1
SMMM MODÜLÜ 1 ne giriş... 3 1.1 Parametreler... 3 1.1.1 İşlem Parametreleri (274100)... 3 1.1.2 Oran Parametreleri (274200)... 4 1.1.3 Muhasebe Unvan Tanımları (274300)... 4 1.1.4 Serbest Meslek Makbuzu Döküm Özellikleri (274400)... 4 1.1.5 Serbest Meslek Makbuzu Mesaj Düzenleme (274500)... 5 1.1.6 Serbest Meslek Makbuzu Döküm Dizaynı (274600)... 5 1.1.7 SMM Muhasebe Entegrasyon Kodları (274700)... 6 1.2 Kartlar... 7 1.2.1 Kartlar Menüsü Yardım Tuşları... 7 1.2.2 Firma Tanıtım Kartı (271100)... 9 Kira... 11 Ortaklar-1 ve Ortaklar -2... 11 İşlem izinleri... 11 1.2.3 Vergi Dairesi Tanıtımı (271300)... 11 1.3 Evraklar... 12 1.3.1 Evraklar Yardım Tuşları... 12 1.3.2 Serbest Meslek Makbuzu (272100)... 14 1.3.3 Serbest Meslek Makbuzu Toplu Döküm (272150)... 14 1.3.4 Tahsilat Listesi (272200)... 15 1.3.5 Tahsilat Makbuzu (272300)... 15 1.3.6 Tahakkuk (272400)... 16 1.3.7 Ödeme (272500)... 18 1.4 Yönetim... 19 1.4.1 Kart Yönetimi... 19 1.4.1.1 SMMM Kart Yönetimi (272510)... 19 1.4.2 Evrak Yönetimi... 22 1.4.2.1 SMMM Hareket Evrakları Yönetimi (272520)... 22 1.4.2.2 SMMM Evrakları Yönetimi (272530)... 23 1.5 Raporlar... 23 1.5.1 Firma Raporları... 23 1.5.1.1 Firma Raporu (273110)... 24 1.5.1.2 Firma Ortaklar Raporu (273120)... 24 1.5.1.3 Firma Kira Raporu (273130)... 24 1.5.1.4 Firma İşlem Kontrol Raporu (273140)... 24 1.5.2 Serbest Meslek Makbuzu Raporu (273200)... 24 1.5.3 Firma Genel Raporu (273300)... 25 1.5.4 Genel İşlem Raporu (273400)... 26 1.5.5 Vergi Dairesine Ödenenler Raporu (273500)... 27 1.5.6 Vergi Dairesine Ödenecekler Raporu (273510)... 27 1.5.7 Kesilen Makbuz Raporu (273600)... 28 1.5.8 Serbest Meslek Makbuzu Raporu (Mizan formunda) (273700)... 28 1.6 Numaratör (275000)... 29 2
ne giriş ; Muhasebe Bürosu Otomasyon Paketinin ana menüsünde yer alan yedinci seçenektir. Serbest muhasebeci ve mali müşavirlere yönelik hazırlanmış bu program ile, mükelleflerin bilgi akışını sağlayabilecek ve kontrollerini yapabileceksiniz. Toplam beş başlıktan oluşan SMMM modülünün, Kartlar menüsünden; mükellef firmaların tanıtım kartı, alınan müşavirlik ücreti, firmanın defter nevi, muhtasar bilgileri gibi, firmaya yönelik girişler yapılacaktır. Yine bu bölümden Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin çalıştıkları vergi daireleri de programa tanıtılabilecektir. Evraklar menüsünde yer alan, Serbest meslek makbuzu programı ile; Mali müşavir ve serbest muhasebecilere yönelik olan serbest meslek makbuzlarını girebilecek ve hesaplamalarını otomatik olarak yapabileceksiniz. Tahsilat listesi programı ile; Firmalardan ilgili dönemlerde yapılması gereken tahsilatlarla ilgili olarak liste hazırlayabilecek ve tahsilat dökümlerini ayrıntılı olarak alabileceksiniz. Yine bu menüde yer alan Tahakkuk programı ile, mükelleflerin, ilgili dönemler bazında vergi dairelerinden aldıkları tahakkukları programa girebilecek ve yapılan ödemeleri kayıtlara geçirebileceksiniz. Raporlar menüsünden, Firmalara yönelik yapılan işlemlerin, vergi mükellefine vergi dairesinden kesilen makbuzların ve serbest meslek makbuzlarının detaylı raporlarını alabileceksiniz.. Parametreler menüsünden; mükelleflere yönelik işlem tanımları (SSK, gelir, stopaj, SSDF vs.) ile, serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin unvan tanımları yapılacaktır. Ayrıca SSK stopaj ve K.D.V oran parametreleri de parametrik olarak girilecektir. Numaratör programı onaylı defterlere numara basılabilmesi için hazırlanan özel bir programdır. Onaylı defter ve evraklara sağa veya sola dayalı numara basıp defterlere noter sayfası bilgileri girilip döküm alınabilecektir. SMMM menüsünde yer alan programlarla ilgili açıklamalarımıza, programın yapısının anlaşılması açısından, sıralamayı göz ardı edip parametreler menüsü ile başlamayı uygun gördük. Şimdi bu programları daha yakından inceleyelim. Parametreler Parametreler menüsünü tıkladığınızda karşınıza yedi seçenekten oluşan bir alt menü gelecektir. Şimdi bu alt menüde yer alan programlar ile neler yapabileceğinizi açıklamaya çalışalım. İşlem Parametreleri (274100) Bu program ile, serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin müşterileri için yapabileceği işlemler, başka bir ifade ile müşterilerine verebileceği hizmetler tanımlanmaktadır. Programa 3
girdiğinizde karşınıza İşlemler başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranda gelir stopaj, damga vergisi, SSDF, geçici vergi, K.D.V, SMM K.D.V si ve SSK olmak üzere 7 ayrı işlem tanımının yer aldığını göreceksiniz. Bu işlemlere ilaveler yapabilmeniz mümkündür. Örneğin müşterilerinizin kiralarını yatırıyorsanız, kira tanımlı bir işlem satırı girebilirsiniz. Hizmet verdiğiniz firmalar için hangi işlem/işlemlerin yapıldığının firmalara bağlantısı, programınızın Kartlar menüsünde yer alan Firma Tanıtım Kartı bölümünden ayrıca yapılmalıdır. Başka bir ifade ile, firma tanıtım kartından, ilgili firma için şu anda ekranda görülen işlemlerden hangilerinin yapıldığı ayrıca seçilmelidir. Eğer ekranda görülen işlemlere ilave yaptıysanız, programdan çıkmadan önce ALT+S tuşlarına basmayı unutmayınız. Oran Parametreleri (274200) SMMM modülünüzün evraklar menüsünden serbest meslek makbuzu girişleri yapılabilmektedir. Serbest meslek makbuzuna belirli oranlarda yasal kesintiler uygulanmaktadır. Bu evraktan yapılacak kesinti oranları değişiklik gösterebilir. Dolayısıyla bu programdan serbest meslek makbuzu için geçerli olan kesinti ve vergi oranlarının girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza oran parametreleri başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranda, serbest meslek makbuzu üzerinden yapılacak stopaj, SSDF ve K.D.V oranları otomatik olarak yer alacaktır. Bu oranlarda herhangi bir değişiklik söz konusu olduğunda, bu programdan ilgili düzeltmeleri yapabilmeniz, yeni oranları girebilmeniz mümkündür. Muhasebe Unvan Tanımları (274300) Bu programdan, serbest muhasebecilere ve mali müşavirlere ait bilgilerin girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza muhasebeci parametreleri başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekrandan firmanızın unvanını, adreslerini, oda sicil numarasını ve bağlı olduğunuz vergi dairesi ve numarasını ilgili alanlara girebilirsiniz. Girişleriniz tamamlandıktan sonra ALT+S tuşları ile kaydetmeyi unutmayınız. Serbest Meslek Makbuzu Döküm Özellikleri (274400) Bu program ile, müşterilerinizden hizmetleriniz karşılığında aldığınız ücretin, belgelendirilmesi maksadıyla girdiğiniz serbest meslek makbuzlarının dökümlerine yönelik parametre girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda gördüğünüz alanlarla ilgili açıklamalarımıza başlayabiliriz. Kayıtta S.M. Makbuzunu: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza dökme, baskılı forma dök ve baskısız forma dök seçeneklerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu 4
aşamada yapmanız gereken, programınızın Evraklar/Serbest Meslek Makbuzu programından girdiğiniz makbuzların, kayıt edildikten sonra yazıcıdan alınıp alınmayacağını belirtmenizdir. Bu alandaki seçiminizin baskılı forma dök yada baskısız forma dök olması durumunda, kayıt ettiğiniz her serbest meslek makbuzundan sonra devam ve yazıcıya dök butonlarının yer aldığı bir onay ekranı ile karşılaşacaksınız. Yazıcıya dök butonunu tıklarsanız makbuzunuz yazıcıya dökülecektir. Bu alanı dökme olarak seçerseniz böyle bir mesaj gelmeyecektir. Tabii ki serbest meslek makbuzu ekranında yer alan butonlar ile makbuzunuzu yazıcıya dökmek imkanınız daima vardır. Satır Sayısı: Bu alana makbuza basılacak maksimum satır sayısı girilmelidir. Döküm Modu: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza DOS Mode ve Windows Mode seçeneklerinden oluşan küçük bir pencere açılacaktır. Bu durumda sizden istenen, serbest meslek makbuzunu hangi moda göre alacağınızı seçmenizdir. Windows Mode Fontu: Bir önceki alanı Windows Mode olarak belirtmiş iseniz, bu alanda da sizden istenen, dökümünüzü hangi yazı karakterine göre alacağınızı seçmenizdir. Evet satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden makbuzunuzun yazı karakterinizi belirtiniz. Boyutu: Bu alanda da makbuzunuzun hangi yazı karakterlerine göre basılacağı belirtilecektir. Windows Mode Fontu: Döküm modu alanını DOS Mode olarak belirtmiş iseniz, bu alanda sizden makbuzunuzun hangi yazı karakterine göre basılacağını seçmeniz istenir. Evet satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden makbuzunuzun yazı karakterini belirtiniz. Bu ekranla ilgili girişlerinizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yaptıktan sonra ALT+S tuşları ile kaydetmeyi unutmayınız. Serbest Meslek Makbuzu Mesaj Düzenleme (274500) Bu programdan, serbest meslek makbuzuna ilişkin mesaj girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza 15 satırlık mesaj girişi yapabileceğiniz bir ekran gelecektir. Bu ekrana serbest makbuzunda yer almasını istediğiniz mesajları sırasıyla girebilirsiniz. Bu bölümden gireceğiniz mesajlar Serbest Meslek Makbuzu programının mesaj gir ekranına otomatik olarak gelecektir. Serbest Meslek Makbuzu Döküm Dizaynı (274600) Parametreler menüsünde yer alan bu program ile, Serbest Meslek Makbuzu dökümünüze ilişkin form dizaynı yapabileceksiniz. Dolayısıyla, Serbest meslek makbuzundaki her bir alanın konumunu belirleyebilecek, bu alanların dökümünüzde hangi satır ve kolonda yer alacağını istekleriniz doğrultusunda yapılandırabileceksiniz. 5
Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranın Alan adı bölümünde, Serbest meslek makbuzundan girdiğiniz tüm alanların yer aldığını göreceksiniz. Bu aşamada sizden istenen bu alanların, hangi satır ve kolonda bulunacağını ve genişliğinin ne boyutta olacağını ekranınızdaki satır, kolon ve genişlik bölümlerine girmenizdir. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra bilgilerinizi ALT+S tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız. SMM Muhasebe Entegrasyon Kodları (274700) Serbest muhasebeci ve mali müşavirler, müşterileri adına yaptıkları işlemler karşılığında aldıkları ücreti serbest meslek makbuzu ile belgelendirmektedirler. Dolayısıyla her işlemleri için serbest meslek makbuzu düzenlemek durumundadırlar. Bkz. SMMM/Evraklar/Serbest Meslek Makbuzu Bölümü. Programınızın bu bölümünden düzenlenen serbest meslek makbuzlarına ilişkin çalışacak muhasebe entegrasyon kodlarının girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza entegrasyon parametreleri başlıklı bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda girilmesi gereken muhasebe entegrasyon kodlarının neler olduklarını açıklayalım. Brüt Meblağ Muhasebe Kodu (Açık/Kapalı): Muhasebe büronuzda kayıtlarını tuttuğunuz firmalardan evrak tipi olarak açık yada kapalı alacağınız brüt ücrete ilişkin çalışacak muhasebe hesaplarının kodlarını bu alanlara girmelisiniz. Kodu girilen muhasebe hesabının adı ekranınızdaki ilgili alana otomatik olarak yansıyacaktır. KDV Entegre Kodu: Programınızın Parametreler/Oran Parametreleri programından girmiş olduğunuz yasal kesintilerin brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan K.D.V tutarı için çalışacak muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. Kodu girilen muhasebe hesabının adı ilgili alana yansıyacaktır. Net Meblağ Entegre Kodu: Muhasebe büronuzda kayıtlarını tuttuğunuz firmalardan alacağınız net ücrete ilişkin çalışacak muhasebe hesabının kodu bu alana girilmelidir. Kodu girilen muhasebe hesabının adı ekranınızdaki ilgili alana otomatik olarak yansıyacaktır. Stopaj ve S.S.D.F Muhasebe Kodu: Bu alanlara Programınızın Parametreler/Oran Parametreleri programından girmiş olduğunuz yasal kesintilerin brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan Stopaj ve SSDF tutarına ilişkin muhasebe hesap kodlarının girişleri yapılmalıdır. 6
Kartlar Bu bölümde yer alan programlar ile, hizmet verdiğiniz firmaları ve çalıştığınız vergi dairelerini programa tanıtabileceksiniz. Şimdi bu tanımlamaların nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım. SMMM modülünüzün tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi Ctrl+Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde kartlar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. Kartlar Menüsü Yardım Tuşları UP: Üst Satır. UP tuşu ile, imlecin bulunduğu satırın bir üstüne çıkabilirsiniz. DOWN: Alt Satır DOWN tuşu ile, imlecin bulunduğu satırın bir altına inebilirsiniz. TAB (Sonraki Alan): TAB tuşu ile, imlecin bulunduğu bilgi giriş alanından, bir sonraki bilgi giriş alanına geçebilirsiniz. SHIFT+TAB (Önceki Alan): SHIFT ve TAB tuşlarına birlikte basarak, bulunduğunuz bilgi giriş alanından bir önce yer alan bilgi giriş alanına geçebilirsiniz. ESC (Çıkış): ESC tuşuna basarak veya close(x) butonunu tıklayarak kart ekranlarını kapatabilirsiniz. ESC tuşu veya close(x) butonu ile programdan çıkmanız halinde girdiğiniz bilgiler silinecektir. ALT+Y (Tekst Data): Kart ekranlarında ALT+Y tuşlarına birlikte basarak, ekranınızda yer alan firma kartına ilişkin, aklınıza gelebilecek her türlü detayın girilebileceği bir editör ekranına ulaşacaksınız. Tıpkı bir not defteri gibi kullanabileceğiniz bu ekrana, firmalarınız (veya yaptığınız işlem ile ilgili) ile ilgili dilediğiniz bilgileri girebilirsiniz. Tekst data ekranına bilgilerinizi girdikten sonra, OK butonunu tıklayarak hem bilgilerinizi kaydedebilir hem de bir önceki ekrana dönebilirsiniz. Daha sonra gerek duyulduğunda, yine ALT+Y tuşlarına basarak tekst datanızı görüntüleyebilirsiniz. ALT+O (Önceki Kart): ALT+O tuşlarına birlikte basarak veya kart ekranlarının alt tarafında yer alan Once butonunu tıklayarak ekranda bulunan firma kartından bir önce girilmiş olan kartı çağırabilirsiniz. ALT+N (Sonraki Kart): ALT+N tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sonra butonunu tıklayarak, ekranda bulunan firma kartından bir sonra girilmiş olan firma kartını ekrana getirebilirsiniz. ALT+C (Kopyala): Boş bir firma tanıtım kartı üzerinde ALT+C tuşlarına basarak ya da ekranın alt tarafında görülen CKopyala butonunu tıklayarak, en son girmiş olduğunuz firma kartına ait tüm bilgileri boş olan bu ekran üzerine kopyalayabilirsiniz. ALT+S (Kart Sakla): ALT+S tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sakla butonunu tıklayarak kartlarınızı bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; Evet Kaydedebilirsin Hayır Kaydetme 7
şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, girişlerinizi bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilmek için, evet kaydedebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, kayıt işleminden vazgeçtiyseniz, hayır kaydetme butonunu kliklemeniz yeterli olacaktır. ALT+S tuşları ile kayıt etmediğiniz kartlarınızı tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. ALT+D (İlave Alanlar): ALT+D tuşları hem F10 ekranlarında hem de normal giriş programlarında kullanılabilir (kartlar, evraklar gibi). ALT+D tuşları ile, ekranınızda yer alan program her ne ise, o program için ilave giriş alanları yaratabilirsiniz. Başka bir deyişle, ekranınızda şu anda firma tanıtım kartı açık bulunuyor. Eğer firma tanıtım kartında şunu da girebileceğim bir alan olsaydı diyorsanız, bu alanı kendiniz ilave edebilirsiniz. Bunun için; öncelikle ALT ve D tuşlarına birlikte basınız. Karşınıza özel alanlar başlıklı bir pencere gelecektir. Şimdi, ilave edeceğiniz alanlara ait bazı özelliklerin tanımlanması gerekir. Bunun için F6 tuşuna basmalısınız. Özel alanlar ekranınız üzerine bir başka pencere açılacaktır. Şimdi ilave edilecek alanlara ait tanımlamaları yapmaya başlayabiliriz. Bunun için; Alan Adı alanına, ilave etmek istediğiniz alan ismini girmelisiniz. Örneğin, imalat süresi, ithalatçı firma vb. Alan Tipi: Bu alana gelindiğinde, 4 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, biraz önce ilave ettiğiniz alana, ne tür bilgi girileceğini belirlemenizdir. Eğer ilave alanınıza; Düz yazı şeklinde giriş yapacaksanız String veya Word ü Sadece rakam girecekseniz Real i Sadece tarih girecekseniz Date i seçmelisiniz. Alan tipini de seçtikten sonra (başka ilave edeceğiniz alan yoksa),alt+s tuşlarına basarak yaptığınız tanımlamaları kayıt etmelisiniz. ALT+S tuşları ile kayıt işlemini yaptıktan sonra, ilave ettiğiniz alan isimlerinin yer aldığı özel alanlar başlıklı bir önceki ekrana ulaşacaksınız. Artık, ilave edilen alanlara girişlerinizi yapabilirsiniz. ALT+G (Kayıt Hikayesi): ALT+G tuşları hem F10 ekranlarında, hem de normal giriş programlarında kullanılabilir. Alt+G tuşları ile, o anda kart ile ilgili bazı kayıt bilgilerini öğrenmeniz mümkündür. Örneğin o kaydı kim, ne zaman girmiş, en son kim değiştirmiş? gibi. ALT+G tuşlarına birlikte bastığınızda karşınıza bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan bilgiler şunlardır; Kayıt No: Ekranınızdaki kaydın (örneğin firma kartının) kayıt sıra numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili firmanız 5. sıradadır. Başka bir ifade ile, ekranınızdaki karttan önce girilmiş 4 firma kartı daha vardır. Yaratan Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının kodudur. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın girildiği tarih ve saattir. 8
Son Değiştiren Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının kodudur. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın en son değiştirildiği tarih ve saattir. Özel Kod1-2-3: İlgili kayıt için girilen özel kodlardır. Kayıt hikayesi ekranı üzerinde yardımcı tablo butonunu tıklayarak ilave alanlar penceresine, yaz-boz tahtası butonunu tıklayarak aklınıza gelebilecek her türlü notun kaydedileceği bir ekrana, ve tüm veriler butonunu tıklayarak da ekranınızda açık olan kart ile ilgili bütün veri giriş alanlarının kod ve uzunlukları ile birlikte yer aldığı bir pencereye ulaşabilirsiniz. ALT+L (Kart İptal): ALT+L tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sil butonunu tıklayarak, girmiş olduğunuz firma kartını iptal edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; Evet Silebilirsin Hayır Silme şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, kartınızı iptal edebilmek için, evet, silebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, yani kartınızı silmekten vazgeçtiyseniz, hayır, silme butonunu kliklemelisiniz. Firma Tanıtım Kartı (271100) SMMM modülü siz serbest muhasebeci ve mali müşavir dostlarımızın kendi muhasebe kayıtlarını tutabileceği bir modül olarak düşünüldüğünde, bu modülde yapılması gereken tanımlamaların başında müşteri firma tanımlamaları gelir. Bu program, çalıştığınız bütün firmaların, bütün detay bilgileri ile birlikte programa tanıtılmasına olanak sağlamaktadır. Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda gördüğünüz alanları tek tek açıklayalım. Firma Kodu: Bu ekrandan yapılması gereken ilk giriş, hizmet verdiğiniz firmalar için birer firma kodu belirlemek ve bu kodu bu alana girmek olacaktır. Firma kodunu girdikten sonra imleciniz bir sonraki alan olan firma adı alanında konumlanacaktır. Firma Adı: Kayıtlarını tuttuğunuz firmaların adını bu alana girmelisiniz. Şirket Kodu: Kayıtlarını tuttuğunuz firmaların şirket kodlarını bu alanda F10 tuşuna basarak yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak ekrandan girebilirsiniz. Şirket Adı:Kodunu girdiğiniz şirketin adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Defter Nevi: Firmanın tutmakla yükümlü olduğu defter nevi, muhasebe tipi alanındaki seçiminize göre bu alana otomatik olarak yansımış olacaktır. Muh. Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza iki seçenekten oluşan bir pencere açılacaktır. Sizden istenilen, ilgili müşteri firmanın muhasebe tipini seçmenizdir. 9
Müşteriniz bilanço esasına tabi ise 1. Sınıf, işletme esasına tabi ise 2.Sınıf seçeneği tercih edilmelidir. Yazışma Dosya No: Firmanın vergi dairesindeki veya kendi muhasebe bürosundaki yazışmalar ile ilgili dosya numarasını bu alana girebilirsiniz. Bordro Dosya No: Firmanın vergi dairesindeki veya kendi muhasebe bürosundaki bordro dosya numarasını bu alana girebilirsiniz. Hesap No (Ortaklık): Firmanın vergi hesap numarasının girileceği alandır. Vergi Dairesi: Firmanın bağlı olduğu vergi dairesini bu alana girmelisiniz. Vergi dairelerini F10 tuşuna basarak yada satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz pencereden de seçebilirsiniz. girmelisiniz. Vergi Numarası: İlgili firmanın vergi numarasını bu alan Bölge Çalışma No: Firmanın bölge çalışma numarasının girileceği alandır. Tic. Sicil Nosu: Firmanın ticaret sicil numarasını bu alana girmelisiniz. Entegre Kodu: İlgili firma için çalışacak muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Muhasebe Ücreti: İlgili firmadan verdiğiniz hizmetler karşılığı alacağınız muhasebe ücretini bu alana girmelisiniz. Bu alana girilecek ücret, ilgili firmaya hizmetlerinizin karşılığı olarak serbest meslek makbuzu düzenlerken, makbuza otomatik olarak gelecektir. Muhtasar: Firma muhtasar beyannamesinin aylık mı yoksa üç aylık mı? olduğunu bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden belirtmelisiniz. İşçi Var mı?: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza evet-hayır seçeneklerinden oluşan bir pencere açılacaktır. Sizden istenilen, kartını girmekte olduğunuz firmada çalışan işçi olup olmadığını belirlemenizdir. İşe Başlama Tarihi: Kartını girmekte olduğunuz firma ile çalışmalara başladığınız tarih, içinde bulunduğunuz günün tarihi şeklinde bu alana otomatik olarak gelecektir. Bu firma ile çalışmaya başladığınız tarih ekrandaki tarih ile aynı değilse, gerekli düzletmeyi gün/ay/yıl formatında yapabilirsiniz. 10
Konusu: Firmanın faaliyet konusunun girileceği alandır. İş Adresi: Bu alana tanıtımını yaptığınız firmanın adresi girilecektir. Programınız size adres girişi için üç satırlık bir alan ayırmıştır. Telefon: Firma telefon numaralarının girileceği alandır. Evet, firma tanıtım kartından yapılması gereken girişler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Firma tanıtım kartına ilişkin diğer tanımlamaları yapabilmek için, ekranınızın sağ bölümünde yer alan butonları tıklamanız gerekir. Şimdi bu butonları sıra ile incelemeye başlayalım. Kira Tanıtımı yaptığınız firmanın faaliyet gösterdiği mekanlar kira karşılığı tutulmuş ise, ilgili mekanlara ait bir takım bilgiler bu buton tıklanarak girilecektir. Mekanlara ait kira ücretleri, mal sahiplerinin ismi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası girilecek bilgiler arasındadır. Kira butonu ile ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra Ortaklar butonu ile ilgili açıklamalarımıza başlayabiliriz. Ortaklar-1 ve Ortaklar -2 Firma tanıtım kartında yer alan bu butonlar, firma ortaklarına ait bilgi girişlerine ayrılmıştır. Bu butonlarla ulaşılacak ekrandan toplam sekiz ortak tanıtılabilir ve her bir ortak için adı ve soyadı, baba adı, doğum yeri ve tarihi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası bilgileri girilebilir. Birinci butonla ulaşılan ekrandan dört ortak tanıtıldıktan sonra diğer buton tıklanarak ortak tanımlamalarına devam edebilirsiniz. İşlem izinleri Firma tanıtım kartının son butonu işlem izinlerinin seçimine ayrılmıştır. Hatırlarsanız, programınızın Parametreler/İşlem Parametreleri programında müşterileriniz adına yapabileceğiniz bütün işlem tanımları programa giriliyordu. İşte firma tanıtım kartının bu butonunu tıkladığınızda karşınıza ilgili programdan girilen işlem tanımları aynen gelecektir. Örneğin bir müşteriniz için gelir vergisi stopajı, damga vergisi, SSDF gibi işlemleri gerçekleştiriyorsanız, diğer müşterinizin kiralarını yatırıyor olabilirsiniz. İşte müşterileriniz adına yaptığınız işlemleri firma bazında bu ekrandan seçeceksiniz. Şimdi yapmanız gereken, tanıtım kartını girmekte olduğunuz firma için hangi işlemlerin geçerli olacağını belirtmenizdir. Bunun için ilgili işlem satırının, geçerlilik alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak olan pencereden evet seçeneğini seçmelisiniz. İlgili firma için geçerli olmayacak işlem satırları hayır olarak belirtilmelidir. Bütün işlemler belirlendikten sonra, firma tanıtım kartı ile ilgili girişleriniz de tamamlanmış olacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken firma tanıtım kartını kaydetmektir. Bunun için ALT+S tuşlarına yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonuna basmalısınız. Artık müşteriniz ile ilgili gerekli tahakkuk girişlerini yapabilir, müşterilerinizden tahsilat yapıp, bunların vergi dairesine ödemelerini gerçekleştirebilirsiniz. Verdiğiniz hizmetlerin karşılığını ise müşterinize serbest meslek makbuzu keserek tahsil edebilirsiniz. Vergi Dairesi Tanıtımı (271300) Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin çalışmakta olduğu vergi dairelerinin girişleri bu programdan yapılacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekrandan, 50 tane vergi 11
dairesi tanımlayabilmeniz mümkündür. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra yapmanız gereken, bilgilerinizi ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmenizdir. Evraklar Programınızın bu bölümünde yer alan programlar ile, müşterilerinizin tahakkuklarına göre tahsilat listesi hazırlayabilecek, müşterilerinizden tahsil ettiğiniz tutarları girebilecek, müşterileriniz adına tahakkuk eden vergi ve kesintilerin vergi dairelerine ödenmesi işlemlerini gerçekleştirebileceksiniz. Şimdi bu menüyü oluşturan programların neler olduklarını daha yakından inceleyelim. SMMM modülünüzün tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi Ctrl+Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde evraklar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. Evraklar Yardım Tuşları F3 (Kart No): Girişi yapılan her evraka bir numara verilmektedir. Bu numara evrakların giriş sırasına göre artarak devam eder. İlk girdiğiniz evrak 1, beşinci sırada girilen evraksa 5 kart numarasına sahiptir. F3 tuşuna basıp kart numarası girerek, girilen kart numarasındaki evrakı görüntüye getirebilirsiniz. F4 (Üst Satırı Kopyala): Evrakınızın hareket girişi yapılan herhangi bir alanında F4 tuşuna basarsanız, bir üst satırdaki bilgi imlecin bulunduğu alana kopyalanacaktır. Örneğin tahsilat makbuzu evrakının hareket girişi yapılan bölümlerinde F4 tuşuna basarsanız, bir üst satırdaki bilgileri imlecin bulunduğu alana kopyalayabilirsiniz. F10 (Yardımcı Tablo): Firma kodlarını tam olarak hatırlayamadığınız zamanlarda, kod girişi alanında F10 tuşuna basarsanız, tüm firma kodlarınızın isimleri ile birlikte yer aldığı bir yardım penceresine ulaşabilirsiniz. Bu pencere üzerinde Aşağı/Yukarı ok veya PgUp/PgDn tuşlarını kullanarak, dilediğiniz firmanın üzerine gelip ENTER tuşuna bastığınızda, seçmiş olduğunuz kodu, Firma Kodu alanına taşıyabilirsiniz. Ctrl+A Ctrl+L: Evrak giriş programlarında (tahsilat makbuzu, tahsilat listesi vb.) CTRL+L tuşları evrak kilitleme fonksiyonunu yerine getirir. Bu fonksiyonu çalıştırmak için, kilitlemek istediğiniz evrak ekranınızdayken CTRL+L tuşlarına basmanız yeterlidir. Evrak kilitlendikten sonra, hiç bir kullanıcınız o evrak üzerinde işlem yapamaz. Evrak üzerinde tekrar işlem yapabilmek için CTRL+A tuşlarıyla evrak kilidinin açılması gerekir. Bu tuşlara basıldığında sizden şifre sorulacaktır. Evrak kilidini açan şifre, supervisor (SRV) şifresidir. Bu şifre girildikten sonra evrakınız üzerinde tekrar işlem yapabilirsiniz. Ctrl+Q (Evrak Döküm Açıklamaları): Evrakınız ile ilgili 10 satırdan oluşan açıklamanızı Ctrl+Q tuşları ile programa girebilirsiniz. Evrak döküm açıklamalarına o evrak için yapılan form tanımlamalarında yer verilmiş ise (ALT+F/Statik Bilgiler Penceresi), bu açıklamaları evrak formu dökümleri ile yazıcıdan da alabilirsiniz. Bu yardım tuşu 9000 NT serisi programlarımızda aktif olarak çalışmaktadır. Ctrl+U (Toplu Evrak Dökümü): Ctrl+U tuşlarına birlikte basarak, aynı seri numarasındaki (evrak no) fakat sıra numaraları farklı birden fazla evrakı yazıcıya dökebilirsiniz. Bunun için 12
sadece yazıcıya dökülecek evrakların seri numarasını ve sıra numaralarını girip F2 tuşuna basmanız gerekir. ALT+E (Yeni Evrak): ALT+E tuşlarına birlikte basarak, bir önceki menüye dönmeden, önce ekranınızdaki evrakı boşaltıp, sonra yeni bir evrak çağırabilirsiniz. Eğer ekrandaki evrak (tahsilat makbuzu vb.) üzerinde herhangi bir değişiklik yaptıysanız, ALT+E tuşlarına basmanız halinde bu değişiklikler kaybolacaktır. Dolayısı ile ALT+E tuşlarını değişiklik yaptığınız evraklar açıkken kullanmamanız gerekir. Bu tuşun asıl işlevi; evrakları sadece incelemek amacı ile çağırmanız halinde, ESC tuşunu kullanarak programdan çıkıp yeniden programa girmenizi, dolayısı ile zaman kaybını engellemek içindir. ALT+Q (Satır İptal): ALT+Q tuşlarına basarak, imlecin bulunduğu evrak satırını silebilirsiniz. Satır silme işlemi hiç bir uyarı mesajı verilmeden yapılır. ALT+Z (Evrak Yaz): Evraklar üzerinde ALT+Z tuşlarına basarak, ilgili evrakınızı (tahsilat makbuzu vb.) bir dosyaya yazdırabilirsiniz. Daha sonra bu evrakı ALT+U tuşları ile tekrar ekrana çağırmanız mümkündür. Bunun için sadece evrakın yazdırılacağı yol adının ve dosya adının belirlenmesi gerekir. Gerçi ALT+Z tuşlarına basıldığında hem yol adı hem de dosya adı otomatik olarak karşınıza gelecektir. Eğer evrakın yazdırılacağı yol veya dosya ismini değiştirmek isterseniz, karşınızdaki pencereden gerekli düzeltmeleri yapabilirsiniz. ALT+U ( Evrak Oku ): ALT+Z tuşları ile dosyaya yazdırılan evrakların tekrar ekrana çağırılabilmesi için ALT+U tuşları kullanılacaktır. Bkz. ALT+Z. ALT+R (Evrak Döviz Kuru): Tahsilat makbuzu, tahsilat listesi vb evrakların döviz cins ve kurlarını görüntüleyebilmek ve günlük kurlar üzerinde sadece ilgili evraka bağlı olarak değişiklik yapabilmek için ALT+R tuşlarını kullanmalısınız. Bu tuşlara bastığınızda karşınıza küçük bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan alanlar aşağıda açıklanmıştır; Evrak Döviz Cinsi-Evrak Döviz Kuru: Evrakın düzenlendiği cari hesabınızın (bu bir satıcı firma, veya müşteri firma olabilir), tanıtım kartından girilen orijinal döviz cinsi ve o günkü döviz kurudur. Evraka girilen hareketler bu döviz cinsi ile değerlendirilir. Örneğin X satıcısından gelen bir faturayı giriyorsunuz. Bu satıcı ile olan alış-verişleriniz sürekli DM (Alman Markı) bazında yapılıyor. Dolayısı ile, satıcı tanıtım kartından da döviz cinsi DM olarak seçilmiş. Bu satıcınızdan gelen faturayı girerken, evrak döviz cinsi DM olacaktır. Evrak döviz kuru da DM nin o günkü kurudur. Eğer evrakınızın ilgili döviz cinsinin günlük kuru üzerinden değil de, sizin gireceğiniz bir kur üzerinden hesaplanmasını istiyorsanız, döviz kuru alanına ilgili değeri girebilirsiniz. Alternatif Döviz Cinsi-Alternatif Döviz Kuru: Programlarımızda serisinde hareket girişleri 3 döviz cinsi ile birlikte takip edilebilir. Bunlardan birincisi ana döviz, ikincisi alternatif döviz, üçüncüsü de orijinal dövizdir. Aksi belirtilmediği takdirde tüm hareketler ana döviz cinsinden değerlendirilir. Ana döviz bazında girilen tüm hareketler, Kuruluş programından seçilecek herhangi bir alternatif döviz cinsi bazında da izlenebilir. İşte bu alanda, çalışmakta olduğunuz şirket için seçilmiş alternatif döviz cinsi ve o günkü döviz kuru yer almaktadır (Bkz. Kuruluş Programı/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). ALT+F (Form Hazırla): Bu yardım tuşu ile ilgili ayrıntılı bilgi için, kitabınızın Muhasebe modülünde anlatılan yardım tuşlarından yararlanabilirsiniz. 13
Serbest Meslek Makbuzu (272100) Serbest muhasebeci ve mali müşavirler, müşterileri adına yaptıkları işlemler karşılığında aldıkları ücreti serbest meslek makbuzu ile belgelemek durumundadırlar. Bu program, siz serbest muhasebeci ve mali müşavir dostlarımız için serbest meslek makbuzu düzenlemelerine olanak tanımaktadır. Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Şimdi serbest meslek makbuzu girişlerinin nasıl yapılacağını açıklamaya başlayabiliriz. Bu makbuza öncelikle tarih girişi yapmanız gerekir. Serbest meslek makbuzunun tarihi girildikten sonra sıra, fiş seri numarasını girmeye gelecektir. Seri numarası girişinden sonra sıra numarası bir alt satıra otomatik olarak gelir. Daha sonra yapılacak giriş, makbuzun düzenlenmekte olduğu firma kodunun girilmesidir. Bunun için firma kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz firmanın kodunu seçebilirsiniz. Daha sonra sizden istenen serbest meslek makbuzunuza ilişkin evrak tipini (kaplı/açık) seçmenizdir. Evrak tipinin girilmesi ile birlikte, makbuzun diğer satırlarına tüm bilgiler otomatik olarak yansıyacaktır. Sadece verilen hizmetin işletme mi, müşavirlik mi olduğunu, işyerinde mi, kendi büronuzda mı verildiğini, ilgili alanlarda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçmeniz gerekecektir. Ayrıca hizmetlerinizin karşılığı olan parayı veren kişinin adı ve soyadı da sizin girmeniz gereken alanlardan bir diğeridir. Makbuza otomatik olarak yansıyan bilgiler, ilgili firmanın tanıtım kartından girmiş olduğunuz adres, vergi dairesi, hesap numarası ve alacağınız brüt ücret ile, Parametreler/Oran Parametreleri programından girmiş olduğunuz yasal kesintilerin brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan K.D.V, stopaj, fon payı ve alınan net ücrettir. Bu bilgileri inceledikten sonra ALT+S tuşu ile yada Sakla butonunu tıklayarak kaydedebilirsiniz. Ekranınızın sağ bölümünde yer alan mesaj girişi butonunu tıkladığınızda evrakınız için 15 ayrı mesaj girişi yapabileceğiniz bir ekran gelecektir. Eğer programınızın Parametreler/Serbest Meslek Makbuzu Mesaj Düzenleme programından makbuzunuz için mesaj girişi yapmış iseniz bu ekranda ilgili mesajlar otomatik olarak yer alacaktır. Bu mesajlar üzerinde değişiklik yapabilmeniz yada yeni mesaj ekleyebilmeniz mümkündür. Düzenlediğiniz serbest meslek makbuzunu yazıcıya dökebilmek için ekranınızda yer alan baskılı form döküm ve baskısız form döküm butonları kullanılacaktır. Serbest Meslek Makbuzu Toplu Döküm (272150) Büro programlarınızın SM defteri ve SMMM menülerine "Serbest meslek makbuzu toplu döküm (272150)" programı eklenmiştir. Programı çalıştırdığınızda karşınıza 14
"Tarih sınırlı döküm-sıra nolu döküm-çıkış" seçeneklerinden oluşan onay ekranı çıkacaktır. Bu ekrandaki seçiminizin tarih sınırlı döküm olması durumunda programınız sizden, serbest meslek makbuzunuzun hangi tarih aralığındaki hareketlerini dökmek istediğinizi soracak ve tarih girişi yapmanızı isteyecektir. Tercihinizin sıra no'lu döküm olması durumunda da programınız sizden, dökümünü almak istediğiniz serbest meslek makbuzlarının seri ve sıra no aralığını girmenizi isteyecektir. En son olarak yapmanız gereken dökümünüzü baskılı-baskısız formda mı alacağınızı ve direk yazıcıya mı göndereceğinizi belirlemenizdir. Seçimleriniz doğrultusunda programınız serbest meslek makbuzu dökümlerinizi size sunacaktır. Tahsilat Listesi (272200) Bu bölümden müşterilerinizden yapacağınız tahsilatlar için tahsilat listeleri hazırlayacaksınız. Başka bir ifade ile, daha önceden yaptırmış olduğunuz tahakkuklar için, müşterilerinizden hangi işleme karşılık, ne kadar tahsilat yapılacağı girilecektir. Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Bu ekranın firma kodu alanına tahsilat listesini hazırlayacağınız firmanın kodunu girmelisiniz. Kod girişi için F10 ekranından yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak ekrandan yararlanabilirsiniz. Kodunu girdiğiniz firmanın adı bir alt satıra otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken hazırlanacak tahsilat listesinin hangi dönem için olduğunu belirlemenizdir. Dönem seçimi içinde satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden yararlanabilirsiniz. Dönem girişi yapıldıktan sonra imleciniz işlem tipi alanında konumlanacak ve seçtiğiniz firma için tahakkuk eden, başka bir ifade ile firmanın tahakkuklarını ödemek için tahsil etmeniz gereken işlem tutarlarını ilgili alanlara girmeniz gerekmektedir. Her bir firma için yapılacak işlemlerin, firma tanıtım kartında ki işlem izinleri butonu tıklanarak ulaşılan ekrandan daha önce seçildiğini hatırlarsınız. Dolayısı ile bu ekrandan girilebilecek tahsilat tutarları da, o firma için yapacağınız işlemlere paralel olacaktır. Örneğin bir firma için damga vergisi ödemesi işlem izinleri kartından seçilmemişse, bu ekrandan da damga vergisi tutarını giremezsiniz. Yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda işlem tutarları girildikten sonra ekranınızın alt bölümünde de siz giriş yaptıkça değer atanan genel toplam alanı yer alacaktır. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra Alt+S tuşlarına yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak bilgilerinizi kaydetmeyi unutmayınız. Tahsilat Makbuzu (272300) Müşterilerinizden ilgili işlemler için tahsil edilmesi gereken tutarları bir önceki bölümümüzden programa girmiş ve tahsilat listesini oluşturmuştuk. Bu program, ilgili işlemler için tahakkuk eden tutarların müşterilerden tahsil edilmesi durumunda, yapılan bu tahsilatların programa girilmesine olanak tanımaktadır. Şimdi tahsilat girişlerinin nasıl yapılacağını açıklamaya başlayabiliriz. Programa girdiğinizde karşınıza tahsilat yapılan firma ile ve tahsilat makbuzu ile ilgili genel bilgilerin girileceği bir ekran gelecektir. Tahsilat 15
makbuzu ile ilgili örnek bir ekran aşağıda verilmiştir. Bu ekrandaki ilgili alanlara sıra ile tahsilatları girilecek firmanın kodunu veya adını (firma sicil numarası otomatik olarak gelecektir), makbuz tarihini, makbuz seri numarasını (sıra numarası otomatik olarak gelecektir) girmelisiniz. Bu girişlerden sonra imleciniz ekranınızın tablo bölümüne geçecektir. Bu tablonun ilk kolonuna, yapılan tahsilatın dönemi girilmelidir. Dönem seçimini bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden yapabilirsiniz. Dönem seçimini yaptıktan sonra imleciniz işlem tipi alanında konumlanacak ve sizden, müşterinizden tahsil ettiğiniz tutarın hangi işlem için olduğunu belirtmeniz beklenecektir. Örneğin işlem tipi tablosundaki bütün işlemleri, müşteriniz adına yapıyorsanız, öncelikle tahsilat tablosunun bu satırına gireceğiniz tutarın hangi işlem tipine ait olduğunu seçmelisiniz. Bunun için ilgili alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden ilgili işlem tipini seçebilirsiniz. İşlem tipi belirlendikten sonra imleç direkt olarak tutar kolonuna geçecektir. Tablonuzdaki Liste tah. kolonuna ise, tahsilat listesinden ilgili işlem tipi için girmiş olduğunuz tutar, otomatik olarak yansıyacaktır. Liste tah. kolonundaki rakam, sizin ilgili işlemi gerçekleştirmeniz için müşterinizden tahsil etmeniz gereken tutardır. Bu tutar bilgi amaçlı olarak tahsilat makbuzuna gelmektedir. Şimdi yapmanız gereken işlem, tutar kolonuna ilgili işlem tipi için müşterinizden tahsil edilen tutarı girmektir. Tutar girişi yapılınca imleç bir alt satıra yani dönem seçimin yapılacağı alana geçecektir. Şimdi, ilgili müşterinizden yaptığınız başka tahsilatlar varsa, bu tahsilat bilgilerini (dönem, işlem tipi ve tutar bilgilerini) programa girebilirsiniz. Müşteriden yapılan bütün tahsilatlar programa girildikten sonra, Alt+S tuşlarına yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonuna basarak bilgilerinizi kaydetmeyi unutmayınız. Tahakkuk (272400) Her bir müşteri firmayı ve bu firmalar adına yapacağınız işlemleri firma tanıtım kartından programa girmiştiniz. Müşterileriniz adına yapacağınız işlemlere başlayabilmeniz için vergi dairelerinden tahakkuk evraklarını almanız gerekmektedir. Tahakkuk evraklarının bilgisayar kayıtlarına geçirilmesi için de bu program kullanılacaktır. Tahakkuk programı ile ilgili örnek bir ekran aşağıda görülmektedir. Şimdi bu ekranda yapmanız gereken girişlerin neler olduklarını açıklamaya çalışalım. 16
Firma Kodu: Bu alana, tahakkuk girişleri yapılacak firmanın kodunun girmelisiniz. Firma kodu girişi için F10 ekranından yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden faydalanabilirsiniz. Firma Adı, Vergi Dairesi, Vergi No, Tic.Sicil No: Firma kodu girişinize göre ilgili firmanın adı, bağlı olduğu vergi dairesi, SSK numarası ve ticaret sicil numarası bu alanlara otomatik olarak gelecek ve imleciniz dönem alanında konumlanacaktır. Dönem: Bu alanda sizden istenen, ilgili firma için gireceğiniz tahakkukların hani döneme ait olduğunu belirtmenizdir. Bunun için yapmanız gereken bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden dönem seçimini yapmanızdır. Dönem seçimi yapıldıktan sonra tahakkuk tarihini, seri numarasını ve sıra numarasını girmelisiniz. Daha sonra tahakkukun gönderiliş şeklini belirlemeniz gerekmektedir. Bunun için gönderme şekli alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden seçim yapabilirsiniz. Evet, tahakkuk girişleri ile ilgili genel bilgileri girdikten sonra sıra, ekranın tablo bölümüne ilgili bilgileri girmeye geldi. Şimdi bunların neler olduklarını açıklamaya çalışalım; Türü: Bu alanda sizden istenen tahakkuk ekranının bu satırına gireceğiniz işlem türünü seçmenizdir. Bunun için F10 ekranından yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden faydalanabilirsiniz. Matrah: Seçmiş olduğunuz işlem türü için baz alınan matrah bu alana girilmelidir. Tahakkuk: İlgili işlem türü için tahakkuk eden tutarı bu alana girmelisiniz. Mahsup Edl: İlgili işlem türü için mahsup edilecek tutar varsa, bu tutarı bu alana girebilirsiniz. Ödenecek: İlgili işlem türü için vergi dairesine ödenmesi gereken tutar bu alana otomatik olarak gelecektir. Ödenecek tutar, tahakkuk tutarından varsa- mahsup edilecek tutarın çıkarılması ile hesaplanır. Evet, seçtiğiniz firma ile ilgili olarak bir işlem türüne ait tahakkuk girişlerimizi tamamladık. İlgili müşteriniz adına gerçekleştireceğiniz başka tahakkuk girişleri varsa, işlem türünden 17
başlayarak yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda girmeye devam edebilirsiniz. Bütün girişlerinizi tamamlandıktan sonra, yapılacak en son işlem ALT+S tuşlarına yada ekranınızdaki Sakla butonuna basarak bilgilerinizi kaydetmektir. Ödeme (272500) Müşterileriniz adına tahakkuk eden vergi ve kesintilerin vergi dairelerine ödenmesi durumunda, yapılan ödemeler bu programdan girilecektir. Programa girdiğinizde öncelikle ödeme girişlerini yapacağınız müşterinizin kodunu girmeniz gerekir. Müşteri firma kodu girildikten sonra ilgili firmanın adı ve sicil numarası ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Daha sonra yapılması gereken giriş, biraz sonra girilecek ödeme bilgilerinin hangi döneme ait olduğunun belirlenmesidir. Dönem girişi için F10 ekranından yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden faydalanabilirsiniz. Dönem seçimini yaptıktan sonra imleciniz ekranınızın tablo alanına geçecektir. Şimdi bu tabloya yapılacak girişleri açıklamaya çalışalım. Tarih: Bu alana içinde bulunduğunuz günün tarihi otomatik olarak gelecektir. Müşteriniz adına yapılan ödemenin tarihi bu alandaki tarihten farklı ise, gün/ay/yıl formatında yeni tarih girişi yapabilirsiniz. İşlem Tipi: Yapılan ödemenin hangi işlem tipine ait olduğunu, bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden seçmelisiniz. No: Ödeme işlemine karşılık vergi dairesinden verilen makbuz numarası bu alana girilmelidir. Yeri: Ödemenin yapıldığı vergi dairesinin yerini bu alana girmelisiniz. Gönderiliş Şekli: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza üç seçenekten oluşan küçük bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, biraz önce seçtiğiniz işlem tipi ile ilgili ödemenin, vergi dairesine gönderiliş şeklini belirlemenizdir. Gönderiliş şeklini belirleyiniz. Tutar: Ödeme tutarı bu alana girilmelidir. Evet, ilgili müşteriniz için yapılan ilk ödemeye ait bilgilerin girişlerini tamamlamış olduk. Bu müşteri için yapılan bütün ödemeler yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda programa girildikten sonra bilgilerinizi ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmelisiniz. 18
Yönetim Bu menüyü oluşturan programlar ile kullanıcılarımız; muhasebe defterinde sorumlu oldukları firmalarının tanıtım kartlarını ve evrak detaylarını tek bir ekrandan inceleyebileceklerdir. Şimdi bu programların neler olduklarını detaylı olarak inceleyelim. Kart Yönetimi Bu menü yer alan program ile, sadece firmalarınızın kart ilgilerine ulaşacak ve tüm ayrıntılarını detaylı olarak inceleyebileceksiniz. SMMM Kart Yönetimi (272510) SMMM kart yönetimi; serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin, firma tanıtım kartı ekranından tanımlamış oldukları, yani muhasebe hesaplarından sorumlu oldukları firmalara ilişkin her türlü detayı tek bir ekrandan inceleyebilmelerine olanak tanıyan çok amaçlı bir programdır. Böylece kullanıcılarımız her bir firmanın muhasebe defterlerini ne kadar ücret karşılığında yaptıklarını anında izleyebilecek, hatta karşılaştırmasını yapabilecektir. Bu programı firma tanıtım kartından firmalarınız için girdiğiniz bilgilerin, başlıklar halinde listelendiği bir tablo olarak düşünebilirsiniz (hatta rapor olarak bile düşünülebilir). Çünkü programa girdiğinizde karşınıza gelecek olan tüm detaylar firma tanıtım kartından girdiğiniz bilgileri baz almakta dolayısıyla ekranınıza yansımaktadır. Bu programın en önemli özelliği bir çok işlemi tek bir ekran üzerinden gerçekleştirebilmenize olanak tanımasıdır. İstediğiniz firmanın kart bilgilerine anında ulaşabilecek, yeni firma tanımlaması yapabilecek hatta benzer kayıtlar oluşturabileceksiniz. Bundan dolayı siz kullanıcılarımız için çok işlevsel olacağı kanısındayız. Yönetim ekranlarının sağladığı bir diğer kolaylık, kullanıcılarımızın tablodaki kayıtlara istekleri doğrultusunda sınırlamalar getirebilmeleridir. Bu doğrultuda programınız size sınırsız sayıda kriter sunacaktır. Öncelikle belirtmek isteriz ki, mouse kullanımına ilişkin tüm detaylar bu ekranlar için geçerli olup, mouse'unuzun sürükle bırak özeliğini kullanarak, istediğiniz kolon başlığı ya da satırlar üzerinde mouse'unuzun sağ tuşuna basarak ulaşacağınız seçenekler ekran düzenlemelerinde siz kullanıcılarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. Şimdi sizlere SMMM kartları yönetim ekranlarının genel görüntüsü ile birlikte nasıl kullanılacağını maddeler halinde açıklamaya çalışalım. SMMM kart yönetim ekranı nasıl kullanılır ve neler yapılabilir? Firma bilgilerinizi tablonuzdaki başlıklardan herhangi birini baz alarak listeleyebileceksiniz. Örneğin sadece sizin seçeceğiniz vergi dairesine bağlı firmaları listeleyebileceğiniz gibi, firmalarınızı işleme başladığınız tarihe göre de listeleyebileceksiniz Bunun için yapılacak tek işlem, istediğiniz kolon başlığında satır sonu butonunu tıklayıp, açılacak pencereden size uyan seçenek ya da seçenekleri seçmenizdir. Herhangi bir firma kaydı üzerinde mouse'sunuz sağ tuşuna basarak firmanıza ilişkin tüm detaylara tek bir tıklama ile ulaşabileceksiniz. Programlarımızda bu detaylar için kısa yol tuşları da tanımlanmıştır, dolayısıyla bu tuşlar aracılığı ile de istenilen detaylar ekrana getirilebilir. Detaya in (Alt+K), kayıt hikayesi (Alt+G), yeni kayıt (Alt+E) ulaşılabilecek bilgilerden sadece bir kaçıdır. Yönetim ekranında yer alan kolon başlıkları için, size özel filtrelemeler verebileceksiniz Örneğin sadece FRM* kodu ile başlayan firmalarınızı 19
listeleyebileceğiniz gibi ücreti 500 YTL ve üzerinde olan firmalarınızın listesini de alabileceksiniz. Bunun için, filtreleme yapılacak kolonda satır sonu butonu tıklanmalı ve özel seçeneği seçilmelidir. Sonrasında da karşınıza gelecek ekrandan amacınıza uygun (eşittir, küçüktür, büyüktür vb.) filtreleme seçeneği seçilerek işlem tamamlanmalıdır. Yönetim ekranlarında shift veya ctrl tuşları ile birlikte, mouse'unuzun sol tuşuna basarak, aynı anda birden fazla firma satırı seçebilecek, istediğiniz işlemin sadece bu satırlara özel olmasını sağlayabileceksiniz. Her kayıt üzerinde enter tuşuna basarak ilgili satırdaki firma tanıtım kartına ulaşabilirsiniz. Kolon genişliklerini mousenuzu kullanarak istediğiniz büyüklüğe getirebilir, hatta tablonuzda listelenmesini istemediğiniz kolon başlığını kaldırabilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem mouse'unuzu ilgili başlığa getirip sol tuşuna sürekli basarak sağa-sola, yukarı-aşağıya doğru hareket ettirmenizdir. Yeni kolon eklemek içinde kolon başlıklarında mouse'unuzun sağ tuşuna basarak açılacak pencereden Alan seçicisi parametresini seçmeniz ve size sunulacak başlıkları mouse'unuz yardımıyla aktarmanızdır. Yönetim ekranlarının sağlamış olduğu bir diğer kolaylık; kolon başlıkları üzerinde mouse göstergesinin sağ tuşuna bastığımızda karşımıza gelen seçeneklerdir. Bu seçenekler yardımıyla kolon başlıkları altında sıralanan bilgileri alfabetik olarak sondan başa- baştan sona ya da büyükten küçüğe, küçükten büyüğe doğru sıralayabilirsiniz. Bu sıralama işlemini kolon başlıklarını mouse'unuzla tıklayarak da yapabilirsiniz. Tablonuzu istediğiniz kolon başlığı altında gruplayabilir ve grup toplamı alabilirsiniz, ücret vb kolonlar için dip toplam alabilirsiniz, kolonlarınızda yer alan bilgileri isteğinize bağlı olarak sağa, sola dayalı ya da ortalı olarak hizalayabilirsiniz, seçili olan kolon başlığı ya da tüm kolonlarınız için uygun kolon genişliği verebilirsiniz. Evet SMMM yönetim ekranının tablo bölümünde neler yapılacağını sizlere aktarmaya çalıştık. Bu ekranda gördüğünüz her bir kolon yukarıda da belirttiğimiz gibi firma tanıtım kartından girilen bilgilerden oluşmaktadır. Bundan dolayı kolon başlıklarını detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için Firma tanıtım kartına yönelik açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz. Ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz ve siz kullanıcılarımız için bir çok işlemi seri bir şekilde yapmanızı sağlayacak Görünüm, aktarım, yazıcı ve yönetim menüleri hemen hemen tüm yönetim ve föy ekranlarımızda mevcuttur. Bu menülerin kullanım şekli standart olup aynı amaca hizmet etmektedirler. Şimdi sizlere bu menülerle neler yapılacağını açıklamaya çalışalım. Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile; ekrana yansıyan firma bilgilerini, seçeceğiniz kolon başlığına göre gruplayabileceksiniz. Bunun için öncelikle bu menüden kolon başlıklarına göre grupla seçeneğini seçmelisiniz. Bu seçimle birlikte, kolon başlıklarının üst bölümüne Bir sütuna göre gruplandırmak için, sütunun üst bilgilerini sürükleyin ifadesinin yer aldığı gruplama kutusu otomatik olarak açılacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken ekranı hangi kolona göre gruplayacaksanız 20
mouse'unuzla ilgili başlığı sürükleyip bu alana taşımanızdır. Gruplama işlemini birden fazla kolon başlığı için yapabilmenizde mümkündür. Bu işlem sonrasında föy ekranınızın gruplama kutusunda gruplandırmanın hangi kolonlar için yapıldığı yazılır ve ekranınızın ikinci yarısına da ilgili kolon başlığı altında hareket detayları sıralanır. Bu menüyü oluşturan diğer seçenekler ile, grup toplamı alabilecek ve bu toplamların ekranınızda sürekli görünüp görünmeyeceğini sağlayabileceksiniz. Ayrıca miktar, fiyat vb. başlıklarınız için dip toplam alabileceksiniz. Bunun yanı sıra sadece sizin seçeceğiniz hareket satırlarına yönelik toplamlarda alabileceksiniz. Eğer ekranınızın görünümüne ilişkin herhangi bir değişiklik yapmışsanız bu değişiklikleri görünümü sakla seçeneğini seçerek kaydedebileceksiniz. Bu menüde yer alan seçeneklere ekranınızın üst yarısında yer alan butonlar ile de ulaşabilirsiniz. Aktarım menüsünde yer alan seçenekler ile, seçili olan firma bilgilerinizi istediğiniz ortama (Excel, text, Xml, Html) aktarabilecek ve bu kayıtların aktarım özelliklerini (Aktarım sırasında hangi kayıtların aktarılacağı, tarih, saat, miktar vb kayıtların aktarımlarında excel tipinde olup olmayacakları, tekst ortamına aktarımlarda kolonlar arasında ayraçların nasıl olacağı vb.) belirleyebileceksiniz. Yazıcı menüsünde yer alan seçenekler ile ekranınızda listelenen firma bilgilerinin yazıcıdan dökümlerini alabileceksiniz. Ayrıca döküm öncesinde, sayfa ve baskı ayarları yapabilecek, ön izleme seçeneği ile de dökümünüzün kağıt üzerinde nasıl görüntüleneceğini inceleyebileceksiniz. Yönetim menüsünde yer alan bir çok seçenekler ve ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz butonlardan bazıları ile, tabloda yer alan herhangi bir karta ulaşıp üzerinde değişiklik yapabilirsiniz. Bunun için, ilgili kart satırına gelip ALT+K tuşlarına basmanız veya bu menüde yer alan Detaya İn seçeneğini seçmeniz yeterlidir. Ayrıca bu menüden, imleciniz hangi kayıt üzerinde ise o kayda özel olacak bilgilerin girileceği editör ekranına ulaşılacaktır. Seçili kayıtların ne zaman ve hangi kullanıcılar tarafından oluşturulduğuna ilişkin bilgileri de anında ekranınıza getirebileceksiniz. Bu menüde yer alan seçeneklere ekranınızın üst yarısında yer alan kısa yol tuşlarını tıklayarak da ulaşabilirsiniz. Evet yönetim ekranlarının nasıl kullanılacağını açıklamaya çalıştık şimdi sizlere önemli gördüğümüz birkaç detayı Bunları biliyor musunuz? başlığı altında değinmek istiyoruz. Bunları Biliyor musunuz? SMM kart yönetim ekranından çıkmadan yeni firma ve benzer firma tanımlaması yapılabilir mi? Bu program çok amaçlı kullanım özelliğinden dolayı, siz kullanıcılarımızın firma kartlarını detaylı olarak inceleyebilmeniz dışında, bu ekrandan çıkmadan yeni firma ve benzer firma girişleri yapabilmenizi hatta bir sonraki koda sahip olacak firma kartları oluşturabilmenizi mümkün kılmaktadır. Bunun için yapılacak tek işlem, imleciniz tablo bölümünde iken ekranınızın üst bölümünde yer alan yeni kayıt, benzer kayıt ya da sonraki kodu oluştur tuşlarına basmanız ya da yönetim menüsünden size uygun olan seçeneği seçmenizdir. Bu işlem sonrasında karşınıza, 21
seçtiğiniz özellikleri içeren firma tanıtım kartı otomatik olarak gelecektir. Bu ekrandan yaptığınız girişler de anında SMMM kart yönetim ekranına yansıyacaktır. SMMM yönetim ekranından birden fazla kayıt seçilerek işlem yapılabilir mi? Programınız size birden fazla firma kartını seçip, aynı anda yazdırabilmenizi hatta bu kartlara ilişkin detayları aynı anda listeleyebilmenizi mümkün kılmaktadır. Bunun için öncelikle yapılması gereken, CTRL tuşunu basılı tutarak, mouse'unuzla tablonuzda yazdırma ya da detay bilgilerini görmek istediğiniz SMMM kartlarını seçmenizdir. Böylece programınızın seçtiğiniz firma satırının basına (.) işaretini koyacaktır. Şimdi ekranınızın kısa yol tuşlarından istediğiniz hareket seçeneğini ya da yazdır seçeneğini seçerek işlemlerinize devam etmenizdir. Böylece SMMM kartlarınıza ilişkin detaylar sırasıyla karşınıza gelecektir. SMMM Yönetim ekranında listelenen kolon başlıkları değiştirilebilir mi? Series 9000 esnek kullanım özelliğinin yanı sıra işlevselliği ile, kullanıcılarımızın yönetim ekranlarındaki kolon başlıklarını kendi istekleri doğrultusunda seçebilmelerini mümkün kılmaktadır. Çünkü programlarımızda, SMMM kartlarına yönelik bir çok başlık seçeneğinin kayıtlı olduğu dosyalar yer almaktadır. Bunun için yapmanız gereken, ekranınızın Görünüm menüsünden Alternatif Sorgulama Cümlesi Seç seçeneğini seçmeniz ya da ALT+X tuşlarına basıp, açılacak pencereden size uygun olan başlığı belirtmenizdir. Evrak Yönetimi Bu menüde ise firmalarının hareket detaylarının izleneceği programlara yer verilmiştir. Bunların neler oldukları aşağıda detaylandırılmıştır. SMMM Hareket Evrakları Yönetimi (272520) SMMM hareket evrakları yönetimi; mükellefi olduğunuz firmaların istediğiniz tarih aralığında gerçekleştirmiş olduğu hareketlerini evrak detayları ile birlikte tek bir ekrandan inceleyebilmenize hatta bu evraklara ulaşıp üzerinde değişiklik yapabilmenize olanak tanıyan çok amaçlı bir programdır. Programı çalıştırdığınızda karşınıza gelecek olan tüm bilgiler programınızın evraklar bölümünden yani tahsilat listesi, tahakkuk, tahsilat makbuzu ve ödeme evraklarından girdiğiniz hareketleri baz almaktadır. Listelenen bu hareketlere kullanıcılarımızın istekleri doğrultusunda sınırlamalar getirebilmeleri mümkündür. Şöyle ki hareketlerinizi evrakların tipini baz alarak yani sadece ödeme evrakı ile, sadece tahsilat listesi ile gerçekleşen hareketleri listeleyebileceğiniz gibi, sadece istediğiniz firmanın hareket özetlerini ekranınıza yansıtabilirsiniz. Bu doğrultuda programınız size sınırsız sayıda kriter sunacaktır. Ayrıca bu ekrandan birden fazla hareket seçimi yaparak bu hareketlerin yazdırılmasını ya da silinmesini de sağlayabilirsiniz. Öncelikle belirtmek isteriz ki, Mouse'unuzun sürükle bırak özelliğinin bu programda da kullanılabiliyor olması ve tablonuzun her alanında Mouse'unuzun sağ tuşuna basarak ulaşacağınız programlar, ekran düzenlemelerinde siz kullanıcılarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. SMMM kart yönetiminin kullanımına ilişkin yaptığımız tüm açıklamalar bu yönetim ekranı içinde geçerlidir. Aralarında ki tek fark bu ekranın hareket detaylarını diğer programında kart bilgilerini listelemesidir. Bundan dolayı biz bu ekranı detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Açıklamalarımıza ekrana yansıyan başlıkların neler olduklarını anlatarak sonlandırmak istiyoruz. SMMM modülünün evraklar bölümünden 22
girilen ödeme, tahsilat makbuzu, tahakkuk gibi evrakların seri ve sıra numarası, evrakın tarihi, hangi firma ile ilişkili olduğu, ekrana yansıyan evrakın tipi (tahsilat, tahakkuk vb), ilgili evraktan girilen tutar, tahakkuk evrakından gelir vergisi, damga vergisi gibi işlem türleri için girilen matrahın tutarı ve bu tutara karşılık mahsup edilen tutar bilgileri ayrı ayrı başlıklarda yer alır. SMMM Evrakları Yönetimi (272530) SMMM evrakları yönetimi ile kullanıcılarımız; istedikleri tarih aralığında, Serbest meslek makbuzu (272100) evrakından gerçekleştirmiş oldukları hareketlerini tek bir ekrandan inceleyebilecek hatta bu evraklara ulaşıp üzerinde değişiklik yapabileceklerdir. Programı çalıştırdığınızda yapacağınız tek işlem, hangi tarih aralığındaki serbest meslek makbuzu hareketlerini listelemek istediğinizi belirtmenizdir. Programınız seçiminiz doğrultusunda istediğiniz detayları size sunacaktır. Ekrana yansıyacak olan tüm bilgiler, Serbest meslek makbuzundan girdiğiniz hareketleri baz almaktadır. Listelenen bu hareketlere kullanıcılarımızın istekleri doğrultusunda sınırlamalar getirebilmeleri mümkündür. Şöyle ki hareketlerinizi makbuzunuzun fiş türünü (açık/kapalı) baz alarak listeleyebileceğiniz gibi, sadece istediğiniz firmanın hareket detaylarını ekranınıza yansıtabilirsiniz. Bu doğrultuda programınız size sınırsız sayıda kriter sunacaktır. Ayrıca bu ekrandan birden fazla hareket seçimi yaparak bu hareketlerin yazdırılmasını ya da silinmesini de sağlayabilirsiniz. Öncelikle belirtmek isteriz ki, Mouse'unuzun sürükle bırak özelliğinin bu programda da kullanılabiliyor olması ve tablonuzun her alanında Mouse'unuzun sağ tuşuna basarak ulaşacağınız programlar, ekran düzenlemelerinde siz kullanıcılarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. SMMM kart yönetiminin kullanımına ilişkin yaptığımız tüm açıklamalar bu yönetim ekranı içinde geçerlidir. Aralarında ki tek fark, bu ekranın serbest meslek makbuzuna ait hareket detaylarını, diğer programında kart bilgilerini listelemesidir. Bundan dolayı bu programı detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Açıklamalarımıza ekrana yansıyan başlıkların neler olduklarını belirterek sonlandırmak istiyoruz. Serbest meslek makbuzunun evrak tarihi, hangi firma için düzenlendiği, evrak seri ve sıra numarası, fişin türü, entegre kodu, defterin nevi, evrakın nerede düzenlendiği, ücretin kimden alındığı, adresi, vergi dairesi, hesap numarası ve ilgili hareketin brüt tutarı, KDV tutarı, stopajı, fon payı ve alınan net ücret tutarı gibi başlıklar yer almaktadır. Raporlar Programınızın bu bölümünden çeşitli detaylarda hazırlanmış firma raporları ile serbest meslek makbuzuna ilişkin rapor dökümleri alabileceksiniz. Şimdi raporlar mensünü oluşturan rapor programlarının neler olduklarını sırasıyla inceleyelim. Firma Raporları Bu bölümde yer alan programlar ile hizmet verdiğiniz firmaların, firma tanıtım kartından girdiğiniz bilgileri doğrultusunda hazırlanmış raporlarını alabileceksiniz. Firma ortaklarının 23
dökümü, firma kira raporu bu bölümden alınabilecek raporlar arasındadır. Şimdi bu raporları daha yakından incelemeye çalışalım. Firma Raporu (273110) Bu bölümden, firma tanıtım kartından tanıtımını yaptığınız firmaların tüm detay bilgilerini listeleyebileceksiniz. Bu raporu alabilmeniz için rapora dahil edilecek firmalara ait kod aralığı veya kod yapısını girmeniz yeterlidir. Bu girişler sonrasında raporunuz listelenecektir. Raporunuzda yer alan başlıklar, firma tanıtım kartından girdiğiniz bilgilerden oluşmaktadır. Bundan dolayı bu başlıkları bu bölümde anlatma gereği duymuyoruz, daha ayrıntılı bilgi için Firma Tanıtım Kartı nın anlatıldığı bölüme başvurabilirsiniz. Firma Ortaklar Raporu (273120) Bu bölümden, istediğiniz kod aralığı yada kod yapısındaki firmaların, firma tanıtım kartından girdiğiniz firma ortaklarına yönelik bilgilerini listeleyebileceksiniz. Firma ortaklarının adı, doğum yeri, doğum tarihi vb. bilgiler raporunuzda ayrı başlıklar halinde yer alacaktır. Rapor başlıkları ile ilgili ayrıntılı bilgi için Firma Tanıtım Kartının Firma Ortakları-1 ve Firma Ortakları-2 butonlarının anlatıldığı bölüme başvurabilirsiniz. Firma Kira Raporu (273130) Bu rapor ile, kod aralığını yada kod yapısını gireceğiniz firmaların, faaliyet gösterdiği mekanlar kira karşılığı tutulmuş ise, bu mekanlara ait bilgileri listelenecektir. Bu bilgiler firma tanıtım kartının kira butonu tıklanarak girilen bilgilerdir. Mekanlara ait kira ücretleri, mal sahiplerinin ismi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası bu raporda yer alacak başlıklardandır. Firma İşlem Kontrol Raporu (273140) Firma raporları menüsünde yer alan bu rapor ile, kod aralığı yada kod yapısını gireceğiniz firmaların, Firma Tanıtım Kartının işlem izinleri butonundan girdiğiniz bilgileri listelenecektir. Yani raporunu alacağınız firmalar için hangi işlemlerin geçerli olduğunu ya da olmadığını ayrı başlıklar halinde görebileceksiniz. Serbest Meslek Makbuzu Raporu (273200) Hizmetlerinizin karşılığı olarak aldığınız ücretler serbest meslek makbuzu ile belgelenmektedir. Bu rapor, müşterilerinize kesilen serbest meslek makbuzlarının dökümünü vermektedir. Programa girdiğinizde öncelikle, raporunu almak istediğiniz firmalara ilişkin kod aralığı yada kod yapısını girmeniz istenecektir. Daha sonra döküme dahil edilecek serbest meslek makbuzları için tarih sınırlarını belirlemeniz gerekir. Ekranda görülen parametrelere herhangi bir giriş yapılmazsa, dönem başından itibaren düzenlenen bütün serbest meslek makbuzları listelenecektir. Firma kod aralığı ve tarih sınırları girilip, döküm yeri de belirlendikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda serbest meslek makbuzunun düzenlendiği tarih, evrak numarası, firma kodu ve adı, ilgili firmanın vergi dairesi ve numarası, hizmetiniz karşılığında ilgili 24
firmadan alacağınız brüt ücret, KDV tutarı, stopaj ve SSDF tutarı ile net ücret tutarı ayrı başlıklar halinde yer alacaktır. Firma Genel Raporu (273300) Raporlar menüsünün bu programı ile, kodunu gireceğiniz firmanın istediğiniz dönemde veya tarih aralığında yapılan işlemlerini, işlem tipleri bazında ayrı ayrı listeleyebilme imkanı bulacaksınız. Programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekrandan öncelikle yapmanız gereken, raporunu almak istediğiniz firmayı belirtmenizdir. Firma kodu girişi için F10 ekranından ya da, satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak ekrandan yararlanabilirsiniz. Daha sonra raporu dönemsel olarak almak istiyorsanız Dönemsel mi parametresinden evet'i seçmelisiniz. Buna bağlı olarak da dönem parametresinde sıralanan Belli dönemler-dönem sonu-son durum seçeneklerinden isteğinizi uygun olanı tercih etmelisiniz. Buna ek olarak tarih aralığı vererek de raporu almanız mümkündür. Bunun için Rapor ilk ve son tarih parametrelerine uygun tarih girişlerini yapmalısınız. Bu girişler yapılıp döküm yeri belirtildikten sonra, raporunuz listelenecektir. Raporunuzda yer alan bilgiler aşağıda açıklanmıştır; İşlem: Carileriniz adına yapabileceğiniz bütün işlem tipleri bu kolonda alt alta yer almaktadır. Liste Tahakkuku: İlgili firmanın, ilgili satırdaki işlem tipi için tahsilat listesinden girilen tahakkuk tutarıdır. Başka bir ifade ile, bu işlem için ilgili firmadan tahsil etmeniz gereken tutardır. Mahsup Son Tahakkuk: Tahakkuk fişinin ödenecek başlıklı kolonuna yansıyan ve ilgili işlem tipi için ödenmesi gereken tutardır. Liste Tahsilatı: İlgili işlem için carinizden tahsil ettiğiniz tutardır. Ödenen: Ödeme evrakı bölümünden girilen ve ilgili işlem tipi için vergi dairesine ödenen tutardır. Vergi Borcu: İlgili işlem tipi için mahsup son tahakkuk kolonunda görülen tutardan eksik bir ödeme yapıldıysa, kalan vergi borcunun meblağını bu kolonda görebilirsiniz. 25
Kalan Borcu: İlgili işlem tipi için tahsilat listesinden girilen tutar ile tahsil edilen tutar arasında fark varsa, bu fark carinizin kalan borcu olarak bu kolona yansıyacaktır. Firma geneli bazında alınan raporda yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Rapordan çıkmak için ESC tuşuna basmanız yeterlidir. Genel İşlem Raporu (273400) Raporlar menüsünün bu seçeneği, müşterileriniz adına yaptığınız işlemleri, işlem genelinde listelemektedir. Başka bir ifade ile bu raporda, seçeceğiniz herhangi bir işlem ile ilgili olarak bütün firmalara ait bilgiler listelenecektir. Örneğin gelir vergisi seçildiğinde, bütün müşterilerinize ait gelir vergisi ile ilgili detaylı bilgilere ulaşacaksınız. Programa girdiğinizde karşınıza, raporu almanızı sağlayacak parametrelerin yer aldığı bir ekran gelecektir. Şimdi bu parametrelerin neler olduğunu açıklayalım. İşlem: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza işlem türlerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken raporu alacağınız işlem türünü seçmenizdir. Detay: Bu alanda sizden istenen seçtiğiniz işlem türüne ait hareket toplamlarının tek satır halinde mi yoksa detaylı olarak mı listeleneceğini belirtmenizdir. Seçiminizin evet olması durumunda işlem türüne ait her detaya raporda yer verilecektir. İşlem görmeyenlerde dökülsün: Seçtiğiniz işlem türüne ait her hangi bir hareketi olmayan fakat Firma tanıtım kartı (271100) ekranının, işlem izinleri sayfasından ilgili işlem türü evet olarak seçilmiş firmaların da raporunuzda yer almasını istiyor iseniz bu parametreyi evet olarak seçmeniz yeterli olacaktır. Dönem: Bu alanda da sizden istenen, seçtiğiniz işlem türünün hangi döneme ait bilgilerinin listeleneceğini girmenizdir. Dönem seçimi için F10 ekranından yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden faydalanabilirsiniz. Parametre girişleri yapılıp, döküm yeri seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda yer alan bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Firma Kodu ve Adı: Hizmet verdiğiniz bütün firmaların kodunu ve adlarını bu kolonda görebilirsiniz. Firmadan Yapılan Tahsilat: Parametreler ekranından seçtiğiniz işlem için, ilgili firmalardan tahsilat makbuzu ile yaptığınız tahsilat tutarları bu kolonda yer alacaktır. Tahakkuk No: İlgili satırdaki firmanın, parametreler ekranından seçilen işlemi için vergi dairesince verilen tahakkuk numarasıdır. Bu numara Tahakkuk ve Ödeme menüsünün tahakkuk fişi bölümünden sıra no alanına girilen numaradır. VD. Tahakkuk: İlgili satırdaki firmanın, parametreler ekranından seçilen işlem tipi için tahakkuk eden tutarıdır. Başka bir ifade ile tahakkuk fişine girilen tutardır. 26
VD. Ödenen: İlgili satırdaki firmanın, parametreler ekranından seçilen işlem tipi için vergi dairesine ödenen tutarıdır. Bakiye: İlgili satırdaki firmanın, ilgili işlem tipi için tahakkuk eden tutarı ile vergi dairesine ödenen tutar arasındaki fark, yani bakiye bu kolonda yer alacaktır. Evet, işlem geneli bazındaki raporunuzda yer alan bilgileri açıklamaya çalıştık. Rapor ile ilgili incelemelerinizi tamamlandıktan sonra ESC tuşu ile programdan çıkabilirsiniz. Vergi Dairesine Ödenenler Raporu (273500) Bu rapor, parametreler ekranından seçilecek bir vergi dairesi ve çalışma dönemine göre, o vergi dairesine yapılan ödemelerin firmalara göre dağılımını vermektedir. Başka bir ifade ile, herhangi bir vergi dairesine hangi dönemlerde ne kadar gelir stopajı, ne kadar damga vergisi veya K.D.V yatırılacağını firma bazında ve toplam olarak bu raporda görebilirsiniz. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken raporu hangi vergi dairesi için alacağınızı belirlemenizdir. Bu belirleme sonrasında sıra, raporunuzda hangi işlem tipi yada tiplerine ait ödemelerin listeleneceğini seçmeye gelecektir. Örneğin raporunuzu sadece gelir stopajına yönelik yaptığınız ödemeler için alabileceğiniz gibi hem gelir stopajı, hem damga vergisi hem de SSDF içinde alabileceksiniz. Bunun için işlem tipi alanından size uygun olan seçenekleri seçmelisiniz. Bu ekrandan belirlenecek en son parametre ise raporunuzu hangi dönem için alacağınızdır. Dönem seçimini de yapıp, döküm yerini de belirledikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda yer alan bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Firma Kodu ve Adı: Parametreler ekranından girilen vergi dairesine bağlı olan firmaların kodlarını ve isimlerini bu kolonda görebilirsiniz. İşlem Adı: Parametreler ekranın işlem tipi alnından seçtiğiniz ve ilgili satırdaki firma için yapılan işlemin adı bu kolonda yer alacaktır. Ödenecek: İlgili satırdaki firma adına ve ilgili işlem tipi için vergi dairesine ödenen tutar bu kolonda yer alacaktır. Aynı vergi dairesine bağlı birden fazla firma olduğunda, önce bir firma ile ilgili bütün işlem tipleri ve ödenecek meblağlar listelenir, daha sonra diğer firmaların bilgileri listelenir. Vergi Dairesine Ödenecekler Raporu (273510) Bu rapor ile de kullanıcılarımız, parametreler ekranından seçecekleri Vergi dairesine Hangi işlem tipleri için Hangi dönemlerde ne kadar ödeme yapmaları gerektiğinin bilgisini firma bazında listeleyeceklerdir. Başka bir ifade ile, herhangi bir vergi dairesine hangi dönemlerde ne kadar gelir stopajı, ne kadar damga vergisi veya K.D.V yatırılacağını firma bazında ve toplam 27
olarak bu raporda görebileceklerdir. Programın çalışma mantığı Vergi dairesine ödenenler raporu (273500) ile aynıdır. Aralarındaki tek fark bu raporun vergi dairelerine ödenecek olan tutarları listelemesidir. Kesilen Makbuz Raporu (273600) Raporlar menüsünün bu programı, müşterilerinize kestiğiniz tahsilat makbuzlarına ilişkin bilgileri listelemektedir. Hatırlayacak olursanız, müşterileriniz adına bir takım işlemleri yapabilmeniz için onlardan tahsilat makbuzu karşılığı olarak tahsilatlar yapıyor, daha sonra tahsil edilen bu tutarlar ilgili işlemler için vergi dairelerine yatırılıyordu. Bu rapor, işlem tipleri bazında yapılan tahsilatların bir dökümünü vermektedir. Raporu alabilmek için ilgili firma kodunu ve dönem numarasını girmeniz gerekir. Bu girişler yapılıp döküm yer seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda kestiğiniz tahsilat makbuzlarının tarihleri, hangi işlem için kesildiği, makbuz numarası ve tahsil edilen tutar bilgileri yer alır. Serbest Meslek Makbuzu Raporu (Mizan formunda) (273700) Hizmetlerinizin karşılığı olarak aldığınız ücretler serbest meslek makbuzu ile belgeleniyordu. Bu rapor ile, müşterilerinize kesilen serbest meslek makbuzlarının dökümünü istediğiniz dönem itibari ile listeleyebileceksiniz. Programa girdiğinizde öncelikle sizden, raporunu almak istediğiniz firmalara ilişkin kod aralığı yada kod yapısını girmeniz istenecektir. Daha sonra döküme dahil edilecek serbest meslek makbuzları için rapor tipini seçmeniz beklenecektir. Bunun için ekranınızın rapor tipi alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden size uygun olan seçeneği seçmelisiniz. Bu alandaki seçiminizin Belli dönemler olması durumunda karşınıza bir başka ekran gelecek ve sizden, raporunuz için dönem seçimini yapmanız beklenecektir. Dolayısıyla Lütfen ilgili dönemleri seçin alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz dönemi/dönemleri seçmelisiniz. (Ocak, Şubat, Mart gibi.). Bu ekrandan birden fazla dönem seçimi yapabilmeniz mümkündür. Eğer raporunuzu belirli bir tarih aralığında almak istiyorsanız iseniz, rapor tipi alanındaki tercihiniz Belli tarih arası olmalı ve karşınıza gelecek ekrana da istediğiniz tarihleri girmelisiniz. Eğer raporunuzu dönem sonu itibariyle almak istiyor iseniz, rapor tipi alanındaki tercihiniz bu durumda Dönem Sonu olmalı ve karşınıza gelecek ekrandan da hangi döneme ilişkin döküm alacaksanız seçiminizi yapmalısınız. Rapor tipi alanında size sunulan son seçenekle de serbest meslek makbuzu dökümlerinizi son durumlarına göre listeleyebilirsiniz. 28
Parametre girişlerinizi tamamladıktan sonra döküm yeri tercihinize göre raporunuz listelenecektir. Bu raporda aşağıda ki başlıklar yer alacaktır. Firma Kodu ve Firma Adı: Parametreler ekranından raporunuza dahil ettiğiniz firmaların kodları ve adları bu kolonlarda sıralanacaktır. Brüt tutar: Raporunuzda yer alan firmalardan hizmetleriniz karşılığında aldığınız brüt ücret tutarı bu kolonda yer alacaktır. KDV Tutarı, Stopaj Tutarı, SSDF Tutarı, Net Tutar: Parametreler/Oran Parametreleri programından girmiş olduğunuz yasal kesintilerin, raporunuzda yer alan firmalardan hizmetleriniz karşılığında aldığınız brüt ücrete uygulanması ile hesaplanan K.D.V, stopaj, fon payı ve alınan net ücret tutarları bu kolonlarda sıralanacaktır. Numaratör (275000) SMMM modülünün ana menüsünde yer alan bu program, onaylı defterlere numara basılabilmesi için hazırlanmıştır. Bu program ile onaylı defter ve evraklara sağa veya sola dayalı numara basıp, defterlere noter sayfası bilgileri girilip döküm alınabilir. Programa girdiğinizde numaratör parametreleri başlıklı bir ekran ile karşılaşacaksınız. Onaylı defterlere numara basmadan önce bir takım parametrik tanımlamaların yapılması gerekir. Bunların neler olduğu aşağıda açıklanmıştır; Sıra No Açıklaması: Sayfa numaralarından önce bir açıklama basılmasını istiyorsanız (örneğin Sayfa: gibi), ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Sıra No Yeri: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza üç senekten oluşan bir pencere açılacaktır. Sizden istenilen, onaylı defterlere basılacak sayfa numarasının konumunu belirlemenizdir. Başlık: Sayfa numaraları basacağınız onaylı deftere başlık basılmasını da istiyorsanız, bu alana ilgili başlığı girebilirsiniz. Örneğin Yevmiye Defteri, Büyük Defter gibi. Başlangıç Sıra No- Bitiş Sıra No: Onaylı defterlere basılacak başlangıç ve bitiş numaralarını bu alanlara girmelisiniz. Noter Sayfası Basılsın: Onaylı yevmiye defterinin ilk sayfalarına noter ile ilgili bilgilerin bastırılabilmesi mümkündür. Bunun için yapılması gereken bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp karşınıza gelecek ekrandan evet seçeneğini seçmenizdir. Daha sonra F2 tuşuna basın karşınıza Noter Mühür Bilgileri başlıklı bir ekran gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken defterinizi mühürlettiğiniz noter ile ilgili bilgileri bu ekrandan girmenizdir. Bu bilgiler iki ekran sayfasından oluşmuştur. İlk sayfaya girişleriniz tamamlandıktan sonra, tekrar F2 tuşuna basarak, firmanız ile ilgili bilgilerin girileceği ikinci ekrana ulaşabilirsiniz. Bu sayfa 29