Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : GÜNÜMÜZ İSLAM DÜNYASINDA DİNİ AKIMLAR (SEÇMELİ) Ders No : 000040194 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi Ön Koşul Dersleri Dersi Verenler Seçmeli Arapça Yüz-Yüze Yok AYTEKİN ŞENZEYBEK, DOĞAN KAPLAN, SEYİT BAHCIVAN, SIDDIK KORKMAZ, Genel Bilgiler Dersin Amaçları Öğrencinin, İslam düşüncesinin ana akımlarının birer alt kolu olarak 19.yüzyılın ortalarından itibaren ortaya çıkan dünyadaki islam akımları hakkında yeteri derecede bilgi sahibi olmasını sağlamak. Dersin İçeriği İslami akımların ortaya çıkışı, İhvan-ı Müslimin, Selefilik, Cemaat-ı İslami, Cemaat-ı Tebliğ, Nurculuk, Süleymancılık, Nakşibendilik ve diğer tarikatklar. # 1 Mezhep ile dini akım arasındaki temel farklılıkları kavrar. 2 İslam dünyasındaki dini akımların ortaya çıkış sebeplerini kavrar. 3 İslam dünyasının geri kalmışlık sebepleriyle ilgili modern ve klasik anlayışların fikirlerini öğrenir. 4 Yenilik ve tecdid söylemlerini, buna eşlik eden yeni toplumsal tezleri bilir. Osmanlı coğrafyasında değişimin öncüleri olarak ortaya çıkan teorisyenleri ve temel yaklaşımlarını kavrar.
# 6 Dini akımların politik, toplumcu veya tamamen dini referanslara dayanması gibi karakteristiklerini öğrenir. Mısır, Türkiye, Pakistan ve benzer ülkelerde ortaya çıkan dini hareketlerin siyaset ile yaşadıkları gerilimi bilir. 8 İslam dünyasında yaşanan "Arap baharı"nda İslami hareketlerin pozisyonlarını kavrar. 9 Dini akımların modern dindarlık algıları ve yeni yaşam tarzları hususundaki etkilerini bilir. 10 Dini akımların pasif/aktif toplum mühendisliği çabaları hususundaki tepkileri ve alternatiflerini kavrar. Ders Akışı Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu 1 2 3 4 6 8 Dini akımlarla mezhepler arasındaki temel farklar. Erken dönemde teşekkül eden dini akımlar ve bunun temel sebepleri. Reform, Rönesans hareketleri. Oryantalizmin Doğu dünyasını keşif çabası, ilk tepkiler. İslam dünyasında geri kalmışlık sebepleri etrafında oluşan tartışmalar, ilk yaklaşımlar, muhtemel çözüm teorileri. Dini akım sürecinin ilk prototipi olarak selefilik/vehhabilik. movement process. Osmanlı Kültür coğrafyasında entelektüel çaba, geri kalmışlık sebeplerine yerel çözümler bulma çabası. Osmanlıda resmi algılama süreci, ıslahat, Tanzimat ve meşrutiyet süreçleri... Türkçülük, İslamcılık, Osmanlılık. İlk öncüler Efgani, Abduh, Reşit Rıza, Mehmet Akif. Mısırda İhvan-ı Müslimin hareketinin teşekkülül ve İslam dünyası üzerindeki etkileri. 9 Hint/Pakistan alt kıtasında dini/kültürel hareketlilik. 10 11 12 Anadolu coğrafyasında dini/kültürel hareketlilik. Risale-i Nur hareketi. Tasavvuf ve modern çağda tasavvuf menşeli dini hareketler. Süleyman Hilmi Tunahan Efendi cemaati. Siyasetle iç içe dini hareketler, milli görüş/refah partisi hareketi. 13 Siyaset odaklı Orta Doğu hareketleri. İran İslam inkılabı. 14 Hizbullah ve bölge siyaseti üzerindeki etkileri. Kaynaklar Ders için gerekli kaynaklar
1.Mazharuddin Sıddıki, İslam Dünyasında Modernist Düşünce, çev. Murat Fırat-Göksel Korkmaz, İstanbul: Dergah, 1990. 2. R. Hrair Dökmeciyan, Arap Dünyasında Köktencilik, İstanbul: İlke Yayınları, 1992. Ders için önerilen kaynaklar 1.Ömer Turan, İslami Hareketler, İstanbul 2002. 2.Mümtaz'er Türköne, İslamcılığın Doğuşu, İstanbul: Etkileşim, 2011. 3.DİA, "İhvan-ı Müslimin", "Cemaat-ı İslami", "Cemaat-ı Tebliğ", "Nedve" maddeleri. 4.Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Ankara: Fecir Yayınları, 2008 Değerlendirme Metodu Yarıyıl Çalışmaları Adet Yüzde Arasınav 1 60 Devamsızlık 0 0 Quiz 0 0 Ödev 0 0 Proje 0 0 Saha Çalışması 0 0 Sunum/Seminer 1 40 Uygulama Çalışmaları (Laboratuar, Stüdyo Çalışmaları vb) 0 0 Diğer (Staj vb) 0 0 Toplam 2 100 Yarıyıl Çalışmaları Yüzde Yıl içinin Başarıya Oranı 40 Finalin Başarıya Oranı 60 Toplam 100 Öğrenme Kazanımlarına Katkı No 1 Öğrenme Kazanımları İlahiyat alanındaki tarihi ve güncel bilgileri içeren kaynaklar, ilahiyat bilimleri ve uygulama alanları hakkında ileri düzeydeki teorik ve uygulamalı bilgilere sahip olur. Katkı Seviyesi En Az 1, En çok 1 2 3 4 İslam'ın inanç, ibadet ve ahlak esaslarını bilir ve bunları dinin temel 2 kaynaklarıyla ilişkilendirir. 3 Kur'an'ın nüzulü, içeriği ve yorumu hakında güvenilir bilgiye sahip olur. 4 Vahiy, akıl, bilim ilişkisini kavrar. Hadis ve Sünnetin İslam'ı anlamadaki yerini ve önemini bilir. Hz. Peygamberin söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlâkî özellikleri, hadis ilminin tarihî seyri, usulü, problemleri, yorumlanması, hadis külliyatı ve değerlendirilmesi ile ilgili bilgi sahibi olur. 6 Hadis külliyatı ve değerlendirmesi ile ilgili bilgi sahibi olur.
No 8 Öğrenme Kazanımları İslam'da kelam, fıkıh ve tasavvuf ekollerinin şekillenişi ve ana görüşlerini bilir ve günümüzdeki dini oluşumlarla karşılaştırabilir. Kelam, fıkıh ve tasavvufun temel kavramlarını, kaynaklarını ve yorum üretme yöntemlerini bilir. Katkı Seviyesi En Az 1, En çok 1 2 3 4 İslam dünyasında dini siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar 9 hakkında temel bilgi sahibidir. 10 Dinler ve inançlar hakkında mukayese yapabilecek seviyede bilgiye sahiptir. 11 Din ve dini konuları felsefi, psikolojik ve sosyolojik açıdan değerlendirebilir. 12 İslam tarihi, medeniyeti ve bilimi ile ilgili konuları bilir ve değerlendirir. İslam'ın etkisiyle şekillenen sanatlar ve Türk İslam Edebiyatı hakkında genel 13 düzeyde bilgi sahibi olur. 14 İlahiyat alanlarıyla ilgili Arapça temel kaynakları okuyup anlayabilir. 1 Kur'an'ı usulüne göre okuyabilir ve anlamını kavrar. 16 1 18 19 20 Dinin ana kaynakları ile tarih boyunca oluşan kültür mirasını birlikte değerlendirir.ilahiyat alanında edindiği ileri düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri sözlü ve yazılı olarak kullanır. İlahiyat alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bu alandaki sorunları belirler, araştırır, ulaştığı bulgu ve verileri analiz eder, değerlendirir ve güncel sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirir. Çeşitli eğitsel ve dini içerikli etkinliklerde topluma hizmet sunar, projeler üretir, bu amaçla materyal geliştirir. Hedef kitlenin özelliklerini dikkate alarak din eğitimi ve din hizmetlerini planlar, uygular ve değerlendirir. Bireylerin dini içerikli soru ve sorunlarına ilişkin dini-psikolojik yardım becerisine sahip olur. ECTS / Öğrenci İş Yükü Aktiviteler Sayısı Saat Toplam Ders Süresi(Hafta) 14 2 28 Ders notları ön hazırlanması, kendi kendine çalışma 14 1 14 Ödev 1 4 4 Sunum/Seminer 1 4 4 Quiz 0 0 0 Arasınav 1 4 4 Proje 0 0 0 Saha Çalışması 0 0 0 Uygulama Çalışmaları (Laboratuar, Stüdyo Çalışmaları vb) 0 0 0 Final Sınavı / Dönem Projesi / Tez Hazırlık 1
Aktiviteler Sayısı Saat Toplam Diğer (Staj vb) 0 0 0 Toplam İş Yükü 9 Toplam İş Yükü / 2 2.36 ECTS 2 Diğer Dersle İlgili Etik Kurallar(Varsa) 1.Arasınav. 2.Ödev. 3.Final sınavı. Değerlendirme Ölçütleri