Merak etmek, soru sormak, keşfetmek çocukların doğasında vardır. Bu yönleriyle çocuklar gerçek birer araştırmacıdır.
ARAŞTIRMACI ÇOCUK MERKEZİ 2
Araştırmacı Çocuk Merkezi, 2009 yılında Ankara da kuruldu. Amacımız, ilköğretim çağındaki çocukların düşünen, soru soran, sorgulayan ve üreten bireyler olarak yetişmelerine katkıda bulunmak, özgüveni ve özsaygısı yüksek bireyler olmalarına destek olmaktır. Bunun yanı sıra, onlara yol göstererek soru sormalarına, merak ettikleri sorulara yanıt bulmalarına fırsat vermek, öğrenme isteklerini artırarak dünyayı keşfetmelerine yardımcı olmaktır. 3
Amacımızı gerçekleştirmek için; 8 yaş ve üzeri çocukların öğrenme süreçlerini zenginleştirmek ve eğlenceli hale getirmek amacıyla araştırma temelli etkinlikler, ders programları ve yayınlar hazırlıyoruz. Çocuklarla birlikte çeşitli konularda sorgulamaya dayalı atölye çalışmaları yapıyoruz. Okullarda, öğretmen ve öğrencilerin birlikte gerçekleştirecekleri, uygulamalı çalışmalar yürütüyoruz. Deneyimlermizi ve bu deneyimlerden elde ettiğimiz bilgileri seminerler, konferanslar ve yayınlar aracılığıyla öğretmenlerle ve akademisyenlerle paylaşıyoruz. 8 yaş ve üstü çocuklar için Araştırmacı Çocuk dergisini yayımlıyoruz. Eğitim alanındaki bilimsel ve teknolojik yenilikleri yakından izleyip çocuklara, ailelere ve eğitimcilere yönelik özgün ve alternatif çalışmalar yürütüyoruz. Türkiye nin bu alandaki en iyi eğitim merkezi olmayı hedefliyoruz. Dünyadaki diğer Araştırmacı Çocuk Merkezleri yle ortak çalışmalarımızı sürdürmeyi, bunun yanı sıra eğitim alanında çalışan farklı kurum ve kuruluşlarla birlikte projeler yürütmeyi hedefliyoruz.
Oyun, araştırmanın en üst basamağıdır. Albert Einstein 6
ATÖLYELERİMİZ Oyun, çocukların yaşama ilişkin bilgilerini yapılandırdıkları en önemli araçlardan biridir. Çocuklar, oyun sırasında yaşıtlarıyla tanışır, paylaşmayı ve iletişim kurmayı öğrenirler. Bu oyunlarda bazen lider, bazen oyuncu olurlar. Kıskançlık, rekabet, kızgınlık, üzüntü, yalnızlık gibi duygularla yüzleşirler. Karşılaştıkları zorlukları aşmak için dâhice çözümler üretirler. Farklı bakış açıları kazanır, düşünme becerilerini geliştirir ve güçlenirler. Bu sebeple çocuklara evde, parkta, sokakta, sınıfta ve mümkün olan her yerde oyun alanları yaratmak çok önemlidir. Araştırmacı Çocuk Merkezi olarak oyunun, çocukların öğrenme sürecine ne kadar çok katkıda bulunduğunun farkındayız. Bu nedenle, 8-12 yaş aralığındaki çocuklara yönelik atölye çalışmaları düzenliyoruz. İsteğe göre, yarım gün ya da tam gün gerçekleştirilen atölyeler sırasında çocuklar, bir yandan eğlenirken bir yandan da bilimsel düşünme, gözlem yapma, sorgulama ve araştırma becerilerini geliştirirler. 7
HAREKETLİ MİSKETLER Çocukların hareket ve kuvvete ilişkin temel fizik kurallarını keşfetmesi için hazırlanmış bir atölyedir. Bu atölye boyunca çocuklar ayakkabı kutusu, huni, kâğıt ruloları, sünger ya da mandal gibi çevrelerinde kolayca bulabilecekleri malzemeleri kullanırlar. Atölye sonunda yaptıkları farklı tasarımlar üzerine düşünen ve tartışan çocuklar, eğlenceli bir gün geçirmenin yanında, hareket kurallarını da keşfetmiş olurlar. 8
Araştırmacı Çocuk Merkezi BİR DÜŞÜNÜR OLSAM Çocukların soru sorma, sorgulama, eleştirel düşünme yetilerinin geliştirilmesini amaçlayan bir atölyedir. Bu atölyede çocuklar belirli bir konu hakkındaki düşüncelerini özgürce paylaşır, tartışır ve böylece farklı bakış açıları keşfederler. 9
GEYİKLİ KASABASI Çocukların, ekosistemlerin işleyiş ilkelerini öğrenmelerine yönelik bir çevre atölyesidir. Bu atölyede çocuklar, özel olarak tasarlanmış maketleri kullanarak Geyikli Kasabası nda nasıl doğayla dost bir yaşam kurabiliriz? sorusuna yanıt ararlar. 10
Araştırmacı Çocuk Merkezi GÖKYÜZÜNDEKİ KANATLAR Çocukların, uçma prensiplerini keşfetmelerini amaçlayan bir atölyedir. Çocuklar, atölye boyunca kendi uçaklarını tasarlamaya çalışırken yerçekimi, kaldırma kuvveti ve ağırlık merkezi gibi hayatımızın içinde yer alan bilimsel kavramları öğrenmiş olurlar. 11
ANAHTARI KİM YUTTU? Bir kriptografi (şifre oluşturma) atölyesidir. Bu atölye çocukların matematik becerilerini ve yaratıcılıklarını geliştirmeye yönelik tasarlanmıştır. Şifreleme ve şifre çözme teknikleri gibi konular üzerine eğlenceli etkinlikler yapılır. 12
Araştırmacı Çocuk Merkezi BİR KAŞIK MÜHENDİSLİK İnşaat, makine, kimya gibi çeşitli mühendislik alanlarında yapılan çalışmaların çocuklara yönelik uygulamalarını içeren bir atölyedir. Mühendislik uygulamalarının günlük hayatımızda nasıl kullanıldığını deneyimleyen çocuklar, atölye sonrasında çevrelerine farklı bir gözle bakmaya başlarlar. 13
ROBOTİK Robotlar ne işe yarar?, Çalışma prensipleri nelerdir?, Robotlar nasıl tasarlanır ve yapılır? sorularına cevap arayan, kendi robotunu tasarlamak ve yapmak isteyen çocuklar için hazırlanmış bir atölyedir. Çocukların mekanik ve robotik alanlarına ilişkin bilgi ve becerilerini geliştirebilecekleri, yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini kullanabilecekleri etkinlikler içerir. 14
Araştırmacı Çocuk Merkezi BANT KÂĞIT MAKAS Çocukların kâğıt, makas ve bant kullanarak neler yapabileceklerini gösteren, yaratıcılıklarını geliştirmeyi teşvik eden bir atölyedir. Bu atölyede çocuklar, tasarımlarını yaparken denge ve dayanıklılık gibi kavramları da keşfederler. Grup çalışmasıyla oluşturdukları tasarımlarını, ellerindeki malzemeleri en etkili şekilde kullanarak uygular, böylece yaparak öğrenme deneyimi kazanırlar. 15
Eğitimin amacı, çocukların keşfetmesine fırsat vermektir.
Hayal gücü bilgiden daha önemlidir. Albert Einstein 18
OKULLARLA BİRLİKTE Araştırmacı Çocuk Okul Programı, 18 hafta boyunca öğretmenlerle birlikte yürütülen, araştırma temelli bir ders programıdır. Programın amacı; İlköğretim düzeyindeki öğrencilerin bilimsel araştırma sürecini ve ilkelerini anlayabilmelerini sağlamak, Öğrenmeye yönelik motivasyonlarını güçlendirmek, İlgi alanlarını keşfetmelerine olanak tanımak, Eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmek, Çevrelerindeki olayları gözlemleyerek farkındalık kazanmalarını sağlamak, Problem çözme becerilerini geliştirmek, Kendilerini ifade etmelerine olanak sağlamak, Kendilerine olan güvenlerini arttırmak, Soru sorma ve sorgulamaya fırsat vermektir. 19
ARAŞTIRMA TEMELLİ SINIF İÇİ UYGULAMALAR Araştırmacı Çocuk Programı nın 18 haftalık öğrenme etkinlikleri, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) programında temel alınan yapılandırmacı öğrenme modeline göre hazırlanmıştır. Yapılandırmacı öğrenme modelinin temel amacı, öğrencilerin bir problemi tanımlayarak onu bilimsel araştırma konusu haline getirmelerini ve bir cevabın peşine düşmelerini sağlamaktır. Böylece öğrenciler, öğrenme sürecine aktif şekilde dahil olur, kendi çalışmalarına kendileri yön verebilir, bir anlamda öğrendiklerini düzenler ve yeni bir bakış açısı kazanabilirler. Öğretmenler de öğrencilere rehberlik eder ve onları bağımsız çalışma konusunda cesaretlendirirler. 20
Araştırmacı Çocuk Merkezi ÖĞRENCİLERİN ÜRÜNLERİ Bu süreçte öğrenciler; Bilimsel araştırma yapılabilecek konuları ayırt eder, Bilimsel araştırmanın temel özelliklerini kavrar, Kaynak taraması yapar, Bilimsel soruları, bilimsel yöntemler kullanarak yanıtlamayı öğrenir, Veri toplar, bunları analiz eder, düzenler ve sonuçlara ulaşmaya çalışır, ardından da bir rapor hazırlayarak sunarlar. Araştırmacı Çocuk Okul Programı nı, 2010 yılından beri Darüşşafaka Eğitim Kurumları nda yürütmekteyiz. Yandaki fotoğraf Darüşşafakalı öğrencilerin 2012-2013 eğitim-öğretim yılına ait rapor örneğidir. 21
Çocukların düşüncelerini özgür bırakın ki dünyayı değiştirsinler. Dr. Derya Şahhüseyinoğlu
24
ARAŞTIRMACI ÇOCUK DERGİSİ Araştırmacı Çocuk, 8 yaş ve üzerindeki tüm okuyucular için hazırladığımız, bilimsel düşünmeyi temel alan, eğlenceli bir dergi. İlk sayısı 2013 yılı Haziran ayında yayımlanan dergimizin amacı, çocuklarda merak duygusunu tetikleyerek bilimsel araştırma becerilerini geliştirmektir. Her sayıda, farklı bir temayla ilgili önemli bilgilerin yanı sıra etkinlikler, hikâyeler, bulmacalar ve oyunlar yer almaktadır. Eğlenceli ve esprili çizimlerle her yaştan okuyucunun beğenisini toplayan sayfaların, sizin de ilginizi çekeceğine eminiz. Araştırmacı Çocuk dergisine tüm gazete bayilerinden ulaşabilir veya internet sitesimizden abone olarak da dergimizi edinebilirsiniz. Araştırmacı Çocuk Dergisi, 2014 yılında Pedagoji Derneği tarafından tavsiye edilen çocuk dergileri arasında yer almıştır. 25
26
Araştırmacı Çocuk Merkezi 27
28