Yöntem Construction Mükemmellik Yolculuğu Usta, öğrendikçe usta olur Nurol Sarıçiçek Enisa Group Yöntem Construction
Nurol Sarıçiçek Önsözü: STFA: Kitaplardan ve hocalarımızdan öğrendiklerimize ( Bilgi ), kitap ve hocalarımızdan öğrenmeyip, bizzat kendi burnumuzu sürtmek sureti ile öğrendiklerimize ( Tecrübe ) derler. Diyor, kitabında. STFA, ( İLK Geçmişten Geleceği STFA kitabı, Bu çalışmanın hazırlanmasında esin kaynağımız olmuştur: STFA tecrübesini ve felsefesini de bu çalışmada bulabilirsiniz. Sezai Türkeş ve Fevzi Akkaya ya, hem inşaat sektöründe iz bıraktıkları, hem de yaşam ve çalışma biçimleriyle örnek oldukları için ALLAH tan rahmet niyaz ediyorum. Değerli arkadaşlarım, aşağıda ortak akıl oluşturmak için, tarihçesi özelinde STFA nın kitabından çıkarımları bulacaksınız. Bu yazı dizisi beyninize, kalbinize ve ruhunuza hâkim olana kadar, periyodik olarak, okumalı, öğrenmeli, algılamalısınız. Öncelikle hemen şimdi şirketimizdeki görev tanımınızı çıkarmalısınız: Yazı dizisini okuyup, algıladıktan sonra ise yeniden bir görev tanımı hazırlamalısınız. Kendinizde fark yarattınız ise farkı fark edersiniz. Şirket Patrondur 1
Başlarken STFA nın kurucuları olan Sezai Türkeş/Fevzi Akkaya; ORTAKLIĞIMIZIN AMACI SADECE HAYAT BOYU BERABER OLMA İSTEĞİDİR. diyor. Belki de başarıları buradan geliyor. EN İYİ ÖĞRENME BİLDİĞİNİ HATIRLAMAKTAN GEÇER. dendiğini biliyoruz. Biz de bildiklerimizi hatırlayarak, öğrenmeye devam edelim. 1. HIZLI BÜYÜME VE HIZLI BÜYÜMEDE ORTAYA ÇIKAN SORUNLARLA BAŞETME: 1.1. Hızlı büyürken, bölünmeler olur: Performans kriterleri ve sonuçların değerlendirilmesi yapılamaz: VARLIĞINI SÜRDÜRMEK İÇİN BUNLARI YAP: Her proje, genel giderlerin de aylık ilave edilmesiyle sürekli kar zarar kontrolüyle yürütülmeli, keşifle karşılaştırılmalıdır. 1.2. Yetki ve sorumluluk dengesi kurulamaz: ( Bu sorunu ortadan kaldırmak için iş yapma gerekliliklerine göre organizasyon şemasını yenile ) Bu durum projelerdeki performans düşüklüğünü ortadan kaldır. (Şirketteki herkes kendi görev ve sorumluluğunun çerçevesini çok iyi bilmelidir. Organizasyon şeması yapmak çok kolaydır, fakat özellikle yönetim kurulunun icranın işlerini yapmaya kalkışması, hem kendi kontrol görevlerini aksatmasıyla kendisini başarısızlığa, hem de icrayı atalet ve huzursuzluk sonucuna götürür. İcracılardaki en büyük sıkıntı da, bir yöneticide bulunması gereken en önemli özellik olan yaptır-t-ma kabiliyetinin kendilerinde olmamasıdır. Böyle olunca icracılar yaptır-t-ması gerekenleri kendileri yapmaya kalkışırlar. Bağlı çalışanları ise 08:00-17:00 ci olurlar. 1.3. Etkili bir şekilde yönetmek son derece güçleşir: Merkezi yönetimin performansı düşer. ( Yeniden yapılan ) PERFORMANSINI VE FONLARI KARLI BİR ŞEKİLDE, İŞİNDE, İTİNALI KULLAN! 2
Verimsizlik en büyük israftır. İSRAF haram, iktisat fazilettir. HER TÜRLÜ İSRAFI ÖNLEYECEĞİZ. (Şirket büyüdükçe yapılan hataların tahribatı da orantısız şekilde büyüyeceği için finansın yönetimi artık çok dikkatlice yapılmalıdır. Finansal şartların gereği kadar risk alınmalı, hayatiyeti sonlandıracak riskler alınmamalıdır. Karadeniz de bir atasözü vardır, Sırtında paltosu olmayan, poyraza karşı gelemez. ) BİLGİ, BECERİ, ÇALIŞKANLIK, SAMİMİYET, ADANMIŞLIK VS. PALTODUR. 1.4. Şirket hızlı büyürken, aynı hızda personelin ÇALIŞMA VE DAVRANMA algısı yenilenmelidir. 1.5. Yönetim, bir önceki güne göre bile farklılık yaratmalı düşüncesi ile beraber gerekiyorsa, çalışanları da yenilemelidir. (Şirketlerde her zaman takriben %25 performansı düşük personel bulunur. Söz konusu düşük performanslı elemanların ya yetiştirilerek kazanılması ya da ihracı gerekebilir. Abartıya kaçmamalı, şirkete ve diğer çalışanlara yeni çalışma prensiplerine göre fırsat verilmelidir.) 1.6. Liyakat Esas alınmalıdır: Birisinin bir görevi hak ettiğini gösteren sıfat/yetkinlik ifadesidir. (Yeterlilik gösteren veya gösteremeyen kişiye o işe layık olduğunu veya olmadığını belirten derecelendirme ve değerlendirme sözcüğü liyakattir.) 3
Bir bonus olarak atalarımızın "Adam hacı mı olur varmakla Mekke ye; eşek evliya mı olur, taş çekmekle tekkeye" atasözünü aklımıza getiriyoruz kısaca. Yönetimin en fazla zamanını alacak olan işlerden birinin, liyakat sahibi kişileri bulma süreci olduğu kesindir. 1.7. Yönetici, çalışanının yetkinliğine/ LİYAKATİNE/ göre görev vermelidir: Hızlı büyümede bilgi, beceri ve tecrübe ortaya çıkan sorunlarla baş etmede son derece önemlidir 1.8. İşini kötü yapanı, iş ahlakına uymayanı, arasında barındırmayan bir yaklaşım gerekir: Bu hizmet kalitesini artırır. 1.9. İşletmemizi ve elemanlarımızı yeniden değerlendirmeliyiz; verimsiz ve negatif kişilerden uzaklaşmalıyız. 1.10. Ortaklık test edilmiş ve başarıyla yönetilmiş süreçlerin sonucudur. KALİTELİ SÜREÇ YOKSA KALİTELİ SONUÇ DA HAYALDİR. 1.11. Verimsizlik en büyük israftır: İSRAF haram, iktisat fazilettir. HER TÜRLÜ İSRAFI ÖNLEYECEĞİZ. 1.12. Kâinatta ve insan vücudunda mükemmel bir düzen var: Uyum var. Kalite var. Yüzbinlerce hücre insan vücudunda birbirini tanıyor gibi uyum, düzen içinde hareket ediyor, işbirliği, paydaşlık, YARDIMLAŞMA yapıyor. 1.13. ALTIN KURAL: İşletmeyi bu hale getirmek gerek. Uyum, düzen, YARDIMLAŞMA, ortak akıl, hesap verebilirlik. 2. TIRT LAYABİLMEK VE NAKİT AKIMI 2.1 BİR İŞE GİRİŞMEK: Girişimci olmak: Bir işe girişmek kolaydır da, onu yürütebilmek güç ister, karakter ister, bilgi ister, sağlam yapı ister, azim ister, pozitif yaklaşım ister. Dahası var; ister oğlu ister 2.2 Bir işe girişip onu başarıyla yürütebilendir GERÇEK GİRİŞİM-Cİ. 4
2.3 PATRON ŞİRKETTİR: Gerçek girişimci, bir işe giriştikten sonra sermayesini koyarak kurduğu şirketin şemsiyesinin altına girer. Artık PATRON, ŞİRKETTİR. 2.4 GİRİŞİM-Cİ SERMAYE-DAR: Parasını ve emeğini koyarak işe girişen ve işini yürüten Girişimci Sermayedar patronluğu şirkete devrederek, Gerçek Girişimci olur. 2.5 ŞİRKET PATRONDUR: Girişimci Sermayedar, şirketin şemsiyesi altında görevini yaparken, yetişemediği noktalara kolunu, gözünü, kulağını, ayağını, elini bırakır. Bu noktada artık yapmayı da bırakır ve TIRT maya başlar. 2.6 Büyük şirket organizasyonlarında, yap TIRT maya başlayanlar, başarıyı yakalar. Küçük şirket organizasyonlarında buna ihtiyaç yoktur. Emirlerin ve kumandaların yapılabilir olsun. Ölçü olarak: O nun yerine KENDİNİ koy. 2.7 Büyük şirket organizasyonlarında, sadece yapanlar değil, yaptıranlar bile yok olur: Yap TIRT anlar başarılı olur. Profesyoneller yapar ve yaptırırlar. (Burada da trajikomik bir durum var aslında: Yönetimde bulunanlar, aynı zamanda icrada bulununca yönetim ve icra birbirine karışıveriyor. Organizasyonun sınırları iyi çizilmediğinde ise, yönetim ve icranın pamuk ipliğine bağlı ilişkileri hemen kopuverir.) sağlamak durumundadır. 2.8 SERMAYE: Sermaye, yani nakit olmadan bu işler olmaz, olamaz da. Arthur D. Little Yeterli nakit olmadan hiçbir iş var olamaz. Nakit, genellikle bir işin yaşam kaynağı olarak tanımlanır; şirketin sağlığını korumasının ana değişkeni olarak da nakit akımının denetimi gösterilir. Likidite yaşamsaldır; Bu nedenle de nakit akımı yönetimi süreklilik taşımalıdır. Muhasebe düzeni, nakit hareketlerine ilişkin bilgi Hayata ve geleceğe meydan okumanın yolu teşebbüs etmektedir 5
2.9 ÖZETLE: Girişimci varsa, şirket vardır. Gerçek girişimci varsa, şirket faaliyetini sürdürebilir. Şirket faaliyetini sürdürüyorsa, gerçek girişimci şirketi PATRON yapmıştır. Şirketin patron olduğu yerde, kişilerin hükmü olmaz; nefis ve egolar yan tarafta durur! Gerçek girişimci, şirketi para/nakit akımı ile yürütebilir. İş gücü ve olmazsa olmaz ( 6 M ) kuralının en önemli kuralıdır: Para ve nakit akımı! Şirketin patronluğunun devamı paraya/nakit e bağlıdır. Nakit, likit ise bir anlamı olur; nakit akımı likidite demektir. Nakit akımı yönetilmelidir: Likidite de süreklilik esastır. Bunun için muhasebede işin özelliğine göre düzenleme gereklidir. Bu da, olmazsa olmazdır. Vakti, nakdi ve yüreği olan Gerçek Girişimci ler, şirketi PATRON yapabilirler. 2.10 Nakit Akımı: İşin zamanında, bütçesinde, kodunda, projesinde, kalitesinde, optimum personelle yaptırtılması, metraj hesabının doğru çıkart tırt ılması, bunun doğru muhasebeleş tirt ilmesi, paralarının tahsil et tirt ilmesi, ödemelerin zamanında yap tırt ılması, işlerin bitir-tirtilmesi, bu işlemin sürekliliğinin sağlat tırt ılması demektir. Baskıya rağmen ısrar edersen varsın! 6
ŞİRKETİMİZİN VİZYON VE MİSYONU VİZYON: Şirketlerin uzun dönemde ulaşmayı umdukları stratejik hedeflerin genel anlamdaki ifadesidir. Ufuk hattı gibidir. Sen yaklaştıkça o uzaklaşır, seni sürekli yukarı, daha büyük hedeflere taşımalıdır. MİSYON: Bir şirketin varoluş sebebidir. Ben neden varım? sorunun cevabıdır. Yürütmekte olduğumuz çalışmalarla yola çıkıp, kervanı yolda düzenli hale getireceğimizi söylemek uygun olur. Bekleyen o kadar çok işimiz var ki, beklemeye tahammülümüz yok. VİZYON VE DETAY VİZYON VE DETAY: İki ayrı iştir. İki ayrı karakterin işidir. Biri diğerinde noksandır ya da yoktur. Vizyon ve Detay kurumların olmazsa olmaz iki temel taşıdır. Vizyoner detaylara bakmaz. Detaycının vizyonla işi yoktur. Her ikisi bir şahısta mükemmel olur. HER İKİSİ BİR EKİPTE OLURSA DA MÜKEMMELDİR. Vizyonunla Geleceği planla! FİİLEN İŞİN YAPILMASINI BİZZAT TAKİP ET. Detaycılığınla Mevcut durum analizi yap, uygulama için stratejik plan oluştur. KURUMSALLAŞMA: Kurumsallaşmada; devlet, aile ve şirketler için 3 ayak vardır. Dinamik bir süreçtir. 7
Sermayenin Kurumsallaşması: Vakıf ve /veya üst denetim organı, kaliteli üretim+kaliteli üretim+kaliteli üretim ve gelir odaklı sistem kurar, takip eder+takip eder+takip eder ve bir ideal uğruna yoluna devam eder. Sistemin kurumsallaşması: Kim kime bağlı, yetki ve sorumlulukların dağılımı, işe giriş-çıkışlar, muhasebe, maaş, prim, bütçe, yatırım vs. Proaktif çalışma: Planlı-Programlı, geleceği görerek çalışmak. Proaktif bir yaşam biçimine sahip olmak, bugünün problemleriyle değil, geleceğin problemleriyle uğraşıyor olmak. PROAKTİF YAŞAMIN İNŞAATIMIZA UYGULANACAK SİSTEMATİĞİ DE ŞUNLARDIR: 1. Yöntem Şantiye Yönetmeliği: Hazırlat, uygulattır, takip et! 2. Yöntem Kalite Yönetmeliği: Bildir, uygulattır, takip et! 3. İş Yasası- Borçlar Kanununda, işveren ve işçi sadakat prensipleri: Hazırlanan çalışmayı kontrol et, kültür haline getirt, takip et. 4. Sözleşmeler: Her bir sözleşme ayrı bir olaydır, değerdir, her şeydir. a. Hizmet verdiğimiz işverenlerin sözleşmeleri: Projenin başındaki Yöntemlinin sözleşme içeriğini bilmemesi kabul edilemez. b. Tedarikçi sözleşmeleri: Her alım sözleşmeye bağlanmalıdır. Sözle yapılan hiçbir alımın anlamı yoktur. Satın almadan sorumlu tek kişidir. Güven ise kontrole mani değildir. c. İşçi ve taşeronlarla yapılan karşılıklı sözleşmeler: Her ilişki sadece bu sözleşmeler esas alınarak yürütülecektir. Yöntem, nehrin ortasında tehditlere boyun eğmeyecektir. 5. Plan-Program: Bir gün önce yapılan planla işe başla, günün uygulamasının muhasebesini yap, değerlendir, ertesi günün plan-programını yap, mesaini bitir. 6. 365 günlük plan-program: İş planı olmayanın, Yöntem de işi yoktur. a. Yıllık Program b. Dönemlik Program (Yılın ilk çeyreği, 6 ay, 9 ay) c. Aylık d. Haftalık e. Günlük Plan ve Program VİZYONUMUZ: Sektörümüzdeki seçkin firmalar arasında en ön saflarda yer almak 8
1. Yöntem, sahip olduğu deneyimi ve iş yapma metotlarıyla sektörde akla gelen ilk marka olmayı hedeflemektedir. 2. Mal ve hizmetlerin, kalite ve fiyat açısından tercih edilir olmasını sağlamak. 3. Çalışanların, kaliteli, uzman ve liyakat sahibi olmalarını temin etmek ve bunu sürdürmek. 4. Bu konuları sürdürülebilir hale getirmek. Bu vizyonu gerçekleştirebilmek için; 1. Müşteri memnuniyeti ve bağlılığı oluşturmak: Sürdürülebilir hale getirmek. 2. Yetenekli olduğumuz konularda mahalli ve uluslararası girişimlerde hızlı hareket etmek. 3. İnovasyon/Fark yaratmak: KALİTE VE gelir odaklı çalışmak. Takip etmek, takip etmek, takip etmek. 4. Yönetimde ortak aklı egemen kılmak: Fikir ve proje üretmeyi teşvik etmek. 5. Çevre, sağlık ve güvenlik hizmetlerini birinci sırada tutmak. 6. Toplumun her ferdine / aşağıdan-yukarıdan değil, /eşit göz mesafesinden bakmak. 7. Çalışan her kişinin hak ve hukukunu yasalardan da öte, profesyonel ve vicdani temele oturtmak. (Yöntem de çalışan kişi: İşine âşık, işiyle yatıp kalkan, kendisini ismine, şirketine, ailesine adayan kişi demektir.) 8. Gelir odaklı iş, kaliteli hizmet ve nakit yönetimi gerçekleştirmek. MİSYONUMUZ: Üretim süreçlerimiz ve iş yapma metotlarımızla inşaat sektöründe farkı yaratmak için kurulmuş bir inşaat firmasıyız. GENEL YÖNETİM PRENSİPLERİMİZ: 1. İnsan, işimizin temelidir. Süreli ve süresiz insan gücümüz vardır. Daha iyilerini listenin ön sıralarına al, Liyakat en önemli parametremizdir. 2. Uygulama, finans, hukuk, muhasebe, mühendislik bakımından iç ve dış denetimi kültür haline getir. Şirketi akredite et, seviyesini yükselt, yönetimraporlama bakımından aksaklıkları düzelt. 9
3. İhtiyaç duyulacak kadar, vinç, iskele, kalıp, MAKİNE ve araçları elinde hazır bulundur. Yeteri kadar malzememiz var: Hatta bizim kategorimizde hiçbir firmadan olmadığı kadar ekipmanımız var. Bunun kıymetini bilmeliyiz. Yeni satın almaları bırak, önce mevcudu değerlendir. 4. Aktiflerinin en değerli kalemi şirketinin ismidir. Bunu iyi pazarlamalısın. Aktifini pazarlamak için özel bir çalışma yap! Diğer aktiflerini ihtiyacın doğduğunda sat, yeniden al. 5. Halen devam eden şantiyelerimizdeki genel görünümümüz, mobilizasyonumuz ve iş organizasyonumuz son derece önemlidir. Şantiye markamızı ilk planda servis eden en önemli yerdir. Arslan yattığı yerden belli olur, bir inşaat şirketinin de işi yapma profesyonelliği şantiyesinden belli olur. Şantiyede kendimizi en iyi şekilde ifade edebilmek için; a. İşe başlamadan önce olabilecek en iyi yerde Mobilizasyon alanı seçilmelidir. Bir şantiye şefi veya proje müdürünün en önemli sorumluluklarından birisi, şantiye sahasındaki en uygun yerin Mobilizasyon Alanı olarak seçilmesidir. Bu alan, proje tamamlanıncaya kadar değiştirilme ihtiyacı duyulmayacak, iş sahası, depo ve yaşan alanlarını ergonomik olarak kapsayacak bir yerde olmalıdır. 10
b. Şantiyenin her yeri YÖNTEM PROFESYONELLİĞİ KOKMALIDIR. Yöntem gerek şantiye alanı sınır güvenlik panolarında, gerekse içeride kurumsal kimlik görüntüsü en iyi şekilde vermelidir. c. Şantiye içinde iş güvenliği tedbirleri noksansız bir şekilde alınmış olmalı ve tüm çalışanların bu konuda yeterli teçhizatlı iş sahasında bulunması sağlanmalıdır. d. Şantiyede malzemeye sahip çıkılması, malzeme giriş-çıkışlarının kayıt altında olması, iş sahasının zamanında ve doğru olarak desteklenebilmesi için iyi bir depo alanı seçilmesi ve depo yönetim sistemi kurulmalıdır. 6. YATIRIM YAPMA ÖLÇÜTLERİN OLSUN, ORTAKLIK YAPMA ÖLÇÜTLERİN OLSUN/ SWOT ANALİZİ YAPMA KÜLTÜRÜNÜZ OLSUN/ Belli bir rakam aralığında iş al: Taban ve tavan rakamların olsun. İş yaptığın herkes ortağındır. 7. Yeni yönetim ve stratejinin bir parçası olarak AKTİF YÖNETİMİ PROGRAMI hazırla: Grubun elinde bulunan makine, teçhizat varlıklarının ve gayrı menkullerinin, verimliliklerinin artırılması, düşük verimli-atıl aktiflerin elden çıkarılmasını hedefle. 8. Grubun her firmasının yapacağı ana işi belirle: Örnek: Bu çerçevede, YÖNTEM uzmanlık alanı kaba inşaat olan Kaba İnşaat Uzmanı firmadır. YC firmamız şimdilik, Yöntem in taşeronudur. Project Management şirketi ise, beyin avcısı firmamızdır. 9. Uzun vadeli strateji: İyi bildiği uzmanlığına, özellikle öğreneceği, öğrendiği altyapı ve mekanik inşaat işlerine yoğunlaşmak. 10. Yeni ülke ve pazarlarda finans kuruluşları, yatırımcı şirketleri ve taahhüt firmalarıyla yakın gelecekte Türkiye, Kafkasya ve Ortadoğu da global işbirliği ağları geliştirmek. 11. Uluslararası finans ve yatırımcı kuruluşların desteğini alarak Türk finans sektörüne bağımlılığını azalt. 12. ŞİRKETLERDE YALIN BİR ORGANİZASYONEL YAPI ALTINDA GÜÇLÜ, FAKAT YALIN YÖNETİM-OPTİMUM KADRO İLE İŞ YAPMA ALGILARI GELİŞTİRMEK. 13. VERİMLİLİK ARTIŞ PROGRAMLARI: Şirketlerde ve projelerde doğru yapılanma ile adam sayısı optimal seviyelerde tutulacak. 14. YÖNETİM SİSTEMİNİ GÖZDEN GEÇİR: Bürokratik işlemlerden uzaklaş (Yönetim kadrolarına her seviyede daha fazla yetki ve yönetim desteği ver, bürokratik uygulamaları ortadan kaldır), esnek bir yönetim tarzına geç! (Grup ve şirketlerde her seviyede daha yoğun bir KOMÜNİKASYON, BİLGİ 11
PAYLAŞIMI VE İŞBİRLİĞİ ortamı yarat, bunu engelleyen kısıtlamaları yok et, profesyonellerin şirketler arasındaki rotasyonunu teşvik et.) 15. YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ dünya standartlarına yükseltilecektir. 16. Bütün şirketlerde PROJE KONTROL SİSTEMLERİ yerleştirilecek, PLANLAMA güçlendirilecek, OPERASYONEL KONTROLLER VE MALİYET KONTROLLERİ artırılacaktır. Metraj çıkarmayı bilmeyen hiç kimse mühendis olarak şirkette çalıştırılmayacaktır. Stok takibi yapmayan hiç kimse şirkette çalıştırılmayacaktır. 17. Teknik becerileri yüksek Proje Mühendisleri/Şantiye Şefleri, Proje Müdürleri - Saha Mühendisleri - Kalfa ve Formenleri derecelerine göre listeleyip, renklendireceklerdir. 18. Başarıdan duyulan memnuniyetin yanı sıra KALİTE işimizin esasıdır: GELİR ise kalitenin değişmez, at başı yürüyen temel ikinci ögesidir. 19. HUKUKLA BİRLİKTE SÖZ ÖNEMLİDİR: HATTA SÖZ DAHA ÖNEMLİDİR, DAHA GÜVENLİDİR. 20. Projenin, kalite, teknik, zaman ve parasal açıdan aynı dikkatle incelenmesi gerekmektedir. 21. Bildiğin konularda kal! Ya da yeni konuları öğren! Ya da bilenlerle yap! 22. Yönetim komünikasyon hatalarını önler, işbirliği içinde elbirliği ile işe çökerse, başarı gelir. 23. KURUMSAL YÖNETİŞİM ( Ortak akıl ile yürü ): Adil ol, şeffaf ol, hesap verebilir ol, sorumluluk al Meydan oku! İddialı ol. 24. İşi yapanlar ve hesap soranlar olmalıdır. İşi yap tırt anlar ve takip edenler olmalıdır. 25. Teknik, yönetim ve finansal denetim esasları bellidir: Denetim yap! 26. Bir arkadaş tavsiyesi: İtiraz edip vakit kaybedeceğine, nasıl yaparım? ı düşünsen, bu işlerin altından kalkacaksın eminim! 27. Her işi masa başında tasarla, denkleştir, bitir! Sonra uygula. 28. Konjonktürün iyi olması, gerekli önlemlerin alınmış, girişimlerin yapılmış olması sonucu gelinen nokta, gayretin tevekküle dönüşmesindendir. 29. Bağımsız denetçilere, şantiyeleri denetlettir! 12
30. KALİTE VE GELİR ODAKLI ÇALIŞ: Kar et, işçi çalıştır, çevreye ilgi göster, vergi öde, sermaye artır, şirketi büyüt! 31. İnşaat inip çıkan bir iş ve İKİ ŞEYE BAĞLI: a. Konjonktür: Dünyada iş olmayabilir. b. İş vardır; Ama siz ihale kazanamıyorsanız sıfırsınız! 32. YÖNETİM in Görevi: Ana sahaları seçer, operasyonları kendisi yapmaz. OPERASYONLARI yakından gözlemler, denetler, yöneticilerini tayin eder, nakit akışını takip eder. 33. İnşaat için çalışılacak ülkeleri seç! ; Türkiye, Suudi Arabistan, Umman, IRAK Libya, Suriye, Cezayir, ve FIRSAT PROJELERİ. 34. CEO: Bilgili, genç, tecrübeli, aktif, iletişim, diyalog ve çözüm konusunda ÖNCELİKLE içimizden başarılı arkadaşlarımızı CEO olarak göreve hazırlamalıyız. Bunun için hem yönetim alt yapısını buna göre kurmalı, hem de buraya atayacağımız aday adayının özelliklerini belirlemeliyiz. SWOT ANALİZİ (STRENGTHS-WEAKNESSES-OPPORTUNITIES- THREATS/GÜÇLÜ YÖNLER-ZAYIF YÖNLER-FIRSATLAR-TEHDİTLER) Bazı Zaaflarımız: 1. Mali yapımız yurt içi için kâfi olsa bile, yurt dışı için yeter ve gerek derecede güçlü olmalıdır. Bunun için Başkaları ne der? korkusunu üzerimizden atmalıyız. 2. Yaygın işimize, organizasyonumuzun iş yapma potansiyelini henüz yeteri kadar adapte edemedik: bunu sağlamalıyız. Yönetim kurulu-icra kurulu görev tanımlarını çıkartmalı ve uygulamalıyız. Geçmişte yaptığımız hatalardan ders alabilmeliyiz. 3. Bir işe elbirliği ile çökmeyi öğrenemedik: kollarını sıva, elbirliği ile işe giriş. Bunun için, organizasyon prensiplerini yeni oluşturmaya başladık. 4. İşi bulmadan önce Doğru ve Yetkin Proje Müdürü/Şantiye Şefi bulmayı öğrenmeliyiz: Önce proje müdürü( ve veya şantiye şefi ) hala, yeni mezun, iş bilmeyen, öğrenmek arzusundan yoksun kişilerle çalışıyoruz. Çalıştıklarımızın %80 inin sadece mühendislik diploması var. Karakterleri yaptığımız işlere uygun değil. (TÜRKİYE) 13
5. İnşaatta Proje Müdürü/Şantiye Şefi her şeydir: Proje yöneticiliği 25 saat zihin meşguliyeti gerektiren bir iştir. Henüz bu çapta yeteri kadar kadromuz yok. Proje Müdürünün, sadece master plan esnasında işine karışılabilir. Planlamasını, kendine ait sebeplerle tutturamazsa gereğini yap! 6. Benzemezler (Farklı karakterdeki kişiler ) elbirliği ile işe çökmeye henüz alışamadı. İş yönetme konusunda ortak algıları yok. Öğrenebilirler. 7. Başka zaaflarımız / zayıf yönlerimiz nelerdir? Araştırın!... Fırsatlarımız: 1. Bizim ölçeğimizde, kaba inşaatı uzmanlık haline getiren firma neredeyse yok. Nadir bulunan bir konsepti temsil ediyoruz. 2. Bölgemizde (Türkiye-Ortadoğu-Kafkasya) nüfus artışı hızlı: buna göre strateji geliştir, yapılan, geleceği yönet. 3. Enerji ve konut ihtiyacı artıyor. Nüfus artışına bağlı olarak ihtiyaç hızı ve miktarı da artıyor; Santral, baraj, tünel, liman, hava yolu, yol, iş yeri, konut, otel vs. İhtiyacı artıyor. Kentsel dönüşüm program ve projeleri var. 4. İtibar, malzeme, makine-ekipman, iskele-kalıp alt yapımızın daha da ilerisinde iş almak için diyalog kurma yeteneğimiz var. 5. Proje yöneticiliği 25 saat zihin meşguliyeti gerektiren bir iştir. Bunun için proje müdürü her şeydir. Yöntem bunun farkına vardı, artık. 6. Yöntem, iş becerisi, vizyonu, misyonu, mali imkanları bakımından taşeron ve müteahhit arasında bir yerde sıkışıp kalmasına rağmen, taşeron fiyatından işler alıyor, müteahhit fiyatları veya müteahhit fiyatlarına yakın fiyatla iş alamıyoruz. Bunun farkında değiliz. Bunun farkına varma fırsatı var! 7. Kayda değer mali gücümüz var. Bu sayede, araç-gereç, makine parkı, iskele, kalıp unsurları bakımından sıralamanın önlerindeyiz. 8. Yöntem in bu mali gücünü, tanınmışlığını, piyasadaki değerini de hesaba katarsak, işleri daha iyi fiyata alabiliriz. 9. Başka hangi fırsatlarımız vardır? Araştıralım Tehditler : 1. Artık dünya da basit teknolojiyle yapılan işleri iyi yapar duruma geldi. Burada işçilik pahalı. Alternatif iş yapma becerileri geliştirmeliyiz. 2. Biz, kendimizi, yüksek teknolojiye taşımalıyız: Burada işçilik ucuz. Biz de bu işçilerle çalışmayı öğrenmeliyiz. 14
3. Her şantiyeyi henüz bağımsız hale getiremedik: şantiye sorumlusunun, şantiye yönetmeliğine uygun iyi iş çıkarmasını sağlamalıyız. Yeni mezunlardan çok, iş tecrübesi olan, o işin erbabı, işin ehline, işi teslim etmeliyiz. 4. Şirketimizi, bağımsız şantiyelerde iyi iş çıkaranlara teslim etmek için, geleceği planlamalıyız. Henüz bu planımız yok. 5. Şirketimizde 5 çalışma esası nı henüz algılayamadık-algılatamadık: bunu derhal algılamalı, algılatmalıyız. 6. Uzun yaşayacak vizyonumuzu geliştirmeliyiz. Kısa vadeli yapmamız gereken işlere el atmamak da en büyük tehdit olarak karşımızda duruyor. 7. işimizi tehdit eden başka hangi konular sayabiliriz? Araştıralım Güçlü Taraflarımız : 1. Benzemez kişilerle şirketi yönetiyoruz. Farklı karakterler ekip olurlar. Bunu gerçekleştirebiliriz. 2. Kendimizi her sabah yenilememiz gerektiğinin farkındayız. Her gün güneş yeniden doğuyor: Biz de her gün yeniden doğabiliriz. Zihnimiz buna yatkın. 3. Ya bildiğimiz işi yapıyoruz, ya da bilenlerle yapıyoruz. İnşaat imalatında, proje yönetiminde Türkiye nin liyakatli, yetkin, kaliteli insanları, az ama var. Bu insanları bulmak için ayrı bir çalışma yapma yeteneğimiz var. Yönetimin işi tamamen bu olmalıdır. 4. Teknolojik gelişmelere ayak uydurmayı öğrendik. Uygulamayı da gün gün öğreniyoruz. Bunun için genç ama tecrübeli, hızlı, heyecanlı, kazanmak isteyen insanları bulabiliriz. Bu bizim elimizde. 5. İyi bir organizasyon ve profesyonel yönetici varsa başarı devam eder. Organizasyon ve profesyonel yöneticinin ne anlama geldiğini biliyoruz. 6. iş zamanı iş zamanı! -- tatil zamanı tatil zamanı! planlı ve programlı ol! Zaten çalışmayı seviyoruz! 7. Yasalara ve iş ahlakına her zaman uyarak iş yapmak: İçinde bulunulan toplumda sorumlu ve duyarlı bir birey olmaya özen göstermek. Bu da bizim kültürümüzde var. 8. İşimizi seviyoruz. 9. Sürdürülebilir karlılık olmadan şirketler yaşayamaz: Bunun farkındayız. 10. Kurumsallaşma da profesyonelleşme de karlılık kadar önemlidir: Bunu da anladık. 15
11. Kalite ve gelir odaklı çalışmak esastır. Takipçiliğimizi, pozitif ve yeni alışkanlık olarak, geliştirmemiz gerektiğini kavradık. SORUNLARI ÇÖZME YAKLAŞIMI 1. Yaptığım bu çalışmada maddeler dizininin sırasını değiştirmek mümkün: Çözmemiz gereken bir konu olduğunda Kardeşim İsmail Sarıçiçek beni şimdi dinle der, telefonda konuşmaya başlardı. Telefonda konuyu anlatırken belki de sırasını pek önemsemez, sorunları anlatır, çözümlerini de açıklardı. Telefonu kapatmadan önce de; - Şimdi anlattıklarımı sen sıraya koy der, telefonu kapatırdı. 2. Ben benzer işlemi yazıyla biraz daha önemseyerek yaptığımı düşünmeme rağmen, sıraları atlamış olabilirim. a. Siz, dikkatli okuyunuz, sıraya koyunuz. b. Varsa eklemelerimiz yapınız. c. Kervanı yolda düzeltecek şekilde, hemen gerekenleri yapınız. 3. Diğer taraftan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dan randevu alan bir işadamına, Müsteşar soruyor; a. Sunumunuz kaç dakikalık? b. Yapacağımız sunum 33 dakikadır. c. Olmaz demiş, müsteşar; Başbakan bu kadar vakit ayıramaz. Sadece 3 dakika zaman verebilirim size. d. İş adamı vazgeçmiş sunumdan. Sonra, düşünmüş, ne kadar kısaltabileceğini merak etmiş. 16
e. Başlamış çalışmaya; ilk etap 20 dakikaya düşmüş: sunumun daha iyi olduğunu düşünmeye başlamış. f. Sonra 10 dakikalık bir sunumun daha da iyi bir anlatım kazandırdığını görmüş. g. Sonraki raunt sunum, 5 dakikadan 3 dakikaya inmiş; fark etmiş ki, 33 dakikalık sunumdan daha anlaşılır olmuş. 17
YENİDEN YAPILANMA STRATEJİNİN TEMELLERİ BİRİNCİ Prensipleri BÖLÜM: Organizasyon Ve Reorganizasyonun Temel Bugüne kadar başarılı olunmuştur. Bundan sonra da başarı devam ettirilecektir. Bugüne şahıs idareleri ile gelinmiştir. Bugün erişilen iş hacmi, bu tarzı değiştirme zaruretini ortaya çıkarmaktadır. En iyi idare, belli bir yere kadar, tek kişinin idaresidir. Ancak bir süre sonra çoklu idareye geçmek zorunludur. Bireysellik yerine Ekip Çalışması yapılacaktır. Doğru olan her şeyi gördüğü halde yapmamak cesaretsizliktir. (Konfüçyüs) 18
İyi bir organizasyon ve profesyonel bir yönetici varsa başarı devam eder, yoksa etmez. Başarı; belli isim ve şahıslara değil, organlara, yöneticilere, sisteme dayalı olacaktır. Bu nedenlerle yönetim kurulları idarede daha etkin rol oynayacaktır. Bunu teminen, Şirket Yönetim Kurulu ile Genel Müdür ve Yardımcılarının proses içindeki görev bölümü belirlenecektir. Bu organların alacakları karar türleri belirlenerek yazılı hale getirilecektir. Karar türleri belli olduktan sonra karışmamak, müdahaleci olmamak, yetkinin kullanılmasına müsaade etmek ana prensiptir. (Zaman kaybetmeden bunu yap!) Cesaret insanı zafere, kararsızlık tehlikeye, korkaklık ise ölüme götürür. Yavuz Sultan Selim Şirketimizin değiştirilmemesi gerekli özelliklerinden olan dinamizm ve müteşebbisliğin korunması için yetki devri şarttır. Hiç kimse bir alışkanlığa veda etmek cesaretini gösteremez (Balzac) Büyük şirket organizasyonlarında bu cesareti göstermek gereklidir. Kaliteli iş, karlı çalışma ve takipçilik cesaret ve yeni alışkanlık ister. Sürdürülebilir karlılık olmadan şirketler yaşayamaz. Kurumsallaşma da profesyonelleşme de karlılık kadar önemlidir. Kurumsallaşma ve profesyonelleşme karlılığa atılan adım olmalıdır. KALİTE VE GELİR odaklı çalışmak esastır. Kalite ve kar kültürünü yerleştir. Takip edilmeyen işler, ya bitmez, ya da zamanında bitmez: Takip kültürü oluştur ve bir parçası ol. Hedefimiz, şirketi ele-güne muhtaç etmeden yaşatmak, büyütmektir: Akıl ve zekâmızı kullanarak, cesur davranacağız. Alışkanlıklarımıza veda edeceğiz. İcrayı profesyonelleştireceğiz. İcra edecek profesyonelleri bulacağız. Şirket yönetim kurulu, Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcılarının belirlenen esaslar dâhilinde serbestisi (inisiyatif kullanabilmesi) muhafaza edilecektir. Şirket ya da şirketler yöneticiliği günde 25 saat, zihin meşguliyeti gerektiren bir süreçtir. Bu iki meşguliyeti birbirinden ayırdıkça başarı gelir. 19
Yetki devri şirket düzeyinde de sağlanacaktır. Genel Müdür ve yardımcıları da astlarına yetki devredecektir. BURADA DA LİYAKAT ESASTIR. Liyakat esaslı Proje Müdürlerine yetki devri: Proje Yöneticiliği, 8/25 saat, o proje ilgili, zihin meşguliyeti gerektiren bir iştir. (Liyakat esaslı )Şantiye Şeflerine yetki devri: Şantiye Yöneticiliği, 8/25 saat, o proje ilgili, zihin meşguliyeti gerektiren bir iştir. (Liyakat esaslı )TEKNİK OFİSE YETKİ DEVRİ PLANLAMA VE İCRA DENETİM KURULUNA YETKİ DEVRİ VS.(Liyakat esaslı) Yetki devri ile dinamizm ve girişimciliğin yanı sıra yönetici yetiştirilmesi de sağlanacaktır. Her yöneticinin kendi yerine birisini yetiştirmesi asli görevleri arasındadır. Böylece, görevin aksamadan, sürekli bir şekilde yürütülmesine ve yönetimin sürekliliğine katkıda bulunulacaktır. (DÜZEN-NİZAM-İNTİZAM.) Çalışmanın amacına, yani şirketimizin bir kurum olarak devamlılığına katkıda bulunacak bu tedbirler, mevcut yapımız ve yönetim tarzımızda değişiklikler yapılmasını gerektirmektedir. Bu değişiklikleri, bugüne hep beraber gelen, başarıyı paylaşan kişiler birlikte yapmalıdır. Değişikliklerin yaşayabilmesi için alınacak kararların yine hep birlikte demokratik bir biçimde ve ikna olunarak alınması gerekir.( Sonunda her ne şekilde olursa olsun karar alınmalıdır; son sözü tek kişi söylemelidir. Bir yerde iki baş olmaz!) OTORİTE: Otorite; karakter, bilgi, DİSİPLİN ve tecrübenin eseridir. OTORİTE ve DÜZEN: Şantiyelerde otorite, düzenle sağlanır. OTORİTE VE DÜZEN: Şirketlerde de otorite düzenle sağlanır. Otorite pozisyondan değil, işe hâkimiyetten kaynaklanır. İş bilgisi ve işe hâkimiyet ayrı şeylerdir. Hâkimiyetin içinde, aynı zamanda denetim vardır. TAKİP ET! TAKİP ET! TAKİP ET! İster büyük olsun ister küçük, şantiyelerin topallamadan sağlam tempolarla yürütülebilmeleri için ana formül: Şantiyenin ömrü boyunca, her an 6 M tamam olmalıdır. Altıncı M SEVK VE İDARE işin başıdır. o Method ( Metot ) o Money ( Para ) 20
o Machine ( Makine) o Material ( Malzeme) o Man ( Adam) o Management ( Sevk ve İdare ) İŞİN ASLI : 6 M DİR. O da Sevk Ve İdare DİR. SEVK VE İDARE VARSA, İLK 5 M nin de ÖNEMİ VARDIR. Müteahhidin, mühendis olması şart değildir: Mühendis olmayan çok müteahhit vardır. Müteahhitlik bir sezi, bir özelliktir. Müteahhitliğin içinde bir mühendislik payı, ağırlığı vardır. İyi mühendis, problemleri masaya getiren, masada çözendir. BİLDİĞİN İŞİ YAP, YAPACAĞIN İŞİ AL. YAPTIĞIN İŞİ ZAMANINDA BİTİR. YAPAMAYACAĞIN İŞİ SÖYLE. YAPABİLECEĞİNİN EN İYİSİNİ YAP. ALACAĞIN İŞİN BÜYÜKLÜĞÜNÜ TAYİN ET!; İŞİ HESAP EDEREK AL, BİLEREK YAP! ANA ŞİRKETE BAĞLI ŞİRKETLER, BAĞIMSIZ OLMALIDIR: Kendi işlerini, ana şirkete bağlı yapmaktan öte, bağımsız hareket edip, piyasa kurdu haline gelmelidir. Yardım alanlar bağımlı kalırlar. İnşaat işi, inşaat işidir. Her şirket, kendi işini, başka zeminde yürütmelidir. Ana şirket, bağlı şirketlere üç şekilde taraf olur: o Grubu ilgilendiren büyük ve stratejik kararlarda gözlem ve kontrolün yanı sıra gerektiğinde bizzat karar alarak, o Destek hizmetlerinde kuvvetli olmalı ve bu hizmetleri şirketlere sunmaya hazır olmalıdır. o Şirketlerin yönetimle ilgili prensiplerin uygulanmasını denetlemelidir. Kendisine saygı duyana herkes saygı duyar. Kendisini yok sayanı, herkes yok sayar. İşin doğrusunu yapmak için objektif olmaktan başka yol yoktur. ÖZELLİKLE İLGİLİ KONULARDA SENDEN DAHA GENÇ, DAHA BİLGİLİ, DAHA YETKİN, ENERJİSİ SENDEN YÜKSEK ARKADAŞLARI BUL, BURAYA GETİR. SONUÇ: Sadece başarılı sonuçlardan pay beklenir. Biz başarılı olmak zorundayız. 21
İKİNCİ BÖLÜM: ORGANİZASYON VE ÇALIŞMA ESASLARI Bir şirketin, yeterli sayıda, organize olmuş, birlikte işe çöken, işiyle yatıp kalkan yöneticileri yoksa, o şirket başarılı olamaz! Başarmanın yolunun da, işine aşık olmaktan geçtiğini de söyle onlara! (Mevcut ya da gelecekteki yöneticilere) Her gün mesai bitmeden: Bu gün Allah için, kendin için, şirketin için, ailen için ve insanlık için ne yaptın? diye birbirlerine soran bir yönetim, bir arkadaş topluluğu yoksa, o şirketin mensupları da hayatta başarılı olamaz. Para, Para, Para demiş, NAPOLYON. Para, mal-mülk, itibar kolay kazanılmaz, ama iyi bir organizasyonunuz yoksa, çok kolay kaybedilir. Biz, artık para, zaman ve itibar kaybetmek istemiyoruz. İster büyük olsun ister küçük, şantiyelerin topallamadan sağlam tempolarla yürütülebilmeleri için ana formül: Şantiyenin ömrü boyunca, her an 6 M tamam olmalıdır. Altıncı M SEVK VE İDARE işin başıdır. Dinle, dinle, dinle; Şu şöyle olmaz mı? Bu böyle daha iyi olmaz mı? Ben böyle düşünüyorum. Geçmişi tartışarak vakit kaybetme, bu günü doğru değerlendir, geleceğe bak! Büyük şirket organizasyonlarında KÖTÜ BENİMSE İYİDİR. Anlayışı yoktur! İnsanları yeteneklerine göre gruplandır: Liyakat esastır. HER ŞEYİNİ ORTAYA KOYMAYAN, HEP BİRLİKTE İŞLERE ÇÖKMEYEN ARKADAŞLARINI DIŞLAMAYI DA ÖĞRET ONLARA! Başarmanın, sonuç almanın, kazanmanın başka çaresinin de olmadığını öğren ve öğret. GÖKYÜZÜNE ELİNİ UZAT: HERKESE BUNU ALGILAT! Büyük şirket değişim gelişim organizasyonlarında BAŞKALARI NE DER? Diye düşünmek de yoktur! Başkaları NE DER? diye durmayın: Harekete geçin. 22
Büyük olmak için de cesaret, istikrar, bilgi, iyi niyet, tevazu, beceri, süreklilik gerekir. Hiç kimse bir alışkanlığa veda etmek cesaretini gösteremez; Balzac Büyük şirket organizasyonlarında bu cesareti göstermek şarttır. Başka yolu yoktur. Cesaret, tehlike karşısında akıl ve zekânın kullanılmasıdır der Eflatun. Aklın ve zekânın mihmandarlığında cesaret, sizi gökyüzüne taşır. İhtiyatla desteklenmeyen cesaret beş para etmez Shakespeare Yeni Dünya da başarının sırrı: Kaliteli üretim, gelir odaklı emek ve takiptir. Bunlara da cesaret etmek gerekir. Bunun bir adı da kendine güvendir. Tevazu, Bilgi ve Disiplin hükmeder: Ahlak, zamanında iş, yetki, sorumluluk, başarı. İş in gidişatını kayda al; İş yaparken aksarsa, İşverene de taşerona da yazı ile duyur. Yaşadığın dönemin modern modeli ol. Hayatı, işi hesaplamalarda en sonunda hesabı ters çevirerek yap. Hatırla: Bir işi yanlış yaparsan iki defa yaparsın. İşin hesabını kitabını masada bitir. İşini zamanında, çabuk bitir; Yapabileceğinin en iyisini yap. Otorite; karakter, bilgi, DİSİPLİN, TEVAZU ve tecrübenin eseridir. SERMAYENİN GETİRİSİNİ ARTIR: Parası olmayan şirketi yönetmeyi herkes becerebilir, parası olan şirketi yönetmeyi becermek zor bir iştir: Para kaygandır, nereye kayar, planın yoksa bilemezsin. ( HAYATINI DA İŞİNİ DE PLANLA: Günlük, aylık, haftalık ve yıllık vs.) Birkaç yaklaşım tarzı: 23
İnşa edilen yapı, işçiden mühendise kadar herkesin ortak ürünüdür. Şantiyede çalışan herkes, sonuçtan kendisine pay çıkarır. Yüksek binalarda işçi çalıştırma: o Düşme riski ve verimli iş /Yüksek binalarda hatalar insan hayatına mal olur/en azından büyük kazalar. o Yüksek yerlerde gözlüklü işçi çalıştırma! o YÜKSEKLİK KORKUSU OLANLAR yüksek katlarda çalışamaz. o DAHA ÖNCE TECRÜBESİ OLMAYANLAR, tecrübeliler yanında çalışmalıdır. o İşçilerin tansiyonunu ölç, kalp, şeker durumlarını tespit et: Buna göre uygun yerlerde çalıştır. KARAR VERME SÜRECİ: ÖNERİ BİLGİ KARAR ONAY Hayat şantiyesinin de kuruluşu, lojistiği, planlaması ve Cost Control ü olmalıdır: Şirketimizin sürekliliği için kendi içyapısına ait faktörlerin yanı sıra, bazı dış faktörlerin de dikkate alınması zorunludur. Bunlardan biri, BİLDİĞİMİZ YA DA ÖĞRENECEĞİMİZ başka alanlara yatırım yapmaktır. Sektörden gelen başka bir özellik diversification zaruretini biraz daha şiddetlendirmektedir. (Diversification: Riski azaltmak amacıyla yatırım yaptığınız parayı farklı ve birbirleriyle negatif korelasyona (iki bağımsız değişken arasında birbirini etkileyen bir ilişki olması ve bir değişkendeki nümerik artışın diğer değişkende nümerik azalmaya yol açması) sahip yatırım araçlarına koyarak risk faktörünü minimuma düşürmek ) Şirketimiz tamamen inşaat sektöründedir. Hâlbuki inşaat şirketleri, özellikle Türkiye de fazla uzun süre yaşayamamaktadır. Bunun için diversification zaruridir. Çeşitlendirme anlayışı içinde girişilecek yeni yatırım prensip itibariyle o yatırım için kurulacak ayrı ve müstakil şirketler tarafından yürütülecektir. 24
Ancak koordinasyon temini için şirketi görevi üstlenecek şekilde organize etmek lazımdır. ( YC ve Project Management A.Ş. bunlardan 2 tanesidir.) 5 ÇALIŞMA ESASI, İŞİN TEMELİDİR 1. Şantiye Yönetmeliği: Her işin nasıl yürütüleceğine dair bir sistemi vardır. 2. İnşaat Hizmet Kalite Standardı: Nasıl yapılacağına dair sistemdir. 3. İş Yasası ve Borçlar Hukukunda, İŞÇİ-İŞVEREN hak ve sorumlulukları vardır. 4. Sözleşmeler ve PROJELER: Şantiye Şefi, Taşeron, İşçi, Tedarikçi, İşveren sözleşmeleri ile bu sözleşmelere dayalı iş ilişkisi bulunan herkesin PROJE ile işin başında tanışıklığı ÖNEMLİDİR. 5. Plan ve Program: Günlük Muhasebe (Yönetim için aynı zamanda maliyet muhasebesi) ve mütalaa / Değerlendirme / Ertesi Günün Planını yaparak Mesaiyi Bitirme. 25
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Yönetime Dair Genel Esaslar Yöntemde, diyalog esastır. Selam, sevginin başlangıcıdır. Aşağıdan yukarıdan bakma! Eşit göz hizasından bak! İyi niyet, gayret, samimiyet, sebatla kalite ve gelir odaklı çalış. Gülümse gülümset! Ortak akıl ortak başarı. Tebessüm, selamın sözsüz ifadesidir. Yaptığınız şeyin en iyisini (kalite) yapacaksınız: şöhret ve para kazanmak buna bağlıdır. Bu düşünce ve algıyı içselleştirin. Patron kurumdur. Varlıklarımız, basit hayatımız için gerekli de değildir. Her insan, hayatı boyunca en az bir insana destek vermeyi vicdani bir borç, Allah a kulluk vazifesi bilmelidir. Sayenizde çocuklar ve gençler iyi bir eğitim alabilmelidir. Güven: aşağılama, aşağılatma! Ekip üyeleri, elmanın yarısı gibi olmalıdır: bütün ekip dilimlerin oluşturduğu elmadır, yoksa ekip değildir. Bu bir kültürdür. o Ekip üyeleri, çözümleri arkadaşlarına, sorunları kendilerine yüklemelidir. o Ekip üyeleri, kulakları duymasa, gözleri görmese, dilleri söylemese bile gönülleri, mantıklarıyla saatlerce konuşabilmelidir. Dedikodunun ürediği yer boşluktur: Boşluktan bizi meşguliyet çıkarır. Bir işe, programladığın tarihte başlayabilmek için, en az iki ay evvel KOLLARI SIVAYIP, İŞİ ele alıp hazırlıklara başlamalısın. İş almak için, iletişim ve ilişki-irtibatesastır: İşinle ilgili herkesle irtibat kur. İRTİBAT KURDURABİLECEKLERİ BUL! Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetlerde iş almanın yolu, ikili temastan geçer. Bunu bil! 26
ŞİRKET PATRONDUR: SEN ŞİRKETİN BİR PARÇASISIN. BUNU HEP HATIRLA! KARAKTER: Projeler, hesaplar, grafikler, rakamlar vb. konularda sorumluluk yüklenen, söz veren, bilgiye ve tecrübeye dayanan İŞLER bir karakterin, gözle görülüp, elle tutulur biçimde ortaya çıkan köprüler, viyadükler, otoyollar, limanlar, fabrikalar, tüneller vb. işin mühendislik tarafı da diğer bir karakterin ürünleridir. Kimin karakteri nerede çalınmaya uygunsa orada bulunmalıdır. Farklı karakterler ekip olurlar: Benzer karakterler uzak OLURLAR. DÜRÜSTLÜK DAİMA EN İYİ POLİTİKADIR: Bildiğin işi yap, yapacağın işi al. Yaptığın işi zamanında bitir. Yapamayacağın işi söyle. Yapabileceğinin en iyisini yap. Beton toprağın altında kalsa bile güzel olmalıdır. İş kalitesinden fedakârlık etme, işleri bitire bitire git. İnşaatlarda iş için kullanılan malzemelerde, gereksiz hiçbir gömmemelidir: Fazla demir kullanma! Gereksiz emek harcama! Bir işi iki defa yapma! şeyi toprağa Mümkün olduğunca az konuş, yaptığın işler senin için konuşur: Çok sözde çok hata vardır. Dinle, dinle, dinle; şu şöyle olmaz mı? Bu böyle daha iyi olmaz mı? Ben böyle düşünüyorum. HIRSIZLIK: Anlaştığımız emeğin azını vermek, işi yapmamak da hırsızlık değil mi? HIRSIZLIK SADECE PARA ÇALMAK DEĞİLDİR: ZAMANDAN DA KALİTEDEN DE ÇALMAK HIRSIZLIĞIN TA KENDİSİDİR. 27
Kaliteden ödün vermek aynı şeydir. İnşaatlarda iş için kullanılan malzemelerde, gereksiz hiçbir gömmemelidir: o Fazla demir kullanma! o Gereksiz emek harcama! o Bir işi iki defa yapma! şeyi toprağa ÇALIŞMA DÜZENİ: Günlük işlere mağlup olup, ilerisi için hazırlıkları feda etme. İcap ediyorsa bunlara yeni ekip kur. Bir iş için vaktinden evvel karar verme, bekle ve düşün, fakat vakti gelince gecikmeden kararını ver. Gençlerin önünü aç, yetiştir, arkalarında dur. İnisiyatif kullananı, yanlış yapsa bile destekle. Eleştiri: Eleştiri bazen itici güç olur. Az zamanda çok ve büyük işler yapmak lazım. SÖYLENME, SÖYLE! İŞVEREN, YAPACAKLARI İŞİ, BİLENLERE VERİR: Bütün referanslarınız beraberinizde olsun. İş İçin : Bilgili Adam (Ekip ), Sermaye (Para), Malzeme, Makine, Yöntem (Metot Ve Organizasyon (Sevk Ve İdare ) Gerekir. BİLGİ-ALTERNATİF PROJE-ZAMAN VE YAPI METOTLARI. Emirlerin ve kumandaların yapılabilir olsun. Ölçü olarak, onun yerine işi kendinin tuttuğunu farz et. İyi bir organizasyon ve bilgili profesyonel bir yönetici varsa başarı devam eder, yoksa etmez. İyi mühendis, problemleri masaya getiren, masada çözendir. YÖNTEM Büyük bir iş alalım, başına hep beraber çökelim: Ortak akıl daha çok bilgidir. Gelişme çizgisinin gerisinde bilgi yatmaktadır: Alternatif proje hazırlamanın, ortadaki projeyi zamanında ve/veya iyi biçimde tamamlayabilmenin gerisinde de bilgi yatmaktadır. 28
Bilgi, bir yandan her projeye ve/veya projenin uygulanacağı ortama, koşullara özgü bilgi toplamayı, öbür yandan da, uygulanan bir projeden, tamamlanan her işten edinilen deneyimin kazandırdığı bilgiyi biriktirmeyi içermektedir. Bilgi topla, bilgi biriktir; Şirketin hafızası olsun BİLGİ EDİN, EDİNİLEN BİLGİNİN ELİNDEN KAÇMASINI ÖNLE! : Birincisi, Bilgi önemlidir. İkincisi, Bilgi sahibi olan yetişen insan gücünün kaçırılmaması, uzun süre aynı çatı altında kalınması sağlanmalıdır. Otorite: BİLGİ, tecrübe, disiplin, karakter ve tevazuunun eseridir. Tutarlı bir alternatif projenin yolu tam bilgi toplamaktan, zemin hakkında bilgi toplamanın yolu da sondaj dan (Data Mining) geçer. Daima ALTERNATİF PROJE ler üzerinde düşün! Bunun için sürekli hazırlık yapma alışkanlığın olsun: Düşün, işini düşün, projeni düşün! Daha ucuz, kaliteli ve hızlı yapımı mümkün olan alternatif projeler hazırlayın. Kendi alternatifinize teklif vermeniz, sizi coşturur. Yapım metotları ve zaman önemlidir: Yardım almak için, keşif, teklif hazırlama, iş programı yapma, proje uygulama vs. konularında şantiyeler birbirine yardımcı olsun. İŞ BÖLÜMÜ ZAMANI: BİR ÇÖPLÜKTE İKİ HOROZ AYNI ZAMANDA EŞİNEMEZ!... Ayrı ayrı şantiye ve/veya birimlerde çalışın. Birbirinize güvenin. Müzakerelere/görüşmelere yalnız bir kişi olarak girin. Olumsuzluklarda birbirinizden yardım alın. Birbirinize böylece güveniniz, sevginiz ve saygınız artsın. REKABET: Rekabet dünyasında bir işi alabilmenin tek yolu, yalnızca en düşük fiyatı teklif etmek değil, daha önemlisi, TUTARLI iyi bir alternatif teklif verebilmektir. İşlerde rekabeti; ucuz fiyat vermekte değil, bu işlerin maliyetini ucuzlatabilmek için, inşa metotlarını değiştirme yolunu aramakta bulun! 29
İŞİ FARKLILAŞTIRMAK İÇİN HAYAL GÜCÜNÜ DEVREYE KOY! Rakiplerinin, hesap ediş, teklif veriş, irtibat kuruş, iş planı yapış, uygulayış ve bitiriş metot ve yolları üzerinde düşün! Kendinle rekabet et: Eğer önünde iş varsa, işi yürüt. Nerelerde zorluk çıkacak, nerelerde aksama ihtimalleri var, malzeme miktarları, makine kapasiteleri, zaman kademeleri (müddetler ) ve işin bitişi, tamamlanmasını hayal et. SONUNA KADAR BU İŞİ KAFANDA BİTİR. KAFANDA İŞİ BİR KAÇ KEZ REVİZYONDAN GEÇİRDİKTEN SONRA KÂĞIDA KALEME DÖK! ŞANTİYELERDE DEMİRBAŞLAR-MALZEMELER: Şantiyelerde, bütün malzemeler itina ile istif edilmiş olmalı, yığılmış ve atılmış hiç bir şey bulunmamalıdır. Eğer şantiyelerde istif yoksa yığının birinden biri bir parçayı çeker götürür, çünkü o yığın sahipsiz ve sayısız görünüştedir. Sonra da bir kenara atar. Günü gelir o işe başlarsın, o parçaya sıra gelir, iş durur, o parça şantiyededir, ama bulamazsın. İstediğin kadar sinirlen, ambar kayıtlarına bak, küfür et. İşte sana tatsız tuzsuz bir gecikme YIĞILMIŞ VE ATILMIŞ HER ŞEY: İNSANA PSİKOLOJİK OLARAK, SAHİPSİZLİK VE SAYGISIZLIK AŞILIYOR, İÇİNDEN BİR KAÇINI ÇEKİP GÖTÜRÜYOR. KAT BENİ ANLAYAYIM Proje koordinatörü arkadaşlarımın gerek taşeron, gerek şantiye ve saha mühendislerinin seçimindeki tasarruflarının yanı sıra bu arkadaşların sözleşmelerinin şartlarını hazırlama, yönetime de bilgi vererek uygulama hak ve sorumluluklarında inisiyatif almalarını görev ve yetkilerinin zorunlulukları olarak görüyorum. Özellikle çeşitli kademelerde Mühendis-Yöntetici seçerken ve istihdam ederken, Belgesine uygun bilgi var mı? kontrol et! 30
Artık taşeronlara malzemeli iş verme hesaplarının hemen tasarlanıp ortak akılla ortak algıyla hemen uygulamaya geçmemiz gerektiğini, üzerinize düşen her şeyi hemen yapmanızı bekliyorum: 1. Koordinatör arkadaşlarım, sorumluluk alanlarında icranın başıdır: Ortaya çıkacak olumlu-olumsuz sonuçların sahibidir. 2. Koordinatör arkadaşlarım, yetki ve sorumluluk alanlarında inisiyatif kullanarak, şantiye şefleri, saha mühendisleri ve taşeronların (firmanın ortak akılla belirlediği fiyat politikaları çerçevesinde) yerine yenilerini yerleştirebilirler: Bunun için yönetime sadece sözlü değil, yazı ile ( EN KÖTÜSÜ YÖNETİME MAİL ATMAK SURETİYLE) çalışmaları ve yapmak istedikleri konularında bilgi vereceklerdir. 3. Artık taşeron sistemini konuştuğumuz çerçevede tamamen firmanın yeni politikasına ve kar edebileceği bir sisteme taşıyacaklardır. 4. En önemli hususlardan biri de: Artık alacağımız işlerin hacmi ve bütçesi hakkında bir tavanı bir de tabanı olacaktır. Bunu hemen hep birlikte belirlemeliyiz. 5. İşlerin taban ve tavanı belirlenirken, keşif ve tekliflerdeki kar oranlarının da dikkate alınması gerekmektedir. 6. Sonuç: Yukarıdaki hususlarla birlikte ve ilave olarak hemen: HER MEKÂNDA, HER ZEMİNDE ORTAK MÜCADELE BAŞLIYOR 6.1 Sorumluluğunuzdaki şantiyelerde iş gecikmeleri yüzünden zaman, personel emeği, malzeme beklemesi vs. açısından kayıpların hemen belirlenerek işverene sözleşme kuralları esas alınarak bildirilmek üzere tespit edilmesini, bunların artık beklemeden o ay için hakedişlere ilave edilmesini bekliyoruz. 6.2 Bunun belgelerinin de işveren tarafından ödenmesinin sağlanacağı şekilde tanzim edilmesini, bundan sonra yeni bir uyarıya ihtiyaç duymadan gereğinin yapılmasını özellikle belirtmek istiyorum. 6.3 Yöntem in işveren için yaptığı (grobeton, sözleşme dışı yapılan bütün işlerin yanı sıra kullanmak üzere malzeme verme ya da şantiyede inşaatın bitimine kadar bekletme vb.) her şeyin karşılığını öncelikle para olarak alacak şekilde davranılmasını, her hangi bir müdahale ya da farklı uygulamaların derhal yönetime bildirilmesini, bu şekilde yönetimin derhal ortak akılla, ortak algıyla müdahalesine fırsat verilmesini kesinlikle talep ediyorum. 31
6.4 Yemekhanenin, işçi koğuşları ya da başka ekipman/malzemelerin, işimiz bittikten sonra, inşaat bitene kadar kalması halinde kiraları alınacak şekilde planlama yapılmasını bekliyorum. 6.5 Her koordinatör arkadaşım, kendi tanıdığı taşeronların yanı sıra, şantiye şefleri, saha mühendisleri ve mevcut taşeronların tanıdığı diğer taşeronların listelerini oluşturup; Yöntem in, şimdilik bilgi bakımından, taşeron zengini bir firma haline getirilmesini temin etmesini bekliyorum. 6.6 Vasıfsız insanların yerine daha yetkin, liyakatli birey ve gruplarla çalışacağız. Ölçümüzü de yeniden tanımladık: HERKES ANCAK VERDİĞİ EMEĞİN KARŞILIĞINI ALMALIDIR. MAKUL BİR PRİM SİSTEMİ, KOORDİNATÖRLERDEN, ŞANTİYE ŞEFLERİNE, KALFALARA KADAR GEÇERLİ OLMALIDIR. 6.7 Bitmeyen hafriyatlar, teslim edilmeyen şantiyeler yüzünden artık Yöntem zarar etmemelidir. Her koordinatör arkadaşımın en az bir tane yeni uygulamalar için örnek şantiye oluşturmalıdır. (Esasında her koordinatör arkadaşım şantiyelerinde eş zamanlı olarak yeniden yapılanma gereklerini oluşturacaktır) 6.8 Bitmekte olan projeleri belirleyerek listeleyiniz ve bitirmek için hiç gecikmeden gereğini yapınız. 6.9 Şantiyelerin aylık nakit ihtiyaçlarını tespit ediniz. İşin sürekliliğini sağlayacak ve denetlenebilecek sağlıklı bir avans yönetim sistemi kurunuz. Hesap vermekten korkmayınız. Hesap verebileceğiniz sistemler kurunuz, şeffaf ve ölçülebilir olunuz. 6.10 Piyasada kabul gören taşeron cari fiyatlarının (Demir, Kalıp, Beton, Duvar, Hafriyat, İzolasyon vs.) araştırılmasını, yeniden bir fiyat politikası oluşturmak için bu konuda da güncel bilgiye ulaşmamızın temin edilmesini talep ediyorum. 6.11 Şirketimizin iş yapma maliyetleri artık daha belirgin bir şekilde ortaya çıkıyor. Kendi birim fiyat listelerimizi de oluşturarak sürekli güncel tutmalıyız. 6.12 Ortak algı oluşturmak için, artık KAT BENİ ANLAYAYIM noktasına bütün arkadaşlarımızı taşımamız konusunda gerekli talimatı verdim: gereğini derhal rica ediyorum. 6.13 Biz artık YÖNTEM in her şeyini birlikte yeniden yazıyoruz. Gelecekte gurur duyacağımız şirketi birlikte yaratacağız. 6.14 Her ay, GELİRİ GİDERİNDEN FAZLA OLAN BİR ÇALIŞMA VE YÖNTEM istiyoruz. 6.15 Her ay, GELİRİNİ ARTIRAN, GİDERİNİ AZALTAN BİR KADRO istiyoruz. 32
6.16 Biz artık, işimizde, ilişkimizde, davranışlarımızda, iş yapış biçimimizde KALİTE yi sürdürebilir hale dönüştürmek istiyoruz. 6.17 Biz artık, YENİ BİR YÖNTEM istiyoruz. YÖNTEM Olarak Nasıl Büyümeliyiz? 1. Pazar payı ile büyüme 2. Müşteri ve hissedarları geliştirerek büyüme 3. Güçlü markalar yaratacak büyüme 4. Yeni geliştirilecek ürün ve hizmetlerle büyüme 5. Uluslararası pazarlara açılarak büyüme 6. Yeni satınalma, birleşme ve anlaşmalarla büyüme 7. Sosyal sorumluluk projeleri ile büyüme 8. Hükümet ve sivil toplum kuruluşları ile iş ortaklığı yaparak büyüme 33
ŞANTİYEDE JAPONLARIN 5S KURALINI UYGULA! 5-S Japonya 'S' harfi ile başlayan beş kelimeyi ifade etmektedir. Bunlar: 1.SEİRİ 2.SEİTON 3.SEİSO 4.SEİKETSU 5.SHİTSUKE SINIFLANDIRMA (Ayıklama) DÜZENLEME (Yerleştirme) TEMİZLİK STANDARTLAŞTIRMA DİSİPLİN (Kuralları takibi, sürekliliğin sağlanması) 1-S : SINIFLANDIRMA (Ayıklama) Gerekli, gereksiz malzemeleri ayıklayarak tasnif etmek, sınıflandırmaktır. İşletmedeki her malzemenin doğru yerinde bulundurulması amacıyla yapılan düzenlemeye sınıflandırma denir. Bulunduğu yere, kullanım sıklığına, kullanıcıya uygunluğuna göre malzemeler tasnif edilmelidir. Neyi saklamalı, neyi atmalı, işe nereden başlamalıyız? Gereksiz malzemelerden kurtularak işe başlamalıyız. Ancak demirbaşa kayıtlı malzemelerin terkin işlemlerinde dikkatli olunmalıdır. Diğer malzemeler ise usulüne uygun olarak atılacak, satılacak, hurdaya gönderilerek değerlendirilecektir. 34
2-S : DÜZENLEME (Yerleştirme) Genel düzen ve tertiptir. Her şeye bir yer ve her şey yerli yerinde olarak tanımlanabilir. Malzeme kutuları için bir yer belirlenmişse, malzeme kesinlikle orada olmalı ve asla kaldırılmamalıdır. Yangın söndürücülerin yeri, herkes tarafından bilinmeli ve gerektiğinde en kısa sürede söndürücülere ulaşılmalıdır. Rahat çalışma ortamının vazgeçilmez bir unsuru olarak görülen DÜZEN sisteminde, her şey elinizin altında ve bildiğiniz yerdedir. Düzenleme, gerekli olan şeyi ararken ve geri koyarken zaman israfını önlemektir. 3-S : TEMİZLİK Amaç, tertemiz bir çalışma ortamı ve yaşama alanı oluşturmaktır. Çünkü toz, kir ve atıklar, dağınıklığın, disiplinsizliğin, verimsizliğin, hatalı üretimin ve iş kazalarının kaynağıdır. Her insan günlük yaşantısını geçirdiği, çalışma ve yaşama alanlarını kendi sağlığı açısından temiz tutma alışkanlığı kazanmak zorundadır. Hiç kimse kirlettiği yeri bir başkası temizlesin diye beklememelidir. Her zaman temiz çevrede yaşamak medeni bir insan olmanın ilk şartıdır. Temizlik ve düzen sayesinde kazaya neden olabilecek malzeme, alet ve takımlar ortada bulunmayacak, yerlerde yağ, su, toz gibi şeyler bulunmayacak, buna bağlı olarak da iş kazalarında azalmalar sağlanacaktır. 4-S : STANDARTLAŞTIRMA Amaç; iyi bir çevre düzeni ve iş yeri ortamı oluşturmak ve bunu sürdürmektir. Yapılmış olan düzenlemeyi ve temizliği devamlı hale getirebilmek için her şey belirli kural ve şartlara bağlanarak tekdüze hale getirilmelidir. Renklerde, şekillerde, giyimde, temizlik hissi verecek her şey standartlaşma olmalıdır. Kimin nereyi, nasıl ve ne zaman temizleyeceği, düzenli tutacağı önceden belirlenmelidir ve bu alanlara konulacak şekil ve çizelgelerle sık sık kontrol edilmelidir. Her şey, her detay önemlidir. İş yerinin her noktası kontrol edilerek, her şeyin doğruluk ve düzeninden emin olunmalıdır. 5-S : DİSİPLİN Amaç; kurallara uymak ve takip etmektir. Sadece sınıflandırma, düzenleme, temizlik ve standartlaşmayı yapmak işletmede verimliliği sağlamak için yeterli değildir. Bunların devamlı ve kalıcı olabilmeleri disiplin gerektirir. İşletme disiplinini sağlamak amacıyla konulmuş basit kuralların takibini bir alışkanlık haline getirmek suretiyle, her an denetimin sağlanmasıdır. Yani kuralların günlük birer alışkanlık haline getirilmesidir. Kurallara uymak ve bunları alışkanlık haline 35
getirmek için önce, Hedefinizi tayin ediniz. Yani bu kuralla nereye varmak, neyi gerçekleştirmek istiyorsunuz? Sonra; unutulmayacak alışkanlıklar geliştiriniz. 5-S 'İn Uygulanması Elde Edilecek Olumlu Sonuçlar: Kaza ve yaralanmalar ortadan kalkar. Temiz ve düzenli bir iş yerinde daha keyifli çalışılır. Zaman kayıpları ortadan kalkar. Sorunlar daha erken teşhis edilir, hata oranı azalır. Makine arızaları azalır, makine performansı atar. Bütün alanların verimli kullanımı sağlanır. Olağan dışı durumlar bir bakışla fark edilir. Çalışan için işyerini benimseme ve iftihar etme nedeni olur. Beraber çalışanlar arasında birlik duygusu gelişir. Herkesin birlikte uygulayabileceği bir sistemdir. Toplam üretkenlik artar. İş güvenliği sağlanır. Verimlilik ve kalite artar. KALİTELİ İŞ YAP: Eksik işi kötü iş yaparsanız, işi iki defa yaparsınız. İş kalitesinden fedakârlık etme, işleri bitire bitire git. Tersane yoksa gemiyi kumun üzerinde inşa et; kumu tara, gemiyi yüzdür. Yol OLMAYAN dağdaki madeni, özel kanallarla sahile indir; GEMİLER DE KARADAN YÜRÜTÜLMEDİ Mİ? Başarı arzuluyorsan, beynini işine tahsis et! Bir taşla iki kuş: Mesela, gelip gideren nakliyeni doldur, maliyetini ucuzlat. Şantiyelere lojistik destek ver. Sevk ve idare et. Yoksa seni sevk ederler! TAKİP, TAKİP, TAKİP: ELBİRLİĞİ İLE İŞİN BAŞINA ÇÖK! İş inadını geliştir. İşi sıkı takip et. 36
Saat mefhumunu unut. Hesabını kitabını yap, ertesi gününü planla, mesaiyi bitir. Gece, şantiyede geriye giden kepçenin çıkardığı siren sesinden bile işini takip et. FİİLEN İŞİN YAPILMASINI BİZZAT TAKİP ET. YAP-TIRT. TEŞEBBÜS: Yeni teşebbüslere ilk günden kurulacak şirketlerle başla! İŞİN BAŞINA BİLENİ KOY! İŞBİLENİN KILIÇ KUŞANANINDIR. MEMLEKET İÇİNDE VE DIŞINDA İŞ ARAMA PEŞİNDE KOŞ; Herkes bu iş için seferber olmalıdır. İmalat için de aynı seferberlik geçerlidir. ELBİRLİĞİ İLE İŞİN BAŞINA ÇÖKMELİDİR. Bu meşakkatli bir iştir. Vücudun nerede olursa olsun, beynin ufuklarda bulunsun. Unutma! BABAN KASABAYA AÇILDI, SEN DÜNYAYA AÇIL! SOSYAL SORUMLULUK: İşini fiilen iyi yap, işinle ilgili yenilikler ortaya koy, sosyal ve kültürel aktiviteler ile dünyada örnek atılımlar yap, insanlığın gurur kaynağı ol. Sosyal faydacılığa inan, büyük ve olumlu düşün, olumlu iş yap, netice alacak şekilde planla, zekânı yönetme fırsatını aklına ver, başar. Sosyal ol, şirketi takdim et, konuş, anlat, algılat, işi takip et, sembol ol. Bu noktadan sonra, nereye ve nasıl bir yol haritası çizerek gitmemiz, insanlığa nasıl hizmet üretmemiz gerektiğini tespit et! Şirketi, karizma ve gelenekleriyle gelecekte yaşatmak: vakıf-dinamizm Vakıf çevresinde yeniden yapılan. Konu ile ilgili kaynak ve çevirilerinden takip et, çevirt. Bunları kamu ile de paylaş: Bunu da sürdürülebilir hale getirmek, en geç 6 ayda bir kamuoyu önüne çıkmak için tedbir al. Günlük, haftalık faaliyet haberleriyle destekle. KAMUOYU İLE HABERLEŞ VE BİLİNÇLENDİR. Doğaya şekil verirken doğal ortamı iyi anlamak ve gözlemci olmak gerekir. 37
İŞ HAYATINDA BABADAN NASİHAT: Muhasebeni kapatmadan, mesaini bitirme! Son kararı bir kişi versin: ÇOK BAŞLILIĞA İZİN VERME! Sabah dokuzda MEMURU KAL! işe, Akşam beşte eşe koşacaksan: DEVLET İşini ( İş ile ilgisi olmayan ) eşinle paylaşma. KASAYA TEK KİŞİNİN ELİ UZANSIN: GİRENİ ÇIKANI BİLSİN! Doğru çalış, iyi iş çıkart; HELAL PARA KAZAN/GURUR DUYACAĞIN PARA KAZAN/DÜRÜST PARA KAZAN/ PİRAMİT OL, PİRAMİT KAL!: Ormanda, ilk önce, görünüşü cazip olan ağacı keserler. Büyü, büyürken yanındakileri büyüt. KAZANCINDAN HAKKI OLANA VER! MÜLK İNSANA BAKİ DEĞİLDİR. MÜLK ALLAH INDIR. 38
HERKES HORONA KATILACAK MIŞ GİBİ DAVRANANLARI ARAMIZA ALMAMIZ GEREKİYOR!.. 1. Her geçen gün biraz daha yeniden yapılanmanın içine doğru ilerliyoruz. Umuyorum, bu ruhu taşıyanlar, YÖNTEM İN HER HÜCRESİNDE ALGI OLUŞTURMA gayretini sürdürüyorlar. Bu ilerlemede örnek şantiyelerimiz olacaktır. 2. Biz YÖNTEM olarak Merkezde ve Şantiyelerde bir bütünüz; Merkezde ve Şantiyelerde gayretle çalışan arkadaşlarımızın yanı sıra oturan, köşelerde sükûnet içinde mesainin bitmesini bekleyen tipler var: MIŞ GİBİ DAVRANANLAR VAR! Ben bunları biliyorum; siz daha iyi biliyorsunuz. Bu arkadaşları hemen horona alalım. Horona dâhil olmak istemeyenlerle de derhal yolları ayıralım. Horona dâhil olmanın yolları belli: ŞANTİYELERDE ve MERKEZDEKİ her bireyin, yetkili ve sorumlu olduğu işi, inşaat yapım metotları ve kalitesine harfiyen uyarak yapmak Yaptıklarını yeni plan-programlarla geleceğe doğru sürdürülebilir hale getirmek, Yapılanların günlük muhasebesini, değerlendirmesini yaparak raporlar halinde ilgilisine bildirmek. KÖŞELERDE MESAİ BİTİMİNİ BEKLEYEN ARKADAŞLARI HORONA KATALIM: HEP BERABER HORONA KATILALIM. HORON A KATMA METODUMUZ: Çin Atasözü bu konuyu çok güzel bir şekilde anlatır: SÖYLE BANA UNUTAYIM, GÖSTER BANA HATIRLAYAYIM, KAT BENİ ANLAYAYIM 3. Çalışan arkadaşlarımızdan şikâyeti olanların derdi nedir, öğrenelim: Düşününce, ben, dertlerini buldum gibi. Bu biraz da bizden kaynaklanıyor. Biz zaman zaman toplanıyor, toplananlardan bütün taraflar 39
kendi söylemek istediklerini söylüyor, içini döküyor, deşarj oluyor. Bu görüşme nüansları, algılar ve anlatımlar toplanan arkadaşlar arasında kalıyor: Bizim aramızda kalıyor. Ne anladığımızı, ne algıladığımızı test bile edemiyoruz. Hâlbuki bu toplantılarda oluşturduğumuz ortak aklı, o anda yanımızda olmayan bütün arkadaşlara, algı oluşturmamız için, aktarmamız gerekiyor. Böylece kendimizi de test etmiş oluruz. Bunun yolunun da, Çin Atasözünün ruhuna uygun olarak, O ARKADAŞLARI HORONA KATMAKLA MÜMKÜN. Çünkü o zaman heyecanın bir parçası olarak anlayabilecekler. 4. Bunu böyle yapmayınca, Sanki biz o toplantılarda toplantıya ÇAĞIRMADIĞIMIZ arkadaşlarımızdan daha farklı, özel önemi olan insanları topluyor ve TOPLANTIYA çağırmadığımız ARKADAŞLARI adam yerine koymuyor durumuna düşüyoruz. Yönetim denetliyor, bu arkadaşlar imalatı yapıyorlar. BİZ ONLARA YAP TIRT IYORUZ. Biz her YÖNTEM li arkadaşımıza ulaşmak istiyoruz; bu toplantıların amacı, oluşturduğumuz ortak aklı toplantıya katılan arkadaşlarımız marifetiyle toplantıya katılmayan arkadaşlarımızda da ortak algıya dönüştürmek. Demek ki, hep beraber, Yöntem imizin her hücresine doğrudan ulaşmalıyız. Ölçümüz de, Çinlilerin atasözü olmalı: Söyle bana unutayım, göster bana hatırlayayım, kat beni anlayayım Elbette her şey daha güzel olacak! Yeter ki inan, horona katıl, gönlünü ver ve işin bir parçası ol! 40
REFERANSLARIMIZ Yöntem Construction, Yapı sektöründe farkı yaratacak çözümler üretebilen bir inşaat şirketi olmak misyonu ile kurulmuştur. YÖNTEM; Farklı Bir Yöntem sloganıyla aldığı işleri global kalite standartları çerçevesinde, müşteri beklentilerine uygun olarak zamanında tamamlamayı ve koşulsuz müşteri memnuniyetini hedeflemektedir. 41