Merkez bankaları haftasına Japonya da Başbakan Shinzo Abe nin kazandığı seçim ile uyanarak başlıyoruz. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Bu hafta Perşembe günü, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ve Avrupa Merkez Bankası (ECB); Cuma günü de, Rusya Merkez Bankası (CBR) para politikası kararlarını açıklayacaklar. İlaveten; Kanada, Brezilya, İsveç, Norveç, Macaristan, Kolombiya ve çeşitli Afrika ülkeleri para politikası kararı açıklayacaklar arasında. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Gülhan Kaya gulkaya@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1135 Gelişmiş Ülkeler küresel reflasyon teması dahilinde faizlerini arttırıyorlar. ABD, 2015 yılı sonunda başladığı faiz arttırımlarını Aralık ayında sürdüreceğe benziyor. 2018 yılında faizlerin %2 oranına ulaşması mümkün. İngiltere, 2015 yılında ABD ile eşlenmişti (entanglement). Hatta İngiltere nin ABD den önce faiz arttırıp arttırmayacağı tartışılmaktaydı. İngiliz Sterlini 1,60 seviyesi yakınına kadar güçlenmişti. Bugün İngiliz Sterlini 1,30 seviyesinin hemen üzerinde işlem görüyor. Çünkü; arada İngiltere iç ve dış siyasette beklenmedik gelişmelerle karşılaştı. Ancak yine de İngiltere, ABD nin ardından faiz arttıracak ikinci ülke konumunda. İngiltere Merkez Bankası (BoE), önümüzdeki hafta toplanacak. Japonya da Abe nin seçimleri kazanmasıyla genişlemeci para ve maliye politikalarının sürmesi beklenebilir. ECB ise 2018 yılında varlık alımlarını sonlandıracağa benziyor. Ancak faiz arttırımı 2019 yılında beklenmeli. Geçtiğimiz yıl ECB daha düşük miktar ancak daha uzun süre felsefesini benimsemişti. Böylece siyasi açıdan zor görünen 2017 yılı boyunca Avrupa ekonomisi siyasi şoklara karşı güvence altındaydı. Önümüzdeki yıl İtalya da seçimler var. Mevcut konjonktürde ECB, daha düşük miktar ancak daha uzun süre felsefesini koruyacağa benziyor. ECB, Perşembe günü varlık alımlarını 30 milyar Euro tutarına düşürüp varlık alımlarını dokuz ay boyunca sürdürmeyi açıklayabilir. Bizim de katıldığımız Bloomberg anketindeki beklenti bu yönde şekillendi.
Gelişen Ülkeler i ikiye ayırmak gerekiyor: Deflasyon / düşük enflasyon ve yüksek enflasyon ülkeleri şeklinde. Deflasyon / düşük enflasyon ülkeleri arasında Güney Kore, Polonya, Romanya, Çekya gibi ülkelerde faizler artış baskısıyla karşı karşıya. Bunda küresel reflasyonun payı var. İlaveten örneğin Euro Bölgesi yörüngesindeki Doğu Avrupa, ana merkez bankası ECB den etkileniyor. Geçen hafta Güney Kore, faizi sabit tutarken bir üye çekimser oy kullandı. Güney Kore, bu yıl faiz arttırabilir. Güney Kore Wonu için takip ettiğimiz seviye 1.150. Şu anda 1.132 den işlem gören Won, iyimser risk iştahının yansıması. Enflasyonist ülkelerde ise faiz indirim döngüsüyle karşı karşıyayız. Kur ve risk primi ile geçtiğimiz yıllarda bu ülkelerin kurları aşırı değer kaybetmişti. Kurdaki aşırı değer kaybına istinaden faizler de fazla yükseldiler. Kurların istikrar kazanmasıyla enflasyon gerilerken faizler de normalleşiyorlar. Güney Afrika, Rusya, Brezilya akla ilk gelen ülkeler. Latin (Güney) Amerika da genel anlamı ile faiz indirmekte. Arada iki tane istisna ülke var: Türkiye ve Meksika. Meksika faiz arttırımlarını durdurdu. Enflasyon geçen ay %6,4 oranına gevşedi. Önümüzdeki süreçte Meksika Merkez Bankası (Banxico) faiz indirimi için kendisini beklemede tutuyor. TCMB de Banxico ile benzer noktada. Enflasyon, Mart ayına ulaştığımızda tüketiciler için %7 lere, üreticiler için %8 lere düşeceğe benziyor. Böyle bir ortamda Mart ayına kadar politika duruşunun sıkı kalması beklenebilir. Rusya ise Cuma günü 25 ila 50 puan seçiminde faiz indirimlerini sürdürebilir. Hafta genelinde ABD de Eylül ayı dayanıklı mal (demirbaş) siparişlerini ve üçüncü çeyrek büyümesinin ilk tahminini göreceğiz. Avrupa da PMI lar yılın son çeyreğine nasıl başladığımızı gösterecek. Benzer şekilde İktisadi Yönelim Anketi (İYA), Türkiye de iktisadi faaliyetin son çeyreğe üçüncü çeyrekten ne kadar momentum taşıdığını söyleyecek. Bugün veri takvimi neredeyse boş. Sabahtan TSİ 10:00 da yurt-içi tüketici güven endeksini izleyeceğiz. Endeks seyrinin, iktisadi büyümeyi yansıtmadığı görüşündeyiz (Bilgi Notu: Kendine Güven, 28 Ağustos 2017). Reel kesime yönelik endekslerle tüketici endeksi arasında ayrışma söz konusu (Şekil 1). Endeksin 70 üzeri seviyelerde artış eğiliminde yol almasını bekliyoruz. Endeksin bugün mevcut 67,7 seviyesinden 70 üzerine dönüp dönmediğini izleyeceğiz. Akşamüzeri Avrupa Komisyonu nun tüketici güven endeksini ve FED in Şikago Şubesi nin faaliyet endeksini izleyeceğiz. Çin de de konut fiyatları verisi takip edilecek.
Şekil 1: Reel kesim ve tüketici güveni arasındaki ayrışma. Kaynak: TÜİK, TCMB, Ziraat
Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 Eyl 17 Eki 17 Bülten PİYASA DETAYLARI Döviz Piyasası Geride bıraktığımız haftada takip ettiğimiz GOÜ para birimlerinin hepsi dolar karşısında haftalık bazda değer kaybına uğradı. Siyasi risklerle birlikte %2,8 değer kaybıyla Güney Afrika Randı daha negatif ayrışırken; Randı sırasıyla Brezilya Reali -%1,5 ve TL yaklaşık -%1 kayıpla takip etti. Cuma günü ABD de bütçe tasarısının onaylanması ardından doların küresel anlamda değerlenmesini, yeni haftada da sürdürdüğünü görüyoruz. Bu görüntü altında da USD/TL kuru yeni haftaya 3,69 seviyesine yakın başlamakta. Bu hafta yurtiçi piyasalarda bugün ve yarın gerçekleştirilecek olan Hazine ihaleleri de takip edilecek gelişmeler arasında. Asya borsaları, yeni haftaya kısmen genele yayılan bir şekilde alıcılı başlıyor. Ancak Nikkei endeksi %1,2 primle diğer Asya endekslerinden pozitif ayrışıyor. Bu durumda Abe'nin parlamento seçimlerini kazanması ve bu vasıtayla da Abenomics adı altında uyguladığı güçlü maliye ve para politikalarının süreceği etkili olmakta. USD/YEN paritesi de sabahın erken saatlerinde Abe nin uygulayacağı politikaların süreceğinin desteğiyle 114 seviyesi ile 11 Temmuz dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Wall Street te Cuma günü yükselişle kapanmıştı. Trump'ın vergi tasarısının uygulanabilirliğine yönelik iyimserlikle Dow Jones %0,7, S&P 500 %0,5 primli sonlandı. 30 Ara 16 19 Eki 17 20 Eki 17 $/TL 3,5235 3,6460 3,6710 0,7% 4,2% /TL 3,7053 4,3248 4,3273 0,1% 16,8% Sepet* 3,6144 3,9854 3,9992 0,3% 10,6% /$ 1,0517 1,1852 1,1784-0,6% 12,0% $/Yen 116,96 112,54 113,52 0,9% -2,9% $ Endeks 102,68 93,27 93,70 0,5% -8,7% * (0,5$+0,5 ) 4,05 $/TL Sepet /$ (Sağ eks) 3,95 3,85 3,75 3,65 3,55 3,45 3,35 Oca 17Şub 17Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17Tem 17Ağu 17 Eyl 17 Eki 17 1,21 1,19 1,17 1,15 1,13 1,11 1,09 1,07 1,05 1,03 Gerek doların Trump ın vergi reformlarını hayata geçirilebileceği yönündeki beklentilerle desteklenmesi gerekse İspanya kaynaklı gelişmelerin piyasalar tarafından izlenmesiyle EUR/USD paritesi zayıflamaya devam ediyor. Cuma günü 1,1850 seviyelerinden kademeli gevşeyen parite Pazartesi gününde 1,1750 seviyelerine yakın işlem görüyor. Dolar endeksi de yeni haftaya 93,9 ile 6 Ekim den bu yana en yüksek seviyeye çıkarak başlarken; şimdilerde 93,7 lerde işlem görmekte. Faiz Piyasası TCMB nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11,96 seviyesinden %11,97 seviyesine yükseldi. 2 Yıllık Gösterge Tahvil 10,63 12,26 12,31 0,05 1,68 5 Yıllık Gösterge Tahvil 11,21 11,74 11,85 0,11 0,64 10 Yıllık Gösterge Tahvil 11,39 11,45 11,56 0,11 0,17 USD Libor (3 Aylık) 1,00 1,36 1,36 0,00 0,36 EUR Libor (3 Aylık) -0,34-0,38-0,38 0,00-0,04 Türkiye CDS (5 Yıl Vadeli) 273,00 173,39 173,38-0,02-99,62 ABD 10 Yıllıkların Faizi 2,44 2,38 2,38 0,00-0,06 Almanya 10 Yıllıkların Faizi 0,21 0,45 0,43-0,02 0,23 30 Ara 16 19 Eki 17 20 Eki 17 12,2 11,7 11,2 10,7 10,2 Gösterge Kağıtların Seyri 2 5 10
PİYASA VERİLERİ Emtia Piyasası Altın($/Ons) 1.148 1.290 1.280-0,7% 11,5% Petrol(Brent) 56,1 57,2 57,8 0,9% 2,9% Gümüş($/Ons) 15,9 17,3 17,0-1,3% 7,1% 30 Ara 16 19 Eki 17 20 Eki 17 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 1.100 Oca 17Şub 17Mar 17 Nis 17 May 17Haz 17Tem 17Ağu 17 Eyl 17 Eki 17 59 57 55 53 51 49 47 45 43 Borsalar BIST-100 78.139 108.489 107.917-0,5% 38,1% BIST-30 95.499 133.173 132.434-0,6% 38,7% Sanayi 83.586 122.377 122.037-0,3% 46,0% Hizmetler 49.626 73.484 73.357-0,2% 47,8% Mali 103.595 131.201 130.144-0,8% 25,6% Bankalar Endeksi 129.550 170.966 169.196-1,0% 30,6% Dow Jones 19.820 23.163 23.329 0,7% 17,7% S&P 500 2.249 2.562 2.575 0,5% 14,5% DAX 11.481 12.991 13.001 0,1% 13,2% Nikkei 225 19.145 21.458 21.697 1,1% 13,3% Bovespa 60.227 76.283 76.391 0,1% 26,8% 30 Ara 16 19 Eki 17 20 Eki 17 1550 1350 1150 950 750 550 350 150 İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 Eyl 17 Eki 17 108000 103000 98000 93000 88000 83000 78000 73000 68000 UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.