ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 1) Aşağıdaki örneklerin hangisinde sözü edilen ölçme işleminde bağıl (keyfî, itibari) sıfır söz konusu değildir? A) Ankara ili Çankaya ilçesinin deniz seviyesinden yüksekliği 870 metredir. B) Öğrencilerin felsefe dersine karşı tutum puanları ortalaması 207 dir. C) Tarih sorularından en az dört tanesine doğru cevap veremeyenler sıfır puan almıştır. D) Bugün hava sıcaklığı 15 ºC dir. E) Bu kitabın ilk 4 sayfasında kitabın kapsamı tanıtılmaktadır. 2)Yazılı yoklamalardaki sorularda, öğrencilerin cevaplarını düşünerek bulmaları ve buldukları bilgileri organize ederek yazmaları gerekir. Bu tür sorularla üst düzeydeki zihinsel beceriler ölçülebilir. Aşağıdaki sorulardan hangisi, yazılı yoklamaların bu avantajlarını ortaya koyan uygun bir örnek değildir? A) Enflasyonu düşürmek için ne tür önlemler alına-bilir? Örnek vererek irdeleyiniz. B) Avrupa Birliği ne katılma konusundaki görüşleriniz nelerdir? Bu şekilde düşünmenizin nedenlerini açıklayınız. C) İzlediğiniz en iyi sinema filmi hangisidir? Bu filmi neden beğendiğinizi gerekçeleriyle açıklayınız. D) Başarı ile yetenek arasındaki ilişkiyi bir örnekle açıklayınız. Sizce insan yaşamında hangisi daha ön plandadır? E) Ölçme nasıl tanımlanır? Eğitimde yapılan ölçmeler kaç gruba ayrılır? 3)Aşağıdakilerden hangisi ölçülürken dolaylı ölçme yapılır? A) Park yerindeki araçların sayısı B) Bilgisayar masasının yüksekliği C) Bir sepet elmanın kütlesi D) Öğrencilerin dört işlem becerileri E) Koridorun uzunluğu 4)Bir ölçme aracının özelliklerinden bazıları şunlardır: Bir işin yapılması sırasında nelerin, hangi sırada ve nasıl yapılacağını göstermesi nedeniyle öğretim amaçlı da kullanılabilir. Gözlenecek davranışların varlığını veya yokluğu-nu gösterme olanağı tanır. Performansı oluşturan davranışlardan ne kadarına sahip olunduğunu belirlemeyi kolaylaştırır. Performansın en önemli ve gözlenebilir yanlarını kapsar. Performansı oluşturan davranışların her birine ne düzeyde sahip olunduğu hakkında bilgi veremez. Bu ölçme aracı A) Dereceleme ölçeği B) Kontrol listesi C) Tutum ölçeği D) Anket E) Puanlama yönergesi (rubrik) 5)Değerlendirme, ölçme sonuçlarının bir ölçütle karşılaştırılarak bir yargıya varılması işidir. 5) Aşağıdakilerden hangisi mutlak ölçüt ün kullanıldığı değerlendirmeye örnektir? A) Bilgi yarışmasında en az puanla elenen kişi olma B) Yüksek atlamada en iyi dereceyi yapma C) Sınıfta başarı açısından ilk yüzde yirmilik grupta olma D) 100 sorudan 50 sini doğru cevaplama E) Grup ortalamasınınüzerinde performans gösterme 6)Bir sınav türünün özellikleri şunlardır: Kısa sürede çok soru sorulmasına olanak tanır. Puanlaması kolay ve nispeten nesneldir. Şans başarısı yoktur. Bu özellikleri taşıyan sınav türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Doğru yanlış B) Boşluk doldurma C) Çoktan seçmeli D) Açık uçlu E) Sözlü *Her Modül İçin Geçme Notu 50 Puandır. Sayfa 1
7) Aşağıdakilerden hangisi performans görevlerine dayalı ölçmelerin geleneksel kâğıt - kalem testlerine göre üstün özelliklerinden biridir? A) Öğrencilerin gerçek hayata yakın işlemler gerçekleştirmesi B) Puanlamanın daha objektif olması C) Uygulamanın daha az zaman alması D) Velilerin öğrenci çalışmalarına yardım etmesi E) Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyine uygun olması 8)Arif Öğretmen, öğretim yılının başında, öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumlarının nasıl olduğunu belirlemek ve elde edilen sonuçlardan hareketle öğretim uygulamalarına yön vermek istemektedir. Bu amaçla 10 maddeden oluşan birtutum ölçeğini öğrencilerine uygulamış ve onların matematik dersine karşı tutumlarını ölçmüştür. Arif Öğretmen bu uygulamasında hangi ölçme ve değerlendirme türlerini kullanmaktadır? Ölçme Değerlendirme A) Dolaylı Tanılayıcı B) Doğrudan Biçimlendirici C) Türetilmiş Tanılayıcı D) Dolaylı Düzey belirleyici E) Doğrudan Düzey belirleyici becerilerinin ölçülmesi ve geliştirilmesi amacıyla aşağıdaki madde türlerinden hangisinin kullanılması daha uygundur? A) Eşleştirme B) Açık uçlu C) Kısa cevaplı D) Çoktan seçmeli E) Boşluk doldurma 11) Bu araştırmadaki değişkenlerden hangisi dolaylı olarak ölçülür? A) Dönem boyunca okudukları kitap sayısı B) Kayıtlı oldukları şube C) Kompozisyonu yazma süresi D) Konu seçme imkânı E) Yazılı anlatım beceri düzeyi 12)(I) Eda Öğretmen, dersini işledikten sonra öğrencilerine bir sınav uygular. (II) Sınavı hazırlarken ilgili kazanımları ve kazanımların ağırlıklarını göz önüne alarak bir belirtke tablosu hazırlar. (III) Hazırladığı tabloya uygun olarak sınavında 10 tane açık uçlu maddeye yer verir. (IV) Her bir maddenin değerini 10 puan olarak belirler. (V) Uygulama sonunda sınavdan en az 50 puan alan öğrencileri başarılı sayacağını açıklar. (VI) Sınava giren Ayşe, 80 puan alarak sınavda başarılı olur. Buna göre, ölçüt kaç numaralı cümlede belirtilmiştir? A) I B) III C) IV D) V E) VI 9)Genel yetenek testinde matematiksel ilişkilerden yararlanma gücünü ölçmeyi amaçlayan bir araştırmacı, ilk olarak 80 soruluk bir sınav hazırlamış ve ön deneme uygulaması yapmıştır. Ön deneme sonunda iç tutarlık katsayısını 0,93 olarak hesaplamıştır. Sınavın cevaplanmasının çok uzun zaman aldığını gören araştırmacı, en düşük ayırt ediciliğe sahip 30 maddeyi sınavdan çıkarmıştır. Kalan 50 maddelik form için 0,85 olarak hesapladığı iç tutarlık katsayısını yeterli gören araştırmacı, testini bu şekliyle kullanmaya karar vermiştir. Bu araştırmacı ön deneme uygulaması ve devamındaki işlemlerde sınavının hangi özelliğini artırmıştır? A) Güvenirliğini B) Kapsam geçerliğini C) Kullanışlılığını D) Objektifliğini E) Yapı geçerliğini 13)Bir araştırmada X ve Y değişkenleri arasında sıfıra yakın bir ilişki bulunmuştur. Bu değişkenler aşağıdakilerden hangisinde verilenler olabilir? X A) Doğum yeri Doğum yılı Y B) Boy Kütle C) Yaş Eğitim düzeyi D) Kaygı düzeyi Başarı E) Spor yapma Sağlık 10) Ölçme değerlendirme faaliyetlerinde, öğrencilerin başarısını izleme yanında eleştirel düşünme *Her Modül İçin Geçme Notu 50 Puandır. Sayfa 2
14) Aşağıdakilerden hangisi dolaylı ölçmedir? A) Bir arabanın bir yolculuktaki ortalama hızının belirlenmesi B) Bir öğrencinin bir dakikada okuduğu kelime sayısının belirlenmesi C) Bir öğrencinin, zekâ düzeyinin belirlenmesi D) Bir ülkenin, nüfus yoğunluğunun hesaplanması E) Bir öğrencinin yazdığı metinde kaç yazım hatası yaptığının belirlenmesi 15) Öğrencilerinin öğretim süreci boyunca gelişimlerini görmek ve değerlendirmeye katılımlarını sağlamak isteyen bir öğretmen için en uygun ölçme ve değerlendirme yaklaşımı A) Performans değerlendirme B) Akran değerlendirme C) Mutlak değerlendirme D) Tümel (portfolyo) değerlendirme E) Bağıl değerlendirme 16)Bir Türkçe öğretmeni, öğrencilerin kendini ifade edebilmeve dili etkili kullanabilme becerilerini yoklamak istemektedir. Öğretmenin amacına ulaşmasında, aşağıdaki ölçme araçlarından hangisinin yararı en azdır? A) Proje ödevleri B)Portfolyo C) Araştırma raporu D) Yazılı sınav E) Boşluk doldurma I. Cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmek ve geliştirmek için yapılması gerekenler hakkında fikirler üretir. II. Geçmişten günümüze iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişimi araştırır. III. Çeşitli ortamlarda liderlerin gruplar ve toplumlar üzerindeki etkilerini araştırır. Aşağıdakilerden hangisi bu kazanımlara ulaşılma derecesini belirlemede kullanılabilecek en uygun yöntemdir? A) Sözlü sunum B) Yazılı yoklama C) Çoktan seçmeli test D) Öz değerlendirme E) Performans görevi 19)Bir ölçme uzmanı Fen ve Teknoloji dersi için hazırlananbaşarı testini incelemiş ve ortak köke dayalı soruların 5-6 civarında olduğunu saptamıştır. Bu durumu eleştiren uzman, bir köke dayalı olarak sorulabilecek soru sayısının üçü geçmemesini önermiştir. Ölçme uzmanın bu eleştirisinin en önemli gerekçesi A) Öğrencilere aynı kökle ilgili çok sayıda soru sormak motivasyonu düşürür. B) Sorular tek bir test yaprağına sığmayacağı için test düzeni bozulabilir. C) Benzer davranışı ölçen soru sayısının artması güvenirliği düşürür. D) Soruların birbirinden bağımsız cevaplanabilme kuralı bozulabilir. E) Okuduğunu anlama değişkeninin etkisi artarak geçerliği düşürür. 17)Yapılandırılmış grid uygulamasında öğrencilerin; I. her cevap için uygun kutucukları bulma, II. kutucuktaki cevabın doğru ya da yanlış olmasına göre ilerleme, III. kutucuklardaki anahtar kavramların çağrıştırdığı kelimeleri yazma işlemlerinden hangilerini yapmaları istenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 18)İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi dersine ilişkin bazı kazanımlar şunlardır: *Her Modül İçin Geçme Notu 50 Puandır. Sayfa 3
20)Geniş ölçekli sınavlar yapan bir kurumda çalışan bir uzman, eğitim bilimleri testiyle ilgili olarak aşağıdaki açıklamayı yapmaktadır: Çoktan seçmeli madde formatıyla üst düzey düşünme becerilerinin ölçülmesinin zor olduğunun farkındayız, örneğin, bir kişinin ne kadar iyi bir öğretmen olduğunun en geçerli değerlendirmesi için açık uçlu maddeler kullanılmasına ve performans değerlendirme uygulamalarına ihtiyaç vardır. Ancak bizim sınavımıza yaklaşık bir milyon aday katılmaktadır. Geliştirilecek performans görevleriyle değerlendirme süreci, en az bir yıllık bir zaman dilimine ve sınırsız ölçüde kaynağa ihtiyaç duyacaktır. Uzmanın açıklamasına göre, belirtilen sınavda açık uçlu madde formatı ve performans değerlendirmenin yerine çoktan seçmeli madde formatının kullanılmasının gerekçesi A) Kapsam geçerliği B) Kullanışlılık C) Ölçme hassasiyeti D) İç tutarlılık E) Yordama geçerliği 21) (I) Eda Öğretmen, dersini işledikten sonra öğrencilerine bir sınav uygular. (II) Sınavı hazırlarken ilgili kazanımları ve kazanımların ağırlıklarını göz önüne alarak bir belirtke tablosu hazırlar. (III) Hazırladığı tabloya uygun olarak sınavında 10 tane açık uçlu maddeye yer verir. (IV) Her bir maddenin değerini 10 puan olarak belirler. (V) Uygulama sonunda sınavdan en az 50 puan alan öğrencileri başarılı sayacağını açıklar. (VI) Sınava giren Ayşe, 80 puan alarak sınavda başarılı olur. Buna göre, ölçüt kaç numaralı cümlede belirtilmiştir? A) I B) III C) IV D) V E) VI 22) Bir sınıftaki öğrenciler evlerinin okula olan uzaklığına göre listelenmiştir. Bu uygulamada ne tür ölçek kullanılmıştır? A) Sıralama B) Sınıflama C) Dereceleme D) Eşit aralıklı E) Eşit oranlı 23) Bir öğretmen 8 sorudan oluşan bir başarı testini ilk dört soruyu 15, sonraki soruları 10 puan üzerinden değerlendirerek toplam 100 puan üzerinden not verecek şekilde hazırlıyor. Öğretmenin hazırladığı bu test aşağıdaki ölçek türlerinden hangisine örnek verilebilir? A) Eşit aralıklı B) Sıralamalı C) Sınıflamalı D) Değişken aralıklı E) Eşit oranlı 24) Durum değerlendirme ya da düzey belirleme denen ölçme ve buna bağlı değerlendirme sürecinde temel amaç A) Öğretim programında belirtilen kazanımların gerçekleşme derecesini belirlemek B) Öğrencilerin yaşadıkları öğrenme güçlüklerini ortaya çıkarmak C) Öğrencilerin sosyal, psikolojik ve ekonomik durumlarını belirlemek D) Öğrencileri belli özelliklere göre sıralayıp ilgili programlara yerleştirmek E) Öğrencilerin kavramsal gelişim düzeylerini ve kavram yanılgılarını tespit etmek 25) Bireylerin beden kitle indeksleri; kg cinsinden kütlelerinin, m cinsinden boylarının karesine bölünmesiyle elde edilir. Beden kitle indeksi birimi kg/m2 dir. Beden kitle indeksi otuzun üzerinde olan yetişkinlerin, vücut kütlelerinin boylarına göre normalden fazla olduğu sonucuna varılarak bir diyetisyen kontrolünde kilo vermeleri önerilir. Beden kitle indeksine dair ölçmenin ve değerlendirmenin türü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? Ölçme Değerlendirme A) Doğrudan Bağıl B) Türetilmiş Bağıl C) Türetilmiş Mutlak D) Dolaylı Bağıl E) Dolaylı Mutlak 26) Aşağıdaki durumların hangisinde kriter referanslı (ölçüt dayanıklı) değerlendirme, norm referanslı (norm dayanaklı) değerlendirmeden daha uygun olur? A) Öğrencilerin mezun edilip edilmemelerine karar verilmesinde B) Kontenjanları sınırlı olan yükseköğretim programlarına öğrenci seçiminde C) Öğrencilerin hazırladıkları fen bilimleri projelerinden en iyisinin belirlenmesinde D) Okulda dereceye girecek öğrencilerin belirlenmesinde E) Bir sınıf içindeki en başarısız öğrencilerin belirlenmesinde 27) Aşağıdakilerden hangisi duyuşsal bir beceridir? A) Bir deney tasarlama B) Kendi davranışlarının sorumluluğunu alma C) Verilen bir önermenin doğruluğunu sınama D) Güzel ve okunaklı yazı yazma E) Bir makinenin sesinden arızanın neresinde olduğunu bulma *Her Modül İçin Geçme Notu 50 Puandır. Sayfa 4
28) Aşağıdaki kazanımların hangisinin ölçülmesinde, bilişsel becerilerin yanında psikomotor becerilerin de izlenmesi gerekir? A) Güneş enerjisinden yararlanma yollarına örnek verir. B) Mercekler kullanarak bir gözlem aracı tasarlar ve yapar. C) Cisimlerin beyaz ve renkli ışıklarda neden farklı göründüklerini açıklar. D) Işığın yansıması ve kırılması olaylarının benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır. E) Çeşitli ortamlardaki kırılma olaylarının ışın diyagramlarını açıklar. 31) İlköğretim düzeyinde okutulan medya okuryazarlığı dersi öğretim programında yer alan bir kazanım şöyledir: İnternette bilgiye erişim, haber okuma, sohbet, e-posta, uzaktan eğitim gibi etkinlikleri uygulamalı olarak gerçekleştirir. Bu kazanımın gerçekleştirilme derecesini belirlemek amacıyla kullanılabilecek en uygun değerlendirme yöntemi A) Kavram haritası B) Performans görevi C) Sözlü sınavı D) Vee diyagramı E) Yapılandırılmış grid 29) Bilişsel davranışların ölçülmesinde, ölçmenin geçerliğini artırmak için aynı sürede uygulanan uzun cevaplı yazılı sınavlara göre, kısa cevaplı maddelerden oluşan testler tercih edilir. Bu durumun başlıca nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Kısa cevaplı maddelerin kolayca cevaplanabilmesi B) Kısa cevaplı maddelere verilecek cevabın sınırlandırılmış olması C) Kısa cevaplı maddelerin çoktan seçmeli test maddesi köküne benzemesi D) Daha çok kısa cevaplı maddeyle kapsamın daha iyi örneklenebilmesi E) Kısa cevaplı maddelerle her düzeydeki davranışların Yoklanabilmesi 30) Aşağıdakilerden hangisi performans değerlendirmesini gerektiren bir durumdur? A) Bir elementin yerini periyodik tabloda gösterme B) Mevsim normallerini gösteren bir tablodan yararlanarak belli bir tarihteki hava sıcaklığını tahmin etme C) Verilenler arasındaki bir romanın ana fikrini yansıtan tümceyi seçme D) Verilen molekül formüllerinin açılımlarını yazma E) Işığın çukur ve tümsek aynada yansımasını gösterecek düzenek geliştirme *Her Modül İçin Geçme Notu 50 Puandır. Sayfa 5