VakıfBank Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu 11 18 Nisan211 Bu Haftaki Yazımız... Enflasyon 4 yılın en düşük seviyesinde seyretmeye devam ediyor... İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mart ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.66 artış yönünde olan piyasa beklentilerinin ve %.7 artış yönünde olan bizim beklentimizin altında %.42 oranında gerçekleşmiştir. Böylece yıllık bazda TÜFE, %4.16 seviyesinden Mart ayında %3.99 seviyesine gerilemiştir. Yılın ilk çeyreğinde baz etkisi ile yıllık enflasyon TCMB nin orta ve uzun vadeli hedefinin oldukça altına gerilerken, ilk çeyreğin ardından olumlu baz etkisinin hafiflemesi ile birlikte enflasyonda yeniden yukarı yönlü hareketlerin yaşanmasını bekliyoruz. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler... Sanayi Üretim Endeksi Şubat ayında beklentilerin altında %13.9 oranında arttı... Sanayi üretim endeksi, Şubat ayında, 21 yılının aynı ayına göre, %13.9 (piyasa beklentisi: %16.6, Vakıfbank Beklentisi: %17.3) oranında artmıştır. Bir önceki aya göre ise endekste %4.1 oranında düşüş yaşanmıştır. Aylık bazdaki düşüşün yanı sıra, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi de bir önceki aya göre %1.7 düşüş göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksindeki düşüş sanayi sektöründeki büyümenin yavaşladığını göstermektedir. Cari işlemler dengesi Şubat ayında 6.13 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir... Bir önceki yılın Şubat ayında 2.73 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında %126.7 oranında artarak beklentilere paralel olarak 6.127 milyon dolar açık vermiştir. Dış ticaret açığının 21 yılının Şubat ayına göre %11.4 oranında artarak.937 milyon dolara ulaşması, bu yılın Şubat ayı cari işlemler açığının artmasında en büyük etken olmuştur. 21 yılının ilk iki aylık döneminde ise.78 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 12.73 milyon dolar açık vermiştir. Sermaye girişinin yapısına bakıldığında portföy yatırımlarının güçlü görünümünü devam ettirdiği görülmektedir. Söz konusu kalemde Şubat ayında 1. milyar dolarlık giriş olurken, yabancı yatırımcıların hisse senedi piyasasında net satıcı oldukları ve borçlanma senetlerinde alım yönünde hareket ettikleri görülmektedir. Yaklaşık 2 milyon dolarlık doğrudan yatırım yoluyla gelen sermaye girişinde dikkat çekici bir gelişme görülmemektedir. Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler.. Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti 11.4.211 Cari İşlemler Dengesi (Şubat).9 Milyar $ 1.4.211 İşsizlik Oranı (Ocak) %11.4 ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
Enflasyon 4 yılın en düşük seviyesinde seyretmeye devam ediyor... 2 Tablo 1 TÜFE ÜFE Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine (23=1) Mar.11 Mar.11 göre, Mart ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.66 artış Bir önceki aya göre.42 1.22 yönünde olan piyasa beklentilerinin ve %.7 Bir önceki yılın Aralık ayına göre 1.7.4 artış yönünde olan bizim beklentimizin altında Bir önceki yılın aynı ayına göre 3.99 1.8 %.42 oranında gerçekleşmiştir. Böylece yıllık On iki aylık ortalamalara göre 7.29 9.36 bazda TÜFE, %4.16 seviyesinden Mart ayında %3.99 seviyesine gerilemiştir. Yılın ilk çeyreğinde baz etkisi ile yıllık enflasyon TCMB nin orta ve uzun vadeli hedefinin oldukça altına gerilerken, ilk çeyreğin ardından olumlu baz etkisinin hafiflemesi ile birlikte enflasyonda yeniden yukarı yönlü hareketlerin yaşanmasını bekliyoruz. Grafik 1 Grafik 2 4 3 2 1 1 2 Oca.9 Mar.9 Gıda Giyim Ev Eşyası Kaynak: TÜİK Ana Harcama Grubundaki Aylık Artış (%) May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Alkollü İçecekler ve Tütün Konut Ulaştırma TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan) Eğitim Eğlence ve Kültür Eğlence ve Kültür Ulaştırma Ulaştırma Konut Konut Lokanta ve Oteller Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler Gıda ve Alkolsüz İçecekler.2.2.4.6.8 1 1.2 Kaynak: TÜİK.2.2.4.6.8 1 1.2 Kaynak: TÜİK Mart ayında benzin fiyatlarındaki artışlara paralel olarak aylık bazda en sert artış %1.7 ile ulaştırma ana harcama grubunda yaşanırken, söz konusu grubun enflasyona artış yönünde verdiği katkının.24 puan olduğu görülmektedir. Nisan ayında da benzin fiyat artışlar ile ulaştırma grubunun enflasyona artış yönlü katkı yapması beklenmektedir. Aylık bazda %.38 artan konut grubu.63 ile sınırlı bir şekilde enflasyona ikinci en yüksek katkıyı yapan grup olmuştur. Mart ayında yeni sezonun girmesi ile birlikte giyim grubunda da aylık bazda %.77 lik artış dikkat çekerken (katkı:.6 puan), Nisan ayında giyim grubundaki artışların yükselmesi beklenmektedir. Mart ayında tek düşüş gösteren ana harcama grubu %.41 ile 21 yılında manşet enflasyonun hareketinde temel belirleyici olan gıda ve alkolsüz içecekler olurken, söz konusu grubun enflasyona düşüş yönünde verdiği katkı.11 puan olmuştur. Yıllık Yıllık Aylık Aylık Grafik 3 6 4 3 2 1 1 Mart ayı Gıda Fiyatları (y y,%) 23 24 2 26 27 28 29 21 211 Kaynak: TCMB Grafik 4 4 3 2 1 1 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Kaynak: TCMB İşlenmemiş Gıda Fiyatları (y/y,%) İşlenmiş Gıda Fiyatları(y/y,%) Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 2
3 Gıda fiyatlarının bu hareketi sürpriz görünmekle birlikte 23 bazlı seride Mart ayında gıdanın ilk defa negatif gerçekleştiği dikkat çekmektedir (Bkz Grafik 3). Böylece geçtiğimiz yılın Ekim ayında yıllık bazda %17.8 seviyesine kadar yükselen gıda fiyatları, Mart ayında %3.47 seviyesine gerilemiştir. Gıda fiyatlarındaki sert düşüş Mart ayı enflasyonundaki harekette başrol oynarken, gıda fiyatlarının gerilemesinde işlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüşün etkili olduğu görülmektedir. Aylık bazda %3.94 ile taze meyve sebze fiyatlarında düşüş dikkat çekerken, işlenmemiş gıda fiyatları da böylece yıllık bazda %.6 seviyesine kadar gerilemiştir (Bkz.Grafik4). Grafik 18 16 14 12 1 8 6 4 2 2 Gelişmekte Olan Ülkelerde Gıda Fiyatları (y y, %) 1.21 2.21 3.21 4.21.21 6.21 7.21 8.21 9.21 1.21 11.21 12.21 1.211 2.211 3.211 Kaynak: Bloomberg Çin Brezilya Rusya Macaristan Güney Afrika Türkiye Grafik 6 7 6 4 3 2 1 1 2 1.21 2.21 3.21 4.21.21 6.21 7.21 8.21 9.21 1.21 11.21 12.21 1.211 2.211 Kaynak: Bloomberg Gelişmiş Ülkelerde Gıda Fiyatları (y y, %) Euro Bölgesi İngiltere ABD Almanya İtalya Türkiye de Mart ayında gıda fiyatlarının sürpriz hareketi ile birlikte diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin gıda fiyatlarının seyrini incelemek önem kazanmıştır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki gıda fiyatlarına bakıldığında, her iki ülke grubunda da fiyatların yükselmekte olduğu görülmektedir (Bkz Grafik ve Grafik 6). Özellikle pek çok tarım ürününün yetiştirildiği bölgelerde kötü hava koşullarının ve gıda ürünlerine olan talepteki artışının etkisiyle gıda fiyatları artmaktadır. Birleşmiş Milletler tarafından açıklanan Dünya Gıda Fiyatları Endeksi ise Temmuz ayından beri yükselirken, endeks tarihinin en yüksek seviyelerine ulaşmış görünmektedir. Yukarıdaki Grafik ve Grafik 6 dan görüldüğü üzere Dünya genelinde gıda fiyatları yükselirken, Türkiye de tam tersi bir seyir dikkat çekmektedir. Bu durumun gıda fiyatlarının 21 yılının Ekim ayına kadar yaşadığı yükselişin bir düzeltmesi olduğu düşünülmesine karşın, düşüşün daha önce görülen yükselişten daha sert olduğu dikkat çekmektedir. Bu nedenle diğer ülkelerin gıda fiyatlarından ayrışan Türkiye nin gıda fiyatlarında önümüzdeki dönemde yıllık bazda yukarı yönlü hareketler görülebilecektir. Bu durum Türkiye de enflasyonun gelecek dönemdeki seyrine ilişkin de risk oluşturmaktadır. Grafik 7 14 12 1 8 6 4 2 Çekirdek H Endeksi (y y,%) Çekirdek I Endeksi (y y,%) Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Kaynak: TÜİK 4.27 3.77 Gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (I Endeksi) ise Mart ayında aylık bazda %.9 artarken, yıllık bazda %3.3 artış yönünde olan beklentimizin üzerinde %3.77 oranında gerçekleşmiştir. Çekirdek I endeksinde Şubat ayında yaşanan %.1 luk artış ardından Mart ayında endeksteki yükselişin hızlanması enflasyonist baskıların bir göstergesi niteliğindedir. Geçmiş dönemde çekirdek enflasyonun manşet enflasyondan daha önce hareket ettiği görüldüğünden, çekirdek 3
4 enflasyondaki Ekim ayından beri yaşanan yukarı yönlü hareketin önümüzdeki dönemde manşet enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratması beklenebilir. Manşet enflasyonda olası yükselişin baz etkisinin ortadan kalkmasından sonra yılın ikinci çeyreğinde görülmesi mümkün olabilir. Nisan ayında yeni sezonla birlikte giyim grubunda sert yükselişlerin yaşanması beklenirken, çekirdek enflasyonun da yıllık bazda yukarı yönlü trendini yeniden yakalaması mümkün olabilir. Üretici fiyatları endeksi (ÜFE) Mart ayında aylık bazda ÜFE (y y,%) %1.22 artışla yıllık bazda %1.8 olarak 2 gerçekleşmiştir. Yıllık bazda ÜFE nin çift hanelerdeki 2 seyrini sürdürmesinde, global piyasalarda hızla 1 1 1.8 yükselen tarım ve petrol fiyatları etkili olmuştur. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın bir önceki yılın aynı ayına göre %1.4 artış gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın aynı ayına göre %9.98 artış yaşanmıştır. ÜFE de aylık bazda artışın devam ettiği izlenirken, yıllık bazdaki düşüşte baz etkisi rol oynamıştır. TÜFE nin Kaynak: TÜİK volatilitesi yüksek gıda fiyatlarındaki düşüşler nedeniyle gerilemesi geçici olarak değerlendirilebilecekken, üreticilerin önümüzdeki dönemde fiyatları tüketicilere yansıtması durumunda TÜFE de yükselişlerin sertleşmesi mümkün olabilir. Grafik 8 Grafik 9 11 1 9 8 7 6 4 3 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Kaynak: TÜİK, Vakıfbank TÜFE (y y %) 21 211 Beklentimiz TCMB nin faiz kararında dikkate aldığını vurguladığı çekirdek enflasyonun aylık bazda yükseliş kaydetmesi Mart ayı gerçekleşmelerinde öne çıkmaktadır. Bununla birlikte ÜFE nin aylık bazda yükselmeye devam etmesi enflasyonist baskıların güçlendiğine işaret ederken, söz konusu artışın önümüzdeki dönemde TÜFE ye de yansıması mümkün olabilir. Son dönemde başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarının yukarı yönlü hareketi, maliyet kaynaklı olarak önümüzdeki dönemde enflasyonda yukarı yönlü baskı oluşturabilecektir. Mart ayında TÜFE de yıllık bazda %3.99 seviyesinin dip olduğu düşünülürken, olumlu baz etkisinin sona ermesi ile 211 yılının ilk çeyreğinin ardından yıllık bazda enflasyonda yukarı yönlü hareketler yaşanmasını bekliyoruz. Yandaki Grafik 9 incelendiğinde, 21 yılı ile 211 yılı enflasyon oranlarındaki negatif korelasyon dikkat çekerken, söz konusu negatif ilişkide baz etkisinin rol oynadığı söylenebilir. Enflasyonun yüksek geldiği 21 yılının başındaki aylarda olumlu baz etkisiyle 211 yılının ilk çeyreğinde TÜFE nin kırk yılın en düşük seviyelere gerilediği görülmektedir. Önümüzdeki dönemde ise olumlu bazın terse dönmesiyle bu düşük seviyelerin sürdürülmesi zor görünmektedir. 4
TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 1 Reel GSYİH (Yıllık % Değişim) 1. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% q q) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% y y) 1 9.1 1.... 1 1. 1 1. 2 2. 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 Sektörel Büyüme Hızları (%) Sektörler Sektör 29 21 21 21 21 Payları IV. I. II. III. IV. (%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Tarım 4.1 8.6 4.2 7.2 1.6 8.2 Sanayi 2.4 23.8 2. 2.8 21.8 24.2 İnşaat.6.3.6.7.4.7 Ticaret 13.3 12. 13. 13.2 11.8 13. Ulaş. ve Haber. 14.9 14.2 1. 14.9 13.8 14.7 Mali Kur. 12. 13. 12.4 11.1 11. 13.1 Konut Sah....4 4.9 4. 4.6 Eğitim 2.4 2. 2.4 2. 1.6 1.8 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1. 1.2 1. 1.2 1.1 1.1 Vergi Süb. 8.6 8.2 8.6 8.6 8. 8. GSYİH.9 12. 1.3.2 9.2 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (%) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%) Harcama Bileşenleri Yer. Hanehalkı Tük. Har. Dev. Nihai Tük. Har. Gay. Safi Ser. Oluş. Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı GSYİH Sektör Payları (%)* 29 IV. Çey 21 I. Çey 21 II. Çey 21 III. Çey 21 IV. Çey. 67.6 7.9 7.3 71.2 68. 7.8 9.1 17.7 13.6 13.7 12. 17. 22. 16. 18.1 19.1 17.4 2.2 3.8 4.4 3. 3.9 3.8 4.6 18.3 12.1 1.1 1.3 13.6 1.6 23.1 23.1 2. 22.1 2.8 2.9 26.9 2.2 2.4 27.3 2.4 28.2.9 12. 1.3.2 9.2 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 4 3 2 1 1 2 3 4 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat *21 Q3 itibariyle Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3 2 1 1 2 3 8. 6. 4. 2.. 2. 4. 6. 3. 2. 1.. 1. 2. Oca.6 Haz.6 Kas.6 Nis.7 Eyl.7 Şub.8 Tem.8 Ara.8 May.9 Eki.9 Mar.1 Ağu.1 Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim) 3. Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.) İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ. 6
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi 4 3 2 1 1 2 3 4 6 Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Şubat Ayı 21 211 Petrol Ürünleri 1.9 47. Tekstil 26.4 3.3 Gıda 14.8 3.2 Kimyasal Madde 31.8 14. Oca.6 Haz.6 Kas.6 Nis.7 Eyl.7 Şub.8 Tem.8 Ara.8 May.9 Eki.9 Mar.1 Ağu.1 Ana Metal Sanayi.4 21. Metalik Olm. Diğ. Mineral 1.7 16.7 Aramalı İmalatı (Yıllık % Değ.) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sermaye Mali İmalati (Yıllık % Değ.) Taşıt Araçları 79.4 31.2 Elektrikli Teçhizat 3.4 29.4 Giyim 13.3.7 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.1 Kas.1 Eyl.2 Tem.3 May.4 Mar. Oca.6 Kas.6 Eyl.7 Tem.8 May.9 Mar.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak:OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 7
Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 73.2 9 8 7 6 4 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kaynak: TCMB Kapasite Kullanım Oranı (%) Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı Verilen İnşaat Ruhsatları 19,9. 17,9. 1,9. 13,9. 11,9. 9,9. 7,9.,9. 3,9. 1,9.. 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,. 2,. 1,.. 23 I 23 III 24 I 24 III 2 I 2 III 26 I 26 III 27 I 27 III 28 I 28 III 29 I 29 III 21 I 21 III Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 12. 11. 11. 1. 1. 9. 9. Toplam Sanayide Verimlilik 6 4 4 3 3 PMI Endeksi 8. Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Reuters PMI Imalat Endeksi 8
ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 2 12 1 8 6 4 2 3,99 3,77 2 1 1 1,8 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 TÜFE (yıllık % değ.) Çekirdek I Endeksi ÜFE (yıllık %değ.) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık % değ.) Eğitim Eğlence ve Kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler Yıllık Aylık 3 3 2 2 1 1.2.8 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Gıda Enerji Tüfe, Vakıfbank ÜFE Alt Sektörler (yıllık % değ.) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3 3 2 2 1 1 1 2 2 1 1 2 2 1 1 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tarım Sanayi İmalat Sanayi UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:Bloomberg 9
İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 Oca. Tem. Oca.1 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi 8 6 4 2 2 4 26M1 26M4 26M7 26M1 27M1 27M4 27M7 27M1 28M1 28M4 28M7 28M1 29M1 29M4 29M7 29M1 21M1 21M4 21M7 21M1 211M1 Kaynak:Türk İş Türk İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.) Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 1 9 8 7 6 4 12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 1 9 8 7 6 4 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 1
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 11.4 11 2M1 2M6 2M11 26M4 26M9 27M2 27M7 27M12 28M 28M1 29M3 29M8 21M1 21M6 21M11 27, 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 İşsizlik Oranı İşgücü Arzı İstihdam Edilenler, Vakıfbank İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı.. 4. 4. 3. 3. 3 2 2 1 1 3 2 1 49 48 47 46 4 44 İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, 11 1 1 9 9 8 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi 11
Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, 11. 113. 111. 19. 17. 1. 13. 11. 99. 97. 9. Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri 12
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ 12 1 8 6 4 2 İthalat İhracat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 1 2 3 4 6 7 8 9 1 Dış Ticaret Dengesi Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 64 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Cari İşlemler Dengesi (Yıllık milyon dolar) 3 1 1 3 7 9 Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) 4 3 2 1 1 2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar) 13
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları 11 11 1 1 9 9 8 8 7 7 6 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 1 1 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2. 8 2. 7 6 1. 1. 4 3. 2 1. 17 1 13 11 9 7 3 1 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Oca.2 Eyl.2 May.3 Oca.4 Eyl.4 May. Oca.6 Eyl.6 May.7 Oca.8 Eyl.8 May.9 Oca.1 Eyl.1 Oca.4 Nis.4 Ağu.4 Kas.4 Mar. Tem. Eki. Şub.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Mar.8 Tem.8 Eki.8 Şub.9 Haz.9 Eyl.9 Oca.1 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 CNBC e Tüketici Güven Endeksi Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:BDDK Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:BDDK 14
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ 1 2 3 4 6 Bütçe Dengesi Ara.6 Şub.7 Nis.7 Haz.7 Ağu.7 Eki.7 Ara.7 Şub.8 Nis.8 Haz.8 Ağu.8 Eki.8 Ara.8 Şub.9 Nis.9 Haz.9 Ağu.9 Eki.9 Ara.9 Şub.1 Nis.1 Haz.1 Ağu.1 Eki.1 Ara.1 Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam milyar TL) 31 29 27 2 23 21 19 17 1 Bütçe Gelirleri ve Harcamaları Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam milyar TL) Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge 6 4 3 2 1 1 2 3 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %) 7 47 37 27 17 7 3 Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku. 48. 46. 44. 42. 4. 38. 36. 34. 32. 3. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Toplam Borç Stoku (milyar TL) 38. 36. 34. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. Oca. Ağu. Mar.6 Eki.6 May.7 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis.1 Kas.1 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. 1
Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 1 3 2 2 1 1 22 23 24 2 26 27 28 29 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. 21 22 23 24 2 26 27 28 29 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) TCMB (milyar TL sol eksen) Kamu Sektörü (milyar TL) Özel Sektör (milyar TL) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 1 1 2 2 1 1 Borç alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1,Vakıfbank Reel Faiz Nominal Faiz Para Arzı 7 6 4 3 2 1 14 13 12 11 1 9 8 7 6 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 M2 (milyar TL) M3 (milyar TL) M1 (milyar TL sağ eksen) 16 Kaynak: TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y/y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y/y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.8 2.1 3.19.2 63.4 Euro Bölgesi 2 2.4.17 1 1.6 Almanya 4 2.2 6. 1 19 Fransa 1. 1.8 1.79 1. 36. İtalya 1.1 2.6 2.86 1. 1.2 Macaristan 1.9 4.1.1 1. 37.3 Portekiz 1.2 3. 9.98 1. 47.7 İngiltere 1. 4.4 2.28. 28. Japonya 2.2. 3.8.1 42.7 Çin 9.8 4.9 4.69 6.6 99.6 Rusya 4. 9. 4.72 8. Hindistan 8.2 8.82 3.8.7 Brezilya.4 6.3 2.6 11.7 114. G.Afrika 3.8 3.7 4.28. 14. Türkiye 9.2 3.99.21 6.2 93.6 Beklentiler 211 IMF Beklentisi Reel Büyüme (y/y) Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH (Ekim 21) Gelişmiş Ülkeler 2.167 1.36.67 8.13 Gelişmekte Olan Ülkeler 6.43.164 1.429 Tüm dünya 4.22 3.141 ABD 2.313.98 2.642 9.89 99.324 Euro Bölgesi 1.48 1.478.47 1.44 Almanya 2.22 1.39.83 7.147 76.18 Fransa 1.648 1.66 1.78 9.787 87.9 İtalya 1.1 1.689 2.694 8.6 119.692 Macaristan 2.33 3.3.688 1.327 78.7 Portekiz. 1.233 9.171 1.84 87.86 İngiltere 2.18 2.2 2.37 7.386 81.931 Japonya 1.4.324 2.346 4.99 234.127 Çin 9.89 2.78.7 4. 18.81 Rusya 4.339 7.447 3.698 7.3 12.82 Hindistan 8.373 6.668 3.119 71.429 Brezilya 4.126 4.646 2.966 7. 66.69 G.Afrika 3.471.823.761 24.4 37.162 TÜRKİYE 3.6.76.41 1.68 42.393 17
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 28 29 En Son Yayımlanan 211 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi Açıklanacak İlk Veriye Ait Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 9 144 93 974 298 294 (21 4. Çeyrek) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, %).7 4.7 9.2 (21 4. Çeyrek) 8. Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değ. Oranı (%) 17.8 9. 13.9 (Şubat 211) Kapasite Kullanım Oranı (%) 64.7 67.6 73.2 (Mart 211) İşsizlik Oranı (%) 13.6 13. 11.4 (Aralık 21) 1.8 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (Yıllık % Değişim) 1.6 6.2 3.99 (Mart 211) 7.1 ÜFE (Yıllık % Değişim) 8.11.93 1.8 (Mart 211) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 83,38 17,1 13,796 (2.3.211) M2 434,2 494,24 613,88 (2.3.211) M3 48,383 2,674 64,477 (2.3.211) Emisyon 3,468 34,289 46,921 (2.3.211) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 7,7 7,689 86,792 (1.4.211) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 1. 6. 1. (23.3.211) TRILIBOR O/N 1. 6. 9. (23.3.211) Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 41,947 13,84 6,127 (Şubat 211) 3, İthalat 193,821 134,41 17, (Şubat 211) İhracat 14,799 19,672 6,8 (Şubat 211) Dış Ticaret Açığı 3,22 24,729 7,4 (Şubat 211) 83, Kamu Ekonomisi (Milyon TL) Bütçe Gelirleri 28,898 21,6 24, (Şubat 211) Bütçe Giderleri 22,967 267,27 23,67 (Şubat 211) Bütçe Dengesi 17,69 2,21 988 (Şubat 211) Faiz Dışı Denge 33,92 986 7,19 (Şubat 211) Borç Stoku Göstergeleri Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 274.8 33. 37. (Şubat 211) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 1. 111.4 12.3 (Şubat 211) Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL) 268. 39.8 39. (21 III. Çeyrek) 18
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 312 4 7 87 Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr 312 4 84 89 Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist bilge.ozalpturkarslan@vakifbank.com.tr 312 4 84 88 Ümit Ünsal Ekonomist ümit.ünsal@vakifbank.com.tr 312 4 84 18 Seda Meyveci Ekonomist seda.meyveci@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 312 4 84 87 Naime Doğan Araştırmacı naime.dogan@vakifbank.com.tr 312 4 84 86 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 312 4 84 82 Elif Artman Araştırmacı elif.artman@vakifbank.com.tr 312 4 84 9 Senem Güder Araştırmacı senem.guder@vakifbank.com.tr 312 4 84 76 Halide Pelin Kaptan Araştırmacı halidepelin.kaptan@vakifbank.com.tr 312 4 84 83 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar