Kimdi? Kim. Dünyam zda iz b rakm fl ünlüler ve k sa yaflam öyküleri...

Transkript

1 Kimdi? Kim Dünyam zda iz b rakm fl ünlüler ve k sa yaflam öyküleri... u ortaokul ö rencisi, bahç van bir baban n o luydu. Ekonomik nedenlerle babas karfl ç ksa da, önce mahalle mektebine, ard ndan da Askeri lise ve Harp Okulu na gitti. Aste men ve subay olarak orduda görev yapt. Zonguldak' ta uçaksavar top mevzileri yapt rmakla görevlendirilmesi, belki de hayat n n Yazan: SAR YE AfiIR dönüm noktas oldu. Çünkü bu s rada askerlikten uzaklaflt r ld. akkall k, muhasebecilik gibi ifllerden sonra gazetecili e ad m att. iri keflfedildi inde de ifltirmek zorunda kald 200 takma ad kulland. Yaklafl k 250 kez yarg land, sürgün edildi, befl buçuk y l tutuklu kald. ngiltere Prensesi Elizabeth, ran fiah R za Pehlevi ve M s r Kral Faruk bile, tafllamalar nedeniyle ondan davac oldu. Mizah, öykü, tiyatro ve fliir alan nda pek çok eserler verdi. Mad mak Oteli nde, onlarca ayd n n hayat n kaybetti i yang ndan kurtuldu. Geride, eserlerinin yan s ra kimsesiz çocuklar için bir de vak f b rakan büyük mizah ustas Aziz Nesin di 114

2 u Amerikal çocu un sigortac babas yla annesi, o henüz iki yafl ndayken ayr l nca; annesi, anneannesi ve dedesiyle büyüdü. Üzerine titrenen çocu un, bafl na bir fley gelmemesi için 7 yafl na kadar evden ç kmas na izin verilmedi. Üç yafl ndayken, anneannesini güldürmek için, televizyonda gördü ü kiflilerin taklitlerini yapmaya bafllad. Okulda s k lgan ve isteksizdi. D EK M sinde liseyi b rakt. Oyunculuk dersleri almaya ve ailesine destek olmak için buldu u hemen her iflte çal flmaya bafllad. Kafede, atölyede, tiyatroda çal flt ; bir ara gazete da t - c l, sinemada yer göstericilik yapt. Annesini bir kalp krizi nedeniyle kaybetti inde, 22 yafl nda utangaç bir delikanl yd. Otobüs bileti, ö le yeme- i alamad zor günler geçirdi. Oyunculuktaki mücadelesinde tiyatrodan sinemaya geçince gittikçe parlad. u onlarca ödül sahibi, baflar l ve etkileyici aktör Al Pacino u idealist adam, ziraat e itimi ald ktan sonra devlet memurlu una bafllad. Orman müfettifli olduktan sonra, uzun süre de ö retmenlik yapt de Ankara ya geçti ve Milli Mücadele Hükümetinin ilk Tar m Genel Müdürü oldu. Do u Karadeniz de halka yeni ifl alanlar oluflturmak üzere görevlendirildi i s rada, atum da yap lan çay yetifltiricili inin, Rize de de uygulanabilece- ini savundu. Çay yetifltirme konusundaki ilk giriflimi, halk ve devletin yeterince ilgi göstermemesi nedeniyle baflar s zl kla sonuçlansa da vazgeçmedi. Çay üretimi için haz rlad kanun teklifi Meclis ten geçince, Çay Araflt rma Enstitüsü kuruldu. Mücadelesini sürdürdü ve Rize de çay üretiminin günden güne geliflmesini sa lad. Rizelilerin unutulmaz kahraman, edri Rahmi nin Kimdi o sessiz sedas z kumral kumral, demlenen mübarek adam dedi i çay n babas Zihni Derin di K eçi kulak saçl bu küçük, flirin ngiliz k z n en büyük u rafl hayal kurmakt. Saatlerce odas nda hayal kurar, hayallerini yazard. Yaflad klar yerdeki hasta ve yoksul insanlarla ilgilenirdi. Hastanelerde hastalara yeterince ilgi gösterilmedi ini düflündü ü için hasta bak c olmaya karar verdi. O y llarda hemflirelik diye bir meslek olmad, hastabak c l k hofl karfl lanmad ve aile- 115

3 D EK M 2012 sinin de tepkilerine karfl n, evden ayr ld. irçok ülkedeki hastane sistemlerini inceledi, e itim ald. K r m Savafl s ras nda iki y l stanbul da kald ve ngiliz askerlerin tedavisiyle ilgilendi. Sonra Londra da hemflirelik okulu açt. öylece, hemflirelik bir meslek olarak kabul edildi ve hemflire yetifltirmede ça dafl yöntemler uygulanmaya baflland. Say s z hayat kurtard, ulusal kahraman oldu. Modern hemflireli in kurucusu bu cesur ve idealist kad n, elbette Florence Nightingale idi u siyah Amerikal çocu- un babas bir fabrikada çal - fl yordu, annesiyse bankac yd. Okulunda ve okul servisinde onun siyah olmas yla alay edilirdi. Spora karfl hep ilgi duydu. abas evin arka 116 bahçesine bir çift pota monte etti. Genelde a abeyiyle oynad klar basketbol mücadelesinde hep a abeyinin kazanmas, ona daha iyi oynama flevki verdi. Lisede okul tak m na, yeterince uzun olmad gerekçesiyle giremedi. Yine de vazgeçmedi ve boyunun biraz daha uzamas yla okul tak m nda yer buldu. Üniversitede okul tak m ndayken, bir final maç ndaki performans yla parlad. NA de kariyerinin zirvesindeyken, babas n n öldürülmesi üzerine asketbol sporunu hiç bir zaman olmad kadar yükse e tafl yan, gelmifl geçmifl en iyi basketbolcuydu. basketboldan uzaklaflt. ki y l beyzbol oynad, sonra yeniden potalara döndü. asketbol sporunu hiç bir zaman olmad kadar yükse e tafl yan, gelmifl geçmifl en iyi basketbolcu, bu alçakgönüllü ve 1.98 lik adam, Michael Jordan d Rusya da bir köy papaz n n 11 çocu- unun en küçü ü olarak dünyaya gelen bu düflünceli genç, 7 yafl nda kafas ndan önemli bir darbe almas yla sonuçlanan bir kaza sebebiyle 11 yafl na dek okula devam edemedi, evde

4 babas ndan e itim ald. Hayvan psikolojisi alan nda yüksek ö renim gördü, ard ndan da t p okudu. Sonra, kendini tamamen bilime adad net bir karar verdi. Günlük ifllere dahi o kadar kay ts zd ki, maafl n almas n gerekti- ini bile kar s hat rlat rd. O, kendini araflt rmalar na; kar s da onu, araflt rmalar n d fl ndaki dünyadan korumaya adad. Yaflam n n neredeyse tamam n yoksulluk içinde geçirdi. ilim ve deneysel araflt rmalara tutkuyla ba lam fl bir bilim adam ; ayn zamanda dürüst, güvenilir, mizah yetene i geliflmifl, yetenekli bir ö retmendi. Dünya Fizyolojisinin Prensi olarak kabul edilen bu adam, flartl refleks in babas Ivan Pavlov idi u güzel k z, Osmanl Harbiye Naz rlar ndan Mehmet fiakir Pafla n n alt çocu undan birisiydi. Soylu bir ailenin en küçük çocu u olarak, büyük bir özen ve sevgiyle büyüdü. Ancak 11 yafl ndayken, a abeyinin silah ndan ç kan bir kurflunla babas n kaybetti. yi bir e itim, resim ve piyano dersleri ald. Keman dersleri de almaya bafllayan küçük D EK M 2012 k z, k sa bir süre sonra ünlü hocas na âfl k oldu. Çapk nl yla bilinen Macar hocas n k skand - için, onun bir di er ö rencisinin evini bast ve birini yaralad. Keman virtüözü hocas ile beraberlikleri 23 y l sürdü. u büyük sevdas n, kocas n n evlendikten alt ay sonra vefat bile sona erdiremedi. Ölmek istedi ve kendini bir kuyuya att. Ailesi taraf ndan güçlükle kurtar ld, koma halinden yeniden hayata döndü. Sanatç l ndaki aflk mayas, onu resmin en zor dal olan gravürde üne kavuflturdu. Az zamanda üretti i rekor denecek say daki yap tlar pek çok ülkede sergilenen ve ödüller kazanan bu tutkulu kad n, Alyofla, ilk Türk gravür sanatç s ve ressam Aliye erger idi T üccar bir baban n o lu olarak Hindistan da do du ve hukuk e itimi ald. abas o lunun da kendisi gibi tüccar olmas n istedi i için onu, iflletmecilik okumas amac ile ngiltere ye gönderdi. Ama genç 117

5 D EK M 2012 adam, iflletmecilik yerine hukuk okumaya karar verdi. Ülkesine döndü ve baflar l bir avukat olarak ombay da ün yapt s rada, yarg çl a atand. Ülkesinin ngiltere ye karfl verdi i ba ms zl k mücadelesine kat lmak için, siyasete ad m att. K sa sürede ülkedeki Müslümanlar n önderi haline geldi. Hindularla Müslümanlar aras ndaki ayr l n derinleflti i s rada, ngiltere nin Hindistan a ba ms zl k tan mak zorunda kalmas üzerine, ayn gün Pakistan devletinin kuruculu unu ve ilk devlet baflkanl n üstlendi. Türk milletinin Kurtulufl Mücadelesinden ilham alan ve Atatürk ü kendine bir rehber edinen bu büyük Atatürk hayran Muhammed Ali Cinnah t u çocuk, mesle ine âfl k bir hâkimin o lu olarak zmir de do du. Çocuklu unun erken dönemlerini, yak n geçmiflin savafl ac lar n n kuflaktan kufla a anlat la 118 geldi i zmir'de geçirdi ve kurtulufl hikâyeleriyle büyüdü. smet nönü Mektebi'ne girdi- inde yedi yafl ndayd ve Zonguldak Devrek te yafl yorlard. Okulunda baflar l, çal flkan, sessiz, sakin bir ö renciydi. Okuldayken henüz meslek hedefini belirlememiflti ancak biraz da çocuklu unda anlat - lan savafl hikâyelerinin etkisi ile asker olmaya karar verdi. Sert mizac na karfl n insan iliflkilerinde iyi, kararl ve hitabet yetene i geliflmifl Çocukluk dönemini, yak n geçmiflin savafl ac lar n n kuflaktan kufla a anlat la geldi i zmir'de geçirdi ve kurtulufl hikâyeleriyle büyüdü. biriydi. dealist bir genç olarak askerlikten ne ruhen ne de fiziken hiç kopamad. Ordudaki çeflitli görevlerinden sonra, ilkin Jandarma Genel Komutanl na, sonra da Kara Kuvvetleri Komutanl na atand. Ülkemizin 27. Genelkurmay aflkan olarak görev yapan bu asker, Ifl k Koflaner idi