DEĞERLENDİRME Güven endeksleri sabahına zayıflayan risk iştahı ile uyanıyoruz. Katalizör: Kuzey Kore nin füze testlerini Japonya hava sahasını ihlal ederek sürdürmesi. Bugün TSİ 10:00 da TÜİK, Ağustos ayı ekonomik güven endeksini açıklayacak. Ekonomik güven endeksi hem reel sektör hem de tüketici güven endekslerini kapsamakta. Endeksin %40 ı imalat sanayi, %30 u hizmet sektörü, %20 si tüketici güveninden üretilirken geriye kalan %10 luk kısım da perakende ve inşaat sektörlerine eşit oranda dağıtılmakta. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Gülhan Kaya gulkaya@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1135 Reel sektör ve tüketici güven endeksleri arasındaki ayrışmayı uzun süredir tartışmaktayız. Dün, tüketici güvenindeki zayıflığın olası nedenlerini tartıştığımız değerlendirmemizi paylaştık (Bilgi Notu_KendineGuven_170828). Ekonomik güven endeksi, reel kesim ağırlığı nedeniyle ekonomik büyümeyi iyi yansıtmakta. Temmuz ayı verisi 103,4 değerini alarak 2013 yılının Aralık ayından beri en yüksek seviyesine ulaştı. Borsa İstanbul da uluslararası yatırımcı takas oranının 2013 Mayıs ayı seviyesine döndüğünü düşündüğümüzde iki verinin birbirini teyit ettiğini söyleyebiliriz. Bugün; ekonomik güven endeksinin, %5+ büyüme patikasını yansıtacak seviyede açıklanmasını bekliyoruz (Şekil 1). Şekil 1: Reel kesim güven endeksi, %5+ büyüme hızını, tüketici güvenine göre daha iyi yansıtıyor. Kaynak: Bloomberg, Ziraat TSİ 10:00 da TÜİK, dış ticaret verilerini de açıklayacak. Dış ticaret verisini dün değerlendirmiştik. Altın ithalatına bağlı dış ticaret açığı artış eğiliminde. Altın hariç tutulduğunda temel mal ve hizmet dengesi 12 aylık toplamda 1,9 milyar Dolar seviyesine kadar iyileşti.
DEĞERLENDİRME Yurt-dışında öğleden sonra ABD de Conference Board un güven endeksi (TSİ 17:00) takip edilecek. Tüketicilerin bu sene ekonomiyi sırtladıklarını sık sık belirtmekteyiz. Buna istinaden tüketici güven endeksleri de toparlanma eğilimindeler. 121,1 değeriyle Conference Board un tüketici güven endeksi seçim sonrasındaki en yüksek ikinci seviyesinde. Daha önce Mart ayında 124,9 değeriyle endeks, 2000 yılı sonrası dönem için zirvesine ulaşmıştı. Trump ın seçim vaatlerini gerçekleştirememesi güven endekslerinde kısmi geri çekilmeyle sonuçlansa da istihdam piyasasının güçlü seyri tüketimin canlılığını korumasını sağlıyor. Bu ayki örneklem, Virgina eyaletinin Charlottesville kentinde düzenlenen gösterilerin ardından toplandı. Gösterilerin güven endeksini etkileyip etkilemediğini görme şansımız olacak. Veri takviminde, Conference Board tüketici güven endeksinden önce TSİ 16:00 da CaseShiller konut fiyatları endeksi bulunuyor. ABD de konut piyasasının trendine döndüğünü geçtiğimiz yılın yaz aylarından beri izlemekteyiz (Güne Başlarken: Konut Trendi = Faiz Trendi, 22 Temmuz 2016). Arz eksikliği ve finansal koşulların elverişli seyretmesi bir yandan konut talebini canlı tutarken bir yandan da fiyatların artmasını sağlıyor. Fiyatlar şu anda yıllık %5 artış hızı civarında seyrediyor. Finansal koşullarda bir değişiklik belirmedikçe ya da müteahhitler devreye girip konut stokunu arttırmadıkça fiyatların ılıman artışını sürdürebilmeleri beklenebilir. Sabahtan TSİ 9:45 de Fransa ikinci çeyrek büyümesini güncelleyecek. Haziran ayına ilişkin açıklanan sınai üretim endeksi gerileme kaydedilse de büyüme verisinde çok ciddi bir güncelleme beklenmiyor. Geçici veri, dönemsel %0,5 artış oranında açıklanmıştı.
PİYASA DETAYLARI-I Döviz Piyasası Geride bıraktığımız haftada gerçekleşen Jackson Hole toplantısında Yellen ın para politikasına değinmemesi ardından 3,45 seviyesinin altında yeni haftaya başlayan USD/TL kuru, dün gece saatlerinde 3,4424 seviyesine kadar gevşese de Asya seansıyla birlikte sınırlı yükselerek bugün 3,4555 lerde işlem görmekte. Bugün yurtiçinde ekonomik güven endeksi ve dış ticaret dengesi takip edilecek. Endeks, Temmuz ayında 98,9 değerinden 103,4 değerine yükselmişti. Dolar ise küresel anlamda değer kaybına uğramaya devam ediyor. Dolar endeksi, 92,2 ile Ocak 2015 ten bu yana en düşük seviyelerde. Bu görüntüye karşın risk iştahındaki azalma ve Kuzey Kore nin füze denemelerinin sürmesiyle GOÜ para birimleri yeni günde Güney Kore Won u (%-0,5) öncülüğünde dolar karşısında hafif değer kaybı sergiliyor. Hafta sonu gerçekleştirdiği füze fırlatması ardından Kuzey Kore'nin bugün de füze denemelerine devam ettiği görülüyor. Kuzey Kore'nin fırlattığı balistik füzenin de Japonya nın üzerinden geçtiği yönünde haber akışı piyasada yer ediyor. Bu gelişmeler ışığında riskli varlıklardan uzaklaşan yatırımcılar güvenli limanlara yönelmiş durumda. Asya borsaları da risk iştahının azalmasıyla birlikte ekside seyretmekte. Nikkei endeksi, %0,6, Hang Seng %0,4 ve Kospi %0,6 ekside işlem görmekte. Füze fırlatılması ardından Kospi endeksi ilk başta %1,6 lara varan düşüş gerçekleştirdi. Wall Street, Harvey Kasırgası'nın ekonomi üzerindeki maliyetini değerlenmesiyle karışık bir seyir izleyerek günü sonlandırırken; Avrupa borsaları da güçlü Euro nun ihracatçı sektörleri olumsuz etkileyebileceği beklentisiyle baskı altında kaldığı bir günü geride bıraktı. 30 Ara 16 25 Ağu 17 $/TL 3,5235 3,4395 3,4438 0,1% -2,3% /TL 3,7053 4,1012 4,1280 0,7% 11,4% Sepet* 3,6144 3,7704 3,7859 0,4% 4,7% /$ 1,0517 1,1924 1,1979 0,5% 13,9% $/Yen 116,96 109,36 109,25-0,1% -6,6% $ Endeks 102,68 92,74 92,21-0,6% -10,2% Kaynak: Bloomberg * (0,5$+0,5 ) Jackson Hole geride kalsa da sempozyumun tozu dolar endeksinde ve Euro da gözlenmeye devam ediyor. Gerek Draghi nin güçlü Euro ya herhangi bir atıf yapmaması gerekse zayıflayan dolarla birlikte parite gece saatlerinde 1,1986 ya kadar yükselerek Ocak 2015 ten bu yana en yüksek seviyelerinde seyrediyor. Güvenli limanlara yönelmenin artmasıyla USD/YEN paritesi, 18 Nisan dan bu yana en düşük seviye olan 108,3 seviyesine kadar gevşedikten sonra 108,8 lerde bulunuyor. Emtia Piyasası 28 Ağu 17 Teksas ın büyük kısmında etkili olan Harvey fırtınası benzin fiyatlarını yükseltirken; üretiminin ne kadar azaldığının tam olarak gözlenmesi sonrası petrol fiyatlarına etkisinin belirginleşmesi beklenmekte. Brent petrolün varil fıyatı, USD 52, ABD ham petrolü USD 46,7 seviyesinde. Zayıf doların altında yukarı yönlü hareketlere izin vermesine Kuzey Kore nin füze denemesinin eklenmesi sonrası güvenli limanlara artan yönelmeyle altın, 9 Kasım dan bu yana en yüksek seviye olan 1.300 ons başına USD 1.322 seviyesine kadar tırmandı. 57 Altın($/Ons) 1.148 1.291 1.310 1,5% 14,1% Petrol(Brent) 56,1 52,4 51,9-1,0% -7,5% Gümüş($/Ons) 15,9 17,1 17,5 2,3% 9,8% Kaynak: Bloomberg 30 Ara 16 25 Ağu 17 28 Ağu 17 3,95 3,85 3,75 3,65 3,55 $/TL Sepet /$ (Sağ eks) 3,45 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 1.250 1.200 1.150 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 1.100 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 1,19 1,17 1,15 1,13 1,11 1,09 1,07 1,05 1,03 55 53 51 49 47 45 43
Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 Bülten PİYASA DETAYLARI-II Faiz Piyasası Kurun 3,45 civarındaki hareketini sürdürmesiyle birlikte bono piyasasında hafif alıcılı bir görünüm geride kaldı. 2,5 ve10 yıllık gösterge kağıtların faizi günü sırasıyla 7,2, ve 7 baz puan düşüşle sonlandırdı. ABD 10 yıllıkların faizi, güvenli limanlara yönelmenin katkısıyla %2,17 seviyelerinden %2,12 lere gevşemiş durumda. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 108 milyar TL düzeyine gerilerken; fonlamanın 10 milyar TL lik kısmı %9,25 ten BAPP tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası ndan %12,25 ile 98 milyar TL borçlandı. Ortalama fonlama maliyeti ise %11,96 seviyesine geriledi. 2 Yıllık Gösterge Tahvil 10,65 11,63 11,56-0,07 0,91 USD Libor( 3 aylık) 1,00 1,32 1,32 0,00 0,32 EUR Libor( 3 aylık) -0,34-0,37-0,37 0,00-0,03 O/N BIST Repo 8,48 11,94 11,94 0,00 3,46 Eurobond 2045 6,79 5,76 5,76 0,00-1,03 Kaynak: BIST, Bloomberg Borsalar 30 Ara 16 25 Ağu 17 28 Ağu 17 11,5 10,5 9,5 8,5 7,5 6,5 13 12 11 10 9 8 7 6 5 Oca 15 Mar 15 May 15 Tem 15 Eyl 15 Kas 15 Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*) Kaynak: BIST,*bileşik faiz TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi GLP Borç Verme Faiz Oranı Oca 16 Mar 16 Başlıca takip ettiğimiz CDS lerde dün anlamlı bir değişim olmadı. Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i 170 (yatay) seviyesinden günü sonlandırdı. Türkiye nin risk primi Aralık 2014 ten bu yana en düşük seviyede. Aynı vadede Rusya CDS i 146 (yatay) ve Güney Afrika CDS i 175 (yatay) seviyelerinden günü sonlandırdı. May 16 Tem 16 Eyl 16 Kas 16 Oca 17 Mar 17 %11,56 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 Haz.17 Tem.17 Ağu.17 May 17 %11,96 Tem 17 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 835 500 0 Milyon TL Haftaya TL deki iyimserlikle birlikte alıcılı bir başlangıç yapan BIST 100 endeksi, tarihi yüksek seviyesi olan 110.531 puana kadar yükseldi. Bu gelişmeyle birlikte endeks günü yeni bir rekor seviyeyle kapattı. Yeni günde ise küresel piyasalardaki risk iştahının azalmasına karşın TL deki iyimser görünümün devam etmesiyle alıcılı görünümün sınırlı azaldığını gözlemleyebiliriz. BIST-100 78.139 109.755 110.340 0,5% 41,2% BIST-30 95.499 135.080 135.876 0,6% 42,3% Sanayi 83.586 118.909 119.318 0,3% 42,7% Hizmetler 49.626 71.232 71.876 0,9% 44,8% Mali 103.595 139.336 140.034 0,5% 35,2% Bankalar Endeksi 129.550 185.237 185.931 0,4% 43,5% Dow Jones 19.820 21.814 21.808 0,0% 10,0% S&P 500 2.249 2.443 2.444 0,0% 8,7% DAX 11.481 12.168 12.123-0,4% 5,6% Nikkei 225 19.145 19.450 19.341-0,6% 1,0% Bovespa 60.227 71.074 71.017-0,1% 17,9% Kaynak: Bloomberg 30 Ara 16 25 Ağu 17 28 Ağu 17 1550 1350 1150 950 750 550 350 150 İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) 108000 103000 98000 93000 88000 83000 78000 73000 68000
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Maliye Bakanı Naci Ağbal, bütçe açığının yıl sonunda 60 milyar TL civarında gerçekleşmesinin beklendiğini söylerken; kritik ve stratejik sektörlerde kurumlar vergisi indirimi üzerinde çalıştıklarını bildirdi ABD de Dallas Fed imalat sanayi endeksi beklentiler doğrultusunda 17 seviyesinde gerçekleşti. UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.