Anormal Kolposkopik Bulgular-1 Genel Değerlendirme Lezyonun lokalizasyonu T/Z içinde veya dışında Saat kadranına göre yeri Lezyonun büyüklüğü Kapladığı kadran sayısı Kapladığı alan yüzdesi Grade-1(Minör) Hafif aseto-beyaz epitel İrregüler coğrafi sınır İnce mozaik İnce punktuasyon (IFCPC, 2011) Grade-2(Major) Dens asetobeyaz epitel Hızlı beyazlanma Keskin sınır Kaba mozaik Kaba punktuasyon
Anormal Kolposkopik Bulgular-2 Non-spesifik Lökoplaki(keratoz) Erozyon Schiller testinde boyanma Invazyon şüphesi Atipik damarlar Frajil damarlar Irregüler yüzey Ekzofitik lezyon Nekroz Ülserasyon Gros tümör (IFCPC, 2011) Diğer bulgular Konjenital T/Z Kondilom Polip Inflamasyon Stenoz Konjenital anomaliler Tedavi sonrası bulgular Endometriosis
ANORMAL TZ Lökoplaki Asetobeyaz epitel Punktuasyon Mozaik patern İyot negatifliği Atipik damarlar
LÖKOPLAKİ Asetik asit uygulamadan görülen beyaz plak Yüzeyden hafif kabarık, TZ da olması şart değil Genellikle benign olup biyopsi ile neoplaziden ayrılması gerekir. HPV enfeksiyonu Keratinize CIN Keratinize kanser Kronik travma (peser, uterin prolapsus vs.) Radyoterapi İmmatür metaplazi
ASETOBEYAZ EPİTEL %3-5 Asetik asit sonrası meydana gelen renk değişikliği HPV enfeksiyonu İmmatür skuamöz metaplazi Rejeneratif değişiklikler İnflamasyon (% 4-5) CIN Adenokarsinom İnvaziv skuamöz hücreli karsinom
PUNKTUASYON Stromal papillalardaki epiteli penetre eden kapillerleri gösteren kolposkopi bulgusudur. HPV enfeksiyonu İmmatür skuamöz metaplazi Rejeneratif değişiklikler İnflamasyon CIN Adenokarsinom İnvaziv skuamöz hücreli karsinom İnce Punktuasyon Kaba Punktuasyon
PUNKTUASYON Tipik kaba punktuasyon ve dilate kapillerler İmmatür metaplazi İnvaziv SCC
ATİPİK DAMARLAR Kolposkopik bulgular içerisinde en önemli olanlardandır. Tipik stromal kapiller yapısı düzenli, genişten inceye doğru bir ağacın dalları gibi dallanan damarlardır.
MOZAİK PATERN Kan damarları tarafından bir file gibi döşenmiş skuamöz epitel adacıklarını gösteren kolposkopik bulgudur. Asetobeyaz bir alanda punktuasyon ve/veya mozaik patern izlenmediğinde CIN ile ilişkili olma ihtimali azalır İnflamasyon Hızlı gelişen metaplastik epitel HPV enfeksiyonu CIN Adenokarsinom İnvaziv skuamöz hücreli karsinom
İYOT NEGATİFLİĞİ İmmatür metaplazi alanları CIN Östrojen düzeyi düşük hastalarda ( menapoz, vs.)
ATİPİK DAMARLAR Atipik damarlar ise başlangıcı net seçilemeyen ve aniden biten, düzensiz genişlikte damarlardır. Virgül, spagetti, tirbüşon gibi şekillerde olabilir. İnvazyonun en önemli göstergesi İnflamasyon Radyoterapi Normal epitel (Naboth kistlerinin üzerinde) Sistemik hastalıklarda (Vasküler hastalıklar, diyabet vs.)
ATİPİK DAMARLAR
NE ÖNEMLİ? NE ÖNEMSİZ? Lezyonun ciddiyetini belirleyen birçok skorlama sistemi bulunmaktadır. Bunlardan en ünlüsü ve bilineni Reid kolposkopi indeksidir Tüm bu skorlama sistemleri kolposkopik bulguların ciddiyetini derecelendirir. Renk tonu, opasite ve sınırlar, Vasküler patern, İnterkapiller mesafe, Yüzey paterni İyot tutma
RENK Ciddi lezyonlar; Daha opak ve yoğun beyaz renk alırlar, Daha hızlı beyazlaşır, Bu rengi daha uzun süre korurlar
SINIRLAR Düşük gradlı lezyonlarla normal skuamöz epitel arasındaki sınır daha az belirgin ve düzensizdir. Yüksek gradlı lezyonlarda ise normal skuamöz epitelle sınırda belirgin, düzgün ve keskin bir demarkasyon hattı izlenir.
Daha yüzeyden kabarık ve düzensiz yüzey konturları daha yüksek gradlı lezyonlarda görülür. YÜZEY PATERNİ
İNTERKAPİLLER MESAFE Lezyon ciddileştikçe artar Damarlar ne kadar büyük ve birbirlerinden uzaksa, lezyon o kadar ciddidir.
İNTERKAPİLLER MESAFE Lezyon ciddileştikçe artar Damarlar ne kadar büyük ve birbirlerinden uzaksa, lezyon o kadar ciddidir.
ÖNEMLİ KLİNİK DURUMLARDA Metaplastik değişiklikler KOLPOSKOPİK BULGULAR Düzgün bir yüzey Çapları uniform damarlar Hafif asetobeyazlık hatta bazen hafif grimsi değişiklik Lugol (-) ya da parsiyel (+)
ÖNEMLİ KLİNİK DURUMLARDA KOLPOSKOPİK BULGULAR Düşük gradlı lezyon Haritavari düzensiz sınırlar Düzgün bir yüzey Yavaşça ortaya çıkan ve hızla kaybolan, hafif asetobeyazlık Parsiyel iyod pozitifliği İnce punktuasyon ve ince mozaik patern
ÖNEMLİ KLİNİK DURUMLARDA KOLPOSKOPİK BULGULAR Yüksek gradlı lezyon Keskin sınırlı düzgün yüzey Koyu beyaz, hızla oluşan ve geç kaybolan asetobeyazlık İyot negatifliği Kaba punktuasyon ve geniş, irregüler, kaba mozaik paten
ÖNEMLİ KLİNİK DURUMLARDA Mikroinvazyon KOLPOSKOPİK BULGULAR Sarı renk değişikliği Ülserasyon Kalınlaşmış alanlar Nodülarite Anormal vaskülarite Hızla büyüyen lezyon
ÖNEMLİ KLİNİK DURUMLARDA KOLPOSKOPİK BULGULAR İNVAZİV KANSER İleri derecede düzensiz yüzey Erozyonlar ve ülserasyonlar Koyu asetobeyaz lezyon Geniş, kaba, irregüler punktuasyon ve mozaik patern Atipik damarlar
SONUÇ Servikal displaziler esas olarak transformasyon zonunda izlenirler ve kolposkopide transformasyon zonunun tam olarak değerlendirildiğinden emin olmak gerekir. Kesin tanı için sitoloji, kolposkopi ve histopatoloji bir arada değerlendirilmelidir. Kolposkopide anormal bulgular aranmalı, eğer şüphelenildi ise mutlaka biyopsi yapılmalıdır. Kolposkopinin temel amacı invaziv bir hastalığın atlanmamasıdır.
TEŞEKKÜR EDERİM