T.C. ANKARA VALĠLĠĞĠ ÇEVRE VE ġehġrcġlġk ĠL MÜDÜRLÜĞÜ
2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU 2872 sayılı Çevre Kanunun Kirletme yasağı başlıklı 8. Maddesinde Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. hükmü yer almaktadır. İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü başlıklı 11. Maddesinde ise Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve yöntemlere uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler. hükmü yer almaktadır.
Çevre Kanunu (2872-1983) (5491-2005) YIL YÖNETMELİK 1991 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 1995-(2005) Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 1993- (2005) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 2004 Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği 2004-(2007) Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği 2004 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği 2005 Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği 2006 Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği 2007 Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmelik 2008 Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği 2008 Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlanması 2008 Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik 2009 Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik 2010 Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik 2010 Atıkların Düzenli Depolanmasına İlişkin Yönetmelik
TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ 2872 Sayılı Çevre Kanunun ilgili hükümlerine istinaden ilk olarak 20/05/1993 tarih ve 21586 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiģtir. Yönetmelik içeriğinde; Amaç, Kapsam, Toplama Sistemleri, Geçici Depolama, Bertaraf konularında değiģiklik yapılarak ve Sterilizasyon, Ön Lisans/Lisans kavramları ilave edilerek revize edilmiģ ve 22/07/2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıģtır.
TIBBĠ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ 30/03/2010 tarihli ve 25537 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak revize edilen yönetmelikte yeni bir tanım getirilmiģtir. Çevre lisansı: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken Ġzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen lisansı ifade etmektedir. Tıbbi atık bertaraf tesisi ile sterilizasyon tesisi kurmak ve iģletmek isteyenlerin ise Bakanlıktan Konu ile ilgili yeterli uzman ve teknolojik imkânlara sahip olduğunu gösterir çevre lisansı alması gerekmektedir.
TIBBĠ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ EK-1 FAALİYETLERİ SONUCU ATIK OLUŞUMUNA NEDEN OLAN SAĞLIK KURULUŞLARI A) Büyük Ölçekli Kaynaklar B)Orta Ölçekli Kaynaklar C) Küçük Ölçekli Kaynaklar 1. -Üniversite hastaneleri ve klinikleri 2. -Genel maksatlı hastaneler ve klinikleri 3. -Doğum hastaneleri ve klinikleri 4. -Askeri hastaneler ve klinikleri 1. -Sağlık merkezleri, 2. -Tıp merkezleri, dispanserler 3. -Ayakta tedavi merkezleri 4. -Morglar ve otopsi merkezleri 5. -Hayvan çiftlikleri, hayvanlar üzerinde araģtırma ve deneyler yapan kuruluģlar 6. -Bakımevleri ve huzurevleri 7. -Tıbbi ve laboratuvarlar biyomedikal 8. -Hayvan hastaneleri 9. -Kan bankaları ve transfüzyon merkezleri 10. -Acil yardım merkezleri ve ilk yardım 11. -Diyaliz merkezleri 12. -Rehabilitasyon merkezleri 13. -Biyoteknoloji laboratuvarları ve enstitüleri 14. -Tıbbi araģtırma merkezleri 1. -Doktor, diģ ve ağız sağlığı muayenehaneleri 2. -Veteriner muayenehaneleri 3. -Akupunktur merkezleri 4. -Fizik tedavi merkezleri 5. -Evde yapılan tedavi ve hemģire hizmetleri 6. -Güzellik, kulak delme ve dövme merkezleri 7. -Eczaneler 8. -Ambulans hizmetleri 9. -Hayvanat bahçeleri
EK-2 SAĞLIK KURULUġLARINDAN KAYNAKLANAN ATIKLARIN SINIFLANDIRILMASI EVSEL NĠTELĠKLĠ ATIKLAR (20 03* ve 15 01*) A:Genel Atıklar 20 03 01* Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, hasta olmayanların muayene edildiği bölümler, ilk yardım alanları, idari birimler, temizlik hizmet-leri, mutfaklar, ambar ve atöl-yelerden gelen atıklar: B, C, D, E, F ve G gruplarında anılanlar hariç, tıbbi merkezlerden kaynaklanan tüm atıklar. B:Ambalaj Atıkları 15 01 01* Tüm idari birimler, mutfak, ambar, atölye v.s den kaynaklanan tekrar kullanılabilir, geri kazanılabilir atıklar: -kağıt -karton -mukavva -plastik -cam -metal v.b. C: Enfeksiyöz Atıklar 18 01 03* ve 18 02 02* Enfeksiyöz ajanların yayılımını önlemek için taģınması ve imhası özel uygulama gerektiren atıklar: BaĢlıca kaynakları; I.Mikrobiyolojik laboratuvar atıkları II.Kan kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuģ nesneler III.KullanılmıĢ ameliyat giysileri (kumaģ, önlük ve eldiven v.b) IV.Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanlar) V.Karantina atıkları VI.Bakteri ve virüs içeren hava filtreleri, VII.Enfekte deney hayvanı leģleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla temas eden tüm nesneler TIBBĠ ATIKLAR (18 01* ve 18 02*) D: Patolojik Atıklar 18 01 02* Anatomik atık dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi müdahale esnasında ortaya çıkan vücut sıvıları: -Ameliyathanele r, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesik uzuvlar v.b (insani patolojik atıklar) -Biyolojik deneylerde kullanılan kobay leģleri E: Kesici Delici Atıklar 18 01 01* ve 18 02 01* Batma, delme sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek atıklar: -enjektör iğnesi, -iğne içeren diğer kesiciler -bistüri -lam-lamel -cam pastör pipeti -kırılmıģ diğer cam v.b TEHLĠKELĠ ATIKLAR F:TehlikeliAtıklar 18 016*,180108*, 18 010*,180205*, 18 02 07* Fiziksel veya kimyasal özelliklerinden dolayı ya da yasal nedenler dolayısı ile özel iģleme tabi olacak atıklar -Tehlikeli kimyasallar -Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar -Amalgam atıkları -Genotoksik ve sitotoksik atıklar -Farmasötik atıklar -Ağır metal içeren atıklar -Basınçlı kaplar RADYOAKTF ATIKLAR G: Radyoaktif Atıklar Türkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuatı hükümlerin e göre toplanıp uzaklaştırılır.
ESASTIR
GENEL HÜKÜMLER a) Tıbbi atıkların çevre ve insan sağlığına zarar verecek Ģekilde doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesi yasaktır. b) Tıbbi, tehlikeli ve evsel atıkların oluģumunun ve miktarının kaynağında en aza indirilmesi esastır. c) Tıbbi atıkların, tehlikeli ve evsel atıklar ile karıştırılmaması esastır. d) Tıbbi atıkların kaynağında diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı esastır. e) Tıbbi atıkların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı tıbbi atık üreticileri, taşıyıcıları ve bertarafçıları kusur şartı olmaksızın sorumludurlar. f) Tıbbi atıkların yönetiminden sorumlu kiģi, kurum/kuruluģlar, bu atıkların çevre ve insan sağlığına olabilecek zararlı etkilerinin azaltılması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. g) Tıbbi atık üreticileri atıklarının bertarafı için gerekli harcamaları karşılamakla yükümlüdürler. h) Tıbbi atık üreten sağlık kuruluģları ile bu atıkların taģınması ve bertarafından sorumlu belediyelerin / özel sektör firmalarının tıbbi atık yönetimiyle ilgili personelinin periyodik olarak eğitimden ve sağlık kontrolünden geçirilmesi ve tıbbi atık yönetimi kapsamındaki faaliyetlerin bu personel tarafından yapılması esastır.
GÖREV, YETKĠ VE YÜKÜMLÜLÜKLER Bakanlık: Program ve politikaları saptamak, uygulamaya yönelik işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, Tıbbi atıkların yönetimiyle ilgili bütün faaliyetlerin denetimini yapmak, Tıbbi atık bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesislerine çevre lisansı vermek.
GÖREV, YETKĠ VE YÜKÜMLÜLÜKLER Mülki Amirler: Tıbbi atıkların yönetimiyle ilgili bütün faaliyetlerin denetimini yapmak, aykırılık halinde yaptırım uygulamak, Oluşan, toplanan ve bertaraf edilen tıbbi atık miktarlarını yıl sonunda rapor halinde Bakanlığa göndermek, Tıbbi atık taşıma araçlarına taşıma lisansı vermek, Tıbbi atık bertaraf ücretini MÇK aracılığıyla belirlemek, Bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesislerini denetlemek
GÖREV, YETKĠ VE YÜKÜMLÜLÜKLER Belediyeler: Tıbbi Atık Yönetim Planını hazırlamak, Tıbbi atıkları geçici atık deposundan/konteynerinden alarak taģımak, Tıbbi atık taģıma araçları için taģıma lisansı almak, Tıbbi atık bertaraf/sterilizasyon tesislerini kurmak, iģletmek, Tıbbi atık bertaraf/sterilizasyon tesisleri için ön lisans/lisans almak, Geçici atık depolarına yapı ruhsatı vermek, Ġlgili personeli eğitmek, Toplanan, taģınan ve bertaraf edilen tıbbi atık miktarını kayıt altına almak, yıl sonunda valiliğe göndermek
GÖREV, YETKĠ VE YÜKÜMLÜLÜKLER Atık Üreticisi: Ünite içi atık yönetim planını hazırlamak, Tıbbi, tehlikeli ve evsel nitelikli atıklar ile ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamak, Ayrı taģımak, Geçici atık deposu inģa etmek/konteyner bulundurmak, Personeli eğitmek, Atık toplayıp bertarafı konusunda görevli belediye ile sözleģme yapmak ve bu doğrultuda atıkların bertarafı ile ilgili harcamaları karģılamak, OluĢan tıbbi atık miktarını kayıt altına almak, yıl sonunda valiliğe göndermek.
Tıbbi Atık Üreticilerinin Yükümlülükleri Personelin Eğitilmesi Personel, tıbbi atıkların -toplanması, -taşınması, -geçici depolanması, -yarattığı sağlık riskleri -neden olabilecekleri yaralanma ve hastalıklar -bir kaza veya yaralanma anında alınacak tedbirler konusunda eğitime tabi tutulur.
Tıbbi Atık Üreticilerinin Yükümlülükleri Bertaraf Harcamalarını Ödemek Tıbbi atık üreticileri, ürettikleri atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için; gereken harcamaları, bertaraf eden kurum ve kuruluşa ödemekle yükümlüdürler. Tıbbi atık bertaraf ücreti, her yıl il mahalli çevre kurulu tarafından tespit ve ilan edilerek Bakanlığa bildirilir.
Atık Listesi Atık üzerine bir örnek 18 01 08* - Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar (A) Burada 18 Bölüm 18 İnsan ve Hayvan Sağlığı ve/veya Bu Konulardaki Araştırmalardan Kaynaklanan Atıklar (Doğrudan Sağlığa İlişkin Olmayan Mutfak ve Restoran Atıkları Hariç) 01 18 01 Alt bölümü İnsanlarda Doğum, Teşhis, Tedavi ya da Hastalık Önleme Çalışmalarından Kaynaklanan Atıklar 08 Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar Tehlikelilik işareti (A)
*İlk Firma/Tesis Kaydında; Çevre Bilgi Sisteminden giriş yapılarak kayıt başlangıç butonundan Firma Kayıt/Tesis Kayıt yapılarak firma/tesis vergi numarası girilerek işlem başlatılır
*Tesis/Firma bilgilerinde güncelleme yapılacaksa işlem yapınız
*En fazla 3 farklı faaliyet konu girebilirsiniz. *Firma /Tesise ait SSK/SGK numarasının ilk rakamından sonraki dört rakam nace kodudur.
*D kodu bertaraf yöntemi 1-12 arası *R kodu geri kazanım/dönüşüm yöntemi. 1-13 arası
CEZALAR 2872 (Değişik:5491) sayılı Çevre Kanunu nun 20. maddesi ile 2013 yılı için belirlenmiş İdari Para Cezalarına göre; (g) bendi gereğince; 10.154,00 TL (r) bendi gereğince; 40,636,00 TL (v) bendi gereğince;169.327-1.693.300 TL
TEŞEKKÜRLER... NECMİ GÜMÜŞ-Biyolog