HARİTA BİLGİSİ ETKİNLİK

Transkript

1 HARİTA Dünya nın tamamının veya bir bölümünün kuş bakışı, küçültülerek bir düzleme aktarılmasıdır. kuşbakışı PLAN... Bir çizimin harita olabilmesi için... KROKİ... PROJEKSİYONLAR: Dünya nın şeklinin geoit olması nedeniyle, dünya haritaları çizilirken haritalarda bir takım bozulmalar oluşmaktadır. Bu bozulmaları en aza indirmek amacıyla projeksiyon (harita çizim metodu) yöntemleri kullanılır. PROJEKSİYONLAR Silindirik Projeksiyon Orta Kuşak çevresindeki bölgelerin harita çiziminde hatayı en aza indirmek için metodu kullanılır. 2. Krokiler belirli ölçek dahilinde çizilir. ( D / Y ) 3. Harita elemanları şunlardan oluşur;... /. /. /. /. 4. Silindir projeksiyon, Ekvator çevresindeki bölgelerin harita çiziminde hatayı en aza indirmek için kullanılır. ( D / Y ) 5. Türk haritacılığının önde gelen isimlerinden Piri Reis, geliştirdiği aletlerle yükseklik ve mesafe ölçümleri yaparak Dünya nın büyüklüğünü gerçeğe yakın doğrulukta hesaplamıştır.. ( D / Y ) 6. Günümüzde haritalar artık uydu ve hava fotoğrafı görüntülerinden faydalanılarak yapılmaktadır. ( D / Y ) 7. Coğrafi veriler, haritalara sadece nokta ve çizgisel olarak aktarılabilir. ( D / Y )

2 KESİR ÖLÇEK: Harita üzerinde 1 cm uzunluğun gerçekte kaç cm olduğunu kesir ifadesiyle gösteren ölçektir. 1 / , 1/ , 1/ gibi. BÜYÜK ÖLÇEK- 1/ KÜÇÜK ÖLÇEK- 1/ ÇİZGİ ÖLÇEK: Çizik ölçek harita uzunluklarının gerçekte ne kadar olduğunun bir doğru üzerinde işaretlerle göstermeye yarar. Yandaki çizili ölçekte haritada 1 cm lik uzunluğun gerçekte 2 km olarak belirtilmektedir. a) b) NOT: Haritalar, fotokopi veya fotoğrafla büyütülür ya da küçültülürse çizgi ölçek de aynı oranda buyur ya da küçülür. Oysa kesir ölçekte böyle bir şey söz konusu değildir. Harita büyültülüp ya da küçültüldüğünde kesir ölçek aynı kalır. Bu nedenle bazı durumlarda çizgi ölçek, kesir ölçeğe göre daha kullanışlıdır. Haritalarda genellikle çizgi ve kesir ölçek birlikte yer alır. Bu ölçek türlerinden biri biliniyorsa diğeri de ona göre bulunur.

3 HARİTA ÇEŞİTLERİ ÖLÇEKLERİNE GÖRE 1-Küçük ölçekli haritalar: Ölçeği 1/ den daha küçük ölçekli haritalar 2- KULLANIM AMACINA GÖ 1- Genel Haritalar: Atlas, duvar, topografya, turistik ve şehir haritaları gibi haritalardır 2-3- FİZİKİ HARİTA SİYASİ HARİTA HARİTA ÇİZİM METOTLARI 1.Renklendirme Metodu: Yeryüzü şekillerini oluşturan dağlar, ovalar, platolar gibi yer şekillerinin fiziki haritalarda farklı renklerle gösterilmesidir. Ayrıca renklendirme yöntemi göl, deniz ve okyanusların derinliklerini göstermede kullanılmaktadır. Konya Ovası. Iğdır Ovası. Muş Ovası Çukurova. Ergene Ovası. / Fiziki haritada kısa mesafede renk çeşidi fazla ise

4 2. TARAMA METODU Yükselti basamaklarının eğim doğrultusunda çizgilerle yöntemde; eğrilerin sık, kalın ve kısa olduğu yerler, eğrile ince olduğu yerlerde eğimin az olduğu yerlerdir. 3. KABARTMA METODU GÖLGELENDİRME METODU İZOHİPS METODU: İzohips; aynı yükseltiye sahip noktaların birleştirilmesi ile oluşturulan kapalı eğrilerdir. İzohips yöntemi yer şekillerini göstermede en fazla kullanılan yöntemdir. İç içe girmiş kapalı eğrilerdir. Birbirini kesmezler. Aynı eğri üzerinde bulunan noktaların yükselti değerleri aynıdır. İki eğri arası yükselti farkı her yerde aynıdır. Deniz çizgisi 0 m ile gösterilir. İzohips haritalarında bir adanın ilk çizgisi 0 m ile gösterilir K-L M F

5 İzohipsler ile altta verilen şekilleri eşleştiriniz. I.... II. III IV. V....

6 PROFİL ÇIKARMA Profilini çıkartınız? EĞİM HESABI Eğim hesabı: Yükselti farkı % veya Eğim = x 100 veya 1000 Yatay uzaklık SORU: Bir dağ yamacında 1 km olan bir mesafenin yükselti farkı 2600 metredir. Bu mesafede % kaçtır? formülü ile bulunur. CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) Coğrafi Bilgi Sistemleri Coğrafi verinin kullanılmasıyla gerçekleştirilen, özel yazılıma gereksinim duyarak, bilgisayar ortamında veri işleyen, veri analizi yapan, yeni verilere ulaşan, yönetim, planlama ve karar destek organı olarak kullanılan ve aynı zamanda kartografik görüntülemelere imkan veren bir bilgi sitemi metodolojisidir. Temel olarak, somut veya soyut coğrafi veriler kullanılır. Çalışma konusu bir şekilde mekan, insan, zaman ve bunlarla ilgili değişkenleri az veya çok içeren bütün bilim dalları ve meslek gruplarının Coğrafi Bilgi Sistemlerinden faydalanma, bu yöntem ve onun teknolojilerini kullanma imkanı vardır.