EKG Ritim Bozuklukları 1
Ritim Bozuklukları DİSRİTMİ; kalbin normal elektriksel ritminden olan sapmalara denir ARİTMİ; kalbin elektriksel aktivitesinin olmamasıdır Disritmi nedenleri; Miyokardiyal hasar, OSS bozukluğu, KMP ler, hipoksi, asidoz, elektrolit bzk, ilaçlar, hipotermi, idiopatik olaylar 2
Aritmilerin Oluşumu 3
EKG Ritim Bozuklukları Sinüs ritimleri Atrial disritmiler AV junctional ritim ve AV bloklar Ventriküler ritimler ve dal blokları 4
Sinüs Ritimleri Normal sinüs ritmi Sinüs bradikardisi Sinüs taşikardisi Sinüs aritmisi Sinüs arresti 5
Normal Sinüs Ritmi EKG özellikleri; Belirgin olarak izlenebilen P dalgaları olmalı P dalgalarının morfolojileri aynı olmalı Her P dalgasını bir QRS kompleksi takip etmeli QRS komplekslerinin hızı sabit olmalı PR intervali normal olmalı PR intervali sabit olmalı P dalga hızı 60-100 arasında olmalı 6
Sinüs Bradikardisi Sinüs nodundan çıkan uyarılar dakikada 60'ın altındadır. EKG özellikleri; Hız Ritim P dalgası P-R aralığı QRS : 40-60/dakika : Düzenli : Büyüklük ve şekli normal : Normal : Normal 7
Sinüs Taşikardisi Sinüs nodundan çıkan uyarılar dakikada 100'den fazladır. EKG özellikleri; Hız : 100-160/dakika Ritim : Düzenli P dalgası : Büyüklük ve şekli normal P-R Aralığı : 0.12-0.20 QRS : Normal 8
Sinüs Aritmisi Sinüs nodundan çıkan uyarılar düzensizdir. Düzensizlik sıklıkla inspiryum ve ekspiryum nedeniyledir. EKG Özellikleri; Hız : Genellikle normal (60-100/dakika) Ritim : En kısa ve en uzun R-R intervalleri arasında 0.12 saniye veya daha fazla bir fark vardır ve düzensizdir. P dalgası : Büyüklük ve şekli normal P-R aralığı : Normal QRS : Normal 9
Atrial Aritmiler Premature atrial kontraksiyon İletilememiş premature atrial kontraksiyon Atrial taşikardi Atrial flutter Atrial fibrilasyon Wandering atrial pacemaker Preeksitasyon sendromları 10
Premature Atrial Kontraksiyon Ektopik bir atrial odaktan kaynaklanır. Normal bir sinüs ritmi varlığında görülür. QRS kompleksine eşlik eden erken, anormal P dalgası ve bunu takip eden bir duraklama bulunur. EKG özellikleri; Hız : Genellikle normal (60-100/dakika) Ritim : Düzensiz; PAK'u takip eden duraklamadan dolayıdır. Bu duraklama (pause) genellikle tam değildir. P dalgası : Prematürdür ve sinüs P dalgasından farklıdır. P-R aralığı : Normal, uzun yada kısa olabilir. QRS : Genellikle normal; eğer impuls aberran bir yoldan iletilmişse geniştir. 11
Atrial Taşikardi Birbirini takip eden üç veya daha fazla atrial ektopik atım atrial taşikardiyi oluşturur. Atrial impulslar AV nodda bloke olursa ventriküllere iletilemez. Bu ritim bloklu atrial taşikardi olarak adlandırılır. EKG özellikleri; Hız : Atrial hız 140-250 atım/dk, ventriküler hız 140-250 atım/dk dır (AV blok varsa daha yavaş). Ritim :Düzenli P dalgası :Anormal (P dalgalarının tanımlanması sıklıkla zordur) P-R aralığı : Genellikle ölçülemez (Çünkü P dalgaları gizlenmiştir) QRS : Genellikle normal fakat aberran ileti varsa geniş olabilir. 12
Atrial Flutter Hızlı düzenli bir atrial odaktan kaynaklanır. Atrial kaslar bu hızlı stimülasyona flutter veya F dalgaları olarak isimlendirilen testere dişi görünümlü atrial defleksiyon ortaya çıkararak cevap verir. İzoelektirik hat kaybolmuştur. EKG özellikleri; Hız : Atrial hız 250-400 iken, ventriküler hız değişkendir. Ritim : Düzenli fakat AV iletim oranı değişirse düzensiz olabilir. P dalgası : Her QRS kompleksi öncesinde iki, üç, dört veya daha fazla F dalgaları bulunur. P-R aralığı : Ölçülmesi gerekli değildir. QRS : Normal Açıklama : Atrial impulsların yalnızca yarısı, üçte biri veya dörtte biri AV nod yoluyla ventriküllere iletilir. Ortaya çıkan ritim 2:1, 3:1 veya 4:1 AV bloklu atrial flutter olarak adlandırılır. Eğer iletim oranı değişkense ritim değişken AV bloklu atrial flutter olarak adlandırılır. 13
14
Atrial Fibrilasyon Ektopik bir atrial odaktan hızlı, düzensiz, kaotik bir atım olduğu zaman meydana gelir. Genellikle prematür atrial kontraksiyon tarafından presipite edilir. Atrial fibrilasyon dalgalı, düzensiz bir izoelektirik hatla beraber tümüyle düzensiz bir ventriküler hızla karakterizedir. EKG özellikleri; Hız : Atrial hız 400 veya daha fazla (ölçülemez), ventriküler hız değişkendir. Ritim : Tam olarak düzensiz P dalgası : P dalgaları yerine fibrilasyon dalgaları olarak isimlendirilen düzensiz, dalgalı defleksiyonlar vardır. P-R aralığı : Ölçülemez QRS : Normal (0.10 saniye veya daha az) 15
16
Atrioventriküler Blok İskemi Nodal Baskılanma Nodal İnflamasyon Diğer Uyarılar 17
Atrioventriküler Blok Normal EKG Atrioventriküler Blok 18
Birinci Derece AV Blok Elektriksel uyarı SA noddan köken alır ve AV noda normal olarak iletilir. Uyarı AV kavşağa ulaştığında ventriküllere iletilmeden önce geçici olarak gecikir. EKG özellikleri; Hız Ritim P dalgası P-R aralığı QRS : Normal (60-100/dakika) : Düzenli : Normal sinüs P dalgaları : 0.20 saniyenin üzerindedir : Normal 19
20
Tip 1 İkinci Derece AV Blok Sinüs uyarısı AV noda normal olarak ulaşır. AV nod yoluyla geçiş daha da uzar. Uyarılardan biri ventriküllere iletilemez. P-R mesafesi progresif olarak uzar ve bunu takiben bir QRS kompleksi düşer, bir pause (duraklama) meydana gelir. Bu olay daha sonraki kardiyak sikluslarda da tekrarlanır. EKG özellikleri; Hız : Genelde yavaş, fakat normalde olabilir. Ritim : Düzensizdir. P dalgası : Sinüs P dalgaları vardır ve düzenlidir. QRS komplekslerinden daima daha fazla P dalgası vardır. P-R aralığı : Değişkendir, progresif olarak uzar ve bir QRS oluşamaz (düşen atım). QRS : Genellikle normal 21
22
Tip 2 İkinci Derece AV Blok Uyarılar AV noda normal olarak ulaşır. İmpulslar ara sıra veya daha sık görülen tipi ile düzenli olarak bloke olabilir. P-R aralığı sabittir. Blok aralıklı oluşuyorsa veya iletim oranı değişiyorsa ritim düzensiz olur. EKG özellikleri; Hız : Genellikle yavaş Ritim : Genellikle düzenli fakat blok aralıklı olarak oluşuyorsa veya iletim oranı değişiyorsa düzensiz olabilir. P dalgası: Her P dalgasını QRS kompleksi takip etmez. P-R aralığı: İletilen atımın P-R aralığı değişmez. QRS : Blok yeri AV nodda ise normal, AV nodun altında ise geniştir. 23
Mobitz-II 24
Üçüncü Derece AV Blok SA noddan çıkan uyarı AV noda iletilemez, tüm uyarılar bloke olur ve hiçbiri ventriküllere iletilemez. Atriumlar genellikle SA noddan aktive olurken, ventriküller diğer pacemaker tarafından (ya junctional ya da ventriküler) uyarılırlar. Ritim QRS kompleksleriyle ilişkisi olmayan (AV dissosiyasyon) düzenli olarak oluşan P dalgaları ile karakterizedir. Yavaş ve düzenli oluşan QRS kompleksleri vardır. 25
Üçüncü Derece AV Blok EKG özellikleri; Hız : Atrial hız 60-100 atım/dk iken, ventrikül hızı 40 atım/dk veya altındadır. Ritim : Düzenli P dalgası : Sinüs P dalgaları vardır. QRS kompleksleri ile ilişkisi yoktur. P dalgaları QRS kompleksinin içinde görülebilir. P-R aralığı : Değişkendir. QRS : Ventriküller AV noda yakın olarak yerleşmiş ektopik bir pacemaker tarafından aktive oluyorsa normaldir; ventriküler bir ektopik pacemaker tarafından aktive oluyorsa geniştir. 26
27
Ventriküler ritimler ve dal blokları İdioventriküler ritim Akselere ventriküler ritim Prematür ventriküler kontraksiyon Ventriküler taşikardi Ventriküler fibrilasyon Asistoli Dal bloğu; sağ-sol dal blokları 28
İdioventriküler Ritim Ventriküler ektopik bir odak uyarıları idioventriküler hızda yolladığı zaman oluşur. Sıklıkla total kalp bloğu ile birlikte görülür. EKG özellikleri; Hız Ritim P dalgası P-R aralığı QRS : 30-40 atım/dakika : Düzenli : Yoktur : Ölçülemez : Geniş (0.12 saniye veya daha fazla) 29
30
Erken Ventriküler Vuru Ventriküllerin birindeki irritabıl bir odaktan kaynaklanır. Ventriküler aritmilerin en sık görülen tipidir. Sıklıkla iskemiye sekonder miyokardiyal irritabilitenin göstergesidir. Ritim P dalgası ile ilişkisi olmayan prematür, geniş veya çentikli QRS ile karakterizedir. T dalgası esas QRS defleksiyonunun tam tersi yönündedir ve atımı kompansatuar pause takip eder. Sinüs atımlarının düzenliliğini bozmaz 31
Erken Ventriküler Vuru EKG özellikleri; Hız : Değişkendir, her hangi bir ritim ile oluşabilir. Ritim : Prematür atımı takiben oluşan pauseden dolayı düzensizdir. P dalgası : Prematür ventriküler kontraksiyon ile ilişkili P dalgası yoktur. P-R aralığı : Ölçülemez QRS : Geniş veya çentikli (T dalgası QRS in tam tersi yönündedir) 32
Erken Ventriküler Vuru Kahve Sigara Uyku eksikliği Patolojik 33
Erken Ventriküler Vuru Normal EKG Preventriküler Kontraksiyonlar 34
Ventriküler Taşikardi (VT) Ektopik bir ventriküler odaktan hızlı uyarılar nedeniyledir. İleri miyokardiyal irritabiliteyi gösterir Genellikle erken ventriküler vuru ile tetiklenir. Seri olarak birbirini takip eden 3 veya daha fazla geniş QRS kompleksleri tarafından oluşturulan hızlı ve düzenli bir ritimdir. EKG özellikleri; Hız Ritim P dalgası P-R aralığı QRS : 140-220 atım/dakika : Genel olarak düzenli, hafif bir düzensizlik olabilir : İlişkili P dalgası yoktur : Hesaplanamaz; P dalgası yoktur : Geniş, çentikli (0.12 saniye veya daha fazla) 35
VENTRİKÜLER FİBRİLASYON İskemi Elektriksel Şok 36
Ventriküler Fibrilasyon (VF) Ventriküllerde sıra dışı bir elektriksel odak hakim hale gelir. Hız o kadar yüksektir ki kas lifleri kasılamaz fakat organize olmayan kaotik bir şekilde seğirirler. Ritim çoğu zaman erken ventriküler vuru veya VT tarafından tetiklenir. EKG özellikleri; Hız, ritim ve PQRST parametreleri ölçülemez (ölçülebilir dalga şekillerinin yokluğundan dolayı) EKG trasesi ventriküllerin titremesini gösteren, yüksekliği, genişliği ve şekli değişen, devamlı, hızlı, kaotik ve tamamen irregüler dalga defleksiyonları ile karakterizedir. 37
38
VENTRİKÜLER FİBRİLASYON Normal EKG Ventriküler Fibrilasyon 39
Asistoli Miyokardiumun elektriksel aktivitesi yoktur. EKG özellikleri; Dalga defleksiyonları yoktur EKG'de düz bir çizgi görülür. 40
41
Dal Blokları His demetinin sağ veya sol dalında iletimin gecikmesi veya bloke olmasıdır. Bloke olan tarafın aktivasyonu etkilenmemiş taraftan uyarıların septum yoluyla iletilmesiyle oluşturulur. Bu aktivasyon ek bir zaman gerektirir. Bu da geniş QRS kompleksiyle sonuçlanır. Ritim geniş QRS kompleksli düzenli sinüs ritmiyle karakterizedir. Sağ veya sol dal bloğu arasındaki ayırım 12 derivasyonlu EKG ile yapılır. EKG özellikleri; Hız : Genelde normal (60-100 atım/dakika) Ritim : Düzenli P dalgası : Normal sinüs P dalgaları P-R aralığı : Normal (0.12-0.20 saniye) QRS : Geniş (0.12 saniye veya daha fazla) 42
Sağ Dal Bloğu Doğumsal olarak yada toplumun %10 unda tamamen normal olarak görülebilir. Ama iskemik kalp hastalıkları, hipertansiyon, myokardit, pulmoner emboli, romatizmal kalp hastalıkları, kardiomyopati ve perikarditte de görülebilir. Sağ dal bloğu kriterleri; QRS in süresi 0.12 sn den uzundur V1 de ve sıklıkla V2 derivasyonunda da ikinci bir R dalgası izlenir Genellikle DI, avl, V5 ve V6 derivasyonlarında derin S dalgası görülür. 43
44
Sol Dal Bloğu Sol dal bloğunun varlığı her zaman kardiyak hastalığı gösterir. Özellikle iskemik kalp hastalıkları, hipertansiyon, aort stenozu ve fibröz dejenarasyonda sol dal bloğuna rastlanır. Ek olarak konjestif ve hipertrofik kardiomyopati, myokardit, romatizmal kalp hastalıkları ve kardiyak cerrahi sonrasında da görülebilir. Sol dal bloğu kriterleri; QRS in süresi 0.12 sn den uzundur V5 ve V6 derivasyonlarında septal q dalgası kaybolmuştur Özellikle V5, V6, DI ve avl derivasyonlarında QRS kompleksinde çentiklenme izlenir DI, DII, V5 ve V6 derivasyonlarında monofazik geniş R dalgaları izlenir ST segment ve R dalgası değişikliklerine sık rastlanır V1-3 te sıklıkla derin S dalga paterni izlenir 45
46