ĠÇĠNDEKĠLER ÖZ GEÇMĠġ... ĠĠĠ ÖN SÖZ... V 1. BÖLÜM KÜRESELLEġMEYE GENEL BĠR BAKIġ Özet... 1 GiriĢ... 1 KüreselleĢme Süreci... 3 KüreselleĢmenin Boyutları... 6 Ekonomik KüreselleĢme... 6 Siyasal KüreselleĢme... 8 Kültürel KüreselleĢme... 9 Coğrafi ve Ekolojik KüreselleĢme... 10 Neoliberal Politikalar ve Eğitim... 10 Türk Eğitim Sistemi ve Bazı Kıyaslamalar... 17 Uluslararası Sınavlar... 17 PISA 2012 Sonuçlarında EĢitsizlik Analizleri... 19 KüreselleĢme ve DeğiĢim... 21 Toplumsal DeğiĢim... 22 Örgütsel DeğiĢim... 23 Eğitimdeki DeğiĢimler... 26 Teknolojideki DeğiĢimler... 28 Bilgi Toplumu... 31 Uzaktan Eğitim... 36 KüreselleĢmenin Getirdiği Sorunlar... 39 Sonuç... 43 Kaynakça... 45 2. BÖLÜM KÜRESELLEġME VE ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK Özet... 55 KüreselleĢme Kavramı... 56 KüreselleĢme Sürecinde Eğitim... 58 xi
Çok Kültürlü Eğitim... 65 Çok Kültürlü Eğitimin Amaçları... 70 Çok Kültürlü Eğitimin Ġlkeleri... 73 Çok Kültürlü Eğitim Boyutları ve YaklaĢımları... 74 Eğitim Programlarında Çok Kültürlü Eğitim... 76 Kültür Aktarımında Okulun Rolü... 77 Çok Kültürlü Eğitim Ortamları... 78 Öğretmen YetiĢtirmede Çok Kültürlü Eğitimin Önemi... 79 Çok Kültürlü Eğitime Yönelik EleĢtiriler... 81 Çok Kültürlü Eğitim Kapsamında Avrupa Birliği Eğitim Politikaları ve Yasal Düzenlemeler... 84 Sonuç... 88 Kaynakça... 90 3. BÖLÜM KÜRESELLEġMENĠN EĞĠTĠM FĠNANSMANI ÜZERĠNDEKĠ ETKĠLERĠ Özet... 95 GiriĢ... 96 KüreselleĢme ve Eğitim... 96 Eğitim Finansmanına Yönelik Reformlar... 97 KüreselleĢmenin Ortaya Çıkardığı Sorunlar... 109 KüreselleĢmenin Eğitim Yönünden GeliĢim Süreci... 112 KüreselleĢme ve Eğitimin ÖzelleĢtirilmesi... 113 KüreselleĢme, Yoksulluk ve Eğitimsel Yoksunluk... 116 KüreselleĢme ve Eğitimin PiyasalaĢtırılması... 120 KüreselleĢmenin Eğitim Üzerindeki Tahribatları... 123 Sonuç... 124 Kaynakça... 126 4. BÖLÜM AVRUPA BĠRLĠĞĠ VE EĞĠTĠM Özet... 129 GiriĢ... 130 SOKRATES (Avrupa Birliği Genel Eğitim Programı)... 134 ERASMUS Programı... 135 xii
COMENIUS Programı... 136 LEONARDO DA VĠNCĠ Programı... 137 Grundtvig Programı... 137 Jean Monet Programı... 138 Lingua Programı... 138 Minerva Programı... 138 Gözlem ve Yenilikçilik... 138 Ortak Konulu Faaliyetler... 139 YaĢam Boyu Öğrenme... 139 Türkiye nin AB Projelerine Katılımı... 144 Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi (OÖEG)... 146 Temel Eğitime Destek Projesi (TEDP)... 146 Orta Öğretim Projesi (OÖP)... 147 Özel Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi (ÖEGP)... 148 Sorbon Ortak Deklarasyonu... 151 Yükseköğretim ve Bologna Süreci... 152 Lizbon Stratejisi... 154 Bergen Toplantısı ve Katılımcıları... 157 AB Dil Projesi... 157 Kalite Güvencesi ve Akreditasyon... 158 Avrupa Birliği Ülkelerinde Öğretmenlik ve Öğretmen Eğitimi... 163 Ġngiltere de Öğretmen Eğitimi... 167 Fransa da Öğretmen Eğitimi... 169 Almanya da Öğretmen Eğitimi... 170 Sonuç... 174 Kaynakça... 176 5. BÖLÜM KÜRESELLEġME VE YÜKSEKÖĞRETĠM: PARADĠGMA DEĞĠġĠMĠ, EĞĠLĠMLER VE TÜRKĠYE YÜKSEKÖĞRETĠMĠ Özet... 183 GiriĢ... 184 Dünyada ve Türkiye de Yükseköğretimin Tarihsel GeliĢimi... 187 Yükseköğretimi Paradigma DeğiĢimine Zorlayan Faktörler... 191 Bilgi ve ĠletiĢim Teknolojilerindeki GeliĢmeler... 198 xiii
Neo-Liberal Politikalar ve Finansmanın Azalması... 199 Yükseköğretimde UluslararasılaĢma... 201 Yükseköğretimde KitleselleĢme... 203 Yükseköğretim Özerkliği (Otonomi)... 205 Hesap Verilebilirlik... 206 Kalite ve Akreditasyon... 207 Finansal (Mali) Özerklik... 209 Akademik Özerklik... 210 Avrupa Yükseköğretiminde KüreselleĢme Eğilimleri... 211 Avrupa Yükseköğretim Alanı (AYA)... 212 Bologna Süreci... 213 Sonuç... 221 Kaynakça... 223 6. BÖLÜM KÜRESELLEġME VE MESLEKĠ EĞĠTĠM Özet... 231 GiriĢ... 232 Toplumsal DönüĢüm Dönemlerinde Eğitim... 232 KüreselleĢme... 238 KüreselleĢme ve Ġstihdam... 241 KüreselleĢme ve Eğitim... 245 KüreselleĢme Sürecinde YaĢam Boyu Eğitim... 252 KüreselleĢme ve Mesleki Eğitim... 257 Sonuç... 264 Kaynakça... 267 7. BÖLÜM YAġAM BOYU ÖĞRENME, KÜRESELLEġME VE TÜRKĠYE Özet... 273 GiriĢ... 274 YaĢam Boyu Öğrenme... 275 YaĢam Boyu Öğrenmenin Amacı... 278 YaĢam Boyu Öğrenmenin Tarihsel GeliĢimi... 279 YaĢam Boyu Öğrenmenin Hedef ve Ġlkeleri... 285 xiv
YaĢam Boyu Öğrenme Yeterlikleri... 289 YaĢam Boyu Öğrenme ve Geleneksel Eğitim... 292 YaĢam Boyu Öğrenme Programı... 294 YBÖ ve KüreselleĢme... 298 Türkiye de YaĢam Boyu Öğrenme... 303 Sonuç... 311 Kaynakça... 313 8. BÖLÜM KÜRESELLEġME VE EĞĠTĠMDE YERELLEġME Özet... 321 GiriĢ... 322 YönetiĢim... 324 YerelleĢme Ġhtiyacı ve Türkiye de KarĢılaĢılan Yapısal Problemler... 327 Eğitimde YerelleĢme... 331 Okula Dayalı Yönetim... 338 YerelleĢmede Öğretmenin Ġnisiyatifi... 342 YerelleĢmede Yönetici Ġnisiyatifi... 348 Okul Modelleri ve YerelleĢme ĠliĢkisi/ Fırsat EĢitsizliğinin Giderilmesine Yönelik Bir Alternatif... 351 Sonuç... 354 Kaynakça... 357 9. BÖLÜM KÜRESELLEġME BAĞLAMINDA SOSYAL PAYLAġIM AĞLARI VE EĞĠTĠMDE KULLANILMASI Özet... 363 GiriĢ... 364 KüreselleĢme ve Kitle ĠletiĢim Araçları... 365 Ġnternetin GeliĢimi... 365 Ġnternetin Tarihi... 368 Web 1.0 dan Web 2.0 a GeçiĢ... 371 Sosyal Medya... 374 Sosyal PaylaĢım Ağları... 376 Sanal Topluluklar... 380 Sosyal PaylaĢım Ağı Örnekleri... 382 xv
Medya ve Eğitim... 386 Sanal ĠletiĢimin KiĢilerarası ĠletiĢime Etkisi... 391 Sonuç... 396 Kaynakça... 398 xvi