BARTIN İLİ, AMASRA İLÇESİ, KUM MAHALLESİ İSTİNAT DUVARI AMAÇLI UYGULAMA İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU ANKARA 2015
İçindekiler 1. PLANLAMA ALANININ ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ... 1 2. COĞRAFİ YAPI... 3 2.1 METEOROLOJİK DURUM... 3 2.1.1 YAĞIŞ... 3 2.1.2 SICAKLIK VERİLERİ... 4 2.1.3. RÜZGÂR... 5 2.1.4 NEM VE BASINÇ... 6 2.1.5 BULUTLULUK, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE DENİZ SUYU SICAKLIĞI... 6 3. SOSYAL VE EKONOMİK YAPI... 6 3.1NÜFUS... 6 3.2.EKONOMİ... 6 3.2.1TARIM... 7 3.2.2 TURİZM... 7 4. ULAŞIM AĞINDAKİ YERİ... 7 5. İDARİ YAPI... 9 6. PLANLAMA ALANI ÇEVRESİNDEKİ KIYI TESİSLERİ... 10 7. PLANLAMA ALANI ÇEVRESİNDEKİ KORUNAN ALANLAR... 11 8. MÜLKİYET DURUMU... 11 9. ÜST ÖLÇEK PLAN KARARLARI... 11 10. MER İ PLANLAR... 11 11. HALİHAZIR HARİTA BİLGİSİ... 12 12. PLANA İLİŞKİN RAPORLAR... 12 13. PLANLAMA KARARLARI... 12
1. PLANLAMA ALANININ ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ Planlama Alanı,Karadeniz Bölgesi, Bartın İli, Amasra İlçesi Kum mahallesi sınırları içerisinde, 269 ada 1 nolu parselin bitişiğinde yapılan Kale Surları ile Askeri Bölge arasında kalan beton duvarı kapsamaktadır. Söz konusu alan 1/1000 ölçekli E28-C-03-B-2-A nolu halihazır paftada Y:449250-449270 ve X: 4624010-4624000 koordinatları arasında kalmaktadır. Harita 1: Planlama alanının ülke içerisindeki yeri. Harita 2: Planlama alanının bölge içerisindeki yeri. 1
Bartın İli, Amasra İlçesi, Kuma Mahallesi Sahil Tahkimatı Amaçlı Uygulama İmar Planı Harita 3: Planlama alanı uydu görüntüsü (Uzak) Harita 4: Planlama alanı uydu görüntüsü (Yakın) 2
2. COĞRAFİ YAPI Amasra, Karadeniz Bölgesinin batısında Bartın iline bağlı bir ilçedir. 41 45 25 kuzey enlemi ile 32 l 49 doğu boylamı üzerinde olan Amasra, Karadeniz kıyı dağlarının dik yamaçlarının eteğinde beş küçük adanın dördünün zamanla birleşmesiyle meydana gelmiş küçük bir düzlükte, bu düzlüğün devamı olan tepeler ve eteklerinde kurulmuştur. Kuzeyinde Karadeniz, güney ve güneybatısında Bartın ili, doğusunda Kurucaşile ilçesi ile çevrili bir yarımada üzerindedir. İlçe merkezinin iskeletini meydana getiren adalar Boztepe, Zindan, Küçük Ada ve Tekke Tepesi adını taşır. Büyük Ada ya da Tavşan Adası diye anılan ada birleşerek bir yarımada oluşturan dört adadan ayrıdır. 2.1 METEOROLOJİK DURUM 2.1.1 YAĞIŞ Amasra nın uzun yıllar itibariyle (1975-2006) verileri değerlendirildiğinde yılın 168 günü yağışlı geçmektedir. En fazla yağış alan aylar ise bahar ve kış aylarıdır. Uzun yıllar ortalaması itibariyle Temmuz ayında 8,6 gün yağış alırken Aralık ayında 20,2, Ocak ayında 19,8 gün yağışlı geçmektedir. Uzun yıllar ortalaması olarak yıllık toplam yağış miktarı 989.8 mm dir. Uzun yıllar ortalaması olarak yılın 16,7 günü kar yağdığı gözlenmiştir. Sisli günler bakımından ise Mart, Nisan ayları yoğunluklu olmak üzere yılın 24,5 günü sisli olmaktadır. Yılın 4,6 günü kırağılıdır. Kırağının Aralık, Ocak aylarının yanı sıra Mart, Nisan ve Kasım aylarında da gerçekleştiği gözlenmiştir. Yağış şiddetlerinin değerlendirilmesinde, Amasra Meteoroloji İstasyonunda Plüvyograf ölçümleri olmadığından en yakın istasyon olan Bartın Meteoroloji İstasyonunun Plüvyograf ölçüm değerleri alınmıştır. Yıllık en büyük günlük yağışın 107,8 mm değerinde gerçekleştiği ölçülmüştür. Amasra ilçesi ve yakın çevresinin havzaları dar ve kısa olması bakımından yağışları kısa sürede denize ulaştıracak topografyaya sahiptirler. Bundan dolayı oluşacak taşkınların, derelerin taşkın alanlarında bulunan yapılara zarar 3
vermesi kaçınılmazdır. Sonuç olarak yağışlar sonucu oluşan sel ve taşkınlar kısa sürede ve yağış süresine bağlı olarak etkisini gösterir. 2.1.2 SICAKLIK VERİLERİ Uzun yıllar aylık ortalama sıcaklıklar 5,8 C (Şubat) ile 22,0 C Ağustos) arasında, en düşük sıcaklıklar ortalaması 3,1 C (Şubat) ile 19,0 C (Ağustos) arasında ve en yüksek sıcaklıklar ortalaması 9,0 C (Şubat) ile 25,2 C (Ağustos) arasında değişmektedir. En yüksek sıcaklık ise 9 Temmuz 2000 yılında 38,4 C ve en düşük sıcaklık ise 23 Şubat 1985 yılında 8,4 C olarak gerçekleşmiştir. Uzun yıllar ortalaması olarak yüksek sıcaklıkların gerçekleşmeleri Şubat ayında 1 gün, Temmuz ayında ise 30,8 gün 20.0 C den daha yüksek, Mart ayında 0,6 gün, Ağustos ayında 17,1 gün 25.0 C dan deha yüksek değerde. Ocak ayında 0,1 gün, Şubat ayında ise 0,4 gün 0,1 C den daha küçük değerde gerçekleşmiştir. Uzun yıllar ortalaması bakımından düşük sıcaklıklar Şubat ayında 5,6 gün, Ocak ayında 4,3 gün, Mart ayında 2,5 gün, Nisan ayında 0,1 gün, Kasım ayında 0,2 gün ve Aralık ayında 2,1 gün 0,1 C den daha düşük olarak gerçeklemiştir. Şubat ayında 0,4 gün ve Ocak ayında 0,1 gün 5,0 C den daha düşük olurken, Şubat ayında 1,3 gün ve Temmuz-Ağustos aylarında 31,0 gün 10,0 C den daha yüksek olarak gerçekleşmiştir. Uzun yıllar ortalaması olarak toprak üstü en düşük sıcaklıklar ortalaması Şubat ayında 2,6 C, Ağustos ayında 17,9 C arasında değişirken, Toprak üstü en düşük sıcaklık Şubat ayında -9,2 C ve Ağustos ayında 10,5 C olarak gerçekleşmiştir. 5 cm deki ortalama toprak sıcaklığı Ocak ayında 5,4 C, Temmuz ayında 26,9 C, 10 cm deki toprak sıcaklığı Ocak-Şubat aylarında 5,5 C, Temmuz ayında 26,9 C, 20 cm deki ortalama toprak sıcaklığı Şubat ayında 16,0 C, Ağustos ayında 25,0 C olarak gerçekleşmiştir. 5 cm deki en düşük toprak sıcaklığı Şubat ayında 1,4 C, Ağustos ayında 16,5 C, 10 cm deki en düşük toprak sıcaklığı Şubat ayında 0,4 C, Ağustos ayında 17,9 C ve 20 cm deki en düşük toprak sıcaklığı Mart ayında 1,2 C, Ağustos ayında 19,1 C olarak gerçekleşmiştir. Sıcaklık özellikleri olarak tarım ve bölge için turizm için uygun koşullardır. 4
2.1.3. RÜZGÂR Amasra meteoroloji istasyonunda ölçülen rüzgarların uzun yıllar ortalaması olarak hakim yönü ENE ve SSE yönündedir. Ancak Batılı rüzgarların da etkili olduğu kayıt edilmiştir. Ölçümler mevsimsel olarak değerlendirildiğinde Aralık-Ocak-Şubat aylarında hakim rüzgarın SSE yönünde olurken Mart-Nisan- Mayıs, Haziran-Temmuz-Ağustos dönemlerinde ENE yönünde ve Eylül- Ekim- Kasım döneminde ise ENE ile SSE yönlerinden olmaktadır. Mevsimsel dönemlerin hepsinde de Batılı rüzgârların etkili olduğu görülmektedir. Bölgede esen rüzgârların kuzeyden azlığı bölgenin topografyasından kaynaklanmaktadır. Ölçümler rüzgâr hızları bakımından değerlendirildiğinde şiddetli rüzgârların bütün yönlerden estiği görülmektedir. En şiddetli rüzgârların Doğu-Kuzeydoğu, Güney-Güneydoğu ve Batı yönlerinden estiği görülmektedir. En hızlı rüzgârlar uzun yıllar bakımından Şubat ayında 37 m/sn WNW yönünden, Mart ayında 41,0 m/sn WSW yönünden, Nisan ayında 38,0 m/sn WSW yönünden, Mayıs ayında 28,5 m/sn WSW yönünden, Haziran ayında 33,4 m/sn W yönünden, Temmuz ayında 38,1 m/sn W yönünden, Ağustos ayında 29,9 m/sn ESE yönünden, Eylül ayında 34,3 m/sn SSE yönünden, Ekim ayında 38,8 m/sn W yönünden, Kasım ayında 42,0 m/sn WSW yönünden ve 38,0 m/sn hızlarında WSW yönlerinden estiği ölçülmüştür. Rüzgâr hızlarının mevsimsel olarak değerlendirilmesinde (uzun yıllar ortalaması) Aralık- Ocak-Şubat ve Eylül-Ekim-Kasım dönemlerindeki rüzgârların genel toplamda ve ortalamada bütün yönlerden daha fazla olduğu görülmektedir. Rüzgâr hızlarının etkisinde bölgenin topografik özellikleri etkilidir. Çevresel etki bakımından riskli olan tesisler için yüksek seviye ölçümleri yapılmalıdır. Bu alan için ölçülen değerlerde topografyanın etkisi fazladır. Rüzgâr ölçümleri 2 m. seviyesinde yapılmıştır. Bu nedenle bölgede yapılacak herhangi bir tesis için tesis özelliğine göre uygun değişik seviyelerde meteorolojik ölçümlerin yapılarak etki alanlarının belirlenmesi bir zorunluluktur. 5
2.1.4 NEM VE BASINÇ Nem değerleri bakımından deniz iklimi özelliklerini göstermesine rağmen nem değerlerinin % 7 seviyelerine kadar düştüğü görülmektedir. Buhar basıncı ise 6,4 hpa ile 20,2 hpa arasında değişmektedir. Atmosfer basıncı ise uzun yıllar ortalaması olarak 1010.0 hpa civarında gerçekleşmektedir. Basınç değişimleri genel atmosferik döngünün içerisinde değerlendirilmektedir. 2.1.5 BULUTLULUK, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE DENİZ SUYU SICAKLIĞI Uzun yıllar ortalaması olarak yılın 87 günü kapalı, 90 günü açık, diğer günler ise bulutlu olmaktadır. Deniz suyu sıcaklıları uzun yıllar ortalamasında 7.1 C olarak en düşük ortalama ile Şubat ayında gerçekleşmektedir. En düşük değere ise yine Şubat ayında 3,6 C ve Ocak ayında 4,1 C ye ulaşmıştır. En yüksek değer ise uzun yıllar ortalaması 22,5 C olarak Ağustos ayında gerçekleşmektedir. En yüksek değere 28,8 C ile Ağustos ve 27,4 C ile Temmuz aylarında ulaşılmıştır. 3. SOSYAL VE EKONOMİK YAPI 3.1NÜFUS 2007 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi nüfus sayımı sonuçlarına göretoplam nüfusu 15.199 dur. Merkez nüfusu ise 6.582 dir. 3.2.EKONOMİ Ekonomi genel olarak maden kömürü üretimi ve turizm üzerine kuruludur. A.T.İ. ilk olarak l953 yılında Ereğli Kömür İşletmesi adı altında Tarlaağzı Köyü mevkiinde açılmıştır. İlk galeri 1965 yılında Demirci deresinde açılmış ve bu galeri 1968-1973 yılları arasında Başmühendislik adı altında çalışmıştır.18/02/1973 yılında Ereğli Kömür İşletmesine (E.K.İ.) bağlı bölge olmuş, l979 yılının Temmuz ayında Batı Karadeniz Kömür İşletmesi haline dönüştürülmüş, 07/04/1981 tarihinde ise fesh olup, Zonguldak Kömür İşletmelerine bağlanmıştır. T.T.K. Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulunun 07/12/1983 tarih ve 3 sayılı kararıyla Amasra Taşkömürü İşletmesi haline dönüştürülmüş ve 01/01/1983 tarihinden itibaren de Müessese Müdürlüğü adı altında üretim yapan müessese Ekim 1994 tarihinden itibaren Üzülmez Müessese Müdürlüğüne 6
bağlanmıştır. 01.01.1998 tarihinden itibaren tekrar Müessese olmuş, halen Amasra Taşkömürleri Müessesesi olarak faaliyetini sürdürmektedir. 3.2.1TARIM Amasra ve Köyleri yerleşim alanı ve yer şekilleri itibariyle dağlık ve engebeli yapıya sahip olduğundan tarıma elverişli değildir. Sulanabilir arazi çok az olduğundan şahıslar sulamayı kendi imkanları ile yapmaktadırlar. Amasra ilçesinin toplam yüzölçümü 12.000 hektar olup, bunun 63.8 i kültüre elverişsiz arazi ve yerleşim alanları %36.2 si kültür arazisi oluşturmaktadır. 3.2.2 TURİZM Amasra, Karadenizin incisi olarak tanınır. Doyumsuz bir doğa güzelliği ve geçmişi yaşayan tarihi kalıntıları ile adeta bir cennettir. Turizmin ciddiye alındığı tarih 1960-1970 yılları arasındadır. Turizmi canlanmaya başladığı tarih 1940 yıllarıdır. 1930 lu yıllarda hasır işleri, şimşir çırpıntılarından sepetler, mısır soymuğundan koltuk takımları, şapkalar, sepetler yapılmış, 1934-1938 yılları arasında sergiler, müsamereler ve konferanslar düzenlenmiştir. Halen mısır soymuğundan örülen zincirlerle sepetler, şapkalar,terlikler koltuk ve sehpa takımları ile çeşitli süs eşyaları yapılmaktadır. Yapılan el işleri dükkanlarda satışa sunulmaktadır. Son yıllarda Otel ve pansiyonculuğun yanında ev pansiyonculuğunda da artış görülmektedir. Amasra ya gelen turistlerin kalabileceği 25 otel motel ve pansiyonda 1121 yatak kapasitesi mevcuttur. Ayrıca İlçedeki çeşitli balık restoranları ve kafeteryalar gelen yerli ve yabancı turistlere hizmet vermektedir. 4. ULAŞIM AĞINDAKİ YERİ Şehirlerarası ulaşımı sağlayan karayolu, batıda Çaycuma - Devrek (Zonguldak), Mengen - Yeniçağa (Bolu), güneyde de Safranbolu (Karabük - Gerede (Bolu) üzerinden E-80 otoyolu ile E-5 devlet yoluna ulaşmaktadır. Doğuda Cide (Kastamonu), güneyde de yine Safranbolu (Karabük) üzerinden Orta ve Doğu Karadeniz ve İç Anadolu'ya açılmaktadır. Bartın'dan Ankara, İstanbul, İzmir, Trabzon, Bursa ve Antalya'ya her gün düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır. Bartın ile Amasra arası 17 km dir ve her yarım saatte bir minibüs seferleri vardır 7
Bartın İli, Amasra İlçesi, Kuma Mahallesi Sahil Tahkimatı Amaçlı Uygulama İmar Planı Harita 5: Planlama alanının ülke ulaşım ağındaki yeri. Harita 6: Planlama alanının bölge ulaşım ağındaki yeri. 8
Harita 7: Planlama alanının ulaşım ağındaki yeri(uydu). 5. İDARİ YAPI Temmuz 1987 tarihine kadar Bucak durumunda olan Amasra 'nın 19.06.1987 tarih ve 3392 sayılı Kanunla İlçe olması kararlaştırılmış ve 06.10.1988 tarihinde Kaymakam fiilen göreve başlamış ve İlçe İdare Şubeleri teşkilatlandırılmış ve kurulmuştur. Amasra merkezinde 1 Belediye ile 5 Mahalle ve İlçeye bağlı 30 Köyden müteşekkildir. Genel olarak bağlılar merkez köye ve diğer bağlılara uzaktır. Mezra ve oba bulunmamaktadır. Harita 8: Bartın İl Sınırı 9
Harita 8: Amasra İlçe Sınırı 6. PLANLAMA ALANI ÇEVRESİNDEKİ KIYI TESİSLERİ Planlama alanının güneyinde ve batısında dolgu alanları bulunmaktadır. Dolgu Alanlarında liman, yolcu iskelesi, küçük tekne yanaşma yeri, askeri iskele gibi kullanımlar yer almakta olup, Amasra Yolcu İskelesi ve Küçük Tekne Yanaşma Yerlerine ilişkin İmar Planı Mülga Bayındırlık İskan Bakanlığınca 06.12.2010 tarih ve 9525 sayılı olur ile onaylanmıştır. 10
Harita 9: Planlama Alanı Çevresindeki Kıyı Tesisleri 7. PLANLAMA ALANI ÇEVRESİNDEKİ KORUNAN ALANLAR Amasra İlçesi Sit Alanları ve korunacak alanlar bakımında zengin bir ilçe olup, planlama alanının yakınında 3. Derece arkeolojik sit alanı bulunmaktadır. Planlama alanı sit sınırının dışında kalmaktadır. 8. MÜLKİYET DURUMU Planlama Alanı kıyıda kadastro harici alanda kaldığı için mülkiyet söz konusu değildir. 9. ÜST ÖLÇEK PLAN KARARLARI Planlama Alanı 12.05.2009 tarihinde onaylanan 1/100.000 Ölçekli Zonguldak-Bartın- Karabük Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planı ve Bartın ve Bartın Kıyı Kesimi Planlama Alt Bölgesi 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı kapsamında kalmaktadır. 10. MER İ PLANLAR Planlamaya konu alana ilişkin mevcut durumda herhangi bir imar planı bulunmamakta olup güneyinde ve doğusunda Amasra Yolcu İskelesi ve Küçük 11
Tekne Yanaşma Yerlerine ilişkin İmar Planı Mülga Bayındırlık İskan Bakanlığınca 06.12.2010 tarih ve 9525 sayılı olur ile onaylanmıştır. 11. HALİHAZIR HARİTA BİLGİSİ Planlama alanı 1/1000 Ölçekli E28-C-03-B-2-A nolu halihazır haritada kalmakta olup söz konusu harita 05.11.2010 tarihinde Amasra Belediyesince onaylanmış olup, 12.03.1997 ve 13.12.2000 tarihinde tespit edilen kıyı kenar çizgileri söz konusu halihazır haritaya aktarılarak 11.02.2011 tarihinde Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanmıştır. 12. PLANA İLİŞKİN RAPORLAR Tahkimat yapısı niteliğinde olan duvarın imar planına işlenmesine yönelik hazırlanan plan için herhangi bir rapor verisi bulunmamaktadır. 13. PLANLAMA KARARLARI Planlama alanında bulunan ve dalgaların kıyıdaki yapılara zarar vermesini engellemek amacıyla geçmiş yıllarda yapılan duvar, 2012 yılında meydana gelen fırtınada fazla miktarda dalga aşınmasına engel olamamış olup, bu olay neticesinde, kıyıdaki dolgu alanındaki malzemeler ve yapılar ciddi anlamda hasar görmüştür. 12
Bartın İli, Amasra İlçesi, Kuma Mahallesi Sahil Tahkimatı Amaçlı Uygulama İmar Planı Fotoğraf 1: Duvarın geçmiş yıllardaki durumu. Fotoğraf 2: Dalgaların duvar üzerinden aşması. 13
Bartın İli, Amasra İlçesi, Kuma Mahallesi Sahil Tahkimatı Amaçlı Uygulama İmar Planı Fotoğraf 3: Mevcut duvar ve dalgaların kıyıya verdiği tahribat. Felaket sonucunda mevcut duvarın işlevini yerine getirmediği ortaya çıkmış olup, bu doğrultuda, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı XIII. Bölge Müdürlüğünce önlem alma çalışmalarına başlanmıştır. Bölge Müdürlüğünce yapılan incelemelerde, mevcut beton duvar üzerine dalga tırmanma yüksekliğine uygun bir duvar inşa edilmesinin depremli durum incelemesinde stabil olmayacağı anlaşıldığından, eski istinat duvarının yıkılarak yeni bir istinat duvarı yapılmasına karar verilmiştir. 14
Teknik raporlar doğrultusunda hazırlanan vaziyet planına göre 2013 yılında 269 ada 1 nolu parselin sınırı dışında yeni bir beton duvarın inşasına başlanmıştır. Ancak söz konusu duvarın sit sınırı bitişiğinde ve tescilli sur duvarına yakın mesafede bulunması sebebiyle, ilgili Koruma Bölge Kurulundan izin alınmadan yapılmasının yasal olmadığına dair Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca görüş bildirilmiştir. Bunun akabinde Ulaştırma ve Denizcilik Haberleşme Bakanlığı XIII. Bölge Müdürlüğü ve Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu yetkililerinin yaptığı görüşmeler neticesinde, alınan Karabük Kültür Varlıklarının Koruma Bölge Kurulunun 10.06.2014 tarih ve 1653 sayılı kararında, kıyı mevzuatı doğrultusunda onaylanmış bir plan doğrultusunda yapılmadığı anlaşılan duvarın, plan değerlendirilerek sonuçlandırılıncaya kadar güvenlik nedeniyle geçici olarak kalabileceğine denilmiştir. Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun kararı ve söz konusu istinat duvarının kıyı koruma yapısı (tahkimat duvarı) niteliğinde olması sebebiyle, anılan duvarın imar planına işlenmesine gerek duyulmuştur. Fotoğraf 4: Duvarın inşaat halindeki durumu. 15
Bartın İli, Amasra İlçesi, Kuma Mahallesi Sahil Tahkimatı Amaçlı Uygulama İmar Planı Fotoğraf 5: 2013 yılında inşa edilen duvar. Vaziyet planına uygun olarak hazırlanan imar planında, 22 metre genişliğinde, 2 metre kalınlığında, 8.30 metre uzunluğundaki duvar Kıyı Koruma tahkimatı olarak önerilmiştir. Harita 10 : 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Teklifi 16