ORTAOKUL (7.-8.SINIF) TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI TANITIM HAZIRLAYAN: AHMET AKAN 1
NEDEN TEKNOLOJİ VE TASARIM PROGRAMI? Yolunda yürüyen bir yolcunun yalnız ufku görmesi kâfi değildir. Muhakkak ufkun ötesini de görmesi ve bilmesi lazımdır. Mustafa Kemal ATATÜRK 2
PROGRAMIN VİZYONU Kendisinin ve toplumun yarınını daha yaşanabilir hâle getirmek için sorunların farkına varan, çözümler üreten, yaratıcı ve hayal gücü gelişmiş, düşüncelerini kurgulayan ve ifade eden, öğrenmeyi öğrenen, sorgulayan, girişimci, değişim ve gelişime açık sorumluluk bilinci gelişmiş bireyler yetiştirmektir. 3
PROGRAMIN YAPISI Program birbirini tamamlayan ve 7. ve 8. sınıflarda tekrar eden üç kuşaktan oluşmaktadır. 4
NİÇİN TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ? Çocuklarımızın kazanması gereken bilgi,beceri,tutumlar başkalarının ürettiklerini kopyalamak değil düşünme becerilerini kullanarak yani gözleyerek,sorgulayarak araştırarak sorunları fark etmek,bunlara yaratıcı çözümler geliştirmek,çözümleri tasarım,tasarımı üretime dönüştürerek yaratıcılığını ve zekasını kullanma becerileri kazandırmak için TEKNOLOJİ VE TASARIM. 5
6
Kuşak Odak Noktası Etkinlikler SINIF DÜZEN KURGU YAPIM 7. SINIF Birimden Bütüne Birimden Bütüne Düşüncelerimizdeki Değişim ve Gelişim Hayallerimdeki Değişim ve Gelişim Üretiyoruz Üretiyorum 8. SINIF Bütünde Farklılık Oluşturalım Bütünde Farklılık Düşüncelerimizi Koruyalım Düşüncelerimizi Nasıl Koruyalım? Üretelim Tanıtalım Nasıl Tanıtalım? 7
AYRICA PROGRAM DA Tasarım ve Buluş Hikayelerine Bilim İnsanlarının Biyografilerine Yaratıcı Düşünceyi Uyaran Tekniklere yer verilmiştir. 8
PROGRAMIN UYGULAMA ESASLARI 20 kişiyi geçmeyen gruplara ayrılır. Her gruptan bir öğretmen sorumlu olur. Gruplar derslerini farklı mekanlarda yürütür. Öğrenciler her etkinlik için tasarım günlüğü tutarlar. İstekli öğrencilerin çalışmaları teknoloji panosunda sergilenir. Yıl sonunda teknoloji şenliği düzenlenir. 9
Teknoloji tasarım dersi üç kuşaktan oluşur:düzen,kurgu,yapım İlk iki kuşak 1. dönem,3. kuşak etkinliği 2. dönem için planlanır. Odak noktalarının kazanımlarına yönelik temel etkinlikler hariç Kuşaklar arası sıralama değiştirilemez Bütün öğrenciler her odak noktası için en az bir etkinlik yapmak zorundadır. Meslek odaları temsilcileri, uzmanlar, tasarımcılar vb. kişilerle seminer çalışması yapılabilir. Tasarım ve üretim yapılan iş yerlerine gezi düzenlenir. 10
ÖĞRENCİ BAŞARISININ Yazılı sınav yapılmaz Süreç değerlendirilir: DEĞERLENDİRİLMESİ Sürecin değerlendirilmesinde,öğrencilerin her kuşak için yapmış olduğu ürünler, süreci yansıtan günlükleri ve araştırma kanıtlarının bir arada toplandığı ürün dosyası kullanılır. 11
Her öğrenciye; 1. Dönem düzen ve kurgu kuşakları için birer puan ürün ve dosya notu ve en az bir tane sınıf içi performans puanı verilir. Bu puanların aritmetik ortalamaları dönem notu olarak verilir. 2. Dönem yapım kuşağı için ürün ve dosya notu ve en az bir tane sınıf içi performans puanı verilir. Bu puanların aritmetik ortalamaları dönem notu olarak verilir. Bunun için öğretmen not çizelgesi hazırlanmış ve bu değerlendirme yöntemi yeni çıkan İlköğretim Yönetmeliğine dahil edilmiştir. 12
1. KUŞAK DÜZEN 13
Bu kuşakta öğrenciler; 1.KUŞAK: DÜZEN Düşünmeyi öğrenme ve yaşamlarındaki olaylara farklı açılardan bakarak değerlendirme anlayışı geliştirirler. Doğadan, yaşamdan ve kendinden yola çıkarak; mekan, yüzey, birim, tekrar, ritim, düzen, uyum, bütünlük, topluluk vb. kavramları yapılandırırlar. 14
DÜZEN KUŞAĞINDA ÖĞRENCİLER; 7. SINIFTA: Değişkenliği olmayan geometrik şekiller (kare, daire, çizgi) kullanarak özgün düzenler (tasarım) oluştururlar. 8. SINIFTA:Değişkenliği olmayan biçimlerle oluşturduğu düzende renk, yön ve oran kavramlarını ifade ederler. 15
ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASININ AMACI Gelecek yıllarda öğretmene bilgi verir. Öğrencinin gelişimini kanıtlarla izlemeyi sağlar. Aileye öğrencinin performansını gösterir ve aileyi eğt.katar. Öğrencinin öz disiplin ve sorumluluk bilincini geliştirir. Öğrencinin kendi kendini değerlendirmesini sağlar. Eksiklikleri belirlemeyi sağlar. Öğretmenin not verme aracıdır. 16
7.SINIF ÖRNEK ÇALIŞMALAR BİRİMDEN BÜTÜNE 17
BİRİMDEN BÜTÜNE DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 18
BİRİMDEN BÜTÜNE DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 19
BİRİMDEN BÜTÜNE DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 20
BİRİMDEN BÜTÜNE DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 21
8.SINIF ÖRNEK ÇALIŞMALAR BÜTÜNDE FARKLILIK (YÖN ORAN RENK) 22
BÜTÜNDE FARKLILIK 23
BÜTÜNDE FARKLILIK 24
25
BÜTÜNDE FARKLILIK DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 26
27
28
2. KUŞAK KURGU 29
KURGU kuşağında öğrenciler; Yaratıcı düşüncelerini; yaratıcı düşünmenin ilk basamağı olan düşünmeyi öğrenme yönünde adamlar atılan düzen kuşağındaki temel üzerine yapılandırırlar. Merak ve hayal ettikleri ile değiştirmeyi, geliştirmeyi ve kolaylaştırmayı düşündüklerinden yola çıkarak yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini somutlaştırırlar. 30
7.SINIF:Çözüme yönelik düşüncelerini başkaları tarafından doğru olarak anlaşılmasını sağlayacak nitelikte çizer ve çevresiyle paylaşırlar. 8.SINIF:Düşüncelerini yasal koruma altına alma süreçlerini fark ederler. 31
KURGU KUŞAĞI ÖRNEK ÇALIŞMALAR 32
KURGU KUŞAĞI 7. SINIF ÖRNEK ÇALIŞMALAR HAYLLERİMDEKİ DEĞİŞİM VE GELİŞİM 33
34
KURGU KUŞAĞI 8. SINIF ÖRNEK ÇALIŞMALAR DÜŞÜNCELERİMİZİ NASIL KORUYALIM? 35
BU KUŞAKTA ÖĞRENCİLERE: PATENT nedir? Nasıl PANENT alınır? FİKRİ MÜLKİYET HAKKI nedir? TELİF HAKKI nedir? SINAYİ MÜLKİYET HAKKI nedir? bilgileri verilir. 36
Sorundan ürüne ulaşmada belirlenen tasarım sürecini yaşarlar. Tasarımlarını tanıtmaya yönelik etkinlikler planlayarak gerçekleştirirler. Ürünlerin pazarlanabilirliğini artırmada inovasyon etkinliğini gerçekleştirirler. 37
YAPIM KUŞAĞINDA ÖĞRENCİLER; 6. SINIFTA: Sorundan çözüme ulaşmada tasarım sürecini yaşayarak somut ürünler ortaya koyarlar. 7. SINIFTA: Çalışmalarına yeni duygu ve düşüncelerini katarak tasarım sürecini bir sorunun çözümünde yaşarlar. 8. SINIFTA: Ortaya çıkardıkları ürüne yönelik tanıtım ve pazarlanabilir kılmak için inovasyon ve pazarlama etkinliği yaparlar. 38
Yapım Kuşağında Öğrenciler, Sorundan Ürüne Ulaşmada Ürüne Yönelik Tasarım Sürecini Yaşarlar 39
Pazarlanabilir Hâle Getirme Sorunu Araştırma, Tanımlama ve Çözümünü Tartışma Tasarımın Genel Özeliklerini Belirleme Öneri Geliştirme TASARIM SÜRECİ Taslak Tasarım Önerisi Geliştirme Değerlendirme ve Test Etme Tasarım Önerisine Yönelik Araştırma Yapım Tasarım Önerisini Geliştirme
NASIL ÜRETELİM?: 6/D Sınıfı Grup çalışması: Problem:Dersleri daha eğlenceli hale nasıl getirebiliriz? Çözüm:Soru kutucuğundaki soru cevaplanır.cevap doğru ise yeşil yanlış ise kırmızı boş bırakılmış ise sarı ışık yanar. DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 41
TASARIMIMI ÜRETİYORUM Uzaktan kumandalı kolay temizlik DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 42
TASARIMIMI ÜRETİYORUM Temizlik ve bakım seti DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 43
44
TASARIMIMI ÜRETİYORUM Kolay cam temizliği Deniz temizleyen gemi DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 45
ÖRNEK BİR PROJE ASKIYA UZANAMIYORSANIZ ASKI SİZE UZANSIN 7. sınıf öğrencisi kardeşi olan Ezgi Kılınç ise bir askılık projesi geliştirdi. Kapıların arkasına asılan askılıklara boyu kısa olduğu için yetişemeyen Ezgi, böyle bir proje geliştirmiş. Sistem, sol tarafında bulunan kol ile çalışıyor. Kolu çevirince aşağı yukarı hareket ediyor. Böylece Ezgi, kendisi gibi askıya yetişemeyenler için askıyı aşağı indiriyor. Ezgi, "Ben sunuma kadar bu sistemin motorlusunu yapacağım. Düğmeye bastığınız zaman, askı inip kalkacak" diyor. 46
İLGİNÇ TASARIMLAR 6-9 Yaş Diş Fırçası Ayakkabılı Bisiklet 47
Kravat Bağlama Makinesi Yumurtanın sarısı ve beyazını ayıran bir tasarım 48
49
50
Pervaneli Kay kay Isıtıcılı USB 51
ÜRETİYORUM Dağınıklığı şıpşak toplar DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 52
ÜRETİYORUM Ayakkabı altı temizliği DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 53
ÜRETİYORUM Sporcu robot:spora yardımcı tüm malzemeler ve cd li- aydınlatma özellikli ROBOT DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 54
8.SINIF PAZARLAMA ÇALIŞMALARI: ÜRÜN MARKA LOGO SLOGAN AMBALAJ REKLAM 55
Pazarlanabilir Hâle Getirme Pazarlanabilir hâle getirmek için neler yapmaları gerektiğini tartışarak listelerler (ürün inovasyonu, marka, logo, ambalaj, reklam vb.). Öğrenciler seçtikleri ürünlerin inovasyona ihtiyacı olup olmadığını düşünürler. Bunun için ürünün dış görünüşü, kullanım kolaylığı, albenisi konusunda ek bir çalışma gerekip gerekmediğini belirlerler. Bu amaçla, arkadaşlarının ve çevrelerindeki diğer kişilerin fikirlerini de alırlar. Belirledikleri hususları listeleyip tasarım günlüklerine not ederler. Bu listeden yararlanarak pazarlanabilirlik açısından önemli gördükleri unsurlara göre ürünlerinde değişiklik yapabilirler. 56
Öğrencilerden ürünlerinin çok sayıda üretileceğini dikkate alarak benzer ürünlerden ayıran bir marka bulmaları istenir. Bulacakları markanın özgün ve akılda kalıcı olmasına dikkat etmeleri gerektiği belirtilir. Öğrenciler düşündükleri markaları yazılı olarak listeler, arkadaşlarına ve çevrelerindeki diğer kişilere sunarak üzerlerinde bıraktıkları etkiyi anlamaya çalışırlar. Daha sonra en uygun gördükleri markayı seçerler. Öğrencilerden, belirledikleri markayı ürünün üzerinde kullanabilmeleri için bir logo tasarlamaları istenir. Öğrenciler logolarını geliştirirken markalarını da kullanarak dikkat çekici, etkileyici ve özgün bir tasarım yapmaları yönünde cesaretlendirilirler. Düşündükleri logoları basit olarak çizmeleri ve içlerinden en uygun gördüklerini seçmeleri istenir. Belirlenen logoların arkadaşlarının üzerinde bıraktıkları etki göz önüne alınarak seçim işlemini yapmaları önerilir. Seçilen logonun ayrıntıları üzerinde çalışılarak son hâlini alması ve buna göre çiziminin yapılması istenir. 57
NASIL TANITALIM? MARKA-AMBLEM-SLOGAN ÇALIŞMALARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 58
NASIL TANITALIM? MARKA-AMBLEM-SLOGAN ÇALIŞMALARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 59
NASIL TANITALIM? MARKA-AMBLEM-SLOGAN ÇALIŞMALARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 60
NASIL TANITALIM? MARKA-AMBLEM-SLOGAN ÇALIŞMALARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 61
AMBALAJ TASARIMLARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 62
AMBALAJ TASARIMLARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 63
AMBALAJ TASARIMLARI DERS ÖĞRETMENİ:AHMET AKAN 64
Tasarım Günlüğü Öğrencinin etkinlik sürecinde yaptığı arama, araştırma, sorgulama, denemeyanılma, gözlem, öneri vb.çalışmalarını yazdığı, duygu ve düşüncelerini ifade ettiği yazılı belgelerdir. 65
Etkinlikler ve Tasarım Günlüğü Öğrenciler bireysel çalışmalarını yansıtan günlüklerinden not alırlar. Tasarım günlüklerinde öğrenci bilgileri,her hafta iki ders saatini yansıtan öğrenme süreci(öğrenilen bilgiler,yapılan uygulamalar,çizimleri,çalışmalar ile ilgili duygu -düşünceler ve eleştiriler yer almalıdır. Tasarım günlükleri düzenli,açık net ve anlaşılır yazılmalıdır. Gözlem formlarındaki ölçütler günlüklerle takip edilir. Sınıf içi sunular günlükler aracılığı ile yapılır. 66
Tasarım Günlüğünün Amacı Tasarım günlükleri öğrencilerin; Öz değerlendirme yapmalarını sağlar. Karar verme ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelerini sağlar. Dil becerilerini geliştirerek öğrencilerin kendilerini ifade etmelerini sağlar. 67
68
TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇİZELGELERİ 69
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ DÜZEN KUŞAĞI GÖZLEM FORMU (SINIF İÇİ PERFORMANS NOTU İÇİN) ÖLÇÜTLER: ÖĞRENCİ NO AD SOYADI 1- GELİŞTİRİLEBİLİR 2- ORTA 3- İYİ 4- ÇOK İYİ x 2.5 1.Birimleri listeleme 1.Birimlerin arasından seçme sebebini belirtme 2.Kuralara uygun biçmde birimlerle denemeler yapma 2- Denemelerin çoğalabilirliğini test etme 2.Kullanacağı yöntem- teknikleri belirle ve kullan 3.Kuralara uygun biçimde birimlerle denemeler yapma 3- Denemelerin çoğalabilirliğini test etme 3.Bireysel farklılığını ve istekliliğni yansıtma 4-Denemeler içinden birini yapma 4.Görüş alma ve paylaşma DÜZEN KUŞAĞI GÖZLEM FRM. DEĞ. TÜM ÇALIŞMALARIN ORT. 70
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ DÜZEN KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI DEĞERLENDİRME FORMU DPA (1-2-3) 1-KULLANILACAK BİRİMİ BELİRLEME 2-TASARIIMI OLUŞTURMA 3- TASARIMA ÖZELLİK KATMA 4-DÜZENİ DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ TOPLAMI (TX4) TOPLAMX5=PUAN KARŞILIĞI (%60) DOSYA (1-2-3-4) 1-Öğrenci bilgileri- Dersin amaçları 2- Kuşak başlığı ve kuşak bilgileri 3-Birimleri list,birini seçme ve nedenini açıkla 4-Yaptığı çalışmayı anlatma(teknolojik değer katma) 5-Öz değ. Form. ve yapılan etk. Dökm.- görüşler PUAN KARŞILIĞI (%20) TASARIM GÜNLÜĞÜ (1-2-3-4) 1-Öğrenci bilgileri-her yazımda tarih atımı 2.Günlüğün düzenli yazılması 3.Açık ve anlaşılırlığı (5 n 1 K kuralına uyma) 4.Duygu-düşünce ve yorumlar 5.Çalışmalarla ilgili denemeler ve çizimler PUAN KARŞILIĞI (%20) DÜZEN KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI 71
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ KURGU KUŞAĞI GÖZLEM FORMU (SINIF İÇİ PERFORMANS NOTU İÇİN) ÖĞRENCİ NO AD SOYADI ÖLÇÜTLER: 1- GELİŞTİRİLEBİLİR 2- ORTA 3- İYİ 4- ÇOK İYİ x 2.5 1.Değiştir-geliştir hayaller listesi 1-Sorunlardan birini seçme 1.Seçme nedenini gerekçesiyle açıklama. 2- Seçtiği probleme yaratıcı çözümler geliştirme. 2- Çözümü yazarak ve çizerek ifade etme. 3.Çözüm için araştırma yapma. 3.Tüm süreçte isteklilik ve kararlılık 3- Hazırlanan çözümü sunma 4-Sunumla ilgili görüşler alma 4.Yapıcı eleştirilerde bulunma. KURGU KUŞAĞI GÖZLEM FRM. DEĞ. TÜM ÇALIŞMALARIN ORT. 72
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ KURGU KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI DEĞERLENDİRME FORMU DPA (1-2-3) 1- Düşünülen Konunun Belirlenmesi 2- Çözüm önerisi üretme 3-Belirlediği Çözüm Önerisini İfade Etme 4-SUNUMU DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ TOPLAMI TOPLAMX5=PUAN KARŞILIĞI (%60) DOSYA (1-2-3-4) 1-Öğrenci bilgileri- Kuşak başlığı ve bilgileri 2- Problem listeleme arasından birini seçme ve sebebini yazma 3-Seçl prbli FARK çzm gliş. 4-Belirlenen kurala göre haz. sunum dök. koyma 5-Öz değ. Form. ve yapılan etk. Dökm.- görüşler PUAN KARŞILIĞI (%20) TASARIM GÜNLÜĞÜ (1-2-3-4) 1-Öğrenci bilgileri-her yazımda tarih atımı 2.Günlüğün düzenli yazımı 3.Açık ve anlaşılırlığı (5 n 1 K kuralına uyma) 4.Duygu-düşüncelerin bulunması 5.Çalışmalarla ilgili denemeler ve çizimler PUAN KARŞILIĞI (%20) KURGU KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI 73
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ YAPIM KUŞAĞI GÖZLEM FORMU (SINIF İÇİ PERFORMANS NOTU İÇİN) ÖĞRENCİ NO AD SOYADI ÖLÇÜTLER: 1- GELİŞTİRİLEBİLİR 2- ORTA 3- İYİ 4- ÇOK İYİ x2.5 1-Problemleri listeleme -seçme-açıklama 1.Görüş alış-verişinde bulunma. 2-Problemle ilgili daha önce yapılan çöz. araştırma 2-Farklı çözümler tasarlama(işlevsel,eko.,yapılır) 3-Tasarımın genel özelliklerini içeren taslak çizim 3.İş akışını ve çalışma ortamını planlama. 4-Tasarım doğrultusunda uygulama yapma 5-Tasarım doğrultusunda uygulama yapma 6-Tasarım doğrultusunda uygulama yapma 7.Belirlediği önerileri tasarımına yansıtma YAPIM KUŞAĞI GÖZLEM FRM. DEĞ. TÜM ÇALIŞMALARIN ORT. 74
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TEKNOLOJİ TASARIM DERSİ YAPIM KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI DEĞERLENDİRME FORMU DPA (1-2-3) 1-Tasarım önerisi geliştime 2-Tasarımı palnlama 3-Tasarımı değerlendirme ve öneri geliştirme 4-Tasarımı tanıtma toplax4=puan KARŞILIĞI (%60) DOSYA (1-2-3-4) 1.kapak ve kuşak içeriği 2-ürüne ait daha önce yapılanlar 3.Çalışmaların çizimi 4.Çizim ile ilgili görüş alma 5.Öz değerlendirme formu PUAN KARŞILIĞI (%20) TASARIM GÜNLÜĞÜ (1-2-3-4) 1.Günlüğün düzenli yazımı ve tarihler 2.Günlüğün düzenli yazımı 3.Açık ve anlaşılırlığı (5 n 1 K kuralına uyma) 4.Duygu-düşünceler:Beğeniler ve eleştiriler 5.Çalışmalarla ilgili denemeler ve çizimler PUAN KARŞILIĞI (%20) YAPIM KUŞAĞI ÜRÜN DOSYASI TÜM ÇALIŞMALARIN ORT. 75