ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ Yrd. Doç. Dr. Sevinç MERT UYANGÖR ArĢ. Gör. Mevhibe KOBAK Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE-Matematik Eğitimi Özet: Bu çalışmada amaç, 2011-2012 eğitim öğretim yılı İlköğretim Matematik Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleriyle (öğrenme-öğretme süreçleri) ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin öğretmen yeterlikleri arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Tarama modelinin benimsendiği bu çalışma, Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 126 öğretmen adayı ve bu adayların öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullarda görev yapan 18 uygulama öğretmeni ile yürütülmüştür. Yapılan analizler sonucu, öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerini öğrenme öğretme süreçleri alanında yeterli gördükleri, cinsiyete göre öğretmen adaylarının uygulama öğretmeninin öğretmen yeterlikleri ile ilgili görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur. Ayrıca söz konusu öğretmenler öğrenme öğretme süreçleri alanında kendilerini yeterli gördükleri ve öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri ve söz konusu öğretmenlerin öğretmen yeterlikleri arasında pozitif yönde istatistiksel açıdan anlamlı ve kuvvetli bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Uygulama Öğretmeni, Öğretmen Yeterlikleri, Öğrenme-Öğretme Süreçleri 1. GĠRĠġ Öğretmen, öğrenme ve öğretme süreçlerinin temel ögelerinden biridir. Öğrenciyle devamlı etkileşim halinde bulunan, eğitim programını uygulayan, öğretimi yöneten ve hem öğrencinin hem de öğretimin değerlendirmesini yapan kişidir. Öğretmenin nitelikleri, bu süreçlerin niteliğini de büyük ölçüde etkilemektedir (Kan, 2007). Bu nedenle Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı da daha nitelikli öğretmenler yetiştirmek amacıyla birçok ülkenin öğretmen eğitimi programlarını incelemiş ve 1998 1999 eğitim-öğretim yılından itibaren Türkiye deki eğitim fakültelerinde yeniden bir yapılandırmaya gitmiştir. Bu ülkelerde yapılan incelemeler, öğretmen eğitimi programlarında öğrencilerin alan öğretimi bilgisi ile bu bilginin kullanıldığı uygulama okullarında elde edilen deneyimlerin yüksek nitelikli öğretmenlerin yetişmesinde çok önemli unsurlardan biri olduğunu ortaya koymuştur (Eraslan,2008). Daha önce tüm ülke genelinde standart denilebilecek uygulama esaslarının dayandığı temel bazı ilkelerin yer aldığı bir uygulama yönergesi bulunmazken, yapılan yeni düzenlemeyle hem Okul Uygulama Yönergesi hazırlanmış hem de önceki dönemlerde sadece üç haftalık bir süreyi kapsayan uygulama süresi bir yarıyıla (14 hafta) yayılarak süreklilik sağlanmıştır (Arslan,2003). Yapılan pek çok araştırma, hizmet öncesi uygulama yapmanın öğretmen eğitiminin önemli bir kısmını oluşturduğunu ve adayın bilgi ve beceri kazanmasında etkili olduğunu göstermektedir (Baştürk, 2010). Hizmet öncesi öğretmen yetiştirmede vazgeçilmez unsurlardan biri olan öğretmenlik uygulaması, öğretmen olma yolunda öğretmen adaylarının öğretmenliğe doğru giden sürecin bir ön çalışmasını oluşturur. Öğretmenlik uygulaması süreci, öğretmen adaylarının alan bilgisi, pedagojik formasyon, genel kültür ve yetenek bakımından yeterliğinin somut göstergesi konumundadır (Yeşilyurt ve Semerci,2011). Ancak öğretmen adayları öğretmenlik uygulaması etkinliklerinde, üniversitede kazandıkları teorik bilgilerden yararlanmakta yetersiz kalmakta, öğretmenlik uygulamaları süresince derslerine katıldıkları uygulama öğretmenlerini büyük ölçüde taklit etmektedir (Can, 2001). Uygulama öğretmeni aynı zamanda öğretmen eğitiminin son basamağı olan öğretmenlik uygulaması boyunca öğretmen adaylarının bireysel ve mesleki gelişimine yardımcı olacak, öğretmenlik mesleğini tanıtacak kişidir (Yeşilyurt ve Semerci, 2011). Dolayısıyla öğretmen adaylarının yetiştirilmesinde önemli bir yeri olan öğretmenlerin niteliklerinin sorgulanmasında dikkate alınması gereken bir kavramla karşılaşmaktayız Öğretmen Yeterlikleri. Bu bağlamda araştırmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleriyle (öğrenme-öğretme süreçleri) ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Bu genel amaç doğrultusunda araştırmanın problemi şu şekilde ifade edilebilir:
Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleriyle (öğrenme-öğretme süreçleri açısından) ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2. YÖNTEM 2.1. AraĢtırmanın Modeli Tarama modeli, araştırmacının, araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesneyi herhangi bir şekilde değiştirme ve etkileme çabası göstermeden kendi koşulları içinde olduğu gibi betimlemeye çalıştığı araştırma yaklaşımıdır (Karasar, 2008). Bu nedenle ilköğretim matematik öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğrenme-öğretme süreçleri açısından öğretmen yeterlikleriyle ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin öğretmen yeterlikleri arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada betimsel nitelikli tarama modeli benimsenmiştir. 2.2. Evren ve Örneklem 2011-2012 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğretmenlik uygulamasına devam eden öğretmen adayları ile Balıkesir ili merkez okullarda görev yapan uygulama öğretmenleri araştırmanın evreni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, İlköğretim Matematik Öğretmenliği bölümü son sınıfında öğrenim gören 126 öğretmen adayı ile Balıkesir ili merkez ilköğretim okullarında görev yapan 18 matematik öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma yapılacak öğretmenlerin seçiminde Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik öğretmen adaylarının uygulama öğretmenleri olmasına dikkat edilmiştir. Tablo 1 de araştırmaya katılan öğretmen ve öğretmen adaylarının cinsiyete göre dağılımları yer almaktadır. Tablo1 Araştırmaya Katılan Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Öğretmen Öğretmen Adayı N % N % Bay 11 61.1 39 31.0 Bayan 7 38.9 87 69.0 Toplam 18 100.0 126 100.0 Tablo 1 de görüldüğü gibi çalışma 11 erkek ve 7 bayan olmak üzere 18 öğretmen, 39 erkek ve 87 bayan olmak üzere 126 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. 2.3. Veri Toplama Araçları Bu çalışmada, araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen iki farklı anket yoluyla toplanmıştır. Öğretmen ve öğretmen adayları için hazırlanan bu anketler Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Yeterlikleri Müdürlüğünün 2006 yılında yayınladığı Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri nde öğrenme ve öğretme süreci yeterlik alanında yer alan performans göstergeleri öğretmen ve öğretmen adaylarına uygun şekilde değiştirilerek benzer çalışmalarda olduğu gibi (Gelen ve Özer,2008; Küçükoğlu ve Kaya, 2008; Numanoğlu ve Bayır,2009; Kök, Çiftçi ve Ayık, 2011) anket formu haline dönüştürülmüştür. Bu anketler 57 maddelik 5li likert tipindedir. 2.4. Verilerin Analizi Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizi, SPSS 17 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerini öğrenme öğretme süreçleri alanındaki öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri ve söz konusu öğretmenlerin bu alandaki yeterlikler açısından kendilerini nasıl algıladıklarına ilişkin veriler betimsel istatistiklerden aritmetik ortalama ve standart
sapma kullanılarak yorumlanmıştır. Ölçeğe verilen yanıtların değerlendirilmesinde grupların içindeki puan aralıklarının genişliği belirlenmiştir. Bu araştırmada, grup aralık katsayısı değeri ölçme sonuçları dizisindeki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farkın belirlenen grup sayısına bölünmesiyle (Kan, 2009) hesaplanmıştır. Öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin ölçeğe vermiş oldukları yanıtların değerlendirilmesinde aritmetik ortalamanın değerlendirme aralığı (5 1)/5=0.80 olarak belirlenmiştir. Buna bağlı olarak, anketlerde tamamen yetersiz (1.00 1.80), yetersiz (1.81 2.60), kararsızım (2.61 3.40), yeterli (3.41 4.20) ve tamamen yeterli (4.21 5.00) olmak üzere beşli likert şeklinde derecelendirilmiştir. Her iki grup içinde uygulanan ankete ilişkin veriler normal dağılım göstermediğinden farklılıkları incelemeye yönelik parametrik olmayan testlerden Mann Whitney-U testi ve ilişkilerin ortaya çıkarılmasına amacıyla Spearman Brown Sıra farkları korelasyonu kullanılmıştır. Veriler.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir (Büyüköztürk,2010). 3. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde, araştırma sonuçlarına ilişkin elde edilen bulgular tablolar halinde sunulmuş ve değerlendirilmiştir. Çalışmada öncelikle öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğrenme öğretme süreçleri alanındaki öğretmen yeterliklerine yönelik görüşlerini ortaya çıkarmaya yönelik ölçeğin genelinden ve alt boyutlarından elde edilen puanlar incelenmiştir. Bunun için betimsel istatistik analizi yapılmış, puanlara ilişkin değerler tablo 2 de verilmiştir. Tablo2 Öğretmen Adaylarının Uygulama Öğretmenlerinin Yeterliklerine İlişkin Görüşleri Boyut N S Dersi Planlama 126 3.48 0.68 Materyal Hazırlama 126 3.33 0.84 Öğrenme Ortamlarını Düzenleme 126 3.54 0.65 Ders DıĢı Etkinlikler Düzenleme 126 3.37 0.76 Bireysel Farklılıkları Dikkate Alarak Öğretimi ÇeĢitlendirme 126 3.25 0.64 Zaman Yönetimi 126 3.85 0.74 DavranıĢ Yönetimi 126 3.36 0.64 Toplam 126 3.41 0.61 Tablo 2 incelendiğinde öğretmen adayları uygulama öğretmenlerinin yeterliklerine ilişkin görüşlerinin dersi planlama boyutuna ait ortalaması =3,48; materyal hazırlama boyutuna ait ortalaması =3,33, Öğrenme Ortamlarını düzenleme boyutuna ait ortalaması =3,54; Ders dışı Etkinlikler Düzenleme boyutuna ait ortalaması =3,37; Bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme boyutuna ait ortalaması = 3,25; Zaman Yönetimi boyutuna ait ortalaması =3,85 ve "Davranış Yönetimi" boyutuna ait ortalaması =3,36 olduğu görülmektedir. Ayrıca öğretmen adaylarının ölçeğin geneline ait ortalamaları = 3,41 tür. Ölçekteki değerlendirme aralıkları göz önüne alındığında öğretmen adaylarını uygulama öğretmenlerini materyal hazırlama, ders dışı etkinlikleri düzenleme, bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme ve davranış yönetimi boyutlarında görüşlerinin kararsızım derecesine karşılık gelmektedir. Dersi planlama, öğrenme ortamlarını düzenleme ve zaman yönetimi boyutları ile ölçeğin geneline ait yanıtlar yeterli düzeydedir. Bu bulgular ışığında öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerini, öğrenme ve öğretme süreçleri açısından yeterli gördükleri söylenebilir. Ayrıca bu çalışmada öğretmen adaylarının cinsiyete göre uygulama öğretmenlerinin yeterliklerine ilişkin görüşlerinde anlamlı bir farklılık olup olmadığını ortaya çıkarmak için Mann Whitney-U testi kullanılmıştır (Büyüköztürk, 2010). Yapılan Mann Whitney U testi sonuçları tablo 3 de sunulmuştur.
Tablo 3 Cinsiyete Göre Öğretmen Adaylarının Uygulama Öğretmenlerinin Yeterliklerine İlişkin Görüşleri Dersi Planlama Materyal Hazırlama Öğrenme Ortamlarını Düzenleme Ders DıĢı Etkinlikler Düzenleme Bireysel Farklılıkları Dikkate Alarak Öğretimi ÇeĢitlendirme Zaman Yönetimi DavranıĢ Yönetimi Toplam Cinsiyet N Sıra Sıra Ortalaması Toplamı Bay 39 68.79 2683.00 Bayan 87 61.13 5318.00 Bay 39 65.22 2543.50 Bayan 87 62.73 5457.50 Bay 39 64.49 2515.00 Bayan 87 63.06 5486.00 Bay 39 67.81 2644.50 Bayan 87 61.57 5356.50 Bay 39 71.54 2790.00 59.90 5211.00 Bayan 87 Bay 39 66.95 2611.00 Bayan 87 61.95 5390.00 Bay 39 70.91 2765.50 Bayan 87 60.18 5235.50 Bay 39 70.76 2759.50 Bayan 87 60.25 5241.50 U p 1490.000.274 1629.500.723 1658.000.838 1528.500.372 1383.000.097 1562.000.470 1407.500.126 1413.500.135 Cinsiyete göre öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterliklerine yönelik görüşlerinin sıra ortalaması değerleri incelendiğinde alt boyutlarda ve ölçeğin genelinde erkek öğretmen adaylarının sıra ortalaması değerleri bayanlardan daha yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Ancak yapılan Mann Whitney U testi sonuçlarına göre ölçeğin geneline ve alt boyutlarına ilişkin erkek ve bayan öğretmen adaylarının görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>.05). Bu bulgu bayan ve erkek öğretmen adaylarının görüşlerinin benzer olduğu şeklinde yorumlanabilir. Çalışmada uygulama öğretmenlerinin öğrenme öğretme süreçleri alanında kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla uygulanan öğretmen yeterlikleri ölçeğinin genelinden ve alt boyutlarından elde edilen betimsel istatistik analizi sonuçları tablo 4 de verilmiştir. Tablo 4 Uygulama Öğretmenlerinin Öğrenme Öğretme Süreçleri Alanında Kendi Öğretmen Yeterliklerine İlişkin Görüşleri Boyut N S Dersi Planlama 18 4.57 0.36 Materyal Hazırlama 18 4.59 0.28 Öğrenme Ortamlarını Düzenleme 18 4.59 0.29 Ders DıĢı Etkinlikler Düzenleme 18 4.21 0.51 Bireysel Farklılıkları Dikkate Alarak Öğretimi ÇeĢitlendirme 18 4.40 0.46 Zaman Yönetimi 18 4.89 0.16 DavranıĢ Yönetimi 18 4.35 0.40 Toplam 18 4.49 0.30 Tablo 4 incelendiğinde dersi planlama ( =4,57), materyal hazırlama ( =4,59), öğrenme ortamlarını düzenleme ( =4,59), ders dışı etkinlikler düzenleme ( =4,21), bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme ( =4,40) zaman yönetimi ( =4,89) ve davranış yönetimi ( =4,49)
boyutlarında uygulama öğretmenlerinin kendilerini tamamen yeterli gördükleri söylenebilir. Ayrıca ölçeğin geneline ait öğretmenlerin ortalamaları ( = 4,49) da tamamen yeterliyim derecesine karşılık gelmektedir. Bu bulgudan yola çıkarak, öğretmenlerin kendileri öğrenme öğretme süreçleri alanındaki yeterlikleri açısından tamamen yeterli gördükleri söylenebilir. Çalışmada son olarak öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri ve söz konusu öğretmenlerin öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasındaki ilişkiyi incelemek için Spearman Brown sıra farkları korelasyon katsayısı kullanılmış, sonuçlar tablo 5 de verilmiştir. Tablo5 Öğretmen Adaylarının Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmen Yeterliklerine İlişkin Görüşleri ve Söz Konusu Öğretmenlerin Kendi Öğretmen Yeterliklerine İlişkin Görüşleri Arasındaki İlişki Öğretmen Adaylarının GörüĢleri **0.01 düzeyinde anlamlıdır. Öğretmenlerin GörüĢleri Spearman Brown katsayısı ( r ).836** p.000 N 18 Tablo 5 de görüldüğü gibi Spearman Brown Sıra Farkları Korelâsyon Katsayısı ( r ) kullanılarak yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin yeterliklerine ilişkin görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında pozitif yönde istatistiksel açıdan anlamlı ve kuvvetli bir ilişki olduğu söylenebilir (p<.05,r=0.836). Uygulama öğretmenlerinin kendi öğrenme öğretme süreçleri alanında yeterliklerine görüşlerinin öğretmen adaylarının söz konusu öğretmenlerin yeterliklerine ilişkin görüşlerini pozitif yönde etkilenmektedir. Determinasyon katsayısı ( ele alındığında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeninin yeterliklerine ilişkin görüşlerinin %70 inin öğretmenlerin kendi yeterliklerine yönelik görüşlerinden kaynaklandığı söylenebilir. 4. SONUÇLAR VE ÖNERĠLER İlköğretim matematik öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleriyle (öğrenme-öğretme süreçleri) ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasındaki ilişkileri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla ilk olarak öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri ile ilgili görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla uygulanan ölçeğin alt boyutlarından ve genelinden elde edilen verilerin analizi için aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Birinci alt probleme ilişkin elde edilen bulgulardan yola çıkarak öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin materyal hazırlama ( =3,33), Ders dışı Etkinlikler Düzenleme ( =3,37); Bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme ( = 3,25); ve "Davranış Yönetimi" ( =3,36) boyutlarındaki yeterliklerine ilişkin kararsızım görüşündeyken, dersi planlama ( =3,48); Öğrenme Ortamlarını düzenleme ( =3,54); Zaman Yönetimi ( =3,85) boyutlarında ve ölçeğin geneline verdikleri cevapların aritmetik ortalamalarına ( =3,41) bakılarak yeterli gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada cinsiyete göre öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullarda görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri ile ilgili görüşleri arasında anlamlı bir fark olup olamadığı ortaya çıkarmak amacıyla yapılan Mann Whitney U Testi sonuçlarına göre erkek ve bayan öğretmen adaylarının görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>.05). Çalışmanın ikinci alt problemine cevap aramak amacıyla uygulama öğretmenlerine uygulanan öğretmen yeterlik anketi sonucuna göre uygulama öğretmenlerinin dersi planlama ( =4,57), materyal hazırlama ( =4,59), öğrenme ortamlarını düzenleme ( =4,59), ders dışı etkinlikler düzenleme ( =4,21), bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme ( =4,40) zaman yönetimi
( =4,89) ve davranış yönetimi ( =4,49) boyutlarında ve ölçeğin genelinde ( =4,49) kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri tamamen yeterliyim dercesine karşılık gelmektedir. Öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri ve söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için Spearman Brown Sıra Farkları Korelâsyon Katsayısı ( r ) kullanılmış, yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinin yeterliklerine ilişkin görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasında pozitif yönde istatistiksel açıdan anlamlı ve kuvvetli bir ilişki bulunmuştur (p<.05,r=0.836). Elde edilen sonuçlar ışığında şu önerilerde bulunulabilir: Bu çalışmanın verileri ilköğretim matematik öğretmen adayları ve bu adayların öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri ilköğretim okullarında görev yapan matematik öğretmenleriyle sınırlıdır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına devam ettikleri okullardaki uygulama öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleriyle (öğrenme-öğretme süreçleri) ilgili görüşleri ile söz konusu öğretmenlerin kendi öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla, benzer bir çalışmada diğer branşlardaki öğretmen adayları ve uygulama öğretmenleri üzerinde yürütülerek daha kapsamlı verilere ulaşılabilir. Öğretmen adaylarından daha ayrıntılı veri alabilmek amacıyla bir sonraki çalışmalarda nitel verilerle desteklenerek uygulama öğretmenin yeterliklerine ilişkin görüşlerinin nedenleri ve öğretmen adaylarının uygulama öğretmeninden beklentileri ortaya koyulabilir. KAYNAKLAR Arslan, K. (2003). Eğitim Fakültelerinin Yeniden Yapılandırılmalarına İlişkin Bir Değerlendirme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9 (6), 23-37. Baştürk, S. (2010). Matematik Öğretmen Adaylarının Uygulama Okullarında Anlattıkları Derslerin Nitelikleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 31, 57-68. Büyüköztürk, Ş. (2010). Veri Analizi El Kitabı (12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Can N. (2001). Öğretmenlik Uygulamasının Yönetimi İle İlgili Yeni Düzenlemenin Getirdikleri Ve Yaşanan Sorunlar. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 11, 1-18. http://sbe.erciyes.edu.tr/dergi/sayi_11_13_niyazi_can.pdf (22.03.2012 erişim tarihi) Eraslan, A. (2008). Fakülte-Okul İşbirliği Programı: Matematik Öğretmeni Adaylarının Okul Uygulama Dersi Üzerine Görüşleri. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi. 34, 95-105. Gelen İ. ve Özer B. (2008). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri Hakkında Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(9), 39-55. Kan, A. (2007). Öğretmen Adaylarının Eğitme-Öğrenme Özyetkinliğine Yönelik Ölçek Geliştirme ve Eğitme-Öğretme Özyetkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi (Mersin Üniversitesi Örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3 (1), 35-50. Kan, A. (2009). Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Anı Yayıncılık: Ankara. Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Küçükoğlu, A. ve Kaya, H. İ. (2009). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Algıları. 8. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitim Sempozyumu.
Kök M., Çiftçi M. ve Ayık A. (2011). Öğretmenlik Mesleği Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Bir İnceleme (Okul Öncesi Öğretmenliği Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 15 (1), 169-183. Numanoğlu G. ve Bayır Ş. (2009). Bilgisayar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 10 (1), 197-212. Yeşilyurt E. ve Semerci Ç. (2011). Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmenlik Uygulaması Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. Akademik Bakış Dergisi. 27, 1-23. Yükseköğretim Kurulu (1999). Türkiye de Öğretmen Eğitiminde Standartlar ve Akreditasyon. Ankara: Öğretmen Eğitimi Dizisi.