17 KASIM 21 KASIM 2014 HAFTANIN ÖZETİ Global piyasalar haftaya Asya tarafında yaşanan gelişmelerle hareketli başladı. Hafta ortasından itibaren ise Avrupa ve ABD verilerinin piyasalara yön verdiği görüldü. 3.çeyrekte beklenmedik şekilde resesyona girdiği açıklanan Japonya da, Merkez Bankası nın teşvikleri sürdürme kararı olumlu karşılandı. Çin in Hong Kong borsa bağlantısı ile yabancı yatırımcıya erişime açtığı piyasası da ilk işlem günlerinde yoğun talep gördü. Hafta sonunda ise Çin Merkez Bankası faizlerde indirime gitti. ABD de Sanayi üretiminin gerilediği ve ÜFE nin arttığı görüldü. Avrupa da ise Euro Bölgesi nde beklentilerin üzerinde gerçekleşen ticaret dengesi verisini yine Euro Bölgesi nde oldukça olumlu olarak değerlendirilen cari denge ve ekonomik beklenti verisi takip etti. Avrupa ekonomisinin lokomotifi olarak değerlendirilen Almanya da ise yatırımcı güveni 11 ayda ilk kez yükselirken bir başka büyük Avrupa ekonomisi İngiltere de enflasyon beklenmedik şekilde yükseldi. 2,3 2,25 2,2 2,15 2,1 2,05 2 1,95 3 2,95 2,9 2,85 2,8 2,75 2,7 2,65 1,4 1,35 1,3 1,25 1,2 1,15 USD/TL EUR/TL EUR/USD
Yurtiçinde ise makroekonomik çerçevede önemli verilerin damga vurduğu bir hafta geride kaldı. PPK faizlerde yine bir değişikliğe gitmezken bütçe dengesinde ve borç stoku verilerinde geçmiş verilere göre iyileşme gözlendi. İşsizlik oranında ise uzun süre sonra tekrardan çift haneli rakamlara ulaşıldı. TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme 90.000,00 80.000,00 70.000,00 60.000,00 50.000,00 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 1.100 1.050 BIST 100 ALTIN GECELİK(O/N) 7.50 11.25 GEÇ LİKİDİTE 0.00 12.75 1 HAFTA REPO - 8.25 KAPANIŞ VERİLERİ (21 KASIM 2014) BİST-100 83.281,80 USD/TRY 2,2216 USD/JPY 117,79 EUR/TL 2,7527 EUR/USD 1,2391 ALTIN ($/ONS) 1.195,98
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİ ÖNCEKİ AÇIKLANAN 17.11.2014 İşsizlik Oranı Ağustos N %9.8 %10.1 17.11.2014 Bütçe Dengesi Ekim -3.2 mlyr TL -3 mlyr TL 20.11.2014 PPK kararı Kasım %8.25 %8.25 20.11.2014 Merkezi Yönetim Borç Stoku Ekim 603.2 mlyr TL 599.7 mlyr TL DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 17.11.2014 ABD NY Fed imalat endeksi Kasım 11.0 6.7 10.16 17.11.2014 ABD sanayi üretimi Ekim %0.2 %0.8 -%0.1 17.11.2014 ABD kapasite kullanım oranı Ekim %79.3 %79.2 %78.9 18.11.2014 İngiltere enflasyon Ekim %1.3 %1.2 %1.3 18.11.2014 Almanya ZEW endeksi Kasım 0.5 3.6 11.5 18.11.2014 ABD ÜFE Ekim -%0.1 -%0.1 %0.2 18.11.2014 ABD çekirdek ÜFE Ekim %0.1 %0 %0.4 19.11.2014 ABD yeni konut inşaatları Ekim 1.03 mlyn 1.04 mlyn 1.01 mlyn 19.11.2014 ABD inşaat ruhsatları Ekim 1.04 mlyn 1.03 mlyn 1.08 mlyn 20.11.2014 Almanya imalat PMI, öncü Kasım 51.5 51.4 50.0 20.11.2014 Almanya hizmetler PMI, öncü Kasım 54.5 54.4 52.1 20.11.2014 Euro bölgesi imalat PMI, öncü Kasım 50.8 50.6 50.4 20.11.2014 Euro bölgesi hizmetler PMI, öncü Kasım 52.4 52.3 51.3 20.11.2014 İngiltere perakende satışlar Ekim %0.3 -%0.4 %0.8 20.11.2014 ABD TÜFE Ekim -%0.1 %0.1 %0.0 20.11.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 285,000 293,000 291,000 20.11.2014 ABD ikinci el konut satışları Ekim 5.16 mlyn 5.18 mlyn 5.26 mlyn 20.11.2014 ABD Philadelphia Fed endeksi Kasım 18.3 20.7 40.8
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Merkezi Yönetim Bütçesi, Ekim de 3 Milyar TL açık verdi Maliye Bakanlığı nın açıkladığı 2014 yılı uygulama sonuçlarına göre Merkezi yönetim bütçesi, geçen ay 3 milyar lira, Ocak Ekim döneminde ise 14,9 milyar lira açık verdi. Ekim ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,8 artarak 34,2 milyar lira, bütçe giderleri ise yüzde 12 artarak, 37,2 milyar lira olarak gerçekleşti. İşsizlik Ağustos ta tekrar çift hanelere ulaştı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos ayı hanehalkı işgücü istatistiklerine göre, Türkiye'de işsizlik oranı Ağustos ayında yüzde 10,1'e yükseldi. Aynı dönemde Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12,3 olurken, genç nüfusta işsizlik yüzde 18,9 oranında kaydedildi. İşgücüne katılım oranı yüzde 51,2 olurken, kamu istihdamı yüzde 3,7 arttı. Kısa vadeli dış borç 130,7 milyar dolar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Eylül 2014 dönemine ilişkin açıkladığı "Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri"ne göre Kısa vadeli dış borç stoku, Eylül ayında geçen yılsonuna göre yüzde 1,1 artışla 130,7 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3,2 artarak 94 milyar dolar ve diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3 azalarak 36,3 milyar dolar oldu. Işık: Büyümedeki yavaşlama problem değil, tercih "İzmir İş Dünyası Buluşması" etkinliğinde konuşan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, büyüme rakamlarındaki yavaşlamanın, cari açığın yaratacağı risk göz önünde bulundurularak hükümetin bilinçli bir tercihinin sonucu olduğunu belirtti. Türkiye'nin tasarruf açığı ve cari açık sorunlarına rağmen sağlam makroekonomik yapısının bulunduğunu, kamu borçları ve bütçe açıkları konusunda bir süre önce kendilerine önerilerde bulunan ülkelerden çok daha iyi konuma ulaştıklarını vurgulayan Işık, "Son dönemde büyüme rakamlarında yavaşlama var ama bilesiniz ki bunun sebebi ekonomideki iddia edilen sorunlar değil. Bunun sebebi hükümetin tercihi. Cari açığın finansmanında herhangi bir riskle karşılaşmamak için iç tüketimi azaltacak tedbirler aldık, ihracat odaklı bir büyümeyi önümüzdeki dönem için
Türkiye'nin önüne koyduk. Cari açıktan dolayı ülkemiz sıkıntıya girmesin diye büyümede frene bastık. Bunun yerine ihracat bazlı bir büyümenin kalıcı bir büyüme olacağını öngördük. Şu andaki stratejimiz bu noktada." ifadelerini kullandı. TCMB, faiz değişikliğine gitmedi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Para Politikası Kurulu (PPK) Kasım ayı toplantısı sonrasında politika faizini değiştirmediğini açıkladı. Buna göre bir hafta vadeli repo ihale faizi yüzde 8.25'te sabit kalırken faiz koridorunun üst sınırı olan gecelik marjinal fonlama oranı yüzde 11.25'te ve alt sınır olan gecelik borçlanma faizi ise yüzde 7.50'de korundu. TCMB: Enflasyon iyileşene kadar sıkı duruş sürdürülecek TCMB, Banka Ekonomistleri Bilgilendirme Toplantısı'nda yapılan sunumunu yayınladı. Sunumda, küresel talep zayıflarken iç talebin büyümeye daha fazla katkı vermeye başladığına işaret edilerek, tüketici kredilerinin ılımlı seyri ve dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmelerin, cari dengedeki iyileşmeyi destekleyebileceği kaydedildi. Yılbaşında alınan makroihtiyati önlemlerle para politikasındaki sıkı duruşun, enflasyon eğilimi üzerindeki olumlu etkilerinin görüldüğüne vurgu yapılan sunumda enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği belirtildi. Şimşek: Vergilerde artış tahminimiz yok Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bir TV kanalında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. G-20 ülkelerinin reform yapacağını, bu reformlar sayesinde 2018'e kadar ilave yüzde 2,1'lik büyüme öngörüldüğünü anlatan Şimşek, "Şu ana kadar ülkeler 800'e yakın reform niteliğinde tedbir açıkladılar. Türkiye'nin de son dönemde çok kapsamlı bir reform paketi gündemde. Bu süreçte liderlik rolünü oynuyor. Bunun amacı işsizliği azaltmak, refahı artırmaktır. ifadelerini kullandı. Bakan Şimşek, "yeni yılda zam olacak mı?" sorusunu da "Önümüzdeki seneye ilişkin maktu vergiler var, enflasyon kadar artırılmazsa gelirlerimizin düşeceği alanlar var. Onun dışında vergi oranlarında artış görmüyoruz. Yeni bir vergi getirmeyi öngörmüyoruz" diye yanıtladı.
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Çin de batık kredilerde sert artış Çin in batık kredileri, 2014 ün üçüncü çeyreğinde 2005 yılından bu yana en sert artışı gösterdi ve bankaların kredi risklerinden kaçınmak için borçlanmaları sınırlandırması ile birlikte yavaşlayan ekonominin daha da zayıflayacağı endişelerini güçlendirdi. Çin Bankacılık Düzenleme Komisyonu nun açıkladığı verilere göre, geri ödenmeyen krediler bir önceki çeyreğe göre 72,5 milyar Yuan (11,8 milyar dolar) artarak 766,9 milyar yuana ulaştı. Şanghay-Hong Kong borsa bağlantısı açıldı Yabancı yatırımcıların Çin in 4,2 trilyon Dolarlık hisse senedi piyasasına erişimine olanak sağlayacak olan Şanghay Hong Kong borsa bağlantısı hafta içerisinde açıldı. Borsa bağlantısının ilk işlem günü, Çin in sermaye hesabını açması ve Şanghay ın uluslararası bir finans merkezi haline getirilmesi adına Çin in attığı en büyük adımlardan birisi olarak değerlendiriliyor. Draghi: Varlık alımları devlet tahvillerini kapsayabilir Brüksel'de Avrupa Birliği Parlamentosu Ekonomi Komisyonu'nda konuşan Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, parasal genişlemeye daha da hız verebileceklerini ve alımlara devlet tahvillerinin de dahil edilebileceğini söyledi. Euro Bölgesi'nde büyümenin ivme kaybettiğinin gözlendiğini ve 2015-2016'da da ılımlı büyüme beklendiğini vurgulayan Draghi, aşağı yönlü risklerin devam ettiğine değindi ve jeopolitik risklerin ekonomik görünümü bozucu etkileri olduğuna dikkat çekti. Avrupa'da otomobil satışları yükseldi Brüksel merkezli Avrupa Otomobil İmalatçıları Birliği (ACEA) verilerine göre, Avrupa'da otomobil satışları Ekim ayında yüzde 6,2 artarak, otomobil piyasasının 2007'den bu yana ilk yıllık kazanca ilerleyişini güçlendirdi. Satışlar Ekim'de 1,11 milyon araç olurken, bir yıl önce aynı dönemde 1,05 milyon araç satışı yapılmıştı. 10 aylık satışlar yüzde 5,9 artarak 11 milyon araç seviyesine ulaştı. Japonya Merkez Bankası teşvikleri sürdürüyor Japonya Merkez Bankası, iki gün süren toplantının ardından yaptığı açıklamada,
parasal tabanın yıllık olarak 80 trilyon yen (683 milyar dolar) genişletilmesine ilişkin taahhüdünü sürdürdü. Fed: Enflasyonun düşme ihtimali titizlikle takip edilmeli ABD Merkez Bankası Fed 28-29 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) tutanaklarını yayımladı. FOMC tutanaklarında "Birçok yetkili Komite'nin uzun dönemli enflasyon beklentilerindeki olası düşüşün dikkatle takip edilmesi gerektiğini düşünüyor. Bazı yetkililer böyle bir sonucun gerçekleşmesi ve büyümenin yavaşlaması halinde daha endişe verici bir durumun ortaya çıkabileceğini belirtti" görüşlerine yer verildi. Asya ekonomileri düşük fiyatlı petrolden faydalanabilir Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings 'in resmi sitesinde yayınlanan açıklamada Asya ekonomilerinin birçoğunun düşük petrol fiyatlarından faydalanabileceği belirtilerek, "Temmuz ayından bu yana yüzde 25 değer kaybeden petrol fiyatlarının ekonomik büyüme beklentilerini yükseltmesi, ticari koşulları iyileştirmesi ve Asya Pasifik ülkelerinin kredi notları üzerinde pozitif etki yaratması muhtemel" değerlendirmesine yer verildi. Temmuz ayından bu yana yüzde 25 değer kaybeden petrol fiyatlarının ekonomik büyüme beklentilerini yükseltmesi, ticari koşulları iyileştirmesi ve Asya Pasifik ülkelerinin kredi notları üzerinde pozitif etki yaratmasının muhtemel olduğu belirtilen açıklamada "Çin, Japonya, Kore ve Tayland gibi birçok büyük Asya ekonomisinde, petrol fiyatlarındaki sürekli düşüşten dolayı etkili bir gelir artışı görülebilir. Bununla beraber, Endonezya ve Hindistan gibi geniş petrol ithalatı ihtiyacı bulunan ülkeler dış düzeltme baskılarıyla karşı karşıya kalmasına karşın, kredi profillerinde pozitif etkiyi görmek için en iyi pozisyonu almış durumda. Söz konusu her iki ülke de petrol fiyatındaki düşüşten avantaj elde etti. Mali hesaplar, ekonomik büyüme ve ticari koşullar üzerindeki pozitif etki, Hindistan ve Endonezya gibi net petrol ithalatçısı ve dış düzeltme baskılarıyla karşı karşıya kalan ülkelerin kredi profili için faydalı olabilir. Tüketiciler açısından ele alındığında ise düşen perakende enerji fiyatlarının pozitif tüketim etkisi olacaktır." görüşlerine yer verildi.
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 31 Ekim 2014 itibariyle 1.202.184 Milyon TL ile haftalık bazda %0.52 arttı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 24 Ekim 2014 tarihinde 1.196. 018 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 31 Ekim 2014 itibariyle kredi toplamı 60.151 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5 tir. TOPLAM AKTİFLER 1.851.937 ÖZKAYNAKLAR 256.390 TOPLAM MEVDUAT 1.080.416 1.300.000 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam Krediler - Sektör - YP KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER TOPLAM KREDİLER 1.202.184 MENKUL DEĞER PLASMANLAR Kaynak: BDDK (31.10.2014 tarihli verilerdir.) Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK nın açıkladığı son veriye göre Eylül 2014 itibariyle %15,93 olarak gerçekleşti. Ağustos 2014 te de bu oran %16,26 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. 293.532 25 20 15 10 5 0 Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP Krediler - KYB - Toplam SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır Kaynak: BDDK
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/9 BANKACILIK SEKTÖRÜ 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 15,93 Mevduat Bankaları 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,28 Katılım Bankaları 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,70 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 31,67 24 KASIM 28 KASIM 2014 PİYASA GÜNDEMİ 24 KASIM 25 KASIM 26 KASIM Kasım ayı Reel kesim güven endeksi Kasım ayı Kapasite kullanım oranı Kasım ayı Almanya IFO endeksi (Piyasa Beklentisi : 103.0) Ekim ayı Giriş-çıkış yapanlar Q3 Almanya GSYH, ayrıntılı (Piyasa Beklentisi : %0.1) Q3 ABD GSYH, revizyon (Piyasa Beklentisi : %3.3) Q3 ABD çekirdek PCE, revizyon (Piyasa Beklentisi : %1.4) Kasım ayı ABD tüketici güven endeksi (Piyasa Beklentisi : 96.0) Q3 İngiltere GSYH, revizyon (Piyasa Beklentisi : %0.7) Ekim ayı ABD kişisel gelirler Ekim ayı ABD çekirdek PCE (Piyasa Beklentisi : %0.1) ABD işsizlik maaş başvuruları Kasım ayı ABD Chicago PMI (Piyasa Beklentisi : 62.0) Kasım ayı ABD Mich. tük. güven end, nihai (Piyasa Beklentisi : 89.0) Ekim ayı ABD yeni konut satışları (Piyasa Beklentisi : 470,000) Ekim ayı ABD bekleyen konut satışları (Piyasa Beklentisi : %0.2) 27 KASIM Kasım ayı Tüketici güven endeksi Kasım ayı Almanya işsizlik (Piyasa Beklentisi : %6.7) Kasım ayı Almanya enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi : %0.7) 28 KASIM Ekim ayı Dış Ticaret Dengesi Ekim ayı Almanya perakende satışlar (Piyasa Beklentisi : %1.1) Kasım ayı Euro bölgesi enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi : %0.3) Ekim ayı Euro bölgesi işsizlik (Piyasa Beklentisi : %11.5) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir.