VakıfBank Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu 28 Haziran Temmuz 21 Yılsonu enflasyon beklentilerinde düşüş sürüyor. Merkez Bankası Haziran ayı ikinci dönem beklenti anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %8.1'dan %8.1'e geriledi. 12 ay sonrası için ise TÜFE beklentisi %7.23 seviyesinden %7.3 e yükselirken, 24 aylık enflasyon beklentisi değişmeyerek %6.86 seviyesinde kaldı. Politika faizine yönelik beklentiler de önceki ankete göre değişmezken, sonuçlar katılımcıların büyük çoğunluğunun önümüzdeki üç aylık dönemde 2 baz puanlık faiz artırımı beklediğine işaret etti. 21 yıl sonu kur beklentileri 1.8 seviyesinde değişmezken, cari işlemler açığına dair beklentilerin 29.7 milyar dolardan 31. milyar dolara yükseldiği görülmektedir. Reel kesim güven endeksi 111.7 ile Mayıs ayından sonra Haziran'da da geriledi. Reel kesim güven endeksi Haziran ayında ekonomik faaliyetlerde iyimser görünüm anlamına gelen 1 seviyesinin üzerinde yer almasına karşın Mayıs ayından sonra Haziran ayında da geriledi. Merkez Bankası (TCMB), reel kesim güven endeksinin Haziran ayında, Mayıs ayına göre 3.4 puan azalarak 111.7 seviyesinde gerçekleştiğini açıkladı. İhracat siparişleri, üretim hacmi ve genel gidişata ilişkin beklentiler endeksi aşağı çekerken, stok miktarı, istihdam ve yatırım harcamaları beklentileri reel kesim güvenindeki düşüşü sınırlayan alt kalemler oldu. KKO Haziran'da %73.6 ile Ekim 28'den beri en yüksek seviyesine ulaştı. İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı (KKO) Haziran ayında %73.6'ya yükselerek Ekim 28'den beri en yüksek seviyeye ulaştı. Bu seviye geçen yılın aynı ayına göre 6.8 puanlık artış ifade etmesine rağmen, KKO nda yaşanan artışın bir önceki aya göre yavaşlaması ikinci çeyrek büyüme hızının momentum kaybettiğini yansıtmaktadır. Merkezi hükümet borç stoku Mayıs ayında 47.2 milyar TL ye yükseldi. Merkezi yönetim brüt borç stoku Mayıs sonu itibariyle 47.2 milyar lira olarak gerçekleşti. Borç stoku Nisan sonu itibarıyla 46.9 milyar TL olmuştu. Hazine verilerine göre borç stokunun 326. milyar TL tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsinden ve 13.7 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır. Elektrik fiyatlarına indirim yapıldı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), elektrik fiyatlarını abone gruplarına göre %3.2 ile %4.49 arasında değişen oranlarda ucuzlattı. EPDK'dan yapılan açıklamada, söz konusu yeni fiyatların 1 Temmuz'dan itibaren 3 ay süreyle geçerli olacağı belirtildi. EPDK'nın indirim kararının Temmuz ayı enflasyon verilerine yaklaşık.17 baz puan aşağı yönlü etki yapabileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler... Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti 3.6.21 GSYİH Büyüme Oranı (21 I.çeyrek) %6. %12.2 Dış Ticaret Dengesi (Mayıs). mlyr. $.9mlyr$ ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
21 yılsonuna ilişkin beklentilerimizin bir kısmında revizyona gidiyoruz... 2 Tablo 1 Yıl başında 21 Yılsonu için beklentilerimiz Büyüme (%).2 İşsizlik Oranı (%) 13.2 Enflasyon (%) 8. Cari Açık (milyar $) 28. O/N Faiz oranı (%) 8. Kaynak: Vakıfbank Makroekonomik göstergelerin yıl sonu değerlerine ilişkin 21 yılı başındaki beklentilerimiz yandaki Tablo 1 de görülmektedir. Yılbaşında sene sonu için beklentilerimiz güçlü, pozitif bir büyümenin yakalanabileceği yönündeyken, enflasyonun tek haneli seviyelerde kalmaya devam edeceği yönündeydi. Büyüme verilerindeki toparlanma beklentimize rağmen işgücü piyasalarındaki katılığın devam etmesiyle işsizlik oranı rakamlarının yüksek seviyelerde gerçekleşmesini bekliyorduk. Yaşanan toparlanmaya bağlı olarak dış ticaret açığı ve cari açığın ise artmasını bekliyorduk. TCMB nin ise baz puanlık artış gerçekleştirerek faizleri %8. seviyelerine yükselteceğini düşünüyorduk. Tablo 2 Grafik 1 Yıl başında piyasanın 21 Yılsonu için Ort. beklentileri 9 Beklenti Anketi Ort. Yılsonu TÜFE Beklentisi (%) Büyüme (%) 4.6 Enflasyon (%) 7.4 Cari Açık / GSYİH %3.4 O/N Faiz oranı (%) 8. Kaynak:JP Morgan,Goldman Sachs,Deutsche Bank 8. 8 7. 7 Bizim Beklentimiz 31.1.21 3.3.21 3.4.21 3..21 3.6.21 Kaynak: TCMB Yıl başında beklentilerimiz bu yöndeyken aynı dönemdeki piyasa beklentileri Tablo 2 de yer almaktadır. Piyasada beklenen büyüme hızı tahminlerinin bizim tahminimizin altında kaldığı dikkat çekerken, enflasyonda ise sene başında düşük olan beklentilerin sene içinde enflasyonda yaşanan artışlarla yükseldiği ve bizim beklentilerimize yakın seviyelere yaklaştığı görülmektedir (Bakınız Grafik 1). IMF beklentilerine de baktığımızda (Bakınız Grafik 2) sene başında büyümede oldukça karamsar olan IMF tahminlerinin Mayıs ayında bizim beklentilerimize yakın seviyelere yükseldiği izlenirken, enflasyonda sene başında %6.8 yılsonu enflasyonu öngeren IMF nin daha sonra yılsonu enflasyon tahminini %9.7 ye yükselttiği izlenmektedir. TCMB nin ise yılbaşında %6.9 olan yılsonu enflasyon tahminlerini, yayınladığı son enflasyon raporunda %8.4 seviyesine yükselterek yine bizim beklentimize paralel bir çizgi çizdiği görülmektedir. Grafik 2 Tablo 3 12 1 8 6 4 2 Türkiye (21 Yılsonu) Beklentileri 9.7 8. 6.8.2 3.7 Büyüme Enflasyon TCMB Beklentiler Gıda Fiyatları Petrol fiyatları Enflasyon Enflasyon Raporu 21 I Enflasyon Raporu 21 II Revizyon 21: %7. 21: %9. Yukarı Yönlü 21:8$ 21: 8$ Yukarı Yönlü (Orta Nokta:%6.9) (Orta Nokta:%8.4) Yukarı Yönlü Eski Beklentileri Yeni Beklentileri Vakıfbank Kaynak: TCMB Kaynak: IMF
3 Sene başında beklentilerimiz ve piyasa beklentileri bu yöndeyken yılın ilk 6 aylık döneminin tamamlanması ile açıklanann makroekonomik veriler ışığında yıl sonuna ilişkin makro ekonomikk beklentilerimizi revize ediyoruz. Bu raporda Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar olarak yaptığımız revizyonlar gerekçeleri ile birlikte yer almaktadır. Büyüme Beklentilerimiz: Tablo Grafik 3 Türkiye Reel GSYİH Beklentilerimiz (%) Büyüme Oranı 2.. Önceki Bek. Son Bek. 1.. 21 I Çeyrek 21 II Çeyrek 21 III Çeyrek 21 IV Çeyrek 12.22 6. 3.33 1.3 12.2 7.4 4 1... 1.. 2. 2. Sanayi üretiminde ikinci çeyrek rakamlarında yaşanann artış büyüme rakamlarını revize etmemize neden olmuştur. 21 Yıllık Kaynak: Vakıfbank.2 6. 1998Q2 1998Q4 1999Q2 1999Q4 2Q2 2Q4 21Q2 21Q4 22Q2 22Q4 23Q2 Büyüme Oranı (%) Kaynak: T CMB, Vakıfbank 23Q4 24Q2 24Q4 2Q2 2Q4 26Q2 26Q4 27Q2 27Q4 28Q2 28Q4 29Q2 29Q4 Sanayi Üretim Endeksi (%) 21Q2 21Q4 29 yılının ilk çeyreğinde GSYİH nın bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla %14. gerilemesiyle Türkiye tarihinin en yüksek çeyrek bazlı daralması yaşanmıştı. 29 un son çeyreğindee ise %6 lık büyüme ile Türkiye ekonomisi yılın tamamında %4.7 daralmıştı. 3 Haziran tarihinde açıklanacak birinci çeyrek GSYİH büyüme beklentimiz %12.2 ile 22 yılın rekor büyümesine işaret ederken, bu beklentimizde özellikle bir önceki senenin aynı döneminde yaşanan sert gerilemenin getirdiği baz etkisi rol oynamaktadır. Nisan ayı Sanayi Üretim verileri ikinci çeyrektee de GSYİH artışlarını desteklerken, önümüzdeki dönemde büyümenin devam edeceğine ancak baz etkisinin de yavaş yavaş ortadan kalkmasıyla artış hızlarının azalacağına işaret etmektedir. Açıklanan son veriler dahilinde özellikle ikincii çeyrekte sanayi üretimindeki toparlanmanın beklentilerimizden iyi olması nedeniylee 21 yılına ilişkin beklentilerimiz Tablo te görülmektedir. Bu kapsamda yılın ikinci çeyreği için büyüme beklentimiz şimdilik %7.4 iken önümüzdeki dönemdee GSYİH büyüme hızının yavaşlamasını bekliyoruz. Yılın tamamında ise %.2 olan bir önceki beklentimizi %6. seviyesine yükseltiyoruz. İşsizlik Oranı Beklentilerimiz: Grafik 4 18 16 14 12 1 8 6 2M1 2M6 2M11 26M4 26M9 İşsizlik Oranı(%) 27M2 2 27M7 27M12 28M 28M1 29M3 29M8 21M1 11.2 21M6 21M11 28 yılının ortalarından itibaren artmaya başlayan ve 29 yılının Şubat ayında %16.1 oranıyla rekor düzeye yükselen işsizlik oranı, sanayi sektöründeki canlanmaya paralel olarak 29 yılını %13. seviyesinde kapatmıştı. Krizin ardından canlanan işgücü piyasaları için beklentimiz Haziran ayı başında değiştirdiğimiz %11.2 seviyesine işaret ederken, son dönemde kamu sektöründe işe alımların artması, özel sektörün bu alımları desteklemesi işsizlik oranı beklentimiz üzerinde etkili olmaktadır. Kaynak: TCMB, Vakıfbank
Enflasyon Beklentilerimiz: 4 Grafik 14 12 1 8 6 4 2 Krizle birlikte daralan talep nedeniyle düşüş trendine giren tüketici fiyatları, 29 yılı boyunca gerilemiş, 29 yılının son ayları ile 21 yılı başında enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlarla birlikte yeniden yükselme eğilimine girerek çift hanelere yükselmişti. Sene başında eflasyonda yaşanan bu artışla birlikte piyasada enflasyonist baskılar artarken, son açıklanan Mayıs ayı enflasyon rakamlarında gıda fiyatlarında yaşanan sert düşüşle TÜFE nin yeniden tek hanelere gerilemesi bu baskıları bir miktar zayıflatmıştır. Önümüzdeki dönemde, petrol ve gıda fiyatlarındaki değişimler TÜFE üzerinde etkili olacakken, son dönemde petrol fiyatlarındaki seviyelerin beklentilerimizin altında olması nedeniyle yıl sonu için %8.1 olan beklentimizi %7.9 seviyesine düşürüyoruz. Cari İşlemler Dengesi Beklentilerimiz: Grafik 6 TÜFE yıllık Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 Kaynak: TCMB, Vakıfbank Cari İşlemler Açığı (12 aylık kümülatif milyar dolar) Cari işlemler açığının ise 21 yılında toplam 28 1 milyar dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz fakat, Nisan ayı rakamları ile yılın ilk dört ayında 1 2 14.2 milyar dolara ulaşan cari işlemler açığı için 3 yılsonu beklentimiz olan 28 milyar dolar üzerinde 4 yukarı yönlü baskıların oldukça güçlü olduğu görülmektedir. Özellikle, son dönemde Euro 6 Bölgesi nde yaşanan problemlerle birlikte yurtdışı talebe ilişkin risklerin artması, döviz kurlarındaki dalgalanmalarla girdi maliyetlerinin artması gibi Kaynak: TCMB Vakıfbank senaryolar yıl sonu cari işlemler açığına ilişkin beklentilerimiz üzerinde tehdit oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yılsonu için cari işlemler açığı beklentimizi 3. milyar dolara yükseltiyoruz. Faiz Beklentilerimiz: I endeksi yıllık % değ. Ara.97 Eyl.98 Haz.99 Mar. Ara. Eyl.1 Haz.2 Mar.3 Ara.3 Eyl.4 Haz. Mar.6 Ara.6 Eyl.7 Haz.8 Mar.9 Ara.9 Eyl.1 18 16 14 Küresel piyasalarda merkez bankalarının sert faiz indirimlerine gittiği bir ortamda TCMB de talepteki daralma ve enflasyonun yavaşlaması nedeniyle hızlı 12 TCMB Faiz Oranı faiz indirimleri gerçekleştirmiş; 28 yılı 1 8 Kasım ından itibaren kesintisiz olarak sürdürdüğü bu faiz indirimlerine 29 un Aralık ayında son 6 vermişti. 21 yılı süresince faizleri %6. TÜFE (yıllık) Projeksiyonlarımız 4 seviyesinde bırakan TCMB nin faiz arttırımlarına ise ne zaman başlayacağı büyük bir soru işareti olarak piyasalarda merak edilmektedir. TCMB nin Kaynak: TCMB, Vakıfbank söylemlerinde uzun süre faizlerin bu seviyelerde seyredeceği cümlelerini yenilediği dikkat çekerken, son dönemde azalan enflasyonist baskılara paralel olarak TCMB nin ilk faiz arttırımına Ekim ayında başlamasını, yıl sonunda ise faizlerin %7.2 seviyelerine yükseltilmesini bekliyoruz. Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1
Sonuç olarak... Tablo 6 Yıl başında 21 Yılsonu için beklentilerimiz 21 Yılsonu için Son beklentilerimiz Büyüme (%).2 6. İşsizlik Oranı (%) 13.2 11.2 Enflasyon (%) 8. 7.9 Cari Açık (milyar $) 28. 3. O/N Faiz oranı (%) 8. 7.2 Kaynak: Vakıfbank Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar olarak 21 yılının ilk 6 aylık döneminin sona ermesinin ardından yıl sonu beklentilerimize ait revizyonlar Tablo 6 da yer almaktadır. Açıklanan son veriler dahilinde özellikle ikinci çeyrekte sanayi üretimindeki toparlanmanın beklentilerimizden iyi olması nedeniyle 21 yılının tamamında %.2 olan bir önceki beklentimizi %6. seviyesine yükseltiyoruz. Büyüme verilerindeki toparlanma beklentimize paralel olarak 21 yıl sonu işsizlik oranı beklentimizi %11.2 oranına düşürüyoruz. Önümüzdeki dönemde, petrol ve gıda fiyatlarındaki değişimler TÜFE üzerinde etkili olacakken, petrol fiyatlarının son dönemdeki seviyelerinin beklentilerimizin altında olması nedeniyle yıl sonu için %8.1 olan beklentimizi %7.9 seviyesine düşürüyoruz. Yılsonu için cari işlemler açığı beklentimiz 3. milyar dolara işaret ederken, TCMB nin ilk faiz arttırımına Ekim ayında başlamasını ve yıl sonuna kadar faizlerin %7.2 seviyelerine yükseltilmesini bekliyoruz.
6 TÜRKİYE AKTİVİTE GÖSTERGELERİ Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) Reel GSYİH (Yıllık % Değişim). 1 6. 1... 4. 2.3. 1. 1. 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 2 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%) Sektörel Büyüme Hızları (%) Sektörler Sektör 29 29 29 29 29 Payları I. II. III. IV. Yılsonu (%) Çey Çey Çeyrek Çeyrek Tarım 9.7.8 6. 3.6 1. 3.3 Sanayi 23.2 22.3 11.7 4. 12.8 7.2 İnşaat.2 18.6 21.1 18.3 6.6 16.3 Ticaret 12.2 26.2.2 7.2 1.3 1.4 Ulaş. ve Haber. 14.4 16.3 1.3. 3.6 7.1 Mali Kur. 12.1 1.8 7. 7.8 8.1 8. Konut Sah..2 4. 4.8 3.8 3.4 4.1 Eğitim 2.1.7 1.3 3.3 3.1 2. Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.3.8 2.9 4. 4.9 3.2 Vergi Süb. 8.1 21.9 7.8 8.1 6.3 8.2 GSYİH 14. 7.7 2.9 6. 4.7. 1.... 1.. 2. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (%) 29 I 29 II 29 III 29 IV 29 Yıllık Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
7 Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%) Harcama Bileşenleri Sektör Payları (%) 29 I. Çey 29 II. Çey 29 III. Çey 29 IV. Çey 29 Yıl sonu Yer. Hanehalkı Tük. Har. 7.6 1.1 1.8 1.9 4.7 2.3 Dev. Nihai Tük. Har. 11.4.1..2 17.9 7.8 Gay. Safi Ser. Oluş. 19.9 27.6 24.4 18. 4.7 19.2 Kamu Sektörü 3.8 11.8.2.7 8.6 2.2 Özel Sektör 16.1 32.2 28.7 21. 3. 22.3 Mal ve Hiz. İhracatı 2.3 11.3 11..4 6.4.4 Mal ve Hiz. İthalatı 2.3 3.9 2.6 11.7 1. 14.4 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 4. Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 29 I 29 II 29 III 29 IV 29 GSYİH 14. 7.7 2.9 6. 4.7 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3 2 1 1 2 3. 4. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 4.. 6. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim) Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.) İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ.
8 Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi 4 3 2 1 1 2 3 4 Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Nisan Ayı 29 21 Petrol Ürünleri 33.2 18.7 Tekstil 19.2 22. Gıda 6.1 1. Kimyasal Madde 1.6 9.8 Ana Metal Sanayi 24.3 8.8 Aramalı İmalatı Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı Sermaye Mali İmalati Metalik Olm. Diğ. Mineral 19.4 18.3 Taşıt Araçları.3 3.1 Makine Teçhizat 34.6 3.6 Giyim 9..8 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 19. 18. 17. 16.. 14. 13. 12. 11. 1. 18. 17. 16.. 14. 13. 12. 11. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Oca.1 Eyl.1 May.2 Oca.3 Eyl.3 May.4 Oca. Eyl. May.6 Oca.7 Eyl.7 May.8 Oca.9 Eyl.9 May.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak:OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
9 Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 Oca.7 May.7 Eyl.7 Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 Kapasite Kullanım Oranı (%) May.1 9 8 7 6 4 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Oca.1 Nis.1 Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı Verilen İnşaat Ruhsatları 3,9. 3,4. 2,9. 2,4. 1,9. 1,4. 9. 4.. 4,. 3,. 3,. 2,. 2,.,. 1,.,.. Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 23 I 23 III 24 I 24 III 2 I 2 III 26 I 26 III 27 I 27 III 28 I 28 III 29 I 29 III Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Toplam Sanayide Verimlilik 12. 12. 1. 11.. 1. 9. 9. 8. 8. 2 I II III IV 26 I II III IV 27 I II III IV 28 I II III IV 29 I II III IV Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi
1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 2 12 1 8 6 4 2 9.1.46 2 1 9.21 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 TÜFE (yıllık % değ.) Çekirdek I Endeksi ÜFE (yıllık %değ.) TÜFE Harcama Grupları Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık % değ.) Aylık Gıda ve alkolsüz Giyim ve ayakkabı Lokanta ve oteller Konut Ulaştırma Eğlence ve kültür Haberleşme, Vakıfbank Yıllık 3 3 2 2 1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Gıda Enerji Tüfe ÜFE Alt Sektörler Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 2 2 1 1 23 21 19 17 13 11 9 7 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Oca.6 Haz.6 Kas.6 Nis.7 Eyl.7 Şub.8 Tem.8 Ara.8 May.9 Eki.9 Mar.1 Tarım Sanayi İmalat Sanayi Kaynak:Bloomberg UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi
11 İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 Oca. Eyl. May.1 Oca.2 Eyl.2 May.3 Oca.4 Eyl.4 May. Oca.6 Eyl.6 May.7 Oca.8 Eyl.8 May.9 Oca.1 İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi 8 6 4 2 2 4 26M1 26M4 26M7 26M1 27M1 27M4 27M7 27M1 28M1 28M4 28M7 28M1 29M1 29M4 29M7 29M1 21M1 21M4 Kaynak:Türk İş Türk İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.) Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 1 1 9 9 8 7 6 4 Nis.6 Ağu.6 Ara.6 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Nis.8 Ağu.8 Ara.8 Nis.9 Ağu.9 Ara.9 Nis.1 12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 8 7 6 4 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
12 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17 16 14 13 12 11 1 9 8 2M1 2M 2M9 26M1 26M 26M9 27M1 27M 27M9 28M1 28M 28M9 29M1 29M 29M9 21M1 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 İşsizlik Oranı İşgücü Arzı İstihdam Edilenler, Vakıfbank İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı.. 4. 4. 3. 3. Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 3 2 2 1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 3 2 1 49 48 47 46 4 İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 11 1 9 9 8 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi
13 Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, 1. 113. 111. 19. 17.. 13. 11. 99. 97. 9. Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri
14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ 2 2 1 İthalat İhracat Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 1 2 3 4 6 7 8 9 Dış Ticaret Dengesi Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 Oca.3 Ağu.3 Mar.4 Eki.4 May. Ara. Tem.6 Şub.7 Eyl.7 Nis.8 Kas.8 Haz.9 Oca.1 Cari İşlemler Dengesi (Yıllık milyon dolar) 3 2 1 1 2 3 4 6 Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) 4 3 2 1 1 2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar)
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları 1 11 1 9 9 8 8 7 7 6 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 Ara.3 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 1999Q1 1999Q4 2Q3 21Q2 22Q1 22Q4 23Q3 24Q2 2Q1 2Q4 26Q3 27Q2 28Q1 28Q4 29Q3 Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2.. 1... 8 7 6 4 3 2 1 17 13 1 9 7 3 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Oca.2 Eki.2 Tem.3 Nis.4 Oca. Eki. Tem.6 Nis.7 Oca.8 Eki.8 Tem.9 Nis.1 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 CNBC e Tüketici Güven Endeksi Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:BDDK Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:BDDK
16 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları. 1. 2. 3. 4.. 29. 27. 2. 23. 21. 19. 17.. 6. Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Bütçe Dengesi (12 Aylık milyar TL) Mar.1 Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Bütçe Gelirleri (12 aylık milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık milyar TL) Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge 4 8 3 2 48 38 28 18 2 3 8 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Nis.1 2 Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku 48. 36. 14. 46. 34. 13. 44. 42. 4. 38. 36. 34. 32. 3. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Ara.6 Şub.7 Mar.7 Tem.7 Haz.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Oca.1 Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Oca.1 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Reel yıllık %) Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Toplam Borç Stoku (milyar TL) İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17 Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 21 22 23 24 2 26 27 28 29 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3 2 2 1 22 23 24 2 26 27 28 29 TCMB (milyar TL sol eksen) Kamu Sektörü (milyar TL) Özel Sektör (milyar TL) 2.. 1... Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 1 Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nisan 1 2 2 1 Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nisan 1 Reel Faiz Nominal Faiz Para Arzı 6 4 4 3 3 2 2 1 11 1 9 8 7 6 Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 May.1 Borç alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%),Vakıfbank M2 (milyar TL) M3 (milyar TL) M1 (milyar TL sağ eksen)
18 Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y/y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y/y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.4 2 2.9.2 63.3 Euro Bölgesi.6 1.6.6 1. 17.3 Almanya 1.6 1.2 4.8 1 91 Fransa 1.2 1.6 1. 1. 38. İtalya. 1.4 3.4 1. 14.4 Macaristan.1.1.4.2 23.4 Portekiz 1.8 1.1 1.1 1. 38.3 İngiltere.2 3.4 1.3. 18. Japonya 4.6.9 2.8.1 4.7 Çin 11.9 3.1 7.8.31 16.6 Rusya 2.9 6. 3.2 8. Hindistan 8.6 13.33 2.41 3.7 Brezilya 8.9.22 1.6 9. 116. G.Afrika 1.6 4.6 3.2 6. 14. Türkiye 6. 9.1 2.3 6. 84.74 Beklentiler 21 IMF Beklentisi Reel Büyüme (y/y) Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH (Nisan 21) Gelişmiş Ülkeler 2.32 1.49.44 8.39 Gelişmekte Olan Ülkeler 6.34 6.19 2.7 Tüm dünya 4.21 3.67 ABD 3.1 2.13 3.29 9.41 92.6 Euro Bölgesi.96 1.13.3 1.2 Almanya 1.21.91.4 8.62 76.7 Fransa 1.2 1.2 1.92 9.98 84.24 İtalya.84 1.4 2.79 8.7 118.63 Macaristan.16 4.28.42 Portekiz.29.84 8.97 11. İngiltere 1.33 2.72 1.66 8.2 78.19 Japonya 1.89 1.4 2.84.7 227.77 Çin 1.4 3.12 6.23 Rusya 4. 7..14 Hindistan 8.77 13.16 2.17 Brezilya.49.1 2.91 G.Afrika 2.9.78 4.9 TÜRKİYE.2 9.73 3.98
19 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 28 29 En Son Yayımlanan 21 BEKLENTİ Reel Ekonomi GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 9 144 93 974 21 821 (29 4. Çeyrek) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, %).7 4.7 6. (29 4. Çeyrek) %.2 Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değ. Oranı (%) 17.8 9. 17. (Nisan 21) %7. 7 Kapasite Kullanım Oranı (%) 64.7 67.6 73.4 (Mayıs 21) %7. İşsizlik Oranı (%) 13.6 13. 13.7 (Mart 21) %13.2 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (Yıllık % Değişim) 1.6 6.2 9.1 (Mayıs 21) %8.1 ÜFE (Yıllık % Değişim) 8.11.93 9.21 (Mayıs 21) %9.3 Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 83,38 17,1 19,739 (11.6.21) M2 434,2 494,24 22,33 (11.6.21) M3 48,383 2,674,292 (11.6.21) Emisyon 3,468 34,289 43,1 (18.6.21) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 7,7 7,689 7,71 (18.6.21) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma). 6. 6. (2..21) %7.2 TRILIBOR O/N. 6. 6. (2..21) Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 41,947 13,84 4.361 (Nisan 21) 28, İthalat 193,821 134,41 14.922 (Nisan21) İhracat 14,799 19,672 9.466 (Nisan 21) Dış Ticaret Açığı 3,22 24,729.46 (Nisan 21) 7, Kamu Ekonomisi (Milyon TL) Bütçe Gelirleri 28.898 2,6 24.9 (Mayıs 21) Bütçe Giderleri 22.967 267,27 19.1 (Mayıs 21) Bütçe Dengesi 17.69 2,2.8 (Mayıs 21),34 Faiz Dışı Denge 33.92 986 8. (Mayıs 21) 6,716 Borç Stoku Göstergeleri Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 274.8 33. 326. (Mayıs 21) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL). 111.4 13.7 (Mayıs 21) Kamu Net Borç Stoku 271.6 32.9 (29 3. Çeyrek)
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 312 4 7 87 Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr 312 4 84 89 Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist bilge.ozalpturkars@vakifbank.com.tr 312 4 84 88 Zeynep Burcu Çevik Ekonomist zeynepburcu.cevik@vakifbank.com.tr 312 4 84 93 Seda Meyveci Araştırmacı seda.meyveci@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 312 4 84 87 Naime Doğan Araştırmacı naime.dogan@vakifbank.com.tr 312 4 84 86 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 312 4 84 82 Elif Artman Araştırmacı elif.artman@vakifbank.com.tr 312 4 84 9 Halide Pelin Kaptan Araştırmacı halidepelin.kaptan@vakifbank.com.tr 312 4 84 83 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar