GÜVENLİ VE ETKİN LABORATUVAR UYGULAMALARI DNA, RNA, Protein. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Moleküler Lab ında İpuçları
|
|
- Derya Emin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 GÜVENLİ VE ETKİN LABORATUVAR UYGULAMALARI DNA, RNA, Protein Doç. Dr. Hilâl Özdağ Moleküler Lab ında İpuçları Ne yaparsanız yapın niye yaptığınızı, yapılan işin gerisinde yatan teoriyi öğrenin. Hazır kit tüpten tüpe aktarırım işte düşünürseniz çuvallarsınız! Eğer bir protokol çalışıyorsa yeni bir protokol bulmak, mevcut protokolü değiştirmek için uğraşıp en değerli olan vaktinizi harcamayın. Bir kit sipariş etmeden önce aklınızı kullanın. Mevcut kitlerin bir kısmının laboratuvarda rahatlıkla hazırlayabileceğiniz/bulabileceğiniz tampon çözelti, enzim, kontrol DNA vs den oluştuğunu unutmayın. 1
2 Moleküler Lab ında İpuçları Meslektaşlarınızla, hocalarınızla sonuçlarınızı tartışmaktan çekinmeyin. Kontrolsüz deney kurmayın. Büyük paralar verip satın aldığınız kitlerin hatalı/bozuk olma ihtimalini göz ardı etmeyin. Herşeyi etiketleyin. Eski/işi bitmiş tüpleri biriktirmeden atın. DNA Oldukça dayanıklı bir molekül olmasına rağmen çok itinalı çalışmak gerekir. Genomik DNA Plazmid DNA sı(mini, Midi, Maxi prep) Kitle izolasyon mümkündür Fenol kloroform izolasyonu en çok tercih edilen yöntemlerin başında gelir. DNA nın her şartta kaliteli olması gerekir. Ancak bazı reaksiyonlar (DNA dizilemesi, restriksiyon haritalama, transfeksiyon) için DNA nın kalitesi özellikle önemlidir. 2
3 DNA Fenol-Kloroform ekstraksiyonu: Fenol:Kloroform: İzoamil alkol 25:24:1 oranında karışım olarak hazırlanır veya satın alınır. Fenol kristal halinde satın alındıysa su banyosunda eritilip tris tampon çözeltisi ile (ph 7.0) ile doyurulur. Fenol tercihen sıvı ve dengelenmiş olarak satın alınmalıdır. Fenol proteini bağlar. Kloroform fenolü bağlar. İzoamil alkol fenol fazı ile sulu fazın daha net bir biçimde ayrılmasını sağlar. Ekstraksiyon sulu fazın rengin açılıncaya dek devam edilmelidir. Sulu faz ile fenol fazının birleştiği hatta temas etmemeye özen gösterilmesi protein kontaminasyonunu engelleyecektir. Fenol ekstraksiyonu çeker ocak altında yapılır. Fenol atıkları kimyasal atık muamelesi görmelidir. DNA Alkol presipitasyonu: %95 veya%100(absolut) EtOH soğuk olarak kullanılmalıdır. Bu amaçla muhakkak -20 o C de vidalı kapaklı şişede alkol (%95, veya %100 lük ile %70 lik EtOH) bulundurulmalıdır. %95 veya %100 lük EtOH presipitasyonu sonrası tüpteki alkol yavaşça dökülebilir. DNA pelleti bu aşamada kıpırdamayacaktır. %70 lik EtOH ile çöktürmeden sonra ise hacim önemli bir kısmı yavaşça döküldükten sonra kalan EtOH vakumlu santrifüjde, laminar akışlı kabinde uçurulabilir. Presipitasyon amaçlı santrifügasyonda bütün tüpler santrifüje aynı şekilde yerleştirilmelidir. Pellet görünsün görünmesin rotorun dış yüzeyine bakacak konuma çökecektir. 3
4 DNA Spektrofotometre: Kuartz küvetler çizilmemeli kırılmamalıdır. Tek kullanımlık küvetle çalışan spektrofotometreler mevcuttur. Az miktarda örnek hazırlamak için bazı cihazların küçük hacimli küvetleri bulunmaktadır. 1 veya 2 ul örnek okuyabilen küvetsiz sistemler mevcuttur. DNA konsantrasyonunun okunmasında plaka okuyucular picogreen kitleri veya UV plakalar kullanıldığında başarılı sonuçlar vermektedir. 260nmDNAmaxabs 280nmProteinmaxabs 230nmFenolmaxabs DNA Restriksiyon Endonükleaz: Buz üzerinde çalış Aseptik koşullarda çalış Sürekli olarak kullandığın restriksiyon enzimi varsa kendi stoklarına ait enzim bulundurmanda fayda vardır(en azından buffer senin stokunda bulunmalı). 4
5 PCR Reaksiyonda kullanılanlar: PCR I. Kalıp DNA a) PCR degrade olmuş DNA ile de çalışma imkanı veren bir teknik olmakla beraber özellikle hedef amplikonun boyu arttıkça kullanılacak DNA nın bütünlüğü önem kazanır. b) Kullanılacak genomik DNA nın A260/A280 oranının temizliğinin bir göstergesi olarak arasında olması gerekir. c) A260 Nükleik asitlerin maksimum absorbans, d) A280 Proteinlerin maksimum absorbans, e) A230 ise fenolün maksimum absorbans verdiği dalga boyudur. f) +4 (kısa-orta süreli) veya -20oC de (uzun süreli) saklanmalı. Genomik DNA esas itibariyle oda ısısında da stabil olmakla beraber daha güvenilir olan ısı ayarlı soğuk ortamlarda saklanmalıdır. 5
6 Reaksiyonda kullanılanlar: PCR II. Düz primer ve ters primer: Tasarım kriterlerine uygun olarak seçilmiş primerler genellikle bç arasında olan oligonükleotidlerdir. Primerler üreticilerinden 3 farklı yöntemden biri ile saflaştırılmış olarak alınır. Tuzdan arındırma (desalting)- En ucuz yöntemdir, ancak özellikle primerler dizi analizi benzeri uygulamalarda kullanılacaksa bu yöntem tercih edilmemelidir. Kolon bazlı saflaştırma (OPC/HPSF benzeri)- Çok temiz sonuç veren tuzdan arındırma yöntemine göre pahalı ancak HPLC ye göre ekonomik olan bir seçimdir. HPLC- En başarılı saflaştırma yöntemi olmakla beraber maliyeti en yüksek olan seçimdir. Genellikle liyofilize halde gelen primerler steril ortamda 100 pmol/ul olacak şekilde sulandırıldıktan sonra bu stoktan 10 pmol/ul lik bir dilüsyon hazırlanıp reaksiyonlarda kullanılabilir. Reaksiyonda kullanılanlar: PCR III. dntp: Eşit konsantrasyondaki datp, dgtp, dctp ve dttp nin karışımıdır. Karışım halinde veya ayrı ayrı olarak satın alınabilir. Genellikle 100 mm konsantrasyonda satılan dntp karışımlarının stok halinde 10 mm konsantrasyonda olması tercih edilir. Herhangi bir kontaminasyon riskine karşı kullanıma açılan dntp miktarı ul üzerinde olmamalıdır. Bu amaçla dntp hazır olarak geldiğinde veya laboratuvarda hazırlandığında küçük hacimlere bölünerek saklanmalıdır. IV. MgCl 2 : Taq DNA polimeraz ile beraber gelen ve enzimin çalışması için gerekli kofaktör olarak görev alan Mg iyonunu sağlar. Genellikle 25 veya 50 mm stok konsantrasyonda gelir. Reaksiyondaki son konsantrasyonu mm arasında değişir. V. 10X buffer: Taq DNA polimeraz ile beraber gelen ve enzimin çalışması için gerekli stabil ph şartlarını sağlar. Reaksiyondaki son konsantrasyonu 1X olacak şekilde kullanılır. 6
7 Reaksiyonda kullanılanlar: PCR VI.TaqD APolimeraz: Thermus aquaticus adlı termofil bir bakteriden elde edilen ve PCR reaksiyonlarında kullanılanbudnapolimerazlarınhataoranı1x10-4 dir. Enzimler protein oldukları için denatüre olma riski taşırlar, ayrıca ortam şartları aktiviteleri üzerine etki eder. Bu nedenle düşük ısıda saklanmaları gerekir. Ancak düşük ısıda donacakları için denatüre olurlar. Bunu engellemek için enzim stokları gliserol içinde gelir ve - 20 o C de saklanır. -80 o C de gliserol de donacağı için Taq pol ın -80 o C de saklanması tercih edilmez. Amplifiye edilecek bölge klonlanacaksa hatasız olması istenir. Bu nedenle hata oranı daha az olan enzimler tercih edilir. a. PfupolimerazPyrococcusfuriosus tanizoleedilmiştirhataoranı1.5x10-6 b. Vent polimeraz Thermococcus litoralis ten izole edilmiştir hata oranı Taq ile Pfu arasında seyreder. PCR Örnek Reaksiyon (50 ul toplam hacim için) Stok Konsantrasyon/Miktar Son Konsantrasyon Kalıp DNA ng genomik DNA ng/µl Düz Primer 10 µm;10pmol/µl 0.2 pmol/µl Ters Primer 10 mm;10pmol/µl 0.2 pmol/µl dntp 10 mm 200 µm MgCl 2 25 mm mm 10X buffer 10X 1X TaqDNA Polymeraz 5U/µl 0.3 µl Toplam 50 µl(steril deionize su ile hacim tamamlanır) 7
8 PCR Neredeyse hiçbir zaman tek bir reaksiyon kurulmadığı için muhakkak bir reaksiyon karışımı hazırlayın. Tampon,primerler,MgCl 2,dNTP,Taqpolvesudanoluşan Pipetleme hatalarını engellemek üzere karışım olması gerekenin %10 fazlası olacak şekilde hazırlanır. Negatif kontrol Kalıp DNA olmayan bir tüp hazırlanır. Örnekler arası kontaminasyonu kontrol etmek üzere Pozitif kontrol PCR da kullanılan reaktiflerin dolayısıyla sistemin işlediğinden emin olmak için çalıştığı bilinen bir DNA ve primer seti ile pozitif kontrol reaksiyon setine dahil edilmelidir. Genel Problemler Bantyokveyazayıf. Kontaminasyon var. Primer dimer oluşumu var. Özgün olmayan bant(lar) var. 8
9 Kontaminasyon Pre ve post PCR alanları muhakkak birbirinden ayrılmalı. Mümkünse PCR laminar akışlı kabin içinde kurulmalı. Bütün reaksiyon setlerinde muhakkak negatif kontrol bulunmalı Reaktifler küçük hacimlere bölünüp saklanmalı. Problem yaşandığı takdirde atılmaları mümkün olduğunca ekonomik olmalı. Filtreli uç kullanılmalı ki pipetler kontamine olmasın. Bant yoksa veya zayıf ise Reaksiyona koymanı gereken bütün reaktifleri ilave ettiniz mi? Lab defterinizi kontrol edin. Reaksiyonu tekrarlayın. Reaktiflerin konsantrasyonları doğru mu? Kalıp Primer Taq MgCl 2 Hatalı primerler Dizileri kontrol edin. Yeni sentez veya yeni tasarım deneyin. 9
10 Bant yoksa veya zayıf ise Kötü kalıp Agaroz jelde kalıp DNA yı kontrol edin. DNA fazla degrade olabilir. Kalıp DNA PCR inhibitörü içeriyor olabilir (fazla tuz, fenol gibi). Optimal olmayan PCR şartları Bağlanma ısısını düşürün. MgCl2 konsantrasyonunu arttırın. Özgün olmayan amplifikasyon var ise Özgün olmayan amplifikasyonu saptamak için Amplikonları agaroz jelde yürütün. Ürünün hedeflenen boyda olup olmadığını kontrol edin. Bunu saptamak için bir moleküler ağırlık standardı kullanın (100 bç, 1 kb merdiven, λ/hindiii gibi) Özgün olmayan amplifikasyonu ortadan kaldırmak için Amplifikasyon şartlarını sıkılaştırın Bağlanma ısısını arttırın MgCl2 konsantrasyonunu düşürün Termal döngü koşullarını değiştirin Uzama sürelerini ayarlayın Döngü sayısını azaltın Farklı primerler deneyin 10
11 PCR son derece hassas bir işlemdir. PCR optimize ederken Herbir primer çiftinin ayrı ayrı optimizasyonu gerekir. Farklı PCR cihazlarının(marka ve/veya model) kullanımı PCR ın sonucunu etkiler. Optimize edilmesi gerekenler: Konsantrasyonlar MgCl 2 konsantrasyonu Primer ve kalıp DNA konsantrasyonu Fazla kalıp PCR ı engelleyebilir. Kalıp gerekiyorsa seyreltilip kullanılmalıdır. Termal döngü şartları Bağlanma ısısı PrimerçiftininT m derecesine göreayarlanır. Uzama süreleri Amplikonun uzunluğu dikkate alınır. PCR optimize ederken Gradient PCR cihazları optimizasyon sürecini kolaylaştırır ve kısaltır Bu tip cihazlarda 96 lık veya 48 lik bloğun herbir 8 lik kolonuna farklı bağlanma ısıları uygulamak mümkündür. 11
12 PCR optimize ederken Touch-down(İnen) PCR Özgün olmayan amplikasyondan yalnızca bağlanma ısısının arttırılması ve MgCl2 konsantrasyonunun düşürülmesi ile kurtulunamıyorsa: Touch-down PCR denenir. Yüksekbağlanmaısısıilebaşlanır. (mesela70 o C) Az sayıda da olsa hedef dizinin amplifiye olması beklenir. Bağlanma ısısı döngü sayısı ilerledikçe düşürülür. Amplifiye olmaya başlayan hedef dizinin kalıp popülasyondaki oranı arttığı için düşen ısıda artık yalnızca hedef dizi çoğalacaktır. PCR Destek Kuvvetler DMSO %2-10 Fazlası Taq aktivitesini düşürür. Kalıp DNA nın oluşturduğu ikincil yapıları çözer. Özellikle GC oranı yüksek hedef bölgelerin çoğaltılması için kullanılabilir. Betain M DMSO ile aynı amaçla kullanılabilir. Formamid%1-5 Mümkün olduğunca az kullanılmalı. İkincil yapıların önlenmesinde kullanılabilir. Non iyonik deterjanlar (Tween 20-NonIdet P40- TritonX) %0.1-1 arası kullanılabilir. %0.1 Taq ı stabilize eder ancak özgün olmayan amplifikasyonu teşvik edebilir. %0.5 kullanımı daha garantilidir. 12
13 PCR optimize ederken 7 deaza-2 deoksi guanozin. Stabil ikincil yapı oluşturan GC oranı çok yüksek hedef bölgelerde amplifikasyonu dgtp ile 1:3 oranında ilave edilmek suretiyle verimli bir şekilde sağlar. BSA (bovine serum albumin) Eski DNA materyellerinden yapılan amplifikasyonlarında kullanılabilir. PCR inhibitörlerinin etkisini azaltır. Hücre ve Mikroorganizmalara DNA Aktarımı Prokaryotik hücreler: Bu tip aktarımlar yani transformasyon klonlanmış DNA nın amplifikasyonunu sağlar. Transforme edilen gen ekspresyon vektörünün içinde ise ilgili genin ürününü elde etmekte kullanılır. İkitürlüyoluvardır: Yüksek konsantrasyondaki Ca 2+ permeabilitesini arttırır bu yöntem. içinde inkübasyon. Membran Elektroporasyon: Özel cihazlar gerekir. Daha verimli transfer sağlar ancak her tür/suş için farklı şartlar gerekir. 13
14 Kompetent hücre Hem Ca 2+ hem de elektroporasyon yönteminde öncelikli olarak hücrenin kompetent hale getirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla belli bir yoğunlukta üretilip toplanması ve tuzla yıkanması gerekmektedir. Ökaryotik hücreler Ökaryotik hücrelere gen transferinde kullanılan birkaç çeşit yöntem bulunmaktadır. Transfeksiyon transformasyon ile enfeksiyonun bir nevi karışımıdır. Kalıcı (stable) transfeksiyonda DNA yı alan hücreler raportör geni ifade etmeleri ile seçilirler (raportör gen higromisin veya neomisin gibi bir antibiyotik direnç geni olabileceği gibi yeşil fluoresan protein geni de olabilir.). Bu tip hücrelerin klonlarından hücre hatları oluşturulabilir. Geçici (transient) transfeksiyon aktarılan DNA nın etkisini hemen görebilmek için seçilen bir yoldur. Sınırlı uygulaması vardır zira ilgilenilen geni taşıyan hücre sayısı değişkendir (kesin sayı transfeksiyonun verimine bağlıdır). Ayrıca aktarılan DNA yı taşıyan hücrelerde bu DNA nın kopya sayısı da değişkendir. 14
15 Ökaryotik hücreler Transfeksiyon yolları: Kalsiyum fosfat ko-presipitasyonu DEAE-Dekstan aracılı transfeksiyon Lipid aracılı transfeksiyon Elektroporasyon Mikroenjeksiyon Virus aracılı transfer. Bu amaçla adenovirus, retrovirus veya SV40 kullanılabilir. Ökaryotik hücreler DNA transferinin verimini hücre tipine sıkı sıkıya bağlı olduğu için bir sürü emek ve zaman harcamadan önce kendi hücreleriniz için uygun olan protokolü iyice araştırın. Literatür, Google ve bu işi bilenlere sorun/danışın. Labınızda veya yardım alabileceğiniz bir labda kullanabileceğiniz bir elektroporatör olup olmadığından emin olun. Birçok elektroporatörle bakteri, maya, memeli hücreye DNA aktarımı yapabilirsiniz. Memeli hücre aktarımı için bazı model elektroporatörlere ilave aksesuar takılması gerekebilir. Transformasyon ve transfeksiyonda kullanılan vektör hayati önem taşır. İndüklenebilen vektörlerin yanısıra hem ökaryotlarda hem bakterilerde çalışan vektörler mevcuttur. Sorun öğrenin. 15
16 RNA Son derece çıtkırıldım bir moleküldür. Azami itina ile çalışılmasını gerektirir. RNA çalışmaları için kullanacağınız cam/plastik eşyayı diğer malzemelerden ayrı bir dolap/rafa yerleştirin. Bunları DEPC li sudan geçirdikten sonra steril edin. RNA çalışmaları için kullanacağınız suyu %0.1 konsantrasyonda DEPC li olarak hazırlayın. Bunun için 1 lt suya 1 ml DEPC ilave edip geceboyu çeker ocak altında manyetik karıştırıcıda karıştırdıktan sonra ertesi gün otoklavlayın. Tris li tampon çözeltileri DEPC li su ile hazırlamayın. DEPC Tris tamponları içinde etanol ve CO2 e ayrışır. Tris tamponun tamponlama özelliğini ortadan kaldırır. RNA RNA çalışmalarında kullandığınız kimyasalları ayrı bir raf/dolaba koyup üzerlerine yalnızca RNA çalışmaları için kullanılacağı ibaresini yazın. Bu kimyasalların içine steril spatül ile girin. RNA çalışmalarında kullandığınız tampon çözeltileri de ayrı bir köşede tutun ve üzerlerine yalnızca RNA çalışmaları için kullanılacağı ibaresini yazın. RNazOFF, RNAZap, RNazAWAY benzeri ticari kimyasallar ortamdan Rnaz ları uzaklaştıran kuvvetli deterjanlardır. RNA elektroforezi için bir horizontal elektroforezi ayırmanızda fayda vardır. Bu elektroforez kabin, tepsi ve taraklarını bu deterjanlarla yıkayıp, DEPC li sudan geçirdikten sonra kullanın. 16
17 RNA İzolasyonu Klasik metodda guanidium izotiyosiyanat kullanılır. Bu kimyasal hücrelerin parçalanması ile gerçekleşecek olan RNA degradasyonunu engeller. Bu metoda dayanan izolasyon için ticari olarak Trizol, Tritidy, Tri reagent vb kimyasal ajanlar değişik firmalarca satılmaktadır. Ayrıca kolon bazlı saflaştırma kitleri de birçok firma tarafından pazarlanmaktadır. Özellikle kas gibi fibrotik dokulardan RNA izole etmek bir hayli zordur. Bu tip dokular için özel olarak üretilmiş kitler piyasada mevcuttur. mrna izolasyonu oligo dt rezinler kullanılarak gerçekleştirilir. PROTEİN Degradasyon protein çalışmalarının en önemli sorunlarından biridir. Protein çalışmalarında olmazsa olmaz kurallar: Muhakkak buz üzerinde çalışılır. Buzdolabı ve derin dondurulardan bir malzeme alınmaya veya yerleştirmeye gidilirken, tezgahta deney yaparken yanında, elinde hep bir buz kovası olmalıdır. Soğukta santrifügasyon yapılır. Çalıştığın proteini tanı!: Isı ile denatüre oluyor mu? Disülfit bağı var mı? Sürekli olarak dondur-çöz yapılmaya dayanıyor mu? Eğer bu özellikleri bilinmiyorsa dondurçöz e dayanmadığı, ısı ile denatüre olduğu kabul edilerek çalışılmalı. 17
18 Protein İzolasyonu Bakteriyel veya baculovirus ekspresyon sistemlerinde yüksek miktarda protein üretimi oldukça rahat uygulanabilirken aynı durum bu proteinlerin izolasyonu için geçerli değildir. Her proteinin kendine özgü bir profili/kişiliği vardır. Bu noktada tecrübe önemlidir. Varsa bir bilene danışmak önemli vakit kazandırır. Kromatografi Jel filtrasyonu, ion-exchange ve afinite kromatografisi Jel filtrasyonu: Bileşenleri molekül ebatlarına göre ayırır. Durağan faz porlu yapıdadır, yalnızca küçük molekülleri tutar. Sephadex, Sephacryl, Sepharose örnek materyellerdir. Ion-exchange: Bileşenleri yüklerine göre ayırır. Solid bir yüzeydeki yüklü gruplara proteinlerin (veya diğer materyellerin) bağlanmasını takiben daha yüksek iyonik güce sahip sulu bir tampon ile ilgilenilen proteinin elüsyonunu temel alır. Kolon materyeli anyonik, katyonik veya karışık olabilir. DEAE selüloz, amberlit, Dowex, CM-Sepharose örnek materyellerdir. Afinite kromatografisi: Bileşenleri doğal bağlanma bölgelerine ayrıştırır. Saflaştırılacak molekül özgün ve tersinir olarak solid bir yüzeye sabitlenmiş ligand adsorplanır. Oligo dt selüloz, biotin, heparin örnek materyellerdir. 18
19 Dializ Bir örnekteki tuz ve benzeri kalıntıları uzaklaştırmak için dialize başvurulur. Örnek porlu bir ince hortum(tüp) içine alınır. Porların çapı ancak bu porların çapından küçük olan moleküllerin dışarı çıkmasına izin verir. Dializ torbasındaki materyel bol miktardaki su veya tampon çözelti içine yerleştirilir. Böylelikle örnek içindeki kalıntıların dışarı çıkması ve örneğin temizlenmesi beklenir. Hücre Parçalanması Fiziksel lizis Homojenizatör: Bir nevi blender. Cam tanecikler eklenmediği durumda bakteri için uygun değildir. Ultrasonik prosesör (Sonikatör): Ses basıncı mikrokabarcıklar yalnızca hücre değil aynı zamanda DNA yı da parçalar. Bakteri için cam tanecikler eklenmelidir. Freeze press: Dondurulmuş hücreler dar bir kanaldan geçirilmeye zorlanır. Bead mill homogenizer: Bakteri, spor veya mayalar bir cam veya zirkonyum içeren tüp içinde sıkıca vortekslenir. 19
20 Hücre Parçalanması Deterjan Birçok ökaryotik hücre için uygundur. Anyonik deterjan SDS, cholic acid, caprylic acid, deoxycholic acid. Katyonik deterjan cetypyridiinum, bezalkonium chloride Zwitterionic deterjan CHAPS, phosphatidylcholine Non-iyonik deterjan digitonin, Tween-20, Triton X-100 Proteaz inhibitörleri Lizis sırasında proteinlerin degrade olmasını engellemek için mutlaka proteaz inhibitörü eklemek gerekir. Aprotinin, EDTA, Leupeptin, Pepstatin, PMSF, TLCK, TPCK Protein Konsantrasyonun Belirlenmesi Hangi yöntem? Bradford, BCA. Labınızda hangi metod tercih ediliyor? Bir yöntemin sonucunu bir diğeri ile doğrudan kıyaslayamazsınız. Hangi metodu tercih etmeniz gerektiği ile ilgili olarak mesela saflaştırılmış proteinizin triptofan içerip içermediğini bilmeniz gerekir. Eğer içeriyorsa 280 nm okumasına güvenilmez. Eğer saflaştırılmış proteininizde mutlaka deterjan bulunması gerekiyorsa deterjana duyarlı olmayan bir metod seçmeniz gerekir. Bütün metodlar için konsantrasyonu bilinmeyen örneği bir standart eğri ile yürütmek gerekir. Saflaştırılmış herhangi bir protein referans standart olarak seçilebilir. BSA ve IgG en sık kullanılan referanslardır. Antikor ölçmüyorsanız BSA kullanın. 20
21 Protein Konsantrasyonun Belirlenmesi BCA Alkalin BCA (bicinchonic acid) çözeltisine eklenen bakır sülfat elma yeşili renkli bir kompleks oluşturur. Bu çözelti bir protein çözeltisine ilave edildiğinde Cu++ iyonları proteinin peptid bağı ile etkileşime geçerek Cu+ iyonlarına dönüşürken kompleksi maksimum absorbansı 562 nm olan mor renkli bir komplekse dönüştürür. Hızlı, duyarlı ve doğru bir testtir. Deterjan, organik solvent gibi ajanlardan etkilenir. Zamana bağlıdır, renk 24 saat içinde oluşur. Protein Konsantrasyonun Belirlenmesi Bradford ph 1 in altında kırmızı kahverengi olan ancak proteine bağlanması ile bağlanan boyanın pka sında kaymaya neden olan Coomassie mavisi G-250 yi kullanır. Hızlı, duyarlı, doğru ve zamana bağlı olmayan bir testtir. %0.2 nin üzerinde bir deterjan konsantrasyonu testi etkiler. 21
22 Protein Konsantrasyonun Belirlenmesi 280nmAbsorbans Aromatik amino asitler özellikle triptofan 280 nm civarında aşırı absorbans gösterir. Aromatik rezidu içeren bütün proteinlerin 280 nm de tek bir extinction katsayısı vardır. Hız. Örnek parçalanmaz. Diğer metodlar kadar doğru sonuç vermez. Biruret Lowry(Folin-Ciocalteu) Protein Konsantrasyonun Belirlenmesi Biuret Peptid bağlarını ölçer. 540 nm de optik dansiteyi ölçer. Hızlıdır. Tuz bu testi Bradford a göre daha az etkilediğinden protein separasyonunu takip etmek için başarılıdır. Lowry(Folin-Ciocalteu) BCA ya benzer. 720 nm de optik dansiteyi ölçer. Çok az materyele ihtiyaç duyar. Proteinin içinde tirozinin bulunmasına bağlıdır. 22
23 Örnek içinde deterjan bulunması Deterjanlar protein izolasyon sürecinin bir parçasıdır. Protein seviyesini veya fonksiyonunu etkileyebilme riski taşır. Deterjan içeren bir protein örneğindeki protein miktarını belirleyebilmek için: Standart eğriye de aynı oranda deterjan eklemek. Eklenen deterjan lineer okumaları önemli oranda bozacaktır. Örneği seyreltip okumayı bu şekilde yapmak da bir yoldur ancak protein seviyesi düşük ise bu işe yaramaz. Deterjan ile uyumlu protein testleri kullanılabilr. Bazı firmaların bu tip testleri bulunmaktadır. Örnek içinde deterjan bulunması Eğer protein izole ediyorsanız deterjanı uzaklaştırmanız gerekir. Deterjanı uzaklaştırmak için seçeceğiniz yöntem deterjana, proteine ve tampon çözeltiye bağlıdır. Yöntemi belirlemeden önce iyi araştırıp bilenlere danışın. Yanlış bir ısı veya tuz konsantrasyonu protein örneğinizin bir anda kristal veya çamura dönüşmesine neden olabilir 23
24 Örnek içinde deterjan bulunması İyonik deterjanlar Jel filtrasyonu G25 kolon 8M üre ekleyip iyon değişim kolonuna yükle. Protein 8 M üre içinde akar. Üreyi uzaklaştırmak için dializ et. Noniyonik deterjanlar G200 kolonunda jel filtrasyonu uygula Proteini afinite veya iyon değişim kolonuna yükle. Yoğun bir şekilde yıka ve elüe et. Amfoterik(Zwitterionic) deterjanlar Mümkünse seyrelt ve dializ et Antikorlar Poliklonal: bir hayvan bir antijenin verilmesi ile oluşturulur. Heterojen bir karışımdır. Monoklonal: In vitro olarak hücre füzyonu yolu ile üretilir. Antikorların eldesi Ticari olarak satın alınabilir. Meslektaşınızdan alabilirsiniz. Kendiniz üretebilirsiniz. (Poliklonal antikor üretimi oldukça kolaydır ancak labınız veya bölümünüzde rutin olarak monoklonal antikor üretilmiyorsa bu işe bulaşmayın). Poliklonal antikorlar monoklonal antikorlar gibi sınırsız kaynak oluşturmazlar. Meslektaşınızdan poliklonal antikor istemeyi adet haline getirmeyin. Çok miktarda kullanacaksanız kendiniz için üretin. Antikorları kullanım alanları Hücre boyama: proteinlerin hücre içindeki dağılımı İmmünoassay: Bir antijenin fonksiyonu veya varlığı İmmünoblot: Western blot. Bir proteinin varlığı ve/veya miktarının membran üzerinde tespiti. 24
25 Antikorlar Saklama En iyi -20 o C de saklanır. Uygun sayıdaki kullanım miktarına göre hacimlere bölünüp saklanmalıdır. Dondur-çöz den hoşlanmaz antikorlar. Çalışmakonsantrasyonu4 o C de6aykadarsaklanabilir. Son konsantrasyonu %0.02 olacak şekilde sodyum azit ilavesi bakteriyel kontaminasyonu engelleyecektir. Antikorlar İpuçları Antikorun hangi hayvandan türevlendiğini bilmeniz gerekir. Zira bu bazı deneyler için gerekli olan ikincil antikoru doğru tayin edebilmenizi sağlayacaktır. Poliklonal antikorlar genellikle tavşan veya eşek; monoklonal antikorlar ise fare, sıçan veya hamster kaynaklıdır. Antikorunuzu kullanmadan önce hızlı bir spin edin bu birçok testte oluşabilecek yüksek geriplanı böylece ortadan kaldırmak mümkün olur. 25
PCR Bir reaksiyonun kurulması ve optimize edilmesi
Hafta V PCR Temelli Genetik Analiz Yaklaşımları PCR Bir reaksiyonun kurulması ve optimize edilmesi Doç. Dr. Hilâl Özdağ F Đ Z Đ K Đ A L T Y A P I Reaksiyonda kullanılanlar: P C R I. Kalıp DNA a) PCR degrade
DetaylıPOLİMERAZ ZİNCİR REAKSİYONU (PZR-PCR) VE RESTRİKSİYON PARÇA UZUNLUĞU POLİMORFİZMİ (RFLP)
Deney: M 1 POLİMERAZ ZİNCİR REAKSİYONU (PZR-PCR) VE RESTRİKSİYON PARÇA UZUNLUĞU POLİMORFİZMİ (RFLP) a) PCR yöntemi uygulaması b) RPLF sonuçları değerlendirilmesi I. Araç ve Gereç dntp (deoksi Nükleotid
DetaylıRTA Plazmid DNA İzolasyon Kiti
RTA Plazmid DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-12 Bakteri örneklerinden plazmid DNA izolasyonu ve saflaştırılması için Yalnızca profesyonel kullanım için REF 09007050 50 test 09007100
DetaylıAgaroz jel elektroforezi
MOLEKÜLER TEKNİKLER Dr. Naşit İĞCİ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü 4. Sınıf (2017-2018 Bahar) 2. NOT Agaroz jel elektroforezi PAGE daha çok proteinlerin ve küçük
DetaylıRTA Bakteriden Genomik DNA İzolasyon Kiti
RTA Bakteriden Genomik DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-12 IVD Bakteri örneklerinden genomik nükleik asit izolasyonu ve saflaştırılması için In vitro tanı amaçlı kullanım için Yalnızca
DetaylıRTA JEL / PZR Saflaştırma Kiti
RTA JEL / PZR Saflaştırma Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-12 DNA parçalarının agaroz jelden geri kazanımı ve PZR ürünlerinin saflaştırılması için Yalnızca profesyonel kullanım için REF 09009050
DetaylıRTA Kandan Genomik DNA İzolasyon Kiti
RTA Kandan Genomik DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-05 IVD İnsan kan örneklerinden in vitro tanı amaçlı genomik nükleik asit izolasyon ve saflaştırması için In vitro tanı amaçlı
DetaylıProtein Ekstraksiyonu
Protein Ekstraksiyonu Dr.Gaye Güler Tezel Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Proteinler tüm canlı organizmalar için en önemli makromoleküllerden biridir. Bazıları yapısal komponentleri
DetaylıLaboratuvar Tekniği. Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 5. Hafta (14.03.
Laboratuvar Tekniği Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 5. Hafta (14.03.2014) 1 5. Haftanın Ders İçeriği DNA ekstraksiyonu DNA ekstraksiyonunun amacı
DetaylıKromozom, DNA ve Gen. Allel Segregasyonu. DNA çift sarmalı. Hastalık yapan mutasyonlar protein fonksiyonunu bozar. Hastalık yapan mutasyonlar
Temel Genetik Kavramlar DNA izolasyon yöntemleri Kromozom, DNA ve Gen Hücre Nukleus Kromozomlar Gen Prof.Dr.Uğur ÖZBEK Protein DNA çift sarmalı Allel Segregasyonu Şeker Fosfat omurga Bazlar Baz çifti A
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI
MOLEKÜLER 2014-2015 BİYOLOJİ LABORATUVARI GÜZ DÖNEMİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI 7.HAFTA DERS NOTLARI GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ Sayfa 1 / 6 1. RFLP (RESTRİKSİYON PARÇA UZUNLUK
DetaylıPolimeraz Zincir Reaksiyonu. Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
4. Ha&a Polimeraz Zincir Reaksiyonu Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sunu içeriği PCR ın tanımı PCR ın kısa tarihçesi Hücre içi DNA replikasyonu PCR bileşenleri PCR temel prensipler PCR ın kullanım alanları
DetaylıRT-PCR. (reverse transckripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu) Dr Gülnur Güler
RT-PCR (reverse transckripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu) Dr Gülnur Güler RT-PCR (reverse transckripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu) mrna ekspresyon seviyelerini belirlemek için sensitiv bir metod
DetaylıNÜKLEİK ASİTLERİN ELEKTROFOREZİ
T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ NÜKLEİK ASİTLERİN ELEKTROFOREZİ Yüksek Lisans Semineri Hazırlayan: Venhar ÇELİK Danışman: Yrd.Doç.Dr. Dilek Turgut-BALIK NÜKLEİK ASİTLERİN
DetaylıBRCA 1/2 DNA Analiz Paneli
FAST-BRCA Sequencing Kit BRCA 1/2 DNA Analiz Paneli Dizi Analizi Amaçlı Kullanım İçin KULLANIM KILAVUZU İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ... 3 2 KİT İÇERİĞİ... 3 3 SAKLAMA... 3 4 GEREKLİ MATERYAL VE CİHAZLAR... 3 5
DetaylıKAPİLLER ELEKTROFOREZ DNA SEKANSLAMA
İçerik Giriş...2 Deney İçin Gerekli Olan Malzemeler...3 Deneyin Yapılışı... 4-9 Genomik DNA Kalıbının Hazırlanması...4 PCR Amplifikasyonu... 4-5 DNA Miktarının Belirlenmesi...6 Sekans Reaksiyonunun Hazırlanması...7
DetaylıRTA Mayadan Genomik DNA İzolasyon Kiti
RTA Mayadan Genomik DNA İzolasyon Kiti Kullanma Klavuzu Yayın Tarihi - 2011-12 Maya örneklerinden genomik nükleik asit izolasyonu ve saflaştırılması için Yalnızca profesyonel kullanım için REF 09002050
DetaylıREKOMBİNANT DNA TEKNOLOJİSİ. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL
Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL 1960 lardan bu yana genetik ve moleküler biyolojideki kavrayışımızın hızla artması, biyoteknolojide heyecan verici buluşlar ve uygulamalara yol açtı. DNA yapısı ve fonksiyonlarının
DetaylıRTA DNA qpcr Probe Master Mix
RTA DNA qpcr Probe Master Mix Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi -- 2012-01 DNA'nın gerçek zamanlı tayini ve miktar ölçümü için Yalnızca profesyonel kullanım için REF 09030025 25 test 09030100 100 test 09030500
DetaylıNilgün Çerikçioğlu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Nilgün Çerikçioğlu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Kandolaşımı Enfeksiyonları %10 Kandidemi Ölüm hızı : % 50 (YBÜ) Erken tanı (?), tedavinin önemi Etken: Candida allbicans
DetaylıSODYUM DODESİL SÜLFAT POLİAKRİLAMİD JEL ELEKTROFOREZİ İLE PROTEİNLERİN ANALİZİ
T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ SODYUM DODESİL SÜLFAT POLİAKRİLAMİD JEL ELEKTROFOREZİ İLE PROTEİNLERİN ANALİZİ Yüksek Lisans Semineri Hazırlayan: Abdullah ASLAN Danışman:
DetaylıNÜKLEİK ASİTLERİN SAKLAMA KOŞULLARI
NÜKLEİK ASİTLERİN SAKLAMA KOŞULLARI Dr. Zafer KÜÇÜKODACI GATA HEH Patoloji Servisi 22. ULUSAL PATOLOJİ KONGRESİ 7 Kasım 2012 Manavgat DNA ve RNA NIN KANTİTASYONU Spektrofotometrik ölçüm Floresans teknik
DetaylıProtokolü PD S001 01. 50 Reaksiyon
Salmonella sp. Real time PCR Tespit Kiti Protokolü PD S001 01 50 Reaksiyon REAKSİYON PRENSİPLERİ Reaksiyon Bileşenleri: qpcr Master Mix (PMM) Hedef probe Mix (HPM) Zenginleştirilmiş gıda ürünleri kültüründen
DetaylıMitokondrial DNA Analiz Paneli
FAST-mtDNA Sequencing Kit Mitokondrial DNA Analiz Paneli Dizi Analizi Amaçlı Kullanım İçin KULLANIM KILAVUZU İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ... 3 2 KİT İÇERİĞİ... 3 3 SAKLAMA... 3 4 GEREKLİ MATERYAL VE CİHAZLAR...
DetaylıREAKSİYON PRENSİPLERİ
REAKSİYON PRENSİPLERİ Reaksiyon Bileşenleri: qpcr Master Mix (PMM) Hedef probe Mix (HPM) Zenginleştirilmiş gıda ürünleri kültüründen izole edilen DNA örneği Polimerase Chain Reaction (PCR): Son yıllarda
DetaylıHücre Transfeksiyonu
1 Hücre Transfeksiyonu Tanımlar Transformasyon: Bakteri ve bitkilere gene/k materyal aktarılması işlemidir. Transdüksiyon: Ökaryo/k hücrelere gene/k materyallerin viral yöntemlerle aktarılması işlemidir.
DetaylıProtokolü PD S Reaksiyon
Salmonella sp. Real time PCR Tespit Kiti Protokolü PD S00 0 50 Reaksiyon REŞİT GALİP CADDESİ 74-7 06700 ÇANKAYA, ANKARA, TÜRKİYE T +90 32 447 22 79 / 80 F +90 32 447 22 07 www.bmlabosis.com İnternal Pozitif
Detaylıattomol apo B-100 quicktype
attomol apo B-100 quicktype İnsan apolipoprotein B-100 (apo B-3500 mutasyonu) gen inde 10708G>A geçiş tespitine yönelik kit Sadece in vitro diagnostik kullanım içindir! 20 tespit sipariş numarası: 1015
DetaylıListeria Monocytogenes Real time PCR Tespit Kiti
Listeria Monocytogenes Real time PCR Tespit Kiti Protokol PD LM00 0 50 Reaksiyon REŞİT GALİP CADDESİ 74-7 06700 ÇANKAYA, ANKARA, TÜRKİYE T +90 32 447 22 79 / 80 F +90 32 447 22 07 W www.bmlabosis.com İnternal
DetaylıKistik Fibrozis DNA Analiz Paneli
FAST-CFTR Sequencing Kit Kistik Fibrozis DNA Analiz Paneli Dizi Analizi Amaçlı Kullanım İçin KULLANIM KILAVUZU İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ... 3 2 KİT İÇERİĞİ... 3 3 SAKLAMA... 3 4 GEREKLİ MATERYAL VE CİHAZLAR...
DetaylıRTA Dokudan ve Parafine-Gömülü Dokudan Genomik DNA İzolasyon Kiti
RTA Dokudan ve Parafine-Gömülü Dokudan Genomik DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-05 IVD İnsan dokusu ve parafine gömülü doku örneklerinden in vitro tanı amaçlı genomik nükleik asit
DetaylıDNA Đzolasyonu. Alkaline-SDS Plasmit Minipreleri. Miniprep ler bakteri kültüründen plasmit DNA sı izole etmenizi sağlar.
DNA Đzolasyonu Saflaştırılmak istenen DNA ya genomik DNA dır ya da genomik olmayan mtdna, chldna, plasmit DNAsıdır.DNA izolasyon kitleri, genomik ve genomik olmayan DNA izole etmemizi sağlayan standartlaştırılmış
Detaylıcdna Kitaplık Hazırlanışı
cdna Kitaplık Hazırlanışı Uzm.Bio.Veysel Sabri HANÇER İstanbul Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora Programı 2602043040 Genetik Bilginin İki Kaynağı Vardır; Genomik DNA mrna Ökaryotlardaki
DetaylıATIKSULARDA FENOLLERİN ANALİZ YÖNTEMİ
ATIKSULARDA FENOLLERİN ANALİZ YÖNTEMİ YÖNTEM YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİBİ Fenolik maddeler uçucu özellik göstermeyen safsızlıklardan distilasyon işlemiyle ayrılır ve ph 7.9 ± 0.1 de potasyum ferriksiyanür
DetaylıGıda Örneklerinde Genetiği Değiştirilmiş Organizma Analizleri. Bölüm 9. MON810 Mısır, Bt-176 Mısır ve Roundup Ready Soya nın PCR ile Nitel Saptanması
Gıda Örneklerinde Genetiği Değiştirilmiş Organizma Analizleri Bölüm 9 MON810 Mısır, Bt-176 Mısır ve Roundup Ready Soya nın PCR ile Nitel Saptanması M. Querci, M. Maretti, M. Mazzara WORLD HEALTH ORGANIZATION
DetaylıRTA Viral DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2010-05
RTA Viral DNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2010-05 IVD In vitro tanı amaçlı insan plazma ve serum örneklerinden viral nükleik asit izolasyon ve saflaştırılması için In vitro tanı amaçlı
Detaylı2. Hafta: Prof. Dr. Şule Pekyardımcı Ultraviyole Bölgedeki Spektrofotometrik Ölçümler 280 nm deki Ölçümler
2. Hafta: Protein Tayin Yöntemleri: Lowry, Bradford, Biüre, Kolloidal altın yöntemi, Bikinkoninik asit yöntemi, florimetrik ve spektrofotometrik yöntemler. Prof. Dr. Şule Pekyardımcı Bir enzim veya protein
DetaylıLizis tamponu (50mL) : NaC 0,15M, EDTA 5mM, Tris-HCL 50mM, Np40 %1, Proteaz inhibitör kokteyli-1 tablet (Roche 50mL için ETDA free)
4. UYGULAMALI PROTEİN ELDESİ YÖNTEMLERİ A. BİLGİ Organlarda, dokularda ve hücre içerisinde bulunan proteinlerin analiz edilebilmesi için önce hücrenin dışına, bir sıvı içerisinde çıkarılmalıdırlar. Bu
DetaylıSoru 1: DNA miktarını saptamak için spektrofotometrik yöntemin arkasındaki prensibi açıklayınız:
Ara Sınav Soruları Soru 1: DNA miktarını saptamak için spektrofotometrik yöntemin arkasındaki prensibi açıklayınız: Cevap1: 260 nm de 1 cm yol uzunluğundaki OD = 50 μ g/ml çift sarmal DNA için, 40 μ g/ml
DetaylıMAIA Pesticide MultiTest
MAIA Pesticide MultiTest GIDALARDA PESTİSiT KALINTILARI İÇİN AB MAKSİMUM KALINTI LİMİTLERİ İLE UYUMLU ÇOKLU KALINTI TARAMA TESTİ Microplate Acetylcholinesterase Inhibition Assay (MAIA) katı veya sıvı gıda
DetaylıHücre Üzerine Mikrocerrahi Uygulamaları Hücrenin altbirimlerine ayrılması Moleküllerin analizi. Prof. Dr. Müjgan Cengiz
Hücre Üzerine Mikrocerrahi Uygulamaları Hücrenin altbirimlerine ayrılması Moleküllerin analizi Prof. Dr. Müjgan Cengiz Canlı Hücrelerdeki Moleküllerin İzlenmesi Mikroskopla inceleme hücrede belli düzeyde
DetaylıHafta VIII Rekombinant DNA Teknolojileri
GENETĐK 111-503 Hafta VIII Rekombinant DNA Teknolojileri Doç.Dr. Hilâl Özdağ Rekombinant DNA Teknolojisi Amaç Spesifik DNA dizilerinin yerlerinin belirlenmesi. DNA nın belirli noktalardan kesilmesi Belirli
DetaylıElektoforez ENSTRÜMENTAL ANALİZ 10/12/2015. Elektroforez
Elektoforez ENSTRÜMENTAL ANALİZ Elektroforez Elektroforez yüklü moleküllerin bir elektriksel alandaki hareketlerinin izlendiği bir tekniktir. Bir örnekteki maddelerin tümü veya bazıları iyonlaşabiliyorsa
DetaylıAdnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TB101 Çiğdem Yamaner (Yrd. Doç. Dr.) 3. Hafta (01.10.2013)
Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TB101 Çiğdem Yamaner (Yrd. Doç. Dr.) 3. Hafta (01.10.2013) ADÜ Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü 1 DNA moleküllerinin analizinde çok çeşitli yöntemler
Detaylıattomol HLA-B*27 Sadece in vitro diagnostik kullanım içindir! 1.Giriş 2. Genel Açıklamalar
attomol HLA-B*27 HLA-B*27 in tespitine yönelik kit (Doku tiplemesi için kullanmayın!) Sadece in vitro diagnostik kullanım içindir! 40 tespit sipariş numarası: 1030 1.Giriş İnsan lökosit antijenleri(hla)
DetaylıWESTERN BLOT. Yrd. Doç. Dr. Eda Becer. Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
WESTERN BLOT Yrd. Doç. Dr. Eda Becer Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Northern Blot (RNA) James Alwine George Stark Western Blot (Protein) Eastern Blot (??) George Stark
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER II. ( WESTERN BLOTTING (WESTERN EMDİRİMİ) ve İMMÜNODETEKSİYON
MOLEKÜLER BİYOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER II ( WESTERN BLOTTING (WESTERN EMDİRİMİ) ve İMMÜNODETEKSİYON Western blotting: Akrilamit jeldeki protein bantlarının daha kararlı ve sabit bir ortama (örneğin,
DetaylıPolimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR: Polymerase Chain Reaction) Ayten AŞKIN KILINÇ Veteriner Hekim
Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR: Polymerase Chain Reaction) Ayten AŞKIN KILINÇ Veteriner Hekim PCR nedir? DNA Polimeraz enzimi kullanılarak DNA nın spesifik bir parçasının in vitro (bir tüp içerisinde)
DetaylıBĠY 4008 GENETĠK MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ. Doç. Dr. Nurettin YÖREK
BĠY 4008 GENETĠK MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ Doç. Dr. Nurettin YÖREK DNA ile çalıģırken göz önünde bulundurmanız gereken temel özellikler: DNA basit bir moleküldür. Gerçekten! Sadece A, T, C ve G nükleotidlerini
DetaylıTEMEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ II
TEMEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ II 6,7,8 HAFTA Prof. Dr. Eser ELÇİN Hücre kültüründe temel işlemler: besiyeri hazırlama, hücre ekimi, besiyeri değiştirme, alt kültüre geçiş, hücre sayımı, pasajlama, kontaminasyon
DetaylıULUSAL BİYOÇEŞİTLİLİĞİNİN VE GEN KAYNAKLARININ KORUNMASI HEDEFLERİ DOĞRULTUSUNDA BÜYÜK MEMELİ TÜRLERİNİN ARAŞTIRILMASI, KORUNMASI VE YÖNETİMİ
ULUSAL BİYOÇEŞİTLİLİĞİNİN VE GEN KAYNAKLARININ KORUNMASI HEDEFLERİ DOĞRULTUSUNDA BÜYÜK MEMELİ TÜRLERİNİN ARAŞTIRILMASI, KORUNMASI VE YÖNETİMİ Örnekleme Çalışmaları: Önemli Noktalar DNA ÇALIŞMASI Projenin
DetaylıBİYOTEKNOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL
BİYOTEKNOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL Kromatografi, katı veya sıvı bir durağan fazın yüzeyine veya içine uygulanmış bir karışımdaki moleküllerin, sıvı veya gaz halindeki bir hareketli
DetaylıSıvılardan ekstraksiyon:
Sıvılardan ekstraksiyon: Sıvı haldeki bir karışımdan bir maddenin, bu maddenin içinde bulunduğu çözücü ile karışmayan ve bu maddeyi çözen bir başka çözücü ile çalkalanarak ilgili maddenin ikinci çözücüye
DetaylıBIONEER MARKA ACCUPOWER EBV QUANTATIVE PCR KİTİ PROTOKOLÜ
BIONEER MARKA ACCUPOWER EBV QUANTATIVE PCR KİTİ PROTOKOLÜ Kullanılan Ekipmanlar : - Bioneer Marka ExiPrep16 Plus Model Tam Otomatik Nükleik Asit Ekstraksiyon Sistemi - Bioneer Marka ExiPrep Viral DNA/RNA
DetaylıINNO-LiPA HLA-DQA1 Multiplex
INNO-LiPA HLA-DQA1 Multiplex ANAHTAR-KODU: FRI92817 80704 INNO-LiPA HLA-DQA1 Multiplex 28804 v1 2015-05-20 p 1/7 Türkçe Tarafından üretildi: Fujirebio Europe N.V. Technologiepark 6 9052 Gent Belgium Tel.
DetaylıPROTEİNLERİN SAFLAŞTIRILMASI
PROTEİNLERİN SAFLAŞTIRILMASI Bir hücre ve dokudan istenilen bir proteinin saf halde izole edilmesi oldukça güç bir olaydır. Bu proteinin konsantrasyonu düşük ise binlerce farklı protein arasından ayırmak
DetaylıINNO-LiPA HLA-DPB Amplifikasyon
INNO-LiPA HLA-DPB Amplifikasyon ANAHTAR-KODU: FRI33177 80345 INNO-LiPA HLA-C Amplifikasyon 28798 v1 2015-04-24 p 1/7 Türkçe Tarafından üretildi: Fujirebio Europe N.V. Technologiepark 6 9052 Gent Belgium
DetaylıDEPOLAMA VE ATIKLARIN UZAKLAŞTIRILMASI
GÜVENLİ VE ETKİN LABORATUVAR UYGULAMALARI 111-546 DEPOLAMA VE ATIKLARIN UZAKLAŞTIRILMASI Doç. Dr. Hilâl Özdağ Organize Olmak Sonuç alabilmek ve güvenli çalışabilmek için Bir laboratuvarda herşeyin her
DetaylıGÜVENLİ VE ETKİN LABORATUVAR UYGULAMALARI 111-546 BAKTERİ KÜLTÜRÜ. Doç. Dr. Hilâl Özdağ RİSK GRUPLARI
GÜVENLİ VE ETKİN LABORATUVAR UYGULAMALARI 111-546 BAKTERİ KÜLTÜRÜ Doç. Dr. Hilâl Özdağ RİSK GRUPLARI Sınıf 1(risksiz): Patojen olmayan(e. coli, B. subtilis) Sınıf 2(düşük risk): Shigella, Salmonella Sınıf
DetaylıSTERİLİZASYON DERSİ 4. HAFTA DERS NOTLARI YRD. DOÇ. DR. KADRİ KULUALP
STERİLİZASYON DERSİ 4. HAFTA DERS NOTLARI YRD. DOÇ. DR. KADRİ KULUALP STERİLİZASYON YÖNTEMLERİ SÜZME YÖNTEMİ FİLTRASYON İLE STERİLİZASYON Süzme mekanizmalarına göre; a) Absorbsiyonla mikroorganizmaları
DetaylıRTA Viral Nükleik Asit İzolasyon Kiti
RTA Viral Nükleik Asit İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-10 IVD In vitro tanı amaçlı insan serum veya plazma (EDTA) örneklerinden viral DNA ve RNA izolasyon ve saflaştırılması amacıyla
Detaylıattomol lactose intolerance C>T quicktype
attomol lactose intolerance -13910C>T quicktype İnsan laktase-genine karşı -13910C>T geçiş tespitine yönelik mutasyon testi Sadece in vitro diagnostik kullanım içindir! 20 tespit sipariş numarası: 1045
DetaylıBİYOTEKNOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL
BİYOTEKNOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL BİYOTEKNOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER Canlılık olayları hücreler içerisindeki biyolojik moleküllerin yapı ve işlevlerine bağlı olarak ortaya
DetaylıFinal Sınavı Soruları
Final Sınavı Soruları Soru1: PCR döngüsünü kısaca anlatılınız. Cevap1: İlk adımda solüsyonun sıcaklığı artırılarak DNA zincirinin denatüre olması sağlanır. Bu sırada Bundan sonra primerlerin tekli DNA
DetaylıDNA nın restriksiyon enzimleriyle (RE) kesilmesi. Moleküler Biyolojide Kullanılan Yöntemler DNA nın RE leri ile kesilmesi
DNA nın restriksiyon enzimleriyle (RE) kesilmesi Moleküler Biyolojide Kullanılan Yöntemler-4 Günümüzde 500 den fazla RE ticari olarak üretilmektedir. RE ler genellikle 10 U/ul konsantrasyonda satışa sunulmaktadır.
DetaylıGenom analizi için belirteç olarak kullanılan DNA dizileri
Salgınların Araştırılmasında Hızlı Genotiplendirme Yöntemleri Avantajları-Dezavantajları Doç. Dr. Z. Ceren KARAHAN Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobioyoloji Anabilim Dalı Moleküler Genetik
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI güz dönemi 2. HAFTA GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ
MOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI 2014-2015 güz dönemi 2. HAFTA GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ MOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARINDA KULLANILAN CİHAZLAR ÇEKER OCAK STERİL KABİN HASSAS TERAZİ
DetaylıHLA Tiplendirmesi PCR-SSP. Türker Duman PhD
HLA Tiplendirmesi PCR-SSP Türker Duman PhD Büyük Doku Uygunluk Kompleksi (Major Histocompatibility Complex - MHC) İlk olarak farklı fare suşlarında deri naklinin reddiyle tanımlanan genetik bölgedir Alloreaktiviteden
DetaylıAmasya Üniversitesi Merkezi Araştırma Uygulama Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi 2017 Yılı Analiz Fiyat Listesi
Amasya Üniversitesi Merkezi Araştırma Uygulama Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi 2017 Yılı Analiz Fiyat Listesi GAZ KROMATOGRAFİSİ ANALİZLERİ (GC/FID) GC Kalitatif 50 TL 75 TL 100 TL GC Kantitatif
DetaylıINNO-LiPA HLA-B Multiplex Plus
INNO-LiPA HLA-B Multiplex Plus ANAHTAR-KODU: FRI19834 80616 INNO-LiPA HLA-B Multiplex Plus 28777 v1 2015-05-20 p 1/8 Türkçe Tarafından üretildi: Fujirebio Europe N.V. Technologiepark 6 9052 Gent Belgium
DetaylıDÖNEM 1- A, 3. DERS KURULU (2015-2016)
DÖNEM 1- A, 3. DERS KURULU (2015-2016) DERS SAATİ DERS ADI DERS KONUSU DERSİ VEREN ÖĞRETİM ÜYESİ 4. DK 1. Hafta 07 Aralık Pazartesi Mikrobiyoloji Mikrobiyolojinin tarihçesi ve mikroorganizmalara genel
DetaylıMikrobiyolojide Moleküler Tanı Yöntemleri. Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji A.D
Mikrobiyolojide Moleküler Tanı Yöntemleri Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji A.D 1 Enfeksiyonun Özgül Laboratuvar Tanısı Mikroorganizmanın üretilmesi Mikroorganizmaya
DetaylıINNO-LiPA HLA-DRB Dekoder Amplifikasyon.
ANAHTAR-KODU: FRI24098 80341 INNO-LiPA HLA-DRB dekoder Amplifikasyon 28820 v2 2015-09-16 p 1/7 INNO-LiPA HLA-DRB Dekoder Amplifikasyon. Türkçe Tarafından üretildi: Fujirebio Europe N.V. Technologiepark
Detaylı1. Ekstraksiyon Tamponu: %2 (w/v) CTAB (Cetyltrimethyl-ammonium bromide) 1.4 M NaCl, % 0.2 (v/v) β-merkaptoetanol, 20 mm EDTA. 100 mm Tris-HCl (ph 8)
KONU-7. MOLEKÜLER BĠYOLOJĠDE TEMEL TEKNĠKLER BĠTKĠDEN GENOMĠK DNA ĠZOLASYONU Kullanılan Tamponlar: 1. Ekstraksiyon Tamponu: %2 (w/v) CTAB (Cetyltrimethyl-ammonium bromide) 1.4 M NaCl, % 0.2 (v/v) β-merkaptoetanol,
DetaylıPOYRAZ TIBBİ CİHAZLAR EDVOTEK
POYRAZ TIBBİ CİHAZLAR EDVOTEK EDVOTEK VİZYON Edvotek, bir çok disiplini bir araya getirerek karmaşık gibi görünen birçok bilimin temellerini anlatarak «Nasıl bilim adamı yetiştiririz?» sorusuna karşılık
Detaylı1. Hafta: Protein Saflaştırmasının Genel Özellikleri: Protein saflaştırma
1. Hafta: Protein Saflaştırmasının Genel Özellikleri: Protein saflaştırma laboratuvarının genel özellikleri, saflaştırma işlemlerinde kullanılan tamponların özellikleri, hücre içi, hücre dışı ve membran
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... III
İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... III İÇİNDEKİLER... V 1. LABORATUVARDA KULLANILAN MALZEME VE ALETLER... 1 1.1. Tüpler... 1 1.2. Beher... 1 1.3. Erlenmeyer... 2 1.4. Balonlar... 2 1.5. Mezur... 3 1.6. Pipetler...
DetaylıDNA ve RNA İzolasyonu. Dr Gülnur Güler
DNA ve RNA İzolasyonu Dr Gülnur Güler DNA genetik bilgi deposu özellikle inaktif DNA nükleusda çok sıkı paketli çevresel, kimyasal ve fiziksel zararlı etkenlere dayanıklı Bu nedenlerle taze, dondurulmuş,
DetaylıTissue_LC_200_V7_DSP ve Tissue_HC_200_V7_DSP (QIAsymphony DSP DNA Mini Kiti için kullanıcı açısından doğrulanmıştır)
Ağustos 2015 QIAsymphony SP Protokol Sayfası Tissue_LC_200_V7_DSP ve Tissue_HC_200_V7_DSP (QIAsymphony DSP DNA Mini Kiti için kullanıcı açısından doğrulanmıştır) Bu belge Kit Versiyonu 1 için Tissue_LC_200_V7_DSP
DetaylıHücre içinde bilginin akışı
Hücre içinde bilginin akışı 1 DNA Çift Zincir Heliks 2 Hücre Çekirdeği ve Çekirdek Zarının Yapısal Organizasyonu Hatırlıyor musunuz? DNA Kromatin Kromatid Kromozom RNA Protein Çekirdek Çekirdekcik Nükleotid
DetaylıSTERİLİZASYON Sterilizasyon: Bir üründeki tüm yaşayan mikroorganizmaların ve sporları ile virüslerin öldürülmesi veya uzaklaşerılmasıdır.
STERİLİZASYON 1 STERİLİZASYON Sterilizasyon: Bir üründeki tüm yaşayan mikroorganizmaların ve sporları ile virüslerin öldürülmesi veya uzaklaşerılmasıdır. Hücre kültüründe; kullanılan besi yeri, malzeme,
DetaylıKABUKLULAR FINDIK WHEAT BUĞDAY YUMURTA YER PEANUT FISTIĞI SOYA
ET ÜRÜNLERİNDE TAĞŞİŞ Tağşiş; gıda maddesinin mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi hali olarak tanımlanmaktadır. Gıda ürünlerinde; tağşiş bir çok şekilde yapılabilmektedir.
Detaylı1. HP PCR Template Preparation DNA isolation Kit özellikler
Genel Şartlar: 1. Teklif edilen kitler, orjinal ambalajında olmalıdır. Kitlerin ve kutuların içindeki reaktiflerin/sarf malzemelerin üzerinde üretici firma adı, testin adı, test sayısı, son kullanma tarihi
DetaylıPEG-FOSFAT-SU SİTEMLERİNDE PROTEİN DAĞILIMI. Gazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06570, Maltepe, Ankara
PE-FOSFAT-SU SİTEMLERİNDE PROTEİN DAĞILIMI E.DİLAN ve U.ÜNDÜZ azi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06570, Mepe, Ankara 1.ÖZET Model protein olarak seçilen Bovine
DetaylıAmaç. Bu pratiğin amacı öğrencilerin polimeraz zincir reaksiyonu ve kullanım alanları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak
BİYOFİZİK 2015 1 Amaç Bu pratiğin amacı öğrencilerin polimeraz zincir reaksiyonu ve kullanım alanları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak 2 Hedefler Bu pratiğin sonunda öğrenciler, polimeraz zincir
DetaylıTÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK- PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE3 (Çalıştay 2013) BİYOLOJİ GRUP TUHAF
TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK- PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE3 (Çalıştay 2013) BİYOLOJİ GRUP TUHAF PROJE ÖNERİSİ ADI TUHAF MATERYALLERDEN İZOLE EDİLEN DNA
DetaylıBrusellozda laboratuvar tanı yöntemleri 14.02.2006 1
Brusellozda laboratuvar tanı yöntemleri 14.02.2006 1 Spesifik tanı yöntemleri: 1. Direk (kült ltür r ve bakterinin gösterilmesi) g 2. Antikorların n gösterilmesig 1.Standart tüp aglütinasyonu 2.Rose Bengal
Detaylıα1-antitrypsin quicktype
attomol α1-antitrypsin quicktype İnsan α-1 antitripsin gen inde M-, Z- and S-alellerin tespitine yönelik kit Sadece in vitro diagnostik kullanım içindir! Z-mutasyonun tespiti için 10 sipariş numarası:
Detaylı-1- Biüret Yöntemi. ANALĐZ ĐÇĐN GEREKLĐ EKĐPMANLAR Mikro pipet (1000 µl) Makro küvet (3 ml) 1 Vorteks Analitik terazi Spektrofotometre (540 nm)
1 GĐRĐŞ Protein tayin kiti takip edilerek hazırlanmıştır. Protein tayin kiti kullanılarak örneklerde hızlı, güvenilir ve kolay bir şekilde protein miktarı saptanabilmektedir. Protein tayin kitinde gerçekleştirilen
DetaylıÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ
ÇEVRE KİMYASI LABORATUVARI ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ 1. GENEL BİLGİLER Doğal sular ve atıksulardaki çözünmüş oksijen (ÇO) seviyeleri su ortamındaki fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal aktivitelere bağımlıdır.
Detaylı18- Teklif veren firma üretici firmadan aldığı yetki belgesini sunmalıdır.
1- TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTE ÖLÇÜM (TAS) KİTİ TEKNİK ŞARTNAMESİ 1- Kitin reaktifleri ve standartları tamamen likit 2- Toplam Antioksidan Kapasite Direkt olarak ölçmelidir. 3- Kit kullanıma hazır 4- Kit
DetaylıRTA Viral RNA İzolasyon Kiti
RTA Viral RNA İzolasyon Kiti Kullanma Kılavuzu Yayın Tarihi - 2011-09 IVD In vitro tanı amaçlı insan plazma ve serum örneklerinden viral nükleik asit izolasyon ve saflaştırılması için In vitro tanı amaçlı
DetaylıUYGULAMA NOTU. HPLC ile Gıda Ürünlerinde Fenolik Bileşen Analizi. Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi HAZIRLAYAN
UYGULAMA NOTU Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi L018 HPLC ile Gıda Ürünlerinde Fenolik Bileşen Analizi HAZIRLAYAN Uzm. Kim. Ozan Halisçelik ve Kim. Ömer H. Turmuş Ant Teknik Cihazlar Ltd. Şti. KONU:
DetaylıÖNFORMÜLASYON 5. hafta
ÖNFORMÜLASYON 5. hafta Partisyon katsayısı (P y/s ): Bir etkin maddenin yağ/su bölümlerindeki dağılımıdır. Lipofilik/hidrofilik özelliklerinin tayin edilmesidir. Oktanol içinde tayin edilir Partisyon katsayısının
DetaylıHücre Biyoloji Laboratuarı Güz dönemi Alıştırma Soruları (Dr.Selcen Çelik)
Hücre Biyoloji Laboratuarı 2014-2015 Güz dönemi Alıştırma Soruları (Dr.Selcen Çelik Konular: ph ve tamponlar, hücre kültür tekniği, mikrometrik ölçüm ph ve Tamponlar 1. ph sı 8.2 olan 500 ml. 20mM Tris/HCl
DetaylıSİNOP ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANALİZ-METOT ÜCRET LİSTESİ X-Işınları Tek Kristal Analizi (XRD)
XRD-1 Ön İnceleme 50 TL 60 TL 75 TL XRD-2 Data Toplama 100 TL 150 TL 200 TL XRD-3 Data Toplama 50 $ Yurt Dışındaki Üniversiteler SİNOP ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR UYGULAMA VE ARAŞTIRMA
DetaylıKLOR (Cl2) ANALİZ YÖNTEMİ
S a y f a 1 KLOR (Cl2) ANALİZ YÖNTEMİ YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİBİ Klor, ph 8 de veya daha düşük bir ph da potasyum iyodür çözeltisinden iyotu serbest bırakacaktır. Serbest iyot, indikatör olarak nişasta
DetaylıLaboratuvar Tekniği. Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 6. Hafta (20.03.
Laboratuvar Tekniği Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 6. Hafta (20.03.2014) 1 6. Haftanın Ders İçeriği DNA izolasyonu DNA hakkında 2 DNA İzolasyonu
DetaylıWestern Blot (veya immünblot), protein ekspresyonunu doğrulamak için standart laboratuvar
İçerik Giriş...2 Western Blot Yöntemi...2 Protein Örneklerinin Hazırlanması...2 Dikey Jel Sistemi Kullanımı...3 Kuru Transfer Sistem Kullanımı...4 Bloklama...6 Protein Tespiti...6 Kemilüminesans Tanımlama
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Moleküler Biyoloji Lab. Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim(
Detaylı