ERZİNCAN EĞİTİM FAKÜLTESİNDE ÖĞRENİM GÖRMEKTE OLAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ YÖNTEM SEÇME VE DERSİ PLANLAMA BECERİLERİ

Benzer belgeler
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

FEN ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR YAKLAŞIMLARI. Burak Kağan Temiz

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Akademik ve Mesleki Özgeçmiş

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları

1. Çocukları Tanıma Çocukların fiziksel özelliklerini tanıma Çocukların sosyo-ekonomik özelliklerini tanıma

BÖLÜM III ÖĞRETİMİN TEMEL ESASLARI

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

EKLER. Öğretmenlere Uygulanan Fen Laboratuvar Uygulamalarına Yönelik Davranış Amaçlarını Belirleme Ölçeği

Okul Temelli Mesleki Gelişim Nedir?

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Eğitim, bireyin gelişmesi, hayatındaki rol ve görevleri en iyi şekilde yerine getirmesi için ihtiyacı olan tutum ve davranışları kazandırma

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

Available online at

Müze Profesyonelleri için Eğitim Modülü. Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan*

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI

İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi. Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers

Öğrencilerin Üst Düzey Zihinsel Becerilerinin Belirlenmesi. Öğrenci Portfolyoları

AKTIF (ETKİN) ÖĞRENME

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri

İÇİNDEKİLER BÖLÜM III: HAYAT BİLGİSİ VE SOSYAL BİLGİLER

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR KULLANIMI VE TEKNOLOJİK YENİLİKLERİ İZLEME EĞİLİMLERİ (YEREL BİR DEĞERLENDİRME)

BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ TANIM. Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere biyoloji ile ilgili eğitim veren kişidir. A- GÖREVLER

BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ EĞİTİM DURUMU:

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

Yöntem nedir? Öğretim yaşantılarının desenlenmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi aşamalarında bilinçli olarak seçilen ve izlenen düzenli yoldur.

AKTS ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ-I MB-

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi

T.C. SİNOP ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TEMEL EĞİTİM BÖLÜMÜ OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi

Ömer Faruk ÇETİN * Erdoğan ULUDAĞ ** Mustafa AKIN *

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Ders Adı : ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİ VE MATERYAL TASARIMI Ders No : Teorik : 2 Pratik : 2 Kredi : 3 ECTS : 4. Ders Bilgileri.

Eğitim Durumlarının Düzenlenmesi

GENEL KİMYA LABORATUVARINDA 3E, 5E ÖĞRENME HALKALARININ KULLANILMASININ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNE ETKİSİ *

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

EĞĠTĠM TEKNOLOJĠLERĠNDE TEMEL KAVRAMLAR. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme

ÖZGEÇMĠġ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Rehberlik MB

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI

ERZURUM İL MERKEZİNDEKİ LİSELERİN BİYOLOJİ LABORATUARLARININ ARAÇ VE GEREÇLERİ BAKIMINDAN DURUMU

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME STİLLERİ, CİNSİYET ÖĞRENME STİLİ İLİŞKİSİ VE ÖĞRENME STİLİNE GÖRE AKADEMİK BAŞARI 1

ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇOCUKLA İLETİŞİM KURS PROGRAMI

İlköğretim (İlkokul ve Ortaokul) Programları. Yrd.Doç.Dr.Gülçin TAN ŞİŞMAN

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

DERS TANIMLAMA FORMU. Proje/Ala n Çalışması

Yalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü

ORTAÖĞRETİM İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ ÖZEL ALAN YETERLİKLERİ

OTOMOTİV ÖĞRETMENİ TANIM

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı ORTAÖĞRETİM ÖBBS RAPORU 2009 (ÖĞRENCİ BAŞARILARINI BELİRLEME SINAVI)

MEB kitaplarının yanında kullanılacak bu kitap ve dijital kaynakların öğrencilerimize;

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/BİYOLOJİ EĞİTİMİ (DR)

GÖKKUŞAĞI KOLEJİ ÖZEL ÖĞRETİM İHTİYAÇLARI POLİTİKASI

OKUL DENEYİMİ I, II ve ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSLERİNİN UYGULAMA ÖĞRETMENLERİ ve ÖĞRETMEN ADAYLARI TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİNİN İNCELENMESİ

EK-1 BEDEN EGİTİMİ DERSİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISININ DEĞERLENDİRİLMESİ

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT

KİMYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME VE ÖĞRETME ANLAYIŞLARI İLE ÖĞRENME STİLLERİNİN YAPILANDIRMACILIK FELSEFESİ İLE OLAN UYUMU

ÖZGEÇMİŞ: Yard. Doç. Dr. Şirin İlkörücü

REHBERLİK NEDİR? Bahsedilen rehberlik tanımlarının ortak yönleri ise:

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

MATBAA ÖĞRETMENİ TANIM. Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilere ya da yetişkinlere, matbaa meslek alanı ile ilgili eğitim veren kişidir.

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Warwick 2010 Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Cambridge 2012

Ders Adı : ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI Ders No : Teorik : 2 Pratik : 2 Kredi : 3 ECTS : 3. Ders Bilgileri.

Ders Adı : ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRME Ders No : Teorik : 2 Pratik : 2 Kredi : 3 ECTS : 7. Ders Bilgileri.

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİMİ LİDERLİK EĞİTİMİ KURS PROGRAMI

Aygil TAKIR ÖZGEÇMİŞ

Bireysel Öğrenme. Öğr.Gör. Seyhan EKİNCİ

PROJENİN AMACI: İlköğretim Okullarında Fen ve Teknoloji Dersinin Sevdirilmesi

FARKLI YAŞ DÜZEYİNDEKİ ÜSTÜN ZEKALI ÖĞRENCİLERİN ÇEVRE BİLİNCİ

KİMYA EĞİTİM VE ÖĞRETİMİNDE UYGULANAN ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ ETKİN KAVRAM ÖĞRETİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Artırılmış Gerçeklik Teknolojilerinin Sınıfta Kullanımlarıyla İlgili Bir İnceleme

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI

Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü

SEYAHAT İŞLETMECİLİĞİ VE TURİZM REHBERLİĞİ ÖĞRETMENİ

Prof. Dr. Serap NAZLI

Araştırmacı Öğretmenler

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Transkript:

79 ERZİNCAN EĞİTİM FAKÜLTESİNDE ÖĞRENİM GÖRMEKTE OLAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ YÖNTEM SEÇME VE DERSİ PLANLAMA BECERİLERİ THE SKILLS OF CHOOSING AND PLANING TEACHING METHODS OF STUDENT TEACHERS IN ERZINCAN EDUCATION FACULTY ÖZET Yard. Doç. Dr. Demet YİĞİT Arş. Gör. Dr. Ali SÜLÜN Yard. Doç. Dr. Paşa YALÇIN Atatürk Üniversitesi, Erzincan Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı Bu araştırma Atatürk Üniversitesi Erzincan Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören 166 üçüncü sınıf öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Araştırma Fen Bilgisi Öğretimi-I dersi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının ders içeriğine göre öğretim yöntemlerini seçebilme ve seçtiği yönteme göre dersi planlayabilme becerilerini tespit etmektir. Çalışmaya katılan öğrencilerden, Fen bilgisi alanına ait bir konuyu şimdiye kadar öğrenmiş oldukları herhangi bir öğretim yöntemiyle planlamaları istenmiştir. Öğrencilerin seçmiş oldukları öğretim yöntemleri ve buna göre planlama becerileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, çalışmaya katılan öğrencilerin %36,75 i işbirlikli, %16,87 si drama ve rol yapma, %15,66 sı 5E, %17,47 si düz anlatım ve %13,25 i diğer öğretim yöntemlerini kullanmışlardır. Bu öğretim yöntemlerindeki çok iyi kabul edilen planlama becerileri ise şöyledir: İşbirlikli öğretim yönteminde %32.75; drama ve rol yapma öğretim yönteminde %46,42; 5E öğretim yönteminde % 53,84 ve düz anlatım yönteminde ise % 6,67 olarak tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: öğretmen adayı, öğretim yöntemi, planlama, beceri ABSTRACT This study was applied to 166 third year student teachers of primary school at Erzincan Education Faculty of Atatürk University. The study was performed during Science Teaching I courses. The aim of this study was to determine the students ability to employ proper teaching methods the concepts and to create appropriate lessons plan for these methods. The student teachers were asked to plan a lesson and select teaching methods for lesson. A descriptive analysis of methods they used and rated lesson plan scores were carried out and evaluated.

8 As a result, the research participants used: 36,75 % collaborative teaching methods, 16,87 % drama, 15,66 % 5E discovery teaching method, 17,47 % direct instruction method and 13,25 % some other teaching methods. Higher scores in good planning were classified as : 32,75 % in collaborative teaching method, 41,42 % in drama, 53,84 % in 5E and 6,67 % in direct instruction method. Key words: student teacher, teaching method, planning, skill 1. GİRİŞ Hızla ilerlemekte olan fen bilgisi alanı aynı zamanda büyük kitlelerin de ilgisini çekmekte ve çeşitli bilim dalları bu alanın verilerini günlük hayata taşımakta ve uygulamaya aktarmaktadır. İnsanların ilgi ile izledikleri bu olayların kavratılması ve hatta bazılarının doğru algılanması oldukça zordur. Çünkü aynı programa tabi tutulan Fen bilgisi öğretmen adayları bile sonuçta öğrendikleri bilgileri farklı algılayarak kavramsal yanılgılara düşebilmektedirler (Meyer et. al., 1999). 21 öğretim yılında uygulanmak üzere 2 de hazırlanan İlköğretim Fen Bilgisi öğretim programında, bilimin önemini kavramış, toplumsal ve teknolojik gelişmelere uyum sağlayan ve bu gelişmelere katkıda bulunan, görev ve sorumluluk bilinci taşıyan, yetenekli, bilgili, deneyimli ve nitelikli uygar bireyler yetişmesini sağlamayı hedeflediği belirtilmektedir (M.E.B., 2). Öğrencilerin bu hedefe ulaşması, hazırlanan programların mükemmelliği ile birlikte uygun öğretim yöntemlerinin geliştirilmesi (Ayas 1995) ve programların uygulayıcısı olan öğretmenlerin öğretim becerileriyle de çok yakından ilişkilidir. Programın uygulayıcısı olan öğretmenler, program gereği öğrencilerin bilgiyi üretme sürecinde bir güçlükle karşılaşmaları halinde onlara yol göstermek suretiyle bir öğretim sürecinde bu hedeflere ulaşabilirler. Öğrenciler, hazırlanmış bulunan öğretim ortamlarında bilgiyi kendileri üretirler. Bu süreçte ihtiyaç duydukları soruları öğretmene sorarlar, ondan yardım alırlar, inceleme ve gözlemler yaparlar. Fen eğitiminde temel amaç; bilginin hazır verilmemesi, öğrencinin kendi gayretiyle, bir bilim insanı gibi çalışarak bilimin ilke ve genellemelerine ulaşmasıdır. Öğrencinin, bilim insanının kullandığı ölçme, gözlem, veri toplama, verileri analiz edip sonuç çıkarma, hipotez kurma, hipotezleri çeşitli yöntemlerle yoklama, deney düzenleme ve deneylerden sonuç çıkarma, kuram ve model kurma, kuramların doğruluğunu yoklama gibi teknikleri öğrenmesi ve bu işlemler için gerekli becerileri kazanması hedeflenir (Kaptan ve Karadağ,1999).

81 Öğretmen hem grup hem de bireysel olarak yürüteceği derslerde uygun yöntem, teknik ve stratejileri uygulayabilme becerilerini meslek hayatına başlamadan önce eğitim öğretim döneminde kazanır. Bu sayede öğretmen, meslek hayatında öğrencilerini aktif olarak öğretim sürecine katan tüm etkinlik ve yöntemleri uygulayabilir. Sonuçta öğretmen öğrencilerine bireysel öğrenmeyi, grup olarak başarıyı birlikte paylaşmayı ve demokratik davranma gibi sosyal insan niteliklerini de kazandırmış olur (Çepni ve ark., 1994). Şüphesiz yeni eğitim ortamında öğretmenin rolü ve sorumlulukları da yeni boyutlar kazanacaktır. Yeni eğitim modelinde öğretmen bilgi birikimi aktarmaktan çok yönlendirici, öğrencilere neyi, nerelerden, nasıl ve ne zaman öğrenebileceğini gösteren bir rehber olmalıdır. Bu ortamda öğretmen, öğrenci merkezli öğretim stratejilerini benimsemek ve uygulamak durumunda kalacaktır. Öğretmenin etkin bir öğretim için seçim yapabileceği yöntem sayısı da sınırlıdır. Her öğretmen kendi yaratıcılığını kullanarak yeni yöntemler geliştirebilmelidir (Dindar ve Yaman, 22 ). Bir öğretim metodunun seçilip doğru bir şekilde uygulanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir: 1. Dersin içeriği: Dersin içindeki konuların yapısı, çoğu kez öğretim metodunun en kuvvetli belirleyicisidir. Konu hangi metot veya metotlarla en iyi şekilde öğretilebilecekse gerekli metot veya metotlar kullanılmalıdır. 2. Öğrencilerin özellikleri : Öğrencilerin yaş, cinsiyet, yetenek ve ilgileri, motivasyonları, ailelerin sosyo-ekonomik ve kültürel özellikleri, öğrencilerin içinde yaşadıkları çevre vs. metot seçiminde etkili olabilir. İyi yetişmiş bir öğretmen sınıftaki öğrencilerin özelliklerine göre, gerektiğinde değişik metotları uygulayabilmelidir. 3. Öğretim araç gereçlerinin durumu: Okulda ders araçlarının olup olmaması da öğretim metodu seçimini etkiler. Bilgisayar, tepegöz, slaytprojeksiyon, epidiyaskop, laboratuar, TV-video, iyi bir kütüphane gibi bir öğretim için çok gerekli olan dersin temel veya yardımcı araç-gereçlerinin olup olmaması dersteki metot seçimini etkiler. 4.Öğretmenin özellikleri: Ders metodunu öğretmen seçtiği için bu seçimde öğretmenin özelliklerinin de etkili olacağı son derece açıktır. Ayrıca, öğretmenin yaşı, cinsiyeti, mezun olduğu okul, kıdemi, o günkü motivasyonu ve psikolojik durumu da öğretim metodu seçimini etkilemektedir (Ergün ve Özdaş, 1997).

82 Bu çalışmada, öğretmen adaylarının ilköğretim Fen Bilgisi 4. ve 5. sınıf müfredatı içerisindeki konuları, konu içeriğine göre öğretim yöntemini seçebilme ve seçtiği yönteme göre dersi planlayabilme becerilerinin tespiti amaçlanmıştır. 2. MATERYAL VE METOD Bu çalışma, Atatürk Üniversitesi Erzincan Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı 3.sınıf öğrencilerinden 166 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilere, Fen bilgisi 4. ve 5. sınıf konularından herhangi birini seçip, istedikleri öğretim yöntemleriyle planlamaları istenmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin yöntem seçme nedenlerini, yöntemler arasındaki ilişkileri ve bu yöntemleri kullanabilme düşüncelerini tespit etmek amacıyla aşağıdaki açık uçlu sorular sorulmuştur: 1. Bu metodu neden seçtiniz? 2. Bu metodu kullanmasaydınız hangi metodu kullanırdınız? Alınan cevaplar doğrultusunda, öğretmen adayları seçtikleri yöntemlere göre gruplandırılarak bu yöntemleri planlama becerileri 4 seçenekli Likert tipi ölçekle tespit edilmiştir (Tekin, 2). Ağırlıklı olarak öğrenciler tarafından seçilen öğretim metotların planlama becerileri aşağıdaki planlama aşamalarına göre değerlendirilmiştir: İşbirlikli öğretim metodu; -Öğrenci motivasyonunun sağlanması -Problemin tanıtımı ve öğrenci merakının oluşturulması -Grupların oluşturulması -Grup içi organizasyonun sağlanması -Grup çalışması esnasında ihtiyaç duyulan araç gereçlerin hazırlanması -Sonuçların analizi -Değerlendirme Drama ve Rol oynama metodu; -Problemin tanıtımı -Rollerin analizi -Sahne düzenleme -İzleyicinin görevleri -Oyunun sahnelenmesi -Değerlendirme

83 Düz anlatım öğretim metodu; -Konunun belirlenmesi -Konunun açıklanması ve sunulması -Uygulanma -Değerlenme (Joyce and Weil, 1996; Hawe and Jones, 1998). 5E öğretim metodu; -Giriş -Keşfetme -Açıklama -Derinleştirme -Değerlendirme (Turgut ve ark.,1997) Öğrencilerin seçtikleri yöntemler ve planlama becerilerindeki başarı durumları yüzde dağılım olarak belirlenmiştir. 3. BULGULAR Öğrencilerin seçtikleri öğretim metotlarının frekans ve yüzde dağılımlarını tespit etmek amacıyla Tablo 1 oluşturulmuştur. Tablo 1. Öğrencilerin seçtikleri öğretim metotlarına göre dağılımı Seçilen öğretim metodu f % İşbirlikli öğretim metodu 61 36,75 Drama ve rol oynama öğretim metodu 28 16,87 5E öğretim metodu 26 15,66 Düz anlatım öğretim metodu 29 17,47 Diğer öğretim metotları* 22 13,25 * problem temelli öğretim metodu, soru-cevap öğretim metodu, bilimsel sorgu öğretim metodu, örnek olay öğretim yöntemi Öğrencilerin seçtikleri öğretim metotlarının % dağılımları Tablo 1 de görüldüğü gibi sırasıyla, İşbirlikli öğretim metodu % 36,75, drama ve rol oynama öğretim yöntemi %16,87; 5E öğretim metodu % 15,66; düz anlatım öğretim metodu % 17,47 ve diğer öğretim metotları % 13,25 şeklinde sıralanmaktadır. Öğrencilerin, öğretim metotları arasındaki ilişkileri kavrama düzeylerini tespit etmek amacıyla Tablo 2 oluşturulmuştur.

84 Tablo 2. Öğrencilerin alternatif olarak seçtikleri öğretim yöntemlerine göre dağılımları (%). Öğrenci sayısı(n) İşbirlikli Öğretim 61 Metodu Drama ve Rol 28 Öğretim Metodu Drama ve 5E Düz Diğer İşbirlikli Rol Ö. M. Anlatım Ö. M. Ö. M. % Ö. M. % % Ö. M. % % - 32,78 21,31 27,86 18,5 42,85-17,86 14,29 25 5E Öğretim Metodu 26 5,13 3,77 - - 19,1 Düz Anlatım Öğretim Metodu 29 48,28 2,69 - - 31,3 Diğer Öğretim 22 Metotları * 45,45 22,73-31,82 - * problem temelli öğretim metodu, soru-cevap öğretim metodu, bilimsel sorgu öğretim metodu, örnek olay öğretim yöntemi Öğrencilerin, öğretim metotları arasındaki ilişkileri kavrama düzeyleri Tablo 2 de görülmektedir. Bu tabloya göre İşbirlikli öğretim metodunu seçen öğretmen adayları alternatif olarak birinci sırada %32,78 oran da Drama ve Rol oynama öğretim metodunu, ikinci sırada %27,86 oranında Düz Anlatım Öğretim Metodunu, üçüncü sırada %21,31 oranında 5E öğretim metodunu seçmişlrdir. Drama ve Rol Oynama Metodunu seçenler alternatif olarak birinci sırada %42,85 oranda İşbirlikli öğretim metodunu, ikinci sırada %17,86 oranında 5E, 3. sırada %14,29 oranında Düz Anlatım Öğretim Metodunu ; 5E Öğretim Metodunu seçenler alternatif olarak birinci sırada %5,13 oranda İşbirlikli öğretim metodunu, ikinci sırada %3,77 oranda Drama ve Rol Oynama öğretim metodunu; Düz Anlatım Öğretim Metodunu seçenler ise alternatif olarak, birinci sırada %48,28 oranda İşbirlikli öğretim metodunu, ikinci. sırada %2,69 oranda Drama ve Rol Oynama öğretim metotlarını seçmişlerdir.

85 35 3 32,78 27,86 DRAMA 5E DÜZ ANLATİM DİĞER YÖN. 25 2 15 21,31 18,5 1 5 ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Şekil 1: İşbirlikli öğretim metodunu seçen öğretmen adaylarının alternatif gördükleri öğretim yöntemlerine göre % dağılımları. 45 4 35 42,85 İŞBİRLİKLİ 5E DÜZ ANLATIM DİĞER YÖN. 3 25 25 2 15 17,86 14,29 1 5 ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Şekil 2: Drama ve Rol Oynama öğretim metodunu seçen öğretmen adaylarının alternatif gördükleri öğretim yöntemlerine göre % dağılımları.

86 6 5 4 5,13 3,77 İŞBİRLİKLİ DRAMA DÜZ ANLATIM DİĞER YÖN. 3 2 19,23 1 ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Şekil 3: 5E öğretim metodunu seçen öğretmen adaylarının alternatif gördükleri öğretim yöntemlerine göre % dağılımları. 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 48,28 31,3 2,69 ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ İŞBİRLİKLİ DRAMA 5E DİĞER YÖN. Şekil 4: Düz Anlatım öğretim metodunu seçen öğretmen adaylarının alternatif gördükleri öğretim yöntemlerine göre % dağılımları.

87 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 45,45 31,82 22,73 ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ İŞBİRLİKLİ DRAMA 5E DÜZ ANLATIM Şekil 4: Diğer öğretim metotlarını seçen öğretmen adaylarının alternatif gördükleri öğretim yöntemlerine göre % dağılımları. Materyal ve metotda belirlenen kriterlere göre, öğrencilerin seçtikleri öğretim metotlarındaki planlama becerileri çok iyi, iyi, kabul edilebilir ve kötü kategorilerinde incelenip Tablo 3 deki veriler elde edilmiştir. Tablo 3. Öğrencilerin seçtikleri öğretim metotlarındaki planlama becerileri (%) Çok iyi İyi Orta Kötü İşbirlikli Ö. Metot 32,75 32,78 22,41 12,6 Drama Ö. Metot 46,42 39,28 7,15 7,15 Düz Anlatım Ö. Metot 6.67 26,67 4, 26,66 5E Ö. Metotları 53,84 3,76 7,69 7,71 İşbirlikli Öğretim Metodunda planlama becerileri %32,75 ile12,6 arasında değişirken; Drama Öğretim Metodunda %46,42 ile %7,15 arasında; Düz Anlatım Öğretim Metodunda %26,66 ile %6,67 ve 5E Öğretim Metodunda ise %53,84 ile %7,71 arasında değişmektedir.

88 4. TARTIŞMA VE SONUÇ Öğretmen ve öğretmen adayları hazırladıkları planlar doğrultusunda tam güdülenmeyi sağlamalı, doğru öğretim yöntemlerini seçip ve uygulamalı, bu yöntemlerin uygulanmasında karşılaşılan sorunları çözmelidirler. Çağdaş öğretme sistemlerinde öğretmenin farklı rolü vardır. Öğretmen öğrenci merkezli öğretim için, öğrencinin öğrenmesini kolaylaştırma, öğrenciye rehberlik etme, öğrenme sürecine öğrencinin katılımını ve katkısını sağlama ve öğrenciyi sürekli güdüleme ile yükümlüdür. (Reece ve Walker 1997 ). Seçilen bir öğretim metodu her derse, her konuya, her öğrenci grubuna, her öğretim düzeyine uygun olmayabilir. Değişik durumlarda değişik metotların birlikte kullanılması kaçınılmaz bir gerçektir. Öğretmen adayları tarafından işbirlikli, drama ve rol yapma, 5E ve Düz anlatım yöntemleri seçilerek, konular bu yöntemlere göre planlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca Tablo 1 de görüldüğü gibi az sayıda öğrencinin problem temelli, soru-cevap, bilimsel sorgu ve örnek olay öğretim yöntemlerini de seçtiği görülmektedir. Çalışmaya katılan öğretmen adaylarının %36,75 i işbirlikli, %16,87 si drama ve rol yapma, %15.6 sı 5E, %17,47 si düz anlatım ve %13,25 i diğer öğretim yöntemlerini kullanmışlardır. Bu öğretim yöntemlerindeki çok iyi ve iyi kabul edilen planlama becerileri ise şöyledir: İşbirlikli öğretim yönteminde %65,53; drama ve rol öğretim yönteminde %85,7; 5E öğretim yönteminde % 84,6 ve düz anlatım yönteminde ise % 33.3 olarak tespit edilmiştir (Tablo 3). Araştırmada inceleme kapsamına alınan öğretmen adaylarının seçtikleri öğretim metotlarını seçme nedenleri değerlendirildiğinde, İşbirlikli öğretim metodu için; zaman ve kaynak uygunluğu, araştırmanın ön plana çıkması, öğrenci merkezli metot olması, öğrencilerin sorumluluğunu arttırması; Drama ve Rol oynama metodu için, öğrenci katılımının çok olması, öğretilen bilginin kalıcı olması, öğrenci motivasyonunun uygunluğu, uygulanabilirliğinin kolay olması, ekonomik açıdan uygunluğu, grup çalışma alışkanlığı kazandırması, öğrencilerin sosyal yönlerinin gelişmesini sağlaması, iletişim kolaylığı, öğrenci özgüvenini arttırması, yaparak yaşayarak öğrenmenin gerçekleşmesi, dersin konusunu somutlaştırması, öğrencinin dil gelişimini arttırması, duyu organlarının tümüne hitap etmesi; 5E Öğretim metodu için, öğretmen ve öğrenci diyalogunu artırması, fen bilgisi alanına uygunluğu, öğrenmenin yüksek seviyede olması, diğer metotlara göre kolay olması; Düz anlatım öğretim metodu için uygulamanın

89 kolay olması, zaman ve ekonomik açıdan uygun olması ve öğrencilere not tutma alışkanlığını kazandırması gibi sonuçlar elde edilmiştir. Amaçlara ulaşmak için seçilen içerik kadar uygulanan metot da çok önemlidir. Hatta çeşitli disiplinlerde meydana gelen gelişmelerin sonucu olarak, geçmişe göre, daha çok bilginin ortaya çıkarılması bir disiplin içinde içerikten çok metoda önem verilmesi sonucunu doğurmuştur. İlköğretim programlarında uygulanan metotlar, belli bir disiplindeki içeriği aktarmayı esas almıştır. Yapılan çalışmalarda uygulanan metotlar bakımından ciddi sayılabilecek gelişmelerin mevcut olmadığı saptanmıştır (Küçük ve ark., 22. Bu araştırmada da bu konuyla ilgili bazı problemlerin çözüldüğü bazı problemlerin devam ettiği görülmektedir. Öğretmen adayları seçtikleri metot veya metotların kriterlerini ve seçme gerekçelerinin nedenlerini büyük oranda açıklayabilmelerine rağmen (Tablo 3), bir metodu seçme kriterlerini sırası ile seçtiği konuya özgü tam olarak bir disiplin içinde planlayamamaktadırlar. Ayrıca öğretmen adaylarının metotlar arasındaki ilişkileri kavrama düzeyleri Tablo 2 de görüldüğü gibi sırasıyla seçtikleri alternatif metotlar ilk seçtikleri metotlara uygunluk göstermektedir. Nakiboğlu (21) ilköğretim de fen bilgisi dersinde maddenin yapısı ünitesini öğretmenlerin İşbirlikli öğretim yöntemini kullanarak ders etkinliklerini gerçekleştirdikleri zaman öğrencilerinin daha başarılı olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu araştırmada da dikkat çekici nokta benzer konularda Tablo 1 de görüldüğü gibi öğretmen adaylarının ağırlıklı olarak İşbirlikli öğretim metodunu seçtikleri ve planlamada % 65,53 (çok iyi + iyi) oranında başarı gösterdikleri tespit edilmiştir (Tablo 2). Ancak düz anlatım öğretim yönteminde diğer yöntemlerin aksine planlamada %33,3 (çok iyi + iyi) bir oran elde edilmiştir. Bu durumun, dersi planlarken düz anlatım öğretim yönteminin planlama aşamaları dikkate alınmadığından kaynaklandığı düşünülmektedir. Öğretmen adayları bu yöntemi sadece konunun sunulması aşamasında kullanmakta uygulama ve değerlendirme aşamalarını gerçekleştirmemektedirler. Araştırma genel olarak değerlendirildiğinde, öğretmen adayları düz öğretim metodu dışında seçtikleri diğer öğretim metotlarının planlama aşamalarını başarıyla gerçekleştirebildikleri anlaşılmaktadır.

9 5. KAYNAKLAR Ayas, A., 1995. Fen bilimlerinde program geliştirme ve uygulama teknikleri üzerine bir çalışma: İki çağdaş Yaklaşımın değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi dergisi 11: 149-155. Çepni S.,Özbay Y. ve Ayas A., 1994. Eğitim araştırmalarında kullanılan metotlar üzerine tartışma. Akademik Yorum, Bahar/N. 6, 41-44. Dindar H. ve Yaman s., 22. Öğretmenlerin İlköğretimde 4. ve 5. sınıflarda fen bilgisi derslerinde öğretim yöntemlerini kullanma durumları, Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi (1-1), 13-18. Ergün M., ve Özdaş A., 1997. Öğretim İlke ve Yöntemleri: Kaya Matbaacılık, İstanbul. Joyce B. and Weil M, 1996. Models of teaching, 89, 343, 45, USA. Hawe A. and Jones L., 1998. Engaging Children in Scence. 114, 231. Kaptan F. ve Karadağ H., 1999. Yeni Bir Fen Eğitimi Modeline Doğru, TED Ankara Koleji Vakfı Özel İlköğretim Okulu ve Lisesi Bilim Şenliği 1-12 Haziran. Küçük, Mehmet M. ve diğerleri (22 Van'da görev yapan 76 fen bilgisi öğretmenine fen bilgisi dersinde kimya içerikli konuları işlediklerinde uyguladıkları yöntem ve teknikleri V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek- 5/b_kitabi/PDF/ Kimya/Bildiri/t169DA.pdf Nakiboğlu C., 21. Maddenin Yapısı Ünitesinin İşbirlikli Öğrenme Yöntemi Kullanılarak Kimya Öğretmen Adaylarına Öğretilmesinin Öğrenci Başarısına Etkisi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21(3),131-143. M.E.B., 2. İlköğretim Okulu Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Meyer, H. Tbachnıck, B. R.,Hewson, P. W., Lemberger, J. and Park, H., 1999. Relationship between prospective elemantary teachers classroom pratice and their conceptions of biology and of teaching science. Science Education, 83 (3, 323-346). Reece, L. and Walker, S., 1997. Teaching training learning. Business Education Publishhers, 62, British. Tekin, H., 2. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Mars Matbaası, Ankara s. 232-236. Turgut F., Baker D., Cunningham R.and Piburn M., 1997. İlköğretim Fen Öğretimi. YÖK/DÜNYA BANKASI, 1-12.