Meme kanserlerinde meme koruyucu cerrahi deneyimimiz



Benzer belgeler
Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

SENTİNEL LENF NODU BİOPSİSİ VE ADJUVAN KEMOTERAPİ. Dr. Orhan TÜRKEN

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

MEMENİN PAGET HASTALIĞI. Doç. Dr. M. Ali Gülçelik Ankara Onkoloji Hastanesi

DKIS: Radyoterapi. Dr. Melis Gültekin. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

ANKARA MEME HASTALIKLARI DERNEĞİ BİLİMSEL TOPLANTISI

DUKTAL KARSİNOMA İN SİTU: CERRAHİ YAKLAŞIM. Dr. N. Zafer Utkan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

Meme kanser cerrahisinde sentinel lenf nodunu değerlendirmede intraoperatif sitolojinin tanı değeri

MEME KANSERİ CERRAHİ TEDAVİSİNİN UZUN DÖNEM SONUÇLARI

Erken Evre Meme Kanserinde Kimlere Aksiller Diseksiyon Gerekir?

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastaz ( PBAM) Sistemik Tedavinin Yeri. o Dr. Mehmet Aliustaoğlu

GENÇ MEME KANSERLİ HASTALARIN ÖZELLİKLERİ. Dr. Mutlu DOGAN Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Kliniği

OLGU SUNUMU. Araştırma Gör. Dr. N. Volkan Demircan

REKTUM KANSERİNDE NEO / ADJUVAN RADYOTERAPİ. Ethem Nezih Oral İstanbul Üniversitesi İTF Rad Onk AD

KONGRELERDEN ESİNTİLER. Dr. Serap Akyürek Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilimdalı

MEMEDE ĐNTRAOPERATĐF KONSÜLTASYON. Dr. N. Zafer Utkan

MEME KORUYUCU CERRAHİ SONRASI YÜKSEK LOKAL YİNELEME RİSKİ BULUNAN MEME KANSERLERİNDE HDR BRAKİTERAPİ BOOSTU: 27 OLGUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

Dünya da ve Türkiye de Erken Evre Meme Kanseri İnsidansı ve Farklılıkları

MEMENİN SELİM PREKANSERÖZ HASTALIKLARININ YÖNETİMİ. Op. Dr. Gülden BALLI İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

Erkekte, gebelikte, daha önce meme veya aksiller cerrahi uygulananlarda aksillaya yaklaşım

DKIS da Cerrahi Tedavi

Meme Kanseri Cerrahi Sonrası Görülen Lokal ve Bölgesel Nükslere. Dr.Müjgan ÇALIŞKAN

Safra Yolları Kanserlerinde SistemikTedaviler. Dr.M.Oktay TARHAN İzmir K.Ç.Ü. Atatürk E.A.H. Tıbbi Onkoloji Kliniği

DUKTAL KARSİNOMA İN SİTU TANILI OLGULARDA MEME KORUYUCU CERRAHİ VE ADJUVAN RADYOTERAPİ: EGE ÜNİVERSİTESİ DENEYİMİ

10. ULUSAL RADYASYON ONKOLOJİSİ KONGRESİ Nisan 2012, Antalya

REKTUM KANSERİNDE ADJUVAN NEOADJUVAN TEDAVİ YAKLAŞIMLARI. Prof Dr Gökhan Demir İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

Erken Evre Meme Kanseri Nedeni ile Yap lan Meme Koruyucu Cerrahi Sonras Nüks, Sa Kal m ve Hasta Memnuniyetine Etki Eden Faktörler

MEME KANSERİNDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ

MEME KORUYUCU CERRAHİ VE RADYOTERAPİ UYGULANAN ERKEN EVRE MEME KANSERLERİNDE LOKAL KONTROL VE SAĞKALIMI ETKİLEYEN PROGNOSTİK FAKTÖRLER

Erken Evre Meme Kanserinde Radyoterapi Gerekmeyen Hasta Var mıdır?

Serviks Kanserinde Fertilite Koruyucu Tedavi

OP. DR. YELİZ E. ERSOY BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ AD İSTANBUL

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

MEME KANSERİ TEDAVİSİNDE MEME KORUYUCU CERRAHİ KURSU. Prof Dr Mehmet Ali Gülçelik Ankara Onkoloji Hastanesi

Dr. S. Ata Güler. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Vaka Eşliğinde Güncel Pratik Yaklaşım: Oligometastatik Meme Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Feyyaz ÖZDEMİR K.T.Ü Tıbbi Onkoloji B.D.

Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları

ERKEN EVRE MEME KANSERİ

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

OLGU SUNUMU. Dr. Petek Erpolat. GÜTF Radyasyon Onkolojisi ABD

MEME KORUYUCU CERRAHİ Ve CERRAHİ SINIR. Doç. Dr. Mehmet Ali Gülçelik

TTOD MEME KANSERİ GÜNCELLEME KURSU HAZİRAN 2015 İSTANBUL 08:25-08:30 Açılış 08:00-08:30 Pratiği değiştiren çalışmalar. (salonda kahvaltı ile)

Papiller Tiroid Karsinomunda Santral Lenf Nodu Diseksiyonu

TRİPLE NEGATİF MEME KANSERİNE YAKLAŞIM RADYOTERAPİ

Meme Kanseri Cerrahi Yenilikler Sancar Bayar Ankara Üniversitesi Tıp fakültesi Cerrahi Onkoloji BD

29 yaşında erkek aktif şikayeti yok. sağ sürrenal lojda yaklaşık 3 cm lik solid kitlesel lezyon saptanması. üzerine hasta polikliniğimize başvurdu

Nazofarenks Kanseri Tedavisinde Üç Farklı İndüksiyon Rejiminin Retrospektif Değerlendirilmesi (CF vs DC vs DCF )

Dr Dilşen Çolak Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Kliniği

Duktal karsinoma in situ da sentinel lenf nodu biyopsisi gerekli midir?

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

ACİL CERRAHİ GİRİŞİM GEREKTİREN ENDOKRİN PATOLOJİLER: ERKEN TANI & HIZLI TEDAVİ

MEME KANSERİ ve ERKEN TEŞHİS. Dr.Koray Öcal Mersin Tıp Fak.Genel Cerrahi AD.Meme-Endokrin Cerrahisi Grubu

Meme Kanserinde Lenfatik ışınlamanın Sağkalıma Etkisi Varmıdır? Dr. İlknur Bilkay Görken DEÜTFH Radyasyon Onkolojisi AD

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Onkoplastik meme cerrahisi ve yenilikler

EVRE I SEMİNOM DIŞI TÜMÖRLERE YAKLAŞIM

Meme koruyucu cerrahi sonrası daima RT gereklidir. Dr. Ferah Yıldız Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi A.D.

LOKAL-BÖLGESEL EVRELEME VE TEDAVİYE YANITIN RADYOLOJİK DEĞERLENDİRİLMESİ

Operabl Meme Kanserinin Tedavisinde Radikal Mastektomi ile Daha Sınırlı Cerrahi Girişim Sonuçlarının Karşılaştırılması

LOKAL ILERI REKTUM TÜMÖRLERINDE

Performance of Cytoreductive Surgery and early postoperative intraperitoneal chemotherapy in a Gastric Carcinoma Patient with Huge Krukenberg tumor

Meme kanserinde sentinel lenf nodu pozitif olgularda yaklaşım

Neoadjuvan Tedavi Sonrası RT. Dr. Melis GÜLTEKİN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Papiller Mikrokarsinomlara Yaklaşım Türkiye Perspektifi

Proflaktik santral disekisyon: Yeni bir tartışma alanı. Ashok R. Shaha, MD. Çeviren: Dr. Yalın İşcan*, Dr. Yasemin Giles* * İÜTF Genel Cerrahi ABD

Dr. Mehmet TÜRKELİ A.Ü.T.F İç Hastalıkları A.D Medikal Onkoloji B.D 5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi Mart 2014-Antalya

MEME RADYOLOJİSİ DEĞERLENDİRME Kabul Şekli 1 (Bildiri ID: 39)/Meme Kanserinin Mide Metastazı Poster Bildiri KABUL POSTER BİLDİRİ

Meme Kanserinde Reirradiasyon

1. Oturum: Meme Kanserine Giriş, Patoloji ve Alt Tiplendirme Oturum Başkanları : Dr. Orhan ŞENCAN, Dr. İrfan ÇİÇİN

Küçük Hücre-Dışı Akciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi. 01 Kasım 2010 Pazartesi

Küçük Hücre-Dışı Akciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi. 18 Ocak 12 Çarşamba

Malign Fibröz Histiyositom (Postradyasyon Sarkomu): Olgu Sunumu Malignant Fibrous Histiocytoma (Post-Radiation Sarcoma): A Case Report Genel Cerrahi

Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi

MİDE ADENOKANSERİNDE NEOADJUVAN-ADJUVAN KEMOTERAPİ

Dr. A. Nimet Karadayı. Hastanesi, Patoloji Kliniği

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Erken Evre Mide Kanserine Yaklaşım. Adjuvan Kemoterapi. Prof. Dr. N. Faruk AYKAN İstanbul 2004

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

Nod-pozitif Meme Kanserinde Lenf Nodu Oranı Nüks ve Mortaliteyi Belirleyen Bağımsız Bir Prognostik Faktördür

Doç Dr Hüseyin Abalı Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Tıbbi Onkoloji BD Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi

Mide Tümörleri Sempozyumu


Erkek meme kanseri-3 olgu sunumu

Radikal Prostatektomi Sonrası Yüksek Riskli Grupta RT: Erken mi Geç mi? Dr Şefik İğdem

Akciğer Kanserini Hangi Evrede Yakalıyor ve Nasıl Tedavi Ediyoruz?

Meme Kanseri. Prof. Dr. Hilmi Alanyalı

Mamografi; Ne için? Ne zaman? Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı Mağusa Tıp Merkezi Hastanesi

KANSERDE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME DOÇ. DR.İSMAİL MİHMANLI

Tıbbı Onkoloji Dışkapı Yıldırım Beyazıt E.A.H Görevler: Görev Unvanı Görev Yeri Yıl Uzman Doktor-

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

MEME KANSERLİ KADINLARDA CERRAHİ YÖNTEMİN SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU

ULUSAL ENDOKRİN CERRAHİ KONSENSUS KONFERANSI

SERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ

Transkript:

Dicle Tıp Dergisi / 2014; 41 (4): 651-655 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.04.0493 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Meme kanserlerinde meme koruyucu cerrahi deneyimimiz Our experience in breast conserving surgery in breast cancers Halil İbrahim Taşcı 1, Faruk Aksoy 1, Murat Çakır 1, Tevfik Küçükkartallar 1, Ebubekir Gündeş 2, Adnan Karaibrahim 3 ÖZET Amaç: Bu çalışmada kliniğimizde meme kanseri nedeni ile meme koruyucu cerrahi uygulanmış olan hastaların uzun dönem sonuçları sunulmuştur. Yöntemler: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Genel Cerrahi anabilim dalında Ocak 2005 ve Aralık 2013 tarihleri arasında meme kanseri nedeni ile meme koruyucu cerrahi uygulanan 99 hastanın verileri geriye dönük olarak incelenmiştir. Çalışmamıza ait analizler SPSS 21,0 paket programı kullanılarak yapıldı. Bulgular: Toplam hasta sayısı 99 ve yaş ortalaması 51.11 ± 9,62 (31-74)idi. En sık görülen patoloji infiltratif duktal karsinom idi (62 (%62,6) hastada). Vakaların %88,7 (87 olgu) sine operasyon sonrası adjuvan radyoterapi uygulandı. Ortalama 38,86 ± 23,43 (5-92) aylık takipler sonrasında sadece 1 hasta yaşamını yitirmiştir. 1 hasta operasyondan 70 ay sonra gelişe lokal nüks ve 3 hasta cerrahi sınırda tümör tespit edilmesi nedeni ile yeniden opere edildi. Sonuç: Meme kanserinin cerrahi tedavisindeki temel yaklaşım kabul edilebilir onkolojik sonuçlar sağladıktan sonra hastanın yaşam kalitesini en az etkileyecek yöntemi seçmektir. Bu noktada meme koruyucu cerrahinin doğru seçilmiş hastalarda radikal cerrahi yöntemler yerine tercih edilmesi uygun bir yaklaşımdır. Anahtar kelimeler: Meme kanseri, meme koruyucu cerrahi, radikal mastektomi ABSTRACT Objective: This study presents the long-term results of patients who had breast conserving surgery at our clinic because of breast cancer. Methods: The data of 99 patients, who had breast conserving surgery because of breast cancer between January 2005 and December 2013 at Necmettin Erbakan University, Meram Medical School s Department of General Surgery, were retrospectively evaluated. The analyses of the study were conducted by the SPSS 21.0 program. Results: The total number of patients was 99 and the mean age was 51.11 ± 9.62 (31-74). The most frequently seen pathology was infiltrative ductal carcinoma and it was detected in 62 (62.6%) patients. 88.7% (87 cases) of the cases received adjuvant radiotherapy in the post-op period. Following the mean follow-up period of 38.86 ± 23.43 (5-92) months, only one patient passed away. Further, 1 patient underwent surgery again after having local recurrence 70 months later and 3 patients also underwent surgery again upon detecting that they had tumors on the surgical border. Conclusion: After obtaining acceptable oncological results, the fundamental approach in the surgical treatment of breast cancers is to select the method that will have the least negative effect on the patient s quality of life. At this point, selecting breast conserving surgery over radical surgical methods is an appropriate approach for suitable patients chosen carefully. Key words: Breast cancer, breast conserving surgery, radical mastectomy GİRİŞ Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür ve tümöre bağı ölümlerde 2. en sık görülen sebeptir. 1990 yılında yapılan toplantıda National Institutes of Health (NIH) tarafından evre 1 ve 2 meme kanserli hastalarda meme koruyucu cerrahi (MKC) ve sonrasında uygulanacak olan radyoterapi(rt) standart tedavi yöntemi olarak kabul edilmiştir [1]. 1 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Ağrı Devlet Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, Ağrı, Türkiye 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Yazışma Adresi /Correspondence: Halil İbrahim Taşcı, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD, Konya, Türkiye Email: okcu1@mynet.com Geliş Tarihi / Received: 05.08.2014, Kabul Tarihi / Accepted: 21.11.2014 Copyright Dicle Tıp Dergisi 2014, Her hakkı saklıdır / All rights reserved

652 H. İ. Taşcı ve ark. Meme koruyucu cerrahi Bu karara daha önceden yapılmış randomize çalışmalar sonucunda MKC sonrası RT ile modifiye radikal mastektominin (MRM) benzer sonuçlarının olması neticesinde varılmıştır [2]. Postoperatif RT lokal nüks oranını anlamlı derecede azaltırken sağ kalım üzerine anlamlı bir etkisi yoktur [3]. MKC de tedavinin amacı düşük lokal nüks ile beraber mastektomiye benzer yaşam süreleri sağlandıktan sonra kabul edilebilir kozmetik bir görünüş sağlamaktır. Bu çalışmada Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi genel cerrahi kliniğinde meme kanseri nedeni ile meme koruyucu cerrahi uygulanan hastaların uzun dönem sonuçları sunulmuştur. YÖNTEMLER Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi genel cerrahi anabilim dalında Ocak 2005 ve Aralık 2013 tarihleri arasında meme kanseri nedeni ile meme koruyucu cerrahi uygulanan 99 hastanın verileri geriye dönük olarak incelenmiştir. Hasta seçiminde yapılan lumpektomi sonrasında temiz cerrahi sınırın sağlanabilineceğinden emin olunması, ameliyat sonrası hastanın RT almasına engel teşkil edecek fiziksel yada ruhsal probleminin olup olmaması, kitlenin multisentrik olmaması, hastanın MKC yi kabul etmiş olması, tümör boyutunun cerrahi sonrasında kozmetik sonucu engellemeyecek şekilde olması gibi kriterler göz önüne alınmıştır. Hastalarda operasyon öncesi tanı aşamasında fizik muayene, görüntüleme yöntemi olarak ultrasonografi (USG) ve/veya mamografi ve/veya manyetik rezonans (MR) ve biyopsi yöntemlerinden yararlanıldı. Histolojik tanı için tüm hastalara kalın iğne biyopsi veya eksizyonel biyopsi yöntemlerinden birisi uygulandı. Rutin olarak hastalara sentinel lenf nodu biyopsisi (SLNB) yapılıp, ameliyat esnasında çalışılan frozen incelemede cerrahi sınır ve SLNB değerlendirildi. Cerrahi sınır müsbet olanlarda eksizyon sınırı genişletildi, ya da bunun mümkün olmadığı hastalarda mastektomi yapıldı. Lenf nodu pozitif çıkan hastalara aksiller lenf nodu diseksiyonu yapıldı. Operasyon sahası metalik kliplerle işaretlendi. Hastaların tamamına operasyon sonrasında RT önerildi. Takipler 3 ay aralıklarla USG, mamografi ve gerekirse MR ya da biyopsi yöntemleri kullanılarak yapıldı. Kozmetik memnuniyet hasta kontrolleri esnasında yapılan görüşmeler neticesinde mükemmel, iyi, orta ve kötü olarak sınıflandırıldı. Çalışmamıza ait analizler SPSS 21.0 paket programı kullanılarak yapıldı. Tüm analizlerde yanılma düzeyi p<0,05 olarak kabul edildi. Kategorik değişkenler için frekans tabloları sonuçları ve sayısal değişkenler için tanımlayıcı ölçüler (ortalama+/- standart sapma) şeklinde verildi. Sayısal değişkenler olan yaş ve takip süresi için Kolmogorov-Smirnov normallik testleri yapıldı. SLNB nin peroperatif ve postoperatif sonuçları arasındaki ilişkinin analiz edilmesi için Ki-Kare test istatistiği kullanıldı. Ameliyat öncesi biyopsi sonuçları ile patolojik tanı arasındaki uyum için Spearman korelasyon katsayısı hesaplandı. BULGULAR Çalışmaya dahil edilen 99 hastanın klinikopatolojik verileri Tablo 1 de özetlenmiştir. Yaş ortalaması 51.11 ± 9,62(31-74)idi. Hastaların yaş dağılımının normal olduğu yapılan Kolmogorov-Smirnov normallik testi ile (p=0,406) gösterildi. Büyük çoğunluğu ele gelen kitle şikayeti ile başvurmasına karşın, 26 (%26,2) hastada tanı yapılan rutin kontroller esnasında kondu. 61 (%61,6) hastada evre 1, 23 (%23,2) hastada evre 2A, 14 (%14,1) hasta evre 2B, 1 (%1) hastada ise evre 3A tümör saptandı. Klinik olarak şüpheli (yapılan mamografi ve ultrasonografide; ayrıca fizik muayene ve diğer radyolojik bulgularda tutarsızlık) olan ve multisentrik olabilecek 37(%37,37) hastada operasyon öncesi MR ile değerlendirme yapıldı. Beş hastada operasyon öncesi tanı eksizyonel biyopsi ile konurken diğer hastalara tru-cut biyopsi işlemi uygulanmıştır. Eksizyonel biyopsi uygulanan vakaların tamamı başka sağlık kurumunda tanı almış ve kliniğimize yönlendirilmiş hastalardan oluşmaktaydı. Hastaların hepsine operasyon esnasında SLNB yapıldı. İşaretleme için %2 lik metilen mavisi kullanıldı. 43 (%43,4) kişide frozen incelemede metastaz saptanması üzerine aksiller lenf bezi diseksiyon yapıldı. SLNB için peroperatif uygulanan frozen inceleme ile ameliyattan sonra yapılan standart patolojik inceleme arasındaki ilişkinin önemli düzeyde anlamlı olduğu görüldü (p<0,001)(tablo 2).

Tablo 1. Olguların özellikleri n % Yaş 40 14 14,14 >40 85 85,86 Lateralite Sağ 44 44,44 Sol 54 54,54 Evre 1 61 61,62 2a 23 23,21 2b 14 14,15 3a 1 1,01 Adjuvan RT + 1 1,01 RT - 98 98,99 SLNB + 43 43,44-56 56,55 Biyopsi Eksizyon 5 5,05 Tru-cut 94 94,95 Patoloji Idc 62 62,63 Ilc 5 5,05 Medüller 4 4,04 Musinöz 4 4,04 Diğer 24 24,24 Lenf nodu + 36 36,35-63 63,65 Östrojen Res + 86 86,86-13 13,14 Progesteron Res + 80 80,81-19 19,19 C erb b 2 + 59 59,60-40 40,40 Kozmetik Mükemmel 45 45,46 İyi 23 23,23 Orta 20 20,21 Kötü 11 11,10 RT: Radyoterapi, SLNB: Sentinel lenf nodu biyopsisi, Res: Reseptör Bir hastaya bilateral MKC işlemi uygulandı.1 hastada ise lokal ileri evre meme kanseri saptanmış, yapılan neoadjuvan kemoradyoterapi sonrasında T ve N evresinde gerileme olması üzerine MKC uygulanmıştır. 1 hastada MKC uygulandıktan 4 yıl sonra diğer memede de kitle görülmesi üzerine bu memeye de MKC işlemi uygulanmıştır. Bu hastada ilk operasyondaki tanı mikst duktal lobuler karsinom iken, diğer memede görülen kitlenin patolojik tanısı papiller karsinomdu. Operasyon sonrası sadece 1 hastada yara yeri enfeksiyonu, 1 hastada cilt altı apse ve 1 hastada ise medikal tedaviye dirençli seroma gelişmiştir. H. İ. Taşcı ve ark. Meme koruyucu cerrahi 653 En sık görülen patoloji infiltratif duktal karsinom (62 (%62,6) hastada) idi. Bunun dışında patolojik tanılar arasında infiltratif lobuler, medüller, musinöz, papiller, duktal karsinoma in situ, lobuler karsinoma in situ, nöroendokrin karsinom yer almaktaydı. Ameliyat öncesi gerek kalın iğne, gerekse eksizyonel olarak yapılan tanısal biyopsi sonuçları ile ameliyat sonrası patolojik tanı arasındaki uyumun yüksek düzeyde ilişkili (%50) olduğu görüldü (p<0,001). 86 (%86,8) hastada östrojen, 80 (%80,8) hastada progesteron, 59 (%59,6) hastada ise c-erb B2 reseptörü pozitifti. Vakaların %88,7 (87 hasta) sine operasyon sonrası adjuvan RT uygulandı. Ortalama 38,86±23,43 (5-92) aylık takipler sonrasında sadece 1 hastada operasyondan 40 ay sonra akciğerde, karaciğerde metastaz görülmesi üzerine, kemoterapi başlandı ve 20 ay sonra da gelişen febril nötropeni sonrasında yaşamını yitirdi. 1 hasta operasyondan 70 ay sonra gelişen lokal nüks ve 3 hasta ise cerrahi sınırda tümör tespit edilmesi üzerine yeniden opere edildi. Bu hastalardan ikisine daha önceden aksiller diseksiyon yapıldığı için sadece mastektomi, diğer 2 hastaya ise MRM yapıldı. Hastalara operasyon sonrası RT önerildi. Tedaviye yara yeri iyileşmesi tamamlandıktan hemen sonra başlandı. 87 (%88,7) hastaya operasyon sonrası adjuvan RT uygulandığı görüldü. RT almayan vakalarda tek sebep hasta uyumsuzluğuydu. Kozmetik görünümünü hastaların 45 i (%45,46) mükemmel, 23 ü (%23,23) iyi, 20 si (%20,21) orta ve 11 i (%11,10) kötü olarak değerlendirdi. Tablo 2. Sentinel lenf nodu biyopsisi sonuçlarının preoperatif ve postoperatif karşılaştırılması Peroperatif Postoperatif SLNB + SLNB - Toplam SLNB + 34 9 43 SLNB - 2 54 56 Toplam 36 63 99 SLNB: Sentinel lenf nodu biyopsisi TARTIŞMA Halsted tarafından 1890 lı yıllardan itibaren popülarize edilen radikal mastektomi, geçtiğimiz yüzyıl uzunca bir süre meme kanseri tedavisinde standart olarak kabul edilmiştir [4]. Fakat morbiditesi olduk-

654 H. İ. Taşcı ve ark. Meme koruyucu cerrahi ça yüksek bir ameliyat yöntemi olan radikal mastektomi ile lokal kontrol sağlanabilir olmasına rağmen hastaların belli bir kısmı bir süre sonra meydana çıkan metastatik lezyonlar sonrasında kaybedilmiştir [5]. Bunun sebebi daha sonraları kabul görmeye başlayan meme kanserinin sistematik bir hastalık olduğu gerçeğine dayandırılmıştır [5]. Daha sonra yapılan çalışmalarda erken evre meme kanserinde meme koruyucu tedavi ve radikal mastektomi sonuçlarının eşdeğer olduğunun belirlenmesinden sonra çalışmalar kozmetik değerlendirme ve lokal kontrolü etkileyen faktörler konusunda yoğunlaşmıştır [6]. Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü(NCI), Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü(NIH) gibi kuruluşların 1990 yılında aldığı ortak karar neticesinde özellikle erken evre meme kanserlerinde MKC ve sonrasında tüm memeye uygulanan RT sayesinde yeterli bir tedavinin sağlanabileceği kabul edilmiştir [7]. Çünkü RT yapılmaksızın MKC lokal nüks riskinde artış, uzun dönem sağ kalım oranlarında azalmaya yol açmaktadır [8]. Yapılan çalışmalar neticesinde MKC sonrası RT uygulanması sayesinde lokal nüks oranlarında %57 azalma olduğu gösterilmiştir [9]. Bizim çalışmamızda da tüm hastalara operasyon sonrası RT önerildi ve 87 (%88,7) hastaya operasyon sonrası adjuvan RT uygulandı. Diğer hastalara RT verilememesinin tek sebebinin hasta uyumsuzluğu olduğu görüldü. Sadece 1 hastada 70 ay sonra lokal nüks gelişti. Daha önceki operasyonda aksiler diseksiyon yapılmış olan hastaya mastektomi işlemi uygulandı. 1 hastada ise multipl uzak organ metastazı gelişmiş, sonrasında febril nötropeni neticesinde hasta yaşamını yitirmiştir. Her iki hastanın da cerrahi sonrasında RT almadığı görüldü. Radyoterapinin lokal nüksü azaltmadaki faydalarının yanı sıra uzun dönemde akciğer fibrozisi, kardiak problemler, yumuşak doku sarkomlarında artış gibi yan etkilerinin de olduğu bilinmektedir [10]. RT verilen hastalarımızda yaşam kalitesini bozacak düzeyde ciddi komplikasyon gelişmemiştir. Radyoterapi dışında lokal nüksü artırabilecek faktörler arasında hastanın semptomatik kitle ile tanı alması, aile hikayesinin olması, tümör çapının 10 mm den büyük olması, cerrahi sınırın pozitif olması, histolojik tipin komedo tip olması, eksojen östrojen alımı ve yaşın 40 ın altında olması sayılabilmektedir [11-13]. Cerrahi sonrası RT nin başlama süresi ile lokal nüks arasında pozitif bir ilişki olduğunu gösteren yayınlar vardır [14]. Operasyon ile radyoterapi arasındaki optimal süre bilinmemektedir. Kanada Klinik Rehberi, lokal meme ışınlamasının operasyondan sonra mümkün olan en kısa zamanda başlamasını ve bu sürenin 12 haftayı geçmemesini önermektedir Tüm hastalara cerrahi sonrası RT önerildi ve tedaviye yara yeri iyileşmesi tamamlandıktan hemen sonra başlandı. Yeni tanı konmuş erken evre meme kanserli hastalarda MR ın kullanılması sayesinde teorik olarak başka odakların saptanabileceği ve bu sayede lokal kontrole katkısı olabileceği düşünülmektedir [15]. Fakat bu konu ile alakalı yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu göstermiştir ki MR ın bu hastalarda rutin kullanılması neticesinde bazı hastalarda gereksiz mastektomi ve geniş eksizyona, neticede iyi olmayan kozmetik sonuçlara yol açabilmektedir [15]. Bunun yanında maliyet artışı, diğer memeye profilaktik mastektomi yapılması oranlarında artış gibi diğer olumsuz yönleri de göz önüne alınınca bu hastaların preoperatif rutin olarak MR ile değerlendirilmesi çok kabul gören bir prosedür olmamıştır [16,17]. Bizim hastalarımızda da ameliyat öncesi tanıda MR rutin uygulanan bir teknik değildi. Klinik olarak şüpheli(yapılan mamografi ve ultrasonografide; ayrıca fizik muayene ve diğer radyolojik bulgularda tutarsızlık) olan ve multisentrik olabilecek 37 (%37,37) hasta operasyon öncesi MR ile değerlendirildi. Kement ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışma MKC sonrasında görülebilecek seroma, hematom, cerrahi alan enfeksiyonu, kolda his kaybı, hareket kısıtlılığı ve lenfödem gibi komplikasyonların MRM yapılan hastalarla benzer olduğunu göstermiştir [5]. Yaptığımız çalışmada da sadece 1 hastada cerrahi alan enfeksiyonu, 1 hastada cilt altı apse ve 1 hastada medikal tedaviye dirençli seroma gelişmiştir. Meme kanseri tedavisindeki gelişmeler paralelinde beklenen yaşam süreleri de artmıştır. Bunun sonucunda hastalarda onkolojik prosedürlerin sağlanmasının yanı sıra yaşam kalitesinin de artırılması her geçen gün hem hastalar, hem de onlarla beraber yaşayanlar açısından daha da önem kazanmaya başlamıştır [18]. Günümüzde en önemli soru memenin görünümünü büyük ölçüde koruyan, ancak

H. İ. Taşcı ve ark. Meme koruyucu cerrahi 655 uygulandığı tüm hastalara RT yükü getiren meme koruyucu cerrahinin hastaların yaşam kalitesini ne derecede artırabileceğidir [5]. İnvaziv meme kanserlerinde, MKC sonrası mükemmel-iyi kozmetik oranları %57 ile % 92 arasında değişen oranlarda bildirilmektedir [19]. Kansere bağlı anksiyete, depresyon, psikoseksüel problemler, fiziksel görünümünden rahatsızlık duyma, fiziksel işlevlerde kısıtlılık gibi yaşam kalitesini belirleyen problemlere MKC yapılan hastalarda daha az rastlanmaktadır [18]. Bununla beraber MKC nin yaşam kalitesini MRM ye oranla daha olumsuz etkilediği sonucuna varılan yayınlar az sayıda olsa da vardır [20]. Burada problem MKC sonrasında uygulanan RT nin yan etkilerine bağlı gelişmektedir [20]. Kozmetik görünümünü hastalarımızın 45 i (%45,46) mükemmel, 23 ü (%23,23) iyi, 20 si (%20,21) orta ve 11 i (%11,10) kötü olarak değerlendirdi. Mükemmel-iyi kozmetik memnuniyet oranlarını %57-92 arasında bildiren literatür bilgileri ile kıyaslandığında hastalarımızda kozmetik memnuniyet oranı kabul edilebilir düzeyde idi. Sonuç olarak, meme kanserinin cerrahi tedavisindeki temel yaklaşım kabul edilebilir onkolojik sonuçlar sağladıktan sonra hastanın yaşam kalitesini en az etkileyecek yöntemi seçmektir. Bu noktada meme koruyucu cerrahinin doğru seçilmiş hastalarda radikal cerrahi yöntemler yerine tercih edilmesi uygun bir yaklaşımdır. KAYNAKLAR 1. NIH consensus conference. Treatment of early-stage breast cancer. JAMA 1991;265:391-3955. 2. Fisher B, Anderson S, Bryant J, et al. Twenty-year follow up of a randomized trial comparing total mastectomy, lumpectomy, and lumpectomy plus irradiation for the treatment of invasive breast cancer. N Engl J Med 2002;347:1233-1241. 3. Liljegren G. Holmberg J. Bergh A, et al. 10-year results after sector resection with or without postoperative radiotherapy for stage 1 breast cancer: A randomized trial. J Clin Oncol 1999; 17:2326-2333. 4. Rabinovitch R, Kavanagh B. Double Helix of breast cancer therapy: intertwining the Halsted and Fisher hypotheses. J Clin Oncol 2009;27:2422-2423. 5. Kement M, Gezen C, Aşık A, et al. Breast conserving surgery and modified radical mastectomy in Turkish women with breast cancer: a prospective analysis of quality of life. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2011;31:1377-1384. 6. Haydaroğlu A, Özsaran A, Akagündüz Ö, ve ark. Meme koruyucu cerrahi ve radyoterapi uygulanan erken evre meme kanserlerinde lokal kontrol ve sağ kalımı etkileyen prognostik faktörler. Meme Sağlığı Dergisi 2006;2:71-76. 7. Lazovich D, Solomon CC, Thomas DB, et al. Breast conservation therapy in the United States following the 1990 National Institutes of Health Consensus Development Conference on the treatment of patients with early stage invasive breast carcinoma. Cancer. 1999;86:628-637. 8. Clarke M, Collins R, Darby S, et al. Effects of radiotherapy and of differences in the extent of surgery for early breast cancer on local recurrence and 15-year survival: an overview of the randomised trials. Lancet 2005;366:2087-2106. 9. Fisher B, Dignam J, Wolmark N, et al. Lumpectomy and radiation therapy for the treatment of intraductal breast cancer: Findings from National Surgical Adjuvant Breast and Bowel Project B-17. J Clin Oncol 1998;16: 441-452. 10. Zucali R, Merson M, Placucci M, et al. Soft-tissue sarcoma of the breast after conservative surgery and irradiation for early breast mammary cancer. Radiother Oncol 1994; 30: 271-273. 11. Patani N, Cutuli B, Mokbel K. Current management of DCIS: a review. Breast cancer Res Treat 2008; 111: 1-10 12. Kestin LL, Goldstein NS, Martinez AA, et al. Mammographically detected ductal carcinoma in situ treated with conservative surgery with or without radiation therapy: patterns of failure and 10 year results. Ann Surg 2000; 231: 235 245. 13. Vargas C, Kestin L, Go N, et al. Factors associated with local recurrence and cause spesifi c survival in patients with ductal carcinoma in situ of the breast treated with breastconserving therapy or mastectomy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005; 63: 1514 21. 14. Slotman BJ, Meyer OW, Njo KH, Karim AB. Importance of timing of radiotherapy in breast conserving treatment for early stage breast cancer. Radiother Oncol 1994;30:206-212. 15. Houssami N, Hayes DF. Review of preoperative magnetic resonance imaging (MRI) in breast cancer: Should MRI be performed on all women with newly diagnosed, early stage breast cancer? CA Cancer J Clin 2009;59:290-302. 16. Bleicher RJ, Ciocca RM, Egleston BL: Association of routine pretreatment magnetic resonance imaging with time to surgery, mastectomy rate, and margin status. J Am Coll Surg 2009;209:180-187. 17. Solin LJ, Orel SG, Hwang WT: Relationship of breast magnetic resonance imaging to outcome after breast-conservation treatment with radiation for women with early-stage invasive breast carcinoma or ductal carcinoma in situ. J Clin Oncol 2008;26:386-1. 18. Zanapalıoğlu Y, Atahan K, Gür S, et al. effect of breast conserving surgery ın quality of life in breast cancer patients. J Breast Health 2009:3:152-156. 19. Vass S, Bairati I. A cosmetic evaluation of breast cancer treatment: a randomized study of radiotherapy boost technique. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005; 62: 1274 1272. 20. Huang CC, Lien HH, Tu SH, et al. Quality of life in Taiwanese breast cancer survivors with breast conserving therapy. Formos Med Assoc 2010;109:493-502.