmada yetersiz olduklarını görülmektedir (Reys ve diğerleri, 1999; Takır; 2016; Yang, 2005). Sayı duyusu ile ilgili yapılan çalışmaların genel olarak çeşitli değişkenlere göre öğrencilerin sayı duyusu başarılarının incelenmesi olduğu görülmüştür (Takır, 2016; Akkaya, 2016; Gürefe, Öncül, Es, 2017; İymen ve Duatepe Paksu, 2015; Kayhan Altay, 2010). Ayrıca farklı olarak Şengül ve Gülbağcı (2013) sayı duyusunun öğrenci inançları üzerine etkisini araştırmış, ortaokul öğrencilerinin sayı hissi ile matematik öz yeterliği arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Alan yazındaki çalışmalardan farklı olarak bu araştırmada ise öğrencilerin sayı duyusu başarısı ile sayı duyusundaki özyeterliği araştırılmıştır. METOD Araştırma Modeli Araştırmada betimsel tarama modelinde ilişkisel tarama modelinden faydalanılmıştır. Katılımcılar Araştırmanın evrenini Ankara ilinin bir devlet okulunda öğrenim gören ortaokul öğrencileri oluşturmuştur. Örneklemini ise bu okulda öğrenim gören 5., 6., 7. ve 8. sınıflardan rastgele belirlenen 106 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın katılımcılarının 56 sı kız, 50 si ise erkektir. Veri Toplama Aracı ve Süreci Araştırmanın verileri Sayı Duyusu Başarı Testi ve Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Ölçeği ile toplanmıştır. Verileri toplamak için kullanılan araçlar, çalışmanın yazarlarından biri ve aynı zamanda sınıfların matematik öğretmeni tarafından sınıfta sessiz bir ortam oluşturularak öğrencilere bireysel olarak uygulanmıştır. İki formdan öncelikle özyeterlik ölçeği öğrencilere uygulanarak 20 dakika süre verilmiş, daha sonra ise sayı duyusu başarı testi öğrencilere uygulanarak bu testi cevaplandırmaları için de öğrencilere bir ders saati 142

süre verilmiştir. Ayrıca sayı duyusu başarı testini cevaplandıran öğrencilerden cevapları tam olarak anlaşılmayanlar ile birebir görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler ortalama 15 dakika sürmüş ve böylece öğrencilerin çözüm yolunun sayı duyusu ile ilgili olup olmadığına net bir şekilde karar verilebilmiştir. Sayı Duyusu Başarı Testi Bu test sayı duyusuna yönelik özyeterlik ölçeğindeki maddeler ve Kayhan Altay ve Umay ın (2013) geliştirdiği ölçekteki maddelerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Testte 24 soru yer almıştır. Testin cronbach- α güvenirlik katsayısı.90 olarak hesaplanmıştır. Ölçek puanlamasında soruyu sayı duyusunu kullanarak cevaplandıran öğrencilere 1 puan, hesap yaparak ve standart rutin olarak çözerek doğru sonuca ulaşamayanlara ise 0 puan verilmiştir. Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Ölçeği Ölçek, Alkaş Ulusoy ve Şahiner (2017) tarafından geliştirilmiştir. 19 maddeden oluşan ölçek hesaplamada esnekliğe yönelik özyeterlik, sayıların anlamlarının ve büyüklüklerinin anlaşılmasına yönelik özyeterlik, uygulamada esnekliğe yönelik özyeterlik ve zihinden hesap yapma-tahmine yönelik özyeterlik olmak üzere dört bileşenden oluşmuştur. Ölçeğin Cronbach-α güvenirlik katsayısı 0.82 olarak hesaplanmıştır. Verilerin Analizi Araştırmada veriler SPSS 20 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Ortaokul öğrencilerinin sayı duyusu başarısı ile sayı duyusuna yönelik özyeterliklerinin cinsiyete göre anlamlı olarak farklılık gösterip göstermediklerini belirlemek amacıyla ilişkisiz örneklemler t testi, sınıf düzeyine göre anlamlı şekilde farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için tek yönlü ANOVA, sayı duyusu başarısı ile sayı duyusuna yönelik özyeterlikleri arasında ilişki olup olmadığı ise Pearson Korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Bu çalışmada anlamlılık düzeyi p=.05 olarak alınmıştır. BULGULAR Bu bölümde öğrencilerin sayı duyusu başarısı (SDB) ve sayı duyusu özyeterlik (SDÖ) faktör puanlarının betimsel istatistik sonuçları, bu faktörlerin cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre nasıl farklılaştığı ve bu faktörler arasındaki ilişki incelenmiştir. Sayı Duyusu Başarı ve Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Puanlarına İlişkin Betimsel İstatistik sonuçları Öğrencilerin SDB ve SDÖ puanlarına ilişkin N sayıları, ortalama ve standart sapma değerleri Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1. Öğrencilerin SDB ve SDÖ Puanına İlişkin Betimsel İstatistik sonuçları Değişkenler N X Ss SDB SDÖ 106 106 8.6981 76.547 3.8966 10.717 Tablo 1 e göre öğrencilerin SDB sı genel ortalamasının 8.6981 ve standart sapmasının 3.89 ve SDÖ genel ortalamasının 76.547 ve standart sapmasının ise 10.717 olduğu belirlenmiştir. 143

Ortaokul Öğrencilerinin Sayı Duyusu Başarısı ve Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterliklerinin Cinsiyet Değişkeni Açısından İncelenmesi Öğrencilerin sayı duyusu toplam başarısı ile boyutlarına ilişkin başarının cinsiyet açısından farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla ilişkisiz örneklemler t testi analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucuna ilişkin bulgular Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2. Öğrencilerin SDB ve SDÖ Puanlarının Cinsiyete Göre Analiz Sonuçları Ölçekler Cinsiyet N X Ss Sd t p SDB Kız Erkek SDÖ Kız Erkek p>.05, p * <.05 56 50 56 50 8.50 8.92 75.60 77.60 3.8659 3.9581 10.983 10.419 104 104 -.552 -.551 -.955 -.958.593.778 Tablo 2 de görüldüğü gibi, SDB sında kızların aldıkları puanların ortalaması (X=8.50, std.sp.= 3.8659) erkeklerin aldıkları puanların ortalamasından (X= 8.92, std.sp.= 3.9581) farklıdır. Ancak ortalamalar arasındaki bu fark anlamlı değildir t(104)=.593, p>.05. Buradan SDB sının cinsiyete göre değişmediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca SDÖ puanlarının cinsiyete göre anlamlı olarak değişip değişmediği de belirlenmiş ve kızların aldıkları puanların ortalaması (X=75.60, std.sp.= 10.983) erkeklerin aldıkları puanların ortalamasından (X= 77.60, std.sp.= 10.419) farklıdır. Ancak ortalamalar arasındaki bu fark anlamlı değildir t(104)=.778, p>.05. yorumlanabilmiştir. Buradan SDÖ puanlarının cinsiyete göre değişmediği sonucuna varılmıştır. Ortaokul Öğrencilerinin Sayı Duyusu Başarısının Sınıf Düzeyi Değişkeni Açısından İncelenmesi Ortaokul öğrencilerinin SDB sı ve SDÖ puanlarının sınıf düzeylerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla Tek Yönlü ANOVA yapılmıştır. Bu analiz sonucunda ölçek ve boyutlarına ilişkin N sayıları, ortalama ve standart sapmalar Tablo 3 de, Tek Yönlü ANOVA sonuçları ise Tablo 4 de verilmiştir. Tablo 3. Sınıf Düzeyi Açısından SDB ve SDÖ Puanlarına İlişkin Betimsel İstatistik Sonuçları Ölçekler Sınıf Düzeyi N X Ss 144

SDB SDÖ 5. sınıf 6.sınıf 7. sınıf 8. sınıf Toplam 5. sınıf 6.sınıf 7. sınıf 8.sınıf Toplam 28 31 28 19 106 28 31 28 19 106 8.3214 7.7419 8.8929 10.5263 8.6981 82,0000 76.4516 73.0714 73.7895 76.5472 3.81084 3.51158 3.31483 4.93703 3.89669 9.17727 11.31912 11.10198 8.49561 10.71726 Tablo 3 öğrencilerin SDB ve SDÖ puanlarının sınıf düzeylerine ilişkin bulgularını göstermiştir. Sınıf düzeyleri açısından değerlendirildiğinde sayı duyusu başarıları ortalamasının 8. sınıf ve özyeterlik puanlarının ise 5. sınıf öğrencileri için daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Tablo 4. Sınıf Düzeyi Açısından SDB ve SDÖ Puanlarına İlişkin Tek Yönlü ANOVA Sonuçları Ölçek ve Alt Kareler Kareler Boyutları Kaynak toplamı Sd ortalaması F p SDB Gruplar arası 96.882 3 32.294 2.200.093 Grup içi 1497.458 102 14.681 Toplam 1594.340 105 SDÖ Gruplar arası 1315.572 3 438.524 4.163.008* Grup içi 10744.692 102 105.340 Toplam 12060.264 105 *p<.05, p>.05 Tablo 4 incelendiğinde 5, 6, 7 ve 8. sınıftaki katılımcı öğrencilerin SDB puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (F (3,102)=2.200; p>.05). Ayrıca öğrencilerin SDÖ puanlarının ise sınıf düzeyine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı belirlenmiştir (F(3,102)=4.163; p<.05). Bu farkın hangi gruplar arasında olduğunu tespit etmek üzere Scheffe testi yapılmıştır. Scheffe testi sonuçlarına göre ölçeğin uygulandığı sınıflardan sadece 5. ve 7. sınıf öğrencilerinin özyeterlik puanları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir, p<.05. Buna göre 5. sınıfların 7. sınıflardan daha fazla SDÖ puanlarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Ortaokul Öğrencilerinin Sayı Duyusu Başarısı ile Sayı Duyusuna Yönelik Özyeterlik Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Öğrencilerin sayı duyusu başarısı ile özyeterlik testi toplam puanları arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek için pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Bu analize ilişkin bulgular Tablo 5 de verilmiştir. Tablo 5. SDB ve SDÖ Puanları Arasındaki İlişkiye Yönelik Pearson Korelasyon Analizi Değişkenler SDÖ SDB.389* N=106, * P<.05 Tablo 5 incelendiğinde katılımcı öğrencilerin SDB ile SDÖ puanları arasında orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür, r=+.389, n=106, p<.05. 145

SONUÇLAR Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre SDB ve SDÖ lerinin anlamlı olarak farklılık gösterip göstermediği ve SDB ile SDÖ leri arasındaki ilişki belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre SDB ve SDÖ puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Alan yazındaki bazı araştırmalarda da benzer sonuçlar bulunmuştur (Singh, 2009; Kayhan Altay, 2010; Gürefe, Öncül, Es, 2017). Sınıf düzeyi değişkenine göre ise öğrencilerin SDB sında anlamlı bir fark bulunmaz iken, SDÖ lerinde anlamlı bir fark bulunmuştur. Buna göre sayı duyusunda 5. sınıf öğrencilerinin 7. sınıf öğrencilerinden daha yüksek özyeterliğe sahip olduğu görülmüştür. Öğrencilerin SSB ve SDÖ leri arasında da anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. KAYNAKLAR Adal, A. A., & Yavuz, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik öz yeterlik algıları ile matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. International Journal of Field Education, 3 (1), 20-41. Akkaya, R. (2016). An investigation into the number sense performance of secondary school. Journal of Education and Training Studies,4 (2), 113-123. Alistair Mcintosh, B. J. (1992). A Proposed Framework for Examining Basic. For the Learning of Mathematics, 12 (3), 2-8. Alkaş Ulusoy, Ç., & Şahiner, Y. (2017). Sayı duyusuna yönelik özyeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (1), 17-32. Bandura, A., & Wessels, S. (1997). Self- efficacy. New York: Freeman & Company. 4-6. HYPERLINK "https://scholar.google.com.tr/scholar?q=bandura,+a.+(1997).+selfefficacy:+the+exercise+of+control.+new+york:+w.+h.+fre eman&hl=tr&as_sdt=0&as_vis=1&oi=scholart" https://scholar.google.com.tr/scholar?q=bandura,+a.+(1997). +Selfefficacy:+The+exercise+of+control.+New+York:+W.+H.+Fre eman&hl=tr&as_sdt=0&as_vis=1&oi=scholart adresinden 02/08/2018 tarihinde alınmıştır. Greeno, J. G. (1991). Number sense as situated knowing in a conceptual domain. Journal For Research in Mathematics Education, 22 (3), 170-218. Gürefe, N., Öncül, C. & Es, H., (2017). Investigation Number Sense Test Achievements of Middle School Students According to Different Variables. American Journal of Educational Research, 5(9), 1004-1008. Hope, J. (1989). Promoting number sense in school. The Arithmetic Teacher, 36 (6), 12-16. Howden, H. (1989). Teaching number sense. The Arithmetic Teacher, 36 (6), 6-11. İymen, E., & Duatepe Paksu, A. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin üslü ifadeler ile ilgili sayı duyularının sayı duyusu bileşenleri bakımından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40 (177), 109-125. İymen İkizoğlu, E., & Duatepe Paksu, A. (2016). Üslü ifadelerle ilgili sayı duyusu ölçeğinin geliştirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 42-65. 146

Kayhan Altay, M. (2010).İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sayı duyularının; sınıf düzeylerine, cinsiyete ve sayı duyusu bileşenlerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Kayhan Altay, M., & Umay, A. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine yönelik sayı duyusu ölçeğinin geliştirilmesi, Eğitim ve Bilim, 38 (167), 241-255. Markovits, Z., & Sowder, J. (1994). Developing number sense: An intervention study in grade 7. Journal for Research in Mathematics Education, 25(1), 4-29. Mcintosh, A., Reys, B., & Reys, R. (1992). A proposed framework for examining basic number sense, For The Learning Of Mathematics, 12 (3), 2-8. MEB. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. smilli Eğitim Basımeviınıflar). Ankara: Milli Eğitim Basımevi. National Council of Teachers of Matmematics [NCTM]. (1989). Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics. Reston: NCTM. http://webapp1.dlib.indiana.edu/virtual_disk_library/index.cgi/ 4273355/FID3542/DOCS/ENC2280/280dtoc1.htm adresinden 02/08/2018 tarihinde alınmıştır. Reys, R., Reys, B., Emanuelsson, G., Johansson, B., Mclntosh, A., & Yang, D. C. (1999). Assessing number sense of students in Australia,Sweden,Taiwan and United States. School Science And Mathematics, 99 (2), 61-70. Şengül, S., & Gülbağcı, H. (2013). 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin sayı hissi ile matematik öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (4), 1049-1060. Şengül, S., & Gülbağcı Dede, H. (2014). matematik öğretmenlerinin sayı hissi problemlerini çözerken kullandıkları stratejiler. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 5 (1), 73-88. Takır, A. (2016). 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin sayı duyusu becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 309-323. Yang, D. C. (2005). Number sense strategies used by 6th-grade students in Taiwan. Educational Studies, 31 (3), 317-333. Yenilmez, K., & Korkmaz, D. (2013). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin geometriye yönelik öz-yeterlikleri ile geometrik düşünme düzeyleri arasındaki ilişki. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7 (2), 268-283. Yenilmez, K., & Yıldız, Ş. (2018). 7. sınıf öğrencilerinin rasyonel sayılar konusunda kullandıkları sayı duyusu stratejilerinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11 (3), 457-485. Yurt, E. (2014). Öz-yeterlik kaynaklarının matematik başarısını yordama gücü. Eğitim ve Bilim, 39 (176), 159-169. 147