PROJENİZ KAPSAMINDA İŞBİRLİĞİ YAPTIĞINIZ TOYOTA BAYİSİNİN ADI: TOYOTA PLAZA YATU MUĞLA

Transkript

1 PROGRAM: EKO-OKULLAR PROGRAMI PROJE: ÇEVRE VE YENİLİKÇİ FİKİRLER PROJESİ ETAP: 5 ETAP KONU: SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM OKUL ADI ve İLİ: ORHANİYE İNCİ NARİN YERLİCİ ORTAOKULU - MUĞLA PROJENİZ KAPSAMINDA İŞBİRLİĞİ YAPTIĞINIZ TOYOTA BAYİSİNİN ADI: TOYOTA PLAZA YATU MUĞLA PROJENİZİN BAŞLIĞI:SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIMLA YOLLARIN KEYFİNİ SÜR! PROJENİZİN ÇÖZÜM ARADIĞI SORUNSAL:Ortaokul çağındaki çocukların motora özenmesi, toplu taşımanın yeterince kullanılmaması, bisikletin sadece eğlence amaçlı kullanılması, yeterli trafik işaretinin olmaması, sürdürülebilir ulaşım yöntemlerinin tanıtılmaması ve itibarsız görünmesi PROJENİZİN SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM KONUSUNDA SUNDUĞU ÇÖZÜM ÖNERİSİ: 6 Köy okuluyla birlikte yaptığımız çalıştaydan çıkan sonuçlar bulduğumuz çözüm önerilerini tamamen kapsıyor. Çalıştay sonucunda oluşan çözüm önerileri aşağıdaki gibidir: Bisikleti ve yürümeyi özendirici turlar, etkinlikler düzenlenebilir. Dolmuş fiyatlarının düşürülebilir. Bunun için belediyeler toplu taşıma sağlayan araçlara yakıtın bir bölümünü temin edebilir. Bisiklet fiyatlarının ve bisikletlerin vergi oranlarının düşürülebilir. Deniz taşımacılığının yaygınlaştırılabilir İçmeler, Armutalan, Aksaz ı içine alan bir tren ya da tramvay yolu yapılabilir. Orhaniye-Turgut ve Selimiye-Bozburun dolmuşları kışın ortak sefer düzenleyebilir. Dolmuşların koltuk sayının ve artırılabilir, daha konforlu, güvenli araçların kullanılabilir Köylerde trafik işaretlerinin yapılabilir (Yaya geçidi, yaya, bisikletli) ve belli yerlere kasis eklenebilir. Köylere yürüyüş için kaldırım ve bisiklet yolu yapılabilir. Köylere, okullara ve Marmaris e bisiklet parkları yapılabilir. Dolmuşlara bisiklet taşıyıcılar takılabilir. İnsanlara Sürdürülebilir Ulaşım Eğitimi verilebilir, bilinçlendirme çalışmaları yapılabilir Toplu taşıma araçlarında Hibrit ya da elektrikli araç kullanılabilir. Marmaris te çalışan tüm toplu taşıma araçlarının kalkış saatlerini içeren kitapçık hazırlanabilir.

2 Bisiklet kasklarının zorunlu olması sağlanabilir Toplu taşmanın özendirilebilir. Çocuklar motor yerine bisiklet kullanmaya özendirilebilir. ÇALIŞMANIZ KAPSAMINDA YAPTIĞINIZ ETKİNLİKLERİ VE YÖNTEMLERİNİZİ AÇIKLAYINIZ (açıklamanızın altına konuyla ilgili etkinlik fotoğrafları ekleyiniz): İlk aşamada proje grubu öğrencilerini eğitime aldık. Haftada 2-3 gün öğle bilgisayar ya da Matematik sınıfında videolar, sunumlar izledik. (CD>Video ve Sunumlar)Yapacağımız çalışmaları planladık. Hazırladığımız tüm anket, slogan, el ilanı gibi ürünlerin metinlerini ve tasarımlarını öğrencilerimiz kendi tasarladı. Her öğrenciden gelen tasarım ve yazıları ortak kararla birleştirip tek bir tasarıma dönüştürüp bilgisayara aktardık. Öğrencilerimiz sürdürülebilir ulaşım konusunda yeterince bilgi sahibi olunca proje grubunda yer alan üç 7. Sınıf öğrencimiz bir sunum hazırlayıp tüm sınıflara anlatmak istediler. Tüm tasarım ve fotoğrafları kendileri yaptılar.(cd>video ve Sunumlar>Öğrenci Sunumları)Bu sunumlar çalıştaya katılan okullara da gönderildi.

3 Öğrenci, veli ve öğretmenlere sürdürülebilir ulaşım hakkında anketler uyguladık. (CD>Anketler>Öğrenci.docx,Öğretmen.docx,Veli.docx)Anketlerle insanların sürdürülebilir ulaşım olanaklarının olup olmadığını ve bu konudaki tutumlarını ölçmeye çalıştık. Sonuçları panoda yayınladık. Anketler uygulanıp konu öğretmenlerimize anlatılınca öğrencilerimiz öğretmenlerin dolmuşlarla ulaşımlarını sağlamalarını önerdi. Öğretmenlerimiz kabul edince dolmuş saatleri okul giriş çıkışlarına ayarlanarak öğretmenlerimizin toplu taşıma kullanmaları sağlanmış oldu. 14 öğretmenin çalıştığı okulumuzda İlk dönem 5 ikinci dönem ise 6 kişi dolmuşla geliyor. Böylece her gün 3 özel araç daha az trafiğe çıkıyor ve günde yaklaşık 9 litre daha az benzin tüketiliyor. Özel araçla gelen sayısı ise ortalama 2 araç.

4 Anketlerin uygulanmasından sonra neler yapabileceğimiz tartıştık. Köyümüzde bisiklet ve yaya yolları yoktu, yaya geçidi ve trafik işaretleri yetersizdi. Bu isteklerimizi iletmek için öğrencilerimiz yürüyüş yapmayı önerdiler. Pankartlar hazırlayıp muhtarlığımıza kadar yürüyüş yaptık.(cd>etkinlik Videoları>Yürüyüş Eylemi)Andımıztöreninde de öğrencilerimiz sürdürülebilir ulaşımı tüm okula anlattı, öğretmenlerimizin toplu taşımayı seçerek ne kadar yakıt tasarrufu yaptığı temsili olarak gösterildi. Hazırladığımız panolarla Sürdürülebilir Ulaşımı ve Projemizi tanıttık: Proje grubumuzla düzenli bisiklet turları düzenleyerek hem köy içinde hem de ilçe merkezinde bisiklete ilgi çekmeye çalıştık. Havaların uygun olduğu her hafta tur yaptık.diğer öğrencilerin özenmesi için bisiklet kaskı ve okulumuza özel bisiklet forması giyerek bisikleti çekici hale getirdik.her turumuzda hem ilgi çekiciliğimiz hem de sayımız arttı.

5

6 Sürdürülebilir ulaşım fikrinin daha iyi anlaşılması için beyaz eşyalarda kullanılan enerji sınıflarını ulaşım araçlarına uyarlamalarını istedik. Tüm proje öğrencilerimiz afişler hazırladılar. Yukarıdaki enerji sınıflarının doğru olduğunu hep birlikte tartışarak kararlaştırdık. Marmaris bisiklet derneğini okulumuza davet ederek doğru bisiklet kullanımı konusunda bilgi aldık. Öğrencilerimiz merak ettikleri soruları da sormayı ihmal etmediler. Okulumuz ve köyümüzde sürdürülebilir ulaşımın önünde ne gibi engellerin olduğunu tartışırken bisiklet yolu ve parklarının olmadığını belirlemiştik. Bunun için harekete geçerek bisiklet parkları yaptırdık. Öğrencilerimiz de rengârenk boyadılar. Okul bahçemize yerleştirdik. İkinci dönem de köyün ortak kullanım alanları için yaptırmayı kararlaştırdık.okul kapısından bisiklet parkına kadar bisiklet yolu çizmeyi de ihmal etmedik.

7 İnsanların toplu taşımayı kullanma oranlarını belirlemek için 1 hafta boyunca hem Turgut- Marmaris hem de Orhaniye- Marmaris arası dolmuşların doluluk oranlarını takip ettik. Bilgileri babası dolmuş şoförü olan öğrencilerimiz elde etti. Öğrencilerimiz dolmuşların doluluk oranlarının yeterli olmadığını belirleyip çözüm öneri aramaya başladılar. Yaptığımı bir öğle toplantısında bununla ilgili çözüm ararken birbirine çok yakın iki köy olan Turgut ve Orhaniye nin dolmuşlarının birleştirilebileceği çözümü üretildi. Dolmuş şoförleriyle bir toplantı yapılması planlandı. Geliş Yolcu Ortalaması Gidiş Yolcu Ortalaması Genel Yolcu Ortalaması Orhaniye 8,39 8,48 8,43 Turgut 3,42 3,14 3,28 (CD>Öğrenci Çizimleri>Dolmuş Doluluk Sayıları)

8 Köy içindeki ulaşımlarında insanları sürdürülebilir ulaşım yöntemlerini kullanmaya yöneltmek için en çok gidilen güzergahların yaya ve bisikletle kaç dakikada ulaşıldığını öğrencilerimizi tek tek ölçtü. Turistik bir köy olduğumuz için daha çok yaz aylarında gelecek insanlara yönelik bir çalışmaydı. Ayrıca eksik trafik işaretlerini de gözlemleyip aşağıdaki forma not aldılar. Hem yaya ve bisikletli yolcu işareti hem de yaya geçidinin hiç olmadığını belirledik ve buna çözüm aramaya başladık.yaptığımız beyin fırtınası sonucu Karayolları Bölge Müdürlüğü ne dilekçe yazmaya karar verdik. Tüm proje öğrencilerimizin yazdıkları dilekçeyi tek bir dilekçeyle birleştirip yolladık. Karayolları henüz tabelaları asmadığı için bizde bu ölçüleri asamadık. Hem projemizi yaymak hem de diğer okulları da ortak etmek için okulumuzda Sürdürülebilir Ulaşım Çalıştayı düzenledik. 6 köy okulundan(ilçemizde bulunan sadece 2 köy okulu katılmadı) irtibata geçtiğimiz öğretmenlere öğrencilerimizin hazırladığı bilgisayar sunumlarını ve anketleri gönderdik.(cd>çalıştay Belgeleri) Her okul 5-6 kişilik bir proje ekibi oluşturdu. Öğretmenler proje sunumlarını öğrencilerine yapıp anketleri öğrencilerden doldurmalarını istediler. Böylece 6 köy okulu yaşadıkları yerin sürdürülebilir ulaşım potansiyelini ve sorunlarını belirlediler. Ardından her okuldan 2-3 temsilci ve 1 öğretmen okulumuzda

9 düzenlediğimiz çalıştaya katıldılar. Çalıştay da önce öğrencilerimiz bir sunum yaptılar, ardından 6 grup oluşturup sürdürülebilir ulaşımın önce sorunlarını belirleyip sonra çözüm önerilerini yazdılar. Her grup hazırladığı kağıdı okudu. (CD>Etkinlik Videoları>Çalıştay)Etkinliğimizi resim yarışmasıyla sonlandırdık. Her masa Sürdürülebilir Ulaşım temalı bir resim oluşturdu. Resimlerin tamamlanmasının ardından oylamayla birinciyi seçtik. Tüm katılımcılara bir sertifika vererek teşekkür ettik. Yaptığımız öğle toplantılarında öğrencilerimize ekolojik ayak izimizden bahsettik. Herkesin ailesiyle birlikte sitesindeki anketi uygulayarak sonuçlarını getirmesini istedik. Sonuçların gelmesinden sonra yaptığımız toplantıda konuyu daha ayrıntılı anlatıp ne yapabileceğimizi konuştuk. Ağaçların karbon kullandığını bu yüzden ağaç dikerek verdiğimiz zararın bir kısmını telafi edebileceğimizi anlattık. Kaç ağaç dikmemiz gerektiğini hesaplamak için her öğrencinin ailesinin özel aracıyla yıllık ortalama kaç kilometre yol yaptığını ve yılda ısınma kaynaklı kullandıkları odun, klima, elektrikli soba gibi tüketimleri öğrenmelerini istedik. Böylece yıllık doğaya bıraktığımız karbon miktarını yaklaşık olarak hesapladık.(cd>formlar ve Belgeler>Karbon Salınımı). Bunu telafi etmek için kaç ağaç dikmemiz gerektiğini bulduk. Ardından Marmaris Orman İşletme Müdürlüğü ile ortak bize özel ağaç dikimi yaparak borcumuz bir bölümünü ödedik. Kişi başı ortalama 8 Toplamda 185 ağaç diktik. Borcumuzun tamamını ödeyemedik. Toplu taşıma araçları için reklam niteliğinde bir etiket tasarımı yaptık. Hem tasarımı hem sözü öğrencilerimiz buldu. Marmaris Şoförler odasıyla 2 kez görüşmemize rağmen Dolmuşların dışına yapıştırılmasını istediğimiz etiketler için destek alamadık. Bu yüzden etiketlerden vazgeçtik. (CD>Ürünler>Dolmuş Yan Etiket),(CD>Öğrenci Çizimleri>Yan Etiket)

10 Sürdürülebilir ulaşımı seçmenin ekonomik olarak da tasarruflu olduğunu ölçmek için öğrencilerimizden bir kumbara oluşturmalarını istedik. Özel araç yerine bisikletle okula geldikleri ya da aileleriyle ulaşımlarında sürdürülebilir ulaşım yöntemlerinden birini seçmeleri halinde verdikleri yol parası kadar miktarı kumbaralarına atmalarını istedik. Kumbara da biriken paramızın bir bölümünü borcumuz olarak kalan ağaç dikimini bizim yerimize yapması için TEMA ya bağışladık. Toplam da 185 TL (35 Ağaç)bağışladık. Böylece bağış yapma bilinci de oluştu. Haftalık yaptığımız bisiklet turlarında güvenli bir şekilde bisiklete binmek için öğrencilere anlattığımız kuralları uygulamasını yaptık. Orhaniye de yaptığımız bir tur sırasında kuralları anlatan bir video çekebileceğimiz fikri oluştu. Öğle toplantımızda bu fikrimize örnek olması açısından Pegasus Hava Yollarının(CD>Video ve Sunumlar>Pegasus) videosunu gösterdik ve öğrencilerimizden senaryo yazmalarını istedik.gelen senaryoları tek tek okuyarak beğenilenleri not aldık ve tek bir senaryo metni oluşturduk. (CD>Formlar ve Belgeler>Güvenli Bisiklet Kullanımı)Okul çıkışında bir gün deneme çekimler yaptık. İstediğimiz gibi olmadı. (CD> Etkinlik Videoları> S.U Kısa Film) Marmaris te yaptığımız bisiklet turunda öğrencilerimize Marmaris Bisiklet Derneği tarafından ödünç kasklar sağlandı.(cd>fotoğraflar>marmaris Turu). Bizimde köy içinde yaptığımız turlarda örnek olmak için kask takmaya karar verdik. Velomaris bisiklet mağazası

11 öğrencilerimize çok uygun fiyata kasklar sağladı. 21 Kişilik proje ekibimize böylece kaskları aldık. Turda giyilen bisiklet formaları da öğrencilerin ilgilerini çekti.hafta içinde yaptığımız toplantıda bir bisiklet forması tasarlamalarını istedik. Bunun için önce bir maskot belirledik. Öğrencilerimize maskotun projemize uygun olması gerektiğini anlattık. Gelen bir çok öneriyi oyladık, Leylek gezmeyi çağrıştırdığı için en yüksek oyu aldı. Böylece formada Leylek çizimi olması kararlaştırıldı.(cd>öğrenci Çizimleri>Forma)Öğrencilerden gelen tasarımlar eşliğinde bir tasarım yapıp bilgisayara aktardık. Çizimimizi Marmaris Bisiklet Derneği nin yardımıyla grafikere çizdirdik.(cd>ürünler>bisiklet Forması) Yaptığımız bayi etkinliğinde bayi yetkilisiyle formlara sponsor olmaları için konuştuk. sitesinden aldığımız fiyatı ilettik. 30 adet formayı bastırmayı kabul ettiler. 10 adette proje bütçesinden karşılayarak bastırdık. Böylece formalarımıza kavuştuk. 23 kişilik ekibimiz haricinde artan formaları projede emeği geçen kişilere hediye ettik. Projemizin amaçlarından biri de uzak mesafelere ulaşımın toplu taşıma araçlarıyla yapılması olduğu için toplu taşımanın özendirilmesi gerekiyordu. Yaptığımız toplantıda bunu nasıl yapabileceğimizi tartıştık. Önce insanların toplu taşımadan memnun olup olmadıklarını hem yolcular açısından hem de şoförler açısından değerlendirmek için anket yapmaya karar verdik. Anket maddelerini hep birlikte yazdık. Ardından köyümüzdeki dolmuş şoförlerine ve sürekli dolmuş kullanan kişilere anket yaptık.(cd>anketler>yolcu Anketi, Şoför Anketi)Aynı anketi Marmaris ve Muğla da yaptığımız bilgi masası etkinliklerinde de gerçekleştirdik. Anket sonuçlarını öğrencilerimiz değerlendirdi: 74 kişiye anket yaptık. 29 kişi dolmuş fiyatlarını normal bulurken 45 kişi pahalı buluyor. Çoğunluk dolmuşların konforundan memnun değil. Dolmuş saatlerinden Orhaniye yolcuları genellikle memnun fakat Turgut yolcuları değil. Dolmuş fiyatlarının düşmesi halinde 66 kişi dolmuşu özel araçla gitmeye tercih edeceğini, sadece 8 kişi tercih etmeyeceğini belirtti. Araçlarda en çok eksik olarak görülen şeyler ise çöp kutusu ve mendil.25 dolmuş şoförüne yaptığımız ankette ortak görüş dolmuşların yeterince dolmadığı, yakıtın pahalı olduğu, sadece dolmuşçuluk yapılarak geçinilemeyeceği ve yıllık masrafların fazla olduğu yönünde. Ayrıca 25 kişiden 12 si dolmuş ücretlerini pahalı buluyor. Yaptığımız etkinlilerin tanıtımını yapmak, öğrencilerimizin proje tecrübelerini paylaşmasını sağlamak ve amaçlarımızı halka da yaymak için bilgi masası açmaya karar verdik. Öğrencilerimize 6 başlıkta sürdürülebilir ulaşımı anlatmalarını ve çizimlerle desteklemelerini istedik. Proje öğrencilerimiz A5 boyutundaki kağıda tanıtım broşürlerini hazırladılar. (Cd>Öğrenci Çizimleri>El İlanı) Gelen kağıtlardan ortak bir metin hazırlayıp en güzel çizimleri yapan öğrencilerimizin resimlerini de ekleyerek bir el ilanı hazırladık. Bu el ilanlarından 1000 adet bastırılıp Marmaris, Muğla ve köyümüzde halka dağıtıldı.

12 İlk bayi etkinliğimize giderken durduğumuz bir benzin istasyonunda emniyet kemeri kullanılmasını öneren ve araçlara yapıştırılan bir etiket dağıtıldı. Öğrencilerimiz bundan esinlenerek bizim de projemizde buna benzer bir etiket hazırlayabileceğimizi söylediler. Hafta içi yaptığımız toplantıda bunun planı yaptık. İnsanların ulaşımlarında doğru tercihleri yapmaya yönelten bir etiket hazırlamaya karar verdik. Etikette yer alması gereken logo ve yazıları birlikte belirleyip tasarımı öğrencilere bıraktık. Gelen tasarımlardan gene tek bir tasarım oluşturduk.(cd>öğrenci Çizimleri>Etiket ) Bu etiketlerden de 1000 adet bastırıp bilgi masası etkinliğinde dağıtıldı. İlk dönem okulumuz için yaptırdığımız bisiklet parklarından köy içindeki ortak kullanım alanları için de yaptırıp futbol sahası, Turgut ve Orhaniye köy camisi, pazar yeri ve çocuk

13 parkına bıraktık. Toplamda 5 bisiklet parkını öğrencilerimiz boyayıp hediye ettiler. Böylece bisiklet kullanarak sürdürülebilir ulaşımı destekleyen insanlara pozitif ayrımcılık yaptık. PROJENİZİN SONUCUNUZU AÇIKLAYINIZ (açıklamanızın altına konuyla ilgili etkinlik fotoğrafları ekleyiniz): Başta proje grubu öğrencilerimiz olmak üzere birçok öğrencimiz ailesinin özel aracıyla gelmekten vazgeçip bisikletle gelmeye başladı. Ulaşımını bisikletle yapan kişi sayısı 1-2 den arasına yükseldi. Proje öğrencilerinin proje başlangıç ve sonucundaki ulaşım şekilleri ve hibrit araçlar hakkındaki düşünceleri tablosu aşağıdaki gibidir. Proje Başlangıcı Proje Sonu Yürüyüş Bisiklet Toplu Özel Araç Yürüyüş Bisiklet Toplu Özel Araç Taşıma Taşıma HibritAraç Bilmiyorum Nedir? 21 Gelecekte Hibrit Kullanmayı Düşünen Biliyorum 0 Bilmiyorum 0 Evet 19 Biliyorum 21 Hayır 2

14 Sürdürülebilir ulaşım konusunu proje öğrencilerimiz çok iyi özümsediler. Ne zaman hangi araçla gitmeleri gerektiğini doğru karışımı yap sloganıyla anlattık. Bu konuda Do theright mix animasyonu çok faydalı oldu. (CD>Video ve Sunumlar>Do the Right Mix). Böylece öğrencilerimizin gözü korkamamış oldu. Öğle arasında yaptığımız toplantılarda çoğu öğrencilerimiz aileleriyle Marmaris e giderken dolmuş saatleri uygunsa onu kullandıklarını belirtiler. Gece geç vakit yolculuk yaptıklarında özel araçla gittiklerini anlattılar. Projemiz birçok insanı sürdürülebilirlik kavramıyla tanıştırdı. İlçe milli eğitim müdürümüz sürdürülebilir ulaşım kavramını proje sayesinde öğrendiğini belirtti. Birçok kişinin de dağıttığımız el ilanlarından bu konuyu öğrendiğini düşünüyoruz. Aşağıdaki fotoğrafta ilçe milli eğitim müdürümüz ve Marmaris Okul meclisleri üyeleri çalışmamızı dinliyor. Okulumuzda yaklaşık 30 öğrenci bisiklet kaskı sahibi olarak kullanmaya başladı. Bunun diğer öğrenciler ve yetişkinler arasında örnek alınarak yayılacağını düşünüyoruz.

15 Motor, otomobil gibi çevreye zararlı gazlar yayan ulaşım araçlarını bir alternatifi olduğunu gösterdik. Çocukların daha havalı olduğu için kullanmayı tercih ettikleri motordan daha ilgi çekici olması için formalar ve kasklarla bisiklet kullanmanın itibarını artırdık, çekici hale getirdik. Karayolları müdürlüğüne yolladığımız dilekçeler sayesinde okul çıkışına öğrenci tabelası eklettik. Yaya ve bisikletli tabelaları ve yaya geçidi içinde Mayıs ayında yapılması konusunda söz aldık. Köyümüzün ortak kullanım alanlarına bisiklet parkları yaptırarak bisiklet kullanmayı özendirdik, pozitif ayrımcılık yaptık.(cd>etkinlik Videoları>Muhartarlık1,Muhtarlık2) Marmaris de sadece 1-2 çevre projesi yürütülüyor. Projemizin etkinlikleri ve çalıştay sayesinde diğer okullarında ufkunu genişlettik. Düzenlediğimiz çalıştayla hem okullar arasında sosyal bir faaliyet düzenledik hem de sorunları çözmede yeni paydaşlar edindik. Basında sık sık yer alarak konuya dikkat çektik. Özellikle belediyeye yaptığımız sonuç sunumuyla yaya ve bisiklet öncelikli yolların yapımı konusunda önemi bir hatırlatmada bulunduk.

16 PROJENİZE ÖĞRENCİ KATILIMININ NE ŞEKİLDE SAĞLANDIĞINI VE ÖĞRENCİLERİN PROJEYİ YÖNLENDİRME KONUSUNDA YAPMIŞ OLDUKLARI FAALİYETLERİ AÇIKLAYINIZ(açıklamanızın altına konuyla ilgili fotoğrafları ekleyiniz): Tüm proje sürecinde öğrencilerimiz aktif rol aldı. Haftada 3 kez yaptığımız toplantılarda anket sorularının hazırlanmasından görsel tasarımların yapılmasına, kısa film senaryosunun yazılmasından filmde rol almaya, röportaj yapmaktan el ilanı ve etiket dağıtıp anket yapmaya kadar tüm etkinliklerde öğrenciler merkez de yer alıp aktif çalıştılar. Koordinatör öğretmenler öğrencileri yönlendirip doğru sonuçlara ulaşmalarında yardımcı oldular. Yaptığımız bisiklet turlarında, yürüyüş eyleminde(cd>etkinlik Videoları>Yürüyüş Eylemi), bilgi masası etkinliklerinde hiçbir yönlendirme yapılmadan kendilerince ek eylemler yaptılar. Doğaçlama sloganlar bulup çekinmeden haykırdılar(cd>etkinlik Videoları>Slogan), hiç tanımadıkları insanlarla iletişime geçtiler(cd>etkinlik Videoları>Kendine Güven). Çalıştayda, veli toplantısında tanımadıkları bir çok kişiye sunum yaptılar.öğle arası toplantılarımız projemizin fikir altyapısını oluşturduğu için açtığımız tartışmalara verdikleri cevaplarla projeyi yönlendiren de onlar oldu. Öğretmenler doğru zamanda doğru konuları açarak etkinlerin çerçevesini belirlediler öğrencilerde hem fikirleriyle hem de bu fikirlerin uygulanmasıyla bu çerçevenin içini harika bir resimle doldular.

17 PROJE SÜRECİNİZ BOYUNCA TOYOTA BAYİNİN NE ŞEKİLDE KATKIDA BULUNDUĞUNU AÇIKLAYINIZ (açıklamanızın altına konuyla ilgili fotoğrafları ekleyiniz): İlk bayi etkinliğimiz yapmadan önce etkinlikte dağıtılacak olan Tasarruflu Araç Kullanım Kılavuzu nu bayi yetkilileri ile birlikte hazırladık. (CD>Formlar ve Belgeler>Tasarruflu Araç Kullanım Kılavuzu) Önce öğrencilerimiz aileleriyle röportaj yapıp bilgi edindiler. Bunlardan derlediğimiz kılavuzu bayiden gelen önerileri de ekledik.bu kılavuzu bayideki tüm arabaların camlarına bıraktık. İlk etkinliğimizde bayide çalışan personele anket(cd>anketler>bayi Anketi) uygulayıp sürdürülebilir ulaşımı anlattık. Onlarla röportaj yaptık.(cd>etkinlik Videoları>Bayi Röportaj) Ardından onlarda bize Hibrit araçları ve araçların enerji tasarrufu özelliklerinden bahsettiler.

18 Okulumuz için hazırladığımız bisiklet parklarından hediye etmek istedik ama kurumsal yapılarından dolayı kabul edemediler. Bütçemiz kısıtlı olduğu için öğrencilerimize yaptırmayı düşündüğümüz bisiklet formaları için sponsor olmalarını talep ettik. Talebimiz olumlu karşılanarak 1500 TL tutan forma ücretlerinin 1200 TL si bayi tarafından karşılandı.

19 İkinci bayi etkinliğimizi Muğla da gerçekleştirdiğimiz Bilgi Masası etkinliğiyle aynı gün yaptık. Hazırladığımız el ilanlarını ve etiketleri arabaların camlarına bıraktık. Yeni gelecek araçlar için fazladan bıraktık. Dolmuş yolcuları için uyguladığımız anketleri hem bayi personeline hem de ziyaretçilere uyguladık. Bayi personeline sürdürülebilir ulaşımı anlattık.(cd>etkinlik Videoları>Bayi Röportajı2,Bayi Röportaj3,Bayi Röportaj4) Bisiklet formamızdan da 2 tane hediye ettik. Bayiye sürdürülebilir ulaşım konusunda öğrencilerimiz önerilerde bulundular. Bayi yetkilileri bu önerileri not aldı. Araba alan herkes için ağaç dikilmesi, bisiklet parkı yapılması gibi öneriler çok beğenildi. AMAÇLADIĞINIZ SONUCUN NE KADARINA ULAŞTIĞINIZI AÇIKLAYINIZ: Amaçlarımız öncelikle proje grubu ve okulumuzda bilinç yaratmak ve davranış değişikliği yaratmaktı. Bu anlamda proje öğrencilerimiz hem konuyu özümsediler hem de kendilerini değiştirdiler. Okulumuzda ki 137 öğrencinin 86 tanesi toplu taşımayla okula geliyor. Kalan 51 öğrencimizden

20 24Tanesi evi çok yakın olduğu için yürüyerek geliyor. Kalan 27kişiden sadece 1-2 kişi bisikletle gelirken proje sonunda bu sayı e yükseldi. Öğretmenlerimizden toplu taşıma kullanan sayısı öğrencilerimizin yaptığı anlatım ve okul idaresinin gerekli düzenlemeyi sağlamasıyla projemiz sayesinde 1 ken 6 ya çıkmıştır. Böylece özel 3 araç daha az trafikte yer almış ve günlük yaklaşık 9lt, ayda ise 300 litre benzinin doğayı kirletmesini engellemiş olduk. Öğretmenlerimizde daha güvenli ve ekonomik yolculuk etmiş oldular. Proje grubumuzla yaptığımız düzenli bisiklet turlarında katılım her seferinde arttı. 11 kişiyle başladığımız turların sonuncusunda 31 kişiye ulaştık.(cd>etkinlik Videoları>Turgut Turu) Proje öğrencileri taktıkları kask ve giydikleri formalarla özellikle ilkokul öğrencilerinin ilgisi çekmiş onları bisiklete binmeye heveslendirmiştir. Sadece proje grubundan 6 Öğrenci motor almayı düşünürken proje sonunda bu sayı 2 dir. Proje etkinliklerimizi paylaştığımız sosyal ağlarda çok ilgi görmüştür. Marmaris ve Muğla ve Köyceğiz bisiklet dernekleri diğer okullara da projemizin yayılmasını istemişlerdir. Projemiz bu açıdan örnek teşkil etmiştir. Çalıştaya katılan okullarda görev alan öğretmenlerde projeden etkilenerek bir kısmını okullarında uygulamayı düşünmüşlerdir. Çalıştaya katılan öğrenciler ve öğretmenler sürdürülebilir ulaşım kavramıyla tanışmış olumlu izlenimler elde etmiştir. Bu okullardan katılan öğrencilerden de ulaşım yönetimini değiştirenler olacağını tahmin ediyoruz. Yaptığımız yürüyüş eylemi, bilgi masası etkinlikleri hem bu konuya hassasiyet gösteren insanlara motivasyon sağlamış hem de konu hakkında bilgisi olmayanlara yönlendirici etkisi olmuştur. İlçe Milli Eğitim Müdürü de projemizi çok beğenerek diğer okulların da katılmasını istemiş, sürdürülebilir ulaşımın ne olduğunu okulumuz sayesinde öğrendiğini belirtmiştir. Öğrencilerimizin karayollarına yolladığı dilekçeyle okul çıkışına 2 adet yaya tabelası konmasını sağladık. Köy içinde öğrencilerimizin belirlediği yerlere yaya geçidi yapılacağı ve bisikletli ve yaya işareti konacağının sözünü aldık. Hem okulumuza hem köyümüze kazandırdığımız bisiklet parklarıyla bisikleti tercih edenlerin park sorununu çözdük. Proje grubu öğrencilerimizde doğaya verdiğimiz zararı azaltma ve geri ödeme bilinci oluşturduk. Isınma ve ulaşım kaynaklı tüketimlerinin havaya kirleterek doğaya zarar verdiğini öğrendiler. Bu tüketimlerin miktarını ölçerek kendi borçlarının kaç ağaç dikilerek ödenebileceğini hesapladılar. Bu

21 kapsamda hem ağaç diktiler hem de TEMA ya borçları kadar ağaç bağışı yaptılar. 23 kişilik ekibimiz 185 ağaç dikip 175TL (35 ağaç) bağış yaptı. Dolmuşlara hediye ettiğimiz koltuk başlık kılıflarıyla dolmuş kullanan insanların bu davranışlarını pekiştirdik. Toplu taşımayı kullanan insanlara yaptığımız anketlerle toplu taşımanın sorunlarını belirledik. Dolmuş şoförlerine yaptığımız konuşmayla bu sorunları aktararak toplu taşımanın daha iyi ve kullanılabilir olmasına katkıda bulunduk. Toplu taşımanın daha yüksek oranda olması ve daha çevreci ulaşım sağlanması için önerilerimizi ilettik. (CD>Etkinlik Videolar>Dolmuşçulara Sunum)

22 Projemizin önemli bir kısmı seçim dönemine denk geldiği için Belediye ye yapacağımız proje sonuç bildirimi ziyareti Mayıs ayına kaldı. Fakat yaptığımız etkinlikler belediye tarafından takip edildi. Belediye ye bağlı bir kurum olan MARTAB(Marmaris Turzim Birliği) Marmaris Bisiklet Rotaları projesi tanıtım filminde öğrencilerimize de yer verdi. Film ekibi okulumuza gelerek proje öğrencilerinin görüntüsünü çekti. Güvenli Bisiklet Kullanımı hakkında yaptığımız kısa filminde paylaştığımız bir çok sosyal platformda büyük etki yaratacağını düşünüyoruz. Filmin öğrencilerimiz üzerinde de çok olumlu etkileri oldu. CD>Bir Kask Bir Can Güvenli Bisiklet Kullanımı Yukarıda belirtilen etkinliklerle hedeflediğimiz amaçların %90 ına ulaştık. Sadece veli katılımı beklediğimiz seviyede olmadı ve şoförler odası ile ortak etkinliğimiz olan toplu taşıma saatlerini içeren kitapçık hazırlayamadık. PROJE SÜRECİNDE KİMLERLE-KURUMLARLA ÇALIŞTINIZ: Köy muhtarlığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Marmaris Belediyesi Martab, Marmaris Bisiklet Derneği, Muğla Bisiklet Derneği, Marmaris ve Muğla Kent Konseyleri, Orhaniye ve Turgut Dolmuş Kooparitifi, Marmaris Şoförler Odası, Embarq Sürdürülebilir Ulaşım Derneği The City Fix Bloğu Eğitim Sendikaları (Eğitim-sen, Türk Eğitim-sen ve Eğitim Bir-sen)

23 PROJENİZİN ÇEVRESEL ETKİLERİ NE-NASIL OLDU: Bisiklet kullanım sayısı arttı. Proje kapsamında yaptığımız turlardan sonra yeni bisiklet alan bir çok öğrencimiz oldu. Bisikletin motora göre itibarı arttı. Proje öğrencilerimizden 6 sı motor almayı düşünürken artık 2 si düşünüyor. Çalıştay sayesinde diğer köy okullarında da sürdürülebilir ulaşım bilinci oluştu. Bisikletin sadece bir eğlence aracı değil aynı zamanda bir ulaşım aracı da olduğu kanıksandı. Sadece özel araca odaklı bir ulaşım şeklinin çevreye zararlı olduğu hatırlatıldı, bazı velilerimiz mümkün olduğunca dolmuş kullandıklarını belirtiyorlar. Dolmuş koltuk kılıfları sayesinde toplu taşımayı özendirdik, toplu taşıma kullanmanın sadece ekonomik bir zorunluluk değil ayrıca çevreye saygı göstermenin bir yolu olduğunu anlattık. Dolmuş kooperatiflerine yaptığımız sunumla hem toplu taşımanın sorunları hatırlatarak iyileştirilmesi yönünde önerilerimizi sunduk, hem de yaşanan sorunlara çözüm ürettik. Eğer önerdiğimiz gibi Turgut-Orhaniye dolmuşları birleşirse hem benzin tasarrufu sağlanacak hem de daha az araç trafikte yer almış olacak. Ayrıca iyileştirmeler yapılırsa toplu taşıma kullanım oranı da artabilir. Yaptığımız bilgi masası etkinlikleriyle konuya duyarlı insanlara yalnız olmadıklarını hissettirdik.(cd>etkinlik Videoları>Bilgi Masası Röportaj1) Birçok kişiyi çevreci ulaşım yollarıyla tanıştırdık.(cd>etkinlik Videoları>Bilgi Masası Röportaj2) Çektiğimiz Bir Kask Bir Can - Güvenli Bisiklet Kullanımı filminin bir çok öğrenci ve yetişkine örnek olacağını düşünüyoruz. Film çekimi öğrencilerimizin kişilik gelişimlerine de çok faydalı oldu.projede olmaktan keyif aldılar Tema ya yaptığımız bağışla hem öğrencilerimiz de bağış yapma bilinci hem de doğaya borcunu geri ödeme konusunda bilinç oluşturdu. Proje sonunda velilerimiz ve tüm okul öğrencileriyle yaptığımız yürüyüş özellikle proje dışındaki öğrencilere çok faydalı oldu.(cd>etkinlik Videoları>Yürüyüş2)

24 PROJENİZDEN KİMLER FAYDALANDI: Proje ve okul öğrencileri, öğretmenler, velilerimiz başta olmak üzere okul dışı etkinliklerde karşılaştığımız kişiler (anket, röportaj ve bilgi masası etkinliklerinde), bisiklet turlarında öğrencilerimizi görerek heveslenen hiç tanımadığımız insanalar, bisiklet dernekleri, Marmaris öğrenci meclisi üyeleri, çalıştaya katılan öğrenci ve öğretmenler, Turgut ve Orhaniye Dolmuş kooperatifleri, Özel Pi Koleji, Muğla ve Marmaris Milli Eğitim Müdürlüğü. PROJENİZİN UYGULANABİLİRLİK DURUMU NEDİR? PROJENİZ DİĞER EKO-OKULLAR TARAFINDAN UYGULANABİLİR Mİ?: Başlangıcından sonuna kadar belli bir sıra içerisinde ilerleyen projemiz başka okullar tarafından da rahatlıkla uygulanabilir. Fakat okulların proje için ayırması gereken ciddi bir zamana ihtiyacı olacaktır. Haftada 2-3 kez öğle arası ve eylem günlerinde de okul çıkışında etkinlik yapmak hem öğrencilerin hem de koordinatör öğretmenlerin ciddi bir zamanı aldı. Bisiklet turları için trafiğin seyrek olduğu bir alan ya da ayrılmış bisiklet yolu bulmak zor olabilir. Diğer tüm etkinlikler rahatlıkla uygulanabilir. PROJENİZ KAPSAMINDA ULAŞTIĞINIZ SONUÇLARSÜRDÜRÜLEBİLİR MİDİR? Öğretmenlerin ulaşım sorununu dolmuşla çözmesi gelecek yıllarda da rahatlıkla uygulanabilir. Yapılan bisiklet parkları, dikilen ve Tema ya bağışlanan ağaçlar, başvurumuz sonrası yapılacak olan trafik işaretleri ve yaya geçidi, dolmuşlara hediye ettiğimiz koltuk kılıfları, bisiklet formları, öğrencilerimizle çektiğimiz güvenli bisiklet kullanımı hakkındaki kısa film bir yıllık değil kalıcı olarak sağlanmış değişimler.proje etkilerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için Comenius projesinde Biyolojik Çeşitlilik olan konumunuzu Sürdürülebilir Ulaşımı kapsayan bir konu ile değiştirdik. Proje öğrencilerinde oluşturduğumuz hem ulaşım hem de çevreci birey olma bilincinin ise gelecek yıllarda, özellikle lise çağlarında da desteklenmesi gerekmekte. Ayrıca proje 2 yıllık bir sürece yayılsaydı daha etkili ve sürdürülebilir olurdu.

25 PROJENİZİN SONUÇLARINI ÇEVRENİZLE NASIL PAYLAŞTINIZ (açıklamanızın altına konuyla ilgili etkinlik fotoğraflarınızı ekleyiniz): Proje sonunda okulumuzdaki tüm sınıfları dolaşarak projemizi özet olarak anlattık. Neleri dikkat etmeleri gerektiğini tekrar ettik. Marmaris ve Muğla da bilgi masası açtık. Köyümüzde de etkinlik düzenledik. Projemizde yaptıklarımızı anlattık. İnsanlarla röportaj ve anket yaparak sürdürülebilir ulaşımı tanıttık. El ilanları ve etiketle projemizi ve katkılarını paylaştık. İlçe milli eğitim müdürümüz okul meclisi üyeleriyle ziyarette bulunarak çalışmanın diğer okullarda da yapılmasını meclis üyesi öğrencilerden istedi. Çalıştaya katılan okullara ve Embarqderneğine proje sonu raporumuzun sonucunu ve özetini yollayacağız, dernek kendi sitesinde bu sonucu yayınlamak istediğini bildirdi. Proje sonucunu Marmaris ve Muğla Bisiklet Derneği facebook sayfasında yayınlayacağız,