KAMU DİPLOMASİSİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR ve ÖRNEKLER

Transkript

1 Editör Yrd. Doç. Dr. Gaye Aslı SANCAR KAMU DİPLOMASİSİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR ve ÖRNEKLER İSTANBUL Beta

2 Yay n No : 3411 İletişim Dizisi : Bask - Nisan STANBUL ISBN Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Ya y m Da t m A.fi. ye ait tir. Her hak k sak l d r. Hiç bir bö lü mü ve pa rag ra f k s men ve ya ta ma men ya da özet ha lin de, fo to ko pi, fak si mi le ve ya bafl ka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Canan Akdeniz Bask -Cilt : Birlik Fotokopi Baskı Ozalit Gıda San. Tic. Ltd. fiti. Nispetiye Mah. Birlik Sokak No: 2 Nevin Arıcan Plaza 1. Levent/Beşiktaş/ ST. Tel: (0-212) (Sertifika No ) Kapak Tasar m : Veysel Coşkun Beta BASIM YAYIM DA ITIM A.fi. (Sertifika No ) Narl bahçe Sokak Damga Binas No: 11 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) Fax: (0-212)

3 YAYIN KURULU Prof.Dr. Cengiz ANIK Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Prof.Dr. Melda CİNMAN Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Prof Dr. Hasret ÇOMAK Arel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Prof.Dr. Beril DEDEOĞLU Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Prof.Dr. Vedat DEMİR İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Prof.Dr. Ertan EFEGİL Sakarya Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Prof.Dr. Ercüment TEZCAN Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Doç.Dr. Nazlı AYTUNA Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Doç.Dr. Ali Faik DEMİR Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Doç.Dr. Banu KARSAK Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Doç.Dr. Abdullah ÖZKAN İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Doç.Dr. Aslı YAĞMURLU Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Doç.Dr. Elgiz YILMAZ Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Doç.Dr. Halime YÜCEL BOURSE Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi

4

5 TEŞEKKÜRLER Öncelikle kitaba yazılarıyla katkıda bulunan yazarlar olarak Yrd. Doç.Dr. Gülseli Aygül ERNEK ALAN, Ar.Gör. Tolga BİLENER, Dr. B. Senem ÇEVİK, Evren EKEN, Deniz ERDOĞAN, Gözde KURT, Yrd. Doç.Dr. Begüm KURTULUŞ ve Yrd.Doç.Dr. Efe SEVİN e teşekkür ederim. Kitabın yayın kurulunda yer almayı kabul ederek değerli katkılarını esirgemeyen hocalarım; Prof.Dr. Cengiz ANIK, Prof.Dr. Melda CİNMAN, Prof.Dr. Hasret ÇOMAK, Prof.Dr. Beril DEDEOĞLU, Prof.Dr. Vedat DEMİR, Prof.Dr. Ertan EFEGİL, Prof.Dr. Ercüment TEZCAN, Doç.Dr. Nazlı AYTUNA, Doç.Dr. Ali Faik DEMİR, Doç.Dr. Banu KARSAK, Doç.Dr. Abdullah ÖZKAN, Doç.Dr. Aslı YAĞMURLU, Doç.Dr. Elgiz YILMAZ ve Doç.Dr. Halime YÜCEL BOURSE a en içten teşekkürlerimi sunarım. Akademik yaşamımda katkısı olan ve yerleri her zaman ayrı olan hocalarım Prof.Dr. Melda CİNMAN, Doç.Dr. İnci ÇINARLI ve Doç.Dr. Banu KARSAK a tüm destekleri için sonsuz teşekkürler. Son olarak kitabımızın dizgi aşamasındaki özverili çalışması için Canan AKDENİZ e ve de her zamanki destekleri için başta Seyhan SATAR olmak üzere, Veysel ÇOŞKUN ve tüm BETA Yayınevi çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım.

6

7 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 9 YENİ KAMU DİPLOMASİSİ 13 Gaye Aslı SANCAR VATANDAŞ DİPLOMASİSİ: 23 İNSAN POTANSİYELİNDEN KÜRESEL BARIŞA B. Senem ÇEVİK İNSANCIL DİPLOMASİ: KAVRAMLAR VE TARTIŞMALAR IŞIĞINDA KANADA ÖRNEĞİ 51 Tolga BİLENER SAĞLIK, İLETİŞİM ve DIŞ POLİTİKA: 85 ÇİN ve BREZİLYA ÖRNEKLERİ ÜZERİNDEN SAĞLIK DİPLOMASİSİ Efe SEVİN DİPLOMASİDE ÖZEL BİR ALAN: GASTRODİPLOMASİ 109 Gülseli Aygül ERNEK ALAN MÜZİK DİPLOMASİSİ: BİR KAMU DİPLOMASİSİ ARACI OLARAK MÜZİK 129 Begüm KURTULUŞ

8 DİJİTAL DİPLOMASİDE GÜNCEL BİR ÖRNEK: 155 KANADA NIN THE GLOBAL DIALOGUE ON THE FUTURE OF IRAN PROJESİ Gözde KURT GÖRSEL DİPLOMASİ VE KADIN İMGESİ 183 Mehmet Evren EKEN Deniz ERDOĞAN YAZARLAR HAKKINDA 211

9 ÖNSÖZ Kamu diplomasisi dünya için eski Türkiye için ise nispeten daha yeni bir kavramdır. Ülkemizin kamu diplomasisi ile tanışması 2010 yılında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı bünyesinde kurulan ve bugün Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğüne bağlı olarak çalışan Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü ile gerçekleşmiştir. Konuyla ilgili lisansüstü çalışmalar da bu tarihlerde başlamıştır. Kamu diplomasisi alanında 2012 yılından bu yana yazılan kitap sayısı giderek artmış ve bir elin parmaklarının sayısını geçmiştir. Konunun önem kazanmasının bir diğer göstergesi ise Türk Kamu Diplomasisi ile ilgili uluslararası kitapların da yazılmaya başlanmasıdır. Konuyla ilgili dersler de yine lisans ve yüksek lisans programlarında verilmeye başlanmıştır. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi nde de kamu diplomasisi dersi akademik yılından bu yana lisansta, akademik yılından itibaren ise Stratejik İletişim Yönetimi Tezli Yüksek lisans programında yerini almıştır. Konuyla ilgili çalışmaların artması bir noktada bu alanda artık konunun kavramsal boyutuna dikkat çeken çalışmaların miladını doldurmasına da neden olmuştur. Kamu Diplomasisinde Yeni Yaklaşımlar ve Örnekler başlıklı çalışmanın çıkış noktası da tam da bu sürecin eseridir. Yeni kamu diplomasi bağlamında ortaya çıkan farklı uygulamalar çalışmamızın alanına girmektedir. Editörlüğünü yürüttüğüm kitapta yer alan ilk bölüm tarafımdan genel bir giriş niteliği taşıyan Yeni Kamu Diplomasisi başlıklı çalışmadır. Çalışmada geleneksel kamu diplomasisinden yeni kamu diplomasisine geçiş süreci ele alınarak yeni kamu diplomasisinin nasıl ilişki inşa etme söylemi üzerinde kendini konumlandırdığı ele alınmıştır. Çalışma kitapta ele alınan diğer konuların çıkış noktasını oluşturmaktadır. 9

10 Vatandaş Diplomasisi: İnsan Potansiyelinden Küresel Barışa başlıklı bölümle B. Senem Çevik, vatandaş diplomasisinin kamu diplomasisi literatürü içindeki konumu betimleyici bir şekilde ele almış, vatandaş diplomasisinin uygulama alanları ilişki geliştirme modeli bağlamında incelemiştir. Devlet ve devlet dışı aktörlerin vatandaş diplomasisi girişimleri örnekleri olarak ise Seeds of Peace, Olive Tree Initiative ve One Beet Müzik Programı incelenmiştir. Kitabımızın üçüncü bölümüne Tolga Bilener İnsancıl Diplomasi: Kavramlar ve Tartışmalar Işığında Kanada Örneği başlıklı çalışması ile katkıda bulunmuştur. Bilener insancıl diplomasi kavramı üzerinde durarak bu aracın hangi yöntemlerle ve hangi amaçlarla kullanıldığı, bu kapsamda karşılaşılan hukuki ve pratik sorunlar ile siyasi tartışmaları incelemiştir. İnsancıl diplomasi kavramının gelişmesine olan katkıları nedeniyle Kanada örneği üzerinde durulmuş ve bu ülkenin insancıl diplomasiyi nasıl uygulandığı incelenmiştir. Sağlık, İletişim ve Dış Politika: Çin ve Brezilya Örnekleri Üzerinden Sağlık Diplomasisi başlıklı çalışmasıyla Efe Sevin, sağlık diplomasisi ile dış politika arasındaki bağı kuramsal bağları örnekler üzerinden açıklamaktadır. Sağlık diplomasisi ve kamu diplomasisinin iletişim süreçleri olduğu varsayımından yola çıkarak sağlık diplomasisi projelerini monolog, diyalog ve işbirliği olmak üzere üç ana gruba ayıran Sevin, farklı gruplardaki projeleri örneklendirmek amacıyla sağlık diplomasisi konusundaki etkinlikleriyle bilinen Çin ve Brezilya nın son dönemde yürütmüş oldukları projeleri incelemiştir. Kamu diplomasisinin bir diğer uygulama alanındaki çalışmaya ise beşinci bölümde Gülseli Aygül Ernek Alan Diplomaside Özel Bir Alan: Gastrodiplomasi başlıklı bölümüyle imza atmıştır. Gastronomi ile gastrodiplomasi kavramlarını inceleyen Alan dünyadaki örneklerin yanı sıra Türkiye de gastrodiplomasinin nasıl ele alındığıyla ilgili örnekleri paylaşmıştır. Kitabın altıncı bölümüne ise Müzik Diplomasisi: Bir Kamu Diplomasisi Aracı Olarak Müzik başlıklı çalışmasıyla Begüm Kurtuluş katkı sağlamıştır. Kurtuluş müziğin kamu diplomasisi 10

11 aracı olarak kullanılmasını tarihsel ve güncel örnekler üzerinden incelemiştir. Günümüzde müzik diplomasisinin farklı uluslar arasında ilişki inşası işlevi ve evrensel bir barış aracı olarak konumunu tartıştığı çalışmada konuyla ilgili farklı örneklere yer vermiştir. Yeni kamu diplomasisinin en çok kullanıldığı alan ise kuşkusuz dijital diplomasidir. Dijital diplomasi kimi zaman bağımsız bir alan olarak anılsa da yeni iletişim teknolojilerinin yarattığı bir uygulama olduğu için tam da yeni kamu diplomasisinin kapsamındadır. Gözde Kurt un Dijital Diplomaside Güncel Bir Örnek: Kanada nın The Global Dialogue on the Future of Iran Projesi konulu çalışmasında 2012 yılında İran daki Büyükelçiliği ni kapatmış olan Kanada nın hayata geçirmiş olduğu dijital diplomasi projesi ele alınmaktadır. Kurt çalışmasında diplomasinin dijital çağdaki dönüşümünü GDFI projesi üzerinden tartışmış ve dijital diplomasinin uluslararası ilişkilerdeki rolünü, ifade özgürlüğü ve demokrasi alanlarına olan katkıları ışığında ele almıştır. Kitabın son bölümünde ise Mehmet Evren Eken ve Deniz Erdoğan farklı bir konuyu ele alarak Görsel Diplomasi ve Kadın İmgesi isimli çalışmayla kitaba katkıda bulunmuşlardır. Eken ve Erdoğan çalışmalarında görsellik, diplomasi ve kadın imgesinin kamu diplomasisinde nasıl bir denklem oluşturduğunu incelenmişlerdir. Görsel Diplomasi kavramını ele aldıkları çalışmalarında Eken ve Erdoğan, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerindeki dönüşüme uğrayan kadın imgesinin diplomatik yönü üzerinde durmuşlardır. Kamu Diplomasisinde Yeni Yaklaşımlar ve Örnekler isimli bu kitapta yer alan çalışmaların hepsi gelecekte daha da önem kazanacak konular olarak kendilerini var edeceklerdir. Çalışmamızın amacı her zamanki gibi bu alanda gerçekleşecek yeni çalışmalara öncü olmaktır. Yrd. Doç. Dr. Gaye Aslı SANCAR Nisan 2016, İstanbul 11