Bülten DEĞERLENDİRME Erdoğan Trump görüşmesi sabahına iyimser risk iştahı ile uyanıyoruz. Bugün TSİ 19:40 da Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ı Beyaz Saray da ziyaret edecek. Güvenlik konusunun ana gündem maddesi olması bekleniyor. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Sabah saatlerinde Doğu Avrupa da açıklanacak ilk çeyrek büyüme verilerini takip edeceğiz. Geçtiğimiz haftalarda Çek Cumhuriyeti nin para çıpasını terk ettiğini gözlemlemiştik. Buna istinaden Polonya nın bölgede yükselen enflasyon nedeniyle faiz arttırabileceği sonucuna ulaşmıştık. Geçtiğimiz Cuma günü kredi derecelendirme kuruluşu Moody s, Polonya nın görünümünü negatiften durağana çekti. Moody s, siyasi gelişmelerin ekonomideki toparlanmanın önüne geçemeyeceği argümanına dayanarak görünümü değiştirdiğini açıkladı. Polonya Zlotisi, değer kazanma eğiliminde. Sene başından beri Zloti %9 oranında değer kazandı. İlk çeyrekte ekonominin %3,9 büyüme hızına ulaştığı düşünülüyor (TSİ 11:00). Macaristan ın %3,2 (TSİ 10:00) Çek Cumhuriyeti nin ise %2,3 (TSİ 10:00) büyüdükleri beklenmekte. Polonya nın endüstri yapısı bizimkine benzediği için Polonya daki büyümenin Türkiye ilk çeyrek büyümesine ilişkin de vereceği haber var. Endüstri yapısı bize benzeyen ülkelerin para birimlerindeki değer kazançları Türk ihracatçılar için kur oynaklıklarına karşı bir koruma kalkanı. Öğlen TSİ 12:00 de ise Avro Bölgesi için büyümenin ikinci tahmini açıklanacak. Para birliğinin ilk çeyrek için daha önceden açıklanan %0,5 oranındaki büyümesinde güncelleme beklenmiyor. TSİ 9:00 da Avrupa daki araç tescil verisi açıklanacak. Avrupa da gerileyen işsizlik oranı, düşen petrol fiyatları ile birleşince otomobil talebinde artışla sonuçlandı. 2013 yılında dip seviyeye düşen araç tescilleri, işsizliğin 2013 Mart ayında ulaştığı %12,1 oranından %9,5 oranına iyileşmesiyle toparlanma eğilimine girdiler (Şekil 1). Avrupa da artan otomobil talebi (Şekil 2), Türk üreticilerin de gelişmelerden faydalanmalarını sağlıyorlar. Otomobil üretimi ve ihracatı bu sene Türkiye de rekorlar kırmakta (Şekil 3). Şekil 1: Avrupa da işsizlik ve otomobil talebi.
Bülten DEĞERLENDİRME Şekil 2: Avrupa da otomotiv arz ve talebi. Şekil 3: Avrupa da otomotiv talebi ve Türkiye nin otomotiv arzı. Almanya da TSİ 12:00 de Mayıs ayı ZEW anketi açıklanacak. ZEW, finans yöneticileri ve analistleri ile gerçekleştirilen bir anket. Bu nedenle reel ekonomiyi tam yansıtmasa da finansal piyasalardaki iyimserliği ölçmesi açısından faydalı bir endeks. ZEW un yüksek seviyelerini sürdürmesi bekleniyor. Öğleden sonra TSİ 16:15 de ABD de sınai üretim ve kapasite kullanım verileri takip edilecek. Konut yoğunluklu haftada bugün TSİ 15:30 da yeni konut inşaatları verisi açıklanacak. Nisan ayına ilişkin verilerin ikinci çeyrekte beklenen toparlanma ile uyumlu görüntü sergilemeleri bekleniyor.
Bülten PİYASA DETAYLARI-I Döviz Piyasası Kur haftaya düşüşle başlarken; dolar endeksinin 98,7 seviyelerine kadar gerilemesiyle ve küresel piyasalardaki pozitif havanın katkısıyla şimdilerde 3,5420 seviyelerinde işlem görmekte. Dünyanın en büyük iki petrol üreticisi Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim kesintilerinin Mart 2018'e uzatılması görüşünde olduklarını belirtmeleri ardından petrol fiyatlarında yaşanan artışla birlikte emtia ihracatçısı ülkelerin para birimlerinde dün belirgin değer kazançları görüldü. Kolombiya Pezosu, Güney Afrika Randı ve Rus Rublesi günün en çok değer kazanan gelişmekte olan ülke para birimleri oldu. (%1,3 ve üzeri değer kazandılar) Yeni günde ise dolar karşısında yükselişe Güney Kore Won unun %0,6 artışla öncülük ettiğini görüyoruz. Wall Street te kazanımların ortalama %0,5 artış yönünde olması ardından Asya borsaları güne hafif alıcılı bir başlangıç yapıyor. S&P 500 endeksi dün enerji hisselerinin desteğiyle 2.400 seviyesinin üzerine çıkarken; Nikkei endeksi 20.000 seviyesine yaklaştı. 30 Ara 16 12 May 17 15 May 17 2016 Sonuna Göre $/TL 3,5235 3,5719 3,5483-0,7% 0,7% /TL 3,7053 3,9071 3,8954-0,3% 5,1% Sepet* 3,6144 3,7395 3,7219-0,5% 3,0% /$ 1,0517 1,0931 1,0975 0,4% 4,4% $/Yen 116,96 113,38 113,79 0,4% -2,7% $ Endeks 102,68 99,25 98,91-0,3% -3,7% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,5$+0,5 ) Emtia Piyasası 3,5 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Suudi Arabistan ve Rusya enerji bakanlarının, OPEC'in üretim kısıntısı anlaşmasının 9 ay daha uzatılmasından yana olduklarını açıklamasının ardından Brent petrolün varil fiyatı 21 Nisan dan bu yana en yüksek seviye olan USD 52,6 seviyesine kadar tırmandı. ABD ham petrolün varil fiyatı ise USD 50 seviyesini aşmakta zorlansa da USD 49,6 seviyesine kadar yükseldi. Altın fiyatları, değer kaybeden dolar endeksiyle birlikte alıcılı bir seyir izliyor ve şimdilerde ons başına USD 1.235 lerde işlem görüyor. 4 3,95 3,9 3,85 3,8 3,75 3,7 3,65 3,6 3,55 $/TL Sepet /$ (Sağ eks) Fed in agresif faiz artışları yapmayacağı beklentileriyle birlikte dolar endeksi zayıflarken; EUR/USD paritesi, 1,10 seviyesine doğru hareketlendi. Bugün İngiltere TÜFE, Almanya ZEW endeksi, ABD konut başlangıçları, inşaat izinleri, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı açıklanacak. İngiltere de enflasyonun %2 lik hedefin üzerinde seyretmesi beklenirken; enflasyon son 2 aydır %2,3 değerini almakta. ABD de NAHB konut fiyat endeksinin Mayıs ayında beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi ardından inşaat izinlerinin Nisan ayında hava koşullarının da iyi gitmesiyle yükseliş kaydetmesi bekleniyor. Geçtiğimiz gün bir araya gelen Macron ve Merkel in görüşmeleri sonrası Avrupa Birliği'nin iki önde gelen gücü Fransa ve Almanya, AB entegrasyonunu derinleştirmek için bir yol haritası çizme kararı aldı ve bu reformları gerçekleştirmek için AB anlaşmalarını değiştirebilmenin önünü açtı. 1,10 1,09 1,08 1,07 1,06 1,05 1,04 1,03 Altın($/Ons) 1.148 1.228 1.231 0,2% 7,2% Petrol(Brent) 56,1 50,8 51,8 1,9% -7,6% Gümüş($/Ons) 15,9 16,5 16,6 1,0% 4,6% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 1.300 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 1.280 1.260 1.240 1.220 1.200 1.180 1.160 1.140 1.120 1.100 Kaynak: Bloomberg Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 57 55 53 51 49 47
Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Bülten PİYASA DETAYLARI-II Faiz Piyasası TL deki değer kazancı ve küresel artan risk iştahıyla birlikte dün faiz piyasasında alıcılı bir seyir öne çıktı. 5 ve 10 yıllık gösterge kağıtların faizi 4 ve 5 baz puan gerileme kaydetti. Hazine bugün 2 ve 5 yıllık, 6 ayda bir sabit kupon ödemeli devlet tahvillerinin ihraçlarını gerçekleştirecek. 2 yıllık devlet tahvilinin ilk ihracı olurken; 5 yıllık kağıdın yeniden ihracı gerçekleşecek. ABD 10 yıllıkların faizi şimdilerde %2,33 lerden işlem görürken; dün akşam saatlerinde %2,35 lere yükselmişti. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 93 milyar TL düzeyine gerilerken; fonlamanın 10 milyar TL lik kısmı %9,25 ten BAPP tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası ndan %12,25 ile 83 milyar TL borçlandı. Ortalama fonlama maliyeti ise %11,92 seviyesinde sabit kaldı. 2 Yıllık Gösterge Tahvil* 10,65 11,45 11,51 0,06 0,86 USD Libor( 3 aylık) 1,00 1,18 1,18 0,00 0,18 EUR Libor( 3 aylık) -0,34-0,37-0,37 0,00-0,03 O/N BIST Repo 8,48 11,98 11,96-0,02 3,48 Eurobond 2045* 6,79 6,00 5,99-0,02-0,80 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Göre * bileşik faiz 13 12 11 10 11,5 10,5 9 8 7 6 5 9,5 8,5 7,5 6,5 Oca 15 Mar 15 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru May 15 Tem 15 Eyl 15 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi GLP Borç Verme Faiz Oranı Kas 15 Oca 16 %11,92 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i 208 seviyesinden 205 seviyesine gerileyerek 5 Mayıs tan bu yana en düşük kapanışını yaptı. Mar 16 May 16 Tem 16 Eyl 16 Kas 16 %11,51 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*) Oca 17 Mar 17 May 17 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 Milyon TL 1.000 789 500 0,1 0 Borsalar Dün küresel piyasalardaki olumlu havanın katkısıyla TL varlıklarda alıcılı bir görünüm hakimdi. Borsa İstanbul da küresel borsalardaki yükselişi izleyerek günü %0,6 artışla sonlandırdı. Yeni günde Asya borsalarını takip ederek ve TL deki değer kazancının sürmesiyle ılımlı bir başlangıç yapabiliriz. Göre BIST-100 78.139 94.996 95.588 0,6% 22,3% BIST-30 95.499 116.849 117.561 0,6% 23,1% Sanayi 83.586 101.429 101.884 0,4% 21,9% Hizmetler 49.626 60.530 61.160 1,0% 23,2% Mali 103.595 123.759 124.469 0,6% 20,1% Bankalar Endeksi 129.550 159.338 160.601 0,8% 24,0% Dow Jones 19.820 20.897 20.982 0,4% 5,9% S&P 500 2.249 2.391 2.402 0,5% 6,8% DAX 11.481 12.770 12.807 0,3% 11,5% Nikkei 225 19.145 19.870 19.895 0,1% 3,9% Bovespa 60.227 68.222 68.474 0,4% 13,7% 1350 1150 950 750 550 350 150 İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) 93000 88000 83000 78000 73000 68000 Kaynak: Reuters, Bloomberg
Bülten PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Bütçe dengesi Nisan ayında 3 milyar TL açık verdi. New York Fed imalat sanayi endeksi Mayıs ayında beklentilerin altında kaldı ve -1 gerçekleşti. Bütçe dengesi Nisan ayında 3 milyar TL açık verdi. Faiz dışı fazla 0,3 milyar TL oldu. Ocak- Nisan döneminde bütçe açığı 17,9 milyar TL, faiz dışı fazla ise 4,2 milyar TL gerçekleşti. Vergi gelirleri Nisan ayında %14,3 artış göstererek 2017 yılı için öngörülen %11,4 lük hedefin üzerinde gerçekleşti. Dolaylı vergiler ilgili dönemde reel olarak %4,7 artış sergiledi. Yetkililerin ekonomik faaliyeti desteklemek adına genişleyici maliye politikasına yönelmesiyle harcamalarda gözlenen artış bütçe açığını yılın ilk dört ayında geçen yıla göre daha yüksek kalmasında belirleyici oldu. Bütçe açığı/gsyh oranı 2016 yılını %1,1 seviyesinde tamamlarken; kamu teşviklerinin bu yıl bu orana etkisinin %0,7 düzeyinde olması bekleniyor. Ancak güçlenen büyümeyle (artan vergi gelirleri) birlikte bu etkinin tam yansımasının daha sınırlı olması bekleniyor. Vergi gelirlerinde trend yukarı işaret ediyor. 2017 yılının tamamı için öngörülen 511 milyar TL lik vergi gelirinin yılın ilk dört ayında %30 undan fazlasının sağlandığı görülmekte. Şubat ve Mart ayında %15 in üzerinde yükseliş kaydeden harcamalar Nisan ayında %13 yükselerek artış hızında ivme kaybetti. Yetkililerin istihdam seferberliği kapsamında aldığı önlemler ve teşviklerle birlikte bugün açıklanan verilere göre Şubat döneminde işsizlik oranı hem arındırılmış hem de manşet veri de gerileme kaydetti. İşgücüne katılma oranı yeni tarihi seviyesine yükselmesine karşın işsizlik oranlarındaki iyileşme dikkat çekiyor. İstihdam piyasasındaki ek her iyileşmenin de doğrudan vergileri (gelir ve kurumlar vergisi) pozitif etkileyeceğini ve bütçe dengesine olumlu katkı sağlayacağı düşünülmekte. UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.