İLKÖĞRETİM TRAFİK GÜVENLİĞİ ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KİTABI

İLKÖĞRETİM TRAFİK GÜVENLİĞİ ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KİTABI Bu ki tap, Mil lî Eği tim Ba kan lı ğı Ta lim ve Ter bi ye Ku ru lu Baş kan lı ğı nın 30 Nisan 2012 ta rih ve 28 sa yı lı ka ra rıy la 2012-2013 öğ re tim yı lın dan iti ba ren, beş yıl sü rey le ders ki ta bı ola rak ka bul edil miş tir. Mehmet Metin FİDAN Şahap YILMAZ Bah çe ka pı Mah. 2460. Sok. Nu.: 7 06370 Şaş maz/an KA RA tel.: (0-312) 278 34 84 belgeç: (0-312) 278 30 46

Bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan şirketin izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. Bu kitabın tüm hakları, TUNA MATBAACILIK AŞ ye aittir. Haberleşme Adresi TUNA MATBAACILIK AŞ Bahçekapı Mah. 2460. Sok. Nu.: 7 06370 Şaşmaz/ANKARA tel.: (0-312) 278 34 84 (pbx) belgeç: (0-312) 278 30 46 www.tunamatbaacilik.com.tr e-posta: tuna@tunamatbaacilik.com.tr SERTİFİKA NO: 16102 ISBN: 978-975-8198-64-1 Editör Şaban ERARSLAN Dil Uzmanı Riyazi CANBOLAT Görsel Tasarım Uzmanı Nurcan KAYA Program Geliştirme Uzmanı Türkan YILDIRIM Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı Zafer ÜNAL Rehberlik - Gelişim Uzmanı Emel TEKELİ Baskı ve Cilt tel.: (0-312) 278 34 84 (pbx) belgeç: (0-312) 278 30 46 www.tunamatbaacilik.com.tr e-posta: tuna@tunamatbaacilik.com.tr Baskı Yeri ve Yılı Ankara, 2014 2

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. İSTİKLÂL MARŞI Bastığın yerleri toprak! diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl! Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Medeniyet! dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va dettiği günler Hakk ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli. Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli- Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder - varsa- taşım, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na şım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl! Mehmet Âkif ERSOY 3

ATATÜRK ÜN GENÇLİĞE HİTABESİ Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî, bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir. Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asîl kanda, mevcuttur! 4

Mustafa Kemal ATATÜRK 5

İÇİNDEKİLER ORGANİZASYON ŞEMASI... 6 DERS YILI BAŞI ETKİNLİĞİ... 8 1. ÜNİTE: TRAFİK BİLİNCİ...9 TRAFİK KURALLARI İNSAN VE İNSAN HAYATI İÇİNDİR... 10 NEDEN GÜVENLİ YOL?... 13 GÜVENLİ OYUN YERLERİ... 16 GÜVENLİ SÜRÜŞ İÇİN KURALLARA UYARIM... 18 EMNİYET KEMERİ HAYAT KURTARIR... 26 BEN BİR YAYAYIM... 30 ULAŞIMIN HAYATIMIZDAKİ YERİ... 33 IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI VE TRAFİK İŞARET LEVHALARINI ÖĞRENİYORUM... 36 IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI VE TRAFİK İŞARET LEVHALARINI KORURUM... 42 KARŞIYA GÜVENLİ YERLERDEN VE KURALLARA UYGUN GEÇERİM... 45 YAYA KALDIRIMINDA YÜRÜRKEN... 50 YAYA KALDIRIMI BULUNMAYAN YOLLARDA YÜRÜME... 56 TAŞITLARA BİNİŞ VE TAŞITLARDAN İNİŞLERDE KURALLARA UYALIM... 61 YOLCULUKTA NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?... 68 TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINA ZARAR VERMEYELİM...73 ADIMINIZA DİKKAT!...76 KARANLIKTA YÜRÜRKEN... 80 GÜVENLİ YOLCULUK... 82 TRAFİK KAZALARINI ÖNLEYELİM... 85 KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM... 88 PERFORMANS GÖREVİ... 89 DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI...90 PROJE GÖREVİ... 91 PROJE PUANLAMA ANAHTARI...92 MEKTUBUM VAR... 93 2. ÜNİTE: İLK YARDIM... 95 ACİL DURUM... 96 HAYAT KURTARAN İLK YARDIM...100 İLK YARDIM ÇANTASI...102 BASİT İLK YARDIM YAPABİLİRİM...105 AMBULANSA YOL VER, HAYAT KURTAR...110 KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM...112 PERFORMANS GÖREVİ...113 DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI... 114 PROJE GÖREVİ...115 PROJE PUANLAMA ANAHTARI...116 MEKTUBUM VAR...117 TRAFİK KARNESİ...119 6

1 ORGANİZASYON ŞEMASI Ünite numarası ve ünite adı Etkinlikte istenilenlerin belirtildiği açıklama Konu başlığı 1. Ünite Trafik Bilinci 1. Ünite: Trafik Bilinci GÜVENLİ OYUN YERLERİ 1. Güvenli oyun yerlerinin nereler olduğunu yazınız............................ 2. Güvenli oyun yerlerinden birini tercih ederek oyun oynayan çocukların resmini aşağıda verilen alana çiziniz. Trafik Güvenli i Trafik Bilgisi Trafik Kurallar Trafikte Al nacak Önlemler 9 16 Ailemiz veya çevremizdeki bireyler için trafik karnesi çalışması Öğrendiklerimizi aile bireylerimizle paylaşacağımız mektup sayfası TRAF K KARNES II. DAVRANIŞ GELİŞ M DAVRANIŞLAR DE ERLEND RME 1. Yaya iken karş laşabileceği trafik işaret ve levhalar n tan ma ve koruma 2. Yaya kald r m nda yürürken kurallara uyma 3. Karş ya geçişlerde güvenli geçiş yerlerini tercih etme 4. Yayalar yanl ş davran şlar nda uyarma 5. Değişik hava koşullar nda önlem alma ve tehlikeleri tahmin etme 6. Kaza sonras kimlerden ve nas l yard m istemesi gerektiğini bilme 7. Yol türlerini ve taş tlar güvenlik aç s ndan karş laşt rma 8. Trafik kazalar n n nedenlerini bilme ve sonuçlar n değerlendirme 9. Taş tlara biniş ve taş tlardan inişlerde dikkat edilmesi gereken kurallar uygulama 10. Emniyet kemeri ve çocuk güvenlik koltuğu kullanma 11. Yolculuk s ras nda yap lan yanl ş davran şlar n kendisinin ve başkalar n n hayat n tehlikeye atacağ n n fark na varma 12. Üzeri aç k taş tlarda veya yük üzerinde yolculuk yapmama 13. İlk yardım çantasında bulunan malzemeleri tanıma 14. Yolculuk s ras nda olabilecek trafik kazalar nda yap lan yanl ş ilk yard m uygulamalar n n sebep olacağ tehlikeleri bilme 15. Ambulansa diğer sürücülerin yol verme nedenlerini bilme 16. Taş t trafiğine kapal oyun alanlar nda bisiklet, kaykay, paten, k zak vb. araçlar güvenli kullanma ile ilgili kurallar uygulama 17. Bisiklet, kaykay, paten, k zak gibi araçlardan düşülmesi hâlinde oluşan yaralanmalarla ilgili basit müdahaleleri yapma 18. Karanlıkta yürürken alması gereken güvenlik önlemlerini bilme 19. Trafik eğitiminin önemini bilme 20. Yaya kaldırımı bulunmayan yollarda gerekli önlemleri alma Ad : Soyad : Yak nl k derecesi : I. BAŞARI DURUMU ALDI I NOT D E R S L E R RAKAMLA YAZIYLA Yaya kurallar Yaya sorumluluğu Yolculuk kurallar Yolcu sorumluluğu Sürüş kurallar Sürücü sorumluluğu lk yard m bilgisi 2 3 4 5 6 7 Karneyi düzenleyenin Ad, soyad : mzas : Değerlendirme: Pekiyi, iyi, orta, geçer, yetersiz olarak yap lacakt r. Aileniz veya yak n çevrenizdeki büyükleriniz için düzenleyiniz. MEKTUBUM VAR Aşağıda ayrılmış alana, ünite boyunca öğrendiğiniz bilgileri ailenize anlatan bir mektup yazınız............................................................................ 119 117 7

DERS YILI BAŞI ETKİNLİĞİ Bu eğitim ve öğ re tim yı lın da, tra fik güvenliği der sin de yeni bilgiler edineceksiniz. Trafik güvenliği konusundaki bil gi le ri nizin hangi dü zey de olduğunu öğrenmek için aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Trafik denince aklınıza neler geliyor? Trafikte insan ve insan hayatı niçin önemlidir? 2. Yaya olarak bir yere giderken nerelerden yürüyorsunuz? Çevrenizde trafikle ilgili neler görüyorsunuz? 3. Trafikte yaya iken nelere dikkat ediyorsunuz? 4. Taşıtlara biniş ve taşıtlardan inişlerde hangi kurallara uyulmalıdır? 5. Toplu taşıma araçlarını niçin korumalıyız? 6. Taşıtlardaki emniyet kemeri sizi hangi durumlarda ve nasıl korur? 7. Yolculuk sırasında nelere dikkat ediyorsunuz? 8. Bisiklet, paten, kaykay, kızak gibi araçları nerelerde kullanıyorsunuz? Bu tür araçlar kullanılırken alınması gereken güvenlik önlemleri nelerdir? 9. Arkadaşınız bisikletten düşüp bacağı hafif yaralanır ve kanarsa neler yaparsınız? 10. Bir trafik kazası ve kazada ağır yaralananları görürseniz ne yaparsınız? Bu durumda telefonla nereyi ararsınız? 11. Trafikte ambulansa niçin yol verilmelidir? 8

1. Ünite Trafik Bilinci Trafik Güvenliği Trafik Bilgisi Trafik Kuralları Trafikte Alınacak Önlemler 9

1. Ünite: Trafik Bilinci TRAFİK KURALLARI İNSAN VE İNSAN HAYATI İÇİNDİR 1. Trafik kazalarını önlemek için trafik kurallarına uymak yeterli midir? Neden? Yazınız............................ 2. Trafik eğitiminin temel amacı nedir? Aşağıya yazınız...................... 3. Neden trafik kurallarına uyulması, diğer insanlara saygı gösterilmesi, ben yerine biz bilincinin geliştirilmesi gerekmektedir? Yazınız...................... 10

Trafik Güvenliği 4. Trafik denilince aklınıza neler gelmektedir? Aşağıya yazınız...................... 5. Trafik kurallarının insan hayatı için konulduğuna ilişkin bir afiş tasarlayıp aşağıda verilen alana çiziniz. Tasarladığınız afişe uygun bir slogan bularak noktalı yerlere yazınız. SLOGAN......... 11

1. Ünite: Trafik Bilinci 6. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Her zaman K Bazen L Hiçbir zaman 1. Trafikte her zaman dikkatliyim. 2. Trafik kurallarına uyarım. 3. Trafikte yaptığım her davranışın herkesi ilgilendirdiğini bilirim. 4. Trafik eğitiminin önemini bilirim. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 12

Trafik Güvenliği NEDEN GÜVENLİ YOL? 1. Aşağıdaki resimde öğrencinin evden okula gidebileceği en güvenli yolu işaretleyiniz. Ev Okul 13

1. Ünite: Trafik Bilinci 2. Evden okula giderken niçin güvenli yolları tercih etmeniz gerektiğini anlatan bir hikayeyi aşağıdaki noktalı alana yazınız.......... 3. Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerlere, verilen sözcük ve sözcük gruplarından uygun olanları yazınız. en kısa en güvenli güvensiz trafik kazası güvenli 1. Kav şak la rı, ya ya ve okul ge çit le ri be lir len miş, ge rek li gü ven lik ve de ne tim ön lem le ri alın mış yol,... yol dur. 2. Okula giderken... yolu değil,... yolu seçmeliyiz. 3. Güvenli yol bizi... ile karşı karşıya bırakmaz. 4. Üzerinde işaretlemeleri, yeterli aydınlatması, yaya geçitleri bulunmayan yol,... yoldur. 14

Trafik Güvenliği 4. Güvenli yolların seçilmesi ile ilgili bir afiş tasarlayınız. Aşağıda verilen alana çiziniz. Tasarladığınız bu afişe uygun bir sloganı aşağıda verilen noktalı alana yazınız. SLOGAN...... 5. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM 1. Alt ve üst geçitlerle yaya ve okul geçitlerinin bulunduğu yolların güvenli yol olduğunu bilirim. 2. Okula giderken kısa yolu değil, güvenli yolu seçerim. 3. Karşıya geçişlerde ışıklı trafik işaret cihazı, yaya geçidi, alt ve üst geçit bulunmayan yerlerin güvenli olmadığını bilirim. 4. Bir yere giderken niçin güvenli yolun tercih edilmesi gerektiğiniö bilirim. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 15 J Her zaman K Bazen L Hiçbir zaman

1. Ünite: Trafik Bilinci GÜVENLİ OYUN YERLERİ 1. Güvenli oyun yerlerinin nereler olduğunu noktalı alana yazınız............................ 2. Güvenli oyun yerlerinden birini tercih ederek oyun oynayan çocukların resmini aşağıda verilen alana çiziniz. 16

Trafik Güvenliği 3. Güvenli oyun yerleri ile ilgili noktalı alana bir şiir yazınız............................ 4. Güvenli oyun yerlerinin tercih edilmemesi durumunda karşılaşılabilecek tehlikelere ilişkin bir afiş tasarlayıp aşağıda verilen alana çiziniz. 17

1. Ünite: Trafik Bilinci GÜVENLİ SÜRÜŞ İÇİN KURALLARA UYARIM 1. Bisiklet, kaykay, paten, kızak gibi araçlar kullanılırken doğru davranışların neler olduğunu yazınız......................... 2. Bisiklet kullanmak için gerekli güvenlik önlemlerini almış bir sürücünün resmini aşağıda verilen alana çiziniz. 18

3. Bisiklet, kaykay ve paten kullanırken ne gibi tehlikeli davranışlar kazalara neden olur? Düşüncelerinizi ilgili yerlere yazınız. Bisiklet kullanırken.............................. Trafik Güvenliği Kaykay kullanırken.............................. Paten kullanırken.............................. 19

1. Ünite: Trafik Bilinci 4. Bisiklet, kaykay, paten, kızak vb. araçların nerelerde kullanılması ve hangi güvenlik önlemlerinin alınması gerektiğine ilişkin noktalı alana bir kompozisyon yazınız............................................................. 20

Trafik Güvenliği 5. Aşağıdaki resimleri inceleyerek sürücülerin doğru ve yanlış davranışlarını aşağıda verilen noktalı alana yazınız. DOĞRU DAVRANIŞLAR............... YANLIŞ DAVRANIŞLAR............... 21

1. Ünite: Trafik Bilinci 6. Aşağıdaki metni noktalı yerlere verilen sözcüklerden uygun olanları yazarak tamamlayınız. Bi sik let, kay kay, pa ten, kı zak vb. araç la rı kullanırken... yapmam,... ha re ket lerde... Sa ğa ve so la dö nü ş ler de...olu rum. yavaş hız bulunmam. yaparım hiç arobatik dikkatli heyecanlı 7. Aşağıdakilerden hangisi bisiklet sürücüsünün yapacağı doğru bir davranıştır? A) Gerektiğinde bisikletin önüne ya da arkasına ikinci bir kişiyi bindirmek B) Kendi boyuna uygun olmayan bisiklete binmek C) Yolda yan yana ve hızlı olarak bisiklet sürmek D) Kask, dizlik, dirseklik takmak ve bisikleti yavaş sürmek 8. Aşağıdakilerden hangisi bisiklet sürücüsünün yapacağı doğru bir davranıştır? A) Bisikleti hızlı sürmek B) Akrobatik hareketler yapmak C) Hızla giderken ön freni kullanmak D) Sağa ve sola dönüşlerde dikkatli olmak 9. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Dönüşlerde işaret verilmesi gereken hâller dışında, tek elle bisiklet sürülmelidir. B) Bisikletin direksiyonuna torba ya da file asılmamalıdır. C) Taşıtlara asılarak bisiklet sürmek tehlikeli ve yasaktır. D) Bisiklete binilmeden önce fren, zil ve farın çalışır durumda olup olmadığı kontrol edilmelidir. 22

Trafik Güvenliği 10. Aşağıda verilmiş kutulara bisiklet, kaykay, paten vb. kullanırken takmanız gereken güvenlik malzemelerinden bazılarının resimlerini çiziniz. Bu malzemelerin adlarını ve hangi amaçla kullanıldıklarını noktalı yerlere yazınız. Malzemenin Adı... Kullanım Amaçları............................................. Malzemenin Adı... Kullanım Amaçları............................................. Malzemenin Adı... Kullanım Amaçları............................................. 23

1. Ünite: Trafik Bilinci 11. Resimleri inceleyiniz. Bisiklet kullanan çocukların doğru ve yanlış davranışlarını karşılarındaki noktalı alana yazınız................................................................ 24

Trafik Güvenliği 12. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Bisiklet, kaykay, paten ve kızak gibi araçları taşıt trafiğine kapalı alanlarda kullanırım. 2. Bisiklet, paten, kaykay vb. araçları kullanırken güvenliğim için kask, dizlik ve dirseklik takarım. 3. Bisiklet, paten, kaykay kullanırken hızlı gidilmemesi gerektiğini bilirim. 4. Bisiklet, paten, kaykay kullanırken dönüşlerde her zaman dikkatli olurum. 5. Bisikletin selesine ikinci bir kişinin alınmaması gerektiğini bilirim. 6. Bisikletin boyuma uygun olmasına dikkat ederim. 7. Bisikletin kornasının ve freninin çalışır durumda olmasının önemli olduğunu bilirim. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirerek hatalı davranışlarınızı düzeltmelisiniz. 25

1. Ünite: Trafik Bilinci EMNİYET KEMERİ HAYAT KURTARIR 1. Aşağıda verilen konuşma balonlarındaki noktalı yerlere uygun sözcükler yazınız. Emniyet kemeri sizin ve sevdiklerinizin... ko rur. Emniyet kemeri... bir zorunluluktur. Yani takmazsanız polis size ceza keser. 2. Aşağıdaki cümlede noktalı yerlere, verilen seçeneklerden hangisi yazılırsa yanlış olur? Emniyet kemeri, taşıtın ani duruşunda, çarpma, devrilme vb. kazalarda...... I) Yolcuların başlarını cama vurmalarını önler. II) Yolcuların koltuktan fırlamalarını önler. III) Yolcuların taşıtın kapısına çarpmasına neden olur. 26

3. Bebekler ve küçük çocukların taşıtlarda, nerede ve hangi güvenlik önlemleri alınarak yolculuk yapmaları sağlanmalıdır? Açıklayınız............. Trafik Güvenliği 4. Aşağıdakilerden hangisi dört yaşına kadar olan çocukların taşıtlarda oturması gereken yerdir? A) Ön koltuk B) Arka sağ koltuk C) Çocuk güvenlik koltuğu D) Arka sol koltuk 27

1. Ünite: Trafik Bilinci 5. Aşağıdaki yeni bir çocuk güvenlik koltuğu tasarlayınız. Tasarıma uygun bir slogan belirleyerek verilen noktalı yerlere yazınız. SLOGAN......... 28

6. Emniyet kemeri ve çocuk güvenlik koltukları yaş grubu, kilo ve boya göre nasıl kullanılmalıdır? Noktalı alana yazınız............. Trafik Güvenliği.............................. 7. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Özel taşıtlarda yolculuk yaparken emniyet kemerini her zaman takarım. 2. Emniyet kemeri takmanın önemini bilirim. 3. Emniyet kemerinin yaş grubuna, kiloya ve boya göre nasıl kullanılması gerektiğini bilirim. 4. Emniyet kemerinin doğru takılış şeklini bilirim. 5. Emniyet kemeri takmanın yasalara göre zorunlu olduğunu bilirim. 6. Okul taşıtında emniyet kemeri takmaları konusunda arkadaşlarımı uyarırım. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 29

1. Ünite: Trafik Bilinci BEN BİR YAYAYIM 1. Resimde trafikle ilgili unsurların bazılarının adları yazılıdır. Trafikle ilgili diğer unsurları da noktalı yerlere siz yazınız. Sokak Yaya kaldırımı Okul geçidi...... Cadde............... 30

Trafik Bilgisi 2. Aşağıdaki bulmacayı çözünüz. 1. Trafikte hareketsiz veya hareket hâlinde bulunan insanlara verilen ad. 2. Kara yolunda insan, hayvan ve yük taşımak amacıyla kullanılan motorlu, motorsuz ve özel amaçlı araçlara verilen ad. 3. Taşıt yolu kenarında yalnız yayaların kullanımına ayrılmış kısım. 4. Taşıt yolunda yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere trafik işaretleri ile belirlen miş alan. 5. Trafiği düzenleyen ve denetleyen görevli. 6. Yayaların, hayvanların ve taşıtların kara yolu üzerindeki hâl ve hareketlerine verilen ad. 1 4 2 5 3 6 31

1. Ünite: Trafik Bilinci 3. Aşağıda trafikle ilgili bazı sözcükler verilmiştir. Bu sözcüklerden yararlanarak bir hikâye yazınız. cadde, yaya geçidi, okul geçidi, trafik polisi, ışıklı trafik işaret cihazı, yaya kaldırımı.............................................................................. 32

Trafik Bilgisi ULAŞIMIN HAYATIMIZDAKİ YERİ 1. Aşağıya ulaşım türlerini ve yolculuk yapılan taşıtları yazınız. Ula şım tür le ri Ka ra yo lu... yo lu... yo lu... yo lu Ta şıt lar Otomobil, minibüs............ 2. Aşağıda ulaşım türlerinin zaman, ekonomiklik ve güvenlik açısından özellikleri verilmiştir. Bu özelliklere göre noktalı yere ulaşım türünün adını yazınız.... yolu ulaşımı: Bir başka ulaşım türüne ihtiyaç duyulmadan istenilen yere kadar gidilebilen ulaşım şeklidir. Ekonomik olmakla birlikte diğer ulaşım türlerine göre daha az güvenlidir.... yolu ulaşımı: Özel bir yol yapımı gerektirmeyen, güvenli ve ucuz ulaşım şeklidir. Daha uzun zaman aldığı gibi diğer ulaşım türleriyle desteklenmesi gerekmektedir.... yolu ulaşımı: En hızlı, güvenli ulaşım şeklidir. Ancak diğer ulaşım türlerine göre daha pahalıdır. Uzun mesafeye kısa sürede gidildiğinden avantajlıdır.... yo lu ula şı mı: Özel bir yol ya pı mı ge rek ti ren, gü ven li ve uzun za man lı ula şım şek li dir. 33

1. Ünite: Trafik Bilinci 3. Ulaşım yolları, bir vücuda hayat veren damarlar gibidir. sözünü açıklayan bir kompozisyon aşağıdaki noktalı alana yazınız........................... 34

Trafik Bilgisi 4. Hayalinizde tasarladığınız ulaşım aracının resmini aşağıdaki boş alana çiziniz. 35

1. Ünite: Trafik Bilinci IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI VE TRAFİK İŞARET LEVHALARINI ÖĞRENİYORUM 1. Trafik işaret levhalarının adlarını yazınız................... 36

Trafik Bilgisi 2. Aşağıdaki trafik işaret levhalarından hangilerinin bilgilendirme, hangilerinin uyarı, hangilerinin de düzenleme amaçlı olduğunu X ile işaretleyerek belirtiniz. Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı Bilgilendirme amaçlı Uyarı amaçlı Düzenleme amaçlı 37

1. Ünite: Trafik Bilinci 3. Yaya alt veya üst geçidini gösteren bir trafik işaret levhası tasarlayıp aşağıdaki boş alana çiziniz. 38

4. Aşağıda verilen sözcük gruplarından yararlanarak noktalı alana bir hikâye yazınız. Trafik Bilgisi yaya giremez, yaya geçidi, okul geçidi, mecburi yaya yolu, ışıklı trafik işaret cihazı, bisiklet giremez, kontrolsüz demir yolu geçidi................................................................................. 39

Bil, Bul, Eğlen 5. Aşağıdaki bulmacada yer alan trafik işaret levhalarının anlamlarını ok yönünde yazınız. 40

Trafik Bilgisi 6. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Yaya olarak uymam gereken trafik işaret levhalarını tanırım. 2. Yaya olarak uymam gereken trafik işaret levhalarını gördüğüm yerlerde onların anlamına uygun dav ranırım. 3. Ailemi ve arkadaşlarımı trafik işaret levhalarının anlamlarına uygun davranmaları konusunda uyarırım. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 41

1. Ünite: Trafik Bilinci IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI VE TRAFİK İŞARET LEVHALARINI KORURUM 1. Aşağıda verilen ifadelerden hareketle noktalı yerlere bu davranışlarınızın nedenlerini açıklayan bir yazı yazınız. Trafik işaret levhalarına zarar vermem ve korurum. Zarar verenleri uyarırım. Çünkü.................................................................................... 42

Trafik Bilgisi 2. Aşağıda verilen noktalı alana Trafik işaret levhaları trafiğin dilidir. Onları korumalıyız. sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız........................... 43

1. Ünite: Trafik Bilinci 3. Trafik işaret levhalarına zarar vermenin yaya, yolcu, sürücü güvenliğine ve ülke ekonomisine etkilerinin neler olabileceğini noktalı alana yazınız....................................................... 4. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Trafik işaret levhalarına zarar vermekten kaçınırım. 2. Zarar görmüş trafik işaret levhalarının yaratacağı sorunları bilirim. 3. Trafik işaret levhalarına zarar verenleri uygun bir dille uyarırım. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 44

Trafik Bilgisi KARŞIYA GÜVENLİ YERLERDEN VE KURALLARA UYGUN GEÇERİM 1. Karşıya geçişlerde neden güvenli geçiş yerlerinin tercih edilmesi gerektiğini aşağıdaki noktalı alana yazınız.................................. 45

1. Ünite: Trafik Bilinci 2. Güvenli olmayan yerden karşıya geçmek zorunda kalan yayanın yaptığı davranışları aşama aşa ma noktalı alana ya zı nız........................................... 46

Trafik Bilgisi 3. Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Yayaların doğru ve yanlış davranışlarını bulunuz ve trafikte kurallara uymayanlara nasıl davranılması gerektiğini noktalı alana yazınız........................................... 47

1. Ünite: Trafik Bilinci 4. Kara yolunda karşıya geçişlerde uyulması gereken kuralları anlatan bir şiir yazınız.................................................... 48

Trafik Bilgisi 5. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Karşıya geçerken alt ve üst geçitleri kullanırım. 2. Kendi güvenliğim için yaya ve okul geçitlerini kullanı rım. 3. Karşıya trafik polisinin ve ışıklı trafik işaret cihazlarının bulunduğu yerlerden geçerim. 4. Güvenli geçiş yeri uzakta bile olsa oraya kadar yürür, oradan geçerim. 5. Okula gidiş ve okuldan dönüşlerde trafik kurallarına uyar, güvenli geçiş yerlerini kullanırım. 7. Karşıya geçişlerde kurallara uyarım. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 49

1. Ünite: Trafik Bilinci YAYA KALDIRIMINDA YÜRÜRKEN 1. Aşa ğı daki eksik ifadeleri bulutlarda verilen ifadelerden uygun olanlarını yazarak tanımlayınız. a) Yaya kaldırımında taşıt trafiğine yakın yerden yürürsem...... b) Yaya kaldırımında arkadaşlarımla koşarsam...... c) Yaya kaldırımında çukur, tümsek, levha, ağaç gibi engellere dikkat etmezsem... ç) Yaya kaldırımında taşıt trafiğine uzak yerden yürür ve dikkatli olursam........ diğer yayalara engel olur ve onları rahatsız ederim.... kurallara uymuş, güvenliğimi sağlamış olurum.... yola düşüp kaza geçirebilirim.... onlara çarpıp yaralanabilirim. 50

Trafik Kuralları 2. Yaya kaldırımları, daha çok kent içindeki yollarda, yayalar için ayrılan bölümlerdir. Yayalar, trafik düzenini sağlamak için yaya kaldırımının hangi tarafında yürümeli ve hangi kurallara uymalıdır? Aşağıdaki noktalı alana yazınız............................... 3. Yaya kaldırımında yürüyüş kuralları ile ilgili olarak aşağıdaki noktalı alana bir şiir yazınız............................ 51

1. Ünite: Trafik Bilinci 4. Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Yayaların davranışlarını, yaya kaldırımındaki yürüyüş kurallarını dikkate alarak örnekteki gibi değerlendirip noktalı yerlere yazınız.... An ne si nin elin den tut ma sı doğ ru bir... dav ra nış an cak ta şıt yo lu na ya kın... yü rü me si yan lış bir dav ra nış tır................................................................ 52

Trafik Kuralları 5. Aşağıdaki davranışlardan hangisi doğru, hangisi yanlıştır? Karşılarındaki kutucuklardan uygun olanı işaretleyiniz. DOĞRU YANLIŞ a) Yaya kaldırımında yürürken büyüklerimin elini tutmam. b) Yaya kaldırımında yürürken arkadaşlarımla şakalaşırım. c) Yaya kaldırımında koşarak gitmek hoşuma gider. ç) Yaya kaldırımında yürürken çukur, levha, ağaç gibi engellere dikkat ederim. d) Yaya kaldırımında yürürken diğer yayalara saygılı davranırım. e) Kendimin ve başkalarının hayatını tehlikeye atmamak için her zaman yaya kaldırımını kullanırım. f) Okuldan eve dönerken yolda arkadaşlarımla itişip kakışmayı, şakalaşmayı çok eğlenceli bulurum. g) Yaya kaldırımında, taşıt yoluna yakın olan kısımdan yürürüm. ğ) Yaya kaldırımında yürürken engellilere yardımcı olurum. h) Yaya kaldırımında büyüklerimin elinden tutar ve taşıt yoluna uzak olan kısımdan yürürüm. ı) Yaya kaldırımında yürürken arkadaşlarımla itişip kakışmam ve şakalaşmam. 53

1. Ünite: Trafik Bilinci 6. Engelli kişilerin de zorlanmadan kullanabilecekleri bir yaya kaldırımı tasarlayıp aşağıdaki alana çiziniz. 54

Trafik Kuralları 7. Kendinizi değerlendirmek için ifadelerin karşısındaki kutucuklardan sizin durumunuza uygun olanı X ile işaretleyiniz. KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM J Evet K Kısmen L Hayır 1. Yaya kaldırımında yürürken çocuklara, yaşlılara, hamilelere, engellilere yardımcı olurum. 2. Yaya kaldırımında bisiklet, paten, kaykay vb. araçların kullanılmayacağını bilirim. 3. Yaya kaldırımında bulunabilecek ağaç, çukur, levha vb. engellere dikkat ederim. 4. Yaya kaldırımında taşıt trafiğine uzak taraftan ve gidiş yönüne göre sağ taraftan yürürüm. K ve L olan davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 55

1. Ünite: Trafik Bilinci YAYA KALDIRIMI BULUNMAYAN YOLLARDA YÜRÜME Aşağıdaki soruların her birine dört seçenek verilmiştir. Seçeneklerden sadece biri doğrudur. Doğru olan seçeneği bulup işaretleyiniz. 1. Yaya kaldırımı bulunmayan yollarda tek başına ya da grup hâlinde yürümek zorunda kalındığında yolun hangi kısmından yürünmelidir? A) Kendi gidiş yönümüze göre sol taraftan B) Kendi gidiş yönümüze göre sağ taraftan C) Her iki taraftan D) Taşıt trafiğinin az olduğu taraftan 2. Aşağıdakilerden hangisi yaya kaldırımsız yolda yürürken yapılan yanlış bir davranıştır? A) Taşıt trafiğine uzak taraftan tek sıra hâlinde yürümek B) Taşıt trafiğini engellemeden ve tehlike oluşturmayacak biçimde dikkatli ve acele etmeden yürümek C) Taşıtların çarpmaması için açık renkli giysiler ya da kolayca görülmeyi sağlayacak yansıtıcı, el fe ne ri, lam ba vb. ta şı mak D) Karşıdan gelen taşıt sürücülerinin fark etmeleri için hep birlikte yüksek sesle şarkı söylemek 3. Aşağıdakilerden hangisi yaya kaldırımsız yollarda gece veya görüşün az olduğu durumlarda yürümek zorunda kalan yayaların yapması gereken bir davranış değildir? A) Gidiş yoluna göre yolun sol tarafını kullanmak B) Sürücülerin dikkatini çekecek açık renk giysiler giymek, taşınan eşyalarda ya da üstte yansıtıcı bulundurmak C) Elde bir lamba veya el feneri taşımak D) Gidiş yoluna göre yolun sağ tarafını kullanmak 56