2015 Beklentilerimiz - Revizyon 2015 e oldukça şanslı, Türk ye ekonom s n /p yasaları destekleyen b r global ortamda g rm şt k. Petrol f yatları düşerken ekonom ye para g r ş sürüyordu. TL görece stab l olmuş ve enflasyon düşüş trend ne g rm şt. Fakat Ocak sonundan t baren otor teler tarafında yaşanan gerg nl k ve global ekonom n n yen den kaygan b r zem ne oturması le Genel Seç m n yaklaştığı bu dönemde TL de b r değer kaybı yaşadık. Bunun b r kısmı global tarafta baskının artmasından, b r kısmı da Türk ye spes f k sebeplerden kaynaklandı. Hem seç mler yaklaşırken, hem bel rs zl ğ n b r m ktar artması hem de kurda kısa vadede yaşanan bu büyüklüktek dalgalanma; ekonom de güven kaybına sebep oldu. Hem yatırımcı hem de tüket c tarafında yaşanan güven kaybı da, ster stemez ç taleb baskılamakta. Son dönemde, her ne kadar TL değer kaybed p dış t carette rekabet avantajı sağlasak da; hracat partnerler m zde yaşanan sıkıntılar hracat büyümem z de lk çeyrekte olumsuz etk lemekte. R skler n daha da arttığı b r çeyreğe g rd ğ m z düşünüyoruz. İlk çeyrek gerçekleşmeler özell kle TL ve ç talep tarafında beklent ler m zden b r m ktar olumsuz oldu. Dolayısıyla makro beklent ler m zde sınırlı da olsa değ ş kl ğe g d yoruz. Görünüm Makro Görünüm Politika: Genel Seçim öncesi artan belirsizlik (7Haziran, 2015), alternatif senaryoların gündeme gelmesi 2015 yıl sonu beklentilerimizdeki değişiklikler Reel GSYH büyüme oranı %3.5 (önceki%4) Enflasyon oranı %7 (önceki%6.5) Faiz indiriminin devamı - 50/75 baz puan indirim US$35 mlr Cari Açık(GSYH %4.7) %1.1 Bütçe Açığı/GSYH Faizler: Politika faizi %7,2y@%8, 10y@%8.75 Sepet Kur(0.5 +0.5$) @2.70, $/TRY @2.67 ( /$ @1.02) Avantajlarımız Güçlü kamu bilançosu : Genel Seçim öncesi bir kaygı oluşturmuyor Güçlü bankacılık bilançosu Dezavantajlarımız Enflasyondaki yapısal sorunlar Dış finansmana bağlı büyüme modeli sebebiyle kırılgan ekonomik büyüme Tasarruf açığı Politika tutarlılığı ve kurumlara güvenilirlik Global ekonomi Varsayımlarımız Avrupa Daha gevşek bir para politikası FED infaiz artırımı Haziran veya Eylül? Petrol fiyatlarının düşük seyri Düşük küresel büyüme ve düşük faiz oranlarının devamı Güçlü dolar ve gelişen ülke kurlarında oynaklık Yunanistan/Rusya gibi ekonomilerden kaynaklanan sıkıntıların sıçrama riski Artan jeopolitik riskler Makro - Senaryomuzu değiştirecek riskler FED infaizleri beklenenden daha hızlı bir şekilde eski normal seviyelerine çekmesi Avrupa nın büyümesindeki toparlamanın durması Petrol fiyatlarının yükselmesi İç siyasi gelişmeler TRY de beklentimizin üzerinde bir ani değer kaybı (suddenstop) Kaynak: Garant Yatırım Gizem Oztok Altinsac, Chief Economist +90 (212) 384 1131 goztok@garanti.com.tr Hilmi Yavas, Analyst 1 +90 (212) 384 1134 hyavas@garanti.com.tr
2015 sonu $/TRY beklent m z öncek 2.45 sev yes nden 2.67 ye yükselt yoruz. Rev zyona g tmem zde 2 sebep var. B r nc s TL de lk çeyrekte yaşanan yüksel ş n artık kalıcı olması k nc s se 2015 sonu /$ par te beklent m z 1.11 den 1.02 ye düşürüyor olmamız. 2015 sonu kur sepet (0.5 +0.5$) beklent m z 2.60 dan 2.70 e çek yoruz. 1.02 par te le 2015 sonu beklent m z; $/TRY 2.67, /TRY 2.72. 2015 sonu fa z beklent m z aynı, %8 (2y gösterge bono) TCMB den önümüzdek dönemde halen b r fa z nd r m (50/75 baz puan) bekl yor olsak da, 2015 %7 enflasyonla b t receğ m z beklent m z dah l nde, yıl başındak 2 yıllık bono fa z beklent m z değ şt rm yoruz; %8 sev yes nde. 2015 sonu büyüme beklent m z %4 den %3.5 a düşürüyoruz. 2014 %2.9. 2015 yılında ç talep katkısını %3 ten %2.5 e düşürüyoruz. Stok katkısı beklent m z 1 puandan 0 a çek yoruz. Dış talep katkısı beklent m z de 1 puana yükselt yoruz. İhracatta zayıf b r sey r olsa da, thalatta çok daha zayıf b r sey r bekl yoruz. Türk ye ekonom s sermaye g r ş ne dayalı b r ekonom. Sermaye g rerken büyüyoruz, sermaye g r şler azaldığında se yavaşlıyoruz. Sermaye g r ş yavaşladığı dönemler kur üzer nde de bel rg n volat l te görüyoruz. Ekonom de bel rs zl k artıyor ve tüket m/yatırım kararlarının alınmasını olumsuz etk l yor. 2015 lk çeyreğ nde yaşadığımız da bu. Yılın k nc çeyreğ nde de zayıf b r büyüme göreb l r z çünkü seç mlere yaklaşıyoruz ve bel rs zl k /konuşulan senaryolar öncek seç mlere kıyasla farklı. Dolayısıyla yılın lk yarısında y b r büyüme beklememek gerek yor. Yılın k nc yarısında se, TL b r m ktar stab l ze olur, FED e da r daha net b r senaryo ortaya çıkarsa, hem de seç mler ger de kalıp daha sak n b r ortam söz konusu olursa, bu durumda büyüme de görece hızlanır. Büyüme model n z sermaye g r ş /kur denges g b oynak temellere oturuyorsa, büyümen n nasıl şek lleneceğ n de bu şek lde koşullara bağlamanız gerek yor. Uzun vadede büyümen n %3 g b oldukça düşük b r trende g rd ğ n düşünüyoruz. Büyümede volat l ten n 2008 den bu yana artmış olması da büyümen n sürdürüleb l r olmadığını göster yor. Kısa vadede se, her ne kadar lk çeyrek oldukça zayıf geçm ş olsa da, seç m sonrası dönemde, çer ye b r anda sermaye g r ş başlayıp TL n n stab l ze olup, tekrar tüket m n canlandığı b r ortamın da söz konusu olab leceğ de unutulmamalı. Bu şek lde b r senaryo b z tekrar/geç c de olsa, büyümey %4 e taşıyab l r. Ek olarak, mal ye pol t kası büyümey b r m ktar destekleyeb l r. Bu durumda da y ne büyümede kısa vadel geç c y mserl k görürüz. 2
Makro Graf kler (Büyüme, Enflasyon, Car Denge, Bütçe) Enflasyon beklent m z %6.5 tan %7 ye yükselt yoruz. 2014 sonu enflasyon %8.2, Şubat15 %7.5 Öncel kle yılbaşından bu yana TL euroya karşı %5 değer kazanırken, dolara karşı %11 değer kaybett yan sepet bazında %5 değer kaybımız var. Bu durumda kurun enflasyona etk s ne düzeyde olur? Öncel kle aramalı thalatında USD öne çıkarken, n ha mal thalatında Euro öne çıkmakta. Her k s n n de enflasyon üzer nde etk s var ve net etk y hesaplamak çok kolay olmasa da sadece USD ye bakıp hesap yapmak yanıltıcı. İk nc s de, şu an ç talep çok baskı altında yan çıktı açığı yüksek. Böyle durumlarda kurdak geç şkenl k daha sınırlı olur. Çünkü talep olmadığı ç n satıcılar f yatlara b reb r yansıtamazlar kuru. Şu an k kur gerçekleşmeler le sadece 0.5 puan geç şkenl k hesaplıyoruz. 2015 sonu ç n %6.5 olan enflasyon tahm n m z de % 7 ye yükselt yoruz. Enflasyondak temel senaryomuz aynı; halen %6-6.5 aralığına doğru ger çek lme hesaplıyoruz. Özell kle 3Ç de, yaz aylarıyla beraber gıda f yatlarında daha bel rg n düşüş bekl yoruz. Sonrasında se %7 ye doğru çıkış öngörüyoruz. 14 iç talep dış talep stok değişimi GSYH büyüme 10 Enflasyon (yıllık, %) kurdaki geç. 0.5 puan kurdaki geç.1 puan 10 9 6 8 2 7 (2) 6 (6) 5 (10) 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015T 4 100 net enerji ithalatı enerji dışı cari açık 6 Bütçe Dengesi/GSYH FDF/GSYH 80 4 60 2 40 0 20-2 0-4 -20-6 2005 2006 2007 2008 2009 2010 01.13 03.13 05.13 07.13 09.13 11.13 01.14 03.14 05.14 07.14 09.14 11.14 01.15 03.15 05.15 07.15 09.15 11.15 01.16 2011 2012 2013 2014 2015T 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015P 2016P 2017P Kaynak: Mal ye, Garant Yatırım, TUIK P: OVP Projeks yon, 2015-2017 T: Garant Yatırım Tahm n 3
Enflasyonda kısa vadede kısmen y mser olmakla beraber orta uzun vadede olumsuz görüşümüz sürüyor. Türk ye de enflasyon %7 y kalıcı olarak kıramıyor. Ya TL değer kaybed yor ve geç şkenl k oluyor (k bu car açığımızla yan tasarruf açığımızla alakalı) ya verg artışı gel yor (kamu mal yes le alakalı) ya da gıda/enerj g b sektörlerde f yatlama problem var. Dolayısıyla para pol t kasının yapacakları da b r yere kadar şe yarar reform ht yacı var (sürekl paylaştığımız b r görüş). TCMB den ne bekl yoruz? 50/75 baz puanlık b r nd r m. Şu ank pol t ka fa z %7.5, kor dor se %7.25-10.75 2 faktör öneml TRY n n seyr ve enflasyon. Baz senaryomuz aynı, enflasyonda halen düşüş bekl yoruz ve TCMB n n fa z nd r m ne sadece ara verd ğ görüşündey z. Sepet 2.70 c varında kalır se TCMB den pol t ka fa z nde bu ay 25 baz puanlık b r nd r m görme ht mal m z var. TRY de volat l te çok yüksek, bu da fa z nd r mler ne da r öngörü yapmayı zorlaştırıyor. 2015 tamamında pol t ka fa z n n % 6.5 a kadar düşmes n bekl yorduk; b r m ktar daha az nd r m görme ht mal m z var. Pol t ka fa z nde 50/75 baz puan daha nd r m bekl yoruz. Özetle, TCMB önce TRY ye bakacak - enflasyondak düşüşün m ktarını görecek ardından nd r m yapacaktır. Car açık beklent m z aynı, 35 m lyar dolar (GSYH %4.7) 2014 ü 46 m lyar dolarla (%5.7 GSYH) b t rm şt k. Car denge beklent m z aynı 30 m lyar dolar enerj kaynaklı, 5 m lyar dolar da enerj dışı car açık bekl yoruz. (petrol f yatı US$56bbl, IEA). Petrol f yatları bu şek lde düşük kalır ve ekonom de daha da yavaşlama olursa bu durumda 30 m lyar dolara yakın b r car açık da göreb l r z. Bütçe de 2015 yılında b r sorun görmüyoruz. Yıl sonu bütçe açığı projeks yonu %1.1 GSYH. 2014 sonu gerçekleşme %1.3. Ekonom de halen en güçlü k b lançodan b r kamu b lançosu d ğer de banka b lançoları. Bütçe tarafında herhang b r r sk şu aşamada görmüyoruz. Kamu borcu /GSYH oranımız da ger lemeye devam ed yor ve 2015 sonunda GSYH n n %32 s ne düşmes beklen yor. (OVP 2015-2017) Şu anda seç m ekonom s ne da r bütçede b r hareket görmesek de, ekonom dek yavaşlamanın boyutuna göre mal pol t kalarda b r gevşeme olab l r. Sınırlı tutulması kaydıyla, bütçede böyle b r alan olduğu görüşündey z. 4
Makro Çerçeve Büyüme 2012 2013 2014 2015T (yeni) 2015T (eski) 2016T GSYH (milyar TL) 1.417 1.562 1.750 1.931 1.942 2.124 GSYH (milyar dolar) 789 823 800 750 813 809 GSYH (reel, %) 2,2 4,2 2,9 3,5 4,0 4,0 Dış Denge Cari Denge (milyar dolar) -47,7-65,0-45,8-35,0-35,0-43,0 Cari Denge (GSYH %) -6,1-7,9-5,7-4,7-4,3-5,3 Enflasyon TÜFE (yıllık ort., %) 8,90 7,50 8,90 6,60 6,50 5,80 TÜFE (yıl sonu) 6,20 7,40 8,20 7,00 6,50 6,00 Faiz (%) Gösterge Faizi (dönem-sonu, bileşik) 5,90 10,10 8,02 8,00 8,00 7,50 Politika Faizi (dönem-sonu) 5,50 4,50 8,25 7,00 6,50 7,00 Döviz $/TL (dönem-sonu) 1,78 2,14 2,34 2,67 2,45 2,70 $/TL (ortalama) 1,79 1,90 2,19 2,62 2,40 2,69 Bütçe (Hükümet Projeksiyonu) Bütçe Dengesi / GSYH -2,0-1,2 1,3-1,1-1,1-0,7 Faiz Dışı Fazla/GSYH 1,4 2,0 1,6 1,7 1,7 1,8 Kaynak: Bloomberg, Garant Yatırım, OVP, TUIK, TCMB 5
Bu rapordak ver ve graf kler güven rl l ğ ne nandığımız sağlam kaynaklardan derlenm ş olup, yapılan yorumlar sadece GARANTİ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. n n görüşünü yansıtmaktadır. Bu b lg ler ışığında yapılan ve yapılacak olan ler ye dönük yatırımların sonuçlarından Ş rket m z h çb r şek lde sorumlu tutulamaz. Ayrıca, Garant Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'n n yazılı zn olmadıkça bu raporların çer ğ kısmen ya da tamamen üçüncü k ş lerce h ç b r şek l ve ortamda yayınlanamaz, kt sab ed lemez, alıntı yapılamaz, kullanılamaz. Rapor gönder len k ş ye özel ve münhasırdır. İlave olarak, bu raporun gönder ld ğ ve yukarıdak açıklamalarımız doğrultusunda kullanıldığı ülkelerdek yasal düzenlemelerden kaynaklı tüm talep ve dava haklarımız saklıdır. Garanti Yatırım Etiler Mahallesi Tepecik Yolu Demirkent Sokak No.1 34337 Beşiktaş, İstanbul Telefon: 212 384 11 21 Faks: 212 352 42 40 E-mail: arastirma@garanti.com.tr