Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar. Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder

Health Statistics and Informatics Deaths attributed to 19 leading factors, by country income level, 2004

Yüzde (%) PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey) 50 40 30 31,8 27,5 36,1 20 10 0 Tüm grup Erkek Kadın Altun B, Arıcı M, et al. J Hypertension, 2005

13 10,2 19,6 22,8 31,4 27,5 Yüzde % 36,1 46,8 47,7 59,2 65,1 66,7 80,1 83 77,7 83,2 PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Erkek Kadın 18-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 >=80 Türkiye Altun B, Arıcı M, et al. J Hypertension, 2005

Hipertansif hastanın eğitimi ve yaşam tarzı değişiklikleri İlâç tedavisine başlama zamanı İlâç seçiminin bireyselleştirilmesi Kan basıncı hedefleri Kombinasyon tedavileri Beyaz önlük hipertansiyonu ve maskeli hipertansiyon olan hastalara yaklaşım Dirençli hipertansiyonu olan hastaya yaklaşım Renovasküler hipertansiyonu olan hastaya yaklaşım

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Antihipertansif İlaçların Seçimi Antihipertansif tedavinin temel yararları doğrudan kan basıncının düşürülmesine bağlıdır. Antihipertansif tedavinin başlanmasında ve sürdürülmesinde 5 antihipertansif ilaç grubunun tek başına veya kombinasyon şeklinde kullanılması uygundur: 1. Diüretikler 2. Beta-blokerler 3. Kalsiyum kanal blokerleri 4. ACE inhibitörleri 5. Anjiyotensin reseptör blokerleri

Joint National Committee (JNC) I BASAMAK TEDAVİSİ Tiyazidler 1 Propronolol veya Metildopa veya Rezerpin ekleyin 2 Hidralazin ekleyin 3 Guanetidin ekleyin 4 JAMA 237: 255-261, 1977

Hangi Antihipertansif İlâç(lar)? Hipertansiyon + ileri yaş diyabet metabolik sendrom dislipidemi obezite kronik böbrek hastalığı iskemik kalp hastalığı gebelik

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Toplam KV Riskin Sınıflandırılması Diğer risk faktörleri, asemptomatik organ hasarı veya hastalık Yüksek normal SKB 130-139 veya DKB 85-89 Kan Basıncı (mm Hg) Evre 1 HT SKB 140-159 veya DKB 90-99 Evre 2 HT SKB 160-179 veya DKB 100-109 Başka RF yok Düşük risk Orta derecede risk 1-2 RF Düşük risk Orta derecede risk Orta derecede yüksek risk Evre 3 HT SKB > 180 veya DKB > 110 Yüksek risk Yüksek risk > 3 RF Düşük Orta derecede Yüksek risk Yüksek risk ACEİ orta derecede risk / yüksek risk ARB OH, KBH evre 3 veya Orta derecede Yüksek risk Yüksek risk Yüksek çok diyabet yüksek risk yüksek risk Semptomatik KVH, KBH Çok yüksek Çok yüksek Çok yüksek Çok yüksek evre >4 veya OH/RF lerinin eşlik ettiği risk risk risk risk diyabet HT: Hipertansiyon; SKB: Sistolik kan basıncı; DKB: Diyastolik kan basıncı; RF: Risk Faktörü; OH: Organ hasarı; KBH: Kronik böbrek hastalığı; KV: Kardiyovasküler; KVH: Kardiyovasküler hastalık

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Özel Durumlarda Tercih Edilmesi Gereken İlaçlar Asemptomatik Organ Hasarı Sol ventrikül hipertrofisi Asemptomatik ateroskleroz Mikroalbüminüri Böbrek yetersizliği İlaç ACEİ, KKB, ARB KKB, ACEİ ACEİ, ARB ACEİ, ARB ACEİ: Anjiyotensin konverting enzim inhibitörü; ARB: Anjiyotensin reseptör blokeri; KKB: Kalsiyum kanal blokeri

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Özel Durumlarda Tercih Edilmesi Gereken İlaçlar Klinik Kardiyovasküler Olay İlaç İnme hikâyesi Miyokard infarktüsü hikâyesi Angina pektoris Kalp yetersizliği Aort anevrizması Atrial fibrilasyon, önleme Atrial fibrilasyon, ventrikül hızının kontrolü Son dönem böbrek hastalığı, proteinüri Periferik arter hastalığı Herhangi bir antihipertansif ilaç BB, ACEİ, ARB BB, KKB Diüretik, BB, ACEİ, ARB, MRA BB ARB, ACEİ, BB, MRA BB, nondhp KKB ACEİ, ARB ACEİ, KKB BB: Beta bloker; ACEİ: Anjiyotensin konverting enzim inhibitörü; ARB: Anjiyotensin reseptör blokeri; KKB: Kalsiyum kanal blokeri; MRA: Mineralokortikoid reseptör antagonisti; nondhp: nondihidropiridin

Elliott, Meyer: Lancet 369: 201-207, 2007

Esansiyel Hipertansiyonu Olan Hastalarda Glukoz Metabolizması Esansiyel Hipertansiyonu Olan 420 Hasta Bozulmuş glukoz toleransı (%21.9) Sınıflandırılamayan (%2.7) Önceden bilinen diyabet (%13.6) Yeni saptanan diyabet (%11.2) Bozulmuş açlık glukozu (%11) İnsülin direnci (%9.0) Normal glukoz metabolizması (%30.7) Esansiyel hipertansiyon nedeniyle başvuran hastaların üçte ikisinde anormal glukoz metabolizması vardır Garcia-Puig et al: Am J Med 119:318-326, 2006

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Metabolik Sendrom Ön planda RAS blokerleri ve kalsiyum antagonistleri gibi, insülin duyarlılığını artıracak, en azından kötüleştirmeyecek, antihipertansif ilâçlar tercih edilmelidir. Beta blokerler (vazodilatör beta blokerler hariç) ve diüretikler sadece ek ilâçlar olarak düşünülmelidir. Diüretik olarak potasyum tutucu olanlar tercih edilmelidir.

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Özel Durumlarda Tercih Edilmesi Gereken İlaçlar Durum İzole sistolik hipertansiyon (yaşlılar) Metabolik sendrom Diabetes mellitus Gebelik Siyah ırk İlaç Diüretik, KKB ACEİ, ARB, KKB ACEİ, ARB Metil dopa, BB, KKB Diüretik, KKB ACEİ: Anjiyotensin konverting enzim inhibitörü; ARB: Anjiyotensin reseptör blokeri; KKB: Kalsiyum kanal blokeri, BB: Beta bloker

Beta Blokerler

ASCOT (Anglo-Scandinavian Cardiac Outcomes Trial) Hipertansiyonu ve >3 KV Risk Faktörü Olan 19,257 Hasta (Yaş: 40-79) Ölümcül Olmayan Mİ ve Ölümcül Koroner Kalp Hastalığı Dahlöf et al: Lancet 366: 895-906, 2005

ASCOT (Anglo-Scandinavian Cardiac Outcomes Trial) Ölümcül ve Ölümcül Olmayan İnme Toplam KV Olaylar ve Girişimler Kardiyovasküler Mortalite Tüm Nedenlere Bağlı Mortalite Dahlöf et al: Lancet 366: 895-906, 2005

CAFE (The Conduit Artery Function Evaluation Study) ASCOT Çalışmasına Katılan 2199 Hasta Brakial SKB Santral Aortik SKB Williams et al: Circulation 113: 1213-1225, 2006

25,620 Hasta Primer Birleşik Sonlanım Noktası (KV Nedenlere Bağlı Ölüm, Mİ, İnme veya Kalp Yetersizliği Nedeniyle Hastaneye Yatış)

Miyokard İnfarktüsü Riski

Kardiyovasküler Mortalite

İnme Riski

1. Yılın Sonunda (%) Antihipertansif Tedaviye Uyum 70 60 50 40 38 43 50 58 * 64 30 20 10 0 Diüretik Beta-bloker Kalsiyum kanal blokeri ACE inhibitörü ARB Bloom BS, et al. Clin Ther 1998;20:671-681 * p<0.007 (ACE inhibitörüne göre)

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Bazı Antihipertansif İlaçların Kullanımı İçin Mutlak ve Olası Kontrindikasyonlar İlaç Mutlak Olası Tiyazid diüretikler Gut Metabolik sendrom, glukoz intoleransı, gebelik, hiperkalsemi, hipokalemi Beta blokerler Kalsiyum antagonistleri (dihidropiridin) Kalsiyum antagonistleri (verapamil, diltiazem) ACE inhibitörleri Anjiyotensin reseptör blokerleri Mineralokortikoid reseptör antagonistleri Astım A-V blok (2. veya 3. derece) A-V blok (2. veya 3. derece, trifasiküler blok), ciddi SV disfonksiyonu, kalp yetersizliği Gebelik, anjiyonörotik ödem, hiperkalemi, bilateral renal arter stenozu Gebelik, hiperkalemi, bilateral renal arter stenozu Akut veya ciddi böbrek yetersizliği (egfr <30 ml/dak), hiperkalemi Metabolik sendrom, glukoz intoleransı, sporcular ve fiziksel olarak aktif hastalar, KOAH (vazodilatör beta blokerler hariç) Taşiaritmi, kalp yetersizliği Doğurganlık çağındaki kadınlar Doğurganlık çağındaki kadınlar

2014 Guideline for the Management of High Blood Pressure in Adults (JNC 8)

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Antihipertansif Tedaviye Başlanması ve Tedavi Hedefleri Diğer risk faktörleri, asemptomatik organ hasarı veya hastalık Başka RF yok Yüksek normal SKB 130-139 veya DKB 85-89 Herhangi bir girişime gerek yok 1-2 RF Yaşam tarzı değişiklikleri İlaç tedavisi gereksiz > 3 RF Yaşam tarzı değişiklikleri İlaç tedavisi gereksiz OH, KBH evre 3 veya diyabet Semptomatik KVH, KBH evre >4 veya OH/RF lerinin eşlik ettiği diyabet Yaşam tarzı değişiklikleri İlaç tedavisi gereksiz Yaşam tarzı değişiklikleri İlaç tedavisi gereksiz Kan Basıncı (mm Hg) Evre 1 HT SKB 140-159 veya DKB 90-99 Birkaç ay yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç eklenmesi Birkaç hafta yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç eklenmesi Birkaç hafta yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç eklenmesi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç tedavisi Evre 2 HT SKB 160-179 veya DKB 100-109 Birkaç hafta yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç eklenmesi Birkaç hafta yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç eklenmesi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde ilaç tedavisi Evre 3 HT SKB > 180 veya DKB > 110 Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde hemen ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde hemen ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde hemen ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde hemen ilaç tedavisi Yaşam tarzı değişiklikleri Hedef <140/90 olacak şekilde hemen ilaç tedavisi HT: Hipertansiyon; SKB: Sistolik kan basıncı; DKB: Diyastolik kan basıncı; RF: Risk Faktörü; OH: Organ hasarı; KBH: Kronik böbrek hastalığı; KV: Kardiyovasküler; KVH: Kardiyovasküler hastalık

Hipertansiyonu Olan Erişkinlerde Kan Basıncı Hedefleri ve Başlangıç İlaç Tedavisi

2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH ESC) Kan Basıncı Eşik Değerleri / Hedef (mm Hg) Eşik Değer (mm Hg) Hedef Değer (mm Hg) Genel Hipertansif Nüfus >140/90 <140/90 Yüksek riskli hastalar (Koroner arter hastalığı, Serebrovasküler hastalık, Diyabet, Böbrek disfonksiyonu) >130/85 <130/80

Reappraisal of European Guidelines on Hypertension Management (2009) Komplikasyonsuz Hipertansiyon Mancia et al: J Hypertens 27: 2121-2158, 2009

Reappraisal of European Guidelines on Hypertension Management (2009) Yaşlılar Mancia et al: J Hypertens 27: 2121-2158, 2009

Reappraisal of European Guidelines on Hypertension Management (2009) Diyabetikler Mancia et al: J Hypertens 27: 2121-2158, 2009

HOT Çalışması (Hypertension Optimal Treatment) Diyabetik Alt Grup Sonuçları (n=1501) 25 20 P=0.005 Diyastolik KB <90 mm Hg Diyastolik KB <85 mm Hg Diyastolik KB <80 mm Hg 15 10 P=0.016 5 0 Major Kardiyovasküler Olay Kardiyovasküler Mortalite Hansson et al.: Lancet 351: 1755-1762, 1998

Normotansif ABCD Çalışması (Appropriate Blood Pressure Control in Diabetes) Prospektif, randomize, çift-kör, kontrollü çalışma Tip 2 diyabeti olan 480 normotansif (KB <140/90 mm Hg) hasta Normotansif kohort (n=480) (Bazal diyastolik KB 80-89 mmhg) Yoğun tedavi (n=237) Bazal diyastolik KB da 10 mm Hg azalma Ilımlı tedavi (n=243) Bazal diyastolik KB da değişiklik yok Nisoldipin (n=118) Enalapril (n=119) Plasebo Schrier et al: Kidney Int 61: 1086-1097, 2002

Normotansif ABCD Çalışması (Appropriate Blood Pressure Control in Diabetes) MİKROALBUMİNÜRİ GELİŞME ORANI (%) MAKROALBUMİNÜRİ GELİŞME ORANI (%) 30 40 25 20 P=0.02 35 30 25 P=0.02 15 20 10 5 15 10 5 0 0 Kan basıncı 128/75 mm Hg 137/81 mm Hg 128/75 mm Hg 137/81 mm Hg Schrier et al: Kidney Int 61: 1086-1097, 2002

Normotansif ABCD Çalışması (Appropriate Blood Pressure Control in Diabetes) RETİNOPATİ ORANI (%) İNME ORANI (%) 50 P<0.02 6 P=0.03 40 5 30 4 3 20 2 10 1 0 0 Kan basıncı 128/75 mm Hg 137/81 mm Hg 128/75 mm Hg 137/81 mm Hg Schrier et al: Kidney Int 61: 1086-1097, 2002

ACCORD (Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes) Tip 2 Diyabeti Olan 4733 Hasta SKB <140 mm Hg SKB <120 mm Hg Accord Study Group: N Engl J Med 362: 1575-1585, 2010

ACCORD (Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes) Accord Study Group: N Engl J Med 362: 1575-1585, 2010

ROADMAP (Randomized Olmesartan And Diabetes MicroAlbuminuria Prevention) Tip 2 Diyabeti ve Normoalbüminürisi Olan 4447 Hasta Primer sonlanım noktası: Mikroalbüminüri gelişimi

Reappraisal of European Guidelines on Hypertension Management (2009) Kardiyovasküler Hastalığı Olanlar Mancia et al: J Hypertens 27: 2121-2158, 2009

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Hipertansif Hastalarda KB Hedefleri Aşağıdaki durumlarda sistolik kan basıncı hedefi <140 mm Hg olmalıdır: Düşük-orta derecede KV riski olan hastalar Diyabetikler İnme veya geçici iskemik atak hikâyesi olan hastalar Koroner kalp hastalığı olanlar Diyabet veya diyabet dışı nedenlere bağlı kronik böbrek hastalığı olanlar

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Hipertansif Hastalarda KB Hedefleri SKB >160 mm Hg olan 80 yaşın altındaki yaşlılarda, SKB 140-150 mm Hg düzeyine indirilmelidir. Güçlü görünen 80 yaşın altındaki yaşlılarda SKB nın 140 mm Hg nın altına indirilmesi düşünülebilir. Bunun yanında, kırılgan yaşlılarda SKD düzeyi hastaya göre ayarlanmalıdır. SKB >160 mm Hg olan 80 yaşın üzerindeki yaşlılarda, fiziksel ve mental durum iyi ise, SKB 140-159 mm Hg düzeyine indirilmelidir. DKB hedefi her zaman <90 mm Hg olmalıdır. Bunun istisnası diyabetik hastalardır. Bu hastalarda DKB <85 mm Hg olmalıdır.

GFR (ml/dak/yıl) Kronik Böbrek Hastalarında Kan Basıncı ve GFR Ortalama Arter Basıncı (mmhg) 95 98 101 104 107 110 113 116 119 0-2 -4-6 -8-10 r = 0.69; P < 0.05 Tedavisiz Hipertansiyon -12-14 130/85 140/90 Parving HH, et al. Br Med J. 1989 Maschio G, et al. N Engl J Med. 1996 Viberti GC, et al. JAMA. 1993 Bakris GL, et al. Kidney Int. 1996 Klahr S, et al. N Eng J. Med 1994 Bakris GL. Hypertension. 1997 Hebert L, et al. Kidney Int. 1994 The GISEN Group. Lancet. 1997 Lebovitz H, et al. Kidney Int. 1994 Bakris GL et al: Am J Kidney Dis. 36(3):646-661, 2000

MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) 0 0-3 -3-6 -9-12 -15-18 Proteinüri <0.25 g/gün 0.25-1.0 g/gün 1.0-3.0 g/gün >3.0 g/gün 125/75 mm Hg 86 92 98 107 Ortalama Kan Basıncı (mm Hg) -6-9 -12-15 -18 Peterson et al: Ann Intern Med 123:745-762, 1995

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Kronik Böbrek Hastalarında KB Hedefleri SKB nın <140 mm Hg olması hedeflenmelidir. Aşikâr proteinüri varsa, SKB nın 130 mm Hg nın altına indirilmesi düşünülebilir. Bu durumda egfr takibi yapılmalıdır. RAS blokerleri, albüminüriyi azaltmada diğer antihipertansiflere göre daha etkilidir. Bu nedenle mikroalbüminürisi veya aşikâr proteinürisi olan hipertansif hastalarda tercih edilmelidir.

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Kronik Böbrek Hastalarında KB Hedefleri KB hedeflerine ulaşmak için çoğu kez kombinasyon tedavisi gerekir. Bu nedenle RAS blokerlerinin diğer antihipertansif ajanlarla kombine edilmesi önerilir. İki RAS blokerinin kombine edilmesi önerilmemektedir. Kronik böbrek hastalığında aldosteron antagonistlerinin kullanımı, özellikle RAS blokerleri ile kombine edilmesi, önerilmemektedir. Çünkü böbrek fonksiyonlarının azalması ve hiperkalemi riski vardır.

Hipertansiyonu Olan Erişkinlerde Kan Basıncı Hedefleri ve Başlangıç İlaç Tedavisi

Hipertansif hastanın eğitimi ve yaşam tarzı değişiklikleri İlâç tedavisine başlama zamanı İlâç seçiminin bireyselleştirilmesi Kan basıncı hedefleri Kombinasyon tedavileri Beyaz önlük hipertansiyonu ve maskeli hipertansiyon olan hastalara yaklaşım Dirençli hipertansiyonu olan hastaya yaklaşım Renovasküler hipertansiyonu olan hastaya yaklaşım

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Dirençli Hipertansiyon Yaşam tarzı değişiklikleri ve yeterli dozlarda en az üç ilaç (diüretik dahil) kullanılmasına rağmen kan basıncının 140/90 mm Hg nın altına düşmemesi Hastanın hikâyesi detaylı olarak alınmalı (yaşam tarzı değişiklikleri dahil), fizik muayene detaylı olarak yapılmalı, risk faktörlerini ve organ hasarını belirleyecek laboratuvar incelemeleri yapılmalıdır. İkincil hipertansiyon olasılığı her zaman akla getirilmelidir. Primer aldosteronizm eskiden sanıldığından daha sıktır. Aterosklerotik renal arter stenozu yaşlılarda oldukça sıktır.

İkincil Hipertansiyonun Nedenleri Renal parenkimal hipertansiyon Renovasküler hipertansiyon Primer aldosteronizm Feokromositoma Cushing sendromu Obstrüktif uyku apnesi Aort koarktasyonu İlaca bağlı hipertansiyon Hipertiroidi Hipotiroidi

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Dirençli Hipertansiyonun Nedenleri Yaşam tarzı: Obezite, aşırı kilo alımı, aşırı alkol tüketimi, aşırı tuz alımı Vazopressör etkisi olan veya sodyum tutucu etkisi olan maddelerin kronik kullanımı Obstrüktif uyku apne İkincil hipertansiyon nedenleri İlerlemiş ve geriye dönüşümsüz organ hasarı (özellikle böbrek yetersizliği gelişirse veya arteriyol duvar-lümen oranı belirgin artarsa veya büyük arterlerin elastikiyeti azalırsa)

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Dirençli Hipertansiyon Hem tanının doğru konmasında, hem de tedavinin etkinliğinin değerlendirilmesinde ayaktan kan basıncı takibi önemlidir. Herhangi bir kontrindikasyon yoksa, mineralokortikoid reseptör antagonistleri, amilorid ve alfa-1 blokeri olan doksazosin tedavilerinin eklenmesi düşünülmelidir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumda invazif işlemler (renal denervasyon, baroreseptör uyarısı) düşünülebilir.

Renal Denervasyon

Symplicity HTN-1 ve HTN-2 Klinik Çalışmaları Kandzari DE et al: Clin Cardiol 35, 9, 528-535, 2012

Symplicity HTN-3 Çalışması Kandzari DE et al: Clin Cardiol 35, 9, 528-535, 2012

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Renovasküler Hipertansiyon Fibromüsküler hiperplaziye bağlı kontrolsüz hipertansiyonu olan genç hastalarda (çoğunlukla kadın) perkütan renal arter stent takılması işlemi düşünülmelidir (başarı şansı %82-100, restenoz riski %10-11). Aterosklerotik renovasküler hipertansiyonu olan hastalarda girişimin yararı tartışmalıdır.

ASTRAL (Angioplasty and STenting for Renal Artery Lesions) STAR (STent Placement & Blood Pressure & Lipid-lowering for the Prevention of Progression of Renal Dysfunction caused by Atherosclerotic Ostial Stenosis of the Renal Artery)

CORAL (Cardiovascular Outcomes in Renal Atherosclerotic Lesions) Çok merkezli, randomize, açık-etiketli ve kontrollü çalışma Aterosklerotik renal arter stenozu olan 947 hasta Medikal tedavi ile medikal tedavi + renal artere stent takılması tedavileri karşılaştırıldı. Sonlanım noktaları: Kardiovasküler veya renal istenmeyen olayların bileşimi (kardiyovasküler veya renal nedenlere bağlı ölüm, Mİ, inme, KKY nedeniyle hastaneye yatış, ilerleyici böbrek yetersizliği ve RRT gereksinimi)

CORAL (Cardiovascular Outcomes in Renal Atherosclerotic Lesions) Bazal Özellikler

CORAL (Cardiovascular Outcomes in Renal Atherosclerotic Lesions) Klinik Sonlanım Noktaları

2013 ESH/ESC Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Renovasküler Hipertansiyon Aterosklerotik renal arter stenozu olan hastalarda medikal tedavi ile kan basıncı kontrol altına alınabiliyorsa ve son 6 12 aylık bir dönemde böbrek fonksiyonları stabil seyrediyorsa, girişim önerilmemektedir. Uygun medikal tedavi RAS blokeridir (bilateral renal arter stenozu hariç).