31 Ocak 2018 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK

Transkript

1 31 Ocak 2018 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK Adalet ve İç şler Bakanlıklarından: ARAÇLARIN SATIŞ, DEVİR VE TESCİL HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmel ğ n amacı, araçların satış, dev r ve tesc l h zmetler n n yapılmasına l şk n usul ve esaslar le bu şlemler dolayısıyla alınacak ücretler bel rlemekt r. (2) Bu Yönetmel k 13/10/1983 tar hl ve 2918 sayılı Karayolları Traf k Kanununun 131 nc maddes hükümler saklı kalmak üzere araçların satış, dev r ve tesc l h zmetler ne da r ş ve şlemler le bu hususlarda yetk l ve görevl b r mler hakkındak usul, esas, şek l ve şartlara a t hükümler kapsar. Dayanak MADDE 2 (1) Bu Yönetmel k, 13/10/1983 tar hl ve 2918 sayılı Karayolları Traf k Kanununun 20, 22 ve Ek 18 nc maddeler ne dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönetmel ğe göre; a) Genel tanımlar 1) Araç: Karayollarında kullanılab len motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar le ş mak neler ve last k tekerlekl traktörler n genel adıdır. 2) Araç sah b : Araç ç n adına yetk l merc tarafından ver lm ş araç tesc l belges veya sah pl k veya satış belges düzenlenm ş k ş d r. 3) ARTES: Türk ye Noterler B rl ğ ne a t Araç S c l ve Tesc l S stem n fade eder. 4) İşleten: Araç sah b olan veya mülk yet saklı tutulması kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla s c lde kayıtlı görülen veya aracın uzun sürel k ralama, ar yet veya rehn g b hallerde k racı, ar yet veya reh n alan k ş d r. Ancak lg l tarafından başka b r k ş n n aracı kend hesabına ve tehl kes kend s ne a t olmak üzere şlett ğ ve araç üzer nde f lî tasarrufu bulunduğu spat ed l rse, bu k mse şleten sayılır. 5) Kanun: 13/10/1983 tar hl ve 2918 sayılı Karayolları Traf k Kanununu fade eder. 6) Muayene stasyonu: Araçların n tel kler n tesp t ve kontrol edeb lecek c haz ve personel bulunan ve tekn k kontrolü yapılan yerd r. 7) Sah pl k belges : Fatura, traf k şahadetnames, satış sözleşmes g b aracın k me a t olduğunu gösteren belged r. 8) Taşıt: Mak ne gücü le yürütülenlere motorlu taşıt, nsan ve hayvan gücü le yürütülenlere motorsuz taşıt, b r kazanç kaydı olmaksızın kullanılanlara husus taşıt, çeş tl şek llerde kazanç sağlamak amacıyla kullanılanlara t car taşıt, 5/1/1961 tar hl ve 237 sayılı Taşıt Kanunu kapsamına g renlere resm taşıt, resm olmakla b rl kte t car l k n tel ğ taşıyanlara da resm t car taşıt denmek üzere; karayolunda nsan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. 9) TNBBS: Türk ye Noterler B rl ğ B l ş m S stem n fade eder. 10) Traf kten men: Traf k zabıtası veya yetk l lerce, lg l mevzuatta bel rt len hallerde araçla lg l belgeler n alınması ve aracın bel rl b r yere çek lerek traf kten alıkonulmasını fade eder. 11) Traf k Şahadetnames : Eşyanın serbest dolaşıma g r ş beyannames nde yer alan ve taraflarca bel rlenm ş b lg ler n yer aldığı ve aracın g r ş şlem n yapan gümrük dares tarafından düzenlenen belgey fade eder. 12) UKOME: 10/7/2004 tar hl ve 5216 sayılı Büyükşeh r Beled yes Kanunu uyarınca görev yapan Ulaşım Koord nasyon Merkez n fade eder. 13) Uygunluk belges : Araçların tekn k özell kler bakımından Kanun kapsamında çıkarılan yönetmel k hükümler ne uygunluğu sonucunda ver len belgey fade eder. b) Araçlara l şk n tanımlar 1) Araç tak p s stem : Taşıtların seyahate başladıktan sonrak seyr n n elektron k olarak tak p ed leceğ /ed leb ld ğ s stemd r. 2) Araz taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyab lecek şek lde mal ed lm ş olmakla beraber bütün tekerlekler motordan güç alan veya alab len motorlu araçtır. 3) Ayakta yolcu sayısı: Ayakta yolcu taşımak üzere tasarlanmış ve buna uygun yer bulunan araçlarda ayakta taşınab len yolcu azam sayısıdır. 4) Azam ağırlık: Aracın güvenle taşıyab leceğ azam yükle b rl kte ağırlığıdır. 5) Azam d ng l ağırlığı: Araçların karayolu yapılarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçeb lmeler ç n saptanan d ng l ağırlığıdır. 6) Azam toplam ağırlık: Araçların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçeb lmeler ç n saptanan toplam ağırlıktır. 7) B s klet: Üzer nde bulunan nsanın adale gücü le pedal veya el le tekerleğ döndürülmek suret yle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azam sürekl anma gücü 0,25 k lovatı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedal çevr lmeye ara ver ld kten hemen sonra gücü tamamen kes len elektr kl b s kletler de bu sınıfa g rer.

2 8) Çek c : Römork ve yarı römorkları çekmek ç n mal ed lm ş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır. 9) D ng l ağırlığı: Araçlarda aynı d ng le bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır. 10) Gabar : Araçların yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenl sey rler n tem n amacı le uzunluk, gen şl k ve yüksekl kler n bel rleyen ölçülerd r. 11) Haf f römork: Azam yüklü ağırlığı 0.75 tonu geçmeyen römork veya yarı römorktur. 12) Hız sınırlayıcı: Bel rt len değere göre araç hızını sınırlamak ç n, öncel kl şlev motora yakıt beslemeler n kumanda etmek olan b r c hazdır. 13) İş mak nası: Paletl veya maden tekerlekl traktör, b çerdöver ve yol nşa mak naları le benzer tarım, sanay, bayındırlık, m ll savunma le çeş tl kuruluşların ş ve h zmetler nde kullanılan; ş amacına göre üzer ne çeş tl ek pmanlar monte ed lm ş; karayolunda nsan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçtır. 14) Kamp taşıtı: Yük taşımasında kullanılmayan; ç d zaynı tat l yapmaya uygun teçh zatlarla donatılmış, h zmet edeb leceğ kadar yolcu taşıyab len SA kodlu motorlu araçtır. 15) Kamu h zmet taşıtı: Kamu h zmet ç n yük veya yolcu taşıması yapan araçtır. 16) Kamyon: İz n ver leb len azam yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan ve yük taşımak ç n mal ed lm ş motorlu araçtır. 17) Kamyonet: Azam yüklü ağırlığı 3.5 tonu geçmeyen ve yük taşımak ç n mal ed lm ş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındak oturma yerler dışında başka oturma yer de bulunab len, sürücü bölümü gövde le b rleş k kamyonetlere panelvan den r. 18) Katar ağırlığı: Karayolunda b r b r m olarak seyretmek üzere b rb r n çeken b r araca bağlanmış en çok 2 römorktan oluşan araçların tümünün azam yüklü haldek toplam ağırlığıdır. 19) Koltuk sayısı: Sürücü koltuğu ve varsa kab n görevl s koltuğu dâh l olmak üzere, araçta her b r yolcu ç n olan oturma yerler n n toplam sayısıdır. 20) Last k tekerlekl traktör: Bel rl şartlarda römork ve yarı römork çekeb len, ancak t car amaçla taşımada kullanılmayan tarım aracıdır. 21) Motos klet: Azam tasarım hızı 45 km/saatten ve/veya s l nd r kapas tes 50 sant metreküpten fazla olan sepetl veya sepets z k veya üç tekerlekl motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 k lovatı, net ağırlığı 400 k logramı, yük taşımacılığında kullanılanlar ç n se net ağırlığı 550 k logramı aşmayan dört tekerlekl L3e, L4e, L5e ve L7e sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektr k le çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları d kkate alınmaz. Bunlardan karoser yük taşıyab lecek şek lde sandıklı veya özel b ç mde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekl motos kletlere yük motos klet (tr portör) den r. 22) Motorlu b s klet (Moped): Azam hızı saatte 45 k lometrey, çten yanmalı motorlu se s l nd r hacm 50 sant metreküpü, elektr k motorlu se azam sürekl nom nal güç çıkışı 4 k lovatı geçmeyen k veya üç tekerlekl taşıtlar le aynı özell klere sah p net ağırlığı 350 k logramı aşmayan dört tekerlekl L1e, L2e ve L6e sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektr k le çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları d kkate alınmaz. 23) Okul taşıtı: Genel olarak okul önces eğ t m ve zorunlu eğ t m kapsamında öğrenc ler le çocukların taşınmalarında kullanılan ve lg l mevzuatta bel rlenen şartları ha z t car tesc ll yolcu taşımaya mahsus taşıttır. 24) Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dah l dokuzdan fazla oturma yer olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dah ld r. Sürücüsü dah l oturma yer on yed y aşmayan otobüslere m n büs den r. 25) Otomob l: Yapısı t bar yle, sürücüsü dah l en fazla dokuz oturma yer olan ve nsan taşımak ç n mal ed lm ş bulunan motorlu taşıttır. 26) Özel amaçlı taşıt: Özel amaçla nsan veya eşya taşımak ç n mal ed lm ş olan ve tfa ye, ambulans (SC), naklen yayın ve kayıt (radyo, s nema, telev zyon), kütüphane, motorlu karavan (SA), zırhlı araç (SB), araştırma, cenaze araçları (SD) le bozuk veya hasara uğramış taşıt ve araçları çekmek, taşımak veya kaldırmak g b özel şlerde kullanılan araçtır. 27) Özel güvenl k bölmel taks : Müşter ler n araç sürücüsü le let ş m ve teması, 26/10/2016 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Araçların İmal, Tad l ve Montajı Hakkında Yönetmel kte tanımlanan zırhlı ara bölme le engellenm ş, taks metre veya tar fe le yolcu taşıyan M1 sınıfındak t car motorlu araçtır. 28) Özel halk otobüsü: Gerçek veya tüzel k ş lerce şlet len, beled yelerce ver len z n/ruhsat kapsamında toplu taşıma h zmet veren ve sürücüsü dah l on yed den fazla oturma yer olan t car taşıttır. 29) Personel serv s aracı: Herhang b r kamu kurum ve kuruluşu veya özel veya tüzel k ş ler n personel n b r ak t karşılığı taşıyan şahıs veya ş rketlere a t m n büs ve otobüs türündek t car araçtır. Kamu kurum ve kuruluşları le özel ve tüzel k ş lere a t araçların kend personel n veya yolcusunu taşıma ş bu tanımın kapsamına g rmez. 30) Römork: Motorlu araçla çek len nsan veya yük taşımak ç n mal ed lm ş motorsuz araçtır. 31) Römork azam yüklü ağırlığı: Motorlu aracın çekeb leceğ frenl ve frens z römorkların azam yüklü ağırlığıdır. 32) Taks : Yapısı t bar yle sürücüsü dah l en fazla dokuz oturma yer olan, nsan taşımak ç n mal ed lm ş bulunan ve B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığı tarafından bel rlenen şek lde muayenes ve damgası yapılmış, ücret hesaplama yöntem ne uygun tar fe yüklenm ş ve t p onayı alınmış taks metre le yolcu taşıyan M1 sınıfı t car motorlu araçtır. 33) Taks dolmuş: Yapısı t bar yle sürücüsü dah l en fazla dokuz oturma yer olan ve nsan taşımak ç n mal ed lm ş bulunan, adam başına tar fel ücretle yolcu taşıyan M1 sınıfı t car motorlu araçtır. 34) Taşıma sınırı (Kapas te): B r aracın güvenle taşıyab leceğ, en çok yük ağırlığı ve/veya yolcu ve h zmetl sayısıdır. 35) Taşıt katarı: Karayolunda b r b r m olarak seyretmek üzere b rb r ne bağlanmış en çok 2 römorktan oluşan araçlardır.

3 36) Tramvay: Genell kle yerleş m b r mler çer s nde nsan taşımasında kullanılan, karayolunda tekerlekler raylar üzer nde hareket eden ve hareket gücünü dışarıdan sağlayan araçtır. 37) Umum serv s aracı: Okul taşıtları le personel serv s araçlarının b rl kte değerlend r lmes d r. 38) Yarı römork: B r kısmı motorlu taşıt veya araç üzer ne oturan, taşıdığı yükün ve kend ağırlığının b r kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur. 39) Yüklü ağırlık: B r taşıtın yüksüz ağırlığı le taşımakta olduğu sürücü, h zmetl, yolcu ve eşyanın toplam ağırlığıdır. 40) Yüksüz (Net) ağırlık: Üzer nde nsan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu olan b r aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı le b rl kte toplam ağırlığıdır. (2) Araç sınıflarının bel rlenmes ve bu araçlara l şk n yapılacak şlemler le yukarıda tanımı yer almayan d ğer hususlarda Kanun kapsamında çıkarılan yönetmel kler uygulanır. (3) İlk tesc l yapılacak araçlar ç n k nc fıkra uyarınca bel rlenen araç sınıfları kullanılacak olup, daha önce tesc l yapılmış araçlar ç n de satış ve dev r şlemler sırasında yen araç sınıfları esas alınır. İKİNCİ BÖLÜM Görev ve Yetk ler Emn yet Genel Müdürlüğünün ve bağlı traf k kuruluşlarının görev ve yetk ler MADDE 4 (1) Emn yet Genel Müdürlüğünün ve bağlı traf k kuruluşlarının, Kanun ve bu Yönetmel k kapsamındak görev ve yetk ler ne l şk n hususlar lg l mevzuatta göster l r. Türk ye Noterler B rl ğ n n görev ve yetk ler MADDE 5 (1) Türk ye Noterler B rl ğ n n, Kanun ve bu Yönetmel k kapsamındak görev ve yetk ler şunlardır: a) B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığı veya yetk lend rd ğ kurum veya kuruluş tarafından bel rlenen malatçı veya yetk l tems lc s tarafından uygunluk belges düzenlenen araç b lg ler n tutmak, b) Noterler tarafından tesc l ed len araçların s c ller n tutmak, c) Araçların satış, dev r ve tesc l ne l şk n tekn k ve hukuk değ ş kl kler n elektron k ortamda kayded lmes n sağlamak, stat st k b lg ler toplamak ve değerlend rmek, ç) Hac z, reh n, ht yatî tedb r g b araçlara l şk n kısıtlayıcı şerhler n elektron k ortama şlenmes n, kayded lmes n ve kaldırılmasını sağlamak, d) Bu Yönetmel k kapsamında yapılacak şlemlerle lg l olarak, gerekl olan b lg ler elektron k ortamda almak veya paylaşmak, bu konularda lg l kurum veya kuruluş ya da özel hukuk tüzel k ş ler le protokol yapmak, e) Araçların tesc le esas b lg ve kayıtlarını elektron k ortamda saklamak, bu b lg ler lg l kurum veya kuruluşlar le paylaşmak, f) Noterler n, bu Yönetmel k kapsamındak ş ve şlemler yapmaları amacıyla gerekl koord nasyonu ve tekn k alt yapıyı sağlamak, g) ARTES ver tabanını tutmak, yönet m n ve güvenl ğ n sağlamak, ğ) ARTES ver tabanında yer alan gerekl b lg ler Emn yet Genel Müdürlüğü le anlık olarak paylaşmak, h) İç şler Bakanlığının uygun görüşünü almak suret yle plaka harf ve rakam gruplarını bel rlemek, ı) Bu Yönetmel ğ n 12 nc maddes n n dördüncü fıkrası le 48 nc maddes hükümler saklı kalmak üzere, araçların tesc l h zmetler n n yürütülmes ne l şk n ş ve şlemler n yapılması amacıyla bu Yönetmel kte düzenleneceğ bel rt len belgeler n şekl ve çer ğ n bel rlemek, ) Araç tesc l dosyalarındak belgeler n taranarak d j tal arş v oluşturulması durumunda, Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından bu kayıtlara elektron k ortamda doğrudan er ş lmes n sağlamak, f z k ortamda tutulan belgeler se talep hal nde Emn yet Genel Müdürlüğü le paylaşmak, j) Kanun ve bu Yönetmel kle ver len d ğer görevler yapmak. Noterler n görev ve yetk ler MADDE 6 (1) Noterler n, Kanun ve bu Yönetmel k kapsamındak görev ve yetk ler şunlardır: a) Araçların satış, dev r ve her türlü tesc l şlemler n yapmak, b) Araçların tesc l belgeler le plakalarını vermek, Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlenen durumlarda araçlar ç n araç tesc l ne l şk n geç c belge le gerekl d ğer belgeler düzenlemek, c) Araçlara l şk n tekn k veya hukuk değ ş kl kler ARTES e şlemek, ç) Hac z, reh n, ht yatî tedb r g b araçlara l şk n kısıtlayıcı şerhler ARTES e şlemek ve kaldırmak, d) Araçlara a t şlemlerden d j tal olarak muhafazası mümkün olmayan belge ve formları arş vlemek, e) Kanun ve bu Yönetmel kle ver len d ğer görevler yapmak. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Araç S c l ve Tesc l S stem Araç s c l ve tesc l s stem ver tabanı MADDE 7 (1) Bu Yönetmel k kapsamında noterler tarafından tesc l yapılacak veya yapılan araçların satış, dev r ve her türlü tesc l şlemler le araç sah pler n n tesc le esas b lg ler ARTES e, Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından tesc l yapılan araçların tesc le esas b lg ler se Emn yet Genel Müdürlüğü b lg s stem ne kayded l r ve saklanır. ARTES te ve Emn yet Genel Müdürlüğü b lg s stem nde yer alan b lg ler elektron k ortamda lg l kurum ve kuruluşlar le paylaşılab l r. (2) Bu Yönetmel k uyarınca elektron k ortamda yapılacağı bel rt len ş ve şlemler le noterler tarafından yapılacak ş ve şlemler TNBBS üzer nden gerçekleşt r l r ve ARTES e şlen r. Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından tesc l yapılacak araçlara l şk n ş ve şlemler se Emn yet Genel Müdürlüğü b lg s stem üzer nden gerçekleşt r l r ve s steme şlen r.

4 (3) Türk ye Noterler B rl ğ nce ARTES ver ler n n kamu kurum ve kuruluşları le gerçek/tüzel k ş lerle yapılacak paylaşımlarına esas olacak protokoller, protokoller n kapsamı ve protokolün uygulanmasına l şk n tekn k hususlar Türk ye Noterler B rl ğ ve Emn yet Genel Müdürlüğünce müştereken bel rlen r. (4) Bu Yönetmel k kapsamında Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından araç s c l ve tesc l kayıtlarına şlenmes gereken b lg ler elektron k ortamda anlık olarak Türk ye Noterler B rl ğ ne b ld r l r. (5) Bu Yönetmel k kapsamında brazı zorunlu olan belgeler n lg l kurum ve kuruluşlardan elektron k ortamda tem n hal nde, ayrıca braz zorunluluğu aranmayab l r. Araç s c l n n g zl l ğ MADDE 8 (1) Araç s c l ve bu s c l n tutulmasına dayanak olan belgeler g zl d r. Bunlar yetk l veya sorumlular, teft ş veya denet m yetk s olanlar dışında k mse tarafından görülüp ncelenemez. Mahkemeler ve Cumhur yet savcılıkları bu hükmün dışındadır. Bu b lg ler şleyen görevl ler ve araç kayıtlarından faydalanan d ğer görevl ler de bu g zl l ğe uymak zorundadırlar. (2) Tesc l ed lm ş araçların, araca takılan b r veya b rkaç s stem, aksam veya ayrı tekn k ün ten n yol güvenl ğ, kamu sağlığı veya çevre koruması açısından c dd b r r sk oluşturması neden yle ger çağrılması gerekt ğ nde araç sah b n n adres ve let ş m b lg ler B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığına ver leb l r. (3) Araç s c l le lg l her türlü er ş m ve ver değ ş kl kler ne a t şlem kayıtları en az on yıl süreyle saklanır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Araçların Tesc l İşlemler Tesc le yetk l kuruluşlar MADDE 9 (1) Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık araçlarından kend ler nce bel rlenenler le M ll İst hbarat Teşk latı, Emn yet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sah l Güvenl k Komutanlığı, d plomat k ve konsüler m syonlar le uluslararası kuruluşlar ve bunların d plomat k ve konsüler muaf yet bulunan mensuplarının ve güvenl k gerekçes yle İç şler Bakanının onayıyla kapsama alınacak araçlara da r her türlü tesc l şlem le belge ve plakalarını verme şlem, araçların özel tahs sl plaka şlemler ve tüm s v l plaka şlemler Emn yet Genel Müdürlüğü ve bağlı traf k tesc l kuruluşlarınca yapılır, araç tesc l belges ve plaka basım talep belges ver l r. (2) Bu Yönetmel ğe göre; a) Asker araçlar le çeş tl anlaşmalara göre asker amaçla ülkem zde bulunan kuruluşlara a t araçların tesc ller Türk S lahlı Kuvvetler, b) Raylı s stemde çalışan araçların tesc ller, kullanıldığı yerlere göre a t olduğu kuruluşlar, c) İş mak nes türünden araçların; kamu kuruluşlarına a t olanları lg l kuruluşlar, özel ve tüzel k ş lere a t olanlardan tarım kes m nde kullanılanlar z raat odaları, tarım kes m nde kullanılanların dışında kalan ve sanay, bayındırlık ve d ğer kes mlerde kullanılanların tesc ller üyes oldukları t caret, sanay veya t caret ve sanay odaları, ç) Tarım kes m nde kullanılanlar har ç, UKOME veya l traf k kom syonlarından karar almak şartı le motorsuz taşıtlardan gerekl görülenler n tesc ller beled yeler tarafından yapılır, belge ve plakaları ver l r. (3) Bu Yönetmel k hükümler ne göre Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından tesc l ed lecek araçlar, asker araçlar, ş mak neler ve raylı s stemle çalışanlar dışındak bütün motorlu araçlar le tesc le tab motorlu araçlara takılarak kullanılacak yapıda ve yüklü ağırlığı 750 k logramın üstünde olan römork ve yarı römorkların (traktör römorkları takıldığı traktörden ayrı olarak tesc l ed lmez) tesc ller noterler tarafından yapılır, araç tesc l belges ve plaka basım talep belges ver l r. Araçların tesc l şlemler MADDE 10 (1) Araçların tesc l le araç tesc l belges n n düzenlenmes şlemler, araç sah pler n n, kanun tems lc ler n n, vek ller n n veya kamu kurum veya kuruluşları le tüzel k ş lerce yetk lend r len k ş ler n başvuruları üzer ne elektron k ortamda lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından yapılır ve araç tesc l belges basılarak mzalanır. Araç tesc l belges, lg l ler ne elden tesl m ed l r. (2) Araçların tesc l neden yle düzenlenmes gereken değerl kağıtların bedeller, tesc le yetk l olanlar tarafından tahs l ed l r. (3) Tesc l yapılan araçlara, sah pler ne ve sonradan araç üzer nde yapılan her türlü değ ş kl klere l şk n b lg ler tesc le yetk l olanlar tarafından elektron k ortamda kayded l r. (4) Tesc l ed len araçlara ve sah pler ne l şk n b lg ler le sonradan araç üzer nde yapılan her türlü şlem ve değ ş kl kler elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. (5) Ülkem zde bel rl b r süre kullanıldıktan sonra tekrar yurt dışına çıkarılmak üzere geç c thal yoluyla get r lenler le ş amacına göre üzer ne çeş tl ek pmanlar monte ed lm ş ve karayolunda nsan, hayvan ve yük taşımasında kullanılamayan araçlar har ç olmak üzere, d reks yonu sağda olan araçlar tesc l ed lemez. (6) Last k tekerlekl traktörler t car araç olarak tesc l ed lemez. (7) 28/6/2009 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları T p Onayı Yönetmel ğ (2007/46/AT) le Araçların İmal, Tad l ve Montajı Hakkında Yönetmel k hükümler doğrultusunda malatçı veya yetk l tems lc s tarafından düzenlenen uygunluk belges bulunmayan araçların tesc l yapılmaz. (8) Takograf veya taks metre kullanılması zorunlu araçlarda, başvuru sırasında braz ed len belgeler esas alınarak araçta takılı olan c hazın marka ve ser numarası araç tesc l kayıtlarına şlen r. Taks metre kullanılması zorunlu araçlar ç n ayrıca tesp t muayenes n n yapılmış olması zorunludur. (9) Ambulans ve ac l sağlık araçlarının tesc ller nde l sağlık müdürlüğünce düzenlenecek ambulans/ac l sağlık aracı uygunluk yazısının braz ed lmes zorunludur. Ambulans ve ac l sağlık araçlarına a t b lg ler, Sağlık Bakanlığı le elektron k ortamda paylaşılab l r.

5 (10) Erg n olmayan küçüklere a t araçların tesc l ç n kanun tems lc ler tarafından araç neden yle doğab lecek hukuk ve ceza sorumlulukları kabul ett kler ne da r noterde düzenlenm ş taahhütnamen n tesc l anında ver lmes zorunludur. (11) Araçlara a t b lg ler Türk ye Noterler B rl ğ tarafından elektron k ortamda; bunun mümkün olmaması hal nde se yazılı olarak M ll Savunma Bakanlığı Seferberl k Da res Başkanlığına b ld r l r. (12) Tesc l yapılan ve b lg s M ll Savunma Bakanlığına gönder len araçlardan, Türk S lahlı Kuvvetler n n ht yacına elver şl olanlara sefer görev emr ver l r. (13) Sefer görev em rler le lg l şlemler, 4/11/1983 tar hl ve 2941 sayılı Seferberl k ve Savaş Hal Kanunu le 24/5/1990 tar hl ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Seferberl k ve Savaş Hal Tüzüğü ve lg l mevzuat hükümler ne göre noterler veya Türk ye Noterler B rl ğ nce yapılır. Bu kapsamda sefer görev emr ver len araçların b lg s le bu araçlardan kara nak l ve ş mak neler üzer nde mal, tad l ve montaj yapılması durumunda, bu şlemlere l şk n b lg ler ARTES e şlenerek M ll Savunma Bakanlığına gönder l r. (14) Veraset yoluyla nt kaller le 4760 sayılı Özel Tüket m Verg s Kanununun 7 nc maddes n n (2) ve (8) numaralı bentler nde düzenlenen st snalardan yararlanılarak kt sap ed l p st snadan yararlananlar tarafından beş yıldan fazla kullanılıp elden çıkarılanlar le aynı Kanunun geç c 7 nc maddes kapsamında st snadan yararlanılarak kt sap ed l p, st snadan yararlananlar tarafından 3 yıldan fazla kullanılıp elden çıkarılanlar har ç olmak üzere, lk kt sabında özel tüket m verg s st snası uygulanmış olan araçların st snadan yararlananlar dışındak lerce kt sabı hal nde veya lk kt sabı yapılan araçların lk kt sap tar h nden t baren beş yıl ç nde Özel Tüket m Verg s Kanununun 15 nc maddes n n k nc fıkrasının (b) bend kapsamındak araçlara dönüştürülmes durumunda, verg da res nce düzenlenen Özel Tüket m Verg s Ödeme Belges n n brazı aranır. (15) İlg l kurum ya da kuruluşlarca mevzuat kapsamında araç tesc l belges ve/veya araç kayıtlarına şlenmes gereken satış/dev r, kullanım vb. kısıtlamalara l şk n kısaltmalar Emn yet Genel Müdürlüğü ve Türk ye Noterler B rl ğ nce müştereken bel rlen r. Araç tesc l belges alma zorunluluğu MADDE 11 (1) Bütün motorlu araçlar le bu Yönetmel kte tesc l zorunlu kılınan motorsuz araçların sah pler, araçlarını noterlere ya da lg l tesc l kuruluşlarına tesc l ett rmek ve araç tesc l belges almak zorundadırlar. (2) Ancak; a) Tesc l ed ld ğ ülken n araç tesc l belges ve plakası bulunanlardan geç c olarak ülkem ze g rmes ne z n ver len araçlar le k l veya çok taraflı anlaşmalara göre ülkem zde tesc l zorunluluğu get r lmeyen araçlar, b) Motorlu araçları mal, tad l, hraç edenler n ve satıcılığını yapanların; thal, hraç, depolama, serg leme ve satış amacı le bu şlere a t yerlerde mal k olarak bulundurdukları araçlar, c) Bu Yönetmel ğ n 9 uncu maddes n n k nc fıkrasının (ç) bend ne göre beled yelerce tesc l zorunlu kılınanlar dışındak bütün motorsuz taşıtlar bu hükmün dışındadır. Araç tesc l belges ve geçerl l ğ MADDE 12 (1) Araç tesc l belges, araca ve araç sah b ne l şk n b lg ler çeren ve tesc le yetk l olanlar tarafından düzenlenen belged r. Traf kten çek lm ş ya da çek lecek araçlar har ç d ğer tüm araçların tesc l belges n n basılab lmes ç n aracın zorunlu mal sorumluluk s gortası le muayenes n n bulunması zorunludur. (2) Noterler tarafından yapılacak tesc l şlemler sonrasında araç tesc l belgeler noterler tarafından düzenlen r ve araç tesc l belges ne l şk n değerl kağıt bedel lg l s nden tahs l ed l r. Tahs l ed len değerl kağıt bedeller 18/1/1972 tar hl ve 1512 sayılı Noterl k Kanununun 119 uncu maddes uyarınca lg l verg da res ne beyan ed lerek öden r. (3) Aracın satışı veya devr, hurdaya çıkarılması, üzer nde tekn k değ ş kl k yapılması ve kullanım amacının değ şmes haller nde aşağıdak hükümler saklı kalmak üzere araç tesc l belges geçers z sayılır: a) Üzer nde renk ve tekn k değ ş kl k yapılan veya kullanım amacı değ şt r len araçlara a t araç tesc l belgeler, sah pler n n gerekl uygunluğu sağlamaları bakımından Kanunun 32 nc maddes n n b r nc fıkrası gereğ nce otuz gün süre le geçerl l ğ n korur. b) Hurdaya çıkarılan araçların "hurdaya çıkarılmıştır" şerh şlenerek sah pler ne ver len araç tesc l belgeler, araçların hurda olarak satışlarında sah pl k belges olarak kullanılır. (4) Araç tesc l belges n n şekl le araca ve araç sah b ne l şk n hang b lg ler n araç tesc l belges nde yer alacağı hususu İç şler Bakanlığının uygun görüşü alınarak Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. İlk tesc l MADDE 13 (1) Tesc l şlem n n yapılab lmes ç n sah pl k belges, uygunluk belges, zorunlu mal sorumluluk s gortası pol çes ve özel tüket m verg s ödeme belges n n aslının braz ed lmes zorunludur. Ancak bu belgelere a t b lg ler n lg l kamu kurum veya kuruluşları le gerçek veya d ğer özel hukuk tüzel k ş ler n n elektron k ver ler üzer nden alınab lmes veya tey d hal nde, braz zorunluluğu aranmayab l r. Araçların İmal, Tad l ve Montajı Hakkında Yönetmel ğ n 2 nc maddes kapsamında t p onayı veya münfer t onay steğe bağlı olan ve bu Yönetmel ğ n 22 nc maddes n n k nc fıkrası kapsamında olan araçların tesc l nde, malatçı veya yetk l tems lc s tarafından düzenlenm ş olan aracın tekn k b lg ler n göster r belge uygunluk belges yer ne kabul ed l r. Tamamlanmamış araçların tesc l yapılmaz. (2) İlk defa tesc l yapılacak araçlarda lk muayene geçerl l k süres, uygunluk belges tar h başlangıç kabul ed lerek araç c nsler ne göre bel rlen r. 23/9/2004 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşlet lmes ve Araç Muayenes Hakkında Yönetmel kte bel rt len lk muayene süres n geç rm ş araçlar, b r aylık muayene süres ver lmek suret yle tesc l ed l r. (3) Model yılı olarak;

6 a) Tam aracın mal tar h, b) Tam aracın daha sonra b r aşamadan daha geç r lerek tamamlanmış araç olması durumunda, tam araç uygunluk belges ndek tar h, c) Tamamlanmamış aracın tamamlanması durumunda Tamamlanmış Araç Uygunluk Belges nde göster len tar h kabul ed l r. (4) Araçların g r ş şlem n yapan gümrük dareler tarafından, tesc l şlemler ne esas olmak üzere düzenlenen traf k şahadetnames n n b r örneğ veya bu belgede yer alan b lg ler gümrük şlem n n tamamlandığı tar hten t baren on beş gün ç nde elektron k ortamda; bunun mümkün olmaması hal nde se yazılı olarak Türk ye Noterler B rl ğ ne gönder l r. Bu fıkra kapsamında tesc l yapılacak araçların traf k şahadetnameler nde yer alan b lg ler tesc le yetk l olanlar tarafından Gümrük ve T caret Bakanlığı kayıtlarından elektron k ortamda sorgulanab l r. (5) Tesc le tab ve Türk ye de tesc l ed lecek olan araçları mal veya thal edenler; bu araçların uygunluk belges b lg ler le gerekl görülen d ğer b lg ler n güvenl elektron k mza kullanarak ARTES e kaydetmek zorundadır. (6) Araçları mal veya thal edenler tarafından ARTES e kayded len ve tesc l ed leceğ safhaya kadar el değ şt ren veya üzer nde tad lat yapılan araçlara l şk n değ ş kl kler n ARTES e şlenmes amacıyla, malatçı veya thalatçılar ç n b ld r m zorunluluğu get rmeye ve bu b ld r mler n usul ve esaslarını tesp t etmeye Mal ye Bakanlığının görüşünü almak suret yle Türk ye Noterler B rl ğ yetk l d r. (7) Araçların lk tesc l şlemler, aracın satın alınma veya traf k şahadetnames n n düzenlend ğ tar hten t baren üç ay ç nde lg l s ne göre herhang b r noter veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından elektron k ortamda gerçekleşt r l r. Bu süren n geç r lmes hal nde tesc l şlem n n yapılab lmes ç n traf k dar para cezası karar tutanağının düzenlenmes gerek r. (8) Satışı yapılan araçların tesc le esas şlemler Türk ye Noterler B rl ğ tarafından yetk lend r len kamu kurum veya kuruluşları le gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler aracılığıyla da yürütüleb l r. Bu durumda; a) Yetk ver lenler tesc l ç n gerekl b lg ler ARTES e güvenl elektron k mzalı olarak b ld r r. b) B ld r m üzer ne aracın tesc l nde herhang b r sakınca olmadığının anlaşılması hal nde tesc l şlem ARTES te gerçekleşt r l r. c) Tesc l şlem n n gerçekleşmes yle b rl kte b r ay süreyle geçerl araç tesc l ne l şk n geç c belge ve plaka basım talep belges oluşturulur. Belgeler yetk ver lenler tarafından k suret olarak basılır, kaşe veya mühür vurularak mzalanır. Belgeler n b rer suret araç sah b ne ver l r, b rer suret se d ğer belgelerle b rl kte beş yıl süreyle muhafaza ed l r. ç) Araç tesc l ne l şk n geç c belgen n düzenlend ğ tar hten t baren b r ay çer s nde araç sah b n n başvurusu üzer ne araç tesc l belges herhang b r noter tarafından basılır. Araç tesc l belges n n lg l s ne tesl m ed lmes le b rl kte araç tesc l ne l şk n geç c belge hükümsüz sayılır. d) Yetk lend r len gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler, tesc le esas yapacakları şlemler, noter onaylı protokol çerçeves nde başka gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler ne yaptırab l rler. Bu durumda gerekl belgeler protokolün taraflarınca beş yıl süreyle muhafaza ed lmek üzere yeterl sayıda düzenlen r. e) Yetk lend r len gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler n n oda s c l kaydı (t caret odası, sanay ve t caret odası, lg l esnaf odası ve benzer ) le verg kaydının bulunması gerek r. Ayrıca, yetk ver lecek k ş n n gerçek k ş olması hal nde lg l k ş n n, tüzel k ş l k olması hal nde se ş rket tems le yetk l olan k ş le ARTES te şlem yapmaya yetk verecekler k ş n n; malvarlığına, ulaşım araçları veya sab t platforma, topluma, kamu güvenl ğ ne, kamunun sağlığına, kamu barışına, genel ahlaka, m llete ve devlete, devlet n güvenl ğ ne, anayasal düzen ve bu düzen n şley ş ne karşı suçlardan hüküm g ymem ş olmaları şarttır. f) Araçları mal veya thal edenler, Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlenecek kamu kurum veya kuruluşları le gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler, çer ğ Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlenen ve ARTES te bulunan taahhütnameler güvenl elektron k mzaları le mzalamaları hal nde yetk lend r lm ş sayılır. Buna l şk n d ğer usul ve esaslar Türk ye Noterler B rl ğ n n resm nternet s tes nde yayımlanır. (9) Bu araçların tesc l n yapan noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından tesc l şlem elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se on beş ş günü çer s nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. (10) Bu madden n sek z nc fıkrasına göre yetk lend r lm ş gerçek veya özel hukuk tüzel k ş ler n denet m Kanunun 22 nc maddes n n dördüncü fıkrası uyarınca yapılır. Toplu thal ed len araçların satıldıktan sonrak tesc ller MADDE 14 (1) Toplu olarak thal ed len araçlar ç n lg l gümrük dareler nce ayrı ayrı düzenlenen traf k şahadetnameler, aracı thal eden gerçek veya tüzel k ş ye ve talep ed lmed kçe tesc le yetk l olanlara gönder lmez. (2) Bu araçları thal eden şletme, aracın satışı sırasında düzenled ğ faturada aracın menşe n göster r. (3) Bu madde kapsamında tesc l yapılacak araçların traf k şahadetnameler nde yer alan b lg ler tesc le yetk l olanlar tarafından Gümrük ve T caret Bakanlığı kayıtlarından elektron k ortamda sorgulanab l r. Çek c ve römorkların tesc l MADDE 15 (1) Çek c araçlar le yüklü ağırlığı 750 k logramın üstündek römork ve yarı römorklar (traktör römorkları har ç), bu Yönetmel kte bel rlenen usul ve esaslara uygun olarak ayrı ayrı tesc l ed l r. (2) Çek c araçlar le römork takacak araçların tesc l belgeler ne çekeceğ römorkun taşıma sınırı yazılır ve römorklarının arka kısımlarına Avrupa Topluluğu D rekt fler ve Avrupa Ekonom k Kom syonu Regülasyonu ECE R 70 e uygun k adet şaret levhası takılır.

7 (3) Traktör römorkları se ayrı olarak tesc l ed lmey p, başvuru hal nde sah pl k ve tekn k belges ndek gerekl b lg ler, çekecek traktörün tesc l belges n n lg l bölümüne şlen r. (4) Traktör römorklarının arka kısımlarına Avrupa Topluluğu D rekt fler ve Avrupa Ekonom k Kom syonu Regülasyonu ECE R 69 a uygun k adet şaret levhası takılır. (5) Traktöre a t tesc l belges ne bu madde kapsamında şlem yapılan traktör römorkuna da r kayıt konur. Römorkun sah pl k ve tekn k belges ne plakalı traktörün plaka sayısı ver lm şt r şerh şlen r. (6) Traktör römorklarının noterlerde yapılan b r şlem le başkasına satış veya devr hal nde, sah pl k ve tekn k belges ne kayıt konulur, ver len plaka ger alınarak ptal ed l r ve yen sah b adına tesc l şlemler yapılır. Engell lere a t araçların tesc l MADDE 16 (1) Engell lere a t araçların tesc l, araç sah b n n engell l k dereces n göster r sağlık raporu, lg l verg da res müdürlüğü tarafından düzenlenen özel tüket m verg s st snası uygulandığına da r özel tüket m verg s ödeme belges ve araçların tesc l ç n gerekl d ğer belgeler esas alınarak yapılır. (2) Araçların engell ler tarafından thal ed ld ğ durumlarda, traf k şahadetnameler nde yer alan şerhler aracın tesc l kayıtlarına şlen r. (3) Engell ler tarafından thal ed len araçlar gümrük dares n n zn olmadan ve gümrük verg ler ödenmeden engell olmayanlara ödünç ver lemez, k ralanamaz, devred lemez veya satılamaz. Ancak bu araçların lg l gümrük müdürlüğünün zn dah l nde engell k ş lere veya m rasçılarına ödünç ver lmes, k ralanması, devr veya satışında gümrük verg s n n ödenmes şartı aranmaz. (4) Araçların engell ler tarafından yurt ç nden lk kt sabında; a) Özel tert batlı araçların, engell ler tarafından b zzat kullanılmak amacıyla özel tüket m verg s nden müstesna olarak yurt ç nden lk kt sabında, tesc l kayıtlarına İlk kt sap tar h nden t baren beş yıl geçmed kçe özel tüket m verg s ödenmeden devr, satışı, h bes, nt fasının mülk yet muhafaza kaydıyla veya sa r şek llerde sözleşme le devr, tasarruf hakkının vekaletname le devred lmes, özel tert batının kaldırılması veya değ şt r lmes yasaktır. şekl nde şerh şlen r. b) Herhang b r engel bulunmayan k ş ler n kullanımına uygun olarak mal ed lm ş olan aracın tekn k donanımlarında h çb r değ ş kl k yapılmadan, engell k ş n n sağlık raporunda bel rt len tert batın lave aparatlarla taktırılmış olması hal nde bu aracın tesc l kayıtlarına yukarıdak (a) bend nde yer alan şerh n yanı sıra, Araç sah b n n eş, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından b r sürücü veya noterce düzenlenm ş ş akd ne bağlı olarak st hdam ed len b r sürücü tarafından da kullanılab l r. şekl nde şerh şlen r. Aracın engell veya bu k ş ler tarafından her k şek lde de kullanılab leceğ n n yetk l kurum veya kuruluş tarafından belgelend r lmes şarttır. c) Aracın sürülmes ne yönel k özel tert batı olmayan ve engell l k dereces %90 ve üzer olan engell ler tarafından özel tüket m verg s nden müstesna olarak yurt ç nden lk kt sabı yapılan taşıtların tesc l kayıtlarına İlk kt sap tar h nden t baren beş yıl geçmed kçe özel tüket m verg s ödenmeden devr, satışı, h bes, nt fasının mülk yet muhafaza kaydıyla veya sa r şek llerde sözleşme le devr, tasarruf hakkının vekaletname le devred lmes yasaktır. şekl nde şerh şlen r. (5) Daha önce tesc l yapılmış olan araçların, engell l k dereces %90 ın altında olması hal nde özel tert bat yapılmak şartıyla; engell l k dereces %90 ve üzer nde olması hal nde se özel tert bat yapılmaksızın engell ler adına tesc l yapılab l r. (6) Özel tert batlı araçların tad lat veya montaj belgeler nde yer alan tert bat kodu tesc l kayıtlarına şlen r. (7) Z h nsel engell lere a t araçların tesc l ç n, vel ya da vas ler tarafından araç neden yle doğab lecek hukuk ve ceza sorumlulukları kabul ett kler ne da r noterde düzenlenm ş taahhütnamen n tesc l anında ver lmes zorunludur. (8) Özel tüket m verg s st snası le ed n len araç tesc l ed lmeden önce, st snadan yararlandırılan engell k ş n n ölümü hal nde tesc l şlem aracın verg s ödenmek suret yle yapılab l r. Yabancılara a t araçların tesc l MADDE 17 (1) Yabancı gerçek ve tüzel k ş ler tarafından yurt ç nden satın alınan veya yurt dışından get r len araçların tesc l, bu Yönetmel k uyarınca gerekl belgeler n brazı le noterler tarafından yapılır. Bu araçlara MA-MZ harf grubundan plaka ver l r. (2) Türk vatandaşlığından çıkmasına z n ver lenler n gümrük muaf yet kapsamında yurt dışından get rd kler ve gümrük dares tarafından düzenlenen belgede MA-MZ harf grubuna tesc l ed lmes gerekt ğ bel rt len araçları da b r nc fıkra kapsamında tesc l ed l r. Bu k ş ler n yurt ç nde ed nd kler araçlara se MA-MZ harf grubundan plaka ver lmez. (3) Tesc l şlem, yabancı gerçek k ş n n varsa geç c k ml k numarası, yoksa verg numarası esas alınarak yapılır. Yabancı tüzel k ş ler ç n verg numarasının bulunması zorunludur. (4) Bu madde kapsamında tesc l ed lecek araçlardan; a) Yurt ç nden alınarak tesc l ed len aracın tesc l kayıtlarına Araç sah b, eş ve çocukları veya noterce düzenlenm ş ş akd ne bağlı olarak st hdam ed len sürücüden başkası kullanamaz. şekl nde şerh, b) Yurt dışından get r len araçların tesc l kayıtlarına, gümrük müdürlüğü tarafından düzenlenen belgede yer alan şerh; bu belgede şerh yer almıyorsa Araç sah b, eş ve çocukları veya noterce düzenlenm ş ş akd ne bağlı olarak st hdam ed len sürücüden başkası kullanamaz. şekl nde şerh, c) Yabancı tüzel k ş ler adına tesc l ed lecek araçların tesc l kayıtlarına, Araç sah b tarafından bel rlenen en fazla altı k ş tarafından kullanılab l r. şekl nde şerh, tesc l kayıtlarına şlen r. (5) Türk vatandaşı le yabancı gerçek veya tüzel k ş ler n adına ortak yapılan tesc l şlemler nde bu madde uyarınca MA-MZ harf grubu plaka ver lmez, tesc l şlemler nde Türk vatandaşlarına l şk n hükümler uygulanır.

8 (6) D plomat k ve konsüler m syonlar le uluslararası kuruluşlar ve bunların d plomat k ve konsüler muaf yet bulunan mensupları tarafından thal ed len araçlar Dış şler Bakanlığınca onaylanmış ve Gümrük Müdürlükler nce şlem görmüş belgede, yurt ç nden ed n len araçlar se Dış şler Bakanlığının yazısında bel rt len plakaya tesc l ed l r. Tesc l ed len araçların b lg ler elektron k ortamda; bunun mümkün olmaması hal nde se yazılı olarak Dış şler Bakanlığına b ld r l r. (7) CC/CD panel plaka (Ek:5/L) ver len d plomatlara a t araçların tesc l belges ve kayıtlarına CC/CD panel plaka taşıyab l r bares yazılır. (8) CC panel plaka taktırmak üzere Dış şler Bakanlığından alınan k ml k kartı le başvuru yapan fahr başkonsoloslar ve fahr konsolosların, Dış şler Bakanlığınca ver lm ş olan k ml k kartında bel rt len lde şahısları veya ş rketler adına tesc ll b r adet araca, mevcut tesc l plakalarının yanında CC panel plakalardan ver leb l r. Satış veya dev r şlem yapılan araçların noterler tarafından tesc l MADDE 18 (1) Tesc l ed lm ş araçların her çeş t satış ve dev rler, satış veya devr yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar verg s, gec kme fa z, gec kme zammı, verg cezası ve traf k dar para cezası, 25/6/2010 tar hl ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşk lat ve Görevler Hakkında Kanunun 30 uncu maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücret borcu ve taşıt üzer nde satış ve/veya devr kısıtlayıcı herhang b r tedb r veya kayıt bulunmadığının ve traf kten çek lm ş veya çek lecek araçlar har ç olmak üzere aracın geçerl muayenes le zorunlu mal sorumluluk s gortasının bulunduğunun tesp t ed lmes hal nde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeş t satış ve dev r şlemler geçers zd r. (2) Resm araçların satış veya dev rler lg l kurum veya kuruluşların tab oldukları mevzuata göre yapılır. (3) İş mak neler n n satış ve dev rler se araç üzer nde satış ve/veya devr kısıtlayıcı herhang b r tedb r veya kayıt bulunmaması hal nde, araç sah b adına düzenlenm ş araç tesc l belges esas alınarak noterler tarafından yapılır. Satış veya dev r şlem elektron k ortamda tesc l yapan lg l kuruluşa b ld r l r. Elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se satış veya dev r şlem ne l şk n belgen n b r suret üç ş günü çer s nde tesc l yapan lg l kuruluşa gönder l r. (4) Satış veya dev r şlem sırasında araca a t tesc l belges veya geçerl l k süres b tmem ş olmak kaydıyla araç tesc l ne l şk n geç c belge, bu belgeler n zay olduğunun lg l s tarafından beyan ed lmes ve zay b lg s n n lg l kolluk b r m tarafından elektron k ortamdak kayıtlara şlend ğ n n noterlerce anlaşılması hal nde se elektron k ortamdak tesc l kayıtları esas alınır. (5) Noterlerce yapılacak satış veya dev r şlem sırasında, araca a t tesc l belges veya araç tesc l ne l şk n geç c belge üzer ndek b lg ler le aracın elektron k ortamdak kayıtları arasında farklılık olduğunun anlaşılması durumunda, elektron k ortamdak kayıtlar esas alınır. (6) Araç b lg ler nde eks kl k veya yanlışlık olduğunun anlaşılması hal nde, noterler tarafından tesc le esas b lg ve belgeler ncelend kten ve tesc l kayıtlarında düzeltme yapıldıktan sonra satış veya dev r şlem yapılır. (7) Satış veya dev r şlem noterler tarafından elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se üç ş günü çer s nde lg l verg da res ne yazılı olarak b ld r l r. (8) Tesc l ed lmem ş araçların satın alma veya gümrükten çekme tar h nden t baren üç ay ç nde satış ve dev rler, sah pl k belgeler esas alınarak noterler tarafından yapılır. (9) Araçların satış veya dev rler sırasında noterler tarafından yapılacak şlemler ve araç tesc l belges n n düzenlenmes le bu belgeler n araç sah pler ne tesl m ne l şk n usul ve esaslar, Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. (10) Satış veya dev r sırasında mevcut tekn k özell kler neden yle alıcı tarafından hukuk veya f l nedenlerle kullanılması mümkün olmayan (özel tert batlı engell aracı, ambulans vb.) araçlar le Yönetmel ğ n 9 uncu maddes b r nc fıkrası kapsamındak araçların traf kten çek lmek şartıyla satış veya devr yapılır. (11) Satış veya devr yapılacak aracın sefer görev emr bulunması hal nde, noter tarafından alıcıya gerekl tebl gat yapılır ve aracın yen sah p b lg s elektron k ortamda, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se yazılı olarak aracın görevlend r ld ğ İl Afet ve Ac l Durum Müdürlüğüne gönder l r. (12) Noterler tarafından yapılan araç satış veya dev r şlemler n n tamamlanmasıyla alıcı adına noterlerce araç tesc l belges düzenlen r, gerekl b lg ler elektron k ortamda saklanır. (13) Hac z, müsadere, elkoyma, buluntu, traf kten men g b nedenlerle; cra müdürlükler, verg da res müdürlükler, m ll emlak müdürlükler le d ğer yetk l kamu kurum veya kuruluşları tarafından satışı yapılan araçların satışa l şk n b lg ler elektron k ortamda ARTES e; bunun mümkün olmaması hal nde se satış yazısı üç ş günü çer s nde yazılı olarak Türk ye Noterler B rl ğ ne gönder l r. Gönder len b lg ler Türk ye Noterler B rl ğ tarafından ARTES e kayded l r. Alıcılar herhang b r noterden b r ay çer s nde adlarına araç tesc l belges almak zorundadırlar. Alıcıların araç tesc l belges almak ç n süres nde başvurmamaları hal nde, bu araçlar alıcıları adına Türk ye Noterler B rl ğ tarafından aracın re sen tesc l ed ld ğ ne da r şerh ver lmek suret yle tesc l ed l r. (14) Re sen tesc l şlem yapılacak araçların tesc l ne l şk n usul ve esaslar Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. (15) 1/5/2010 tar h nden önce noterler tarafından satış veya devr yapılan araçların tesc l ed lmem ş olması hal nde, satıcının noter satış sözleşmes le b rl kte herhang b r noterl ğe başvurusu üzer ne bu araçlar aracın re sen tesc l ed ld ğ ne da r şerh ver lmek suret yle alıcıları adına re sen tesc l ed l r. (16) 21/11/2012 tar hl ve 6361 sayılı F nansal K ralama, Faktor ng ve F nansman Ş rketler Kanunu kapsamında k ralanan araçlar; a) K racı adına satın alma hakkının oluştuğu andan t baren otuz günlük süre ç nde k racı tarafından aracın kend adına tesc l n n yaptırılmaması veya k ralayana ade ed lmemes,

9 b) Taraflar arasında yapılan sözleşmede aracın k racı adına re sen tesc l ed leceğ hususunda karara varılmış ve k racıya konu hakkında tebl gat yapılmış olması veya adres nde bulunmadığından tebl gatın yapılamadığının belgelenmes, hal nde f nansal k ralama ş rketler tarafından herhang b r notere başvurulması durumunda aracın re sen tesc l ed ld ğ ne da r şerh ver lmek suret yle k racısı adına tesc l ed l r. Mülk yet n saklı tutulması kaydıyla araçların satış ve tesc ller MADDE 19 (1) Mülk yet n saklı tutulması kaydıyla yapılacak araç satışlarına l şk n sözleşmeler herhang b r noterde yapılab l r, ancak alıcının yerleş m yer noterl ğ ndek özel s c le kayded l r. (2) Satışı yapılan araçlar, alıcı adına tesc l ed l r ve tesc l kaydına mülk yet n saklı tutulduğuna da r şerh şlen r. İş mak neler n n tesc l le tesc l plakaları MADDE 20 (1) İş mak neler n n tesc l şlemler aşağıdak esaslara göre yapılır: a) Resm kuruluşlara a t ş mak neler ; 1) Kamu kurum ve kuruluşlarına a t olan ş mak neler n n tesc l şlemler a t olduğu kurum veya kuruluşun lg l b r mler nde yapılır ve her mak ne ç n ayrı ayrı ş mak nası tesc l belges (Ek-1) düzenlen r. 2) Tesc l şlemler n n aynı kuruluşa a t ayrı ayrı b r mlerde yapılması hal nde tesc le a t b lg ler kurum veya kuruluşun merkez tesc l b r m nde toplanır ve mak neler n c nsler ne göre ayrı ayrı kayıtları tutulur. 3) Bu araçlarla karayoluna çıkılmasının gerekl olduğu hallerde, tesc l n yapan kuruluşça ş mak nası tesc l belges n n traf ğe çıkış zn ne a t bölüm doldurularak tasd k ed l r. 4) Bu şek lde karayoluna çıkacak araçların zorunlu mal sorumluluk s gortası yaptırmış olmaları zorunludur. b) Özel veya tüzel k ş lere a t olan ş mak neler n n şletme amacıyla veya lg s ne göre bu Yönetmel ğ n 9 uncu maddes nde bel rt len kuruluşlarca tesc ller araç sah b n n başvurusu üzer ne ş mak nası türünden araçların tesc l defter ne (EK-1/A) şlenmek suret yle yapılır ve Mal ye Bakanlığınca bastırılan ş mak nası tesc l belges tanz m ed lerek ver l r. 1) Araç sah pler, ş mak nes n n tanıtım özell kler n gösteren tekn k belgey veya araca a t tekn k b lg ler çeren b r belgey sah pl k belges le b rl kte braz etmek zorundadır. 2) Bu ş mak nes n n karayollarında sürülmes, tesc l belges ne ekl traf ğe çıkış z n belges n n tesc l yapan kuruluşça tasd k ed lerek ş mak nes sah b ne ver lmes le mümkündür. 3) Traf ğe çıkış zn ver l rken ş mak nes n n zorunlu mal sorumluluk s gortasının yapılmış olması ve Karayolları Genel Müdürlüğünden özel z n alınması zorunludur. Motorsuz taşıtların tesc l MADDE 21 (1) Kanunun 22 nc maddes b r nc fıkrasının (d) bend uyarınca gerekl görülmes hal nde beled yelerce tesc l yapılacak motorsuz taşıtlar ç n aşağıdak esaslar uygulanır: a) Taşıt sah pler n n k ml k b lg ler ve taşıtların c ns ve özell kler kayded l r. b) Her araç ç n, motorsuz taşıt tesc l belges (Ek-2) düzenlen r ve taşıt sah b ne ver l r. c) Bu araçlardan b s kletler n plakaları 10x15 sant metre, hayvanla çek len ve elle sürülenler n 15x20 sant metre en ve boyunda olur ve sacdan veya uygun b r maddeden yapılır. (2) Tesc l plakalarının zem n beyaz, harf ve rakamları s yah renkte olur, plakaları beled yelerce bel rlen r ve taşıtların arkalarına takılır. (3) Beled yelerce tesc l zorunlu kılınan araçların belge ve plaka alınmadan traf ğe çıkarılması yasaktır. (4) Bu araçları sürenler n belgeler ve belgeler nde göster len şartlara uyup uymadıkları beled ye traf k b r mler nce de denetleneb l r. Araçlar üzer nde yapılan değ ş kl kler n b ld r lmes ve tesc l MADDE 22 (1) Araçların İmal, Tad l ve Montajı Hakkında Yönetmel kte bel rt len şek llerde yapılan her türlü tekn k değ ş kl k le aracın reng ne l şk n değ ş kl kler, değ ş kl k sonrası aracın muayenes n n yapılmış olması koşuluyla değ ş kl ğ n meydana geld ğ tar hten t baren otuz gün ç nde herhang b r notere başvuru yapılarak ARTES e şlen r. İlg l değ ş kl k araç tesc l belges nde yer alan b lg lerden herhang b r n değ şt r yor se yen araç tesc l belges basılır. (2) Emn yet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sah l Güvenl k Komutanlığına a t özel amaçlı taşıtlar le kamu düzen n n sağlanmasında kullanılmak üzere tasarımlanmış ve mal ed lm ş bu kurumlara a t d ğer taşıtlar üzer nde yapılan tekn k değ ş kl klerde, Araçların İmal, Tad l ve Montajı Hakkında Yönetmel k kapsamında düzenlenmes gereken belgeler aranmaz. İlg l b r mler n veya tekn k değ ş kl ğ yaptırdıkları f rmaların yetk l mühend sler tarafından düzenlenen tekn k belgeye göre şlem yapılır. (3) Araçlar üzer nde tekn k değ ş kl k yapan veya yapılan değ ş kl klere l şk n belgeler onaylayan k ş veya kuruluşlara, bu değ ş kl kler n ARTES'e şlenmes amacıyla b ld r m zorunluluğu get rmeye ve bu b ld r mler n yapılmasına l şk n usul ve esasları bel rlemeye Mal ye Bakanlığının görüşü alınmak suret yle Türk ye Noterler B rl ğ yetk l d r. (4) Üzer nde değ ş kl k yapılıp da süres ç nde b ld r lmeyen araçlar, değ ş kl k belgelend r l p noterler tarafından tesc l ed l nceye ve araç tesc l belgeler ne şlen nceye kadar traf kten men ed l r. (5) Tesc l ed len araç üzer nde yapılan her türlü şlem ve değ ş kl kler elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. Araçlarda kullanılan yazı, res m ve şaretler n tesc l MADDE 23 (1) Araç şleten n t car ad veya unvanı le şletmec kuruluşun tanıtımına yönel k logo, amblem ve benzer mah yettek yazı, res m ve şaretler aracın camları, tekerlekler, ön ve arka kısımları dışındak alanlar

10 üzer nde bulunab l r. Otobüs ve m n büsler n ayrıca ön ve arkalarına şleten n kısa t car ad veya unvanı da yazılab l r. Alkol ve tütün reklamı çeren yazı, res m ve şaretler n kullanımı yasaktır. (2) Başvuru sırasında aracın tesp t muayenes n n yapılmış olması koşuluyla araç şleten n tesc l n talep ett ğ yazı, res m ve şaret kullanım hakkı olduğuna da r yazılı beyanının ya da belgen n brazı le bu madde kapsamındak tesc l taleb n n araç sah b olmayan şleten tarafından talep ed lmes hal nde, araç sah b n n muvafakat gerek r. (3) Sürücü kursunda adaylara eğ t m vermek ç n kullandırılan araçlar le m n büs ve otobüsler n ön ve arka kısımlarında da yazı, res m ve şaret kullanılab l r. (4) Bu madde kapsamında tesc l ed len yazı, res m ve şaretler aracın tesc l belges ve kayıtlarına logoludur veya yazısı, resm, şaret mevcuttur şekl nde şlen r. BEŞİNCİ BÖLÜM Geç c Traf k Belgeler Geç c traf k belgeler ve geç c plakaların ver lme esasları MADDE 24 (1) B r yerden d ğer b r yere götürülme, protot p veya yol test, göster yapılması g b nedenlerle geç c olarak traf ğe çıkarılacak araçlar le thal ve hraç ed len araçlara, geç c belgen n c ns ne uygun harcın yatırılmış olması şartıyla ve lg l maddeler ndek usul ve esaslara göre noterler tarafından geç c traf k belges ver l r. Geç c traf k belges ve geç c plakaları ARTES e şlen r. (2) Bu belgeler, geç c plakaları le b rl kte kullanılır. (3) Geç c traf k belgeler n n, süres geç r lerek veya başka araçlarda kullanılması hal nde belge ve plakalar ger alınır, araçlar traf kten men ed l r. A Geç c traf k belges ve geç c plakalar MADDE 25 (1) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges ; a) Protot p veya yol test yapılacak araçlar ç n malatçı veya thalatçı f rmalar, otomot v konusunda araştırma yapan kurum, kuruluş veya tekn k h zmet kuruluşlarına T harf grubu plakalı, b) Fabr ka, depo, gümrük satış yer, teşh r yer, bay ve benzer yerler arasında sürülecek araçların nakl amacıyla malatçı veya thalatçı f rmalar, bu f rmaların yetk verd ğ araç satıcılığı yapan bay ler le taşıma şler organ zatörlüğü yapanlara; yurt dışından satın alınan veya yurt dışına satılan araçların karayollarında sürülerek götürülmes veya get r lmes ç n Ulaştırma, Den zc l k ve Haberleşme Bakanlığından uluslararası ve yurt ç taşıma şler organ zatörlüğü yetk belges almış olan gerçek ve tüzel k ş lere G harf grubu plakalı, olarak b r yıl süre le ver len belged r. (2) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges nde b rden fazla plaka ver lemez. Ancak f rmalar b rden fazla yetk belges ç n müracaat edeb l rler. (3) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges ne st naden düzenlenen A Geç c Traf k Belges ve bu belge le kullanılan "G" plakanın geçerl l k süres ; aynı l sınırları çer s nde y rm dört saat, şeh rlerarası ve uluslararası yollarda aracın götürüleceğ yer n uzaklığına göre en fazla altı gündür. Bu plakalı araçların A Geç c Traf k Belges nde bel rt len güzergâh dışında kullanılması ve bu araçlarla yük ve yolcu taşınması yasaktır. (4) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges ne st naden düzenlenen A Geç c Traf k Belges ve bu belge le kullanılan "T" plakalı araçlar, A Geç c Traf k Belges nde bel rt len süre çer s nde ülke genel nde herhang b r yer kısıtlamasına tab olmaksızın kullanılab l rler. (5) "G" ve "T" plakalar ç n kullanılan A Geç c Traf k Belges, A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges bulunan f rmalarca k suret olarak düzenlen r. B r suret üç yıl süre le saklanır. Bu belgeler yetk l lerce her zaman denetleneb l r. (6) Bu belge ve plakalar, A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges n n lg l f rmaca onaylanmış fotokop s le b rl kte geçerl d r. (7) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges n n süres sonunda yen den talep ed lmes hal nde, önceden ver lm ş yetk belges le plakaların ades zorunludur. Süres b ten yetk belges le önceden tahs s ed lm ş plakalar ade ed lmed kçe yen s ver lmez. (8) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges ne st naden ver lecek "G" ve "T" plakalar arasındak rakamlardan oluşur. (9) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges başvurusu herhang b r notere yapılır. Başvuru sırasında; a) Talep edenler n her türlü hukuk ve mal sorumluluğu kabul ett kler n ve yetk belges n hang amaçla kullanacaklarını bel rtmeler, b) Her araç ç n c nsler ne göre plakaya bağlı olarak yaptırılmış zorunlu mal sorumluluk s gortasının bulunması, c) Gerekl harcın ödenmes, ç) Taşıma şler organ zatörlüğü yapanlar ç n Ulaştırma, Den zc l k ve Haberleşme Bakanlığından lg l yetk belges n n alınmış olması, d) Protot p veya t p onayı olmayan, yol test yapılacak mal, thal ve hraç araçlar ç n tanıtım numaralarından bağımsız olarak B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığından z n belges n n alınmış olması (T p onayı olması hal nde B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığından z n şartı aranmaz.), e) İthal araçlar ç n satış sonrası h zmet yeterl l k belges n n bulunması gerek r. (10) Protot p veya yol test amacıyla "T" plakası ver len araçlar, h çb r şek lde taşıma sınırı üstünde yükleme yapılmamak üzere, yüklü olarak da test ed leb l rler. Gerekt ğ nde B l m, Sanay ve Teknoloj Bakanlığından z n alınmak şartıyla tekn k açıdan müsaade ed len yükle yükleneb l rler. Bu araçlarda, sürücünün dışında gereğ kadar ek sürücü ve uzman bulunab l r.

11 (11) A Geç c Traf k Belges Düzenleme Yetk Belges le geç c traf k belgeler n n düzenlenmes ne l şk n usul ve esaslar İç şler Bakanlığının görüşü alınarak Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. C Geç c traf k belges ve geç c plakalar MADDE 26 (1) Araç sah b n n her türlü hukuk ve mal sorumluluğu kabul ett ğ ne da r beyanı ve başvurusu üzer ne; satıldığı veya bulunduğu yerden tesc l ed leceğ ve bulundurulacağı veya onarımının yapılacağı yere kadar götürülecek olup, zorunlu mal sorumluluk s gortası bulunan ve gerekl harcı ödenm ş araçlara, herhang b r noter tarafından altı gün süre le geçerl C Geç c Traf k Belges ve plaka basım belges ver l r. (2) Traf kten çek lm ş olan araçlara da C Geç c Traf k Belges ver leb l r. D Geç c traf k belges ve geç c plakalar MADDE 27 (1) Yurt dışından get r len veya yurt dışına götürülen araçların karayollarında sürülerek götürülmes veya get r lmes ç n araç sah b veya satıcının başvurusu üzer ne herhang b r noter tarafından otuz gün süre le geçerl D Geç c Traf k Belges ve plaka basım belges ver l r. (2) Başvuru sırasında her türlü hukuk ve mal sorumluluğun kabul ed ld ğ n n beyan ed lmes, get r lecek ya da götürülecek araçların c ns, sayı ve n tel kler le araçların get r leceğ ya da götürüleceğ ülken n bel rt lmes gerek r. Başvuruya konu ed len her b r araç ç n proforma fatura örneğ veya sah pl k belges n n brazı le aracın zorunlu mal sorumluluk s gortasının bulunması ve gerekl harcının ödenm ş olması gerek r. (3) Yurtdışından get r lecek araçlar ç n ver len geç c belge ve plakalar, araçlara bulundukları ülkede get r leceğ gün takılır ve yurda gel şler nde aracın tesc l ed leceğ notere ade ed l r. (4) Yurtdışına götürülecek araçlar ç n ver len geç c belge ve plakalar se karayoluna çıkarılacakları zaman araçlara takılır. E Geç c traf k belges ve geç c plakalar MADDE 28 (1) Türk ye ye kes n olarak thal ed lmek üzere get r len araçlar le asıl yerleş m yer yabancı memleketlerde olan Türk ve yabancı tur stler har c nde kalan ve resm veya özel sektörlerde çalışmak üzere gelen yabancı k ş lere ve b l m adamlarına a t araçlara gümrük dareler tarafından, yabancı plakalarının sökülmes sonrasında, g r ş şlemler yapılacak gümrüğe kadar kullanılmak üzere zorunlu mal sorumluluk s gortasının yaptırılmış olması ve gerekl harcının ödenmes şartlarıyla altı gün süreyle geçerl E Geç c Traf k Belges ve plaka basım belges ver l r. (2) Ülkem zden trans t geçecek olup geç c plaka ve yol belges n n süres b tm ş ya da süres ülkem z geçmeye yetmeyecek olan araçlara g r ş şlem yapan gümrüklerce, çıkış şlemler yapılacak olan gümrüğe tesl m ed lmek üzere zorunlu mal sorumluluk s gortasının yaptırılmış olması ve gerekl harcının ödenmes şartlarıyla E Geç c Traf k Belges ver l r. F Geç c traf k belges ve geç c plakalar MADDE 29 (1) Dış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarının, bulundukları ülke mevzuatı gereğ nce belge ve plakaları ger alınan plakasız araçları le yurdumuza gel şler nde; g r ş şlem yapan gümrük dareler tarafından ver len g r ş z n belges esas alınarak, araç sah b n n başvurusu üzer ne araçların yurtta kalış süres ne göre zorunlu mal sorumluluk s gortasının yaptırılmış olması ve gerekl harcının ödenmes şartlarıyla, herhang b r noter tarafından en çok üç ay süre le geçerl F Geç c Traf k Belges ve plaka basım belges ver l r. (2) Bu belge ve plakalar araç sah b tarafından, g d len ülkedek Türk tems lc l kler ne ptal ed lmek üzere tesl m ed l r. Ülkeler ndek olağanüstü haller neden yle ülkem ze g r ş yapan yabancılara a t araçlara geç c traf k belges ve tesc l plakası ver lmes MADDE 30 (1) Savaş, ç karışıklık, doğal afet ve benzer olağanüstü nedenlerle, ülkes nden ayrılmaya zorlanmış, ac l ve geç c koruma bulmak amacıyla k tlesel olarak veya bu k tlesel akın dönem nde b reysel olarak Türk ye Cumhur yet sınırlarına gelen veya bu sınırları geçen yabancıların beraberler nde get rd kler tesc ll araçlara, ülkede kaldıkları süre çer s nde kullanılmak üzere noterler tarafından geç c traf k belges ve özel olarak bel rlenen harf grubundan tesc l plakası ver l r. (2) Bu kapsamdak araçlara geç c traf k belges ve tesc l plakası düzenlen nceye kadar kullanılmak üzere yurdumuza g r şler sırasında lg l gümrük dares tarafından, ülkem zde geçerl zorunlu mal sorumluluk s gortası yaptırılmış olması şartı le on beş gün süreyle geçerl Geç c G r ş Yol Belges (Ek-3) ver l r. Geç c G r ş Yol Belges ver len ve henüz geç c traf k belges ve tesc l plakası düzenlenmeyen araçlara yurt dışına çıkış zn ver lmez. (3) Geç c traf k belges ve tesc l plakası ver lmes ç n başvuru sırasında aracın yabancı ülkedek tesc l belges, ülkem zde geçerl zorunlu mal sorumluluk s gorta pol çes, varsa Geç c G r ş Yol Belges ve 13/10/2014 tar hl ve 2017/6883 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı le yürürlüğe konulan Geç c Koruma Yönetmel ğ uyarınca araç sah b ne ver len Geç c Koruma K ml k Belges /Yabancı Tanıtma Belges n n brazı ve aracın geçerl muayenes n n bulunması zorunludur. (4) Bu madde kapsamında tesc l yapılan aracın kayıtlarına, Geç c belge ve tesc l plakası üzer nden başkasına satılamaz, devred lemez, k ralanamaz, ödünç ver lemez, geç c traf k belges nde adı kayıtlı k ş, eş veya belgede adı kayıtlı k ş n n alt ya da üst soyu dışındak k ş ler tarafından kullanılamaz. şekl nde şerh şlen r. (5) Bu araçlarla yurt dışına çıkış yapılacak olması hal nde, geç c traf k belges ve tesc l plakalarının bu belge ve plakaları düzenleyen notere ade ed lerek, yurt dışına çıkışın yapılacağı gümrük dares ne kadar kullanılmak üzere yed gün süreyle geçerl Geç c Çıkış Yol Belges alınması zorunludur. Bu süre sonunda yurt dışına çıkış yapmadığı tesp t ed len araç traf kten men ed l r ve men b lg s, şlem yapan traf k b r m tarafından elektron k ortamda kayded l r. Bu halde, araca yen den üç gün süreyle geçerl Geç c Çıkış Yol Belges düzenlen r. Süre sonunda y ne yurt dışına çıkış yapmadığı tesp t ed len araç, başvuracağı herhang b r noterden yen den geç c traf k belges ve tesc l plakası alınıncaya kadar traf kten men ed l r.

12 (6) Geç c olarak tesc l ed lmek üzere geç c g r ş yol belges veya geç c traf k belges ve tesc l plakası ver len yabancı plakalı araçlara l şk n b lg ler kanunlardak st snalar har ç olmak üzere lg l kurum ve kuruluşlarla sınırlı olarak paylaşılab l r. Bu fıkra kapsamında yapılacak ver paylaşımının usul ve esasları Emn yet Genel Müdürlüğü ve Türk ye Noterler B rl ğ arasında yapılacak olan protokolle bel rlen r. (7) Geç c traf k belges ve tesc l plakasının şekl, çer ğ, geçerl l k süres, geç c traf k belges ve tesc l plakası ver lmes, ades le araca a t mevcut belge ve plakaların saklanması, ades le bu şlemlere a t d ğer usul ve esaslar İç şler Bakanlığının görüşü alınmak suret yle Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. (8) Geç c olarak tesc l ed len araçların muayene, s gorta, verg ve harçları le bu madden n uygulanmasına da r d ğer şlemlere l şk n usul ve esaslar lg l bakanlık, kurum veya kuruluşlarca bel rlen r. (9) Hang ülkelerde olağanüstü haller n yaşandığı ve olağanüstü haller n süres Adalet, İç şler ve Dış şler Bakanlığı le Başbakanlık Afet ve Ac l Durum Yönet m Başkanlığınca müştereken hazırlanacak usul ve esaslarla bel rlen r. ALTINCI BÖLÜM Tesc l Plakaları Tesc l plakası ver lmes ve kullanılması MADDE 31 (1) İlk defa tesc l yapılan her araca, araç sah b n n tesc le esas adres n n bulunduğu yerdek l kodu, harf ve rakam grubunu çeren b r tesc l plakası tahs s ed l r. Plaka değ ş kl ğ n n talep ed leb leceğ durumlar saklı kalmak üzere, tesc l ed lm ş araçlarda satış ve dev r sonrası aracın mevcut plakası yen araç sah b ne devred l r. (2) F nansal k ralama yoluyla k ralanan ve lk defa tesc l yapılacak araçlara, k racının tesc le esas adres n n bulunduğu yerdek l kodu, harf ve rakam grubunu çeren tesc l plakası da tahs s ed leb l r. Bu araçların tesc l nde araç sah b le b rl kte k racı b lg ler de kayıt altına alınır. (3) Araç tesc l şlem sırasında ver lecek tesc l plakalarının bel rlenmes usulü, Emn yet Genel Müdürlüğü ve Türk ye Noterler B rl ğ arasında yapılacak protokolde bel rlen r. (4) Noterler, lg l tesc l kuruluşları ve Türk ye Noterler B rl ğ tarafından yetk lend r len kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen plaka basım talep belges yazılı veya elektron k ortamda braz ed lmeden plaka basımı yapılamaz. Plaka basım talep belges veya buna l şk n elektron k b ld r m, plakayı basan kuruluş tarafından en az üç yıl süre le muhafaza ed l r. Tesc l plakalarında, plaka basım şlem n gerçekleşt ren kuruluşun mührü bulunur. (5) Araç muayenes nde, tesc l plakası standart dışı kabul ed l p ağır kusur ver len araçlar ç n, araç muayene raporunun brazı hal nde, plaka basımında plaka basım talep belges aranmaz. (6) Bu Yönetmel k kapsamında noterler tarafından tesc l ed len araçların plakalarının ptal durumunda ade ed len plakalar noterler tarafından Türk ye Noterler B rl ğ n n bel rled ğ usul ve esaslara göre mha ed l r. Tesc l plakalarının takılma yerler ve sayıları MADDE 32 (1) Tesc l plakaları araçlara aşağıda göster ld ğ şek lde ve sayıda takılır: a) Motorlu b s klet ve motos kletlere; yerden 20 la 150 sant metre yüksekl kte araç arka kısmında ve araç boyuna eksen ne d k olacak şek lde b r adet, b) Römork ve yarı römorklara arkada yerden 30 la 120 sant metre yüksekl kte römork boyuna eksen ne d k olacak şek lde b r adet, c) Yük motos kletler le d ğer motorlu araçlara; b r ön, d ğer arkada yerden 30 la 120 sant metre yüksekl kte araç boyuna eksen ne d k olacak şek lde k adet, ç) Traktörlerde; b r ön, d ğer arkada yerden 30 la 400 sant metre yüksekl kte araç boyuna eksen ne d k olacak şek lde k adet takılır. d) Tesc l plakaları, aracın boyuna eksen nde veya sol tarafında, alt kenarı aracın tampon alt sev yes n n üstünde kalacak, yanlarından taşmayacak, sallanmayacak, düşmeyecek ve kolayca okunab lecek şek lde takılır. e) Takılacak yerler n uygun olmaması hal nde; 1) 11x52 sant metre en ve boyundak ön plaka arkaya, 2) Araç eksen üzer ne yerleşt r lecek olanlar sol tarafa, 3) Arka plakaların üst kenarı 200 sant metreye kadar, takılır. Ayrıca plaka ç n özel yer bulunanlara küçük ölçüde plaka takılab l r. f) Last k tekerlekl traktör römorklarına, traktöre ver len numarayı taşıyan plaka, d ğer araçlarla çek len römork ve yarı römorklara kend ler ç n ver len plakalar takılır. Tesc le tab olmamakla beraber, yüklü ağırlığı 750 k lograma kadar olan römork veya yarı römorkların arkasına çeken araca ver len numarayı taşıyan plaka takılır veya resmed l r. g) İş mak neler ne de bu Yönetmel kte göster len ölçü ve esaslara uygun plaka takılır (Ek-4). Plaka takılacak yer olmayanların uygun kısımlarına aynı ölçülerde yazılarak resmed l r. Bu araçlar üzer nde ayrıca lg l kuruluşu tanıtan tam veya kısaltılmış yazılar bulunur. N tel k ve ölçüler MADDE 33 (1) Tesc l plakalarının n tel kler ne ve ölçüler ne a t esaslar aşağıda göster lm şt r: a) N tel kler 1) Tesc l plakaları, 0.97 m l metre kalınlığında DIN 1745 standardına uygun AL 99,5 F11 ½ sertl kte, ger lme kuvvet N/m l metre, % 0.2 akıcılık sınırı, en az 90 N/m l metre, uzama d renc en az % 6 (a 10) standardında d kdörtgen b ç m nde alüm nyumdan yapılır. 2) Harf ve rakamlar le plaka kenarları preste en az 1, en çok 3 m l metre kabartılır ve köşeler 1 sant metre yarıçapla yuvarlatılır. Plaka kenarları (bordürü) gen şl ğ 5 m l metre olur.

13 3) Geç c plakalardan gümrük plakaları le altı güne kadar ver len plakalar plast kten yapılır. Bunların üzer nde ayrıca sol üst köşeden sağ alt köşeye doğru 2 sant metre gen şl kte beyaz renkl b r bant bulunur. b) Ölçüler 1) Motorlu b s klet, motos klet, yük motos klet ve last k tekerlekl traktörlerde 15x24 sant metre, 2) Otomob l, kamyonet, m n büs, kamyon, çek c ve otobüslerde ön plaka 11x52, arka plaka 11x52 veya 21x32 sant metre; plaka yerler n n bu ölçülere uymaması hal nde ölçüler 15x30 sant metre en ve boyda olur. 3) Harf ve rakam gruplarının plaka üzer ndek yerler le gen şl k, yüksekl k, ç zg kalınlığı ve aralıklarına a t ölçüler; Ek-5, Ek-5/A, Ek-5/A1, Ek-5/B, Ek-5/B1, Ek-5/C, Ek-5/C1, Ek-5/D, Ek-5/D1, Ek-5/E, Ek-5/E1, Ek-5/F, Ek- 5/F1, Ek-5/G, Ek-5/G1, Ek-5/G2, Ek-5/H, Ek-5/H1, Ek-5/H2, Ek-5/J, Ek-5/J1, Ek-5/J2, Ek-5/K, Ek-5/K1, Ek-5/K2, Ek-5/L, Ek-5/M, Ek-5/N şek llerde göster lm şt r. Tesc l plakaları harf ve rakam grupları MADDE 34 (1) Tesc l plakalarında; l kod numarasından (Ek-6) sonra k l harf üçlü rakam, tekl harf dörtlü rakam ve üçlü harf k l rakam le k l harf dörtlü rakam, tekl harf beşl rakam ve üçlü harf üçlü rakamdan oluşan harf ve rakam grupları bulunur. (2) Tesc l plakaları, İç şler Bakanlığının görüşü alınmak suret yle Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlenecek l stelerdek l kod numaraları, harf ve rakam gruplarından sıra esasına göre tahs s ed l r. (3) Tesc l plakaları; a) Taşıt Kanununun (2) sayılı cetvel nde makam h zmetler ne tahs s ed len araçlar le emn yet araçlarına A- AA-AAA harf, b) D plomat k ve konsüler m syonlar le uluslararası kuruluşlar ve mensuplarının araçlarına CC, CD, CG, CM harf gruplarından; Büyükelç l kler ve uluslararası kuruluşlar le bunların d plomat k muaf yet bulunan mensuplarının araçlarına CD, CM, Başkonsolosluklar le bunların konsüler muaf yet bulunan mensuplarının araçlarına CC, CG harf, c) Çeş tl nedenlerle yurdumuzda bulunan yabancı k ş ler n araçlarına, MA dan MZ ye kadar harf, ç) Geç c traf k belges alınan araçlardan protot p veya yol test ç n kullanılacaklara T, d ğerler ne G harf ve dörtlü rakam, d) Geç c gümrük plakalarına GMR harf ve üçlü rakam, e) Jandarma Genel Komutanlığına a t araçlara, JAA dan JZZ ye kadar harf ve üçlü rakam, f) Sah l Güvenl k Komutanlığına a t araçlara, SGH harf ve üçlü rakam, gruplarından ver l r. (4) Gerekl görülen yerlerde, t car amaçla çalışan araçlara UKOME veya traf k kom syonlarından karar almak şartıyla bel rlenecek harf gruplarından plaka ver leb l r. Bu şek lde bel rlenen harf ve rakam grupları Türk ye Noterler B rl ğ ne b ld r l r. Tesc l plakaları zem nler le harf ve rakam gruplarının renkler MADDE 35 (1) Plaka zem nler le harf ve rakam gruplarının renkler (Ek-7, 7/A, 7/B, 7/C) dek değerlere uygun olarak; a) Resm araçlara takılacak plakalarda zem n s yah, harf ve rakamlar beyaz, b) Resm olmayan araçlara takılacak plakalarda zem n beyaz, harf ve rakamlar s yah, c) Emn yet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sah l Güvenl k Komutanlığı araçlarına takılacak plakalarda zem n mav, harf ve rakamlar beyaz, ç) Büyükelç l kler ve uluslararası kuruluşlar le bunların d plomat k muaf yet bulunan mensuplarına a t araçlara takılacak plakalarda zem n beyaz, harf ve rakamlar yeş l; Başkonsolosluklar le bunların konsüler muaf yet bulunan mensuplarına a t araçlara takılacak plakalarda zem n yeş l, harf ve rakamlar beyaz, d) Yerleş m yer yabancı memlekette olan ve Türk ye ye geç c b r süre ç n çalışmak, tetk k ve tahs lde bulunmak gayes yle ve tur st k amaçla veya çeş tl nedenlerle gelen yabancı k ş ler le yabancı ş rketler n ülkem zde bulundukları sürece, thal şlem ne tab olmayan ve yurt dışından get rd kler araçları le ülkem zde ed necekler araçlarına ver len MA-MZ grubu plakalarda zem n beyaz, harf ve rakamlar s yah, e) Geç c plakalarda zem n sarı, harf ve rakamlar s yah, f) Geç c gümrük plakalarında zem n yeş l, harf ve rakamlar kırmızı, olarak bel rlenm şt r. (2) Her plakada, l kod numarasından önce gelmek üzere ülkem z n uluslararası tanıtım şaret n taşıyan ve (Ek-7, 7/A, 7/B, 7/C) de bel rlenen renge uygun n tel kler ha z (TR) rumuzu (Ek- 5/M) bulunur. (TR) rumuzu, 4x10 cm l k mav b r d kdörtgen kutu ç ne yerleşm ş reflekt f tabakanın malat aşamasında şlenm ş, f z ksel veya k myasal yolla plakaya zarar vermeden çıkarılamayacak n tel kted r. (3) Plast k dışındak plakalar, tabakasında 10x10 mm l k b r alana sığacak şek lde yatay 100 mm ve d key 50 mm aralıkla tekrar eden kare kutucuklar ç nde ay ve yıldız ve TR güvenl k şaretler bulunan (Ek-5/N) yansıtıcılı folyo le kaplanır. Güvenl k şaretler, tesc l plakalarının sahteler n n veya kopyalarının yapılmasına engel olmak amacıyla reflekt f üst tabakanın malatı aşamasında reflekt f tabakanın ç nde ayrılmaz b r bütün olarak mal ed l r. Güvenl k şaretler ; f z ksel ve k myasal yollarla çıkarılamayacak, fotoğraf, fotokop, baskı, hologram ve d ğer görüntü şlemler le benzer şek lde üret lemeyecek, güvenl k şaretler takılı tesc l plakası üzer nde aracın yaklaşık 1.8 metre önünde veya arkasında ayakta durulduğunda ve 30 derecel k b r açı le bakıldığında görüleb l r. 1 metreden fazla yaklaşıldığında ya da 4 metreden fazla uzaklaşıldığında Ek-8 ve Ek-8/A da şema le göster ld ğ şek lde görülemeyecek n tel kte olacaktır. Özel tahs sl plaka ver lecekler

14 MADDE 36 (1) Bu Yönetmel kte bel rlenen plakalar yanında aşağıda bel rt len araçlara, tesc l plakası yer ne özel tahs sl plakalar Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından ver leb l r. a) Cumhurbaşkanlığı araçları: 1) Cumhurbaşkanına tahs s ed len araçların plakalarında sadece Cumhurbaşkanı forsu bulunur. 2) Cumhurbaşkanlığına a t d ğer araçlara, koyu kırmızı zem n üzer ne sarı maden CB harfler le üçlü rakam grubu bulunan plakalar (Ek-9) takılır. Bu plakaların zem nler yeş l renkte de olab l r. b) TBMM Başkanlık D vanı Üyeler le Kom syon Başkanları ve Grup Başkan Vek ller ne tahs s ed len araçlara, kırmızı zem n üzer ne sarı maden TBMM amblem le sarı maden TBMM harfler ve üçlü rakam bulunan plakalar ver l r. Bu plakaların numaralandırılması şlemler le sıralamasına da r düzenlemeler TBMM Başkanlığınca yer ne get r l r. c) Taşıt Kanununa göre emre ve zata tahs s ed len araçların plakaları da koyu kırmızı zem n üzer ne sarı maden dörtlü rakam grubundan (Ek-10) oluşur. Bunlardan l val ler ne a t plakalarda dörtlü rakam grubunun önüne l n sıra numarasını gösteren k l rakam grubu (Ek-11) gel r. 1) Taşıt Kanununa ekl (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alan araçlara tahs s ed lecek plaka sıra numaraları, Başbakanlık tarafından bel rlenen protokol sırası esas alınarak İç şler Bakanlığınca düzenlen r. 2) Emre ve zata b rden fazla araç tahs s ed lm ş se b r nc araca ver len numaradan sonra gelen veya uygun görülen b r başka sıra numarasını taşıyan plaka tahs s ed l r. 3) B rden fazla araca aynı sıra numarası bulunan özel tahs sl plaka takılamaz. ç) Taşıt Kanunu (2) sayılı cetvel ne göre k ş ler n makam h zmetler ne tahs s ed len araçlara A-AA-AAA grubundak plakalardan ver l r. Ver lecek plakalar beyaz zem n üzer ne kırmızı harf ve rakamlardan oluşur. Ancak, Başbakanlık ve bakanlık müsteşarları, Kamu Başdenetç s, Jandarma Genel Komutanı, Emn yet Genel Müdürü le Sah l Güvenl k Komutanına ver lecek plakalar beyaz zem n üzer ne kırmızı kabartma dörtlü rakam grubundan oluşur. Bu araçlara 12x36 sant metre ebadında plaka takılır. d) D plomat k ve konsüler m syonlar le uluslararası kuruluşlar ve bunların d plomat k ve konsüler muaf yet bulunan mensuplarının araçlarına ülkem zde özel veya tüzel k ş lerden ya da f nansal k ralama yoluyla k ralayacakları araçlarına, mütekab l yet esasları da göz önünde bulundurularak, noterlerce tanz m ed len k ra sözleşmes yle b rl kte, Dış şler Bakanlığının yazılı tekl f ve İç şler Bakanlığının onayı le geç c olarak CC 0001'den CC 9999'a, CD 0001'den CD 9999'a, CG 0001'den CG 9999'a ve CM 0001'den CM 9999'a kadar olan plakalardan ver leb l r. Süren n b t m nde, tahs s ed len plakalar h çb r tebl gata gerek olmadan lg l lerce lg l traf k tesc l kuruluşuna ade ed l r. e) Emn yet teşk latına a t araçlardan; 1) Resm plakalı olarak görev yapan emn yet araçlarına kayıtlı oldukları traf k b r mler nce, o aracın tels z kod numarasını karşılayan resm plaka ver l r. 2) Özel tahs sl plaka ver len araçların tahs s amacının değ şmes hal nde, özel tahs sl plakaları yer ne tesc l plakaları takılır. 3) Emn yet Genel Müdürlüğü merkez b r mler le doğrudan merkeze bağlı taşra b r mler nde kullanılanlara, Emn yet Genel Müdürünün onayı le s v l plaka tahs s ed l r. 4) İl emn yet müdürlükler ne bağlı b r mlerde kullanılanlara, l emn yet müdürünün, başka b r l traf k tesc l kuruluşundan s v l plaka talep ed lmes hal nde se talep ed len l val s n n onayı le s v l plaka tahs s ed l r. f) Türk S lahlı Kuvvetler, Jandarma Genel Komutanlığı, Sah l Güvenl k Komutanlığı, M ll İst hbarat Teşk latı Müsteşarlığının merkez ve taşra teşk latlarının st hbarat, g zl l k veya güvenl k gerekt ren h zmetler nde kullanılanlara, aracın kayıtlı bulunduğu b r m n en üst am r n n l val l kler ne yapacağı yazılı talep üzer ne, aracın tesc l kaydının bulunduğu l emn yet müdürünün tekl f ve val n n onayı le görev gereğ herhang b r başka l traf k tesc l kuruluşundan s v l plaka talep ed lmes hal nde, İç şler Bakanlığının onayı le s v l plaka tahs s ed l r. Asker plakalı araçların kuvves ne kayıtlı olduğu asker b rl ğ n bulunduğu l, tesc l kaydının bulunduğu l olarak değerlend r l r. g) Kamu kurum veya kuruluşlarınca kullanılan araçlara lg l bakanlığın, haklarında koruma kararı bulunanların kullanımındak araçlara se lg l ler n yazılı taleb üzer ne güvenl k gerekçes yle İç şler Bakanlığının onayıyla s v l plaka tahs s yapılab l r. ğ) Taşıt Kanununa ekl (1) sayılı cetvel uyarınca em r ve zatlarına, (2) sayılı cetvel uyarınca makam h zmetler ne tahs s ed lm ş olan araçlara, tesc l plakası yer ne güvenl k gerekçes yle s v l plaka takılmasının talep ed lmes hal nde, İç şler Bakanlığının onayı le s v l plaka tahs s ed leb l r. h) D plomat k ve konsüler m syonlar le uluslararası kuruluşlar ve bunların d plomat k ve konsüler muaf yet bulunan mensupları le asıl kametgâhları yabancı memlekette olan (Türk ve yabancı tur stler har ç) ve Türk ye'de geç c ve bel rl b r süre ç n çalışmak, tetk k ve tahs lde bulunmak veya çeş tl nedenlerle gelen yabancı k ş ler n araçlarına, güvenl k mülahazaları çerçeves nde, mütekab l yet esasları da göz önünde bulundurularak, Dış şler Bakanlığının yazılı tekl f ve İç şler Bakanlığının onayı le geç c olarak s v l plaka ver leb l r. Süren n b t m nde, tahs s ed len s v l plakalar h çb r tebl gata gerek olmadan lg l lerce traf k tesc l kuruluşlarına ade ed l r. (2) S v l plaka tahs s talebe bağlı olarak aracın tesc l kaydının bulunduğu veya başka b r traf k tesc l kuruluşundan yapılab l r. S v l plakalar, aracın tesc ll olduğu traf k tesc l kuruluşunca en fazla k adet, başka b r tesc l kuruluşunca se b r adet olmak üzere tahs s ed l r. (3) S v l plakaların tahs s ne a t b lg ler b lg sayar kayıtlarına şlen r. (4) Tahs s olunan plakalar talep hal nde başka b r plaka numarası le değ şt r leb l r. Bu durumda daha önce tahs s ed lm ş olan s v l plakalar ger alınarak ptal ed l r. (5) Tahs s ed len plakaların h zmet amacı sona erd kten sonra ade ed lmes zorunludur. Bu şek lde ade ed len plakalar b r yıl süreyle başka araçlara ver lmez.

15 (6) Tahs s ed len s v l plakanın başka b r araçta kullanıldığının tesp t hal nde tahs s ed len s v l plaka ger alınarak ptal ed l r. (7) S v l plakaların tahs s şlemler ne l şk n b lg ve belgeler n g zl l ğ korunur. (8) Bu maddede sayılanlar dışında h çb r k ş, kurum veya kuruluş aracına özel tahs sl veya s v l plaka ver lemez. Ad ve/veya soyad veya tesc l ed lm ş t car unvana göre ver lecek plakalar MADDE 37 (1) Gerçek k ş lere ad ve/veya soyadlarını, tüzel k ş lere se tesc l ed lm ş t car unvanlarını ht va eden tesc l plakaları ver leb l r. (2) Her plakada l kod numarası, gerçek k ş ler n ad ve/veya soyadları ya da tüzel k ş ler n t car unvanlarını fade eden harfler veya kel meler le rakam grubu bulunur. (3) Tahs s ed lecek tesc l plakalarında kullanılacak olan harf grupları, Cumhur yete, Atatürk lke ve nkılaplarına, anayasaya, m ll ve manev değerlere, d ne, ahlaka ve adaba aykırı olamaz, demokrat k rej me ve m llet n ve devlet n bölünmez bütünlüğüne aykırı olan her türlü yıkıcı ve bölücü n tel k ve mah yet arz eden harfler veya kel meler kullanılamaz. (4) Bu plakaların ver lmes ç n İç şler Bakanlığı tarafından bel rlenen ücret n, İç şler Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılması ve buna l şk n makbuzun tesc l sırasında noterlere brazı zorunludur. (5) Bu plakaların; n tel kler, ölçüler, harf ve rakam gruplarının boyutları, ad ve unvan bölümüne yazılacak fade ve kel meler n azam sayı ve sınırı le plaka zem n ve harf ve rakam gruplarının renkler le alınacak ücretler n tesp t, tahs l ve d ğer husus ve esaslar İç şler Bakanlığınca bel rlen r. Tesc l plakası değ ş kl ğ MADDE 38 (1) Araç tesc l plakaları; a) Tesc l ed lm ş araçların satış ve devr sırasında alıcının yerleş m yer n n, tesc l plakasının ver ld ğ l sınırı dışında bulunması hal nde, b) Araç sah b n n yerleş m yer n n değ şt ğ tar hten t baren otuz gün çer s nde, c) Can ve mal güvenl ğ n n gerekl kıldığı haller le plaka harf gruplarına l şk n özel durumlarda val l ğ n taleb ve İç şler Bakanlığı onayının alınması hal nde, yapılacak talep üzer ne noterler tarafından değ şt r leb l r. (2) Yönetmel ğ n 40 ıncı maddes nde özel olarak düzenlenen hallerde plaka değ ş kl ğ zorunludur. (3) Bu madde kapsamında plaka değ ş kl ğ yapılab lmes ç n traf kten çek lecek araçlar har ç olmak üzere aracın geçerl muayenes le zorunlu mal sorumluluk s gortasının bulunması, ayrıca b r nc fıkranın (c) bend le k nc fıkra gereğ nce yapılacak plaka değ ş kl kler har ç olmak üzere plaka değ ş kl ğ yapılacak olan araca a t motorlu taşıtlar verg s, gec kme fa z, gec kme zammı, verg cezası ve traf k dar para cezası, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşk lat ve Görevler Hakkında Kanunun 30 uncu maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücret borcu ve taşıt üzer nde herhang b r tedb r veya kayıt bulunmadığının tesp t ed lmes gerek r. YEDİNCİ BÖLÜM Araçlara İl şk n D ğer Kayıtlar Hırsızlık veya güven kötüye kullanma suçları neden yle aranan araçlar hakkında yapılacak şlemler MADDE 39 (1) İlg l kolluk b r m kayıtlarına hırsızlık veya güven kötüye kullanma suçları neden yle arandığına da r şerh şlenm ş olmak şartıyla; araç sah pler n n, kanun tems lc ler n n, vek ller n n veya kamu kurum ve kuruluşları le tüzel k ş lerce yetk lend r len k ş ler n başvurusu üzer ne araçların tesc l kaydı herhang b r noter tarafından kapatılab l r. (2) B r nc fıkradak başvuru üzer ne aracın tesc l belge ve kayıtlarına şlem tar h t bar yle Hırsızlık neden yle aranıyor ya da Güven kötüye kullanma neden yle aranıyor şerh şlenerek araç tesc l kaydı kapatılır ve araç tesc l belges araç sah b ne ade ed l r. Araçla b rl kte araca a t tesc l belges n n de suça konu olması durumunda, talep üzer ne aracın kayıt kapatma sebeb n gösteren yazı araç sah b ne ver l r. (3) Bu madde kapsamında araca a t tesc l kaydının kapatılması le elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne aracın tesc l kaydının suç tar h t bar yle kapatıldığı noter tarafından b ld r l r. (4) Bu madde kapsamında tesc l kaydı kapatılan araç b lg ler ve plakası, kapatma sebeb le b rl kte ARTES te saklanır ve bu plakalar d ğer araçlara ver lmez. (5) Bu madde kapsamında kaydı kapatılan aracın bulunması, ARTES te yer alan araca a t aranma b ld r m n n kaldırılmış olması ve aracın tesp t muayenes n n yapılması hal nde araç sah b n n başvurusu üzer ne, kapatılan tesc l kaydı yen den açılır ve talep ed lmes hal nde araç tesc l belges düzenlen r. Bu durum elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne noter tarafından b ld r l r. Çalınan, kaybed len, kullanılamaz hale gelen, b lg ler değ şen belge ve plakalar MADDE 40 (1) Araçlara a t belgeler n ve tesc l plakalarının kaybed lmeler veya kullanılamaz duruma gelmeler hal nde aşağıdak şlemler yapılır: a) Sah pl k belges n n kaybed lmes hal nde tesc l şlemler, varsa aracın ARTES kayıtları, yoksa araca a t sah pl k belges n veren kuruluş tarafından yazı le b ld r len onaylı örnekler esas alınarak yapılır. b) Kayıp, çalınma, yıpranma, esk me, reh n kaldırma veya çeş tl nedenlerle yen lenmes gereken araç tesc l belges le tesc l plakalarının yen ler n n ver lmes şlemler lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından yapılır. c) Her türlü tesc l değ ş kl ğ veya tesc le a t belgeler n zorunlu hallerde yen lenmes şlemler nde öncel kle elektron k ortamdak kayıtları esas alınır.

16 ç) Tesc l plakasının b r n n veya her k s n n çalınması veya her k s n n kaybolması hal nde, herhang b r noter tarafından araca Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlenen l stelerdek harf ve rakam gruplarından sıra esasına göre yen b r tesc l plakası ver l r. Mevzuat gereğ b r adet tesc l plakası bulunan araçların plakasının kaybolması hal nde de bu hükümler uygulanır. Çalınması veya kaybolması neden yle başkası le değ şt r len tesc l plakalarının s stemde ne kadar süre le tutulacağına l şk n hususlar Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından bel rlen r. d) Tesc l plakasının b r n n kaybolması durumunda lg l kolluk b r m kayıtlarına, plakanın kaybolduğu b lg s şlen r. Başvuru üzer ne lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından plaka basım talep belges ver l r. e) Araç muayenes geçerl l k süres n n dolması neden yle tesc l belges n n basılmasının mümkün olmadığı durumlarda araç b lg ler n n yer aldığı b r belge lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından muayenen n tamamlanması ç n muayene stasyonuna braz ed lmek üzere araç sah b ne ver l r. Tanıtıcı şaretlerle lg l olarak adl makamlara nt kal ett r len k ş ler n araçları hakkında yapılacak şlemler MADDE 41 (1) Yapılan tesp tlerde motor veya şas numaralarının sonradan vurma olduğu tesp t ed l p hakkında şlem yapılmak üzere adl makamlara nt kal ett r len araç sah b hakkında adl makamlarca tak ps zl k kararı ver lerek sah b ne tesl m ed len aracın tesc l nde, motor ve şas numaraları hakkında 47 nc madde hükümler uygulanır. (2) Tam r veya tad l g b nedenler dışında, üzer nde bulunan numaraları başka sebeplerle s l nm ş veya tahr p ed lm ş olan motor blokları araçlara tad lat yapılmak suret yle takılamaz. El koyma, müsadere veya tasf ye kararı alınan araçlar hakkında yapılacak şlemler MADDE 42 (1) Aracın müsadere ed ld ğ ne da r mahkeme kararının veya tasf ye ed ld ğ ne l şk n lg l kurum veya kuruluşun düzenlem ş olduğu yazının brazı hal nde; araç müsadere veya tasf ye kararı ver l nceye kadar sah b ne yed em n olarak tesl m ed lmem ş se el koyma tar h t bar yle, sah b ne yed em n olarak tesl m ed lm ş se müsadere veya tasf ye kararı tar h t bar yle öncek sah b adına olan tesc l kaydı noter tarafından ARTES üzer nden kapatılır. (2) El konulduğu halde müsaderes ne veya tasf yes ne karar ver lmeyen araçların, el koyma tar h le aracın sah b ne ade ed lme tar h arasında geçen süre le sınırlı olmak üzere tesc l kaydı noter tarafından geç c olarak kapatılır. Bunun ç n el koyma tar h le karar tar h arasında aracın yed em n olarak sah b ne bırakılmamış olması zorunludur. Bu fıkra kapsamında kaydı kapatılan araçların sah b ne ade tar h t bar yle se tesc l kaydı yen den açılır. (3) El konulduğu halde henüz müsaderes ne veya tasf yes ne karar ver lmem ş olan ve şlemler devam eden araçların, sah b ne yed em n olarak tesl m ed lmem ş olması şartıyla tesc l kaydı el koyma tar h t bar yle başvuru üzer ne noter tarafından geç c olarak kapatılır. Yargılama veya d ğer şlemler n sonucuna göre aracın tesc l kayıtları başvuru üzer ne yen den açılır. (4) Bu madde uyarınca yapılan kayıt kapatma ve açma şlemler elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. Araçların traf kten çek lmes ve traf kten çek len araçların yen den traf ğe çıkarılmaları MADDE 43 (1) Traf kten çek lmek stenen araçlar hakkında aşağıdak usul ve esaslar uygulanır: a) Traf kten çekme şlem, araç sah pler n n, kanun tems lc ler n n, vek ller n n veya tüzel k ş lerce yetk lend r len k ş ler n araç tesc l belges ve plakaları le başvurusu üzer ne muayeneye tab tutulmadan lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından yapılır. b) Traf kten çekme şlem n n yapılab lmes ç n araca l şk n motorlu taşıtlar verg s, gec kme fa z, gec kme zammı, verg cezası, traf k dar para cezası, 25/6/2010 tar hl ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşk lat ve Görevler Hakkında Kanunun 30 uncu maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücret borcu bulunmadığının tesp t ed lmes gerek r. Yakalama kararı çerenler har ç olmak üzere, kayıtlarında hak mahrum yet olan araçlar traf kten çek leb l r. c) Traf kten çek lecek araçlar ç n araç sah b nden, traf kten çek lm ş olan aracını traf ğe çıkarmayacağına, aracı yalnızca tesc l b r m ne b ld rd ğ adreste bulunduracağına ve bu adres dışında b r yere taşımak sted ğ nde aracın taşıma tar h nden b r hafta önce lg l tesc l b r m ne b ld r mde bulunarak çek c yardımı le taşınmasını sağlayacağına, aracı traf k ve asay ş güvenl ğ n tehl keye düşürecek şek lde bulundurmayacağına, aracın karayolunu uzun süre etk leyecek şek lde park ed lm ş, terked lm ş veya hasara uğramış olması durumunda traf k zabıtası tarafından çek leb leceğ n b ld ğ ne, Karayolları Traf k Kanunu ve lg l yönetmel kler gereğ nce traf kten çek lm ş araçlar ç n öngörülen yükümlülüklere aykırı davranılması durumunda doğacak sorumlulukları kabul ett ğ ne da r beyan ve taahhütname alınır. ç) Traf kten çek len aracın tesc l kaydı, yen den traf ğe çıkarılmasına kadar kapatılır. Araç tesc l belges üzer ne traf kten çek lerek tesc l kaydı kapatılmıştır. şerh şlenerek araç sah b ne ver l r ve tesc l plakası ger alınarak ptal ed l r. d) Traf kten çek len araç b lg ler, elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. (2) Traf kten çek len araçların yen den traf ğe çıkarılması şlemler nde aşağıdak usul ve esaslar uygulanır: a) Yen den traf ğe çıkarma şlem, araç sah pler n n, kanun tems lc ler n n, vek ller n n veya tüzel k ş lerce yetk lend r len k ş ler n başvurusu üzer ne herhang b r noter tarafından yapılır. Başvuru sırasında aracın traf kten çek ld ğ tar hten sonra yapılmış ve halen geçerl muayenes n n olması ve araç tesc l belges le araç üzer nde değ ş kl k yapılmışsa bu değ ş kl ğe a t belgeler n braz ed lmes gerek r.

17 b) Aracın yen den traf ğe çıkarılab lmes ç n araca a t zorunlu mal sorumluluk s gortasının bulunduğunun tesp t ed lmes gerek r. c) Yen den traf ğe çıkarılan araca öncek plakası tahs s ed l r ve araç tesc l belges le b rl kte plaka basım talep belges düzenlenerek ver l r. ç) Yen den traf ğe çıkarılan araç b lg ler, elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. Araçların hurdaya çıkarılması MADDE 44 (1) Ekonom k ömrünü doldurma, esk me, yıpranma, kaza, yanma, tahr p ed lme ve benzer nedenlerle kullanılamaz duruma gelen araçlar, sah pler n n, kanun tems lc ler n n, vek ller n n veya tüzel k ş lerce yetk lend r len k ş ler n başvurusu üzer ne muayeneye tab tutulmadan lg l s ne göre noterler veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşları tarafından hurdaya çıkarılır. Hurdaya çıkarma şlem n n yapılması ç n, lg l verg da res nden alınmış motorlu taşıtlar verg s, gec kme fa z, gec kme zammı, verg cezası, traf k dar para cezası, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşk lat ve Görevler Hakkında Kanunun 30 uncu maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücret borcu bulunmadığının elektron k ortamda yapılacak sorgu le anlaşılması veya aracın hurdaya çıkarılmasında sakınca bulunmadığına da r belgen n brazı ve araç kayıtlarında hac z, reh n, tedb r g b kısıtlayıcı şerhler n bulunmaması gerek r. (2) M1, N1 kategor s ndek araçlar le motos klet ve motorlu b s klet har c ndek üç tekerlekl araçların hurdaya çıkarılması şlemler sırasında 30/12/2009 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmel kte örneğ yer alan araç kayıttan düşme ve bertaraf formunun brazı zorunludur. (3) Hurdaya çıkarma şlem n n yapılması le araca a t tesc l plakası ptal ed l r. Araç tesc l belges, üzer ne "Hurdaya çıkarılmıştır" şerh şlenerek araç sah b ne ver l r. (4) Araçların hurdaya çıkarıldıklarına da r b lg elektron k ortama kayded l r. (5) Hurdaya çıkarılan araç b lg ler elektron k ortamda Gel r İdares Başkanlığına, elektron k ortamda b ld r m n mümkün olmaması hal nde se en geç on beş ş günü ç nde yazılı olarak lg l verg da res ne b ld r l r. (6) Hurdaya çıkarılmış olan araçlar yen den tesc l ed lemez. Ancak, hurdaya çıkarılan aracın kullanılab l r durumdak motoru le d ğer parçaları, başka araçlarda kullanılab l r ve kullanıldığı aracın kayıtlarına şlen r. (7) Araca a t tesc l b lg ler n n, çalıntı b r araç üzer nde kullanıldığının tesp t hal nde b lg ler kullanılan aracın hurdaya çıkarılması ç n; a) Çalınan aracın hak sah b ne ade ed lmes, b) Tesc l b lg ler kullanılan aracın f z k olarak b r kısmının veya tamamının bulunamaması durumlarının b rl kte gerçekleşmes gerek r. (8) Yed nc fıkra kapsamında tesc l b lg ler kullanılan araç sah b n n olayı belgeleyen lg l kolluk veya adl makamlardan alınmış belge le başvurusu üzer ne b lg ler kullanılan araç, durumun tesp t tar h t bar yle b r nc fıkrada bel rt len hükümler uygulanarak hurdaya çıkarılır. (9) Hatalı olarak hurdaya ayrıldığı anlaşılan aracın tesc l kaydı, lg s ne göre hurdaya ayırma şlem n yapan noter veya Emn yet Genel Müdürlüğü tarafından açılır ve beş nc fıkrada bel rt len usule uygun şlem yapılır. Resm araçların hurdaya çıkarılması, satışı ve devr MADDE 45 (1) Ekonom k ömrünü doldurma ya da tahs s ed ld ğ h zmet konusunun kalmaması nedenler yle, gerek kamu kurum veya kuruluşları gerekse Mal ye Bakanlığınca satışı yapılacak olan resm taşıtların satışı yapılmadan önce, taşıtın mal k olan kurum tarafından noterlerde traf kten çekme veya hurdaya çıkarma şlem yaptırılması zorunludur. (2) Traf kten çekme veya hurdaya çıkarma şlem ç n; Taşıt Kanununun 13 üncü maddes gereğ nce düzenlenen, taşıtın h zmet dışı bırakıldığını gösteren rapor le lg s ne göre noterlere veya Emn yet Genel Müdürlüğü traf k tesc l kuruluşlarına başvuru yapılır. Rapordak kayıtlara ve talebe göre; a) Araç tesc l belges ve kayıtlarına "Hurdaya çıkarılmıştır" şerh şlen r. b) Ekonom k ömrünü doldurduğundan ya da tahs s ed ld ğ h zmet konusunun kalmamasından dolayı satışı öngörülen taşıtlar ç n traf kten çekme şlem yapılır. Bu taşıtlar; muayenes yaptırılmak ve tesc l ç n gerekl d ğer belgeler de sten lmek suret yle, satış şlem n yapan kurum veya kuruluş tarafından düzenlenm ş olan satışa l şk n belge esas alınarak, alıcısı adına tesc l ed l r. Traf kten çek lm ş taşıtları satın alanlar, b r ay ç nde noterlerde adlarına tesc l ett rmek zorundadırlar. Bu şek lde tesc l ed len araçlara mevcut plaka numaralarının kullanılmasının mümkün olmadığı durumlarda yen b r plaka numarası tahs s ed l r. c) Alıcıların b r ay ç nde noterlere veya tesc le yetk l olanlara başvurmamaları hal nde, aracı satan kurum veya kuruluşun başvurusu üzer ne satış tar h t bar yle alıcısı adına mevcut plakası üzer nden re sen tesc l şlem yapılır. ç) Türk S lahlı Kuvvetler, Emn yet Genel Müdürlüğü, Sah l Güvenl k Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı araçlarının hurdaya ayrılması şlemler sırasında bu Yönetmel ğ n 44 üncü maddes n n k nc fıkrası uygulanmaz. Ayn sermaye olarak taahhüt ed len araçlar MADDE 46 (1) T caret ş rketler ç n ayn sermaye olarak taahhüt ed ld ğ elektron k ortamda t caret s c l müdürlüğü tarafından ARTES e bunun mümkün olmaması hal nde yazılı olarak Türk ye Noterler B rl ğ ne b ld r len araçların tesc l kayıtlarına Ayn sermaye şerh şlen r. (2) B r nc fıkra kapsamında tesc l kayıtlarına ayn sermaye şerh şlenm ş olup; lg l ş rket adına tesc l n n yapılab leceğ elektron k ortamda t caret s c l müdürlüğü tarafından ARTES e, bunun mümkün olmaması hal nde yazılı olarak Türk ye Noterler B rl ğ ne b ld r len araçlar, lg l n n başvurusu üzer ne ş rket adına tesc l ed l r.

18 SEKİZİNCİ BÖLÜM Araçlara A t Tekn k Özell k ve Zorunluluklar Araç tanıtım numaraları MADDE 47 (1) Tesc le tab araçlarda, tanıtımlarına yarayan şas ve/veya motor ser numaralarının bulunması zorunludur. Emn yet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sah l Güvenl k Komutanlığına a t özel amaçlı taşıtlar le kamu düzen n n sağlanmasında kullanılmak üzere tasarımlanmış ve mal ed lm ş bu kurumlara a t d ğer taşıtların araç tesc l belgeler ne motor ser numarası yazılmaksızın, araç şas numaralarına göre tesc l şlemler yapılır. (2) Araçların şas ve/veya motor ser numaralarının bulunmaması, düşmüş veya tam r, tad l g b nedenlerle s l nm ş veya tahr p ed lm ş olması veya çalınan b r araca a t motor ve/veya şas numarasının başka b r araca a t numaralar le değ şt r ld ğ n n ve şas ve/veya motorun or j nall ğ n n ve araca a tl ğ n n yetk l kurum veya kuruluşlarca tesp t ed lmes hal nde; aracın or j nal motor ve/veya şas numarası, başına ve sonuna # şaret konularak motor veya şas n n uygun yer ne vurdurulur. (3) Aracın şas ve/veya motorunun araca a t olmadığının tesp t ed lmes hal nde, değ ş kl ğ n belgelend r lmes ve tekn k uygunluğunun sağlanması şartıyla, noter tarafından yen b r numara ver l r. Ver len numara başına ve sonuna # şaret konularak motor veya şas n n uygun yer ne vurdurulur. Noterler tarafından ver len numaralar ARTES e kayded l r ve yen araç tesc l belges ver l r. (4) Aracın şas ve/veya motorunun or j nal olmasına rağmen, üzer nde numara bulunmaması veya malatçısı tarafından sehven hatalı vurulmuş olması hal nde, or j nal numaralarının tesc l kayıtlarındak numaralar le aynı olduğu tesp t ed l rse doğru numaralar başına ve sonuna # şaret konularak malatçının/ thalatçının yetk lend rd ğ k ş veya kurum tarafından vurulur ve Türk ye Noterler B rl ğ ne b ld r l r. İmalatçıya ulaşılamaması hal nde k nc fıkra hükümler uygulanır. Motor ve şas numarasını veren malatçının aracı sevk etmeden önce yaptığı tad lat ve değ ş kl kler bu kapsamda değ ld r. Araç malatçıları hatalı karakterler veya şas numarasının tamamını üzerler ne X şaret vurarak ptal eder ve doğru karakter veya doğru şas numarasını hatalı karakter n/şas numarasının altına veya üstüne vurur. (5) Bu madde uyarınca motor ve/veya şas numarası vuran ya da sehven hatalı vurulduğu tesp t ed len motor ve/veya şas numaralarını değ şt renler tarafından yapılan şleme da r düzenlenen belge araç sah b ne, ayrıca talep ed lmes hal nde muayene kuruluşlarına ve aracı tesc le yetk l olanlara ver l r. (6) Bu madde kapsamında vurulan ya da sehven hatalı vurulduğu tesp t ed lerek değ şt r len motor ve/veya şas numaraları elektron k ortamda muayene kuruluşları tarafından sorgulanab l r. (7) İlg l mevzuat hükümler ne göre yurt ç nde mal ed lm ş, montajı yapılmış veya thal ed lm ş ve tesc le tab araçların şas numarası, motor numarası ve tekn k özell k b lg ler le aracı tanımlamaya yarayan ün te numara b lg ler malat ve thalatçılar tarafından ARTES e şlen r. Ver paylaşımı ve b lg ler n gönder lme esasları le d ğer hususlar Türk ye Noterler B rl ğ tarafından bel rlen r. DOKUZUNCU BÖLÜM Çeş tl ve Son Hükümler Basılı kağıt ve tesc l plakalarının basım ve dağıtımı MADDE 48 (1) Kanunun 131 nc maddes hükmü uyarınca; a) Araç tesc l şlemler nde kullanılması gereken; 1) Basılı kağıtların c ns ve çeş tler İç şler Bakanlığı le Çevre ve Şeh rc l k Bakanlığı, şek l ve çer kler se İç şler Bakanlığının uygun görüşü alınarak Türk ye Noterler B rl ğ, 2) Basılı kağıt ve tesc l plakalarının satış bedeller İç şler Bakanlığı, Çevre ve Şeh rc l k Bakanlığı le Türk ye Şoförler ve Otomob lc ler Federasyonu tarafından bel rlen r. b) Bunların c ns, çeş t ve satış bedeller n n tesp t nde, basım ve dağıtımında aşağıdak usul ve esaslar uygulanır: 1) C ns ve çeş tler, bu Yönetmel kte ve d ğer yönetmel klerde bel rt len veya göster lenlerden gerekl görülerek seç lenlerden oluşur. 2) Mal yetler ve dağıtım masrafları d kkate alınarak her b r ç n satış f yatı bel rlen r ve kağıtlar üzer nde göster l r. 3) Basılı kağıtların ve tesc l plakalarının basımı ve dağıtımı Türk ye Şoförler ve Otomob lc ler Federasyonu tarafından yapılır. c) Bunların bel rlenen esaslara uygun şek lde bastırılmasından her an h zmete hazır şek lde bulundurularak dağıtımından Türk ye Şoförler ve Otomob lc ler Federasyonu sorumludur. ç) Basılı kağıt ve tesc l plakalarının basım ve dağıtımında uygulanacak d ğer usul ve esaslar le ayrıntılar İç şler Bakanlığı le Türk ye Şoförler ve Otomob lc ler Federasyonu tarafından b r protokolle düzenlen r. Noterler tarafından alınacak ücretler MADDE 49 (1) Noterl k Kanununun 112 nc maddes uyarınca bel rlenen ücret uygulanmaksızın, araç tesc l h zmetler ne l şk n ş ve şlemler ç n 15 TL maktu ücret alınır. (2) Herhang b r tesc l şlem yapılmaksızın düzenlenen d ğer belgeler ç n ücret alınmaz. (3) B r nc fıkrada sayılan şlemler n b rden fazlasının aynı noterl k şlem nde yapılması hal nde, tek b r şlem ücret alınır. (4) B r nc fıkrada açıklanan ücretler, her takv m yılı başından geçerl olmak üzere her yıl b r öncek yıla l şk n olarak 4/1/1961 tar hl ve 213 sayılı Verg Usul Kanunu uyarınca tesp t ve lan olunan yen den değerleme oranında artırılması suret yle hesaplanır.

19 (5) ARTES te yer alan araç tesc l b lg ler n n görev ve yetk alanları dah l nde lg l kamu kurum ve kuruluşları le paylaşımından ücret alınmaz. Uygulanmayacak hükümler MADDE 50 (1)18/7/1997 tar hl ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Karayolları Traf k Yönetmel ğ nde yer alan araç s c l ve tesc l ş ve şlemler ne l şk n hükümlerden bu Yönetmel ğe aykırı olanlar uygulanmaz. Olağanüstü haller neden yle ülkem ze g r ş yapan araçların tesc l kayıtlarının kapatılması GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmel ğ n yürürlüğe g rmes nden önce ülkeler ndek olağanüstü haller neden yle ülkem ze g r ş yaparak araçlarına geç c traf k belges ve tesc l plakası ver lm ş yabancıların ülkem zden ayrılmaları sebeb yle araç kayıtları noterler tarafından kapatılır, plaka ve araç tesc l belgeler lg l tesc l bürosu tarafından ade ed l r sayılı Kanun kapsamındak dar para cezaları le geç ş ücretler GEÇİCİ MADDE 2 (1) Mülga 11/2/1950 tar hl ve 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevler Hakkında Kanunun 21 nc maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücretler, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşk lat ve Görevler Hakkında Kanunun 30 uncu maddes ne göre ver len dar para cezaları le geç ş ücretler bu Yönetmel k kapsamında uygulanan hükümlere tab d r. Üzer nde engell lere mahsus şaret bulunan tesc l plakaları GEÇİCİ MADDE 3 (1) Bu Yönetmel ğ n yürürlüğe g rd ğ tar hten önce, engell lere a t özel tert batlı araçlar le engell l k dereces % 90 ve üzer nde olan engell ler adına tesc l ed lm ş özel tert batı olmayan araçlara ver lm ş olan ve üzer nde engell lere mahsus şaret bulunan tesc l plakaları, araç sah pler n n talepler hal nde, üzer nde engell lere mahsus şaret bulunmayan tesc l plakaları le değ şt r l r. Araç tesc l h zmetler n n devr GEÇİCİ MADDE 4 (1) Araç tesc l şlemler n n noterlere devr sonrasında bu Yönetmel ğ n 9 uncu maddes n n b r nc fıkrası kapsamında Emn yet Genel Müdürlüğünce tesc l yapılması gereken araçlara l şk n olanlar har ç olmak üzere Emn yet Genel Müdürlüğü le traf k tesc l bürolarında f z k ve elektron k ortamda tutulan tesc le l şk n b lg ler, tesc l dosyaları le tesc l defterler, f z k veya elektron k ortamda Türk ye Noterler B rl ğ ne devred l r. (2) Devr n elektron k ortamda yapılması hal nde, f z k arş v n tamamının elektron k ortama aktarılmasından t baren f z k arş v Emn yet Genel Müdürlüğü ve tesc l büroları nezd nde b r yıl süreyle saklanır. Bu süre çer s nde noterler veya Türk ye Noterler B rl ğ tarafından talep ed len b lg ve belgeler, f z k veya elektron k ortamda gönder l r. (3) Bu Yönetmel ğ n yayımı tar h nden t baren; araç tesc l h zmetler ne l şk n ş ve şlemler, araç s c l ve tesc l s stem ver tabanı ve arş v, kademel olarak Türk ye Noterler B rl ğ koord nes nde noterl klere devred l r. Dev r şlemler ne l şk n esas ve usuller Emn yet Genel Müdürlüğü ve Türk ye Noterler B rl ğ arasında yapılacak protokolle bel rlen r. (4) Bu Yönetmel k kapsamında noterler ve Türk ye Noterler B rl ğ tarafından yürütülecek şlemlere l şk n Emn yet Genel Müdürlüğünün taraf olduğu protokoller, Türk ye Noterler B rl ğ ve lg l kurum veya kuruluşlarla yen protokol yapılıncaya kadar geçerl d r. (5) Emn yet Genel Müdürlüğü ver tabanının TNBBS le ARTES e aktarılacak kısmının Türk ye Noterler B rl ğ ne tamamen devr ne kadar geçecek süre çer s nde Türk ye Noterler B rl ğ ve noterlerce araç tesc l ne l şk n gerçekleşt r lecek tüm ş ve şlemler n her türlü hukuk sorumluluğu Türk ye Noterler B rl ğ ne a tt r. Karton geç c plakaların geçerl l k süreler GEÇİCİ MADDE 5 (1) Bu Yönetmel ğ n yürürlüğe g rd ğ tar hten önce ver lm ş olan geç c traf k belgeler neden yle kullanılmakta olan karton geç c plakalar, bağlı oldukları geç c traf k belgeler n n geçerl l k tar h sonuna kadar kullanılab l r. Hatalı şlem neden yle araç tesc l belgeler n n yen lenmes GEÇİCİ MADDE 6 (1) Araç tesc l h zmetler ne l şk n ş ve şlemler n noterlere devr sonrasında, Emn yet Genel Müdürlüğü traf k kuruluşlarınca dev r önces nde yapılmış ş ve şlemler neden yle araç tesc l belges n n değ şt r lmes n n gerekt ğ durumlarda noterl klerce belge yen leme şlem neden yle değerl kağıt bedel dah l oluşacak her türlü ücret Türk ye Noterler B rl ğ nce karşılanır. Yen düzenleme yapılıncaya kadar kullanılacak belgeler GEÇİCİ MADDE 7 (1) Bu Yönetmel k gereğ nce Türk ye Noterler B rl ğ veya İç şler Bakanlığının uygun görüşü alınarak Türk ye Noterler B rl ğ tarafından şekl ve çer ğ bel rlenecek olan belgeler le lg l düzenleme yapılıncaya kadar Karayolları Traf k Yönetmel ğ n n ek nde yer alan ve karşılığı aşağıdak tabloda bel rt len ekler geçerl d r. Yürürlük