ÇOCUKLUK ÇAĞI TÜMÖRLERİNİN HEDEF HACİM TANIMLAMALARI. Dr. Aylin Fidan Korcum

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÇOCUKLUK ÇAĞI TÜMÖRLERİNİN HEDEF HACİM TANIMLAMALARI. Dr. Aylin Fidan Korcum"

Ece Nalci
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ÇOCUKLUK ÇAĞI TÜMÖRLERİNİN HEDEF HACİM TANIMLAMALARI Dr. Aylin Fidan Korcum 10. UROK- ANTALYA 2012

2 Çocukluk Çağı Tümörlerinin Tedavisi için 1 NUMARALI KURAL Tecrübeli Ekip=Cerrah, Pediatrik onkolog, Radyasyon onkoloğu, Patolog, Radyolog, Nükleer tıp uzmanı. Her hasta konseyde tartışılmalı Tedavi planı en baştan yapılmalı Protokoller eşliğinde tedavi planlanmalı

3 Çocuklarda RT Öncesi Düşünelim!!! Çocuğun Özellikleri (yaş, evre, genetik sendromlar ) Tedavi Özellikleri (Eşzamanlı/sıralı tedaviler, KT/ Cerrahi) Radyoterapi Özellikleri Teknolojisi (konvansiyonel vs konformal) Tipi (foton vs proton vs elektron) Dozu (MB kraniyospinal RT 23.4 vs 36 Gy) Fraksiyon şeması (konvansiyonel vs hipofrx vs hiperfrx) Alanı (tüm abdomen vs flank, post. fossa vs tümör) Kullanılan teknikler

KT/ Cerrahi) Radyoterapi Özellikleri Teknolojisi (konvansiyonel vs konformal) Tipi (foton vs proton vs

4 RT Kararı Sonrasında Hedef Hacim Nezaman Tanımlanır? 1. Klinik değerlendirme erlendirme Doktor 2. BT-Simulasyon (immobilizasyon) Doktor, tekniker 3. Hedef hacim saptama ve çizim Doktor 4. Bilgisayarlı tedavi planlaması Fizikçi, i, Doktor 5. Tedavi Doktor, fizikçi, i, tekn 6. Tedavi ve takip kontrolleri Doktor, hemşire

BT-Simulasyon (immobilizasyon) Doktor, tekniker 3.

5 Çocukluk Çağı Tümörlerinde RT Amacı? Tm. Hücrelerinin H TÜMÜNÜ öldürmek Hedefe en yükseky ve en homojen dozu vermek Normal dokuların n alacağı dozu tolerans sınırlars rlarının altında tutmak Işın demetleri Kritik Normal organlar Hedef

homojen dozu vermek Normal dokuların n alacağı dozu

6 RT Hedef Hacim Tanımlaması İçin Gerekli Hedef (Tümör) lokalizasyonu Hedefin şekli ve hacmi (3( 3 boyutlu düşünün!) d İkincil hedefler- potansiyel yayılım m mesafesi! Normal organların n lokalizasyonu Normal organların şekli ve hacmi Dokuların n radyobiyolojik özellikleri

) d İkincil hedefler- potansiyel yayılım m mesafesi!

7 RT de Hedef Hacim Terminolojisi Standart Dili Hedef hacim tanımlamalarında International Commission on Radiation Units and Measurements (ICRU) 50 ve 62 raporları

8 ICRU Mikroskopik uzanım Literatürle belirlenen CTV GTV IM SM Internal Motion Solunum Hareketi intrafraksiyon Klinik ve patolojik değerlendirme, BT, MRG, PET Setup Belirsizliği İnterfraksiyon PTV (klinik kararı)

intrafraksiyon Klinik ve patolojik değerlendirme, BT,

9 Tümör ve Organ Hareketi Tümör Aksiyel Anterior / Posterior Tüm hareket Kompleks Tümör Superior / Inferior Varian Figure

10 RT Hacim Tanımlaması Tarihçesi RT ve görüntüleme teknolojisi yetersiz. GTV, CTV??? PTV geniş Modern ve gelişmiş teknoloji Etkili toplam dozlar GTV, CTV? PTV daha az Normal doku yan etkilerinde Geç dönem ciddi yan etkiler Kas-iskelet gelişimi anomalileri Kalp, akc, böbrek bozuklukları Nörokognitif ve Endokrin bozukluklar İşitme ve görme fonks. hasarlar Sekonder kanser gelişimleri

PTV daha az Normal doku yan etkilerinde Geç dönem ciddi yan etkiler Kas-iskelet gelişimi

12 1-B Planlama Çocukluk Çağı Tümörlerinde RT 2 NUMARALI KURAL 2-B Planlama Modern teknoloji 3-B Konformal IMRT Courtesy of J. Schreiner Kingston Regional Cancer Centre, Ontario

13 Konvansiyonel X 3B Konformal ve IMRT Modern teknoloji kullanılmalı

14 KLİNİKTEN ÖRNEKLER

15 TECRÜBELİ EKİP

16 İmmobilizasyon ve Sedasyon Uygulaması

17 GTV, CTV, PTV ve Normal organların belirlenmesi Caldwell IJROBP 51(4), 2001 S. Devic IJROBP 78(5), 2010

18 GTV, CTV, PTV ve Normal organların belirlenmesi

19 Akut Lenfoblastik Lösemi GTV=Tüm beyin ve meninks CTV=GTV+5 mm PTV=CTV+5 mm Kribriform plak, temporal lob, göz globunun arka yarısı, optik sinir ve disk dahil edilmelidir. Kribriform plak ve kafa tabanı blok altında kalmamalıdır. OAR: Önde gözün önü ve yüz kemikleri bloklanmalıdır

20 Düşük Gradlı Beyin Tümörleri GTV=MRI T1 kontrastlı / Kontrast (-)T2/ Flair görüntüleri CTV=GTV+1 cm (0.5 cm??) PTV=CTV+5-7 mm OAR:Beyin sapı, optik kiazma ve sinir,hipofiz, Temporal lob COG ACNS 0221

21 Yüksek Gradlı Beyin Tümörleri GTV=MRI T1 Kontrastlı/ Kontrast (-)T2 ve Flair görüntüleri CTV1=GTV+2-3 cm (CTV2=GTV+1 cm) PTV=CTV+5-7 mm OAR:Beyin sapı, optik kiazma ve sinir, Hipofiz, Temporal lob 2cm GTV 0.5 cm

22 Sağ Parietal yerleşimli Beyin Tümör Optik kiazma Beyin sapı

23 Sağ temporal Lob Yerleşimli Tümör Beyin sapı Optik kiazma Hermanto IJROBP, 2007

25 Embriyonal Tümörler (MB, PB, PNET) GTV=Tüm subaraknoid bölge CTV1=GTV+1 cm PTV=CTV+5 mm OAR: Optik N/kiazma, Lens, Kohlea, Hpf, Temporal lob, Larinks, Özf, Tiroid, Mide, Akc, Kalp ve Böbrekler..

26 Kusters et al, IJROBP, 2011 Lawrence et al, IJROBP, 2010

28 CTV2=tüm posterior fossa std Primer tümör Boost???

29 Ependimom GTV=MRI T1 Kontrastlı/ Kontrast (-) T2 ve Flair görüntüleri CTV=GTV cm PTV=CTV+3-5 mm OAR:Beyin sapı, optik kiazma ve sinir Hipofiz, Temporal lob Schroeder et al, IJROBP, 2008

30 Hodgkin Lenfoma Tutulmuş alan RT GTV=Tanı anındaki BT, MRG, PET (LN> 1.5cm) CTV=Aksiyel:KT sonrası rezidü, Longitudinal:tanıdaki Tm boyutu PTV= CTV+1 cm OAR=Akciğer, Kalp, Böbrek, Karaciğer, Larinks, Oksipital ve diğer kemikler

32 Evre IIA Nodüler Sklerozan HL Krasin et al, Ped. Radiol 2004

33 Nöroblastom GTV= KT sonrası BT, MRI, MIBG de görülen preop Tümör CTV= GTV+ 1.5 cm PTV= CTV + 5 mm Boost için= Cerrahi sonrası rezidü Tümör OAR=Akciğer, Kalp, Böbrek, Karaciğer, Larinks, Oksipital ve diğer kemikler

35 Rabdomyosarkom GTV= BT, MRI, PET görülen Tm CTV= GTV cm (boost=gtv+0.5 cm) PTV = CTV+5 mm Biyopsi bölgesi ve skar dahil edilmelidir. Proflaktik lenf nodu ışınlaması önerilmez.

36 Group 1 Tam cerrahi Group II +CS veya LN+ Group III Gross rezid zidü Group IV - Mts

38 Orbital Rabdomyosarkom (Çoğu Evre 1 ve Grup III) GTV = BT, MRI, PET CTV = GTV cm ( Orbital kemik dışına çıkmamalı) PTV = CTV+5 mm Tüm orbitanın tedavisi gerekmez. Kemik dozuna dikkat!!! Lens, kornea, lakrimal bez ve optik kiazm korunmalıdır

41 Wilms Tümörü Flank Bölgesine RT: GTV= Preop. BT deki Tümör (Böbrek ve tümör birlikte) CTV= GTV + 1 cm PTV= CTV cm Medial kenarı tüm vertebra korpusunu içermeli. Karşı böbrek alan dışında kalmalıdır. Üst alan kenarı tutulum olmadıkça diaframın altında kalmalıdır. LN+ varsa tüm para-aortik bölge alana dahil edilmelidir. OAR= Böbrek, Karaciğer, Bağırsak, Mesane, kemik yapılar Tüm Abdomen RT: CTV=Tüm Peritoneal kaviteyi içermelidir. Femur başları bloklanmalıdır. Böbrek dozu <14.4Gy

45 Retinoblastoma GTV=Radyolojik ve klinik tümör CTV=GTV+Retina, vitreus, optik sinirin 1 cm kadar dahil edilir. PTV=CTV+3-5 mm Lensin ve lakrimal bezin korunduğu bir tedavi alanı. Göz küresi, lens, optik N, beyin ve hipofiz tanımlanmalı Fotoğraflar Dr. Karen Marcus un ASTRO 2010 sunumundan alınmıştır.

46 Ewing Sarkom GTV=Tanı anındaki tümör (klinik ve radyolojik) CTV=GTV cm (aksiyel marj) (longi marj 2-3 cm) PTV= CTV+5 mm Boost için GTV=Tanıdaki kemikteki tümör ve KT sonrası yumuşak dokudaki rezidü tümör CTV= GTV cm PTV= CTV + 5 mm

48 DÜŞÜNMEK LAZIM HEDEF? TEŞEKKÜR EDERİM

Benzer belgeler

YÜKSEK DERECELİ GLİAL TÜMÖR TEDAVİSİNDE GÜNCEL YAKLAŞIM. Dr. Melek Nur Yavuz Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

YÜKSEK DERECELİ GLİAL TÜMÖR TEDAVİSİNDE GÜNCEL YAKLAŞIM Dr. Melek Nur Yavuz Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD Yüksek Dereceli Glial Tümör SSS tümörlerinin %8-12 Anaplastik astrositom