1. KIRMIZI ET SEKTÖRÜNDEKĠ GELĠġMELER a. Kırmızı Et Sektörü Pazar Analizi AVRUPA BĠRLĠĞĠ: Grafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, 12 Aylık Dönem Ocak 2015- Aralık 2015) (AB-28) Grafik-2: Avrupa Birliğinde Haftalık Ortalama Canlı Dana Fiyatları / KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak 2015- Aralık 2015) (AB-28) 1
Grafik-3: Avrupa Birliğinde Haftalık Koyun Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak 2015- Kasım 2015) (AB-28) Grafik-: 4 Avrupa Birliğinde Kuzu Karkas Aylık Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu Tablo-1: Dünya Yıllık Ortalama Toptan Et Fiyatları - $/TON 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ABD SIĞIR ETĠ ĠHRAÇ 3.396 3.686 3.919 3.803 4.023 4.325 3.897 4.378 4.516 4.913 5.535 4.217 AVUSTRALYA Ġnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENĠ ZELANDA KOYUN ETĠ (dondurulmuģ karkas toptan satıģı Londra'ya) 1.914 2.481 2.565 2.522 2.544 3.040 2.562 3.272 3.944 4.176 4.009 3.003 2.305 2.668 2.860 2.391 2.498 2.975 3.495 3.662 5.370 4.754 4.130 3.374 ABD KANATLI ETĠ Ġhraç Broiler 1.886 2.071 2.161 1.986 2.117 2.270 2.202 2.454 2.648 2.676 2.717 2.290 BREZĠLYA Piliç Eti Ġhraç 888 1.033 1.218 1.180 1.443 1.896 1.552 1.781 2.084 1.928 2.014 1.547 2
Tablo-2: 2015 Yılı Dünya Toptan Et Fiyatları - Aylık Ortalama $/TON OCAK ġubat MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK ABD SIĞIR ETĠ ĠHRAÇ 7.161 6.903 6.506 6.302 6.527 5.961 6.208 6.243 5.820 5.484 5.560 AVUSTRALYA Ġnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENĠ ZELANDA KOYUN ETĠ (dondurulmuģ karkas toptan satıģı Londra'ya) 5.062 4.572 4.661 5.014 4.772 4.575 5.155 5.107 4.830 4.066 4.016 3.855 3.882 3.741 3.661 3.693 3.600 3.481 3.382 3.502 3.626 4.017 3.682 3.491 ABD KANATLI ETĠ Ġhraç Broiler 1.173 1.127 1.080 1.056 1.055 991 971 942 946 917 909 BREZĠLYA Piliç Eti Ġhraç 1.743 1.672 1.631 1.652 1.740 1.721 1.704 1.685 1.587 1.552 1.538 1.484 Kaynak: FAO, Aylık veriler FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI) 1996 yılında küresel tarım ürünleri piyasalarında yaşanan gelişmeleri izlemeye yardımcı olacak bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. FAO Et Fiyatları Endeksi; 4 çeşit et türünün 2002-2004 dünya ortalama ihracat paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla elde edilmektedir. Son iki ayın fiyatları tahmini olup revize edilebilir niteliktedir. (Tablo: 3-4-5-6) Tablo- 3: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi 2004-2014 (2002-2004=100) Et Kanatlı Domuz BüyükbaĢ KüçükbaĢ 2004 114 114 115 113 115 2005 124 132 122 119 123 2006 121 122 123 121 103 2007 131 151 125 126 108 2008 161 184 152 158 128 2009 141 162 131 135 151 2010 158 179 138 165 158 2011 183 206 153 191 232 2012 182 201 153 195 205 2013 184 206 157 197 178 2014 198 200 164 231 202 2015 168 168 126 213 157 Tablo- 4: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi Aylara Göre - 2015 (2002-2004=100) 2015 Et Kanatlı Domuz Büyükbaş Küçükbaş Ocak 183 185 137 233 168 Şubat 177 178 137 220 162 Mart 170 172 128 214 158 Nisan 171 172 125 218 159 Mayıs 173 178 129 216 155 Haziran 169 173 131 211 148 Temmuz 173 170 126 227 146 Ağustos 171 167 124 224 151 Eylül 168 161 127 216 157 Ekim 158 157 123 192 173 Kasım 156 157 114 196 159 Aralık 152 156 112 191 151 3
Tablo- 5: Yıllık Sığır Eti Fiyatları 2004-2014 ($/TON) ABD BREZİLYA AVUSTRALYA 2004 3690 1848 2481 2005 3619 1967 2565 2006 3803 2219 2522 2007 4023 2367 2544 2008 4325 3785 3024 2009 3897 3118 2562 2010 4378 3919 3272 2011 4516 4816 3944 2012 4913 4492 4176 2013 5535 4326 4009 2014 6678 4515 5016 2015 6188 4130 4644 Tablo- 6: 2015 Yılı Aylık Sığır Eti Fiyatları ($/TON) 2015 ABD BREZİLYA AVUSTRALYA Ocak 7.161 4.186 5.062 Şubat 6.903 4.087 4.572 Mart 6.506 3.928 4.661 Nisan 6.302 3.965 5.014 Mayıs 6.527 3.910 4.772 Haziran 5.961 4.247 4.575 Temmuz 6.208 4.454 5.155 Ağustos 6.243 4.322 5.107 Eylül 5.820 4.364 4.866 Ekim 5.484 3.939 4.066 Kasım 5.640 4.164 4.016 Aralık 5.580 4.100 3.823 Tablo- 7: İngiltere Haftalık Perakende Et Fiyatları 26 Aralık 2015 EN EN ORTALAMA DÜġÜK YÜKSEK Dana Kıyma-özel 31,70 TL 23,32 TL 47,07 TL Dana Kıyma-standart 24,71 TL 14,41 TL 42,27 TL Dana KuĢbaĢı 37,16 TL 19,21 TL 47,07 TL Dana Bonfile 91,00 TL 67,64 TL 125,76 TL Kuzu Kıyma 38,60 TL 24,02 TL 52,31 TL Kuzu KuĢbaĢı 50,96 TL 24,02 TL 58,51 TL Kaynak: Meat Trades Journal/ meatprices.co.uk / TCMB Döviz Kuru 1 Sterlin= 4,3666 TL. (25 Aralık 2015) 4
TÜRKĠYE: Hayvan Varlığı: TÜİK verilerine göre 2014 yılında toplam hayvan sayısı %5,0 kesilen hayvan sayısı ise %7,7 artış göstermiştir. (Tablo: 8-9) Tablo-8: Ülkemizde 2010-2014 Yılları Arasında Hayvan Varlığı ve Hayvan Sayısı 2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014 2013-2014 2013-2014 Hayvan Türleri Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı Hayvan Sayısı % Değişim Hayvan Sayıları TOPLAM 41.254.569 45.195.600 50.186.583 53.410.555 56.054.516 10.711.096 9.312.658 8.266.381 9.732.261 10.481.985 5,0 7,7 BüyükbaĢ 11.454.526 12.483.969 14.022.347 14.532.848 14.244.673 2.617.966 2.579.020 2.798.460 3.433.126 3.714.457-2,0 8,2 Sığır 11.369.800 12.386.337 13.914.912 14.415.257 14.122.847 2.602.246 2.571.765 2.791.034 3.430.723 3.712.281-2,0 8,2 Kültür 4.197.890 4.836.547 5.679.484 5.954.333 6.139.810 3,1 Kültür melezi 4.707.188 5.120.621 5.776.028 6.112.437 6.005.089 Yerli 2.464.722 2.429.169 2.459.400 2.348.487 1.977.948-15,8 Manda 84.726 97.632 107.435 117.591 121.826 15.720 7.255 7.426 2.403 2.176 3,6-9,4 KüçükbaĢ 29.382.924 32.309.518 35.782.519 38.509.795 41.462.349 8.093.130 6.733.638 5.467.921 6.299.135 6.767.528 7,7 7,4 Koyun 23.089.691 25.031.565 27.425.233 29.284.247 31.115.190 6.873.626 5.479.546 4.541.122 4.958.226 5.197.289 6,3 4,8 Merinos 1.086.392 1.220.529 1.532.651 1.799.081 2.103.644 16,9 Yerli 22.003.299 23.811.036 25.892.582 27.485.166 29.011.546 5,6 Keçi 6.293.233 7.277.953 8.357.286 9.225.548 10.347.159 1.219.504 1.254.092 926.799 1.340.909 1.570.239 12,2 17,1 Kıl keçisi 6.140.627 7.126.862 8.199.184 9.059.259 10.169.348 12,3 Tiftik 152.606 151.091 158.102 166.289 177.811 keçisi 6,9 Diğer 417.119 402.113 381.717 367.912 347.494-5,5-1,8 % Değişim Hayvan hayvan sayısı Tablo-9: Ülkemizde 2010-2014 Yılları Arasında Hayvan ve Et Üretim Miktarı Sığır Koyun Keçi Manda Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı hayvan sayısı Et üretim miktarı TOPLAM hayvan sayısı Et üretim miktarı (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton) (baģ) (ton) 2000 2.101.583 354.636 6.110.853 111.139 1.166.169 21.395 23.518 4.047 9.402.123 491.217 2001 1.843.320 331.589 4.747.268 85.661 879.127 16.138 12.514 2.295 7.482.229 435.683 2002 1.774.107 327.629 3.935.393 75.828 757.465 15.454 10.110 1.630 6.477.075 420.540 2003 1.591.045 290.455 3.554.078 63.006 607.006 11.487 9.521 1.709 5.761.650 366.658 2004 1.856.549 364.999 3.933.973 69.715 570.512 10.301 9.858 1.950 6.370.892 446.964 2005 1.630.471 321.681 4.145.343 73.743 688.704 12.390 8.920 1.577 6.473.438 409.391 2006 1.750.997 340.705 4.763.394 81.899 803.063 14.133 9.658 1.774 7.327.112 438.511 2007 2.003.991 431.963 6.428.866 117.524 1.256.348 24.136 9.532 1.988 9.698.737 575.611 2008 1.736.107 370.619 5.588.906 96.738 767.522 13.752 7.251 1.334 8.099.786 482.443 2009 1.502.073 325.286 3.997.348 74.633 606.042 11.675 4.857 1.005 6.110.320 412.600 2010 2.602.246 618.584 6.873.626 135.687 1.219.504 23.060 15.720 3.387 10.711.096 780.718 2011 2.571.765 644.906 5.479.546 107.076 1.254.092 23.318 7.255 1.615 9.312.658 776.915 2012 2.791.034 799.344 4.541.122 97.334 926.799 17.430 7.426 1.736 8.266.381 915.844 2013 3.430.723 869.292 4.958.226 102.943 1.340.909 23.554 2.403 336 9.732.261 996.125 2014 3.712.281 881.999 5.197.289 98.978 1.570.239 26.770 2.176 526 10.481.985 1.008.272 5
Hayvansal Üretim Ġstatistikleri, Haziran 2015 TÜİK verilerine göre Büyükbaş hayvan sayısı 2015 in Haziran ayında 14,7 milyon baş olmuştur. Büyükbaş hayvan sayısı Haziran ayı sonu itibariyle 14 milyon 731 bin baş, toplam küçükbaş hayvan sayısı ise 44 milyon 673 bin başa ulaşmıştır. Koyun sayısı ise 33 milyon 837 bin baş, keçi sayısı da 10 milyon 836 bin baş olarak gerçekleşmiştir (Tablo: 10) Aralık 2015 tarihinde TÜİK tarafından yayınlanan Hayvansal Üretim İstatistiklerine göre, toplam hayvan sayısı 56,3 milyon baş, büyükbaş hayvan sayısı 14,1 milyon baş olmuştur. Büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %1,5 azalırken küçükbaş hayvan sayısı ise %1,1 arttı. Yılsonu itibariyle sığır sayısı 13 milyon 994 bin baş, koyun sayısı 31 milyon 508 bin baş, keçi sayısı ise 10 milyon 416 bin baş olarak gerçekleşti. Tablo-10: Hayvansal Üretim İstatistikleri Karşılaştırması 2014 - Haz.2015-2015 2014 Haz.15 2015 Değişim 2014-2015 Değişim Haziran 2014-2015 Hayvan türleri Sayı (BaĢ) Sayı (BaĢ) % % Toplam 56.177.592 59.735.458 56.375.507 0,4-5,6 a) BüyükbaĢ 14.344.935 14.731.490 14.127.837-1,5-4,1 Sığır 14.223.109 14.595.506 13.994.071-1,6-4,1 Kültür 6.178.757 6.477.969 6.385.343 3,3-1,4 Kültür melezi 6.060.937 6.147.665 5.733.803-5,4-6,7 Yerli 1.983.415 1.969.872 1.874.925-5,5-4,8 Manda 121.826 135.984 133.766 9,8-1,6 b) KüçükbaĢ 41.485.180 44.672.814 41.924.100 1,1-6,2 Koyun 31.140.244 33.837.097 31.507.934 1,2-6,9 Merinos 2.106.263 2.254.940 2.205.576 4,7-2,2 Yerli 29.033.981 31.582.157 29.302.358 0,9-7,2 Keçi 10.344.936 10.835.717 10.416.166 0,7-3,9 Kıl keçisi 10.167.125 10.644.561 10.210.338 0,4-4,1 Tiftik keçisi 177.811 191.156 205.828 15,8 7,7 c) Diğer 347.477 331.154 323.570-6,9-2,3 Kırmızı Et Üretimi: Kırmızı Et Üretim İstatistikleri, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2015 verileri açıklanmıştır. Toplam kırmızı et üretimi IV.çeyrek döneminde 297 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Toplam kırmızı et üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği önceki döneme göre %21,9, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,2 oranında azalmıştır. Sığır eti üretimi 259 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Sığır eti üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği bir önceki döneme göre %24,4, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,7 oranında azalmıştır. 6
Koyun eti üretimi 30 bin ton olarak tahmin edilmiştir. Koyun eti üretimi Kurban Bayramı nın gerçekleştiği bir önceki döneme göre %8,3 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %18,5 oranında azalmıştır. 2010 2015 yılları arasında Büyükbaş Kırmızı Et Üretimi % 63 artarken, küçükbaş et üretimi ise % 16 azalmış, toplam kırmızı et üretimi ise % 47 artmıştır. 2014 2015 yılları arasında Büyükbaş Kırmızı Et Üretimi % 15 artmış, küçükbaş et üretimi % 7 artmış, toplam kırmızı et üretimi ise % 14 artış göstermiştir. (Tablo-11). Tablo-11 Kırmızı Et Üretim Miktarı Ġstatistikleri 2010-2015 Miktar ( Ton ) I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem Toplam 2010 157.282 175.247 173.842 274.347 780.718 2011 157.932 171.595 173.177 274.210 776.915 TOPLAM 2012 171.465 182.872 196.108 365.255 915.700 2013 208.597 212.885 206.466 368.177 996.125 2014 184.975 218.432 202.530 402.335 1.008.272 2015 210.475 261.871 380.162 296.754 1.149.262 2010 125.145 144.121 138.983 210.334 618.584 2011 133.724 144.153 144.970 222.059 644.906 Sığır 2012 149.722 159.320 173.202 317.100 799.343 2013 180.764 187.587 177.757 323.184 869 292 2014 163.913 189.848 175.353 352.886 881.999 2015 184.511 229.549 342.190 258.675 1.014.926 2010 813 1.219 958 397 3.387 2011 224 181 602 608 1.615 Manda 2012 565 926 79 166 1.736 2013 20 61 40 215 336 2014 26 274 141 84 525 2015 71 201 24 30 326 2010 27.306 26.042 28.940 53.400 135.687 2011 19.856 23.959 23.491 39.770 107.076 Koyun 2012 17.330 19.969 20.987 38.903 97.189 2013 19.930 21.959 26.396 34.658 102 943 2014 17.370 23.451 21.631 36.525 98.978 2015 18.090 24.653 27.499 29.779 100.021 2010 4.018 3.866 4.961 10.216 23.060 2011 4.128 3.303 4.114 11.773 23.318 Keçi 2012 3.848 2.657 1.840 9.085 17.430 2013 7.883 3.278 2.273 10.120 23 554 2014 3.666 4.859 5.405 12.840 26.770 2015 7.804 7.468 10.449 8.269 33.990 Kaynak: TUİK, Kırmızı Et Üretim İstatistikleri 7
Grafik-5: 2010 2015 Yılları Arası BüyükbaĢ ve KüçükbaĢ Hayvan Sayısı Grafik-6: 2010 2015 Yılları Arası Kırmızı Et Üretimi Tablo-12 2010-2015 Yılları Arası Kırmızı Et Üretimi ve DeğiĢim Oranları 2010 2011 2012 2013 2014 2015 DeğiĢim 2010-2015 DeğiĢim 2014-2015 SIĞIR 618.584 644.906 799.343 869.292 881.999 1.014.926 64 15 MANDA 3.387 1.615 1.736 336 525 326-90 -38 BÜYÜKBAġ 621.971 646.520 801.079 869.628 882.524 1.015.251 63 15 KOYUN 135.687 107.076 97.189 102.943 98.978 100.021-26 1 KEÇĠ 23.060 23.318 17.430 23 554 26.770 33.990 47 27 KÜÇÜKBAġ 158.747 130.394 114.620 126.497 125.748 134.011-16 7 TOPLAM 780.718 776.915 915.700 996.125 1.008.272 1.149.262 47 14 8
Grafik-7 2010-2015 Yılları Arası Dönemlere Göre Kırmızı Et Üretimi Tablo-13: Hayvan Türlerine Göre Karkas Et Ortalama Verimi (2000-2014) Yıllar SIĞIR KOYUN KEÇĠ MANDA 2000 169 18 18 172 2001 180 18 18 183 2002 185 19 20 161 2003 183 18 19 179 2004 197 18 18 198 2005 197 18 18 177 2006 195 17 18 184 2007 216 18 19 209 2008 213 17 18 184 2009 217 19 19 207 2010 238 20 19 215 2011 251 20 19 223 2012 286 21 19 234 2013 253 21 18 140 2014 238 19 17 242 Değişim 2000-2014 41 5-7 40 Tablo-14 Türkiye de Yıllar itibarı ile Kişi Başı Kırmızı Et Üretim Miktarı (Kg) 9
Perakende Dana Eti Fiyatları: TUİK TÜFE verilerine göre 2014 yılı fiyat artışı % 18,67 olmuştur. 2015 yılı Aralık ayında 37,98 TL/Kg. olan fiyatlar yılbaşından bu yana % 20,83 oranında artmış, Aralık 2014 Aralık 2015 dönemi artış oranı ise % 23,41 olmuştur (Grafik-8). Grafik-8: Perakende Dana Eti Fiyatları, 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri- Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/Kg) Perakende Koyun Eti Fiyatları: TUİK TÜFE verilerine göre perakende koyun eti fiyatı, 2015 yılı Aralık ayında 30,82 TL/Kg dır. Fiyatlar Ocak Aralık 2015 dönemi içerisinde % 14,26 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 15,06 oranında artmıştır. (Grafik-9). Grafik-9: TUİK Perakende Koyun Eti Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 10
Perakende sucuk fiyatları, 2015 yılı, Ocak Aralık döneminde % 4,73 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 8,34 oranında artmıştır. Aralık ayında bir önceki aya göre fiyatlarda % 0,72 oranında bir azalma görülmüştür.(grafik-10). Grafik- 10 Perakende Sucuk Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK Perakende sosis fiyatları, 2015 yılı Ocak Aralık döneminde % 0,24 oranında artmış, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 8,93 oranında azalmıştır (Grafik-11). Grafik-11 Perakende Sosis Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 11
Perakende salam fiyatları, 2015 yılı, Ocak Aralık döneminde % 3,17 oranında, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 12,17 oranında artmıştır (Grafik-12). Grafik-12 TÜİK Perakende Salam Fiyatları (TL/Kg) TÜİK verilerine göre perakende sakatat fiyatları Aralık ayında bir önceki aya göre % 3,63 oranında artarak 24,58 TL/Kg olmuş, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde % 24,98 oranında artmıştır (Grafik-13). Grafik-13 TÜİK Perakende Sakatat Fiyatları (TL/Kg) 12
TÜİK verilerine göre perakende tavuk eti fiyatları Ocak 2015 Aralık 2015 döneminde % 0,01 oranında azalmıģ, Aralık 2014 Aralık 2015 döneminde ise % 3,67 oranında artış göstermiştir. (Grafik-14). Grafik-14 TÜİK Perakende Tavuk Eti Fiyatları (TL/Kg) KARKAS FĠYATLARININ DEĞERLENDĠRMESĠ: Dana Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2015 yılı ortalama fiyatı 22,73 TL/Kg dır. 2015 yılı Aralık ayında ise 22,85 TL/Kg. olmuştur. Aralık ayında bir önceki aya göre % 3,10 oranında azalmış, bir önceki yılın aynı ayına göre % 14,77 oranında artış görülmüştür.(grafik- 15-16). Grafik-15 Dana Karkas Ortalama Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri, 13
Grafik-16 Yıllar Ġtibarı ile Dana Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2015 yılı ortalaması 22,15 TL/Kg dır. Aralık ayı itibarı ile fiyat 23,15 TL/Kg olmuştur. Aralık ayında bir önceki aya göre % 1,90 oranında artış, bir önceki yılın aynı ayına göre % 21,78 oranında artış görülmüştür (Grafik: 17-18). Grafik-17 Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri Grafik-18 Yıllar İtibarı ile Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri 14
Tablo- 15: Sanal Marketlerdeki Perakende Fiyatları Tarih CİNSİ MİGROS CARREFOURSA REAL ET VE SÜT KURUMU Kıyma 38,99 TL 34,90 TL 34,50 TL 25,75 TL KuĢbaĢı 41,99 TL 39,90 TL ** 29,40 TL 05.01.2015 Biftek 46,89 TL 49,90 TL ** 31,50 TL Pirzola ** 46,90 TL ** 38,50 TL Kuzu Pirzola 56,99 TL ** ** 45,00 TL Kaynak: Ulusal Marketlerin perakende fiyatları, * Et ve Süt Kurumu Tarak Pirzola fiyatıdır. Tablo-16: Aralık 2015-BorsalardaTescil Edilen Dana Karkas Ağırlıklı Ort. Fiyatları Borsa Adı Miktar En az En çok (Kg.) Fiyat Fiyat Ortalama Fiyat Ankara 120.753 20,50 TL 24,00 TL 22,21 TL Ġstanbul 3.303 21,30 TL 21,76 TL 21,54 TL Kars 50 24,00 TL 24,00 TL 24,00 TL Kayseri 190.989 17,80 TL 23,00 TL 21,35 TL Ġzmir 30.794 21,70 TL 24,00 TL 22,37 TL Konya 12.583 21,20 TL 21,97 TL 21,73 TL Gaziantep 8.383 15,78 25,5 22,376 Diyarbakır 524.494 20,00 TL 24,50 TL 22,88 TL Tokat 5.865 22,00 TL 23,40 TL 23,24 TL Samsun 46.308 24,00 TL 26,00 TL 25,30 TL ORTALAMA 20,83 TL 23,81 TL 22,70 TL Kaynak: Ticaret Borsaları Verileri b. Yem Sektörü Pazar Analizi 2015 yılı Ocak Aralık ayları arasında besi yem, yemlik arpa, buğday, kepek, mısır ve DDGS fiyatında düşüş görülmüş, yulaf ve süt yemi fiyatı aynı kalmış, ATK fiyatı ise artmıştır. (Tablo 17-18) Tablo-17: Yıllar Ġtibarı ile Türkiye yem ve yem hammadde fiyatları (TL/TON) Yemlik Arpa *Yemlik Buğday *Yulaf Mısır Kepek ATK Besi yemi Süt yemi DDGS 2010 417 509 561 481 315 290 484 494 462 2011 521 580 824 622 429 363 665 686 682 2012 614 619 652 588 480 473 738 766 685 2013 632 700 648 640 484 505 760 780 755 2014 701 817 753 721 505 569 807 821 967 2015 695 826 807 716 489 612 808 844 960 Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği KDV Dahil Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır.* TOBB 15
Tablo- 18: 2015 Yılı İtibarı İle Yem ve Yem Hammaddeleri Aylık Fiyatları (TL/TON) Yemlik *Yemlik *Yulaf Mısır Kepek ATK Besi yemi Süt yemi DDGS Arpa Buğday Ocak 768 926 816 717 540 535 799 821 963 Şubat 768 900 887 727 545 562 821 842 986 Mart 758 856 870 737 518 594 821 842 1.009 Nisan 747 866 934 747 497 605 821 842 1.063 Mayıs 737 829 747 454 626 842 864 1.001 Haziran 657 800 850 747 454 626 821 864 927 Temmuz 606 721 654 747 454 648 799 842 909 Ağustos 616 733 700 717 475 648 799 842 976 Eylül 636 781 697 687 502 659 821 886 991 Ekim 667 813 796 687 470 659 799 842 951 Kasım 687 842 862 667 464 605 778 821 900 Aralık 697 845 816 667 497 580 778 821 844 Ortalama 695 826 807 716 489 612 808 844 960 Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği KDV Dahil Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır.* TOBB Grafik 19: 2015 Yılı Ġtibarı ile Yem ve Yem Hammaddeleri Fiyatları (TL/Ton) 16
c. Süt Sektörü Pazar Analizi Süt üretimi: TÜİK verilerine göre 2014 yılı itibarı ile toplanan inek sütü 8,6 milyon tondur. 2015 yılı itibarı ile bu rakam 8,9 milyon ton olarak gerçekleşmiştir (Tablo: 19). Tablo-19: Toplanan (Sanayiye Gönderilen) Ġnek Sütü (Ton) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam 2010 494.351 492.360 594.800 610.599 654.696 622.359 610.645 560.309 526.132 531.445 503.311 544.004 6.745.011 2011 561.766 545.628 627.484 646.648 699.122 636.494 591.864 566.040 537.872 543.633 530.376 586.867 7.073.794 2012 634.578 631.521 715.190 727.769 782.621 727.805 695.079 641.380 599.773 587.149 575.344 614.276 7.932.485 2013 637.956 622.381 710.712 733.380 772.785 692.084 675.158 628.996 594.456 605.194 611.918 653.585 7.938.605 2014 708.555 681.866 788.988 793.740 828.420 766.885 743.245 697.925 648.631 648.660 634.067 684.760 8.625.743 2015 712.942 698.164 804.210 816.750 864.101 791.429 744.380 722.532 680.990 695.642 677.056 726.048 8.934.245 Kaynak: TÜİK,Süt ve Süt Ürünleri Üretimi Süt Fiyatları: TÜİK in TÜFE verilerine göre perakende ortalama süt fiyatları 2015 yılı Aralık ayında fiyat 2,85 TL/Kg. olmuştur. 2015 Yılı ortalaması 2,83 TL/Kg dır (Grafik-20). Grafik-20: Perakende Süt Fiyatları (TL/Kg.) Kaynak: TÜİK, 2003=100 Temel Yıllı TÜFE Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/KG) Tablo-20: 2014-2015 Yılı Çiğ Süt Fiyatları Dönemler Fiyat (TL/Litre) 2014 1 Temmuz 31 Aralık 1,15 2015 1 Ocak - 31 Mart 1,15 1 Nisan 30 Haziran 1,15 1 Temmuz - 30 Eylül 1,15 1 Ekim - 31 Aralık 1,15 2016 1 Ocak 30 Haziran 1,15 Kaynak: Ulusal Süt Konseyi 17