5779 Sayýlý Kanunun Getirdikleri

Benzer belgeler
Dövize Endeksli Kredilerde KKDF

İL ÖZEL İDARELERİNE VE BELEDİYELERE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNDEN PAY VERİLMESİ HAKKINDA KANUN

İL ÖZEL İDARELERİNE VE BELEDİYELERE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNDEN PAY VERİLMESİ HAKKINDA KANUN

Uygulamada Karþýlaþýlan Sorunlar

SSK Affý. Ýstanbul, 21 Temmuz 2008 Sirküler Numarasý : Elit /75. Sirküler

Gelir Vergisi Kesintisi

Çevre Temizlik Vergisi Oranlarý

Torba Kanunda Yer Alan Bazý Alacaklarýn Yeniden Yapýlandýrýlmasýna Ýliþkin Bilgi Notlarý

TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ ÜYELERÝNÝN ÖDENEK, YOLLUK VE EMEKLÝLÝKLERÝNE DAÝR KANUN

Ücretlerin Bankalardan Ödenmesi Zorunlu Hale Getirilmiþtir

Mahalli İdareler Seçimi Sonrasında Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Belediyelere Verilecek Paylar

Gelir Vergisi Kanununda Yer Alan Hadler

Dar Mükellef Kurumlara Yapýlan Ödemelerdeki Kurumlar Vergisi Kesintisi

MERKEZİ İDARE VERGİ GELİRLERİNDEN ALINAN PAYLAR

Ýl Özel Ýdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Konusunda Yapýlan Yeni Yasal Düzenlemeler

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr. KONSOLÝDE BÜTÇE ÝLE ÝLGÝLÝ ORANLAR (Yüzde)

MEVZUAT ASGARÝ GEÇÝM ÝNDÝRÝMÝ GELÝR VERGÝSÝ GENEL TEBLÝÐÝ (SERÝ NO: 265) (R.Gazete: 14 Aralýk )

Kamu Ýhalelerine Katýlacak Olan Mükelleflere Verilecek Vergi Borcu Olmadýðýna Dair Belge Ýle Ýlgili Cuma, 31 Aðustos 2007

ASKÝ 2015 YILI KURUMSAL DURUM VE MALÝ BEKLENTÝLER RAPORU

Motorlu Taþýtlar Vergisi Tutarlarý

Þirketlerde Kar Daðýtýmý Uygulamasý Gönderen : aysel_kurtulus - 26/11/ :37

MALÝ TATÝL 1 TEMMUZ-20 TEMMUZ 2015 Cumartesi, 04 Temmuz 2015

KAMU MALÝYESÝ. Konsolide bütçenin uygulama sonuçlarýna iliþkin bilgiler aþaðýdaki bölümlerde yer almýþtýr.

6111 Sayýlý Yasa Kapsamýnda Kdv Arttýrýmýnda Bulunmak Ýsteyen Mükellefleri Bekleyen Süpriz Salý, 01 Mart 2011

Vergi Usul Kanunu Ceza Hadleri

Harcirahlar. Sirküler. Sirküler Numarasý : Elit /32. Harcirahlar

Yat, Kotra Ve Her Türlü Motorlu Özel Tekneler Ýçin Geçerli Olan KDV Ve ÖTV Ora

: Av. Funda Kahveci - Ayný adreste

YAZI ÝÞLERÝ KARARLAR VE TUTANAKLAR DAÝRE BAÞKANLIÐI

Gelir Vergisi Hadleri

T.C. BAÞBAKANLIK Kanunlar vc Kararlar Gcncl Miidiirliiðii ~ TURKIYE BVYUK MILLET MECLISI BAÞKANLIGINA

Kýsa Çalýþma ve Kýsa Çalýþma Ödeneði

Katma Deðer Vergisi Uygulamalarý

ÖTV. Ýstanbul, 21 Temmuz 2008 Sirküler Numarasý : Elit /58. Sirküler. Baz Yaðlar Ýle Tütün Ve Tütün Mamullerinden Alýnan

Sosyal Güvenlik prim borçlarý

OKUL ÖNCESÝ EÐÝTÝM KURUMLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA D YÖNETMELÝK Çarþamba, 10 Eylül 2008

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM

Elit Grup. iii) Uzlaþma toplantýsý yapýlmýþ ancak nihai teklifin kabulü için verilen süresi geçmemiþ,

Seri Numaralý Kdv Genel Tebliði

MALÝ HÝZMETLER DAÝRE BAÞKANLIÐI

Baðkur da Sigortalýlýðýn Durdurulmasý Hakkýnda Gönderen : aysel_kurtulus - 27/11/ :56

2007/82 Nolu SGK GENELGESÝ(Fatura Bedellerinin Ödenmesinde Karþýlaþýlan Sorunlar) Cuma, 26 Ekim 2007

VERGİ AFFI TAKVİMİ. Bildirme/ Beyan Tarihi. Konu

Motorlu Taþýtlar Vergisi Oranlarý

VERGİ AFFI TAKVİMİ sayılı Askerlik Kanunu, - Mülga 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BÜTÇE TEKLİFLERİ

TMS-2 STOKLAR STANDARDINDA MALÝYET YÖNTEMÝ VE BÝR UYGULAMA ÖNERÝSÝ

ÝÇÝNDEKÝLER GÝRÝÞ 1. TEK DÜZEN HESAP PLANI

Stok, Sabit Kýymet, Kasa ve Ortaklardan Alacaklarýn Beyaný

Malullük,Yaþlýlýk,Ölüm Sigortalarý Prim Oranlarýnýn Ýþveren Hissesinden 5 Puan

VIII MALÝ PÝYASALAR 125

Matrah Arttýrýmý


Kanun Numarasý: 4562

Matrah Arttýrýmý

(Tahsilatýn Hýzlandýrýlmasý)

Sirküler Rapor /205-1

ݺletmelerin Rekabet Gücünün Artýrýlmasý. Dýºa Açýlmalarýna Mali Destek Programý

Maliye Bakanlığı Tebliğin Adı. Kurum

TEK BÝR METÝN HALÝNE GETÝRÝLEREK TASARRUF SAHÝPLERÝNE SUNULMAK ÜZERE TEKRAR BASTIRILIR.

Ýmar Kanununun 18.Maddesi...

GELİR VERGİSİ KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

ÖZET. Eylül 2016 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

ÖZET. Ekim 2016 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

Ocak 2019 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

Ba ve Bs Formlarý Ýle Ýlgili Kurallar, Yeniden Belirlenmiþtir

Haziran 2017 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri. Ocak-Haziran 2017 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

T.C YARGITAY 9. HUKUK DAÝRESÝ Esas No : 2005 / Karar No : 2006 / 3456 Tarihi : KARAR ÖZETÝ : ALT ÝÞVEREN - ÇALIÞTIRACAK ÝÞÇÝ SAYISI

( tarih ve Mükerrer Sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır) Harcama Yetkilileri Hakkında Genel Tebliğ (Seri No: 1)

ORDU SERBEST MUHASEBECÝ MALÝ MÜÞAVÝRLER ODASI

KUVEYT TÜRK EVKAF FÝNANS KURUMU A.ª.

- 31/3/2017 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları,

ÖZET. Ağustos 2016 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

ÝNSAN KAYNAKLARI VE EÐÝTÝM DAÝRE BAÞKANLIÐI

ÖZET. Kasım 2016 Dönemi Bütçe Gerçekleşmeleri

Faaliyet Raporu. Banvit Bandýrma Vitaminli Yem San. A.Þ. 01 Ocak - 30 Eylül 2010 Dönemi

KONU: ELEKTRİK ÜRETİMİ LİSANS HARÇLARI İLE İLGİLİ HARÇLAR KANUNU SİRKÜLERİ H K.

: 47 seri No lu Belediye Gelirler Kanunu Genel Tebliği. : Tebliğde 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren uygulanacak çevre temizlik vergisi

SOSYAL GÜVENLÝK KURUMUNCA 6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHSÝL USULÜ HAKKINDA KANUNA GÖRE KULLANILA Cumartesi, 27 Eylül 2008

Ba ve Bs Formlarýna Ýliþkin Uygulamada ve Verilme Sürelerinde Deðiþiklikler Yap

Sirküler Rapor Mevzuat /30-1 TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ (SERİ: B SIRA NO: 9) YAYIMLANDI

Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 26228

Sirküler Rapor /101-1 ELEKTRİK ÜRETİMİ LİSANS HARÇLARINA İLİŞKİN HARÇLAR KANUNU SİRKÜLERİ YAYIMLANDI

2010 YILI FAALÝYET RAPORU

Yeminli Mali Müşavirlik Bağımsız Denetim ve Danışmanlık

Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun

TABLO-2 A GRUBU KADROLARA PERSONEL ALIMINA ÝLÝÞKÝN BAZI BÝLGÝLER

girmektedir.

YÖNETMELİK. MADDE 4 (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 6475 sayılı Kanunun 3 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

Sirküler No: 2017 / 38 Tarih:

21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 58 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

YAPILANDIRMA KANUNU ÖZET TABLO. Silinecek/Ödenecek Kısım. Alacak aslının tamamı ödenecek.

GRUP TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ GÖRÜÞMELERÝNDE UYUÞMAZLIK

Sirküler Tarihi : Sirküler No : : 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Hak.

TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝNÝN DIÞ ÝLÝÞKÝLERÝNÝN DÜZENLENMESÝ HAKKINDA KANUN

KALKINMA AJANSLARININ HİZMETLERİNE İLİŞKİN KANUN (1)

Duyuru No: 2015/67 İstanbul, 11/09/2015

Tarih : Sayı : Konu : Mali Tatil Uygulaması

TÜRK PARASI KIYMETÝNÝ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARAR Salý, 27 Mayýs 2008

Kasa Ve Ortaklar Cari Hesabý Ýçin Torba Yasadan Yararlanan Mükellefleri Bekleyen Ýki Büyük Tehlike Cuma, 29 Nisan 2011

Transkript:

5779 Sayýlý Kanunun Getirdikleri Nuri SEZGÝN * Finansman yapýsý yürürlükteki kanunlarla devam etmek durumunda kalmýþtýr. Bunun sonucu mahalli idarelerin yetki ve görevleri bunlara paralel giderlerinde geniþleme oluþurken, gelirleri ayný kalmýþtýr. Bu da mahalli idarelerin ö- zellikle belediyelerin borçlanmalarýnýn artýþýna neden olmuþtur. Ülkemizde yýllardan beri yerel yönetim reformu devamlý gündemde kalmýþ ancak, 2005 yýlýnda 5272 (5393), 5216, 5302 sayýlý kanunlarla mahalli idareler reformu ele alýnmýþtýr. Yapýlan düzenlemelerle mahalli idarelerin statüleri, görev ve yetkileri, organlarý yeniden düzenlenmiþ fakat finansman yapýsýna iliþkin bir düzenleme yapýlmamýþtýr. Finansman yapýsý yürürlükteki kanunlarla devam etmek durumunda kalmýþtýr. Bunun sonucu mahalli idarelerin yetki ve görevleri bunlara paralel giderlerinde geniþleme oluþurken, gelirleri ayný kalmýþtýr. Bu da mahalli idarelerin özellikle belediyelerin borçlanmalarýnýn artýþýna neden olmuþtur. Bu tek taraflý düzenlemelerden sonra siyasi irade mahalli idarelerin finansman yapýsýnýn da yeniden düzenlenmesi gereðine i- nandýðýndan, merkezi yönetimden mahalli idarelere verilen paylarda bir düzenleme yaparak durumu dengelemeyi amaçladýðý görülmektedir. Bu amaçla 5779 sayýlý Ýl Özel Ýdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkýnda Kanun 15.07.2008 tarih ve 26937 sayýlý Resmi Gazete de yayýnlanarak yürürlüðe girdi. Bu yazýnýn konusu bu yasal düzenlemenin incelenmesidir. Genel Bilgi Ýl özel idareleri ve belediyelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamý üzerinden pay verilir. Pay, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamýndan, vergi iadeleri düþüldükten sonra kalan net tutar üzerinden hesaplanýr. düzenlemesinden sonra; 1. Büyükþehir dýþýndaki belediyelere yüzde 2,85, büyükþehir ilçe belediyelerine yüzde 2,50 ve il özel idarelerine yüzde 1,15 i ayrýlýr düzenlemesi ile il özel idareleri için pay oraný ayný kalýrken, belediyeler için iki ayrý pay oraný belirlenmesi, 2. Büyükþehir belediyeleri için, Büyükþehir belediye sýnýrlarý içinde yapýlan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamýnýn yüzde 5 i ile, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamý üzerinden büyükþehir ilçe belediyelerine ayrýlan paylarýn yüzde 30 u büyükþehir belediye payý olarak ayrýlmasý, 3. Paylarýn daðýtýmýna esas belediye ve il nüfuslarýnýn, her yýlýn ocak ayýndan geçerli olmak üzere güncellenmesi, 4. Ýller Bankasý nca daðýtýlan paylarýn her a- yýn en geç onuncu günü mesai saati sonuna kadar ilgili idarelere gönderilmesi. 5. Paylarýn hesaplanmasýnda nüfus kriterinin yanýnda baþka kriterlere de yer verilmesi, 6. Denkleþtirme ödeneði getirilmesi, 7. Paylardan yapýlacak kesintiler için yeniden düzenleme yapýlmasýna ek olarak, aylýk tahakkuk eden vergi ve sosyal güvenlik prim kesintilerinin paylardan kesilerek ilgili kurumlarýn hesaplarýna havalesi, 8. Özel iletiþim vergisi ve Özel tüketim ver- 72 * Pendik Belediyesi Mali Hizmetler Müdürü

gisinin tamamýnýn kapsama alýnarak pay hesabýnda belirlenen matrahýn artýrýlmasý, esaslarý getirilmiþtir. Paylarýn Hesaplanmasý ve Daðýtýlmasý 2380 sayýlý Kanunda mahalli idarelere genel bütçe vergi gelirleri üzerinden ayrýlan payýn sadece nüfus esasýna göre hesaplanarak daðýtýlmasýnýn ciddi eleþtirilere neden olduðu bilinmektedir. Bu yasa ile paylarýn hesaplanmasýnda nüfus kriterinin etkisi azaltýlarak baþka kriterler getirilmiþtir. I. Pay Hesabýnda Uygulanacak Oran Kanun un 2/2 maddesi ile; Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamýnýn; 1. Yüzde 2,85 i büyükþehir dýþýndaki belediyelere, 2. Yüzde 2,50 si büyükþehir ilçe belediyelerine, 3. Yüzde 1,15 i il özel idarelerine ayrýlýr. düzenlemesinin yapýldýðý, bu düzenleme ile belediyeler için iki ayrý oran belirlendiði, Ýl Özel Ýdareleri için bir deðiþiklik yapýlmadýðý görülmektedir. 2380 sayýlý yasa ile belediyeler için belirlenen en son oran % 6 idi. Pay daðýtýmýnda asýl kriter belediyelerin nüfusu idi. Ýl ve belediye nüfuslarý arttýðýnda pay artar, nüfus azaldýðýnda pay azalýrdý. Nüfus ile pay arasýnda doðru bir orantý vardý. Yasa ile bu duruma son verilmiþ, hem belediyeler için iki ayrý oran belirlenmiþ, hem de a- þaðýda görüleceði üzere pay daðýtýmýnda nüfusun etkisi azaltýlmýþtýr. Ancak geçmiþten günümüze ülkemizde demografik yapýnýn deðiþimi incelendiðinde geliþmiþ illere ve büyükþehirlere doðru hýzlý bir göç oluþtuðu, bu göçün de halen devam ettiði bilinen bir gerçektir. Bu durumda büyükþehir dýþýndaki belediyelerin nüfusu azalýrken, pay o- raný sabit olduðu için pay da sabit kalmaktadýr. Büyükþehir ilçe belediyelerinin de nüfusu artarken pay oraný sabit olduðu için bu belediyelerin alacaðý pay da ayný kalmaktadýr. Diðer bir ifade ile Büyükþehir dýþýndaki belediyelerin nüfusu azalýrken payý artmakta, Büyükþehir ilçe belediyelerinin nüfusu artarken payý azalmaktadýr. Dolayýsýyla nüfusla pay arasýnda ters o- rantý oluþmaktadýr. Bu düzenlemenin mantýðý anlaþýlamamaktadýr. Kanun un gerekçesinde Anayasa nýn 127. maddesinde öngörülen mahalli idarelere görevleri ile orantýlý gelir kaynaklarý saðlanýr ilkesine dayandýrýldýðý görülmektedir. II. Nüfus Güncellemesi Esasý Kanun un 2/5 maddesi ile Belediye ve il nüfuslarý, her yýlýn ocak ayýndan geçerli olmak ü- zere güncellenerek pay ayrýlmasý esasý getirilmiþtir. Bu iþlem her yýlýn ocak ayýndan geçerli olmak üzere Ýçiþleri Bakanlýðý tarafýndan, Türkiye Ýstatistik Kurumu ndan alýnmak suretiyle, Ýller Bankasý ve Maliye Bakanlýðý na bildirilir. Belde, köy, mahalle veya bunlarýn bazý kýsýmlarýnýn bir belediyeye katýlmasý veya birleþmesi halinde bu belediyelerin payý, katýlma veya birleþmenin fiilen gerçekleþtiði tarihi takip eden Ocak ayýnýn birinci gününden itibaren yeni nüfuslarýna göre hesaplanýr. III. Paylarýn Tahsisinde Getirilen Kriterler 1. Ýl Özel Ýdare Paylarýnýn Tahsisinde Getirilen Kriterler Kanun un 4. maddesi il özel idare paylarýnýn tahsisinde esas alýnacak kriterleri düzenlemiþtir. Bunlar; a) Yüzde 50 lik kýsmý illerin nüfusu, b) Yüzde 10 luk kýsmý illerin yüzölçümü, c) Yüzde 10 luk kýsmý illerin köy sayýsý, ç) Yüzde 15 lik kýsmý illerin kýrsal alan nüfusu, d) Yüzde 15 lik kýsmý illerin geliþmiþlik endeksidir. Paylarýn hesaplanmasý ve daðýtýmda bu kriterler esas alýnacaktýr. (d) bendinde belirtilen kriter için Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý tarafýndan tespit edilen en son endeks esas alýnýr. Bu Geçmiþten günümüze ülkemizde demografik yapýnýn deðiþimi incelendiðinde geliþmiþ illere ve büyükþehirlere doðru hýzlý bir göç oluþtuðu bilinen bir gerçektir. Büyükþehir dýþýndaki belediyelerin nüfusu azalýrken, pay oraný sabit olduðu için pay da sabit kalmaktadýr. endeksin kullanýmýnda iller geliþmiþlik katsayýlarýna göre en az geliþmiþ ilden en çok geliþmiþ ile doðru ve eþit sayýda i- li içeren beþ gruba ayrýlýr. Ýllerin eþit sayýda beþ gruba ayrýlmasýnda eþitliði bozan il son gruba ilave edilir. Birinci fýkranýn (d) bendine göre belirlenen miktarýn yüzde 23 ü birinci gruba, yüzde 21 i ikinci gruba, yüzde 20 si üçüncü gruba, yüzde 19 u dördüncü gruba ve yüzde 73

Ýl Genel Meclisleri 17 si beþinci gruba tahsis edilir. Bu tahsisat, her grup içinde, gruba giren illerin nüfuslarýna göre daðýtýlýr. Ýl Özel Ýdare paylarýnýn belirlenmesinde nüfus kriterinin etkisi % 50 olarak belirlenmiþtir. Kalan yarýsýnýn da diðer kriterlerin etkisi ile belirlenmesi öngörülmüþtür. 2. Belediye Paylarýnýn Tahsisinde Getirilen Kriterler Kanun un 5. maddesi belediye paylarýnýn tahsisinde esas alýnacak kriterleri düzenlemiþtir. Bunlar; a) Yüzde 80 lik kýsmý belediyelerin nüfusu, b) Yüzde 20 lik kýsmý geliþmiþlik endeksidir. Belediye paylarýnýn hesaplanmasý ve daðýtýmýnda bu kriterler esas alýnacaktýr.. Geliþmiþlik endeksine göre daðýtýlacak miktar için Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý tarafýndan tespit edilen en son veriler esas alýnýr. Bu endeksin kullanýmýnda, ilçeler geliþmiþlik katsayýlarýna göre en az geliþmiþ ilçeden en çok geliþmiþ ilçeye doðru ve eþit sayýda ilçeyi içeren beþ gruba ayrýlýr. Eþitliði bozan ilçe son gruba ilave edilir. Belde belediyelerine baðlý bulunduklarý ilçenin endeks deðeri uygulanýr. Birinci fýkraya göre belirlenen miktarýn yüzde 23 ü birinci gruba, yüzde 21 i ikinci gruba, yüzde 20 si üçüncü gruba, yüzde 19 u dördüncü gruba ve yüzde 17 si beþinci gruba Büyükþehir ilçe belediyelerine ayrýlan paylarýn yüzde 30 u büyükþehir belediye payý olarak ayrýlýr. düzenlemesi ile Büyükþehir belediyelerine, ilçe belediyeleri üzerinden verilen pay % 5 azaltýlmýþtýr. Daha önce bu oran % 35 olarak belirlenmiþtir. 74 tahsis edilir. Bu tahsisat, her grup içinde, gruba giren belediyelerin nüfuslarýna göre daðýtýlýr. Geliþmiþlik endeksi kriterine göre pay hesaplanýrken haklý olarak az geliþmiþlere yüksek oran, geliþmiþlere düþük oran olmak üzere tersine orantýlý bir sistem öngörülmektedir. Ancak zamanla bu kriterler saptýrýlarak, geçmiþte Marmara Depremi nedeniyle tabii afetler nedeniyle altyapý hasarýna maruz kalan belediyelere yapýlan yardýmlarda görülen taraflý, subjektif uygulamalara benzetilmez. 3. Büyükþehir Ýlçe Belediyeleri Payý Kanun un 5/3 maddesi ile Büyükþehir ilçe belediyeleri payýnýn, nüfus esasýna göre daðýtýlmasý esasý getirilmiþtir. Bu grup için baþka bir kriter öngörülmemiþtir. Büyükþehir ilçe belediyelerine ayrýlan paylarýn yüzde 30 u büyükþehir belediye payý olarak ayrýlýr. düzenlemesi ile Büyükþehir belediyelerine, ilçe belediyeleri üzerinden verilen pay % 5 azaltýlmýþtýr. Daha önce bu oran % 35 olarak belirlenmiþtir. Bu düzenlemede Büyükþehir belediyelerinin aleyhine % 5, Büyükþehir ilçe belediyeleri lehine % 5 oranýnda bir düzenleme yapýlmýþtýr. Bunlarýn yanýnda 2560 sayýlý ÝSKÝ kanununun 13/c maddesi yürürlüktedir. Bu nedenle Büyükþehir su ve kanalizasyon idarelerine Ýller Bankasý nca % 10 oranýnda ayrýlarak gönderilen pay uygulamasý halen devam etmektedir. 4. Büyükþehir Belediye Payý Kanun un 2/3 maddesi büyükþehir belediyeleri için iki ayrý pay düzenlemiþtir. Bunlar; I. Büyükþehir belediye sýnýrlarý içinde yapýlan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamýnýn yüzde 5 i II. Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamý üzerinden büyükþehir ilçe belediyelerine ayrýlan paylarýn yüzde 30 u büyükþehir belediye payý olarak ayrýlýr. Bu durumda 5216 sayýlý Büyükþehir Belediye Kanunu ile getirilen uygulama bu yasa kapsamýna alýnýrken, büyükþehir ilçe belediyeleri üzerinden büyükþehir belediyelerine verilen payýn oranýnýn % 5 azaltýldýðý görülmektedir. Kanun un 5/4 maddesi ile büyükþehir belediye payýnýn; a) Yüzde 70 i doðrudan ilgili büyükþehir belediyesi hesabýna, b) Kalan yüzde 30 luk kýsmý ise büyükþehir belediyeleri arasýnda nüfus esasýna göre c) Bu paylardaki artýþ bir önceki yýlýn ayný a- yýnda tahakkuk eden tutarlarýn yüzde 20 sinden fazla olamaz. Fazla olan tutarlar, artýþ oraný yüzde 20 den az olan büyükþehir belediyelerine bu oraný aþmamak üzere, nüfus esasýna göre daðýtýlmasý esaslarý getirilmiþtir. IV. Paylarýn Ayrýlmasý ve Gönderilmesi Kanun un 3. maddesi paylarýn ayrýlmasý ve gönderilmesini düzenlemiþtir. Paylar, Maliye Bakanlýðý tarafýndan aylýk olarak hesaplanýr. Maliye Bakanlýðý büyükþehir belediye paylarýný belirlenen kriterlere göre paylaþtýrarak bu belediyelere doðrudan, Ýl özel idareleri ve diðer belediyelerin payla-

rýný ise ilgili idarelere aktarýlmak üzere tahsil e- dilen ayý takip eden ayýn sonuna kadar Ýller Bankasý na aktarýr. Ýller Bankasý, paylarý 4 üncü ve 5 inci maddelerde belirtilen esaslara göre müteakip ayýn en geç onuncu günü mesai saati sonuna kadar ilgili idarelere gönderir. Bu düzenlemelerle Maliye Bakanlýðý; Büyükþehir belediye paylarýný doðrudan ilgili büyükþehir belediyelerine, Ýl özel idareleri ve diðer belediyelerin paylarýný ise ilgili idarelere aktarýlmak üzere tahsil e- dilen ayý takip eden ayýn sonuna kadar Ýller Bankasý na aktarýlacaðý, Ýller Bankasý, paylarý belirtilen esaslara göre müteakip ayýn en geç onuncu günü mesai saati sonuna kadar ilgili idarelere gönderileceði düzenlenmiþtir. V. Denkleþtirme Ödeneði Kanun un 6. maddesi Denkleþtirme Ödeneði baþlýðý ile yeni bir düzenleme yapmýþtýr. Kesinleþmiþ en son genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtý toplamýnýn binde biri Maliye Bakanlýðý bütçesine belediyeler denkleþtirme ö- deneði olarak konulmasý düzenlenmiþtir. Maliye Bakanlýðý, bu ödeneði, mart ve temmuz aylarýnda iki eþit taksit halinde daðýtýlmak üzere, Ýller Bankasý hesabýna aktarýr. Bu ödeneðin yüzde 60 ý, nüfusu 5.000 e kadar olan belediyelere, yüzde 40 ý ise nüfusu 5.001 9.999 arasýnda olan belediyelere eþit þekilde daðýtýlýr. Bu düzenleme ile belediyeler fonu ve mahalli idareler fonunun kaldýrýlmasý nedeniyle o- luþan boþluðun doldurulmasýnýn hedeflendiði görülmektedir. Ancak daðýtým esaslarýnýn yasa ile belirlenmesinin keyfi uygulamalarý ortadan kaldýracaðý görülmektedir. Kapsama Alýnan Vergiler Kanun un 8. maddesi ile düzenlenen yürürlükten kaldýrýlan hükümler kapsamýnda; 1. 4760 sayýlý Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun 17. maddesinin birinci fýkrasý yürürlükten kaldýrýlmýþ, böylece özel tüketim vergisi tahsilatýnýn tamamý üzerinden belediyelere pay verilmesi düzenlenmiþtir. 2. 6802 sayýlý Gider Vergileri Kanunu nun 39 uncu maddesinin altýncý fýkrasýnýn Özel Ýletiþim Vergisi tahsilatýndan mahalli idarelere pay verilmemesi düzenlemesi yürürlükten kaldýrýlmýþ, Özel Ýletiþim Vergisi de kapsama alýnmýþtýr. Özel Tüketim Vergisinin tamamý ile Özel Ý- letiþim Vergisinin kapsama alýnmasý, mahalli i- darelere ayrýlan paylarda 2007 yýlý verileri ile % 18 oranýnda bir artýþ saðlamasý beklenmektedir. Paylardan Kesinti Yapýlmasý Kanun un 7. maddesi ile paylardan yapýlacak kesintiler düzenlenmiþtir. Bu düzenlemede iki ayrý kesinti yapýlmasý benimsenmiþtir. Bunlar; A. Borçlar Ýl özel idareleri ve belediyeler ile bu idarelere baðlý kuruluþlarýn ve bunlara ait tüzel kiþilerin, a) 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil U- sulü Hakkýnda Kanun hükümlerine göre takip edilen devlete olan borçlarý, b) 4749 sayýlý Kamu Finansmaný ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkýnda Kanun kapsamýnda tanýmlanan hazine alacaðý niteliðindeki borçlarý, c) Ýller Bankasý na olan borçlarý ile d) Sosyal güvenlik kuruluþlarýna olan borçlarýna karþýlýk, bu idareler adýna her ay genel bütçe vergi gelirleri tahsilatý toplamý üzerinden ayrýlacak tutardan, alacaklý idarelerin talebi ü- zerine, ilgisine göre Maliye Bakanlýðý veya Ýller Bankasý tarafýndan kesinti yapýlarak alacaklý idarelere ödenir. B. Aylýk Vergi ve SGK Prim Tahakkuklarý Bu da mevzuata yeni giren bir düzenlemedir. Ýl özel idareleri ve belediyeler ile bunlarýn baðlý kuruluþlarý tarafýndan kanuni süresinde verilen; Sosyal güvenlik primleri Emekli kesenekleri bildirimleri Maliye Bakanlýðý, bu ö- deneði, mart ve temmuz aylarýnda iki eþit taksit halinde daðýtýlmak üzere, Ýller Bankasý hesabýna aktarýr. Bu ödeneðin yüzde 60 ý, nüfusu 5.000 e kadar olan belediyelere, yüzde 40 ý ise nüfusu 5.001 9.999 arasýnda olan belediyelere eþit þekilde daðýtýlýr. Gelir (stopaj) vergisi, Katma Deðer Vergisi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergi ve primler; bu vergi ve primlere ait beyanname ve bildirimlerin verildiði aya iliþkin olarak, bu idareler adýna genel bütçe vergi gelirlerinden ayrýlan paydan, bu 75

Ýl Genel Meclisleri madde uyarýnca yapýlacak tüm kesintilerden önce ilgisine göre Maliye Bakanlýðý veya Ýller Bankasý nca kesilerek ilgili vergi dairesi ve sosyal güvenlik kurumuna aktarýlýr. Bu þekilde tahsil edilen alacaklar, bildirimlerin yapýldýðý tarihte tahsil edilmiþ sayýlýr. Yapýlacak kesintilerin toplamý, hiçbir þekilde ayrýlan tutarlarýn toplamýnýn yüzde 40 ýný aþamaz. Bu düzenlemelerle il özel idareleri ve belediyelerin; I. Geçmiþ dönem borçlarýnýn kesilerek alacaklý kuruluþlara ödenmesi, II. Kanuni süresi içinde bildirilen vergi ve sosyal güvenlik kurumu primlerinin kesilerek alacaklý kuruluþlara ödenmesi düzenlenmiþtir. Haciz Uygulanmasý Kanun un 7/1 maddesi Bu Kanun da, il ö- zel idareleri ve belediyelere, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtýndan ayrýlacak paylar ile diðer kanunlarda bu idarelere verilmesi öngörülen paylarýn vergi hükmünde olduðu düzenlenmiþtir. Bu düzenleme ile yerel yönetimlere merkezi yönetimce verilen bu paylarýn haczedilmesinin önlenmesi amaçlanmýþtýr. Geçici Hükümler Kanun un 7/1 maddesi Bu Kanun da, il özel idareleri ve belediyelere, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtýndan ayrýlacak paylar ile diðer kanunlarda bu idarelere verilmesi öngörülen paylarýn vergi hükmünde olduðu düzenlenmiþtir. 76 I. 5286 sayýlý Kanun uyarýnca kaldýrýlan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüðü nün taþra teþkilatý için 2005 Mali Yýlý Bütçe Kanunu nda personel ve cari giderlere ayrýlan ödenekler kadar ödeneðin, personel sayýsýndaki deðiþimler dikkate alýnarak beþ yýl süreyle Maliye Bakanlýðý bütçesine konulacaðý, bu ödeneðin Bakanlýk tarafýndan 5286 sayýlý Kanun da belirtilen ilgili il özel idareleri ile büyükþehir belediyelerine aktarýlmasý, II. 5747 sayýlý Büyükþehir Belediyesi Sýnýrlarý Ýçerisinde Ýlçe Kurulmasý ve Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun hükümlerine göre tüzel kiþiliði ilk genel mahalli idareler seçimlerine kadar devam edecek ilçe ve ilk kademe belediyelerine genel bütçe vergi gelirleri tahsilatý toplamý üzerinden ayrýlan paylarýn yüzde 30 u, büyükþehir belediye payý olarak ayrýlmasý, III. Büyükþehir belediye paylarýnda 1/7/2008 ilâ 31/12/2008 dönemine iliþkin tahakkuk edecek aylýk artýþýn, 2007 yýlýnýn ayný dönemine iliþkin olarak tahakkuk eden aylýk tutarlarýn yüzde 50, 1/1/2009 ilâ 30/6/2009 dönemine iliþkin tahakkuk edecek büyükþehir belediye paylarýndaki artýþýn ise 2008 yýlýnýn ayný döneminde tahakkuk eden aylýk tutarlarýn yüzde 50 sinden fazla olamayacaðý, fazla olan tutarlarýn, artýþ oraný yüzde 50 den az olan büyükþehir belediyelerine bu oraný aþmamak ü- zere nüfus esasýna göre daðýtýlacaðý, IV. 1/7/2008 ilâ 31/12/2012 tarihleri arasýnda büyükþehir belediye paylarýnýn hesaplanmasýnda, 4760 sayýlý Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayýlý listede yer alan mallardan tahsil edilen Özel Tüketim Vergisi tutarlarý, bu dönemle sýnýrlý olmak üzere büyükþehir belediyesi pay hesabýna dahil edilmeyeceði, pay hesabýna dahil edilmeyecek tutarýn miktarýný ve süresini azaltmaya Bakanlar Kurulu nun yetkili olduðu düzenlenmiþtir. Yasaklar Kanun un 6/2 maddesi Bu Kanun da ayrýlmasý öngörülen paylar ile denkleþtirme ödeneði dýþýnda, mahalli idarelere yardým amacýyla, bakanlýklar ile baðlý ve ilgili kurum ve kuruluþlarýn bütçelerine pay, fon veya özel hesap gibi adlarla baþka bir ödenek konulamayacaðý düzenlemesi yapýlarak mahalli idarelere merkezi yönetimden ayrýlan pay ve yapýlacak yardýmlara bir disiplin getirilmesi amaçlanmýþtýr. Cezalar Kanun un 3/2 maddesi Belediye ve il özel i- dare paylarýný, Kanunda belirtilen süreler içinde ilgili idarelerin hesaplarýna yatýrmayan sorumlular hakkýnda beþ maaþ tutarý kadar aylýktan kesme cezasý uygulanýr. hükmü getirilmiþtir. Yürürlük a) Denkleþtirme ödeneði uygulamasý 1/1/2009 tarihinde, b) Kanuni süresi içinde bildirilen vergi ve sosyal güvenlik kurumu primlerinin kesilerek alacaklý kuruluþlara ödenmesi 1/7/2009 c) Diðer düzenlemelerin 1/7/2008 tarihinde yürürlüðe gireceði düzenlenmiþtir.