HATAY ULUSLARARASI LOJİSTİK ZİRVESİ 18-19 Ekim 2012
2. Oturum... 37 Hrtmut BEYER- Hmburg Universl Trnsport Consulting Genel Müdürü... 38 Prof. Dr. Frncesco FILIPPI- Rom Spienz Üniversitesi Öğretim Üyesi, Rom Tşımcılık ve Lojistik Merkezi Bşknı...40 3. Oturum... 42 Prof. Dr. Murt ÇELİK- İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimrlık Fkültesi Şehir ve Bölge Plnlm Bölüm Bşknı... 43 Mustf AKARCA- Ekmr Ekinciler Limnı Limn Müdürü... 46 M. Mehmet ÖZAL- Ekol Lojistik Genel Müdürü... 49 4. Oturum... 50 Ali YÜKSEK- Omsn Akdeniz Bölge Müdürü...50 Hlit ANLATAN- THY Krgo Stış ve Pzrlm Bşkn Yrdımcısı... 51 Cüneyt UZUNER- Ars Krgo Adn Bölge Müdürü... 52 3
SUNUŞ 2011 yılınd Hty Vlisi Sn. M. Cellettin LEKESİZ öncülüğünde, Doğu Akdeniz Klkınm Ajnsı (DOĞAKA) desteği ile bölgemiz lojistik potnsiyelinin orty konulmsı mcıyl İskenderun Lojistik Köyü İle Antky ve Osmniye Lojistik Merkezleri Mstır Plnı hzırlnmış, söz konusu pln çerçevesinde Hty ili lojistik sektörü için bir yol hritsı oluşturulmuştur. Bölgemizin lojistik hedeflerinin gerçekleştirilmesi için ilerlememiz gereken uzun yol çıkmdn önce kuşkusuz bölgenin lojistik konusundki gelişme plnının, bölgede ypılck oln kmu ytırımlrı ve özel sektör ytırımlrının kmuoyun duyurulmsının, bölgemizde lojistik bilincinin rtırılmsının, yerel snyici, tüccr ve lojistik hizmet veren kuruluşlrın yönlendirilmesi gerekmektedir. Aynı zmnd büyük bir gelişim içerisinde oln sektörün bu gelişimine prlel olrk klifiye elemn ihtiycındki rtış cevp verilmelidir. Bölgedeki gençlerimiz hli hzırd Mustf Keml Üniversitesi nin meslek yüksek okullrının hem lojistik hem de dış ticretle ilgili bölümlerinde ihtiyç duyuln eğitimleri lmktdır. Anck ship olduklrı eğitimlerin dünydn ve ülkemizden güncel örneklerle pekiştirilmesi, sektörün önde gelen yöneticileriyle değişik pltformlrd bir ry gelmeleri gelişen sektöre dptsyonlrını hızlndırcktır. Lojistik sektöründe kpsite rtırımın yönelik gerçekleştirilecek tüm ytırımlr tnıtım, beşeri sermyenin gelişimi, bilgilendirme ve bilinçlendirme çlışmlrın yönelik ytırımlrl desteklendiği surette bölge klkınmsın dh büyük ktkı sğlycktır. Doğu Akdeniz Klkınm Ajnsı ve Mustf Keml Üniversitesi işbirliği ile üniversitenin Attürk Konferns Slonu nd 18-19 Ekim 2012 trihlerinde düzenlenen iki günlük Uluslrrsı Lojistik Zirvesi söz konusu lnlrd tıln ilk dımdır. Zirve Türkiye de lojistik sektöründe yetki ve sorumluluğu oln resmi kuruluşlrımızın değerli yetkililerini, Türkiye de kurulmuş bulunn tşımcılık ve lojistik ile ilgili derneklerimizin değerli bşknlrını, ülkemizdeki ulusl ve uluslrrsı lojistik şirketlerin yöneticilerini, ülkemizde ve diğer ülkelerde bulunn lojistik sektörü yöneticileri ve kdemisyenlerini bir ry getirmiş onlrın değerli birikimlerini snyicilerimizle, üniversiteli öğrencilerimizle pylşmlrın imkân sğlmıştır. Ktkılrındn dolyı değerli konuşmcılr, konferns ilgi gösteren MKÜ öğrencilerine ve tüm Htylılr ve zirve orgnizsyonund emeği geçen herkese şükrnlrımızı sunrız. 4 ZİRVE KOMİTESİ: Atill YILDIZTEKİN - Lojistik Yönetim Dnışmnı Cenk ÖZBAYKAL - DOĞAKA Hty Ytırım Destek Ofisi Koordintörü Serdr ÇINAR - DOĞAKA Hty Ytırım Destek Ofis Uzmnı Prof. Dr. Ykup BULUT - Mustf Keml Üniversitesi İİBF Deknı
ZİRVE I. GÜNÜ PROGRAMI (18.10.2012 Perşembe) LOJİSTİK ZİRVESİ AÇILIŞ KONUŞMALARI ÖZETLERİ Onur YILDIZ - DOĞAKA Genel Sekreter V. Hty ilimiz trih boyunc hem önemli ticret yollrı hem de medeniyetler rsınd bir köprü vzifesi görmüştür. Türkiye nin Ortdoğu y çıln kpısı oln ilimiz, günümüzde de dünynın üretim ve tüketim merkezleri rsınd konumlnmış önemli geçiş noktlrındn birisi olm özelliğini korumktdır. Bugün Hty d, söz konusu jeopolitik önemine istinden düny ticretinden ve lojistik sektöründen hk ettiği pyı lbilmek, eski görkemli günlerine geri dönmek için çb srf etmektedir. Bölgemizde gerçekleştirilen kmu ytırımlrı ve özel sektör ytırımlrı syesinde Hty ı dünynın önemli lojistik üslerinden biri hline getireceğine oln inncımız her geçen gün dh fzl rtmktdır. Bu inncı göreve geldiğinden beri bizlere şılmy çlışn Hty Vlimiz Syın Cellettin LEKESİZ e huzurlrınızd şükrnlrımı rz etmek istiyorum. Aynı zmnd Syın Vlimiz öncülüğünde diğer lnlrd olduğu gibi lojistik sektöründe de bşltıln büyük hreketin içerisinde yer lmmızdn dolyı memnuniyetlerimi ifde etmek istiyorum. Kynklrın sistemli bir biçimde hrcnmsı konusund en doğru krrlrı verebilmek, sektörde gerçekleşen sürekli değişmenin yrttığı fırst ve tehlikelere hzırlıklı olbilmek, ortk çözümler ve ortk sorumluluklrı belirlemek için Sn. Vlimizin tlimtlrı doğrultusund Ajnsımız desteğiyle bir lojistik mstır pln hzırlnmıştır. Çlışm yklşık 3 ylık bir sürede tmmlnmış, ypıln pneller, çlıştylr ve bire bir görüşmelerle; yerel yöneticilerin çok değerli görüş, öneri ve eleştirileri de lınrk İskenderun Lojistik Köyü ile Antky ve Osmniye Lojistik Merkezleri Mstır Plnı tmmlnmıştır. 5
Plnın hzırlnmsınd büyük emekleri oln Lojistik Yönetim Dnışmnı Sn. Atill YILDIZTEKİN ve ekibine, kendilerine destek oln Ajns uzmnlrımız, yerelde destek veren kmu kurumlrı, özel sektör ve lojistikle ilgili sivil toplum kuruluşlrın d teşekkürlerimi sunmk istiyorum. Hzırlnn pln doğrultusund uzmnlr trfındn İskenderun ve Osmniye yi de içerisine ln hinterlndının potnsiyeli lojistik çıdn değerlendirilmiş ve İskenderun d bir lojistik köy, Hty ve Osmniye de ise bu lojistik köye destek verecek iki det lojistik merkez plnlnmıştır. Söz konusu Mstır Pln l bölgemizde kurulmsı önerilen Lojistik Köy ve Destek Merkezleri; İskenderun un ulusl ve uluslrrsı tşımcılıkt pzr pyının rttırılmsı, Asy, Avrup ve Akdeniz bölgelerinin kesiştiği bölgemizde, küresel rekbet vntjı yrtılmsı, İskenderun Limnı nın Doğu Akdeniz in uluslrrsı ktrm limnı hline getirilmesi, Akdeniz ve Güneydoğu Andolu Bölgesinde GAP Projesi çerçevesinde oluşck trım dylı endüstriyel ürünlerin hmmdde ve yrı mmul ihtiyçlrının krşılnmsın ve burlrd üretilecek ürünler için bir giriş-çıkış kpısı olmsın ktkı sğlnmsı hedeflenmiştir. Ayrıc Hty ın Ort Asy ve htt Uzk Doğu ürünlerinin Btı pzrlrın ulştırılmsınd önemli bir denize çıkış noktsı olmsı, İskenderun un Andolu y gidecek vey Andolu dn ihrç edilecek ürünler için trnsfer merkezi hline gelmesi, bölgedeki lojistik sektörünün hizmet klitesinin rtırılmsı, opersyonel mliyetlerin düşürülmesi, mevcut ypıyı bozmdn plnlnn lojistik tesisler ile şehir trfiğinin rhtlmsı projenin bşlıc hedefleri rsınd yer lmktdır. İskenderun Lojistik Köyü ile Antky ve Osmniye Lojistik Merkezleri Mstır Plnı nd, yeni bir kvrm oln lojistik konusund frkındlığın rtmsı, belirtilen tüm bu hedeflere ulşmk için gerçekleştirilecek projelerin merkezi yönetimle, yerel yönetimle ve kmuoyuyl pylşılmsının shiplenme çısındn gerekli olduğu vurgulnmıştır. Bunun için Uluslrrsı Lojistik Zirvesi ve tnıtım yönelik benzer fliyetlerin bölgemize önemli ktkılr sğlycğın innıyorum. Ktılımlrınızdn dolyı hepinize teşekkür ediyorum. 6
8 çlışmy bşldığı hlde tır trfiğinde tıknmlr yşnmktdır. Büyük gemilerle gelen konteynırlrdki rtış prlel olrk tır filolrı d rtck ve trfikte sıkışıklıklr yşncktır. Uluslr rsı limncılık nlyışınd limn etrfındki geniş bir ln d mutlk limnlr yrılır. Limnın hreket shsının rtırılmsı ve bununl lojistik köyün plnlmsının ypılmsı gereklidir. İskenderun Limnı bölgemiz ve ülkemiz için çok önemlidir. Dolyısıyl bugün burd gerçekleştirilen zirve de çok önemlidir. Hem limn hem lojistik köy bölgemize ve ülkemize hyırlı olsun. İskenderun Lojistik Mstır Plnı ve benzer plnlm çlışmlrı bizlerden sonr gelecek nesiller için hyti önem rz etmektedir.
Prof. Dr. Hüsnü Slih GÜDER - Mustf Keml Üniversitesi Rektörü Geçtiğimiz 3 yıl içerisinde ilimizin mkro düzeydeki plnlnmsı, kynklrının yönetilmesi, girişimciler için bir czibe merkezine getirilmesi ve sektörler rsınd işbirliğinin sğlnmsı nlmınd önemli bir ltlık oluşturn pln ve plnlmlr rsınd lojistik mstır plnının önemini vurgulmk istiyorum. İskenderun un lojistik köy olrk belirlenmesi ve Antky lojistik bölgelerinin belirlenmesi, Hss-İslâhiye ekseni üzerindeki lnın potnsiyel lojistik lnlr olrk belirlenmesiyle birlikte ilde trım lnlrıyl, birbirine çok ykın ulştırm ğlrın olbildiğince ykın, çeşitli ulştırm yollrıyl kesişen bir düzlem içerisinde önemli bir lojistik sektörü kurulbileceği, dolyısıyl İskenderun Limnı nın ve bu limnın depolm merkezleri olrk görev ypbilecek bölgelerin, bütünleşik bir ypıyl ele lındığınd ilimizin diğer yönlerden olduğu gibi, lojistik yönden de önemini orty koyn bir ypıyı oluşturmuş bulunmktdır. Hiç şüphesiz ülke olrk zengin, müreffeh, klkınmış bir ülke olm yönünde geleceğe yönelik hedeflerimiz vr. Ülkelerin büyümesinde mllrın ve değerlerin birbirine ktrımı, pylşılmsı, değişilmesi lojistik dı ltınd yürütülen bir sektör olrk gün geçtikçe güçlenmekte, hâkim sektörler rsınd yerini lmktdır. Sdece ülkemizin iç ve dış ticretinde üstleneceği rol ile değil, ship olduğumuz vntjlı konum dhil olrk bölgesel ve küresel ticretin kışındn lcğı py ile de lojistik sektörü ilimizde önemli bir potnsiyeli vt etmektedir. Bulunduğu coğrfi konum itibriyle Ortdoğu, Türk Cumhuriyetleri ve Avrup rsınd bir köprü durumund oln ülkemiz bu vntjlı konumu ile birçok otorite trfındn d önemli lojistik üsler rsınd değerlendirilmektedir. Türkiye nin özellikle son yıllrd uluslrrsı lnd gerçekleştirdiği tılımlrın bir yenisi şimdi lojistik sektöründe meyvelerini vermek üzere, Hty d gerçekleşmektedir. Lojistik sektörünü iyi yöneten şirketler ile, iyi yöneten ülkeler sektörün öncülüğünü ele geçirme potnsiyeline shiptir. Ypıln her çlışmnın ve tıln her dımın gerek ülke olrk, gerekse ülke ticretini sürdürmekte oln kurum ve kuruluşlr ile özel sektör 9
10 için önemli bir vntj hline dönüştüğünün ltını çizmek istiyorum. Kmu kurum ve kuruluşlrı, özel sektör işbirliği ile düzenlenen tkiplerin ynı sır üniversitelerde lojistik sektöründe çıln eğitim mçlı bölümler, lojistik kvrmının her yönüyle öğrenilmesi ve bu lnd nitelikli klifiye elemnlrın sektöre kzndırılmsı bkımındn hytiyet tşımkt ve bu günlerde de rtn bir hızl gelişmektedir. Üniversitelerde verilen lojistik eğitiminde tüm ürün ve hizmetlerin mliyetleri içerisinde yer ln lojistik mliyetlerin kontrolü yönetilmesi ve optimum seviyelerde tutulmsı, kdemik olrk tkip edilmesi ve çeşitli yklşımlr ile sürece ktkı sğlmsı hedeflenmektedir. Üniversitelerde bu lnın ihtiyç duyduğu insn kynklrını yetiştirmek üzere lojistik eğitimi gün geçtikçe çeşitlenerek rtmktdır. Mustf Keml Üniversitesi örneğine geldiğimizde lojistik eğitiminin 2000 li yıllrdki üniversitelerde bşlyn ve ivme kznrk bu ypısın prlel olrk üniversitemiz bünyesinde önce Reyhnlı Meslek Yüksekokulund sonr Antky ve Yyldğı Meslek Yüksekokulund ve son olrk d Denizcilik Meslek Yüksekokulund ön lisns progrmlrı olrk lojistik progrmlrı çıldı ve şu nd öğrenimlerini sürdürmektedirler. Bu okullrımızdn Reyhnlı Meslek Yüksekokulumuz 2011 yılınd Avrup Birliği Genç İstihdmının Geliştirilmesi Projesi kpsmınd Özel Ufuk Derneği ile işbirliği hlinde Reyhnlılı Gençler Lojistik Sektörüne Hzırlnıyor dlı bir projeyi önce progrmın lmış ve bşrıyl tmmlmıştır. Reyhnlı Meslek Yüksekokulu, Ulştırm, Denizcilik ve Hberleşme Bknlığı trfındn verilen mesleki yeterlilik eğitim yetki belgesi ln ilk kmu yükseköğretim kurumu olm bşrısını göstermiştir. Bu belgeyle yüksekokulumuzd üst ve ort düzey yöneticilik eğitimleri verilmektedir. Son olrk üç yıl önce üniversiteler rsınd Bodrum d proje bzınd, Türkiye birinciliği lmışlrdır. Üniversitemiz çtığı bölüm ve yptığı çlışmlrl lojistik ypıy dylı çlışm biçimi ve bğlı mesleklerin Hty dki profilinin belirlenmesi ve ship olduğumuz lojistik vntjlrın ve konumun hem ilimizin hem de ülkemizin lehine değerlendirilmesi için çeşitli çlışmlrını bugünden yrın rtırrk, güçlendirerek devm etme yolund krrlılığ shiptir.
M. Cellettin LEKESİZ - Hty Vlisi ve DOĞAKA Yönetim Kurulu Bşknı Bugün dünyy bkıldığınd son yıllrd çok şeylerin değiştiği görülmektedir. Bundn yklşık 30 yıl önce dünyd nüfusu 10 milyonu geçen tek şehir New York idi. Bugün ise 10 milyonun üzerinde nüfusu oln en z 25 şehir vr. 30 yıl önce sdece Jpony, ABD ve Kr Avrupsı üretirken bugün düny üretiminde korkunç bir rekbet vr. Türkiye de üretiyor, üstelik kliteli üretiyor. Hem Avrup d hem de dünyd belli sektörlerde dereceye girecek şekilde üretiyor. Dünyd hemen herkesin üretme yrışın düşmesi ile berber, üretilen mllrın minimum mliyetle nihi tüketiciye intikl ettirilmesinin önemi, fiyt rekbeti vntjı yklmk isteyen üreticiler rsınd her geçen gün dh fzl rtıyor. İşte burd belki de dh tekerleğin ict edilmesi ile bşlyn lojistik dediğimiz hdise devreye giriyor. 2001 krizinde ihtiycımız oln pr 5 milyr dolr iken bugün Dubi sdece lojistikten bu pryı kznmktdır. Lojistik Sektörü zenginlik ve iş imkânı sğlyn bir sektördür. Gençlerimiz için de büyük bir iş potnsiyeli oln sektörde ilimizin ise vzgeçilmez bir konumu vrdır. İlimiz, jeostrtejik ve jeolojistik çıdn hyti derecede önemli bir ildir. Lojistik koridorlrı günümüzde milletlerin önemli kn dmrlrındn birisi hline gelmiş durumddır. İlimizin de kilit konumd oln pozisyonu hepimizi bir çlışmy sürükledi. Bunun sonucund İskenderun Limnı merkezli bir Lojistik Köy, Antky ve Osmniye de de söz konusu Lojistik Köye destek olck ktrm istsyonlrı ile berber oryl bğlntılı bir ypı kurulmsının, ilimize milyr dolrlr kzndırck, sosyl ve ekonomik hreketliliğine ivme kzndırck bir proje olduğunu değerlendirdik. Söz konusu çlışmlrı öngören Lojistik Mstır Plnı nın hzırlndığını ve hyt geçmesi için gereken çlışmlrın hızl devm ettiğini de htırltn Lekesiz, Bu iş önümüzde uzun bir yol ve hepimizin ypcğı çlışmlr vr. Üniversitemiz lojistik bölümü çtı, çıln kurslrd d ihtiyç duyulck oln insn kynklrının yetişmesine ilişkin çlışmlr devm ediyor. Lojistik Mstır Plnı ve Lojistik Zirvesi nde emeği geçen herkese teşekkür ederim. 11
Atill YILDIZTEKİN - Lojistik Yönetimi Dnışmnı Mstır Pln Kpsmınd TR63 Bölgesi Lojistik Projeleri Lojistik son 5 yıld Türkiye de hzırlnn tüm ulusl ve bölgesel klkınm plnlrınd bölgesel gelişmeye ktkı verecek en önemli iş kolundn biridir. Hty Akdeniz deki yerleşimi, limnlrı, demiryolu bğlntılrı, orgnize snyi bölgeleri ile bir lojistik üs olmy dydır. İskenderun un ğır snyisi, Antky nın trım potnsiyeli ve trnsit ticretteki önemi, özelleştirilen İskenderun Limnının yrtcğı iş hcmi gibi etkenler göz önünde bulundurulrk Lojistik Mstır Plnı hzırlnmıştır. Hzırlnn mstır plnd vizyonumuz: Hty ı ülkemizin kuzey-güney ve doğu-btı eksenlerinde oluşck ulusl ve uluslrrsı yük koridorlrınd bşlngıç noktsı ypmktır. Mstır plnd geçen uzun dönem bölgesel hedeflerimiz: Ülkemizin doğusu ve btısı, kuzeyi ile güneyi rsınd lojistik merkez oluşturulmsı, Doğu Akdeniz Bölgesi nin iç ve dış ticretine destek olmsı, Bölge snyicisine, trımsl üreticisine ve tüccrın destek verilmesi, Andolu y giden ve Andolu dn gelen ürünlere lojistik merkez yrtılmsı, Intermodl tşımcılığın desteklenmesidir. 12
Uzun dönem yerel hedeflerimiz ise: Yerel ticret ve üretim merkezleri ile lojistik tesislerin bğlntısının sğlnmsı, Kentsel lojistiğin düzenlenmesi, Lojistiğin çevreye ypcğı olumsuz etkilerin zltılmsı, Lojistiğin bölge ekonomisine ktkısı, İskenderun Limnı n intermodl hub özelliği kzndırılmsı, Lojistik köy ve lojistik merkez ( Orgnize Lojistik Bölgeleri) kurulmsı, Lojistik kvrmının yerleştirilmesi, eğitimin verilmesidir. Lojistik Mstır Pln ile Hty Akdeniz Bölgesi nde yeni bir merkez olck, bölgesinde şehir plnlmlrın bz teşkil edecek ve bölgenin ekonomik gelişmesine destek olcktır. Bunun ynı sır limn, OSB, lojistik odklr, kryolu, demir yolu, deniz yolu tşımsı birbirine bğlnck, iş gücü tlebi yrtılck, lojistik sektörü diğer sektörlere destek olck, kent hlkı için çevre sorunlrı zlcktır. Lojistik Mstır Plnd ypılmsı plnlnn lojistik köy ile bölge lojistiği bir merkeze toplnck, rç trfiği düzenlenecek, kentsel ulşım rhtlyck, plnlı büyümeye ktkı sğlnck, yeni iş lnlrı oluşturulck, limnlrın verimliliğini rttırılck, ytırım süresince bölgeye kynk ktrılcktır. 13
Kmil KAHYAOĞLU - Ulştırm Bknlığı TCDD Yük Diresi Bşkn Yrdımcısı Türkiye de Demiryolu Tşımcılığı, TCDD Lojistik Merkezleri ve İskenderun Demiryolu Projeleri Ülkemizde toplm 11.915 km demiryolu ğı vrdır ve 2.047 km n ht inştı devm etmektedir. Bu ğın % 33 ü sinylli htlrdn oluşmktdır ve tüm htlrın 1 milyr 260 milyon dolr mliyetle sinylleşmesi, % 26 sı elektrikli htlrdn oluşn ğın tmmının elektrifiksyonunun 1 milyr 101 milyon dolr mliyetle tmmlnmsı plnlnmktdır. Demiryolu ğımızd 26 istsyond tşımcılık, 84 terminlde ise intermodl tşımcılık ypılmktdır. Ülkemiz ile komşu ülkeleri birbirine bğlyn sınır istsyonlrı: Suriye: Nusybin-Kmışlı, Islhiye-Meydnekbez, Çobnbey, Yunnistn: Uzunköprü Pityon, Bulgristn: Kpıkule Sivilengrd, İrn: Kpıköy Rzi, Ermenistn: Doğukpı Ahuryn (Kplı) istsyonlrıdır. Demiryollrın ypıln ytırımlrl lojistikte depolm, stoklm ve elleçleme lnlrı 150 bin metrekreden 1 milyon metrekreye çıkrılmıştır. 14
Türk demiryollrındki yük trfiğinin %22 si intermodl tşımcılık şeklinde ypılmktdır. Bu tşımcılıktki mod pylşımı %80 demiryolu-kryolu, %20 denizyolu-demiryolu şeklindedir. Toplm tşımcılığın % 86 sı yurtiçi, % 14 ü uluslrrsı tşımcılıktır. Demiryollrının 99 lojistik müşterisinden 67 si intermodl tşımcılığı kullnmktdır. Uluslrrsı demiryolu koridorlrının geliştirilmesine yönelik: Mrmry, Tekirdğ-Derince Feribot Projesi, Krs-Tiflis Demiryolu Projesi, Kvkz-Smsun Feribot Projesi, İliçevski-Derince Feribot Projesi, Vn Gölü Geçişi İçin Yeni Feriler ve Tesisler, Tır Kssı Tşımcılığı, Ro-L (Yürüyen Yol), Lojistik merkezler kurulmsı gibi, projeler sürdürülmektedir. 15
1. Oturum Modertör: Prof. Dr. İbrhim BAKAN Khrmnmrş Sütçü İmm Üniversitesi İktisdi İdri Bilimler Fkültesi Deknı Konuşmcılr: Ruhi ENGİN Özmen (Uluslrrsı Nkliyeciler Derneği -UND- Bşknı) Cvit UĞUR (Uluslrrsı Tşımcılık ve Lojistik Hizmetleri Üretenler Derneği -UTİKAD) İbrhim ÖZ (Demir Yolu Tşımcılrı Derneği-DTD Bşknı) Bülent KAVSAK (İskenderun Deniz Ticret Odsı Yönetim Kurulu Bşknı) 16
Ruhi Engin ÖZMEN - Uluslrrsı Nkliyeciler Derneği -UND- Bşknı Uluslrrsı Tşımcılığımız, Lojistik Köylerin Önemi ve İskenderun Lojistik Köyü nün Etkisi Ülkemizde son yıllrd uluslrrsı lojistik tşımcılığı çısındn önemi rtn İskenderun Bölgesinde bir lojistik Köy ile Antky ve Osmniye de bu lojistik köyü destekleyecek birer destek merkezinin ypılmsı ile ilgili plnlm çlışmlrını ilgi ile tkip etmekteyiz. Bu çlışmlrın Sn. Vlimiz ve Doğu Akdeniz Klkınm Ajnsı koordinsyonund, ilgili resmi mkmlrın, yerel ve ulusl mercilerin ktkılrıyl bugün çok önemli bir şmy gelmiş olmsını büyük tkdirle krşıldığımızı tüm sektörümüz dın ifde etmek istiyorum. UND olrk 2012-2012 döneminde Türkiye çpınd sektörümüzün fliyet gösterildiği 47 ilde, lojistik bölümü bulunn toplm 20 üniversitedeki, 100 civrındki öğrencimizin desteğiyle sektörde yetki belgeleriyle fliyet gösteren, toplm 1357 firmnın ktılımıyl yürüttüğümüz Türkiye Kryollrı Eşy Tşımcılığı Sektörü nün Anliz Projesi nin sonuçlrı d sektörümüz çısındn bu bölgenin önemini somut verilerle orty koymuştur. Bu bölge yetki belgeli uluslrrsı lojistik firmlrının %14 ünü brındırmktdır. SRC Belgeli profesyonel sürücü istihdmının %14 ü ve ADR Belgeli Tehlikeli Mdde Tşımcılığı lnınd çlışn profesyonel sürücülerin de %6 sı yine bu bölgede istihdm edilmektedir. Gıd tşımcılığı ve proje tşımcılığı lnlrınd öne çıkn bu bölgenin gerek üniversite mezunu çlışn ornı ve gerek ybncı sermyeye ilgisi gerek yeni pzrlr çılım eğilimi gibi kriterler performns çısındn İstnbul ve Mrmr Bölgesini ykındn tkip ettiğini göstermektedir. Ekonomi Bknlığımız trfındn ypıln İl Dış Ticret Arştırmsı d Hty ilinin dış ticret ve lojistik çıdn önemini vurgulmktdır. Bu kpsmd bugüne dek Güneyde AB koridor plnlrının tek resmi loksyonu olrk yer lmış oln Mersin e ek olrk, Btı dn ve Kuzey den gelip Akdeniz ve Ortdoğu coğrfysın ulşck ticret güzergâhlrı üzerinde İskenderun ve Hty ın etkin birer lojistik merkez hline gelmesi ülkemizin uluslrrsı ticrette dh fzl py lbilmesinin önünü çbilecektir. İskenderun bu potnsiyelini özellikle son bir yıldır 17
Ortdoğu y kr ğırlıklı seyreden ticretimizin trnsit ülkesi konumund oln, ykın zmn kdr ortk sınır kpısı inşsı şmsın kdr geldiğimiz nck bugünkü svş koşullrınd Türk Ticretine krdn geçit vermez hle gelen Suriye güzergâhın sunduğu Ro-Ro lterntifiyle knıtlmktdır. Eylül yınd fliyete geçen İskenderun-Mısır Ro-Ro httı, Cilvegözü Sınır Kpısı nın kpnmsının yrttığı kybın telfisini sğlmy dydır. Mersin ve Tşucu Limlrındki fliyetleri de tkviye etmektedir. Bugün 285 milyr dolrlık bir büyüklüğe ulştığı belirtilen Türkiye Lojistik Sektörü son yıllrd ypıln önemli ytırımlrl yerli ve ybncı ytırımcılrın gözdesi hline gelmiştir. Türkiye ship olduğu tüm lojistik vntjlrl küresel rend önemli bir güç olm yolunddır. Nitekim Trnsport Intellignce trfındn yyınlnn Yeni ve Hızlı Gelişen Ülkeler Endeksi nde ülkemiz yeni ve hızlı gelişen 41 ülke rsınd gelecek beş yıl içerinde lojistik ytırımlr için en fzl tercih edilen 7. Ülke ve lojistik lnd en hızlı büyümesi beklenen ülkeler rsınd Çin, Brezily, Hindistn ve Rusy dn sonr 5.ülke olrk sırlnmktdır. Anck ship olduğumuz potnsiyel, iyi değerlendirilmez ve sektördeki rekbete yk uydurmzsk ülkemize beklenen getiriyi sğlymycktır. Bu yüzden, Türkiye olrk ülkemizi çevreleyen bölgeden geçmesi plnlnn 2 trilyon dolrlık potnsiyel ml kımını kendi toprklrımız üzerinden çekmeyi hedeflemeliyiz. Dolyısıyl uluslrrsı ticret erbbın etkin, rekbetçi, güvenilir, kesintisiz ve hızlı, çok modlu ulşım koridoru sunm kpsitemiz ile küresel ticretten lcğımız py doğru orntılı olrk rtcktır. Bu noktdn hreketle, hızl çevremizde şekillenen uluslrrsı ulşım koridorlrın dh fzl ve etkin şekilde entegre olmmız gerektiğinin ltını çiziyorum. Günümüzde 20 trilyon yklşn düny ticreti yeni oluşn uluslr rsı koridorlr üzerinden şekillenmektedir. Doğu nun yeni gelişen ekonomilerinin Btı y, Kuzey in zln nüfus, drln tlep ve finnsmn sorunlrıyl bunln ekonomilerini yeni ve czip pzrlr vdeden Güney e bğlyck uluslr rsı ulşım koridorlrı üzerinden det bir ekonomik svş yürütülmektedir. Asy Psifik ten Ort Asy y Asy dn Avrup y uznn Modern İpek Yolu yeni bştn şekillenirken Türkiye yi by-pss etmeye çlışn koridorlr projelerinin hızl geliştiğini gözlemlemekteyiz. Rkip Koridorlrdn en çok dikkt çekenlere bktığımızd Çin den Ukryn y ordn Avrup nın geri klnın uznn demiryolu koridoru oln Trns-Sibiry, Uzk Doğu dn Kuzey Avrup y, Kuzey Avrup dn Güney Avrup y uznn ve Akdeniz e inen Kuzey-Güney Trns Avrup Ağlrı, Rusy, İrn, Hindistn trfındn oluşturuln Uluslrrsı Kuzey- Güney Ulşım Koridorlrı gibi projeler Türkiye yi tercih edilebilir bir güzergâh olmktn uzklştırm tehdidini orty koymktdır. UND olrk Modern İpek Yolu ndn dışlnmnın bedelinin düny ekonomi shnesinde gerilere düşmek y d ulusl rekbet gücünü yitirmek olcğı kntindeyiz. Bu nedenle bizler 10. Ulştırm Şursı nın Sonuç Rporu nd d belirtildiği gibi şu tezi şiddetle svunuyoruz: Andolu yollrı Uzk Doğu y Asy ve Afrik y bğlnmdıkç bu coğrfydn tşınn yükün önemi dh düşük klcktır. Bugün küresel ölçekte birer büyüme motoru olrk görülmeye bşlnn lojistik merkez 18
konseptinin rk plnınd d bu nlyış ytmktdır. Söz konusu merkezler tüm dünyd, ülkeden diğer dış pzrlr ktrılmsı hedeflenen ürün ve hizmet ticretinin dh hızlı, dh düşük mliyetli ve dh rekbetçi şekilde sevk edilmesi imkânını sğlmktdır. Bu merkezler yrıc etkiledikleri bölgeye dh fzl ticreti çekme potnsiyeli de sunmktdır. Singpur Limnı 200 yıl önce bu nlyışl bugünkü geniş çplı lt ypının temellerinin tılmsın shne oldu. Dubi de ynı nlyışl 50-60 yıl önce ytırım çlışmlrı bşltılmıştır. UND olrk son dönemde gözlemlediğimiz bir bşk gelişme çısındn d değerlendirildiğinde lojistik merkezin önemi yerel, bölgesel ve ulusl ekonomi için dh d rtmktdır. Bu d UND nin gerçekleştirdiği rştırmd orty konulduğu gibi lojistik sektöründe bir güç birliği gereksimini işret etmektedir. 19
Cvit UĞUR - UTİKAD Genel Müdürü Türkiye de Forwrderlr, Lojistik Köylerin ve İskenderun Lojistik Köyü nün Etkisi Uluslrrsı Tşımcılık Sektörü ve Lojistik Hizmetleri Üretenler Derneği ülkemiz lojistik sektörünün en büyük temsilcisi oln sivil toplum örgütüdür. Derneğimize yklşık 400 firm üyedir ve bu firmlrd yklşık 50 bin kişi doğrudn istihdm edilmektedir. Türkiye de: Hvyolu tşımcılığının % 95 i Kryolu tşımcılığının % 73 ü Denizyolu tşımcılığının % 60 ı Demiryolu tşımcılığının % 20 si UTİKAD üyeleri trfındn orgnize edilmektedir. UTİKAD ın mçlrı sektörde düny stndrtlrını yklmk, sektörel eğitimler verilmesi, sektörün yurtiçinde ve yurtdışınd temsil edilmesidir. Derneğimizde: Deniz Yolu Çlışm Grubu, Hv Yolu Çlışm Grubu, Kombine Tşımcılık ve Demir Yolu Çlışm Grubu, Gümrük Çlışm Grubu, Genç Forwrder Çlışm Grubu, Eğitim, Tnıtım, Üye İlişkileri ve Sosyl Sorumluluk Proje İhtiss Çlışm Gruplrı bulunmktdır. 20
Derneğimiz trfındn İstnbul d 1999 Blkn Kongresi, 2002 FIATA Düny Kongresi ve 2011-10. Güneydoğu Avrup Freight Forwrderlr ve Lojistik Opertörleri Kongresi orgnize edilmiştir. Rkmlrl Türkiye Lojistik Sektörüne bktığımızd 400.000 kişi istihdm edilmekte, 3 bin firm bulunmkt, 80 milyr TL sektör büyüklüğü bulunmktdır. GSYH içinde sektörün pyı ise % 15 tir. 2011 yılı verileri ile dış ticrette tşım türlerinin pyın bktığımızd: İhrctın %55 i denizyolu, % 37 si kryolu, % 6 sı hvyolu, % 1 i demiryolu ve, % 1 i diğer tşımcılık yöntemleri ile ypılmktdır. İthltın ise % 56 sı denizyolu, % 18 i kryolu, % 16 sı diğer, % 9 u hvyolu ve % 1 i diğer tşımcılık yöntemleri ile ypılmktdır. 21
Hty ın lojistik olnklrını incelediğimizde ekonomik Hty hkim sektörler olrk trım, snyi, ticret, ulştırm ve inşt sektörleri göze çrpmktdır. Hty ın en çok ihrç ettiği ürünler ise çelik ve yş sebzemeyvedir. Kuzey-Güney koridoru projesi ile Akdeniz ile Krdeniz Ort Andolu y ve Akdeniz ile Krdeniz limnlrı birbirine bğlnck, Avrup-Asy-Ortdoğu rsındki yük hreketliliği hızlncktır. Denizyolu tşımcılığınd İskenderun un işlem hcmi her yıl dh d rtmktdır. 2011 yılınd Türkiye de 70 milyon ton konteynır elleçlenmişken, İskenderun d bunun 335 bin tonu elleçlenmiştir. İskenderun körfezinin ilk konteynır terminli oln ASSAN Port 2010 yılı sonund hizmete çılmıştır. Şu n yıllık 250.000 TEU kpsiteyle çlışn limnın 2014 yılı hedefi 400.000 TEU kpsiteye ulşmktır. Özelleştirilen İskenderun Limnın 1,3 milyon TEU luk konteynır ytırımı ypılmıştır ve hedef 3 milyon TEU luk kpsiteye ulşmktır. Akdeniz Bölgesinin en büyük hvlimnı olm hedefini tşıyn Hty Hvlimnınd krgo tşımcılığı ypılbilmesi için ltypı çlışmlrı devm etmektedir. Demiryolu bğlntısı oln İskenderun Limnın gelen ve sevk edilecek bütün yükler demir yolu bğlntısıyl ulusl ulşım ğın bğlnbilmektedir. Hty Lojistik Sektörüne genel olrk bktığımızd sektörün güçlü yönleri: İskenderun Körfezi, İskenderun Limnı nın 750 dönümlük lnıyl Türkiye nin 4 üncü büyük limnı olmsı, Demir yolu limn bğlntısı, Büyük snyi ve trım kuruluşlrının vrlığı, Sınır ve bvul ticretidir. Zyıf yönleri ise: Altypı eksikliği ve, Klifiye personel sıkıntısıdır. 22
Fırstlr olrk: İskenderun Limnı nın özelleşmesi, Uluslrrsı ulşım koridorlrı üzerinde yer lm, Türkiye nin ihrctının büyük bölümünün deniz yolu ile ypılmsı, Suriye, İrn ve Irk gibi Ort Doğu ülkelerinin trnsit geçiş güzergâhınd bulunm, GAP Projesi ön pln çıkmktdır. Tehditler ise: Mersin Limnı, Yenice Lojistik Merkezi, Olsı bir Ortdoğu Svşı olrk gözükmektedir. Hty ilinde lojistik gelişimin bölge için önemi: Hty d bulunn büyük snyi kuruluşlrının dünyy dh rht çılmsı, Bölgenin ybncı ytırımcılr için teşvik edici hle gelmesi, Bölge içi ulşım ltypısının gelişmesi ve intermodl tşımcılığ elverişli hle gelmesi, Yeni istihdm shlrının yrtılmsıdır. Lojistik gelişimin Türkiye ve lojistik sektörü için önemi: Ml hreketliliğinin hızlnmsı, Bölgesel ticretin kuvvetlenmesi, Trnsit tşımcılığın kolylşmsı, Türk ürünlerinin düny çpınd dh hızlı ve dh kliteli şekilde dolşımın imkân sğlnmsı, Rekbet gücünün rttırılmsıdır. 23
İbrhim ÖZ - Demir Yolu Tşımcılrı Derneği (DTD) Bşknı Türkiye de Özel Sektör Demir Yolu Tşımcılığı, Lojistik Köylerin ve İskenderun Lojistik Köyü nün Etkisi 2010 yılı itibriyle yurtiçi yük tşım miktrı 600 milyon ton ulştı. 1950 yılındn beri ihml edilmiş oln demiryollrımız yurtiçindeki diğer tşım modlrı krşısınd rekbet gücünü yitirmişti. Anck son yıllrd demiryollrı yeniden devlet politiksı hline gelebilmiştir. 2010 ve 2011 bütçelerinde demiryolun yrıln ytırım pyı kryolun yrılndn dh fzl olmuştur. Bu durum 60 yıl sonr bir ilktir. Türkiye de TCDD tekel durumunddır. Özel sektör demiryolu firmlrının kendi lokomotiflerini kullnm imkânlrı yoktur. Yeni çıkrılck Demiryollrının Serbestleştirilmesi Knunu ile özel sektör tşımcılığınd bugünden frklı bir uygulmy geçilecektir. Yeni teşvik yssınd demiryolu ve denizyolu ile yük ve yolcu tşımcılığın öncelik verilerek teşvik kpsmın lınmıştır. Ortlm yıllık yüzde 5 lik bir ekonomik büyüme ile Türkiye de yıllık tşınn yük miktrının 2023 yılınd 900 milyon ton, 2050 ye gelindiğinde ise 3,2 milyr ton olmsı thmin edilmektedir. Kurulmsı plnlnn İskenderun Lojistik İhtiss Orgnize Snyi Bölgesi bölgeye önemli ktkılr sğlycktır. İskenderun uluslrrsı tşımd denizyolu, kryolu ve demiryolu bğlntısının sğlnmsınd önemli bir konum shiptir. Bölgede Uzk Doğu, Ort Asy ve Avrup rsındki ticret koridorund deniz ve demiryolu bğlntısı sğlnbilecektir. Yine bölgenin ülkemizin Akdeniz üzerinden ihrct ve ithlt tşımlrınd bir trnsfer ve ktrm merkez olbileceğini dikkte ldığımızd, bölgeye ypılck lojistik ytırımlr strtejik öneme ship olcktır. 24
Bülent KAVSAK - İskenderun Deniz Ticret Odsı Yönetim Kurulu Bşknı İskenderun d Deniz Tşımcılığı ve İskenderun Lojistik Köyü nün Etkisi Bilindiği gibi, Hty ın ilçesi İskenderunumuzun çok czip bir ytırım bölgesi olduğu herkesin ittifk ettiği bir husustur. Gerçekten ilimiz gerek trım, gerek snyi, gerek turizm ve gerekse de denizcilik sektörü çısındn son derece güçlü bir potnsiyeli brındırmktdır. İskenderun Körfezi nde toplm 8 limn ve 10 iskele mevcuttur. Bu limn ve iskelelere senede yklşık olrk 1.000 det çeşitli tonjlrd tnker ve 3.000 det yine frklı tonjlrd norml yük ve konteynır tipi gemi gelmektedir. Toplm sıvı thliye 3.100.000 ton ve toplm 56.500.000 ton d sıvı yüklemesi ypılmktdır ve yrıc 30.000.000 ton d norml krgo thmil ve thliyesi ypılmktdır. Bu büyük potnsiyeli brındırn körfezimizin hemen klımız getirdiği en önemli ytırımlrdn bir tnesi de bu gemilerin bkım ve onrımını üstlenecek bir tesise ihtiyç duyulduğu gerçeğidir. Bu itibrl bölgemizde gecikmiş de ols bir denizcilik projesi oln Denizcilik İhtiss Snyi Bölgesi Projesi bşltılmıştır. Pydşlrı İskenderun d mukim şirketler olup; elbette odlrın d desteği ve ktkılrı olcktır. Denizcilik İhtiss Snyi Bölgesi nin mcı Antly, Mersin, İskenderun Limnlrın gelen gemiler, Akdeniz e kıyısı bulunn doğu Akdeniz deki ykın komşumuz ülke limnlrın gelen gemiler ve Süveyş Knlı ndn geçen gemilerin bkım onrım ve hvuzlm ihtiyçlrını krşılmktır. 25