STATİK Mekanik 1) Rijid cisimler mekaniği 2) Şekil değiştiren cisimler mekaniği 3) Akışkanlar mekaniği



Benzer belgeler
MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)


Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi... STATİK (3. Hafta)

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mekanik, Statik Denge

Rijit cisim mekaniği, diyagramdan da görüldüğü üzere statik ve dinamik olarak ikiye ayrılır. Statik dengede bulunan cisimlerle, dinamik hareketteki

KUVVET, MOMENT ve DENGE

Ödev 1. Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN

Rijit Cisimlerin Dengesi

Rijit Cisimlerin Dengesi

YAPI STATİĞİ MESNETLER

Noktasal Cismin Dengesi

2. KUVVET SİSTEMLERİ 2.1 Giriş

Rijit Cisimlerin Dengesi

STATİĞİN TEMEL PRENSİPLERİ

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ

1. STATİĞE GİRİŞ 1.1 TANIMLAR MEKANİK RİJİT CİSİMLER MEKANİĞİ ŞEKİL DEĞİŞTİREN CİSİMLER AKIŞKANLAR MEKANİĞİ DİNAMİK STATİK

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SIRA KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 60 Kısa Sınav 2 30 Ödev 1 10 Toplam 100 Finalin Başarıya Oranı 50 Yıliçinin Başarıya Oranı 50

STATIK VE MUKAVEMET 3. Rijit cisimlerin dengesi, Denge denklemleri, Serbest cisim diyagramı. Yrd. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ

Kesit Tesirleri Tekil Kuvvetler

Mekanik. Mühendislik Matematik

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

3.1 Vektör Tipleri 3.2 Vektörlerin Toplanması. 3.4 Poligon Kuralı 3.5 Bir Vektörün Skaler ile Çarpımı RİJİT CİSİMLER MEKANİĞİ

STATİK YRD.DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Doç. Dr. Muhammet Cerit Öğretim Üyesi Makine Mühendisliği Bölümü (Mekanik Ana Bilim Dalı) Elektronik posta ( ):

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)

Doç.Dr. Cesim ATAŞ MEKANİK ŞEKİL DEĞİŞTİREN CİSİMLER MEKANİĞİ DİNAMİK

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

STATİK KUVVET ANALİZİ (2.HAFTA)

STATİK DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU. Ders notları için: GÜZ JEOLOJİ MÜH.

6.12 Örnekler PROBLEMLER

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

İKİ BOYUTLU ÇUBUK SİSTEMLER İÇİN YAPI ANALİZ PROGRAM YAZMA SİSTEMATİĞİ

3B Kuvvet Momenti. Üç Boyutlu Kuvvet Sistemi

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

DİNAMİK Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü

Karadeniz Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi. Endüstri Mühendisliği Bölümü. MM 2005 Mühendislik Mekaniği

VECTOR MECHANICS FOR ENGINEERS: STATICS

İNŞ 1012 STATİK. Ders notları

YAPI STATİĞİ II (Hiperstatik Sistemler) Yrd. Doç. Dr. Selçuk KAÇIN

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MF İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Department of Civil Engineering

Newton un II. yasası. Bir cismin ivmesi, onun üzerine etki eden bileşke kuvvetle doğru orantılı ve kütlesi ile ters orantılıdır.

MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ

TORK VE DENGE 01 Torkun Tanımı ve Yönü

PROF.DR. MURAT DEMİR AYDIN. ***Bu ders notları bir sonraki slaytta verilen kaynak kitaplardan alıntılar yapılarak hazırlanmıştır.

KONU 3. STATİK DENGE

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

STATIK MUKAVEMET. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ


Gerçekte yükler yayılı olup, tekil yük problemlerin çözümünü kolaylaştıran bir idealleştirmedir.

MEKANİZMA TEKNİĞİ (3. HAFTA)

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi... STATİK (4. Hafta)

BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM

MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ

STATIK VE MUKAVEMET 4. Ağırlık Merkezi. Yrd. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ

VECTOR MECHANICS FOR ENGINEERS: STATICS

3. KUVVET SİSTEMLERİ

DİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü

Elemanlardaki İç Kuvvetler

TEST SORULARI STATİK-MUKAVEMET 1. YIL İÇİ SINAVI. Adı /Soyadı : No : İmza: Örnek Öğrenci No xaxxxxbcd

KUVVETLER VEKTÖRDÜR BU YÜZDEN CEBİRSEL VEKTÖR TEKNİKLERİ KULLANMALIYIZ

Karadeniz Teknik Üniversitesi

Varsayımlar ve Tanımlar Tekil Yükleri Aktaran Kablolar Örnekler Yayılı Yük Aktaran Kablolar. 7.3 Yatayda Yayılı Yük Aktaran Kablolar

ÇALIŞMA SORULARI. Şekilde gösterildiği gibi yüklenmiş ankastre mesnetli kirişteki mesnet tepkilerini bulunuz.

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

Karadeniz Teknik Üniversitesi

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

İÇ KUVVETLER. Amaçlar: Bir elemanda kesit yöntemiyle iç kuvvetlerin bulunması Kesme kuvveti ve moment diyagramlarının çizilmesi

AÇI YÖNTEMİ Slope-deflection Method

Kafes Sistemler. Doğru eksenli çubukların birbirlerine mafsallı olarak birleşmesinden meydana gelen taşıyıcı sistemlere Kafes Sistemler denir.

STATİK. Yapı Malzemesi Laboratuvarı 2.kat Tel: Ders Saatleri: Cuma :45

Mühendislik Mekaniği (STATiK)

Denk Kuvvet Sistemleri

İÇ KUVVETLER. Amaçlar: Bir elemanda kesit yöntemiyle iç kuvvetlerin bulunması Kesme kuvveti ve moment diyagramlarının çizilmesi

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

DİNAMİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ

MÜHENDİSLER İÇİN VEKTÖR MEKANİĞİ: STATİK. Bölüm 1 Temel Kavramlar ve İlkeler

STATİK (1. Hafta) Giriş TEMEL KAVRAMLAR

Karadeniz Teknik Üniversitesi

δ / = P L A E = [+35 kn](0.75 m)(10 ) = mm Sonuç pozitif olduğundan çubuk uzayacak ve A noktası yukarı doğru yer değiştirecektir.

İÇİNDEKİLER

DİNAMİK 01 Giriş ve Temel Prensipler

KİNETİK ENERJİ, İŞ-İŞ ve ENERJİ PRENSİBİ

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Çerçeveler ve Basit Makinalar

Bölüm 2: Kuvvet Vektörleri. Mühendislik Mekaniği: Statik

STATİK. Prof. Dr. Akgün ALSARAN - Öğr. Gör. Fatih ALİBEYOĞLU -8-

Şekil..1 de görüldüğü gibi yassı şekil değiştirmeyen ve sürtünmesi ihmal edilen yatay bir düzlem üzerinde bulunan bir cismi göz önüne alalım. aşlangıç

MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin

Karadeniz Technical University

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise, cisim ya durur, ya da bir doğru boyunca sabit hızla hareketine devam eder.

MKM 308 Makina Dinamiği. Eşdeğer Noktasal Kütleler Teorisi

Transkript:

STTİK Mekanik ) Rijid cisimler mekaniği ) Şekil değiştiren cisimler mekaniği ) kışkanlar mekaniği Kuvvetler altında şekil değiştirmeyen cisme rijid cisim denir. ütün cisimler kuvvetler etkisinde az veya çok şekil değiştirir. Mekanik: Statik (dengede) Dinamik (durgun)-kinematik (hız, ivme ) (denge yok, harekete geçiş durumu) Kinematik hareketin geometrisini inceler. Kinetik kuvvet kütle-ivme-zaman arasındaki bağıntıyı inceler. Mekanikteki bazı kavramlar: Uzay: cismin bulunduğu yeri tanımlar. Kütle: madde miktarının ölçüsü, kütlesi olan her şey. Kuvvet: maddenin konumunu, biçimini değiştirmek isteyen etki. PRENSİLER Paralel kenar prensibi Maddesel nokta, kütlesi olan fakat boyutları ihmal edilen bir nesnedir. isim; kuvveti, şiddeti, yönü, doğrultusu ve uygulama noktası ile belirlenir. Uygulamada tek bir nokta işgal ettiği kabul edilebilecek az miktarda madde kastedilmiştir. Kuvvet Doğrudan etkiyen kuvvetler Uzaktan etkiyen kuvvetler (Yerçekimi, manyetik alan kuvveti) Kuvvet Doğrudan doğruya verilen kuvvetler Hesapla bulunan kuvvetler Kuvvet Tekil kuvvet (Kuvvetin etkidiği alan küçük) Yayılı kuvvet (Kuvvetin etkidiği alan bir yüzeye yayılmışsa) - Yüzeye yayılı - Çizgisel yayılı ya da bir çizgi boyunca yayılıysa Kaydırılabilme ilkesi (Rijid cisimler için geçerli.) isim rijid ise kuvvet aynı doğrultuda kaydırılabilir.

F F Newton un. Kanunu ir cisme etkiyen kuvvetlerin bileşkesi 0 ise cisim dengededir. 5kN 5kN Newton un. Kanunu: F m a Newton un. Kanunu (Etki-Tepki) Değme noktasında sürtünme yoksa kuvvet doğrultusu ortak teğet değerindedir. K K K K Ortak teğet Ortak teğet: İki ya da daha çok eğriye teğet olan doğru. Evrensel çekim kanunu M F r F m GEvrensel çekim sabiti (66.7 0 m /( kg s )) rmesafe İRİM SİSTEMLERİ Esas birimler, türev birimleri. SI: zaman (saniye, genellikle dinamik hesaplarda kullanılır), uzunluk (metre), kütle (kg, maddenin özelliğinin değeri) sabit büyüklüklerdir. (Temel büyüklükler bağımsızdır) Kuvvet türetilmiş bir büyüklüktür. N ( kg) ( m / s ) Newton

0 0 0 0 0 0 0-9 -6-6 9 nano micro milli kilo mega giga tela üyüklükler Skaler büyülük: ir sayı değeri ve birimi belirtilen büyüklüklerdir (hacim, kütle, uzunluk). Vektörel büyüklük: Şiddetleri, başlangıç noktaları, yönleri ve doğrultuları ile belirtilen büyüklüklerdir (hız, ivme). Tansörel büyüklük: üyüklük, yön ve etkime düzlemi belirtilen büyüklüklerdir ( n mertebesi). ir vektörün şiddeti P. P P Vektör yön, şiddet ve doğrultu ile belirlenir. ağlı vektörler (uygulama noktası sabit vektörler), Kayan vektörler (aynı doğrultuda istenilen noktaya uygulanan vektörlerdir), Serbest vektörler (moment) İçindeki düzlemde heryere gider. Yönü ve şiddeti korumak üzere uzayda serbestçe kayar. Kuvvet kayan bir vektördür. Maddesel noktaların statiği ir noktada kesişen kuvvetler genel kuvvetlerdir. Statik problemlerinde durumla karşılaşılır. ileşke bulma problemleri ileşke bulma ileşenlere ayırma Denge Düzlemde bir noktada kesişen kuvvetler ileşke bulma problemleri Grafik yöntemi Sırasıyla P kuvvetleri toplanarak R ler bulunur. P P R P 5 R4, R P R, R P4 R, R

Düğüm planı Kuvvetler planı (Uç uca ekleme) nalitik yöntem Y α y α n α X j α i k k k y k k i k k i k kosα k y ksinα k kosα i ksinαj y y. k k k k k y θ j β c α a b i θ θsinβ θ θosβ y a Sin β c b os β c T Y αθπ θ α X T Tosα Tos(π θ) T(osπ osθ Sinπ Sinθi Tosθ T y TSinα TSin( π θ ) T( Sinπ osθ osπ Sinθ ) TSinθ R P P... P n Posα P osα... Pnosα n i P Sinα P Sinα... Pn Sinα ( ) ( ) j n n i Pi osαi j Pi Sinαi i i n

R R i R j i n n Pi Sinαi i i y Pi osαi j R n i Posα i R R R y i R y n i Tan α P Sinα R R i y ileşkenin hangi yönde olduğunu R ve Ry nin işaretleri belirler. Örnek: Şekildeki kuvvetler topluluğunun bileşkesini bulunuz? 0kN y 0kN i 40kN 60 5kN 45 0 0kN R 0os0 0os60 40os0 0os45 R 0 0. 866 0 0. 5 40 0 0. 707 R -0. 6kN R y R y 0os60 0os0 5Sin90 0os45 0 0. 5 0 0. 866 5 0 0. 707 R y. 9kN R R R y (- 0. 6). 8 R. 9 Ry. 9 Tanα -0. 78 α -8 α θ 80 θ 4 R - 0. 6

ileşenlerine ayırma Grafik yöntem nalitik yöntem y Verilenler İstenenler k, k k ve k çözülür. Örnek Şekildeki 5 kn luk kuvveti ve doğrultularında bileşenlerine ayırınız? y 4 α α 5 α 4 R n i Posα i R i X 5osα k osα k osα Y 5Sinα k Sinα k Sinα 5 4 5 k k 5 5 4 5 k k 5 5 X i y n P Sinα Y i

5 5 4 / / / / 0 4 k 5 48 k 5 00 4k 40 k 400 6k k 70 9k k k 44. 8 00 4 44. 8 k k 6. 4kN k 5 4 k 5 k 4k Grafik çözüm DENGE P P P P 4 P P P5 P 5 P P 4 nalitik çözüm Y a a X

Örnek: W ağırlığındaki küre düşey ve eğik düzlem arasına konuluyor. Değme noktalarında sürtünme olmadığına göre ve deki tepki kuvvetlerini hesaplayın? W0kN W α 4 Çözüm: Serbest cisim diyagramı o cismi etkileyen, doğrudan doğruya verilmiş hesapla bulunacak kuvvetlerin gösterilmesi ile ele geçen şekildir. W N α N

Örnek: ir ipin,, noktalarına W ağırlıklarına asılıyor, sistem dengede ise θ? ilinmeyenler: θ, S, S, S, S4 60 60 θ θ W W W Çözüm: S b) S S 60 S S S S a) S W S 4 θ θ 60 S W W

( ) a Sin W S W SSin W Sin S Sin S Y S S S os S os S X θ θ θ θ θ θ 0 0 0 0 ( ) 0 0 0 0 0 60 0 θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ θ ) ) ( ( ) ( ot Sin Sin W W Wot Wot os Sin W S Sos S ve b dikkate alınırsa a S Sin W S S Sin W S S Sin W S os Y b Sos S S Sos S os S os X Örnek: P ve ağırlıkları sürtünmesiz çubuklar üzerinde kayabilmektedir. ğırlıklar çubuğu ile birbirine bağlıdır. Sistem şekildeki konumda dengede ise açısını belirleyiniz (α)? kn, P8kN α 0 60 π α P

Çözüm: N α S π α N 60 P S 0 X 0 Y 0 X 0 Y 0 S osα P os60 N P os0 S osα P S Sinα N S Sinα S osα N S Sinα 0 P 0 os0 S os( π α ) 0 S osα os60 N 0 vedenklemleri dikkatealınırsa p S osα S Sinα otα P Tanα α 6. 5 P Örnek: Değme noktalarında sürtünme yoksa,, noktalarında reaksiyonları hesaplayınız? (40kN) 60

Çözüm: ) kn N os N Y kn N os N X D D 0 40 60 0 6 4 866 0 40 0 0.. ) kn N N N N N os N os N N X kn N N N os N os N Y D D 46.6 8 5 4 4 5 4 4 5 0 5 0 0 60 0 57.7 5 4 5 4 0 60 0 N D N 60 D N N N 60

Tesir Çizgisi Üzerinde İki Noktası Ve Şiddeti Verilen Kuvvetin Gösterimi K K K K λ.λ ( i i. ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Z Z Y Y X X k Z Z j Y Y i X X Z Z Y Y X X Z Z Y Y X X k Z Z j Y Y i X X λ. α β γ. y z (X,Y,Z ) (X,Y,Z ) lyy -Y lx -X lzz -Z δ δ δ ω β β λ α α os K os K os K os K os K os K k K j K j K K K K K z y z y z y Doğrultman Kosinüsleri ( ) δ ω λ δ β α δ β α os os os os os os K K K K z y

Örnek: ir kule klavuz kablosu ankraj bulonu ile ya bağlanmıştır. Kablodaki kuvvet kn dur. Kablo kuvvetinin bileşenlerini ve eksenlerle yaptığı açıları elde edin? Y (X,Y,Z ) S S. λ 4 m m (X,Y,Z ) X λ Z Çözüm: ( X X) i ( Y Y ) j ( Z Z) ( 0 ) i ( 4 0) j ( 0 (- 8) ) k. ( X X ) ( Y Y ) ( Z Z ) ( ) ( 4) ( 8) 8m k 4 8 λ - i j k 8 8 8 4 8 S S. λ - i j k 8 8 8 S -48i 96 j k S S i S j S k S -48kN S 96kN y S kn z y z S S. osα i S. osβ j S. osδ k S 48 osα α 5 S Sy 96 osβ β S Sz osδ δ 7 S

ir Kuvvetin ir Noktaya Göre Momenti Statik moment K nın O noktasına göre statik momenti O O MO K.d α O d O M.d ( ) d K os r k k os r M O..... α α K:Kuvvet d d:uzunluk ( ) k r M k k r M k r M r r k r M k r M O O O O O

Varignon Teoremi u ilke, bir kuvvetin bir noktaya göre momentinin, bu noktaya göre bileşenlerinin momentlerinin eşit olduğunu ifade eder. K R K K4 K O Vektörel çarpımının dağılma özelliğini kullanalım. ir noktada kesişen kuvvetler topluluğunun herhangi bir noktaya göre tek tek momentler toplamı, bileşkenin momentleri toplamına eşittir. y yk.sinα Moment O d α (,y) y K.osα z K Ki Ky j K Kosα i KSinα j K Xi Yj, r i yj MO r K M O M O ( i yj ) ( Xi Yj ) i j k i j y z 0 y X Y z 0 X Y k 0 k( Y yx) 0

) ( yx Y M M M M yx Y k M yx Y K M O O O O O d O,. zk yj i r zk yj i K ) ( ) ( k Z Yj Xi zk yj i M O Z Y X z y k j i K r M O yx Y M Z zx M zy yz M M k j M M i M yx Y k zx Z j zy yz i M z y z y O O ) ( ) ( ) ( k i j k j i - Kuvvet Çifti y z O d a a a α

P b MPb Kayar Vektör ağlı Vektör P Serbest Vektör 76 kn 76 knm 76 kn 76 knm kn kn Ma a 0 a M80.5kNm 0 knm 80 knf 80 knf 0 knm 80 kn.5 m.5 m M kn P kn 4 m MP e 4 m

Düzlemde Genel Kuvvetler y d Ry 0 Ry R y R Y α y X Örnek Şekildeki levhaya etkiyen kuvvetler topluluğunun bileşkesini elde ediniz? y 7kN 8kN.5 m.5 m 0kN m m R R R -0 4-5X 76 5 X y o 0kN -7 8-5kN M y (5) -0.5 8 4 7 R o 5.06 (0) 5kN 0 y X o

y 7kN 8kN 6 6 m m 05.06 m.5 m 0kN.5 m 0kN 5kN 5kN R y 5 tgα - - > α -7 R 0 4 Örnek 7kN 8kN Kuvvetler topluluğunun bileşkesini bulunuz? R0kN knm.5m.5m 0kN 7 0m m m Ry5kN R5kN

y DENGE ismin dengede olması için İLEŞENLERE YIRM D y D α (,y ) α (,y ) α (,y ) D

d

d k h k h h d k d M k. h -. d > M. d -k. h > M. d - k. h > k k - d. k,k Dengeleme yapmak için h - d. ' h - d. k h k e zıt yönde olmalıdır.

YYILI YÜKLER lana yayılı yük Çizgisel yayılı yük Düzgün yayılı yük P P() P 0 l Üçgen yayılı yük Trapez yayılı yük Parabol yayılı yük P() P 0 P P l l l drp().d 0 R d l R dr 0 P ( d ) l l M. dr R. 0 ( ( ). d) 0( P( ). d) 0 0 l l 0 ( ) 0 0 P ( P. d) /( P. d) ( )

d R l

HİDROSTTİK SINÇ h h Örnek: Şekildeki Kirişinin zeminden gördüğü reaksiyon lineer yayılıdır. u reaksiyonun daki ve deki değerlerini elde ediniz? 8 kn 6 kn 48 knm P P m 4 m

Çözüm: kn/m 4 kn/m Örnek: ğırlığı edilen kirişi eğik düzlem arasına konulmuştur. Temas noktalarında sürtünme olmadığına göre kirişin yatay kalması için P kuvveti nereye konulmalıdır? l0 m P 4 4 Çözüm: P 0 m

Örnek: Şekildeki kuvvetler topluluğunun bileşkesinin a) den geçmesi için b) E den geçmesi için M momenti ne olmalıdır? Teğet noktası P09 kn/m 8 kn M Çözüm: D E 4m m 4 m R RE 8 kn D E 4 m m 4 m M

Serbestlik Derecesi (III) D (II) D (0) (I) D D DÜZLEMDE ĞLR f Serbestlik derecesi f tam serbest tanesi öteleme tanesi dönme f0 hareket önlenmiş f, hareketlerin bir kısmına engel olunmuş θ Kaldırılan serbestlik (öteleme) Kalan serbestlik (dönme) ir bağın belirtilmesi için verilen sayı miktarı statik değer denir. S ir bağın kaldırdığı serbestlik derecesi bağın statik değerine eşittir. (X,Y) y Kayıcı mesnet y Sabit mesnet ağ kuvveti Mesnet tepkisi Mesnet reaksiyonu Sabit mafsal Pandül ayak (statik değeri ) Sarkaç ayak yükü noktasına aktarılınca yük moment oluşur. Düğüm noktası dönebildiği için moment etkisi kaybolur. ynı durum noktasında da geçerli olduğu için yalnızca kuvvetlerin karşılıklı bilişenleri kalır. s f

nkastre mesnet (Geçme mesnet) nkastrelik moment X X M Y M Y s f0 Yatay kayıcı ankastre mesnet Yatay kayıcı Düşey kayıcı ankastre mesnet Düşey kayıcı s f M s f z bağlı: f, f, f (f>0) Tam bağlı: f0 Çok (fazla) bağlı: f<0 f Serbestlik derecesi ir ismin ağlanması z ağlı Sistem Kalan serbestlik dönme serbestliği M P Sadece belirli yükleri taşır

TM ĞLI ELEMN s asit Kiriş s nkastre Kiriş f0 s f0 Çıkmalı Kiriş Pandül yaklı Çerçeve s s f0 Sürekli Kiriş s s f0 s s s s f0 Kritik ağlama

Fazla ağlama f Tam serbest f0 Tam bağlı f<0 Fazla bağlı s s4 s f- s s s s s s6 f- s s s s s s8 f-5 s6 f- s s İzostatik (statikçe belirli) Hiperstatik (statikçe belirsiz) Ğ KUVVETLERİNİN HESI P P Serbest cisim diyagramı P P X Y Y X0 Y0 M0 veya M0 M0 M0

İzostatik (Tam ağlı) P P P P P P M X Y Hiperstatik (Fazla ağlı, Statikçe elirsiz) s5 s8 s6

Örnek: Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? P4 kn, l4 m, a m, b m, α90 P α a l b Çözüm: Sistemin serbest cisim diyagramı çizilir. X P Y Y

Örnek: Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 8 kn/m 0 knm m m Çözüm: 8 kn/m 0 knm X Y Y Örnek Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 7 kn/m 6 kn 4 m m Çözüm: X 7 kn/m 4 6 kn Y Y

Örnek: Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 6 kn/m 8 knm kn.5m m Çözüm: M 6 kn/m 8 knm kn X Y

Örnek Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz?.8 kn/m kn.5m.5m.4kn.5 m m.5m Çözüm:.8 kn/m kn.5 m.5 m.5 m.4 kn/m M X Y.5 m m

Örnek: Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? kn/m kn/m 6 knm 6m m 8 m Çözüm: kn/m kn/m X Y 6 knm m Y

Örnek: Şekildeki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 5 kn/m 0kN 4 4 m.5 m.5 m m m Çözüm: 5 kn/m 4 0 kn 4 m X Y Y

Örnek: şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 5 kn 0 kn/m 5 kn/m m m m 4 m Çözüm: 5 kn 0 kn/m 5 kn/m X Y Y

Örnek şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? m m 0 kn 4 kn/m kn/m m m 4 Çözüm: X 0 kn 4 kn/m kn/m Y XY

Örnek şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? P() P 0 l l/ Çözüm: drp()d P0 X Y Y

MFSLLI SİSTEMLER ra Mafsal S ara mafsalın statik değeri Z Z Z 0 İki bileşen Z 5 Z Z Z 4 Z Z n: Sistemdeki eleman sayısı fn-(gr) n: Toplam serbestlik derecesi f0 ise tam bağlı g: İç bağların kaldırdığı serbestlik f<0 ise fazla bağlı r: Dış bağların kaldırdığı serbestlik f>0 ise az bağlı f: Serbestlik derecesi Z Z Z n Sn-(n-) Mafsallı Kemer Mafsallı Çerçeve r r

ÜÇ MFSLLI SİSTEMLER G a) Mafsal Şartı Yöntemi Dış bağ kuvvetleri X, Y, X, Y Tüm Sistemlerde ) X X ) Y Y ) 4) GX GX b) Elemanlarına yırma GY GY X X Y Y Örnek: Şekildeki üç mafsallı kemerin bağ kuvvetlerini hesaplayın? 0 kn/m 0 knm G 60 kn m 4 m m 5 m Çözüm: 0 kn/m 0 kn/m G 60 kn X X Y m m 5 m Y

0 kn/m 0 kn/m 0 knm G GY GX GX GY 60 kn X Y XGX0 YGY -0 0 5Y 5X 0 0.50

Örnek: şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? D 4 knm m 8 kn m m 5 m 6 kn/m Çözüm: D 4 knm 8 kn X Y X Y 6 kn/m

Örnek şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 4 kn 8 kn/m 8 kn 6 knm 4 m 6 kn/m m Çözüm 4 m 4 m m 8 kn/m 4 kn 8 kn/m X X 8 kn Y Y 6 knm X Y 6 kn/m X Y

Üç Mafsallı Sistemler G G 4 G S S S S Üç Mafsallı Sistemlerin Kritik Duruma Sokulması X X Y Y

Mafsallı Kirişler (Gerber Kirişler) Sürekli Kiriş G G G G4 fn-(gr)0 tam bağlı 5 8 7 kritik Kritik Durumlar fazla bağlı kritik fazla bağlı Not: Sürekli kirişlerde kenar açıklıklarda, iç açıklıklarda den fazla mafsal kullanılmaz. ağ Kuvvetlerinin Hesabı P q G G G G 4 D E F G Y X Y G X G X G Y G Y G G X X G Y G Y Y G X G D Y X G Y Y G 4X G 4Y G 4X G 4Y E Y F Y

ilinmeyenler G ix, G iy i,,, 4 8 İç bağlar 7 Dış bağlar 5 tane Her bir parçada denge denklemi yazılırsa X0, Y0, M0 Toplam 5 parça mevcut olduğuna göre 55 denklem Örnek şağıdaki sistemin bağ kuvvetlerini bulunuz? 0 kn kn/m D E 40 knm F Çözüm 5 m 5 m m 6 m m 0 m kn/m X 0 kn X D X Y D Y kn/m kn/m X D X 40 knm Y D Y Y Y E Y F Y

Örnek şağıdaki kirişin bağ kuvvetlerini hesaplayınız? 7 kn/m D 40 knm F 6 kn E m 4 m m 4 m 4 m

Çözüm 7 kn/m X Y X D 9 kn/m DX D DY DX Y DY Y 9 kn/m X Y 40 knm F 6 kn E EY Mafsal Tepkileri

Örnek: 4 kn/m 5 knm kn/m 0 knm kn m m m Çözüm: 4 kn/m X M Y kn/m 0 knm kn S S 5 knm S S Y

GENEL MFSLLI SİSTEMLER f n g r n g r ( ) f 0 n g r tam bağlı r f > 0 n > g r az bağlı r ise kendi içinde tam bağlı f < 0 n < g r fazla bağlı r > mesnetleri ile tam bağlı - (4) 0 r4 g n 4 6 7 5 4 4 Langer kirişi 6 7 Destekli Köprü 4 5 4 4 Mesnetleri ile tam bağlı Örnek G H 4 kn 4 kn.5 m α D E α α5 F.5 m m 4 m m

Çözüm G Parçası H Parçası 4 kn 4 kn D X E X D Y F Parçası E Y S S D Y E Y Parçası F Parçası D X E X S S S S 4 kn kn kn S S G Parçası H Parçası

Örnek: şağıdaki kemer sistemin bağ kuvvetlerini hesaplayınız? 6 kn/m E kn D 8kN 6kN m m m m m m m m m m Çözüm: E Parçası E Parçası 6 kn/m 6 kn/m X Y E E Y E X E X E Y E 8 kn D X D Y D 6 kn Y X Y D Parçası kn X D X Y D Y Tüm Sistem D

E Düğüm noktası KFES SİSTEMLER 4 4 Kendi içinde tam bağlı Düzlem kafes sistemler Uzay kafes sistemler fn-(gr) f0 tam bağlı f0, r ise kendi içinde tam bağlı 4 8 4 4 6 4 8

Rijitlik Şartı Kendi içinde tam bağlı k.s Mesnetleri ile tam bağlı k.s ileşik kafes sistemler Kompleks (karmaşık) sistemler c Çubuk sayısı d Düğüm sayısı c d d c asit k.s. ileşik k.s. Kompleks k.s. asit Kafes Sistemler D Dikme E G P Üst başlık çubuğu Diagonal F H lt başlık çubuğu

ileşik Kafes Sistemler Karmaşık (Kompleks) Kafes Sistemler

Çubuk Kuvvetlerinin Hesabı Düğüm noktaları metodu (Düğüm dengesi) Kesim metodu (Ritter kesimi) Çubuk değiştirme (Henneberg) metodu remona planı (Mawell diyagramı ve ow notasyomu) Düğüm Noktaları Metodu 4 5 P 6 D 8 P E P 7 9 F Y F F X S S S S S S S S Y S S S S S S 7 F F X S 8 S 9 Y S 4 S S P 9 F Y S 6 S D S 4 S 5 S S 7 5 S 8 S 6 S 5 P E P Örnek: Şekildeki kafes sistemin çubuk kuvvetini hesaplayınız? Sonuçları tablo üzerinde gösteriniz?.5 m.5 m 8 kn F 4 E 5 6 D 7 9 6 kn 8 m m m m

Tüm Sistemde Düğüm Noktası S S 6kN 6kN F Düğüm Noktası 8kN α α S4 S E Düğüm Noktası S6 S4 S5 D Düğüm Noktası S5 S7 S S9 4kN Düğüm Noktası 6kN S 0kN S8 Çubuk No Çekme() asınç(-) 7.5 7.5 0 4.5 5.5 6 4 7 0 8 0 9 6

KESİM METODU P P P P4 P5 y y P P5 P P a b c Sa Sa Sc Sc Sb Sb y E D F P P P P P E F y D S S S S S S S

b P a D E F G P P b a a-a Kesiti P D S S F S S G P E P S S Y y b-b Kesiti P X X D E Y Y F S S G P P S S y Y

Özel Düğüm Noktaları ) S α S ) S P α S ) ir düğüm noktasında ikisi aynı diğerleri farklı doğrultuda üç çubuk kesişiyorsa aynı doğrultudaki çubukların kuvveti eşit diğeri 0 olur. S α S S 4) Eğer bir düğüm noktasında ikisi aynı biri farklı doğrultuda üç çubuk varsa dış kuvvet de farklı doğrultudaki çubuğun doğrultusunda ise aynı doğrultudaki çubukların kuvvetleri eşit diğer çubuğun ise dış kuvvet kadardır. S α S α S P 5) Eğer ikişer ikişer aynı doğrultuda 4 çubuk bir düğüm noktasında kesişiyorsa aynı doğrultudaki çubuk kuvvetleri birbirine eşittir. S α S α S S 4

Ödev: kn kn kn 7 kn 8 kn 4 kn Şekildeki kafes sistemindeki çubuk kuvvetlerini bulunuz? Örnek: 8 kn kn 4 7 0 kn Şekildeki kafes sistemindeki işaretli çubuklardaki çubuk kuvvetlerini bulunuz? 4 kn 5 45 6 45 m m m m 8 kn S S kn 0 kn 4 kn S S kn S y9 kn S y kn S S kn S4 S7 kn S5 S6 9 kn 5.5 kn

Örnek: Şekildeki sistemde verilen çubuk kuvvetlerini bulunuz? kn 7 8 0 5 9 6 4 6 kn 8 kn 4 kn m m m m m m.5 m.5 m y Y 0 y M y 0 4 6 8 4 6 0 6kN X 0 kn kn S5 S S5 S E kn 6 kn S6 F 6 kn 8 kn S4 S6 F S6 4 kn kn M S 6 4 6 0 S -4.67kN F M S 8 4 8 4 0 S -4.67kN F S 5 Y 0 S 6 S 5 S 6 4 0

-.67kN S 0 6 0 S 07 )Sin S (S S S 0 Y -S S 0 os S os S 0 X 6 5. α α α 9.975kN S 0 Sin S S 0 Y 6.65kN S 0 9. 4.6 os S 0 X 5 0 5 0 0 α α Örnek: S5 S6 S S α α S7 S8 S S9 6kN 6kN kn K kn 4.6kN 9.kN S5 S0 E

Örnek: Kafes sistemin çubuk kuvvetlerini bulunuz? P P - P y y 6 P S 0 P P S S 0 Y 6 P S 0 P P 6 S 6 0 M c a a a y a a a a a a P a a y y y O S S

Gerber Kafesler G Taşıyıcı Sistem Şeması G Gy y G Gy y y Örnek: Şekildeki kafes sistemin,,, 4, 5, 6, 7 nolu çubuk kuvvetlerini bulunuz? kn 8kN 5 4 6 7 0kN 6kN 8kN

kn 8kN y y 0kN 6kN y 8kN kn S 0 S k S 4.6

S6 S7 6kN 0kN 8kN S4 S6 S5 S7 0kN Üç Mafsallı Kafes Sistemler kn 0 9 kn kn 4 8 kn 5 4 5 kn 7 6 m m m S -.8kNS6 S -8.94kNS5 S -8.94kNS4 S86kN S9 0kNS7 S0 -.4kNS5 S -kns4 m m m m m m m m S.6kNS