TÜRKİYE DE PAMUK ÜRETİMİ VE BAKANLIK POLİTİKALARI Dr. Mehmet HASDEMİR Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016
SUNUM PLANI KÜRESEL PAMUK SEKTÖRÜ TÜRKİYE PAMUK SEKTÖRÜ SEKTÖREL GELİŞMELER BAKANLIK POLİTİKALARI DESTEKLEME POLİTİKASI SONUÇ 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 2 2
KÜRESEL PAMUK SEKTÖRÜ 80 Ülke pamuk üretiyor Uluslararası Pamuk İstişare Komitesi (ICAC) 2015/2016 Dönemi 22,19 milyon ton üretim / 23,85 milyon ton tüketim 20,45 milyon ton stok ABD: 2,8 milyon ton Çin:5,2 milyon ton Hindistan: 6 milyon ton 2003-2013 üretim ortalaması (FAO) Ülkemiz, 738 bin ton lif pamuk üretimi ile Dünya üretim sıralamasında yedincidir. Ancak birim alandan elde edilen verimde, Avustralya dan (600 kg/da) sonra, Dünyada ikinci sırada Türkiye (502 kg/da) gelmektedir. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 3 3
KÜRESEL GELİŞMELER Kaynak: ICAC 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 4 4
ÜRETİM-TİCARET-STOK DURUMU PAMUK Ticaret Üretim %33 Stok Üretim %92 %21 %13 %9 %40 Kaynak: IGC ve ICAC 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 5
YILLAR BAZINDA COTLOOK A ENDEKS FİYAT DALGALANMASI 180 Cotlook A Endeksi (Cent/libre) 164,26 160 140 120 100 80 60 40 91,77 82,43 73,78 57,2 68,28 58,95 52,19 56,13 59,14 41,81 72,9 64,8 77,54 99,86 87,89 90,65 70,41 69,2 20 0 *2015 /16 fiyatı 2015 Ağustos-2016 Şubat ayları ortalamasıdır. Kaynak: ICAC 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 6
TÜRKİYE PAMUK SEKTÖRÜ 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 7
BİTKİSEL ÜRÜNLERİN ÜRETİM DEĞERLERİ Kaynak: TÜİK 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 8
TÜRKİYE PAMUK ÜRETİMİ Yıllar Kayıtlı Üretici Sayısı (ÇKS) Ekim Alanı (ha) Kütlü Üretim (ton) Lif Üretim (ton) Üretim Değeri (Bin TL) Kütlü Verim (kg/da) Lif Verim (kg/da) Yurtiçi Çiğit Kullanım (ton) 2005 101.951 546.880 2.240.000 863.700 1.657.600 410 158 1.482.587 2006 103.832 590.700 2.550.000 976.540 1.930.198 432 165 1.451.312 2007 81.956 530.253 2.275.000 867.716 1.676.250 429 164 1.295.236 2008 59.798 495.000 1.820.000 673.400 1.407.250 368 136 1.111.398 2009 49.759 420.000 1.725.000 638.250 1.355.415 411 152 1.013.093 2010 67.027 480.650 2.150.000 816.705 2.642.297 448 170 1.238.875 2011 84.546 542.000 2.580.000 954.600 4.883.234 476 176 1.484.705 2012 66.272 488.496 2.320.000 858.400 2.758.085 475 176 1.360.260 2013 54.125 450.890 2.250.000 877.500 2.941.084 499 195 1.262.000 2014 57.205 468.143 2.350.000 846.000 3.466.930 503 181 1.368.000* 2015-434.013 2.050.000 738.000 2.887.647 472 170 - Kaynak: TÜİK, *BÜGEM öngörüdür. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 9 9
ÜRETİMDE YAŞANAN DEĞİM Kaynak: TÜİK 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 10 10
TÜRKİYE LİF PAMUK DIŞ TİCARETİ Yıl İthalat Miktarı (Ton) İthalat Değeri (Bin Dolar) İhracat Miktarı (Ton) İhracat Değeri (Bin Dolar) 2005 781.132 911.126 90.498 91.939 2006 761.014 974.339 129.061 138.556 2007 955.742 1.282.799 136.697 161.659 2008 618.748 1.005.813 110.434 169.091 2009 760.171 1.013.305 86.065 113.130 2010 895.089 1.726.419 82.512 137.293 2011 611.924 1.864.387 106.360 268.655 2012 618.270 1.279.521 119.249 198.304 2013 876.534 1.689.005 114.850 187.735 2014 920.758 1.757.868 117.791 170.652 2015 815.909 1.243.348 111.264 139.087 Kaynak: TÜİK 520100, 520210, 520291, 520299, 520300 GTİP ler kullanılmıştır. *2015 Ocak-Aralık, 2015 verileri geçicidir. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 11 11
SEKTÖREL GELİŞMELER VE BAKANLIK POLİTİKALARI 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 12
MISIR ALANINDAKİ DEĞİŞİM Mısır: 623 bin ha Pamuk:489 bin Mısır:660 bin ha ha 2012 Pamuk:451 bin ha Pamuk 17 bin ha arttı Mısır bin ha düştü 2013 Mısır: 659 bin ha 2015 Pamuk 468 bin Mısır:688 bin ha ha Pamuk:434 bin 2014 ha Pamuk 38 bin ha düştü Mısır 37 bin ha arttı Pamuk 34 bin ha düştü Mısır 29 bin ha arttı 2012-2015 yılları arasında 55 bin ha alanın pamuktan mısıra kaydığı tahmin edilmektedir. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 13 13
PAMUK DESTEKLEME POLİTİKASI Destekleme Alımı Yerine Doğrudan Destekleme Ödemesi 1993 Prim ödemesi (TL/kg) 1998-2000 cent/kg prim uygulaması 2001-2004 TL/kg prim uygulaması Sertifikalı Tohum Kullanımı Havza Bazlı Fark 2001-2011 Ödemesi Sertifikalı tohum 2011 kullanımına ilave ödeme 13 havzada 2012 Sertifikalı tohum kullanma şartı fark ödemesi desteği vd. diğer destekler 2014 Lisanslı Depoculuk Desteği Girdi Desteği / Doğrudan Gelir Desteği / Mazot-Gübre Desteği 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 14 14
PAMUK DESTEKLERİ 2013 Yılı Ürünü Kütlü Pamuğa 50 Krş/kg Fark Ödemesi 7 TL/da Mazot 7 TL/da Gübre 2,5 TL/da Toprak analizi 10 TL/da Organik Pamuk 2014 Yılı Ürünü Kütlü Pamuğa 55 Krş/kg Fark Ödemesi 7,5 TL/da Mazot 7,5 TL/da Gübre 2,5 TL/da Toprak analizi 10 TL/da Organik Pamuk 2015 Yılı Ürünü Kütlü Pamuğa 65 Krş/kg Fark Ödemesi 7,9 TL/da Mazot 8,25 TL/da Gübre 2,5 TL/da Toprak analizi 10 TL/da Organik Pamuk 2014 yılı ürünü 1 kg pamuğa karşılık gelen toplam destek miktarı 60 krş/kg dır. 2015 yılı ürünü 1 kg pamuğa karşılık gelen toplam destek miktarı 71 krş/kg dır. Fark ödemesi desteği için sertifikalı tohum kullanım şartı aranmaktadır. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 15 15
PAMUK HASAT MAKİNALARI 2007-2013 Yılları Arasında Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi 161 Pamuk Toplama Makinesine 4.377.335 TL Hibe Ödemesi Kaynak: TÜİK 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 16 16
0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00-0,02-0,04-0,06 PAMUK ÜRETİCİLERİNİN ÜRETİMLERİNİ ARTIRMAK/SÜRDÜRMEK İÇİN GEREKLİ BULDUKLARI UNSURLAR İyi fiyat Uygun prim Kolay kredi bulma Ortalama (B-W) Gübrelerin istenen zaman ve miktarda Tarımsal ilaçların istenen zaman ve Gübrelerin uygun fiyatlardan temin Tarımsal ilaçların uygun fiyatlardan temin Kaliteli tohumluk-fidenin stenen zamanda işçi temin edilebilmesi Alet-makinenin kolayca temin edilebilmesi Kolay pazarlanabilmesi Kaynak: Özüdoğru ve ark., 2015. 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 17
SONUÇ Pamuk bitkisi; lifi ile tekstil, tohumu ile yağ, küspesi ile yem sanayinin önemli hammaddesini oluşturmaktadır. Pamuk ve pamuklu tekstil ürünleri sektör olarak ülkemiz ekonomisinde ve ihracatında önemli bir yere sahiptir. Pamuk yetiştiriciliğinin üretim değeri yaklaşık 3 milyar TL dir. Üretim değerine ilave olarak pamuktan elde edilen ürünler; Pamul lifi Hayvan Yemi Çiğit Küspesi Ham Pamuk Yağı Linter (selüloz sanayi kullanımı) Yemlik Çiğit Kabuğu Belirtilen gerekçelerle pamuk, Bakanlığımız tarafından verilen desteklerle üretiminin arttırılması amaçlanan stratejik bir üründür. 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 18 18
POLİTİKA SEÇENEKLERİ 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016
ÇALIŞTAY SONUÇLARI ULUSLARASI REKABET ARZ GÜVENLİĞİ 04.04.2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 20 20
TEŞEKKÜR EDERİM mehmet.hasdemir@tarim.gov.tr 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI 23-24 MART 2016 21