Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Enerji, Arıtma, Yedek Enerji, Parça Yedek Parça

Benzer belgeler
TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) HİBRİT INVERTER TEKNOLOJİSİ

Deney No: 2. Sıvı Seviye Kontrol Deneyi. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Dijital Kontrol Laboratuvar Deney Föyü Deneyin Amacı

İÇME SUYU ŞEBEKELERİNİN GÜVENİLİRLİĞİ

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

ZKÜ Mühendislik Fakültesi - Makine Mühendisliği Bölümü ISI VE TERMODİNAMİK LABORATUVARI Sudan Suya Türbülanslı Akış Isı Değiştirgeci Deney Föyü

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Enerji, Arıtma, Yedek Enerji, Parça Yedek Parça

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUVARI

PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA DEBİ HESABI İÇİN ENTROPY YÖNTEMİNİN KULLANILMASI

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 8

Sürekli Olasılık Dağılım (Birikimli- Kümülatif)Fonksiyonu. Yrd. Doç. Dr. Tijen ÖVER ÖZÇELİK

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

Sistemde kullanılan baralar, klasik anlamda üç ana grupta toplanabilir :

Korelasyon ve Regresyon

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

ENDÜSTRİYEL BİR ATIK SUYUN BİYOLOJİK ARITIMI VE ARITIM KİNETİĞİNİN İNCELENMESİ

MAK 311 ISI GEÇİŞİ YARIYIL SONU SINAVI

Doğalgaz İle Çalışan Brülörlerde Yakıt/Hava Karışım Oranı Ayarlamasında Kullanılacak Bir Doğrusal Kelebek Vana Tasarımı

Carrier dan Geleceğin FanCoil i 42 N - IDROFAN

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

HAVA SOĞUTMALI BİR SOĞUTMA GURUBUNDA SOĞUTMA KAPASİTESİ VE ETKİNLİĞİNİN DIŞ SICAKLIKLARLA DEĞİŞİMİ

4.5. SOĞUTMA KULELERİNİN BOYUTLANDIRILMASI İÇİN BİR ANALIZ

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır.

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

Orifis, Nozul ve Venturi Tip Akışölçerler

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.

Calculating the Index of Refraction of Air

ENERJİ. Isı Enerjisi. Genel Enerji Denklemi. Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyon Kocatepe Üniversitesi 2007

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA

DENEY 4: SERİ VE PARALEL DEVRELER,VOLTAJ VE AKIM BÖLÜCÜ KURALLARI, KIRCHOFF KANUNLARI

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I

Ercan Kahya. Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular

SÜRÜKLEME DENEYİ TEORİ

Borularda Akış. Hesaplamalarda ortalama hız kullanılır.

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır.

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Belirtilen kapasitede son kata aittir

SU İHTİYAÇLARININ BELİRLENMESİ. Suİhtiyacı. Proje Süresi. Birim Su Sarfiyatı. Proje Süresi Sonundaki Nüfus

Fumonic 3 radio net kablosuz duman dedektörü. Kiracılar ve mülk sahipleri için bilgi

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Vize Sınavı (2A)

YAYILI YÜK İLE YÜKLENMİŞ YAPI KİRİŞLERİNDE GÖÇME YÜKÜ HESABI. Perihan (Karakulak) EFE

FABRİKA İSTANBUL AVRUPA YAKASI İST. LEVENT ADANA BURSA BODRUM

VENTURİMETRE DENEYİ 1. GİRİŞ

a IIR süzgeç katsayıları ve N ( M) de = s 1 (3) 3. GÜRÜLTÜ GİDERİMİ UYGULAMASI

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

İKLİM ODASI SOĞUK KİRİŞ ÇÖZÜMLERİ. Ekim 2014 Sayı 69

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Basınçlandırma, Enerji, Yedek Parça

BÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER İki Boyutlu Rasgele Değişkenler

Adi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler

VANTİLATÖR TASARIMI. Şekil 1. Merkezkaç vantilatör tipleri

BETONARME YAPI TASARIMI

Bölüm 5 KONTROL HACİMLERİ İÇİN KÜTLE VE ENERJİ ÇÖZÜMLEMESİ

VANTİLATÖR DENEYİ. Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi

ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN

---- >0.01. b0.05 >0.1 >0.1 >0.25 > Î

Türk Dilinin Biçimbilim Yapısından Yararlanarak Türkçe Metinlerin Farklı İmgelere Ayrılarak Kodlanması ve Sıkıştırılması

TÜRKİYE DEKİ 380 kv LUK 14 BARALI GÜÇ SİSTEMİNDE EKONOMİK YÜKLENME ANALİZİ

2.7 Bezier eğrileri, B-spline eğrileri

Gaz INOA GREEN EU. ErP uyumlu premix yoğuşma teknolojisi

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:

Kİ-KARE TESTLERİ A) Kİ-KARE DAĞILIMI VE ÖZELLİKLERİ

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

Kİ KARE ANALİZİ. Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI Ki-Kare Analizleri

SEK Yönteminin Güvenilirliği Sayısal Bir Örnek. Ekonometri 1 Konu 11 Sürüm 2,0 (Ekim 2011)

Soğutucu Akışkan Karışımlarının Kullanıldığı Soğutma Sistemlerinin Termoekonomik Optimizasyonu

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 1 ÇOKLU ISI DEĞİŞTİRİCİSİ DENEYİ

BORULARDA, BORU BAĞLANTI ELEMANLARINDA VE GEÇİŞ BORULARINDA ENERJİ KAYIPLARI

Kİ-KARE TESTLERİ. şeklinde karesi alındığında, Z i. değerlerinin dağılımı ki-kare dağılımına dönüşür.

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr.

UYGULAMA 5 DAİRESEL ARAKESİTLİ BORULARDA AKIŞ

ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ

SORU 1) ÇÖZÜM 1) UYGULAMALI AKIŞKANLAR MEKANİĞİ 1

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

AĞIR BİR NAKLİYE UÇAĞINA AİT BİR YAPISAL BİLEŞENİN TASARIMI VE ANALİZİ

BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ

bir yol oluşturmaktadır. Yine i 2 , de bir yol oluşturmaktadır. Şekil.DT.1. Temel terimlerin incelenmesi için örnek devre

Biyomedikal Amaçlı Basınç Ölçüm Cihazı Tasarımı

YAPILARIN ENERJİ ESASLI TASARIMI İÇİN BİR HESAP YÖNTEMİ

Rasgele Değişken Üretme Teknikleri

DENEY-6 Akış Ölçme Deneyi - 2

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME. Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cinemre

ISI POMPASI DENEY FÖYÜ

T.C. KADİR HAS ÜNİvERSİTESİ REKTÖRLÜ('JÜ

VITOclima 300-s/HE Free Joint DC Inverter Çoklu klima sistemleri

ELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ

Bilgisayarla Görüye Giriş

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

QKUIAN. SAĞLIK BAKANLIĞI_ KAMU HASTANELERİ KURUMU Trabzon Ili Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi

JFM316 Elektrik Yöntemler ( Doğru Akım Özdirenç Yöntemi)

YENİ ÜRÜN. Toshiba Mirai, Geleceğin Tasarımını, Bugünden Evinize Getiriyor!

Ercan Kahya. Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul

Transkript:

Isıtma Hava Koşullandırma Hazran Mayıs 2014 2006 Sayı Sayı 11 64 Isıtma, Hava Koşullandırma, Bna Otomasyonu, Otomatk Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Enerj, Arıtma, Yedek Enerj, Parça Yedek Parça Sayın Okurumuz, Bu bültenle, çalışma alanımızda Alarko Carrer ve ş Bu bültenle, Alarko Carrer ın pazara sunduğu ortaklarımızın teknk ve gelştrme çalışmalarımızın yen açıklandığı ürünlern makaleler teknk szlerle özellklern paylaşmak szlerle styoruz. paylaşmak Amacımız br styoruz. süre sonra okurlarımızın blgsayarlarında her konusundak zaman başvurablecekler düşüncelernz br Alarko bzler Carrer çn Bülten yol kütüphanes gösterc oluşturmaktır. olacaktır. Haberleşme adresmz aşağıda Bülten konusundak verlmştr. düşüncelernz bzler çn yol Yararlı gösterc görürsenz olacaktır. Haberleşme bültenmz adresmz çevrenzde aşağıda yaymanızdan verlmştr. Yararlı memnun görürsenz oluruz. bültenmz çevrenzde duyurmanızdan memnun oluruz. Bültenn gönderlmesn stemyorsanız aşağıdak adresmze tıklamanız Bültenle lglenmyorsanız, zamanınızı gereksz yere yeterldr. almak stemyoruz, adresnzn slnmes çn bu sütunun altındak e-posta adresmze Saygılarımızla... tıklamanız yeterldr. Saygılarımızla. Inverter Teknolojs ve Splt Klmalar TOSHIBA RAS Sers Breysel Klmalar Djtal Inverter Teknolojs TOSHIBA RAV Sers Haff Tcar Klmalar Djtal ve Super Djtal Teknolojs Carrer- Slentech Sers Breysel Klmalar Djtal İnverter Teknolojs Ürün Tanıtımları>>> Djtal Inverter Teknolojs >>> Teknk Özellkler çn >>> www.alarko-carrer.com.tr Srkülasyon pompaları ve motorları mçn Bkz. alarko-carrer.com.tr ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ - Yen Ürün - - Haberler Yen Ürün - Haberler - Gerçek Konfor - Gerçek Konfor Bu bültenler e-bülten olarak e-mal le almak Bu bültenler stersenz, e-bülten lütfen olarak e-mal le almak www.alarko-carrer.com.tr stersenz, lütfen adresnden abone www.alarko-carrer.com.tr olunuz. adresnden abone olunuz. Bu bülten almak stemyorsanz lütfen ebulten@alarko-carrer.com.tr Bu bülten almak stemyorsanz lütfen adresne ebulten@ boş alarko-carrer.com.tr e-posta göndernz. adresne boş e-posta göndernz. Haberleşme Adres: nfo@alarko-carrer.com.tr Haberleşme Adres: nfo@alarko-carrer.com.tr Splt Klmalarda Inverter Teknolojs Uygulaması-1 TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) HİBRİT INVERTER TEKNOLOJİSİ Son yıllarda breysel ve tcar klmalarda YENİ Inverter Teknolojs nden daha sık söz edlyor. Bu yen teknoloj le önce tcar tp VRF l (Değşken Soğutucu Akışlı) klmalarda karşılaşmıştık. Daha sonra, gelştrlen İnverter Teknolojs breysel klmalar alanında da uygulanmaya başlandı. Bugün tüm dünya pazarında breysel klma alanında nverterl klmaların payı %25 bulmuş durumda ve İnverterl klmalar Avrupa pazarında gderek daha fazla lg görüyor. Toshba Carrer, Avrupa pazarına sunduğu chazların %70 nn nverterl olduğunu açıkladı. Bu eğlmn önümüzdek yıllarda artarak sürmes beklenyor. Inverter teknolojsnn önümüzdek yıllarda dünyadak ve Avrupa dak gelşmelere benzer şeklde Türkye de de daha fazla benmsenmes beklenyor. Bu beklentnn neden se çok açık: INVERTERLİ KLİMALAR BAŞKA BİR ÇOK ÜSTÜNLÜKLERİNİN YANI Doğalgaz İle Çalışan Brülörlerde SIRA, GELENEKSEL TİP KLİMALARA GÖRE %50 LERE VARAN BİR ENERJİ TASARRUFU SAĞLIYOR. Özet: Inverter Teknolojsnn Esası Geleneksel Yakıt/Hava klmalarda kompresörün Karışım hızı sabttr. Başka Oranı br deyşle güç htyacı ne olursa olsun klma aynı güçte çalışır. Klmanın kapastes ancak fan hızı yardımı le ortama gren hava mktarı ayarlanarak değştrleblr. Klma ayarlanmış ortam koşulları sağlanıncaya kadar sabt hızda ve seçlenm fan hızında (hava akışında) Ayarlamasında çalışır. Ortam koşulları sağlanınca Kullanılacak durur. Sıcaklık bell br değern altına Br düşerse (ısıtmada) ya da yükselrse (soğutmada) klma tekrar çalışmaya başlar. Ayar sıcaklığı sağlanınca durur. Böylece geleneksel klma Doğrusal ortam koşullarına ulaşınca Kelebek belrl br sıcaklık Vana aralığında, sabt Tasarımı hız ve kapastede çalışır ve durur. Bu döngüsel çalışma sstemnde fazla güç tüketm, konfor koşullarının hızlı sağlanamaması ve sürdürülmemes, dur-kalklarda yüksek ses sevyes vb gb br çok sorun yaşanıyordu. Oysa kullanıcıların konfor koşullarındak beklentler sürekl artıyordu, buna karşılık ay sonunda ödenen faturaların azalması da stenyordu. Barış Özetle Elbüken kullanıcıların 1, taleb Ddem daha ekonomk Denz koşullarda Kayabaşı daha 1 yüksek ve Alper konfor du. Ata 1 Klma 1Alarko-Carrer sektörü bu talebe Ar-Ge Toshba nın Merkez, Isıtma keşfettğ Bölümü, Inverter Gebze/Kocael Teknolojs le cevap verd. Bu yen teknoloj Toshba nın öncülüğünde sürekl gelştrld ve bugün hava koşullandırma pazarında gelşen ana eğlm halne geld. Bu sonuç karşısında Inverter Teknolojs nn kullanıcıların beklentlern başarıyla karşıladığını söyleyeblrz. Bu çalışmada doğalgaz le çalışan brülörler çn yakıt/hava karışım Inverter teknolojsnn esası besleme gücünün frekansının değştrlerek klma kompresörünün hızının stenlen oranını güce göre ayarlamada değştrlmesdr. kullanılacak (Bkz. Değşken ve Frekanslı doğalgaz Sürücü- hattına Varable Frequency bağlanacak Drve: VFD, br İşletme doğrusal ve Uygulamalar, kelebek Alarko vananın Carrer Teknk tasarım Bülten, yöntem No 10). Buna anlatılmaktadır. bağlı olarak klmanın kapastes Doğrusal de talebe göre kontrol edleblr. Inverterl sstemlerde klma sürekl çalışır. İlk çalıştırmada klmanın kompresörü kontrol konfor le ayar klapenn sıcaklığı sağlanıncaya brm açı kadar dönüşüne sürekl sabt hızda bağlı ve yüksek olarak basınçta debsnn çalışır. Klmanın brm yakıtı olarak kabul edebleceğmz soğutucu akışkanı soğutucu devresnde maksmum debde dolaştırır ve değerde değşmdr. yüksek verml br ısı transfer şlem gerçekleştrr. Böylece ortam koşullarına geleneksel klmalara göre çok daha hızla ulaşılır. Ortam konfor koşullarına ulaşılınca klma durmaz, daha düşük hızda, talebe göre kapastesn ayarlayarak sürekl çalışır. Böylece ortam konforunun sürekllğ çok ekonomk olarak korunur. Sstem daha sessz çalışır. Dur-kalklar rtadan kalktığı çn enerj tüketm azalır, klmanın elektronk ve mekank donanımlarında arıza olasılığı azalır, klmanın yıllık kullanılablme süres artar. Bu teknk bültende Inverter teknolojsnn esasları açıklanacak ve Toshba nın gelştrdğ en ler nverter teknolojs olan DC Hbrt İnverter Teknolojs ncelenecektr.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 2 Mayıs 2014 - Sayı 64 Doğalgaz İle Çalışan Brülörlerde Yakıt/Hava Karışım Oranı Ayarlamasında Kullanılacak Br Doğrusal Kelebek Vana Tasarımı Barış Elbüken 1, Ddem Denz Kayabaşı 1 ve Alper Ata 1 1 Alarko-Carrer Ar-Ge Merkez, Isıtma Bölümü, Gebze/Kocael bars.elbuken@alarko-carrer.com.tr ÖZET Bu çalışmada doğalgaz le çalışan brülörler çn yakıt/hava karışım oranını ayarlamada kullanılacak ve doğalgaz hattına bağlanacak br doğrusal kelebek vananın tasarım yöntem anlatılmaktadır. Doğrusal kontrol le klapenn brm açı dönüşüne bağlı olarak debsnn brm değerde değşmdr. Tasarım hedef olarak tam kapalı (0 o ) konumdayken 60 m 3 /h geçrmes ve tam açık konuma (90 o ) gelene kadar debde doğrusal br artış le 200 m 3 /h lk debye ulaşması stenmştr. Akış çn sayısal benzetmler 32 çekrdeğe sahp şlemcl ve 250 GB RAM belleğe sahp br ş stasyonunda ANSYS-CFX 14.5 kodu le paralel hesaplama yaptırılarak gerçekleştrlmştr. Benzetmlerde ortalama sekz mlyon ve ağırlıkla dörtyüzlü elemanlardan oluşan yapılandırılmamış sayısal ağlar kullanılmıştır. Csmn geometrsne bağlı akış katsayısının krtk akışlı lüle benzetmne göre boğulmuş kütlesel deb üzerndek etks ncelenmştr. İstenlen doğrusal deb kontrolünü sağlayacak son kelebek vana klape geometrsnn oluşturulablmes çn br en yleştrme algortması tasarlanmış ve EXCEL hesaplama ortamında yazılan br makro le çalıştırılarak stenlen bçme ulaşılmıştır. GİRİŞ Kapalı kanal ç akışlarda kısıtlayıcı br csm (ör: ventür, lüle, orfs) bulunması halnde bu csmn geçşne zn verdğ br en büyük kütlesel deb ya da hacmsel deb - bulunmaktadır. İzn verlen bu en büyük kütle debs analtk olarak Krtk Akışlı Lüle termnolojsyle y fade bulmuş olan Darboğaz (Vena Contracta) akışının parametrelerne bağlıdır. Doğrusal akışkan debs kontrolünün elde edlmes akışkan debsn kontrol eden br kısıtlayıcı csmn darboğaz oluşturan geometrsnn ve daha da önemls Reynolds Sayısı na (Re) bağlı akış katsayısı C nn blnmesn gerektrr. Bu çalışmanın amacı krtk akışlı lüleler çn blnen akışkan davranışı kullanılarak grş tessatında sağlanan akışkan özellklerne bağlı bçmde tam kapalı ve tam açık konumları arasında ve bu konumlarda geçmes stenlen akışkan debs değerler sağlanacak şeklde doğrusal deb kontrolüne mkan veren br kelebek vana tasarım yöntemnn gelştrlmesdr.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 3 Mayıs 2014 - Sayı 64 YÖNTEMLER Krtk Akışlı Lülede Boğulma İle Deb Kontrolü Herhang br lüle veya orfs gb br kısıtlayıcıdan geçen akışın debs Denklem 1 dek gb fade edlr. 2 ( P P. * * 0 0 m CA, (1) 4 1 ) Boğulma kapanmakta olan br musluğun veya vananın geçrmekte olduğu debnn azalmasına neden olan fzksel olaydır. Denklem 2 dek krtk basınç oranı le tanımlanan koşul oluştuğunda akış boğulmuş olarak tabr edlr ve kısıtlayıcı etrafından geçmesne zn verlen en büyük kütlesel deb Denklem 3 dek gb fade edlr. M 0 k /( k 1) * PM 2 r *, (2) P k 1 ( k 1) /( k 1). * 2 m CA k 0P, (3) 0 k 1 Re. m L, (4). A* Ma U c * U * kr T s, (5) s, (6) L D h 4A S I, (7) Doğalgaz çn yoğunluk ρ 0 =0,72 kg/m 3 sabt değerde alınmıştır. Doğalgaz çn ses hızı c=446 m/s dr. Artan grş ve çıkış basınç farkına bağlı olarak geçen deb boğulma sınırına asmptotk olarak (br eğr çzerek) grer (Şekl 1.a,b). Bu olgu darboğazın oluştuğu yern açıklık oranı (β) azaldıkça kısıtlayıcıdan akış yönünde yavaşça kaymasıyla lgldr (Şekl 1.c). (c) Şekl 1.Boğulmada beklenen davranış. a) Artan basınç farkı le, b) Azalan açıklık le, c) Darboğaz basıncı. Türkye de doğalgaz hatlarından gelen 2H sınıfı ve en büyük grş toplam fark basıncı 36000 Pa (360 mbar) olan doğalgaz sağlanabldğnden kelebek vana çalışma grş fark basıncı br regülatörden geçtkten sonra 15000 Pa (150mbar) olacak şeklde belrlenmştr. Hava çn boğulma koşulu olan krtk basınç oranı Denklem 2 uyarınca P M * /P M0 = 0,528 ve doğalgaz çn de 0,544 tür. Doğalgaz açısından darboğazda tam boğulma oluşumu çn gereken statk fark basıncı 0,544 x (101000 Pa + 15000 Pa) 101000 Pa = -38000 Pa dır.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 4 Mayıs 2014 - Sayı 64 Dare Levha Şeklndek Br Klape İle Boğulma Davranışının Deneysel Tayn Deneysel olarak akış katsayısı, özellkler blnen hava çn Denklem 3 yardımıyla C A * k 0 P 0. m 2 k 1 ( k 1) /( k 1), (8) şeklnde hesaplanablr. Hava çn krtk basınç oranı P M * /P M0 = 0,528 dr. Ölçümler kanal çapı 21 mm olan br daresel kelebek vana le tam açık ve tam kapalı konumlar arasında 10 ar derecelk aralıklarla alınmıştır. Bu hava deneynde kaynaktan sağlanan fark basıncı 5 bar yan 500000 Pa dır. Klape kısıldıkça çıkış tarafı açık atmosfere çok yakın olduğundan fazla etklenmemş olup, grş tarafı basıncı hızla artarak 50 o den sonra okunamamıştır. (c) Şekl 2.Hava le boğulma deney ekpmanları. a,b) Düzenek, c) Daresel kelebek vana. Tablo 1.Hava deneynde tam açık halde grş basıncı 1400 Pa çn kısılma davranışı. Şekl 3. Daresel klape le deney sonuçları. a) Geçş kest alanına göre, b) Klape açısına göre.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 5 Mayıs 2014 - Sayı 64 Hava le yapılan daresel klape deney sonuçları rdelenrse açık geçş alanı tbaryle Şekl.1b de görülen dalış hareketnn oluştuğu görülmektedr. Tablo.1 n 5. satırında okunan akış katsayısı olan C = 0,5 değernn lk tasarıma yol gösterebleceğ düşünülmüş ve tasarımı hedeflenen doğrusal klapenn düz levhadan geometrk farklılığının kötü koşul oluşturması varsayımıyla C = 0,4 alınarak sabt akış katsayısına göre brnc prototp doğrusal kelebek vana tasarlanmıştır. Hesaplamalı Akışkanlar Dnamğ (HAD) Benzetmlernn Yapılandırılması Sınır koşulları çn grşte yüzeye dk gradyen sıfır olan statk fark basıncı, çıkışta yüzeye dk yönlü kütlese deb kullanılmıştır. Hesaplama uzayı geometrs grş yüzey kelebek vana geometrsnden 5 D h (hdrolk çap), çıkış yüzey de tam gelşmş akışın oluşablmes çn 15 D h uzaklıkta olacak şeklde oluşturulmuştur. (c) Şekl 4.Yapılandırılmamış sayısal ağ. a) Klape çevres, b) Darboğaz, c) Sınır tabaka ağı. Kısıtlayıcı csm etrafı akışı sayısal olarak hesaplamada krtk br rolü olan sınır tabaka kalınlığının belrlenmesnde düz levha çn olan Blausus yaklaşımı kullanılmıştır. Sabt Akış Katsayısı Kabulü Ve Doğrusal Darboğaz Formuna Sahp Br Klapeyle Deneysel Akış Kaysayısı Fonksyonu C (Re) Oluşturulması (Brnc Prototp) Doğrusal kontrole olanak veren klape tasarımının k boyuta ndrgeneblmes çn kelebek vana ç kanalının kare kestl olarak tasarlanmasına karar verlmştr. Akış katsayısının sabt davranableceğ kabulüyle Denklem 3 e göre darboğaz kest alanına açısal koordnatlarda A*=aθ + b doğru denklem formunda br öner yapılarak yukarıda anlatılan C = 0,4 kabulüne göre br doğrusal klape geometrs tasarlanmıştır. Klapenn tam açık konumundak kalınlığı Şekl 1b de C=0,4 doğrusu le Q=200 m3/h doğrusunun kesşm noktasına denk gelen s değer le yazılırsa 2(L-s) kadardır. Doğrusal klape çn darboğaz kest alanı A*= 4sL dr. Kare kestl kanal kenar uzunluğu lk tahmn çn farklı chazlardan sağlanan verlerle, kullanım olasılığını (N ) da barındıran ağırlıklandırılmış ortalama kullanılmıştır. Bu hesaba göre L=0,028 m olarak tayn edlmş olup hedef olarak 200 m 3 /h debde 2750 Pa statk basınç kaybı beklenmektedr. Q, (8) N Q N P, (9) N N P

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 6 Mayıs 2014 - Sayı 64 Kontrol vanası Manometreler Kazan Brülör Debmetre Kelebek vana Şekl 5.Doğrusal kelebek vana deney düzeneğ. a) Şematk, b) Laboratuvar. Şekl 6.Brnc prototp kelebek vana. a) Yüzey nokta bulutu, b) Brnc prototp klape. Debmetreden sonra kelebek vana grşndek statk fark basıncı farklı klape açıları çn neredeyse sabt ve 15000 Pa (150 mbar) dolayındadır. Deneyden elde edlen verler aşağıdak gbdr. Şekl 7.Brnc prototp deney sonuçları. a) Deb, b) Akış katsayısı C. Deney sonucunda 200 m 3 /h lk debnn geçrlemedğ görülmüştür. Bu durumun kelebek vanada aşırı basınç kaybına bağlı olarak brülör kontrol vanasına yeterl doğalgaz basıncı

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 7 Mayıs 2014 - Sayı 64 sağlanamamasından ler geldğ düşünülmüştür. Eğer tasarım en büyük debs olan 200 m 3 /h deb geçecek olsaydı boğulmuş akışın yaklaşık doğrusal davrandığı bölge en büyük deb doğrusunu yaklaşık 60 o klape açısında keseceğ (boğulma başlangıcı) söyleneblr. Bu sonuç ve ek olarak 30 o çn ölçülen deb de, brnc prototp klape çn yapılan ve aşağıda anlatılan sayısal benzetm sonuçlarıyla uyumludur. 30 o İçn Örnek Hesaplama: Deneysel deb 110 m3/h, sayısal deb se 100 m3/h tr. Bunun dışında sarı renkl doğru parçası üzernden hesaplanan çzgsel ortalama statk fark basıncı değer de P * 38814, 5Pa olup boğulma krtk basınç oranı açısından olması beklenen değer -38000 Pa dır. Deneysel ve sayısal sonuçların örnek 30 o çn tutarlı olduğu görülmüştür. Şekl 8.Brnc prototp klapede 30 o çn HAD benzetm sonuçları. a) Hız ve akım çzgler, b) Statk fark basınç kontürler. Şekl 7.b ye göre Re sayısına bağlı olarak C nn davranışı deneysel br fonksyona dönüştürülmüştür. Doğrusal kontrol sağlayacak br klapenn etrafında oluşacak akışın sözkonusu Re sayılarının rejmndek davranışa benzer olacağı düşünülerek oluşturulan fonksyon aşağıdak gbdr. 0,4709 C 0,0019.Re, (10) Değşken Akış Katsayısı Düzeltme Algortması İle Yüzey İyleştrmes Şekl 7.a ye göre farklı klape açılarından ortaya çıkan sonuçlar tbaryle C nn 0,4 kadar küçük değl, ortalamada yaklaşık 0,7 gb br değernn kabul edlmes gerektğ görülmektedr. Yaklaşık değer daha doğru tahmn edlmş br sabt akış katsayısına göre doğrusal darboğaz ve deb kontrolü oluşturması stenen ve tasarım hedef tbaryle tam açık konumda 200 m 3 /h ve tam kapalı konumda se 60 m 3 /h deb geçrecek br klape yüzey nokta bulutu koordnatlarını grd parametrelerden br olarak kabul ederek çalışan br düzeltme algortması tasarlanmıştır. Bu algortma, herhang br klape açısında geçmes stenen deby aşağıdak mantıksal süreç tbaryle döngüsel olarak kendne yakınsatarak klape yüzeyn düzeltmektedr. Q(m3/h) Re C Q 1 (m3/h) Re 1 C 1... Q (n) son(m3/h) Re (n) son C (n) son, (11)

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 8 Mayıs 2014 - Sayı 64 Şekl 9.Klape yüzey formu düzeltme algortması. Düzeltme algortması EXCEL ortamında yazılan br makro le çalıştırılmış ve sonuçta düzeltlmş akış katsayılarına göre aşağıda şematk şekl görülen doğrusal nhay klape geometrs elde edlmştr. (c) Şekl 10.İyleştrlmş doğrusal klape geometrs. a) Şematk, b) Tam kapalı, c) Tam açık. SONUÇLAR Son yüzey formu le elde edlen geometr çn yapılan sayısal benzetmlern sonuçları aşağıdak gbdr.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 9 Mayıs 2014 - Sayı 64 (c) (d) (e) (f) (g) (h) Şekl 11.İyleştrlmş prototp klapede HAD benzetm sonuçları. a) 0 o Hız ve akım çzgler, b) 0 o Statk fark basınç kontürler, c) 45 o Hız ve akım çzgler, d) 45 o Statk fark basınç kontürler, e) 90 o Hız ve akım çzgler, f) 90 o Statk fark basınç kontürler, g) 90 o Ölçüm doğrusu üzernde hız dağılımı, h) 90 o Ölçüm doğrusu üzernde statk fark basıncı dağılımı.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 10 Mayıs 2014 - Sayı 64 İyleştrlmş doğrusal kelebek vana montajı deney düzeneğne yenden monte edlmş ve klape tam açık konumundayken brülör en büyük kapastes 155 m 3 /h deb geçşne zn vermştr. 90 o den 0 o ye 10 ar derecelk aralıklarla kısılarak deb değerler kaydedlmştr. İyleştrlmş ptototp çn deneysel yolla kaydedlen akış katsayıları hem klape açısına bağlı olarak hem de Re sayısına bağlı olarak gösterlmştr. Kelebek vananın tam açık konumdayken boğulmaya uğradığı deb HAD benzetmyle çözülmüş olup 200 m 3 /h (0,04 kg/s) olduğu görülmüştür (Şekl 11.e,f,g,h). Şekl 12.İyleştrlmş prototp deney sonuçları. a) Deb, b) Akış katsayısı C. Akış katsayıları karşılaştırıldığında, karşılaştırmanın klape açısı yerne Re ye bağlı olarak yapılması gerektğ de anlaşılmaktadır. Klape açısına göre sınıflandırma yanıltıcı olablr. TARTIŞMA İyleştrlmş yüzey geometrsne sahp doğrusal klape beklenen davranışını boğulmuş akış bölgesnde sağlamış olup doğrusal davranışın bozulduğu bölümde, lgl deblern deney tessatına bağlı olarak geçrlemedğ görülmüştür. Hedeflenen 200 m 3 /h lk debnn brülör kontrol vanasından geçeblmes çn grşnde en az 5000 Pa doğalgaz mutlak fark basıncı sağlanmasını gerektrmektedr. Ancak her k klape deneynde de sağlanablen kelebek vana çıkış basıncı yaklaşık 3800 Pa kadardır. Bu durum kontrol vanasının doğalgazı beklenen debde geçrmemesn açıklamaktadır. Basınçtak aşırı düşüş kare kanal kenarı çn L=0,028 m nn fazla küçük oluşu le lgldr. Tam açık konumda ağırlıklandırılmış ortalama alınarak bulunan hedef kelebek vananın 200 m 3 /h debde 2750 Pa statk basınç kaybına uğraması hedeflenmş olmasına rağmen 7200 Pa kayba uğramıştır. Kelebek vana gövdes ve ç kanalının büyütülmes durumunda oluşacak kaybın azaltılableceğ düşünülerek bu çalışmada anlatılan tasarım yöntem kullanılarak stenlen deb aralığında doğrusal kontrol sağlayacak br kelebek vananın tasarlanableceğ görülmüştür. HAD sonuçları tbaryle yleştrlmş kelebek vana beklenen doğrusal çalışmayı tasarım hedefler çersnde yapablmektedr.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 11 Mayıs 2014 - Sayı 64 Hedeflenen doğrusal kontrolün uygulamadak beklenen faydaları çn aynı şlev görecek elektronk kontrol ekpmanına duyulacak htyacın azaltımı yoluyla sstem toplam malyetlern, brülör kontrol sstemlernde kolaylık ve güvenlrlğ artırarak da arıza ve bakım malyetlern düşürmek ve ek olarak da en yleştrlmş yakıt/hava oranı ayarlaması le yakıt harcamı ve yanma ürünü gaz salımlarının azaltımına katkıda bulunmaktır. KAYNAKLAR 1) Perry s Chemcal Engneers Handbook (7th Edton), Perry R H, Green D W, Maloney J O, 1997, Mc-Graw Hll, ISBN:1934, 0-07-049841-5. 2) Isıtma + Klma Teknğ El Ktabı 97/98, Recknagel, Sprenger, Schramek, TTMD Yayınları, 2003, ISBN:975-97305-7-X. 3) Boundary Layer Theory (Seventh Edton), Schlchtng H, 1979, Mc-Graw Hll, ISBN:0-07-055334-3. 4) Fundementals of Classcal Thermodynamcs (2nd Edton), Van Wylen G J, Sonntag R E, 1978, John Wley & Sons. 5) Del Toro A, Computatonal Flud Dynamcs Anlayss Of Butterfly Valve Performance Factors, M.Sc. Thess, Dept.Of Mech. Eng., Utah State Unversty, 2012. 6) Wotzkowak J, Oleskowcz-Popel C, Investgatons Of Butterfly Control Valve Flow Characterstcs, 01.10.2006, Foundatons Of Cvl And Envronmental Engneerng 2006/7, ISSN:1642-9303. 7) Chaworapuek W, The Engneerng Investgaton Of Water Flow Past The Butterfly Valve, Erasmus Mundus Master Of Mechancal Engneerng Memore-Thess, June 2007, ETSEIB, Trnty College Dubln.