ARI YETİŞTİRİCİLİĞİ ve HASTALIKLARI Veteriner Hekim ; Abdullah AKIN
DERSTE YAPILACAKLAR Ders saati toplamda 80 saat ders göreceksiniz. 16 saat lik ek olarak ders saati konuldu. Tanışmasınav vb. Toplamda 13 konu başlığı altında ders göreceğiz. 20 veya 24 saat ders yapıldıktan sonra sınav olacaksınız. Toplamda 3 ara sınav son olarak Final olacaksınız. 3 ara sınavların ortalaması %40 etki edecektir. Final notunuz %60 etki edecektir. Kurs eğitiminden başarılı sayılmak için geçer not 100 üzerinden 45. Devamsızlık hakkınız toplamda 16 saat(4 gün).
Kaynak Kitap olarak; Vet. Hekim Dr. Harun VATANSEVER
KONU BAŞLIKLARI 1-Arıları Tanımak Ve Anlamak (2 Saat) 2-Koloni Faaliyetleri (2 Saat) 3-Arı Yetiştiriciliğinin Ekipmanları (4 Saat) 4-Arıların elde edilmesi ve hazırlanması (2 Saat) 5-Arılarla Çalışmak (2 Saat) 6-Bal Arısı Anatomisi (2 Saat) 7-Arı Salgıları Arı sokma reaksiyonları (2 Saat) 8-Arılar Hakkında ilginç bilgiler (2 Saat) I. SINAV Ve Değerlendirme (2 Saat )
KONU BAŞLIKLARI 9-Kış/İlkbahar Bakımı ( 8 Saat) 10-Yaz/Sonbahar Bakımı (8 Saat) 11-Arı Beslenmesi (8 Saat) 12-Arı Ürünleri (8 Saat) II. SINAV Ve Değerlendirme (2 Saat ) 13-Arı Zararlıları Ve Hastalıkları (24 Saat) III. SINAV Ve Değerlendirme (2 Saat ) 14-Türkiyede Arıcılık (8 Saat) FİNAL SINAVI ve DEĞERLENDİRME (2 saat)
Arıcılık: Bitkisel kaynakları, arazi ve emeği birlikte kullanarak insanın var oluşundan bu yana beslenme ve sağlık amacıyla kullanmaktan vazgeçmediği bal, polen, arı sütü, propolis ve arı zehiri gibi ürünler ile günümüzde arıcılığın önemli gelir unsurlarından olan ana arı, oğul gibi canlı materyal üretme faaliyetleridir.
SABİT ARICILIK Arıcıların bulunduğu bölgenin florasına ve iklimine bağlı olarak tüm yıl boyunca arılığın yerini değiştirmedikleri sisteme sabit arıcılık denir.
GÖÇER ARICILIK Bölgeler arası çiçeklenme dönemi farklılıklarından yararlanmak için arı kolonilerinin yılda birkaç farklı yörede tutularak daha fazla ürün alma imkanı veren arıcılık biçimidir. Değişik zamanlarda farklı bitki çeşitlerinden yararlanılarak daha çok ürün almak hedeflenir
POLİNASYON
Çiçekli bitkilerde tohum ve meyve oluşumu için tozlanmaya bağlı olarak döllenme olayının gerçekleşmesi zorunludur. Bu çerçevede bitkilerle arılar arasında milyonlarca yıl öncesine dayanan büyük bir işbirliği gerçekleşmiştir. Çiçekler arıları cezbetmek için nektar salgılama şekil, renk, koku gibi, arılar ise polen toplama ve transferini kolaylaştıracak vücut ve kıl yapısı oluşturmuşlardır.
ARICILIĞIN TARİHÇESİ
Arıcılığın Tarihçesi Arıcılığa ait ilk bulgular 16.000 yıl öncesine dayanır. 4.000 yıl önce Mısır da gezginci arıcılık yapılmaktaydı. 3.200 yıllık Firavun mezarında kurumuş bal bulunmuştur. 3.000 yıl önce Sümerler balı ilaç olarak kullanmıştır. Tüm dini metinlerde bal ve arıya yer verilmiştir. Hititler ve Osmanlıda arıcılık için özel yasalar yapılmıştır. Kısacası arıcılık tarihi insanlık tarihi kadar eskidir.
Arıcılığın Tarihçesi
ARICILIĞIN GENEL DURUMU
DÜNYA ARICILIĞININ DURUMU
KOLONİ VARLIKLARI 2005 verileri
Yıllar İtibari İle Türkiye'deki Kovan Sayıları, Bal ve Balmumu Üretim Miktarları YIL KOVAN SAYISI BAL BALMUMU ESKİ TİP MODERN TİP ÜRETİMİ (TON) ÜRETİMİ (TON) 1935 1 095 000 8 000 4 338 --- 1965 1 321 000 299 000 11 320 1 144 1975 1 069 000 919 000 21 250 1 713 1985 645 000 1 940 000 35 840 2 196 1990 293 948 2 989 510 51 286 2 758 1991 266 859 3 161 583 54 655 2 863 1992 250 656 3 289 672 60 318 2 916 1993 234 692 3 450 755 59 207 3 110 1994 219 236 3 567 352 54 908 3 353 1995 214 594 3 701 444 68 620 3 735 1996 207 140 3 747 578 62 950 3 235 1997 204 102 3 798 200 63 319 3 753 1998 193 101 4 005 250 67 490 3 324 1999 182 266 4 139 430 67 259 4 073 Kaynak: "Tarım İstatistikleri Özeti" T.C. Başbakanlık DİE 2000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çin 7.301 Türkiye 4.399 Etiyopya 4.228 Rusya 3.409 İran 3.400 Arjantin 2.900 Tanzanya 2.700 Amerika 2.590 Kenya 2.490 İspanya 2.250 Dünya Toplamı 62.255,082
Ülkelerin Bal Üretim Miktarları. SIRA NO ÜLKE BAL ÜRETİMİ (TON) 1 ÇİN 211 791 2 A.B.D. 97 270 3 ARJANTİN 70 000 4 TÜRKİYE 67 000 5 UKRAYNA 55 000 6 MEKSİKA 53 000 7 HİNDİSTAN 51 000 8 RUSYA 48 000 9 ETİYOPYA 32 000 10 KANADA 30 000 11 FRANSA 28 000 12 İSPANYA 28 000 13 AVUSTRALYA 25 000 14 KENYA 24 500 15 TANZANYA 24 000 DÜNYA 1 126 000
Bölgelere Göre Koloni Varlığı, Bal Ve Balmumu Üretimi İle Koloni Başına Ortalama Bal Verimi (1999) Bölgeler Koloni Sayısı (Adet) Bal Üretimi (Ton) Balmumu Üretimi (Ton) Ort. Bal Verimi (Kg/Koloni) Karadeniz 1 068 433 19 285 1 945 18.05 Ege 1 046 128 15 799 531 15.10 Akdeniz 648 403 9 085 488 14.01 Doğu Anadolu 515 076 8 734 362 16.95 İç Anadolu 497 929 7 332 371 14.72 Marmara 373 382 5 671 311 15.19 Güneydoğu An 172 345 1 353 65 7.85 T Ü R K İ Y E 4 321 696 67 259 4 073 15.56 Kaynak: "Tarımsal Yapı (Üretim,Fiyat,Değer)i" T.C. Başbakanlık DİE 1999
BAL ÜRETİCİSİ ÜLKELER 2004 verileri
1 2 Çin 304.987 Amerika 82.000 3 Arjantin 80.000 4 5 6 7 8 9 10 Türkiye 73.929 Ukrayna 57.878 Meksika 56.808 Rusya 52.782 Hindistan 52.000 Etyopya 38.100 İspanya 36.695 Dünya Top 1.373.531
Ülkelerin Bal Üretim Miktarları. SIRA NO ÜLKE BAL ÜRETİMİ (TON) 1 ÇİN 211 791 2 A.B.D. 97 270 3 ARJANTİN 70 000 4 TÜRKİYE 67 000 5 UKRAYNA 55 000 6 MEKSİKA 53 000 7 HİNDİSTAN 51 000 8 RUSYA 48 000 9 ETİYOPYA 32 000 10 KANADA 30 000 11 FRANSA 28 000 12 İSPANYA 28 000 13 AVUSTRALYA 25 000 14 KENYA 24 500 15 TANZANYA 24 000 DÜNYA 1 126 000
Verimliliğin yüksek olduğu ülkelerde,sayılan koşulların iyi oluşundan başka birim alana düşen koloni sayılarının da az olduğu görülmektedir. Örneğin birim alana Çin de 0.67, A.B.D.'de 0.26, Arjantin'de 0.65, Meksika'da 1.02, Kanada'da 0.05 ve Avustralya'da 0.04 koloni düşmektedir. Oysa bu değer, gerek koloni varlığı,gerek bal üretimi bakımından ilk 15 arasında yer almakla birlikte koloni başına verimi düşük ülkelerden Etiyopya da 4.72, Kenya'da 4.22, Türkiye'de 5.5, Almanya'da 5.60, Polonya da 4.80 ve Yunanistan'da 9.09 dur
TÜRKİYE ARICILIĞININ MEVCUT DURUMU
Yıllar İtibari İle Türkiye'deki Kovan Sayıları, Bal ve Balmumu Üretim Miktarları YIL KOVAN SAYISI BAL ÜRETİMİ MODERN TİP (TON) ESKİ TİP BALMUMU ÜRETİMİ (TON) 1935 1 095 000 8 000 4 338 --- 1965 1 321 000 299 000 11 320 1 144 1975 1 069 000 919 000 21 250 1 713 1985 645 000 1 940 000 35 840 2 196 1995 214 594 3 701 444 68 620 3. 735 1996 207 140 3 747 578 62 950 3. 235 1997 204 102 3 798 200 63 319 3. 753 1998 193 982 4.005.369 67490 3. 324 1999 182 266 4 139 430 67 259 4 073 2000 175 344 4 267 083 65 097 4 940 2001 184 052 3 931 301 60 190 3 174 2002 4 160 892 17.9 74 555 3 448 2003 4 288 853 16.2 69 540 3 130 2004 4 300 000 17.2 73 929 3 130 2005 4 399 725 18.7 82 336 3 448
Bölgelere Göre Koloni Varlığı Bal ve Balmumu Üretimi İle Koloni Başına Ortalama Bal Verimi (2002) Bölgeler Koloni Sayısı (Adet) Bal Üretimi (Ton) Balmumu Üretimi (Ton) Ort. Bal Verimi (Kg/Koloni) Karadeniz 1 054 576 21 275 852 20,17 Ege 927 281 17 798 734 19,19 Doğu Anadolu 599 925 10 525 486 17,54 Akdeniz 595 317 9 932 622 16,68 İç Anadolu 485 995 7 923 408 16,30 Marmara 356 269 5 815 284 16,32 Güneydoğu An 141 529 1 287 62 9,09 T Ü R K İ Y E 4 160 892 74 555 3 448 17,92
Türkiye de Arıcılık Türkiye'de 40.000 aile arıcılıktan geçinmektedir. Arıcıların %80'i kolonilerini Ege ve Akdeniz sahil kuşağında kışlatmaktadır. Mayıs başında İç, Orta, Doğu ve Güney Anadolu Bölgelerine götürmektedirler. Daha sonra Haziran- Ağustos aylarında bir kısım arıcı pamuk balı için Urfa, Diyarbakır, Aydın, Denizli ve İzmir illerine; bir kısmı çiçek balı için Sivas, Erzurum ve Muş yaylalarına; bir kısmı ayçiçeği balı için Trakya ve Ege Bölgelerine gitmektedirler.
Türkiye de Arıcılık Arıcıların büyük bir kısmı da çam balı üretmek için Eylül-Kasım ayları arasında Bodrum, Muğla, Söke, Marmaris yörelerinde konaklamaktadır. Ülkemiz çam balı üretiminde Dünya'da tek üretici konumundadır. Yılda yaklaşık 15.000 ton üretim gerçekleşmektedir. Elde edilen çam balının % 85'i AB ülkelerine ihraç edilmektedir.
Arıcılığın Önemi Az sermayeli tarımsal ekonomik faaliyet Çiftçiye ana ve/veya ek gelir kaynağı sağlaması Polinasyona katkı sonucu çevresel sürdürülebilirlik Yüksek besin içerikli gıda üretimine katkı Alternatif tıbbi uygulamalar İşlenmeyen tarımsal alanların değerlendirilmesi
İlkel Kovanda Arıcılık
Modern Kovanlarda Arıcılık
Türkiye de Arıcılığın Avantajları Floral kaynakların ve koloni varlığının zengin olması Birbirinden farklı iklim ve bölgelerin bulunması Tarımsal amaçlı işlenmeyen alanların fazlalığı Tarımsal savaşım ilaçlarının kullanımının az olması Arı gen kaynaklarınca zengin olması Topraksız veya az topraklı köylü için uygun olması Gezginci ve sabit arıcılığa uygun olması
Türkiye coğrafyası dikkate alındığında rakım hem batıdan doğuya, hem de kuzey-güney doğrultusunda iç kesimlere doğru artmaktadır. Anadolu'nun bu kendine özgü topoğrafyası, bitkilerin farklı bölgelerde yılın değişik dönemlerinde çiçeklenmesine yol açarak ülkemizi arıcılık açısından uygun bir ekolojiye sahip kılmaktadır. Ülkemiz dünya ballı bitkiler florasının da % 75 ine sahiptir.
ARICILIĞIN MİLLİ EKONOMİYE KATKISI
Arıcılığın başta gelen ürünü bal ile 650 Trilyon, diğer arı ürünleri polen, balmumu, arı sütü gibi ürünlerle de en az 150 Trilyon ve ana arı, arılı kovan gibi canlı materyal ticareti ile 150 Trilyon olmak üzere milli ekonomiye katkısı toplam 950 Trilyon liradır. (950 Milyon YTL) Gelişmiş ülkelerdeki yapılan araştırmalar sonucu Arıcılığın Polinasyon yolu ile olan katkısı arı ürünlerinin gelirinin en az 10-12 katı olduğunun ortaya koymuştur. Buna göre Arıcılığın Türkiye ekonomisine 9-10 Katrilyon gibi önemli bir katkısı bulunmaktadır.
Öte yandan (40 bin aile* 5 kişi) 200 bin kişiye de istihdam sağlamaktadır. Arı ürünleri bal, polen ve arı sütünün insan beslenmesinde ve insan sağlığındaki yeri ve önemi de tartışma götürmez bir gerçektir. Diğer arı ürünleri bal mumu, propolis, arı zehiri de ilaç ve kozmetik sanayinde önemli hammadde kaynağıdır.
ARICILIK SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
ÜLKE ARICILIĞININ SORUNLARI
Türkiye de arıcılığın sorunları yıllardır devam ede gelen sorunlar olup bunları şu şekilde özetleyebiliriz: PAZARLAMA SORUNU GEZGİNCİ ARICILIK VE KONAKLAMA SORUNU DAMIZLIK SORUNU HASTALIK, PARAZİT VE ZARARLILARLA MÜCADELE EĞİTİM SORUNLARI
PAZARLAMA SORUNU Üreticiler ürettikleri bal ve diğer arı ürünlerini değeri fiyattan pazarlayamamaktadırlar. Koloni başına üretimin az olması nedeniyle üretim maliyetleri çok yükselmiş olmasına rağmen özellikle bal fiyatları yerinde saymaktadır. Tüccar üretici kadar hatta daha fazla kazanmaktadır. Bunu önleyebilmek ve diğer sorunları daha kolay çözebilmek için arıcılar, kurmuş oldukları örgütlere sahip çıkıp daha güçlü hale gelmelidirler.
Ayrıca ülkemiz dünya bal ticaretinde ihracat olarak % 1 lik bir paya sahiptir. Bu durum, Ülkemizin dünya arıcılığında istenilen yerde olmasa bile belli bir yere sahip olduğunu, ancak ihracatta arzu edilen yerde bulunmadığını göstermektedir. Bunun önemli iki sebebi vardır. 1. Üretimin standart, kontrollü ve uygun ambalajlama ile yapılamayışı 2. Üretilen bal ve diğer arı ürünlerinde girdi fiyatlarının ve işçiliğin yüksek olması sebebiyle dünya fiyatlarının üzerinde pazarlanmasıdır.
Bal ihracatında karşılaştığımız 4 önemli faktör vardır ; 1. Naftalin kullanımı 2. Nişasta ihtiva eden besleme ( kekler ) 3. Şu anda yaşadığımız ve C-13 testinden geçmeyen ballar(arıların şekerle beslenmesinden kaynaklanan problem ) 4. Aşırı antibiyotik kullanımı ve balda bıraktığı kalıntıları Bilhassa 3. Ve 4. Faktörlerden dolayı ihraç edilen ballar ihracat yaptığımız Avrupa Ülkelerinden geri gelmektedir.
Şayet standart üretim yaparak, yapılan üretim kontrol edilir, yapılan üretimin ne olduğu, içeriğinin neleri ihtiva ettiğini, sağlığa zararlı kalıntı maddelerin olmadığını ortaya koyup güvenli bir şekilde ambalajlar ve pazarlarsak bal ve diğer arı ürünlerinde büyük oranda ihracat yapma şansımız vardır. Yalnız Avrupa Topluluğu ülkelerinin talepleri bile toplam üretimimizin iki katı kadardır.
GEZGİNCİ ARICILIK VE KONAKLAMA SORUNU Arıdan başkasının değerlendiremediği nektar kaynaklarımızın heba olmaması, arıcılarımızın harcanmaması için Türkiye genelinde uygulanacak ve gezginci arıcıların konaklama sorunlarını çözecek tedbirler belirlenerek son arıcılık yönetmeliğinde uygulamaya konulmuştur.
Burada dikkat edilmesi gereken husus varolan yönetmeliğe aykırı hareket edenlerin titizlikle belirlenerek gerekli yasal yaptırımların uygulanmasıdır. Ayrıca çeşitli yayın organları kullanılarak bitki üreticilerine arıcılığın polinasyonla olan faydalarının aktarılması ve arı ile ilgili bazı yanlış tespit ve bilgilerin düzeltilmesi yoluna gidilmelidir. Böylece arıcılarımızın konaklama yeri bulma sorunu ve ücretle ilgili sıkıntıları kısmen de olsa giderilebilecektir.
DAMIZLIK SORUNU Ülkemizde ana arı üretimi son derece yetersiz olup ihtiyacın ancak %8-10 u karşılanabilmektedir. Mutlaka damızlık vasıfta ana arı üretimi teşvik edilerek arıcılarımızın genç ve kaliteli ana arı ile çalışmaları sağlanmalıdır.
Türkiye genelinde 4,5 milyona yakın koloniye ulaşmış bulunuyoruz. Bundan sonra arıcılığı geliştirme çalışmalarında koloni sayısını artırma yerine birim başına verimi artırma projelerine öncelik verilmeli, damızlık ana arı kullandırma yönünde gayret gösterilmeli, bu amaca yönelik değişik arıcılık sistemleri geliştirilmelidir.
Bu durumu örneklendirecek olursak; Koloni dağıtmak yerine arıcılığı bilen bizzat bu işi yapan kişilere damızlık vasıfta genç ana arı vermek, üretimi çok daha karlı hale getirecektir. Genç ve vasıflı ana arı kullanmanın koloni başına verimi %100 artırdığı bilinmektedir. Biz bunu %50 kabul etsek, ülke genelinde uygulanacak projelerle genç, vasıflı ana arı kullanmayı yaygınlaştırarak üretimimizi 70 bin tondan 100 bin tonlara çıkarmak çok daha kolay ve çok daha az bir masrafla olacaktır. Koloni dağıtımındaki kaynağın sadece %10 u harcanarak aynı verimi hatta daha fazlasını elde etmek mümkündür
HASTALIK, PARAZİT VE ZARARLILARLA MÜCADELE Arıcılarımız hala bilinçsiz ve zamansız ilaçlamalar yapılmaktadır. Bu konuda daha etkili eğitim çalışmaları yapılmalıdır. Arıcılarımızın bir çoğu rasgele ve ruhsatsız ilaçlar kullanmaktadırlar. Bunlar da balın pazarlanmasında ciddi sıkıntılara sebep olmaktadır. Arıcılarımızın mutlaka zamanında, uygun dozda ve ruhsatlı ilaçlar kullanarak ilaçlama yapmalıdırlar.
Ülkemizde bugün varroa, yavru çürüklüğü ve kireç hastalığı önemli hastalıklardır. Bunlarla mücadelede bugüne kadar planlı, programlı, destekli bir mücadele yapılmamış, bu nedenle de ülkemiz arıcılığı, özellikle varroadan çok zarar görmüştür. Bugün varroa, tehlikeli olmaktan çıkmış ama çok başıboş bir mücadele uygulamakta, ruhsatsız ilaç kullanılmakta; sonucunda da insan sağlığı için zararlı sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Diğer yandan ihracatımız olumsuz etkilenerek arıcılığımız gelişememektedir.
Ulusal bir mücadele programı hazırlanarak uygulamaya konulmalıdır. Bu program uzun vadeli düşünülerek özellikle araştırma çalışmalarına ağırlık verilerek hastalıklara dayanıklı hatlar geliştirilmelidir. Öte yandan mutlaka ruhsatlı ilaçlar kullanılmalı, ilaç kullanımında uygun zaman ve uygun doz prensibi bütün arıcılara yerleştirilmelidir. Eğitim çalışmalarına ağırlık verilerek özellikle TV eğitimleri artırılarak arıcılar sık-sık uyarılmalıdır
EĞİTİM SORUNLARI Ülkemizde arıcılık halen babadan görme usullerle yapılmaktadır. Bakanlık kuruluşlarınca verilen kurslar genelde belge almaya yönelik olmakta ve yetersiz kalmaktadır. Öncelikle bakanlık düzeyinde arıcılığı bilen teknik elemanlar yetiştirilmeli bunlar illerde modern eğitim metotlarıyla teknik arıcılık eğitimleri yapmalıdırlar.
Açıklanan bu sorunlara ek olarak bitkisel üretimde monokültür tarımın yaygınlaşması, yoğun ilaç kullanımı, doğal habitatların bozulması, sınırlardan veya arı ürünlerinin ithalatı ile hastalık etmenlerinin yayılması, sosyal yapıdaki değişmeler, kırsal kesimden büyük şehirlere göçlerin artması gibi sorunlar da sürdürülebilir arıcılığa karşı engel oluşturmaktadır.
Sonuç olarak; AB sürecinin yoğun yaşandığı ve tarıma olan etkilerinin tartışıldığı şu günlerde arıcılarımızın ve arıcılığın sorunlarını doğru belirlemek, deneyimlerden dersler çıkararak geleceğe yönelik stratejiler geliştirmek zorundayız. Doğal gıdalara karşı büyük bir talebin olduğu dünyada, teknolojik yatırım yapmaya gerek kalmadan kendiliğinden katkısız ve doğal gıda üreten bir sistem olan arıcılığın ekonomik değeri önümüzdeki yıllarda kendiliğinden artacaktır.
ARICILIK İLE İLGİLİ SORUNLARIN GİDERİLMESİNE YÖNELİK ÖNERİLER
DEVLETE DÜŞEN GÖREVLER Türkiye Arıcılık Kanunu çıkarılmalıdır. Çıkarılacak bu yasa ile Arıcılık Danışma Kurulu nun, Türkiye Arıcılar Birliğinin, Bakanlık kuruluşlarının yetki ve sorumlulukları belirlenmelidir. Arıcıların hakları koruma altına alınmalıdır.
Kurulan Türkiye Arıcılar Birliği mutlaka devlet kontrolünde arıcıların bütün sorunlarını çözecek şekilde teşkilatlandırılmalı ve arıcıların bu birliklere üye olmaları zorunlu hale getirilmelidir. Arıcıların sağlık belgesi, silah ruhsatı, kereste ve kredi taleplerinde Birlik üyelik şartı aranmalıdır
Arıcılık yönetmeliğinde yer alan ve gezginci arıcıların konaklama sorunlarının çözümüne yönelik uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi gerekmektedir.
Bakanlık-Üniversite-Özel Sektör işbirliği sağlanmalı, araştırma çalışmaları üniversitelerle birlikte yürütülmelidir. Bakanlık-Üniversite işbirliği ile bakanlık birimlerinde görev yapacak lisans ve doktorasını tamamlamış arıcılık uzmanı teknik elemanlar yetiştirilmelidir. Eğitim konusu ciddi manada ele alınarak yerel ve ulusal basında eğitimler verilmelidir. İllerde modern eğitim metotlarıyla teknik arıcılık eğitimleri yapılmalıdır
Hastalık, parazit ve zararlılarla mücadelenin daha etkin ve bilinçli yapılması için gerekli tedbirler alınmalıdır. Araştırma çalışmaları, verimi ve karlılığı artırma, kaliteyi iyileştirme, kalite standardının oluşturulması ve arı ürünlerinin çeşitliliğinin artırılması üzerine yoğunlaştırılmalıdır.
Zirai mücadele ilaçlarının kullanımında çevre kirliliğini önleme ve arıya zararsız ilaçların geliştirilmesine yönelik araştırmalar yapılmalıdır. Arı kolonilerini zirai mücadele ilaçlarından koruyabilmek için arıcılarla zirai mücadele görevlileri arasında etkili bir işbirliği kurulmalıdır.
Arı ürünleri test ve analiz laboratuarları kurulmalı, kalite standardizasyonu sağlanmalıdır. Balmumu işleme merkezlerinde sterilizasyona önem verilmesi sağlanarak işletmelerin petek yoluyla hastalık bulaştırmaları önlenmelidir. Yerli genotipler belirlenmeli ve ıslah çalışmalarına öncelik verilmelidir. ( Ülkesel Arıcılık Projesi ile buna başlanmıştır.)
Damızlık ana arı işletmeleri kurulmalı ve bunlar desteklenmelidir. Damızlık konusunda araştırma çalışmaları geliştirilmelidir. İller ve bölgeler itibari ile ülkenin flora haritası hazırlanmalı, gezginci arıcılığın planlanması ve ballı bitkiler tarımının geliştirlmesine çalışılmalıdır. Ballı kültür bitkilerinin tohumları köylülere ücretsiz olarak verilmeli, üretim teşvik edilmeli, yem bitkisi ihtiyacı karşılanırken bal üretimi de artırılmalıdır.
Doğal kaynakların korunması amacıyla bombus arıları koruma altına alınmalı, bunların yetiştiriciliği yapılarak polinasyon amacıyla seralarda kullanma imkanları geliştirilmelidir.. Üretim maliyetinin düşürülmesine yönelik araştırmalara öncelik verilmelidir. Pazarlama ve pazara yönelik (ihracat) araştırmalara öncelik verilmelidir. Arıcılara düşük faizli ve uzun vadeli kredi imkanı sağlanmalıdır
ARICIYA DÜŞEN GÖREVLER Pazarlama sorunu olan ülkemizde arıcılar, şeker ile üretim yapmak gibi miktarı çok ancak ucuz ve kalitesiz bal yerine, daha az miktarda ancak kaliteli bal üretme yoluna gitmelidirler. Arıcılar kolonilerinin ana arılarını yılda bir veya en fazla iki yılda bir değiştirerek genç ve kaliteli ana arı ile çalışmalıdırlar. Çünkü ana arı ne kadar genç ve vasıflı olursa verim de o kadar fazla olacaktır.
Arıcılarımız, bilinçsiz ve zamansız ilaçlamalardan kaçınmalıdırlar. Bunun için yenilikleri devamlı takip etmelidirler. Arıcılar, arıcılıkla ilgili tüm problemlerini daha kolay çözebilmeleri için kurmuş oldukları birliklerde toplanarak örgütlenmelidirler. Zirai mücadele ilaçlamalarından korunmak için zirai mücadele görevlileri ve bitkisel üretim yapan çiftçilerle etkili bir işbirliği kurmalıdırlar. Arıcılar, bal ve balmumunun yanı sıra; polen, arı sütü, arı zehiri ve propolis gibi diğer arı ürünleri ile ana arı üretimi de yapmalıdırlar.
Bölgesel nitelikli kovan ve malzemeler yerine standart çerçeveli kovan ve standart malzeme kullanımına özen göstermelidirler. Arıcılar, ballı bitkilerin ekimi ve dikimine özel bir önem vermeli, bu tür çalışmalara öncülük etmelidirler. Arıcılık ile ilgili kurs, seminer, panel ve sempozyumlara katılarak yenilikleri takip etmeli, sorunlarına buralarda da çareler aramalıdırlar
BAL ARISININ SİSTEMATİKTEKİ YERİ ALEM...: Hayvanlar GRUP...: Eklembacaklılar (Arthropoda) Alt GRUP...: Antenliler (Antennata) SINIF...: Böcekler ( Hexapoda) TAKIM...: Zar Kanatlılar ( Hymenoptera) FAMİLYA...: Arılar ( Apidea) CİNS...: Bal Arıları ( Apis) TÜR...: Bal Arısı ( Apis mellifera)
EKONOMİK DEĞER TAŞIYAN ARI IRKLARI Ekonomik değere sahip pek çok arı ırkı vardır. Bunlardan bazıları; Karniyol Arısı (Apis mellifera carnica) Kafkas Arısı (Apis mellifera caucasica gorbatshov) İtalyan Arısı (Apis mellifera ligustica spinola) Esmer Arı (Apis mellifera ligustica) Kıbrıs Arısı (Apis mellifera cypria)
KARNİYOL ARISI Avusturya Alplerinin güney kıyıları ve Tuna boylarında yayılma gösterirler. İsmini Yugoslavya nın Karniol şehrinden alır. En sakin arı ırkıdır. Kitin rengi siyahtır ve genellikle 2. ve 3. abdomen segmentleri üzerinde kahverengi noktalar veya çizgiler bulunur. Ana arı işçi arılardan daha koyu renklidir. Kısa ve sık kıl örtüsüne sahiptir. Esmer gri kılları nedeniyle esmer görünen bu arılar ince yapılıdır. 6,4-6,8 mm dil uzunluğuna sahiptir. İlkbahar gelişimleri çok hızlıdır, kışa küçük koloniler halinde girdiklerinden kış süresince az yiyecek stokuna ihtiyaç duyarlar. Oğul verme eğilimleri yüksektir. Kovanlarını çok az şaşırırlar. Yağmacılığa eğilimleri düşüktür ve çok az propolis toplarlar. Yaşama gücü ve çevre koşullarındaki varyasyona uyma yeteneği yüksektir. Özellikle erken nektar akımından yararlanma bakımından çok uygun bir arı ırkıdır.
KAFKAS ARISI Ana vatanı Kafkasya nın yüksek vadileri olarak bilinir. Bu ırkın dağ ve ova tipi olmak üzere iki çeşidi vardır. Biçim, büyüklük ve kıl örtüsü bakımından Karniol ırkına benzerler. Koyu kitin rengine sahiptir. Kıl örtüsü Karniol ırkına göre daha açık gridir. En uzun dilli arı ırkı olup dil uzunluğu 7,2 mm ye kadar çıkabilmektedir. Bu nedenle derin tüplü çiçeklerden daha iyi yararlanırlar. Çok iyi nektar toplayıcısıdır. Bal verimleri yüksektir. Nektar akımı başlar başlamaz yavru üretimini kesip nektar toplamaya başlarlar. Kış için de fazla bal depo ederler. Kafkas ırkı arı iyi yavru yetiştirir ve güçlü koloniler oluştururlar. Oğul verme eğilimi zayıftır,
İTALYAN ARISI Kökeni İtalya nın Sicilya adasıdır. Kışları uzun süren, ılıman ve nemli geçen, nektar akımının iyi olduğu ve yazları kurak geçtiği yerlerde çok iyi sonuç vermektedir. İnce bir karın ve nispeten uzun bir dile sahip olup dil uzunluğu 6,3-6,6 mm dir. Karın kitin rengi parlak olup sarı benekli bantlar bulunur. Kılları da sarımsı renkte olup bu durum erkek arılarda daha belirgindir. Genellikle uysaldırlar. Çoğalma yetenekleri yüksek olup, özellikle güçlü aileler ilkbahar başlarından sonbahara kadar çoğalmalarını sürdürürler. Oğul verme eğilimleri zayıftır. Güçlü koloniler halinde kışa girerler ve kışın fazla bal tüketirler. Hızlı petek örme yeteneğine sahiptirler. Az propolis taşırlar fakat yağmacılık ve kovanlarını şaşırma eğilimleri diğer ırklara göre fazladır.
ESMER ARI Ana vatanı Orta Avrupa Alplerinin batısı ve kuzeyi ile orta Rusya dır. Kısa dilli (5,7-6,4 mm) olan iri vücutlu arılardır. Vücutları uzun ve seyrek kıllarla kaplıdır. Vücut renkleri siyah, karınları geniş olup 2. ve3. karın segmentlerinde sarı noktalar bulunur. Hırçındırlar ve oğul verme eğilimleri yüksektir. Kışlama yetenekleri yüksektir. İlkbaharda yavaş gelişirler. Koloniler
KIBRIS ARISI Sarı renklidir. İtalyan arısına benzer fakat daha küçük daha koyu sarıdır. En tipik özellikleri aşırı hırçın ve sokucu olmalarıdır.
SURİYE ARISI İtalyan ve Kıbrıs arılarına benzerler çok çalışkandır ve fazla yavru verirler. Karnın üç segmenti üzerinde soluk renkte çizgiler bulunur.
ANADOLU ARISI Genellikle esmer renkte sakin, kışlama yetenekleri iyi, çalışkan ve dayanıklı arılardır. Yağmacılık eğilimleri fazla değildir. Yön belirleme bakımından üstün performans gösterirler. Kuluçka sezonu dışında yavru yetiştirme aktiviteleri çok düşüktür ancak döl verimi ve yavru yetiştirme aktiviteleri üstün bir ırktır. Az miktarda bal tüketir bu nedenle kıt koşullarda dahi bal biriktirebilir. Fazla propolis taşırlar.
Sabırla dinlediginizden dolayı TESEKKÜR EDERIM