GIDALAR KANSERİN NERESİNDE? PROF. DR. İSMAİL ÇELİK HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ KANSER ENSTİTÜSÜ
Alkol %4-6 Diğer %10-15 Tütün %30-35 Şişmanlık %10-20 Enfeksiyon %15-20 Beslenme %25-30
Kansere Yol Açan Faktörler Tütün Diyet/Kilo/Fizik aktivite Alkol Enfeksiyonlar UV radyasyon Pestisitler İlaçlar Çözücüler Fiber, küçük partiküller, toz Polisiklik aromatik hidrokarbonlar Metaller Aflatoksinler Reaktif kimyasallar Benzidin Klorinasyon yanürünleri Nitrozaminler Dioksinler Poliklorine bifeniller Polibromine difenil eter
WCRF/AICR Expert Report Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective Çalışma ekibi: 5000 kişi Expert Panel Investigators Peer Reviewers Observers Executive Team Secretariat 500,000 araştırma 25 sene Rapor: 537 sayfa http://www.dietandcancerreport.org/
1-Et, et ürünleri
2-Yağlar
3-Tahıl ürünleri
4-Şeker ve Tuz
5-Sebze, meyveler
II) SU VE İÇECEKLER
Environ Res. 2008 Sep;108(1):48-55
Arsenik ABD, Belçika ve Tayvan'ın belli bölgelerinde yeryüzünün derin katmanlarından içme suyuna karışan arseniğin uzun süre tüketilmesinin kanser yapıcı etkileri tanımlanmıştır. Türkiye'deki içme suyunda arsenik düzeylerine ait bilgiler yetersizdir.
III) ALKOL
IV) VİTAMİN, MİNERALLER
IV) VİTAMİN, MİNERALLER
Likopen
V) ÜRETİM/SAKLAMA/İŞLEME/PİŞİRME 1. Üretim: Pestisit, Genetiği değiştirilmiş gıdalar, Organik gıdalar 2. Saklama: Dondurulmuş gıda, Fermentasyon, Konserve, Pastörizasyon, Kimyasallar (benzoat, nitrit, sülfit) 3. İşleme: Katkı maddeleri (Tatlandırıcı, Renklendirici, Çözücü), Paketleme ürünleri 4. Pişirme: Haşlama, Fırında pişirme, Kızartma, Mangal, Mikrodalga
GDO vs Organik gıdalar Genetiği değiştirilmiş gıdaların, kanser riskini arttırdığına, organik gıdaların kanserden koruduğuna dair bilimsel bir bulgu yoktur.
GDO: Sağlık açısından öne çıkan kavramlar GDO lu bitkilere eklenen genlerin kısa, orta ve uzun vadede sorun oluşturma potansiyeli, önemli bir araştırma konusudur. Sağlık açısından öne çıkan soru(n)ların başlıca toplandığı alanlar şunlardır: 1. DNA nın transferi 2. Allerji 3. Toksisite GDO nun kansere yol açabileceği iddiası bilimsel çevrelerce kabul görmemiştir.
Gıdalarla alınan DNA vücutta ne olur? DNA yüzyıllardır beslenmede önemli bir gıda maddesidir. 600 kiloluk bir inek günde yaklaşık 600 mg DNA yer. İnsanda günlük DNA alımı 0.1-1 gr dır. Gıda ile alınan DNA hızla sindirilir. Mide ve kolon mukozası ile etkileşimde bulunup vücut sıvılarına geçebilecek bir etkileşim söz konusu değildir.
Nitrozaminler IARC 1 Nitrat suda çabuk ve tamamen erir. Bu özelliğinden dolayı yaprak ve damla sulama gübresi olarak da geniş miktarda kullanılır. Ayrıca et ve şarküteri ürünlerinde (salam, sosis vs.) de koruyucu olarak kullanıldığı bilinmektedir. Nitrat, nitrite ve daha sonra da kanserojen bir madde olan nitrozamine dönüşür.
Katkı maddeleri Hazır gıdalardaki katkı maddelerinin, belirlenmiş olan uygun oranlarda kaldığı takdirde kanser yapıcı etkisi mevcut değildir.
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) Yiyeceklerin pişirilmesi sırasında erimiş yağların kömüre damlaması sonucu meydana gelen PAH, etin üzerine yapışır. Mangaldaki kömür ve kömür tozları, pişirilen besinlerin üzerine sinerek karsinojen etkiyi arttırmaktadır. Et+Yağ+PAH+Kömür tozu
YAĞ = Gereksiz ve zararlı bir yük!
BESLENME VE KANSER KANSERDEN KORUNMAK İÇİN TEK VE GEÇERLİ BESLENME ÖNERİSİ: 1. GÜNDE EN AZ 5 PORSİYON MEYVE VE SEBZE İÇEREN, 2. YAĞDAN DÜŞÜK, 3. LİFÇE YÜKSEK DİYETE EK OLARAK 4. KIRMIZI ETİN HAFTADA BİRDEN FAZLA YENMEMESiDİR.
ŞİŞMANLIK/FİZİK AKTİVİTE ÖNERİLER: Sağlıklı kiloya ulaşın ve kilonuzu koruyun. Şişmanlığın çoğu kanser çeşidini arttırdığı gösterilmiştir. Fiziksel olarak aktif olun. Haftanın çoğu günü günde en az 30 dakika orta derecede (yürüyüş temposunda) egzersiz yapın. Kışın da domates yiyin ama onu satın almaya lütfen yürüyerek gidin
Televizyondan Canlı Canlı..
Uzmanlık Alanı: Radyasyon Onkolojisi
Televizyondan Canlı Canlı..
Uzmanlık Alanı: Kalp-Damar Cerrahi
Televizyondan Canlı Canlı..
Televizyondan Canlı Canlı..
Uzmanlık Alanı: Kardiyoloji
SÜTTÜR...