SU KAYNAKLARI MÜHEND SL UYGULAMALARI

1 SU KAYNAKLARI MÜHEND SL UYGULAMALARI ÇÖZÜLMÜfi 200 PROBLEM Prof. Dr. Cevat Erkek Prof. Dr. Necati A ralio lu 6. Bask

2 Yay n No : 2969 Teknik Dizisi : 161 6. Bask - Ekim 2013 - STANBUL ISBN 978-605 - 377-993 - 3 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da- t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Bas m A.fi. Bask - Cilt : Yaz n Bas n Yay n Matbaac l k Trz. Tic. Ltd. fiti. (Sertifika No: 12028) kitelli Çevre Sanayi Sitesi 8. Blok No: 38-40-42-44 Baflakflehir/ stanbul (0-212) 565 01 22 - (0-212) 565 02 55 Kapak Tasar m : Gülgonca Çarp k Beta Bas m Yay m Da t m A.fi. (Sertifika No: 16136) Narl bahçe Sokak. Damga Binas No: 11 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32-519 01 77 Fax: (0-212) 511 36 50 www.betayayincilik.com

III ÖNSÖZ 1 Su Kaynaklar mühendisli inde konular n daha iyi anlafl lmas için de- iflik tipte örnek problemlerin çözümünün gösterilmesi gereklidir. bu ihtiyac karfl lamak üzere y llar n bilgi birikimine dayanarak elinizdeki problem kitab haz rlanm flt r. S ra, muhteva ve flekil bak m ndan yazarlar n Su Kaynaklar Mühendisli i kitab esas al narak problemler çözülmüfltür. Her bölümde, konular anlat lmaks z n do rudan problemlerin çözümüne geçilerek konular n tekrarlanmas ndan ve kitab n hacminin gere inden fazla büyümesinden kaç - n lm flt r. Konu ile ilgili daha genifl aç klamalar ad geçin kitapta bulunabilir. Kitapta toplam olarak 164 problem çözülmüfltür. Uzun, karmafl k ve birbirine ba ml problemler yerine, kolay anlafl lmalar için mümkün oldu- unca k sa, basit ve birbirinden ba ms z örnekler seçilmesine özen gösterilmifltir. Pratikte çok kullan lan Manning pürüzsüzlük katsay s de erleri ile bas nçl sistemlerdeki yersel yük kay plar hesab için gerekli katsay lar, kitab n sonundaki Ekler bölümünde verilmifltir. Eserin mühendislik ö rencilerine ve su kaynaklar ile u raflan mühendislere faydal olmas n dileriz. Kitab özenle daktilo eden Seher Ak n a teflekkür ederiz. Maslak - stanbul Aral k 1987 C.E., N.A.

IV ÖNSÖZ 2 kinci bask s yap lan bu eserin mühendisler ve özellikle yard mc ders kitab olarak ö renciler taraf ndan ayn ilgiyi görece ini umar z. Maslak - stanbul Nisan 1995 C.E., N.A ÖNSÖZ 3 lk iki bask s TÜ nflaat Fakültesi nce yap lan bu eser yeniden gözden geçirilmifl ve 164 olan çözülmüfl problem say s 200 e ç kar larak üçüncü bask ya haz rlanm flt r. lk iki bask da ekonomik analiz problemlerinde Türk liras olarak verilen Fayda - Maliyet de erleri, ülkemizde enflasyonun çok yüksek olmas nedeniyle anlams z hale geldi inden, bu de erler güncellefltirilmifl ve enflasyondan daha az etkilenmeleri için de A.B.D. dolar olarak verilmifltir. Eseri 3. bask ya itina ile haz rlayan ve basan Beta Bas m Yay n Da t m A.fi. ye teflekkür ederiz. Maslak - stanbul Eylül 2002 C.E., N.A

V ÖNSÖZ 4 Su Kaynaklar Mühendisli i Uygulamalar kitab n n 3. Bask s k sa bir sürede bitince bu Dördüncü Bask s n n yay nlanmas gerekli olmufltur. Kitab n bu bask s nda, daha önceki bask lar nda gözden kaçm fl olan ve kullan m s ras nda fark edilen baz hatalar düzeltilmifltir. Bununla birlikte, hala kitapta baz yaz m ve hesap hatalar bulunabilece i için okuyuculardan bunlar n bildirilmesini yazarlar olarak bekliyoruz. Kitab n mühendislik ö renimi gören ö rencilere ve uygulamada çal flan mühendislere faydal olmas n diler, yay nlanmas n titizlikle sürdüren Beta Yay nevi yönetici ve çal flanlar na teflekkür ederiz. Maslak - stanbul Arakl k 2005 C.E., N.A ÖNSÖZ 5 Su Kaynaklar Mühendisli i Uygulamalar adl kitab n mevcudu kalmam flt r. Okuyucu taraf ndan arand için kitap yeniden bas lm flt r. Bu yeni bask da kitap yeniden gözden geçirilmifl ve görülen baz yaz m hatalar düzeltilmifltir. Maslak - stanbul fiubat 2010 C.E., N.A

VI

VII Ç NDEK LER Problem 1.1. Problem 1.2. BÖLÜM 1 SU KAYNAKLARINA G R fi Türkiye de Kifli Bafl na Düflen Yenilenebilir su Miktar n n Y llara Göre De iflimi...1 çme Kullanma ve Sulama Suyu htiyaçlar n n Belirlenmesi... 2 Problem 1.3. çmesuyu Talebi De ifliminin Belirlenmesi... 3 Problem 1.4. Toplam Su htiyac n n Belirlenmesi... 4 Problem 1.5. Problem 1.6. Problem 1.7. Problem 1.8. Problem 1.9. Türkiye nin Brüt Hidroelektrik Enerji Potansiyelinin Bulunmas... 4 Türkiye de Hidroelektrik Enerji Üretiminin Y ll k Art fl Oran n n Bulunmas... 5 Türkiye de Kifli Bafl na Düflen Elektrik Enerjiisi Art fl Oran n n Bulunmas... 6 Sulama Alanlar nda Gerekli Art fl Oran n n Belirlenmesi... 6 Türkiye nin Toplam Sulama Suyu htiyac n n Bulunmas... 7 Problem 1.10. Sulama Kanal Debisinin Bulunmas...7 Problem 1.11. Taflk n Esnas nda Bir Haznede Biriken Su Hacminin Bulunmas...7 Problem 1.12. Ya mur Suyu Proje Debisinin Belirlenmesi...8 BÖLÜM 2 AKARSU MORFOLOJ S Problem 2.1. Akarsu Havzas Parametrelerinin Bulunmas... 9

VIII Problem 2.2. Y ll k Su Veriminin ve Ortalama Havza Yüksekli inin Bulunmas... 9 Problem 2.3. Drenaj Yo unlu u ve Dere Frekans n n Bulunmas... 10 Problem 2.4. Akarsuyun Çatallaflma Oran n n Bulunmas... 11 Problem 2.5. Akarsu K vr m nda Enkesit Özelliklerinin Belirlenmesi... 11 Problem 2.6. Akarsu E iminin Bulunmas... 12 Problem 2.7. Akarsuda E im De ifliminin Bulunmas... 13 Problem 2.8. Problem 2.9. Akarsuda Yap lan Çal flmalardan Sonraki De iflikliklerin Belirlenmesi... 13 Boyu ve E imi De iflen Bir Akarsuda Meydana Gelen De ifliklerin Belirlenmesi... 14 Problem 2.10. Akarsu Kollar nda Etkilerin Belirlenmesi... 15 Problem 2.11. Problem 2.12. Problem 2.13. Ba lama Yap m n n Akarsuda Meydana Getirdi i De iflimlerin Belirlenmesi... 15 Bir Akarsu Kavfla n n Düzenlenmesi Sonucu Meydana Gelen De iflimlerin Belirlenmesi... 16 Seddelerle Düzenlenen Bir Akarsuda Meydana Gelen De iflimlerin Belirlenmesi... 16 Problem 3.1. Problem 3.2. Problem 3.3. BÖLÜM 3 AKARSULARDA KATI MADDE HAREKET Ask ve Sürüntü Maddelerini Ay ran Çap n Belirlenmesi... 19 Akarsu Taban Malzemesinin Ortalama ve Karakteristik Çaplar n n Bulunmas... 19 Taban Malzemesi Geometrik Standart Sapmas n n ve Geometrik Ortalama Çap n Belirlenmesi... 20 Problem 3.4. Medyan Çap n Akarsu Boyunca Küçülmesinin Hesab... 21 Problem 3.5. Çökelme H z n n Grafikle Bulunmas... 21 Problem 3.6. Laminer Ak mda Çökelme H z n n Bulunmas... 22

IX Problem 3.7. Problem 3.8. Dane Reynolds Say s 1 den Büyük Olan Bir Ak mda Disk Biçimli Danenin Çökeleme H z n n Hesab... 23 Dane Biçim Faktörünü çeren Ba nt dan Çökelme H z n n Hesab... 24 Problem 3.9. Kritik Kayma Gerilmesinin Hesab... 25 Problem 3.10. Kritik Kayma Gerilmesinden Dane Çap n n Hesab... 26 Problem 3.11. Problem 3.12. Problem 3.13. Akarsuda Ask Maddesi Konsantrasyonu Belli Olan Derinli in Bulunmas... 26 Bir Akarsu Kesitinden Geçen Ask Maddesi Miktar n n Hesab... 27 Ask Maddesi Konsantrasyon Profilinden Ask Maddesi Miktar n n Hesab... 29 Problem 3.14. Sürüntü Maddesi Debisi ve Miktar n n Hesaplanmas... 30 Problem 3.15. Problem 3.16. Schoklitsch, Meyer-Peter ve Müller le Einstein-Brown Formüllerinden Sürüntü Maddesinin Bulunmas... 30 Meyer-Peter ve Müller Formülünden Kritik Kayma Gerilmesi Ba nt s n n Ç kar lmas... 32 BÖLÜM 4 AKARSU DÜZENLEMES Problem 4.1. Akarsu Düzenlemesinde E imin Belirlenmesi... 35 Problem 4.2. Problem 4.3. Problem 4.4. Akarsu Düzenlemesinde Kararl Yatak Boyutlar n n Bulunmas... 35 Koruyucu Anroflman Tabakas n n Gerekli Olup Olmad n n Saptanmas... 36 Taban Oyulmas n Önlemek çin Gerekli Dökme Tafl Büyüklü ünün Belirlenmesi... 37 Problem 4.5. Taban Düflüsünün Boyutland r lmas... 39 Problem 4.6. Düzenleme Enkesitinin Bulunmas... 40 Problem 4.7. Mahmuz Aral klar n n Belirlenmesi... 42 Problem 4.8. Akarsu K vr mlar nda Mahmuzlar n Yerlefltirilmesi... 42

X Problem 4.9. Yarg n Boyutlar n n Bulunmas... 44 Problem 4.10. Taban Efli i Yüksekli inin Belirlenmesi... 44 Problem 4.11. Akarsu Kollar nda Enkesit Boyutlar n n Belirlenmesi... 46 Problem 4.12. Kat Madde Bentleri Ara Mesafelerinin Bulunmas... 46 BÖLÜM 5 TAfiKIN KONTROLÜ Problem 5.1. Proje Taflk n çin Tekerrür Aral n n ve Hesap Riskinin Bulunmas... 49 Problem 5.2. Taflk n Zararlar çin Sigorta Priminin Belirlenmesi... 50 Problem 5.3. Proje Taflk n n n Belirlenmesi... 50 Problem 5.4. Taflk n Ötelemesi le Hazne Su Seviyesindeki Yükselmenin Bulunmas... 51 Problem 5.5. Taflk n Su Seviyesinin Önceden Belirlenmesi... 52 Problem 5.6. Taflk n Yata Geniflli inin Belirlenmesi... 52 Problem 5.7. Problem 5.8. Problem 5.9. Problem 5.10. Problem 5.11. Problem 5.12. Problem 5.13. Problem 5.14. Taflk n Kanal Ay r m Noktas ndan Sonra Akarsu Su Seviyesindeki Alçalman n Hesab... 53 Taflk n Geciktirme Havuzunun Boflalma Süresinin Hesab... 54 Sel Kapanlar nda Suyun Yükselme Süresinin Bulunmas... 56 Baraj Gölünde Taflk n Ötelemesinin Analitik Yöntemle Bulunmas... 58 Baraj Gölünde Taflk n Ötelemesinin Deneme Yan lma Yöntemiyle Bulunmas... 60 Baraj Gölüne Su Gelmemesi Durumunda Seviye Alçalma Süresinin Bulunmas... 63 Baraj Gölüne Giren Debinin Sabit Olmas Durumunda Seviye Alçalma Süresinin Bulunmas... 64 Seddeleme Sonucu Taflk n Su Seviyesindeki Art fl n Bulunmas... 65

XI Problem 5.15. Seddelerde S zma Çizgisinin ve S zan Su Miktar n n Bulunmas... 67 Problem 5.16. K fl ve Yaz Sedde Kesitlerinin Karfl laflt r lmas... 69 Problem 5.17. Akarsuda Taflk n Duvar Yüksekli inin Belirlenmesi... 70 BÖLÜM 6 AKARSU TAfiIMACILI I ve GEÇ filer Problem 6.1. Problem 6.2. Problem 6.3. Problem 6.4. Problem 6.5. Problem 6.6. Problem 6.7. Tafl mac l k Yap lacak Kanal Enkesitinin Boyutland r lmas... 73 K vr mda Görüfl Mesafesinin Belirlenmesi ve En K sa Düz Kesim Uzunlu unun Bulunmas... 74 ç Su Yolu Kanal fievlerine Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi... 75 Nehir Su Potansiyelinin ç Su Tafl mac l çin Yeterli Olup Olmad n n Belirlenmesi... 76 Vanalar Ani Aç lan Eklüzün Dolma Süresinin Bulunmas... 77 Vanalar Lineer Aç lan Eklüzün Dolma Süresinin Bulunmas... 78 Vanalar Çok Yavafl Aç lan Eklüzün Dolma Süresinin Bulunmas... 80 Problem 6.8. Depolama Havuzlu Bir Eklüzün flletme fiemas... 80 Problem 6.9. Tekne Say s n n Belirlenmesi... 81 Problem 6.10. Problem 6.11. Problem 6.12. Problem 6.13. Zapletal a Göre Köprü Yeri Oyulma Derinli inin Hesab... 82 Daire Kesitli Köprü Ayaklar çin Breusers ve Larras Formülleri le Oyulman n Hesab... 83 Kat Maddesi Az Bir Akarsuda Köprü Yeri Oyulma Derinli inin Hesab... 83 Köprülerde Ak m Rejiminin De iflmesi Durumunda Su Kabarmas n n Hesab... 84

XII Problem 6.14. Problem 6.15. Problem 6.16. Problem 6.17. Problem 6.18. Köprülerde Nehir Rejimindeki Ak mlarda Su Kabarmas n n Hesab... 86 Bas nçl Ak m Durumu çin Büz Çap n n ve Büz Yük Kay plar n n Belirlenmesi... 88 Kutu Menfezde Serbest Ak m Durumu çin En Büyük Yük Kay plar n n Hesab... 88 Daire Kesitli Bir Ters Sifonda Yük Kay plar n n Hesab... 89 Daire Enkesitli Menfezde En Uygun E imin Bulunmas... 90 BÖLÜM 7 BA LAMALAR Problem 7.1. Kabartma Kotunun Bulunmas... 91 Problem 7.2. Kabarma Uzunlu unun Belirlenmesi... 91 Problem 7.3. Problem 7.4. Problem 7.5. Sabit Ba lama Etkili Uzunlu unun ve Tepe Kotunun Hesab... 92 Sabit Ba lamada Serbest Ak m Durumunda Savak Yükünün Bulunmas... 94 Sabit Ba lamada Batm fl Ak m Durumunda Kabarma Kotunun Bulunmas... 95 Problem 7.6. Ba lama Tepe Kotunun Belirlenmesi... 96 Problem 7.7. Sabit Ba lamada Hidrolik Profilin Bulunmas... 98 Problem 7.8. Sabit Ba lamada Statik Profilin Belirlenmesi... 100 Problem 7.9. Sabit Ba lamada Dolu Gövdenin Devrilme, Kayma ve Zemin Gerilmesi Tahkikleri... 101 Problem 7.10. Sifon Boyutlar n n Belirlenmesi... 103 Problem 7.11. Problem 7.12. Yüzeysel S çrama Durumunda Kapak Alt ndan Geçen Debinin Hesab... 105 Batm fl Ak m Durumunda Kapak Alt ndan Geçen Debinin Hesab... 106 Problem 7.13. Basit Düfley Kapaklar n Hesab... 107

XIII Problem 7.14. Yedek Kapak Boyutland r lmas... 107 Problem 7.15. Problem 7.16. Problem 7.17. Ba lamada S zma Suyu Miktar ve Taban Su Bas nc n n Bulunmas... 108 Kritik S zma Boyunun ve Taban Su Bas nc Küçültme Faktörünün Bulunmas... 109 Palplanfl Boyunun ve Düflüm Yata Kal nl n n Hesab... 111 BÖLÜM 8 BARAJLAR ve BARAJ HAZNELER Problem 8.1. Problem 8.2. Problem 8.3. A rl k Baraj nda Taban Geniflli inin ve Maksimum Asal Gerilmenin Hesaplanmas... 113 A rl k Baraj nda Normal Yükler Alt nda Statik Tahkiklerin Yap lmas... 114 A rl k Baraj nda Deprem Yükleri Alt nda Devrilme ve Zemin Emniyet Gerilmesi Tahkiklerinin Yap lmas... 115 Problem 8.4. Problem 8.5. Problem 8.6. Problem 8.7. A rl k ve Kemer-A rl k Barajlar nda Gövde Hacimlerinin Karfl laflt r lmas... 117 Sabit Yar çapl Kemer Barajda Kemer Yar çap n n ve Sehimin Bulunmas... 118 Sabit Merkez Aç l Kemer Baraj n Kal nl n n Bulunmas... 119 De iflken Yar çapl ve Merkez Aç l Kemer Baraj n Kal nl k ve Sehimlerinin Hesab... 119 Problem 8.8. Dolgu Baraj Taban nda Kesme Emniyetinin Hesab... 121 Problem 8.9. Problem 8.10. Problem 8.11. Baraj Haznesi çin Biriktirme-Verimlilik E risinin Elde Edilmesi...121 Gelen Su Hacimlerinden Faydal Hazne Hacminin Bulunmas... 124 Fazlal k ve Eksiklik Hacimlerinden Faydal Hazne Hacminin Bulunmas... 125 Problem 8.12. Faydal Hazne Hacminin Tablo le Hesab... 126

XIV Problem 8.13. Ard fl k Tepeler Metodu le Hazne Hacminin Bulunmas... 127 Problem 8.14. Haznede Ölü Hacmin Amprik Formül ile Bulunmas... 130 Problem 8.15. Problem 8.16. Haznede Ölü Hacmin Hazne Tuzaklama Oran Yard m ile Bulunmas...131 Baraj Haznesinin Kat Maddelerle Dolma Süresinin Bulunmas... 134 Problem 8.17. Baraj Yüksekli inin Belirlenmesi... 136 Problem 8.18. Baraj fievinde Dalga T rmanma Yüksekli inin Hesab... 137 Problem 8.19. Baraj Haznesinde Hava Pay n n Hesaplanmas...138 Problem 8.20. Hazne flletme Çal flmas n n Yap lmas... 138 Problem 9.1. Problem 9.2. BÖLÜM 9 ENERJ KIRICI YAPILAR Hidrolik S çrama Havuzu Enerji Kayb n n Yük Olarak Hesab... 143 Hidrolik S çrama Havuzunda K r lacak Enerjinin Bulunmas... 145 Problem 9.3. Su Seviyelerinden Enerji K r c Türünün Seçilmesi... 145 Problem 9.4. Anahtar E rilerinden Enerji K r c Tipinin Tayini... 146 Problem 9.5. Havuz Tipi Bir Enerji K r c n n Boyutland r lmas... 147 Problem 9.6. Problem 9.7. Problem 9.8. Problem 9.9. Problem 9.10. Ba lama Üzerindeki Yük Kay plar n hmal Ederek Yap Ete indeki Su Derinli inin Belirlenmesi... 147 Yük Kay plar n Dikkate Alarak Baraj Ete indeki Su Derinli inin Bulunmas... 148 Ba lama Üstündeki Kritik Yüksekli in ve Ete indeki Su Derinli inin Bulunmas... 149 Froude Say s <2.5 için Hidrolik S çrama Havuzunun Boyutland r lmas... 150 Froude Say s 2.5-4.5 için Hidrolik S çrama Havuzunun Boyutland r lmas... 151

XV Problem 9.11. Froude Say s >4.5 için Hidrolik S çrama Havuzunun Boyutland r lmas... 152 Problem 9.12. E imli Enerji K r c lar n Boyutland r lmas... 155 Problem 9.13. S çrama Havuzunda Engellere Gelen Kuvvetin Hesab.. 158 Problem 9.14. Problem 9.15. Problem 9.16. S çrama Havuzunda Çevre Duvar Yüksekli inin Belirlenmesi... 158 Havaya F rlatmal Enerji K r c da F rlatma Uzakl n n Tayini... 159 Çarpmal Havuz Tipi Enerji K r c n n Boyutland r lmas... 159 BÖLÜM 10 SU ALMA YAPILARI Problem 10.1. Geçifl Kanal Uzunlu u ve Yük Kayb n n Bulunmas... 161 Problem 10.2. Çökeltim Havuzu Sonundaki Efli in Yük Kayb n n Bulunmas... 162 Problem 10.3. Çökeltim Havuzunda Sürekli Yük Kayb n n Hesab... 163 Problem 10.4. Izgara ve Dalg ç Perde Yük Kay plar n n Hesab... 163 Problem 10.5. Akarsu K vr m nda Oluflacak Su Seviyesi ve Bas nç Farklar n n Hesab... 164 Problem 10.6. Tabandan Su Alma Sisteminde Debinin Hesab... 165 Problem 10.7. Problem 10.8. Problem 10.9. Çelik Boruda Yap lacak Darlaflt rmada Daralma Aç s n n Belirlenmesi... 166 Bas nçl Bir Su Alma Sisteminde Toplam Yük Kay plar n n Hesaplanmas... 166 Sulama çin Al nan Suda Çökeltilecek En Küçük Dane Çap n n Belirlenmesi... 169 Problem 10.10. Türbülans Etkisi Dikkate Al nmadan Çökeltim Havuzunun Boyutland r lmas... 169 Problem 10.11. Türbülans Etkisi Dikkate Al narak Çökeltim Havuzunun Boyutland r lmas... 170

XVI Problem 10.12. Çökeltim Havuzunda zin Verilen En Büyük Ak m H z n n Bulunmas... 171 Problem 10.13. Sürekli Y kama Yapan Çökeltim Havuzunun Boyutlar n n Belirlenmesi... 172 Problem 11.1. BÖLÜM 11 SU KUVVET TES SLER Debi Gidifl ve Debi Süreklilik E rileri Yard m ile Bir Akarsuyun Su Miktar n n De erlendirilmesi... 177 Problem 11.2. Bir Santral n Donat Debisinde Üretilecek Enerji Miktar... 180 Problem 11.3. Akarsuyun Su Kuvveti Potansiyelinin Belirlenmesi... 181 Problem 11.4. Su Kuvveti Tesisinde Brüt ve Net Güç ile Toplam Enerji Üretiminin Belirlenmesi...182 Problem 11.5. Baraj Haznesinin Enerji Potansiyelinin Belirlenmesi... 183 Problem 11.6. Bas nçl Galerinin Boyutland r lmas... 184 Problem 11.7. Bas nçl Boru Çap n n ve Et Kal nl n n Bulunmas... 185 Problem 11.8. Bas nçl Borularda Su Darbesinin Hesab... 186 Problem 11.9. Tespit Kütlesine Gelen Kuvvetlerin Bulunmas... 186 Problem 11.10. Denge Bacas Boyutlar n n Bulunmas... 188 Problem 11.11. Yükleme Odas Hacminin Bulunmas... 189 Problem 11.12. Türbinlerde Dönme ve Özgül Dönme Say lar n n Hesab... 190 Problem 11.13. Türbin Emme Yüksekli inin Hesab... 190 BÖLÜM 12 SULAMA - KURUTMA Problem 12.1. Sulama Aral n n Belirlenmesi... 193 Problem 12.2. Sulama Suyu htiyac n n Bulunmas... 194 Problem 12.3. Sulama Program n n Düzenlenmesi... 195 Problem 12.4. Sulama Suyu Kalitesinin Belirlenmesi... 196 Problem 12.5. Sulama Alan na Giren ve Ç kan Tuz Miktar n n Hesab... 197

XVII Problem 12.6. Rotasyon Metodu ile Su Da t m nda Kanal Debisinin Belirlenmesi... 198 Problem 12.7. Kanalet Tipinin Belirlenmesi... 199 Problem 12.8. Yüzeysel Drenajda Kurutma Debisinin Hesab... 199 Problem 12.9. Aç k Hendeklerle Kurutmada Kurutma Modülünün Belirlenmesi... 200 Problem 12.10. Ana Toplay c Hendek Boyutlar n n Hesab... 200 Problem 12.11. Emici Aral klar n n Belirlenmesi... 201 Problem 12.12. Drenlerle Kurutmada Boru Çaplar n n Bulunmas... 202 Problem 12.13. fiehirleraras Yollarda Ak fl Uzunlu unun Hesab... 204 BÖLÜM 13 SU KAYNAKLARININ EKONOM K ANAL Z Problem 13.1. fiimdiki Yat r m n Gelecekteki De erinin Hesab... 207 Problem 13.2. Problem 13.3. Problem 13.4. Problem 13.5. Problem 13.6. Problem 13.7. Problem 13.8. Problem 13.9. Taksitle Yap lan Yat r m n fiimdiki De erinin Bulunmas... 207 Proje ve nflaat Yat r mlar n n Gelecekteki De erinin Bulunmas... 208 Tesis Yenileyebilmek çin Her Y l Ayr lmas Gerekli Fonun Hesab... 208 fiimdiki ve Gelecekteki De erlerinden Bir Projenin Faiz Oran n Bulunmas... 209 Peflin ve Taksitle Yap lan Bir Yat r m n fiimdiki De erinin Hesab... 209 Belli Bir Sürede Gelifltirilecek Bir Projede Gecikmifl Faydan n fiimdiki De erinin Hesab... 209 Tam Faydaya Lineer Olarak Ulafl lan Bir Projede Geciken Faydan n Analiz süresince Her Y la Düflen De erinin Hesab... 210 Projenin Ekonomik Analizinin Y ll k Fayda Maliyet Metodu ile Yap lmas... 210 Problem 13.10. Ekonomik Analizin Kar Oran Metodu le Yap lmas... 211

XVIII Problem 13.11. Fayda Maliyet Fark na ve Fayda Maliyet Oran na Göre En Uygun Projenin Seçimi... 212 Problem 13.12. Fayda Maliyet Fark, Fayda Maliyet Oran ve Kar Oran Metodlar na Göre En Uygun Projenin Seçimi... 212 Problem 13.13. Net fiimdiki De erler Metoduna Göre En Uygun Projenin Seçimi... 213 Problem 13.14. lk Maliyet ve Net Gelir De erlerinden Bir Projenin ç Verim Oran n n Bulunmas... 215 Problem 13.15. Kaplamal ve Kaplamas z Kanal Maliyetlerinin Karfl laflt r lmas... 216 Problem 13.16. Elle ve Otomatik Çal flan Kapaklar n Maliyeti... 217 Problem 13.17. Hidroelektrik Tesisinde Ekonomik Bas nçl Boru Çap n n Belirlenmesi... 218 Problem 13.18. Taflk n Kontrolünde Net Faydan n Bulunmas... 221 Problem 13.19. En Uygun Batardo Yüksekli inin Bulunmas... 222 Problem 13.20. Çok Amaçl Projede Maliyetlerin Ayr lmas... 225 EKLER Ek A Manning Pürüzlülük Katsay s De erleri (n)... 229 Ek B Bas nçl Sistemlerde Yersel Yük Kay plar çin Katsay lar... 231 Ek C Suyun Fiziksel Özellikleri... 234 KAYNAKLAR... 235 KONU NDEKS... 237