KLINEFELTER SENDROMU VE YAYGIN GELÝÞÝMSEL BOZUKLUK: OLGU SUNUMU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KLINEFELTER SENDROMU VE YAYGIN GELÝÞÝMSEL BOZUKLUK: OLGU SUNUMU"

Transkript

1 KLINEFELTER SENDROMU VE YAYGIN GELÝÞÝMSEL BOZUKLUK: OLGU SUNUMU M. Ayhan CÖNGÖLOÐLU*, Tümer TÜRKBAY** ÖZET Klinefelter sendromu (47, XXY), birçok fiziksel ve nöropsikiyatrik anormallikler ile kendini gösteren, ilave bir X kromozomunun bulunduðu genetik bir bozukluktur. Algýlama becerisi, sosyal mesajlarý anlama, sosyal mesajlar verebilme, dil ve dikkat gibi genel biliþsel becerilerdeki yetersizlik gibi artmýþ otistik özellikler gözlenebilmektedir. YGB ile ilgili genetik çalýþmalar ve YGB deki erkek cinsiyet baskýnlýðýnýn X kromozomu üzerindeki genlerin etyolojide etkili olabileceðini düþündürmektedir. Bu olgu sunumunda, konuþmasýnýn yaþýna göre geri olmasý, yönergelere uymamasý, akranlarý ile iliþki kurma ve sürdürme becerisinin düþük olmasý nedeni ile ailesi tarafýndan getirilen 4 yaþ 6 aylýk bir olgunun eþ zamanlý Klinefelter sendromu ve YGB taný alma süreci sunulmuþtur. Amacýmýz hem bu sendromda sýk gözlenen otistik belirtileri gözden geçirmek hem de x kromozom anomalilerinin otistik bulgular üzerine etyolojik önemini vurgulamaktýr. Bu makalede Klinefelter sendromu ile otizm birlikteliði olan bir olgu sunulmuþ ve ilave X kromozomunun otizm etyolojisindeki rolü tartýþýlmýþtýr. Anahtar sözcükler: Klinefelter sendromu, yaygýn geliþimsel bozukluk, X kromozomu SUMMARY: KLINEFELTER'S SYNDROME AND PERVASIVE DEVELOPMENTAL DISORDERS: A CASE REPORT Klinefelter's syndrome (47, XXY), a genetical disorder characterized by the presence of an additional X chromosome, neuropsychiatric symptoms are often seen beside of typical physical features. Difficulties in social interactions (i.e., the ability to perceive, understand and express social signals, language and attention) and autism, has been reported for this population. The genetic studies related to pervasive developmental disorder (PDD) and the known predominance of male gender in PDD make us consider that genes on the X chromosome may have a role in the etiology of PDD. In this case report, diagnostic process of a 4 years and 6 months old Klinefelter's syndrome and PDD who had been admitted to our psychiatry unit because of speech delay, insufficiency to obey the instructions, inability to make and sustain friendship with his companions was explained. The aim of this case report was both to review the common autistic findings and to emphasize the importance of etiologic importance of X chromosome abnormalities on autistic findings. Key words: Klinefelter's syndrome, pervasive developmental disorder, X chromosome GÝRÝÞ Yaygýn geliþimsel bozukluklar (YGB) erken çocukluk döneminde baþlayan sosyal beceri, dil geliþimi ve davranýþ alanýnda uygun geliþmeme veya kaybýn olduðu bir grup nöropsikiyatrik bozukluktur. YGB olgularýnýn %90'ýnda etyolojik etmen gösterilemezken (idiopatik), yaklaþýk %5-10 olguda çevresel bir etmen, tek gen bozukluðu veya kromozom anomalisi tanýmlanmaktadýr (Barton ve Volkmar 1998). Etyolojinin saptanmasýna yönelik yapýlan en geniþ epidemiyolojik çalýþma Finlandiya'da 16 yaþ altý çocuk ve ergenin katýldýðý bir alan çalýþmasýdýr. Bu araþtýrmada otistik bozukluk için DSM-IV taný ölçütlerini karþýlayan 187 çocukta etyolojik etmenler araþtýrýlmýþtýr. Bu olgularýn %12.3'ünde 100 tanýmlanabilen bir týbbi veya genetik bozukluk saptanmýþtýr (Kielinen ve ark. 2000). Bu araþtýrma ayrýntýlandýrýldýðýnda; tanýmlanan týbbi bozukluklar; epilepsi, hidrosefali, fötal alkol sendromu ve serebral palsidir. Olgularýn %8.6'sýnda iþitme bozukluklarý, %3.7'sinde ise ileri derecede görme bozukluklarý belirlenmiþtir. Çalýþmada Down sendromu, frajil X sendromu, Klinefelter sendromu, XYY sendromu, 17'nci kromozomda delesyon ve mitokondriopati tanýmlanan genetik bozukluklardýr (Kielinen ve ark. 2004). Yapýlan aile, ikiz ve evlat edinme çalýþmalarý sonucunda birçok psikiyatrik bozukluk gibi otistik bozuklukta da genetik yatkýnlýðýn bulunduðu kanýtlanmýþtýr (Pehlivantürk ve ark. 2003). Moleküler genetik araþtýrmalar ile otizmden sorumlu olan genler belirlenmeye çalýþýlmaktadýr. Otizmden sorumlu olduðu varsayýlan birçok gen tanýmlanmaktadýr. Bunlar; 2q, 3q, 7q, *Yrd. Doç. Dr., GATA Çocuk Ruh Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý, Ankara. **Doç. Dr., GATA Çocuk Ruh Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý, Ankara. Çocuk ve Gençlik Ruh Saðlýðý Dergisi : 14 (2) 2007

2 Olgu Sunumu - Klinefelter ve YGB 6, 13q, 15q, 16p, 17q ve cinsiyet kromozomlarý üzerindedir (Folstein ve Rosen-Sheidley 2001). Ancak, otizmin bütün özellikleri ve þiddeti ile belirmesi için birkaç genin bozuk olmasý gerekmektedir. Etyolojinin belirli olduðu ikincil otizmin gözlenebileceði tek gen bozukluklarý arasýnda; frajil X sendromu, tuberoskleroz, fenilketonüri, Rett Sendromu, Nörofibromatozis I, Sotos sendromu, Joubert sendromu ve Smith- Lemli-Opitz sendromu bulunmaktadýr (Reddy 2005). Ýkincil otizmin gözlenebileceði kromozom anomalileri YGB olan bireylerin yaklaþýk % 'inde gözlenmektedir (Gillberg 1998). Kromozom anomalileri kapsamýnda; dengelenmemiþ translokasyonlar, inversiyonlar, ringler, delesyonlar ve duplikasyonlar söz konusudur. Nadiren birden fazla kromozom anomalisi bildirilmiþtir. Çalýþmalarda 15q duplikasyonu, 18q, Xp, 2q kromozomlarýnda delesyonlar ve cinsiyet kromozomu anomalileri bildirilmiþtir (Klinefelter sendromu, Turner sendromu) (Gillberg 1998, Reddy 2005). Down sendromunda da otizm beklenenden daha yaygýndýr. Bir çalýþmada insidans en az %7 olarak bildirilmiþtir (Kent ve ark. 1999). YGB erkek çocuklarda kýz çocuklarýna oranla 3-5 kez daha fazladýr (Ritvo ve ark. 1989, Bolton ve ark. 1994). Bu durum X kromozomu üzerindeki genlerin etyolojide doðrudan veya dolaylý olarak etkili olduðunun bir göstergesi olabilir. Birçok genetik araþtýrmada otizm ile X kromozom lokusu arasýnda belirgin bir iliþki gösterilememiþ olsa da (Risch ve ark. 1999, Buxbaum ve ark. 2001) diðer çalýþmalarda bu kromozom üzerinde sorumlu tutulabilecek lokuslar olduðuna yönelik kanýtlar ileri sürülmüþtür (Hallmayer ve ark. 1996). Ek bir X kromozomu olmasý ile karakterize Klinefelter sendromu (47, XXY) birçok fiziksel ve nöropsikolojik anormallikler ile kendini göstermektedir (Lanfranco ve ark. 2004). Bu makalede Klinefelter sendromu ile otizm birlikteliði olan bir olgu sunulmuþ ve ek X kromozomunun otizm etiyolojisindeki rolü tartýþýlmýþtýr. OLGU Kimlik: CBE, 4 yaþ 6 aylýk, ailenin iki erkek çocuðundan küçük olanýdýr. Anne Babanýn Yakýnmalarý: Konuþmasýnýn yaþýna göre geri olmasý, yönergelere uymamasý, akranlarý ile iliþki kurma ve sürdürme becerisinin düþük olmasý. Özgeçmiþi: 30 yaþýndaki annenin ikinci gebeliðinden miadýnda ve sezeryan ile doðmuþtur. Doðum sýrasýnda biraz siyanoze olduðu ve geç aðladýðý belirtilmektedir. Gebelik sýrasýnda enfeksiyon tanýmlanmamaktadýr. Doðum sonrasý dönemde sarýlýk ve enfeksiyon öyküsü bulunmamaktadýr. Baþýný dik tutmasý ve desteksiz oturmasý beklenen zamanda olmuþ ve 18 aylýkken yürümüþtür. Ýlk kelimelerini ne zaman söylediði aile tarafýndan hatýrlanmamaktadýr. Halen çok az sayýda kelime konuþabilmektedir. Tuvalet eðitimi kazanmamýþtýr. Aile Öyküsü: Baba 40 yaþýnda, üniversite mezunu ve ordu mensubudur. Anne 34 yaþýnda, yüksekokul mezunu ve ev hanýmýdýr. Ýki çocuklu çekirdek ailedir. Anne baba arasýnda akrabalýk baðý yoktur. Anne ve baba dýþadönük ve çocuklarýyla ilgili ebeveynlerdir. Amca ve babanýn dayýsýnda konuþma gecikmesi öyküsü vardýr. Bunun dýþýnda nörolojik ve psikiyatrik hastalýklar için aile öyküsü bulunmamaktadýr. Klinik Görüþme ve Gözlem: GATA Çocuk Ruh Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý polikliniðine ilk görüþmeye konuþmadýðý ve yönergelere uymadýðý için 3 yaþ 10 aylýkken getirildi. Toplam 3-4 kelime konuþuyor, fakat kelimeleri anlamlarýna uygun olarak ifade etmiyordu. Ýsmiyle çaðrýldýðýnda nadiren bakýyordu. "Hayýr" ve "dur" komutlarý dýþýndaki yönergelere uymadýðý ifade ediliyordu. Sosyal iletiþim ve etkileþimi kýsýtlýydý. Arkadaþ iliþkisi kurmuyordu. Anne babadan ayrýlýrken çok fazla tepki göstermiyordu. Mimik ve jestleri kullanmakta ve anlamakta kýsýtlýlýklarý vardý. Parmaðýyla iþaret etmesi yoktu. Ýsteklerini anne-babanýn elinden tutup götürerek yaptýrýyordu. Kurgusal ve hayali oyun oynamýyordu. Yetiþkinlerin davranýþlarýný taklit etmiyordu. Belirgin tekrarlayýcý davranýþý yoktu, ancak dönen nesnelere ilgisi fazlaydý ve oyuncak arabalarý ters çevirip uzun süre tekerleklerini döndürüyordu. Mastürbasyon tarzýnda basmakalýp davranýþlarý vardý. Yüksek seslere çok fazla tepki veriyordu. Uykusu düzensiz ve azdý. Fizik Muayene: Görünüþ olarak dismorfik özellik saptanmadý. Diðer sistem ve nörolojik muayenelerinde anormal bulgu yoktu. 101

3 CÖNGÖLOÐLU VE TÜRKBAY Yapýlan psikiyatrik görüþme ve gözlemler sonucunda "yaygýn geliþimsel bozukluk" tanýsý konulan CBE'ye biyokimyasal tetkikler planlandý ve çocuk nörolojisinden bu hasta için konsültasyon istendi. Çocuk nörolojisi uzmaný geliþimsel bozukluðu olan çocuklarda yaptýklarý bir araþtýrma nedeniyle genetik olarak inceleme istedi. Bir yýl sonraki son psikiyatrik görüþmede (Eylül 2006); sözcük daðarcýðýnýn arttýðý ve iki sözcükten oluþan birkaç cümlecik konuþabildiði dikkati çekiyordu. Ýsmiyle çaðrýldýðýnda bakýyordu. Birkaç vücut organýný sorulduðunda gösterebiliyordu. Arkadaþ iliþkisi kýsmen kurabiliyor ve onlarýn arkasýndan koþturuyordu. Bazý oyunlarý oynayabilmesine karþýn, kurgusal oyun yeterince oluþturamýyordu. Nesneleri döndürme tarzýnda tekrarlayýcý davranýþlarý artmýþ ve kendi etrafýnda dönme tarzýnda stereotipi eklenmiþti. Aile son aylarda ek olarak kreþ eðitimine baþlatmýþtý. Yoðun stereotipileri ile baþa çýkmaya yönelik olarak risperidon 0.25 mg/gün tedavisi baþlandý. Ankara Geliþim Tarama Envanteri ( ): Takvim yaþý 4 yaþ 6 ay, genel geliþimi ay, dil-biliþsel geliþimi ay, ince motor geliþimi ay, kaba motor geliþimi ay ve sosyal beceri-öz bakýmý ay düzeyinde saptanmýþtýr. Biyokimyasal ve Genetik Analiz: Rutin biyokimyasal tetkikleri, idrar aminoasit kromotografisi ve tiroid hormon düzeyleri normal bulundu. Sitogenetik analiz raporunda ( ) 47, XXY (Klinefelter sendromu) saptandýðýný belirtilmektedir. Beyin Görüntüleme: Beyin manyetik rezonans görüntülemesinde ( ) lateral ventrikül anterior hornlarý komþuluðunda her iki paryetal posterior kortekste fokal milimetrik demyelinizasyon alanlarý gözlenmiþtir. TARTIÞMA Klinefelter sendromu erkeklerde ek bir X kromozomu olmasý ile karakterizedir. 47, XXY kromozom yapýsý birçok fiziksel ve nöropsikolojik anormallikler ile kendini göstermektedir (Lanfranco ve ark. 2004). Bu anormallikler içinde; kýsýrlýk, düþük testesteron düzeyleri gibi fiziksel bulgular, konuþma-dil bozukluklarý ve sosyal iþlevsellikte düþüklük gibi sorunlar bildirilmektedir (Geschwind ve ark. 2000). Klinefelter sendromu 1:500 insidans ile en sýk görülen kromozomal anomalilerdendir. Azospermik infertil erkeklerde Klinefelter sendromu %14'lük görülme sýklýðý ile en yaygýn erkek hipogonadizm formudur (Philip ve ark. 1976, Perwein 1984). Sosyal biliþsel süreçler kapsamýnda; algýlama becerisi, sosyal mesajlarý anlama, sosyal mesajlar verebilme, dil ve dikkat gibi genel biliþsel becerilerdeki yeterlilik kastedilmektedir (Pinkham ve ark. 2003). Genel popülasyon ile karþýlaþtýrýldýðýnda Klinefelter sendromu olan bireylerde sosyal becerileri daha alt seviyelerde bulunmaktadýr (Scourfield ve ark. 1999) ve bu güçlükler sosyal biliþsel süreçlerdeki yetersizliklere baðlýdýr. Klinefelter sendromunda bildirilen artmýþ otistik özellikler, X kromozomunun sosyal biliþsel kayýpla giden psikiyatrik bozukluklar ile iliþkisine iþaret edebilir (DeLisi ve ark. 1994, van Rijn ve ark. 2005). YGB'nda gözlenen erkek cinsiyet baskýnlýðý (Bolton ve ark. 1994) X kromozomu üzerindeki genlerin etyolojide etkili olabileceðini düþündürmektedir. Bunu destekleyen önemli çalýþmalarýn birisinde; birden fazla otizm olgusuna sahip olan 38 ailenin 35'inde X kromozomu üzerinde mikrosatelit belirteçler bildirilmektedir (Vincent ve ark. 2005). Bu çalýþmanýn sonuçlarý her ne kadar otizmin tamamen X genine baðlý oluþan bir bozukluk olduðunu göstermese de bu genlerin etyolojide etkili olduðunu göstermektedir. Bunu destekler þekilde X kromozomu (Xq28) üzerinde oluþan bir genetik mutasyonun (MECP2) YGB spektrumu içinde yer alan Rett sendromu ile iliþkisi kesin olarak gösterilmiþtir (Beyer ve ark. 2002, Carney ve ark. 2003). Ayrýca, X kromozomu üzerinde yer alan, serotoninin hücre içinde taþýnmasý ile ilgili bir maddenin sentezi ile ilgili genlerde hataya sýk rastlanmýþtýr. GRPR (Gastrin Releasing Peptide Receptor) adlý bu gen hem sindirim sistemi hormonlarýný düzenlemekte, hem de erken dönemde beyin geliþimini etkilemektedir (Roesler ve ark. 2006). Þizofreni ile ilgili araþtýrmalarda amigdala anormalliklerinin saptandýðý, bunun X kromozomu- 102

4 Olgu Sunumu - Klinefelter ve YGB na baðlý bir endofenotip olabileceði ve bu bozuklukta gözlenen sosyal biliþsel kayýplarla bu durumun baðlantýlý olma olasýlýðýnýn yüksek olduðu bildirilmiþtir (Buxbaum ve ark. 2001). Amigdala beyinin "duygu motoru"dur. Amigdala duygularýn ifade edilmesi, anlaþýlmasý ve sosyal iliþkilerin düzenlenmesinde büyük rol oynamaktadýr (LaBar ve Cabeza 2006). Klinefelter sendromu olan erkeklerle yapýlan beyin manyetik rezonans görüntüleme çalýþmalarý amigdalada yapýsal anormallikler olduðunu göstermektedir (Shen ve ark. 2004). Otistik bozukluk etyolojisinde de "amigdala kuramý" ileri sürülmektedir. Munson ve arkadaþlarý (2006) yaptýklarý beyin görüntüleme çalýþmasýnda 3-4 yaþýnda daha büyük sað amigdalasý olan otistik bozukluðu olan çocuklarýn 6 yaþýnda klinik gidiþlerinin daha kötü olduðunu ileri sürmüþlerdir. Amigdalanýn yapýsal ve iþlevsel özellikleri ile cinsiyet kromozomlarý arasýndaki iliþkiyi gösteren birçok çalýþma bulunduðu göz önüne alýndýðýnda Klinefelter sendromu-otistik bozukluk-x kromozomu iliþkisi kuramý daha güçlenmektedir. Ancak bu kuramý destekleyecek verilerin en önemli kýsýtlayýcý yönü Klinefelter Sendromu olan birçok erkeðin taný almadan yaþamlarýný sürdürüyor olmasýdýr (Bojesen ve ark. 2003). Belki de YGB spektrumu içinde yer alan bir taný ile takip ettiðimiz hastalarýn içinde atlanmýþ Klinefelter sendromu olan erkekler mevcuttur ve yazýndaki bu iki bozukluðun birlikteliðini gösteren olgu sayýsýnýn azlýðý buradan kaynaklanmaktadýr. Olgu sayýsýndaki azlýðýn en önemli nedeni küçük yaþlarda testosteron hormonunun seviyesinin düþük olmasýna baðlý ortaya çýkan infertilite ve testislerde küçüklük gibi dismorfik özellikler ortaya çýkmadýðý için Klinefelter sendromu tanýsý koyduracak özel bir bulgu bulunmamasýna baðlý taný atlamalarýdýr. Ancak, yaþ artýþý ile birlikte belirginleþen fiziksel görünümdeki deðiþikler (kol ve bacaklarýn gövdeye oranla daha fazla uzamasý, kadýnýmsý kalça çýkýntýlarý), küçük testisler, jinekomasti, ses inceliði ve cinsiyete özgü kýllanmadaki aksaklýklar taný koymayý kolaylaþtýrmaktadýr. Taný ne kadar erken konursa ileri yaþlarda bu gençleri bekleyen psikososyal sorunlara yönelik önlemler o kadar erken dönemde alýnmaya baþlanabilir. Özellikle atipik klinik özellikler gösteren YGB olgularýnda genetik incelemelerin yapýlmasý, Klinefelter sendromu gibi genetik hastalýklarýn erken tanýnmasý ve buna yönelik tedavi yaklaþýmlarýnýn uygulanmasýna olanak saðlayacaktýr. KAYNAKLAR Barton M, Volkmar F (1998) How commonly are known medical conditions associated with autism? J Autism Dev Disord 28: Beyer KS, Blasi F, Bacchelli E ve ark. (2002) Mutation analysis of the coding sequence of the MECP2 gene in infantile autism. Hum Genet 111: Bojesen A, Juul S, Gravholt CH (2003) Prenatal and postnatal prevalence of Klinefelter syndrome: a national registry study. J Clin Endocrinol Metab 88: Bolton P, Macdonald H, Pickles A ve ark. (1994) A casecontrol family history study of autism. J Child Psychol Psychiatry 35: Buxbaum JD, Silverman JM, Smith CJ ve ark. (2001) Evidence for a susceptibility gene for autism on chromosome 2 and for genetic heterogeneity. Am J Hum Genet 68: Carney RM, Wolpert CM, Ravan SA (2003) Identification of MeCP2 mutations in a series of females with autistic disorder. Pediatr Neurol 28: DeLisi LE, Friedrich U, Wahlstrom J ve ark. (1994) Schizophrenia and sex chromosome anomalies. Schizophr Bull 20: Folstein SE, Rosen-Sheidley B (2001) Genetics of autism: complex aetiology for a heterogeneous disorder. Nat Rev Genet 2: Geschwind DH, Boone KB, Miller BL ve ark. (2000) Neurobehavioral phenotype of Klinefelter syndrome. Ment Retard Dev Disabil Res Rev 6: Gillberg C (1998) Chromosomal disorders and autism. J Autism Dev Disord 28: Hallmayer J, Hebert JM, Spiker D ve ark. (1996) Autism and the X chromosome. Multipoint sib-pair analysis. Arch Gen Psychiatry 53: Kent L, Evans J, Paul M ve ark. (1999) Comorbidity of autistic spectrum disorders in children with Down syndrome. Dev Med Child Neurol 41: Kielinen M, Linna SL, Moilanen I (2000) Autism in Northern Finland. Eur Child Adolesc Psychiatry 9: Kielinen M, Rantala H, Timonen E ve ark. (2004) Associated medical disorders and disabilities in children with autistic disorder: a population-based study. Autism 8:

5 CÖNGÖLOÐLU VE TÜRKBAY LaBar KS, Cabeza R (2006) Cognitive neuroscience of emotional memory. Nat Rev Neurosci 7: Lanfranco F, Kamischke A, Zitzmann M, Nieschlaq E (2004) Klinefelter's syndrome. Lancet 364: Lundsteen PC, Owen D, Hirschhom K (1976) The frequency of chromosome aberrations in tall men with special reference to 47, XYY and 47,XXY, Am J Hum Genet 28, pp Munson J, Dawson G, Abbott R ve ark. (2006) Amygdalar volume and behavioral development in autism. Arch Gen Psychiatry 63: Pehlivantürk B, Bakkaloðlu B, Ünal F (2003) Otistik bozukluk etyolojisi:genetik etkenler. Çocuk ve Gençlik Ruh Saðlýðý Dergisi 10: Perwein E (1984) Incidence of Klinefelter's syndrome. H-J Bandmann ve R Breit, (eds), Klinefelter's syndrome içinde, Springer Verlag, Berlin, Heidelberg, s Pinkham AE, Penn DL, Perkins DO ve ark. (2003) Implications for the neural basis of social cognition for the study of schizophrenia. Am J Psychiatry 160: Reddy KS (2005) Cytogenetic abnormalities and fragile-x syndrome in autism spectrum disorder. BMC Medical Genetics 6:3. Risch N, Spiker D, Lotspeich L ve ark. (1999) A genomic screen of autism: evidence for a multilocus etiology. Am J Hum Genet 65: Ritvo ER, Jorde LB, Mason-Brothers A ve ark. (1989) The UCLA-University of Utah epidemiologic survey of autism: recurrence risk estimates and genetic counseling. Am J Psychiatry 146: Roesler R, Henriques JA, Schwartsmann G (2006) Gastrin-releasing peptide receptor as a molecular target for psychiatric and neurological disorders. CNS Neurol Disord Drug Targets 5: Scourfield J, Martin N, Lewis G, McGuffin P (1999) Heritability of social cognitive skills in children and adolescents. Br J Psychiatry 175: Shen D, Liu D, Liu H ve ark. (2004) Automated morphometric study of brain variation in XXY males. Neuroimage 23: van Rijn S, Aleman A, Swaab H ve ark. (2005) Neurobiology of emotion and high risk for schizophrenia: role of the amygdala and the X-chromosome. Neurosci Biobehav Rev 29: Vincent JB, Melmer G, Bolton PF ve ark. (2005) Genetic linkage analysis of the X chromosome in autism, with emphasis on the fragile X region. Psychiatr Genet15:

Cinsiyet Hormonları ve Nörogelişimsel Bozukluklar

Cinsiyet Hormonları ve Nörogelişimsel Bozukluklar Cinsiyet Hormonları ve Nörogelişimsel Bozukluklar Geç-dönem Bozukluklar Depresyon Kaygı Bozuklukları Yeme Bozuklukları Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nörogelişimsel Bozukluklar Otizm Dikkat Eksikliği Hiperaktivite

Detaylı

Otistik Belirtilerle Baþvuran Ýki Çocukta Farklý Klinik Seyir ve Bozukluklar: Olgu Sunumu

Otistik Belirtilerle Baþvuran Ýki Çocukta Farklý Klinik Seyir ve Bozukluklar: Olgu Sunumu Olgu Sunumu Otistik Belirtilerle Baþvuran Ýki Çocukta Farklý Klinik Seyir ve Bozukluklar: Olgu Sunumu Ayþegül YOLGA TAHÝROÐLU*, Sunay FIRAT**, Rasim SOMER DÝLER***, Ayþe AVCI**** ÖZET Yaygýn geliþimsel

Detaylı

Dr. Ayşe Kılınçaslan. İstanbul Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD.

Dr. Ayşe Kılınçaslan. İstanbul Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD. Dr. Ayşe Kılınçaslan İstanbul Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD. Otistik spektrum bozuklukları (OSB) Yaklaşık 150 çocuktan birini etkileyen, Belirtileri, seyri ve etyolojisi

Detaylı

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU. Prof. Dr. Berna Özsungur Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU. Prof. Dr. Berna Özsungur Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU Prof. Dr. Berna Özsungur Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD 58. Türkiye Milli Pediatri Kongresi 25 Ekim 2014 TANIM Otizm Spektrum

Detaylı

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU Bir çocuk 3 yaşına geldiğinde konuşma yetisini kaybediyor, diğeri ellerini kuş gibi çırpıyor ve dakikalarca oyuncak arabasının sadece tekerleğini döndürerek oyun oynuyor. Diğer

Detaylı

OTİZM ETYOLOJİSİNDE GENETİK VE GÜNCEL PERSPEKTİF GENETICS AND CURRENT PERSPECTIVES IN AUTISM ETIOLOGY. Elif YOSUNKAYA*

OTİZM ETYOLOJİSİNDE GENETİK VE GÜNCEL PERSPEKTİF GENETICS AND CURRENT PERSPECTIVES IN AUTISM ETIOLOGY. Elif YOSUNKAYA* İst Tıp Fak Derg 2013;76:4 J Ist Faculty Med 2013;76:4 http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuitfd DERLEME/ REVIEW OTİZM ETYOLOJİSİNDE GENETİK VE GÜNCEL PERSPEKTİF GENETICS AND CURRENT PERSPECTIVES IN AUTISM

Detaylı

Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanýsal Ayýrýmý

Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanýsal Ayýrýmý Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanýsal Ayýrýmý Özgür YORBIK*, Hakan ERMAN**, Teoman SÖHMEN*** ÖZET Bu yazýda yüksek fonksiyonlu otistik bozukluk ile Asperger sendromunun bugünkü taný ölçütleri

Detaylı

BİR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİNDE DEĞERLENDİRİLEN YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK OLGULARININ KLİNİK VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

BİR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİNDE DEĞERLENDİRİLEN YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK OLGULARININ KLİNİK VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ BİR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİNDE DEĞERLENDİRİLEN YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK OLGULARININ KLİNİK VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Zeynep GÖKER *, Esra GÜNEY *, Gülser DİNÇ *, Özlem HEKİM *, Özden ÜNERİ ** Amaç:

Detaylı

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER Major Depresyon, Davraným Bozukluðu ve Madde Kullaným Bozukluðu olan Ergenlerde Fluoksetin ve Biliþsel Davranýþcý Terapinin Karþýlaþtýrýldýðý Randomize Kontrollü Çalýþma Riggs

Detaylı

Üreme Problemi Olan Hastalarda Sitogenetik Araştırmalar. Cytogenetic Studies in Patient with Reproductive Problems

Üreme Problemi Olan Hastalarda Sitogenetik Araştırmalar. Cytogenetic Studies in Patient with Reproductive Problems Dicle Tıp Dergisi 2004 Cilt:3, Sayı:4, (24-28) Üreme Problemi Olan Hastalarda Sitogenetik Araştırmalar Halit Akbaş*, M. Nail Alp*, Sevgi Kalkanlı*, Turgay Budak* ÖZET Bu çalışmada, Dicle Üniversitesi Tıp

Detaylı

Bu amaçları yerine getirebilmek için genetik danışmanın belli basamaklardan geçmesi gerekir. Bu aşamalar şunlardır:

Bu amaçları yerine getirebilmek için genetik danışmanın belli basamaklardan geçmesi gerekir. Bu aşamalar şunlardır: Genetik danışma, genetik düzensizliklerin temelini ve kalıtımını inceleyerek hasta ve/veya riskli bireylerin hastalığı anlayabilmesine yardımcı olmak ve bu hastalıklar açısından evliliklerinde ve aile

Detaylı

O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme

O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme BİREY GELİŞİMİ O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme kaydeden değişimidir. O Gelişim; organizmanın

Detaylı

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk

Detaylı

Eriþkinlerde Asperger Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme

Eriþkinlerde Asperger Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme DERLEME Eriþkinlerde Asperger Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme Dilþad Foto Özdemir 1, Elvan Ýþeri 2 1 Uz. Dr., 2 Doç. Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Çocuk Ruh Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý,

Detaylı

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A²

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A² EK 17-A RÝA ÝÇÝN DEÐERLENDÝRME KONTROL LÝSTESÝ ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ Hizmet verenin sorularý: Hizmet alana aþaðýdaki sorularý sorun: Hizmet veren için kurallar: Eðer yanýtlar evet sütununda ise aþaðýdaki

Detaylı

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD

70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları. Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD 1943 2013 70. Yılında Otizm Spektrum Bozuklukları Dr. Sabri Hergüner Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD Açıklama 2012-2013 Araştırmacı: Yok Danışman: Yok Konuşmacı: 2012 Janssen Cilag

Detaylı

Otizm Spektrum Bozukluğu. Tarihçe, Yaygınlık ve Nedenler

Otizm Spektrum Bozukluğu. Tarihçe, Yaygınlık ve Nedenler Otizm Spektrum Bozukluğu Tarihçe, Yaygınlık ve Nedenler Otizm Spektrum Bozukluğu OSB nöro-gelişimsel bir bozukluk ve bir özel eğitim kategorisidir. Otistik olarak da nitelendirilirler. OSB na sahip çocukların

Detaylı

Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným

Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným Çocukluk ve Ergenlik Döneminde Þizofreni: Klinik Özellikler Doç. Dr. Selahattin ÞENOL* Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným alanlarýnda bozulmayla seyreden ciddi bir ruhsal hastalýktýr. Ýlk

Detaylı

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri

Detaylı

OTÝZMDE ORTAK DÝKKAT BECERÝLERÝ: GÖZDEN GEÇÝRME

OTÝZMDE ORTAK DÝKKAT BECERÝLERÝ: GÖZDEN GEÇÝRME OTÝZMDE ORTAK DÝKKAT BECERÝLERÝ: GÖZDEN GEÇÝRME Ýbrahim DURUKAN*, Tümer TÜRKBAY** ÖZET Amaç: Ortak dikkat kiþinin dikkati kendisi, etkileþim halinde olduðu kiþi ve nesne arasýnda düzenlemesi olarak tanýmlanmaktadýr.

Detaylı

BİLİŞSEL GELİŞİM GERİLİĞİ VE OTİSTİK SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARDA SERUM PROGRANULİN DÜZEYLERİ

BİLİŞSEL GELİŞİM GERİLİĞİ VE OTİSTİK SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARDA SERUM PROGRANULİN DÜZEYLERİ BİLİŞSEL GELİŞİM GERİLİĞİ VE OTİSTİK SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARDA SERUM PROGRANULİN DÜZEYLERİ Fatma Betül ÖZGERİŞ, Nezahat KURT, İlknur İBİLİ UCUZ, Kübra KOÇAK YILMAZ, Atilla ÇAYIR, Onur Burak DURSUN,

Detaylı

EĞİTİMDE KAVRAMLAR, İLKELER, HİZMETLER VE SAYISAL BİLGİLER

EĞİTİMDE KAVRAMLAR, İLKELER, HİZMETLER VE SAYISAL BİLGİLER İÇİNDEKİLER 1. Bölüm ÖZEL EĞİTİMDE KAVRAMLAR, İLKELER, HİZMETLER VE SAYISAL BİLGİLER Giriş... 3 Türkiye de Özel Eğitim Gerektiren Bireylerle İlgili Sayısal Bilgiler...10 Özel Eğitimde İlkeler...11 Türkiye

Detaylı

Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda. birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma

Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda. birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma ARAÞTIRMA Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda psikotik bozukluk ve madde kullaným bozukluðu birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma Comorbidity of psychotic disorder and substance use disorder

Detaylı

KROMOZOM YAPISINDAKİ BOZUKLUKLAR

KROMOZOM YAPISINDAKİ BOZUKLUKLAR KROMOZOM YAPISINDAKİ BOZUKLUKLAR http://radyolojii.blogspot.com.tr/2014_08_01_archive.html http://tr.wikipedia.org/wiki/dna_onar%c4%b1m%c4%b1 Kromozomun yapısal formunun değişmesiyle oluşur. Kırıklar gibi

Detaylı

Girişimsel olmayan prenatal tanı testi. Prof.Dr.Mehmet Ali Ergün Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Girişimsel olmayan prenatal tanı testi. Prof.Dr.Mehmet Ali Ergün Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Girişimsel olmayan prenatal tanı testi Prof.Dr.Mehmet Ali Ergün Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prenatal tanı gebelik döneminde fetüste var olan veya ortaya çıkabilecek

Detaylı

Özel Eðitim ve Ýlaç Alan Otistik Bozukluklu Çocuklarýn Otistik Belirtiler Açýsýndan Sekiz Haftalýk Ýzlemi ve Ek Taný Özellikleri

Özel Eðitim ve Ýlaç Alan Otistik Bozukluklu Çocuklarýn Otistik Belirtiler Açýsýndan Sekiz Haftalýk Ýzlemi ve Ek Taný Özellikleri ARAÞTIRMA Özel Eðitim ve Ýlaç Alan Otistik Bozukluklu Çocuklarýn Otistik Belirtiler Açýsýndan Sekiz Haftalýk Ýzlemi ve Ek Taný Özellikleri Seher Akbaþ 1, Koray Karabekiroðlu 1, Ozan Pazvantoðlu 2, Ömer

Detaylı

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM Gelişimin Biyolojik Temelleri Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ Konular kod kalıtım örüntüleri Down sendromu Fragile x sendromu Turner sendromu Klinefelter sendromu Prader willi sendromu danışma

Detaylı

Þizofreni ailesel kümelenme gösteren bir

Þizofreni ailesel kümelenme gösteren bir Þizofreninin Genetiði Dr. Ender TANER* Þizofreni ailesel kümelenme gösteren bir hastalýktýr. Aile çalýþmalarý genetik katkýyý desteklemektedir. Þizofreniden etkilenen ailelerde hastalanma riski belirlenmiþ;

Detaylı

Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması 2

Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması 2 Türk Psikiyatri Dergisi 2017;28(3):156-62 Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması 2 Burcu ÖZBARAN 1, Bilçağ AKGÜN 2, Duygu KAÇAMAK 3, Sezen KÖSE 4, Ayşenur

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın Farklı germ hücrelerinin orijini arasında fark var mı? Gonadlar ne zaman farklılaşmaya başlar? XX/XY karyotipi cinsiyeti doğru olarak belirlemeye

Detaylı

DEHB Tanýlý Çocuklarýn Ebeveynlerinde DEHB Oraný

DEHB Tanýlý Çocuklarýn Ebeveynlerinde DEHB Oraný ARAÞTIRMA DEHB Tanýlý Çocuklarýn Ebeveynlerinde DEHB Oraný Hüner Aydýn 1, Rasim Somer Diler 2, Ebru Yurdagül 1, Þükrü Uðuz 3, Gülþah Þeydaoðlu 4 1 Dr., 3 Yrd.Doç.Dr., 4 Uz.Dr., Çukurova Üniversitesi Týp

Detaylı

OTİZM GENETİĞİ * Adnan YÜKSEL

OTİZM GENETİĞİ * Adnan YÜKSEL Ocak-Mart 2005 OTİZM GENETİĞİ; YÜKSEL 35 OTİZM GENETİĞİ * Adnan YÜKSEL Background and Design.- Autism is a complex neurodevelopmental disorder. Etiology has not been clearly noticed up to date. Although

Detaylı

Dr. Can CELİLOĞLU Adana Numune E.A.H. Çocuk Sağ.ve Hast. Kliniği

Dr. Can CELİLOĞLU Adana Numune E.A.H. Çocuk Sağ.ve Hast. Kliniği Dr. Can CELİLOĞLU Adana Numune E.A.H. Çocuk Sağ.ve Hast. Kliniği Olgu-1 Olgu-1 12 yaşında, kız Hasta alt bezi raporu için kliniğimize yönlendirilmiş. Değişik 3. basamak merkezler ve üniversite hastanelerinde

Detaylı

YGB olgularında infantil spazm, tuberoskleroz, serebral libidozis ve frajil X kromozom anomalisi en yaygın görülen tıbbi bozuklardır.

YGB olgularında infantil spazm, tuberoskleroz, serebral libidozis ve frajil X kromozom anomalisi en yaygın görülen tıbbi bozuklardır. TARİHÇE 1930 da Heller, bebeklik demansını, ağır gerilemeye stereotipilerin,huzursuzluğun ve konuşma kaybının eşlik ettiğini belirterek tanımlamıştır. 1943 te Kanner, bebeklik otizmi 1944 de Asperger otistik

Detaylı

OTÝZMDE DUYGU ALGILAMA ve ÝFADE ETME : BÝR OLGU SUNUMU

OTÝZMDE DUYGU ALGILAMA ve ÝFADE ETME : BÝR OLGU SUNUMU OTÝZMDE DUYGU ALGILAMA ve ÝFADE ETME : BÝR OLGU SUNUMU Emek Bilal SAYMAZ* ÖZET Ýlk olarak Kanner (1943) tarafýndan týp yazýnýna kazandýrýlan otizm; toplumsallaþmada, sözel ve sözel olmayan iletiþimde bozukluk,

Detaylı

MedYa KÝt / 26 Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetimi konusunda Türkiye nin ilk dergisi HR DergÝ Human Resources Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetim Dergisi olarak amacýmýz, kurulduðumuz günden bu yana deðiþmedi: Türkiye'de

Detaylı

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3

Detaylı

Otizm Spektrum Bozukluğu. Özellikleri

Otizm Spektrum Bozukluğu. Özellikleri Otizm Spektrum Bozukluğu Özellikleri Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların büyük bir bölümünde duyusal uyaranlara karşı abnormal tepki (örn. aşırı hassasiyet ya da tepkisizlik) gözlemlenmektedir. Yaygın

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 54. Savt 4. P001 301-306 DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Pınar Öner*, Ayla Aysev*, Dilara İçağasıoğlu**,

Detaylı

2006 cilt 15 sayý 10 179

2006 cilt 15 sayý 10 179 Ankara'da Bir Lisenin 9 ve 10. Sýnýf Öðrencilerinin Kiþisel Hijyen Konusunda Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination of the Behaviours of Ninth and Tenth Grade High School Students About Personal Hygiene

Detaylı

Artmış Ense Pilisi ve Nukal Kalınlık(NT) Büşranur Çavdarlı Ankara Numune EAH Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi

Artmış Ense Pilisi ve Nukal Kalınlık(NT) Büşranur Çavdarlı Ankara Numune EAH Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi Artmış Ense Pilisi ve Nukal Kalınlık(NT) Büşranur Çavdarlı Ankara Numune EAH Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi Artmış NT (ilk trimeter) Artmış ense pilisi (2. trimester): Sayısal kromozom anomalileri Yapısal

Detaylı

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım 1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve

Detaylı

Yaygýn geliþimsel bozukluklar arasýnda yer alan

Yaygýn geliþimsel bozukluklar arasýnda yer alan Rett Sendromu: Klinik Özellikler ve Genetik Etiyoloji Yrd. Doç. Dr. Þahbal ARAS* RETT SENDROMU Yaygýn geliþimsel bozukluklar arasýnda yer alan Rett sendromu (RS) X'e baðlý dominant geçiþli (Balmer ve ark.

Detaylı

Ventrikulomegali. Prof Dr Rıza Madazlı Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Ventrikulomegali. Prof Dr Rıza Madazlı Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ventrikulomegali Prof Dr Rıza Madazlı Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 0.3-2.5 /1000 doğum Male/Female 1.7 Farklı nedenlerden ortaya çıkan bulgu Norolojik motor, kognigtif bozukluklar, ciddi

Detaylı

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý ARAÞTIRMA Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý Oya Güçlü 1, Murat Erkýran 1 1 Uz. Dr., Bakýrköy Ruh Saðlýðý ve Sinir Hastalýklarý Eðitim ve

Detaylı

Prof Dr Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Prof Dr Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Prof Dr Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Kistik Fibrozis Otozomal resesif geçiş gösteren genetik bir hastalık 7q kromozomdaki Fibrosis Transmembrane

Detaylı

ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMÝ PSÝKÝYATRÝK SORUNLARI ÝLE EBEVEYN DEPRESYONU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝ: CÝNSÝYETÝN ROLÜ

ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMÝ PSÝKÝYATRÝK SORUNLARI ÝLE EBEVEYN DEPRESYONU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝ: CÝNSÝYETÝN ROLÜ ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMÝ PSÝKÝYATRÝK SORUNLARI ÝLE EBEVEYN DEPRESYONU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝ: CÝNSÝYETÝN ROLÜ Koray KARABEKÝROÐLU*, Ayþe RODOPMAN ARMAN**, Meral BERKEM*** ÖZET Amaç: 43 aylýktan daha küçük çocuklardaki

Detaylı

Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý

Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý ARAÞTIRMA Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý Symptoms and Diagnosies of Patients Referring to A Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic

Detaylı

Çocuk ve Ergen Nöropsikiyatrik Bozukluklarýnda Sinir Sistemi Görüntülenmesi

Çocuk ve Ergen Nöropsikiyatrik Bozukluklarýnda Sinir Sistemi Görüntülenmesi Çocuk ve Ergen Nöropsikiyatrik Bozukluklarýnda Sinir Sistemi Görüntülenmesi Selahattin ÞENOL*, Hülya Eltutan ÖNCÜLOÐLU** ÖZET Sinir sistemi görüntülenmesi ile ilgili teknikler radyasyonla karþýlaþmayý

Detaylı

Çocuklarda işitme kaybı-azlığı ve nörolojik hastalıklar. Prof. Dr. Yüksel Yılmaz Marmara Üniv. Tıp Fak. Çocuk Nörolojisi BD.

Çocuklarda işitme kaybı-azlığı ve nörolojik hastalıklar. Prof. Dr. Yüksel Yılmaz Marmara Üniv. Tıp Fak. Çocuk Nörolojisi BD. Çocuklarda işitme kaybı-azlığı ve nörolojik hastalıklar Prof. Dr. Yüksel Yılmaz Marmara Üniv. Tıp Fak. Çocuk Nörolojisi BD. Çocuklarda işitme kaybı sıklığı ve nörolojik hastalıklarla ilişkisi Çocuklarda

Detaylı

Þizofrenide Duygu Algýlama ve Tanýma Süreçleri

Þizofrenide Duygu Algýlama ve Tanýma Süreçleri Þizofrenide Duygu Algýlama ve Tanýma Süreçleri Özlem Altunel 1, Görkem Demirdöðen 2, Uzay Dural 3, M. Kemal Kuþçu 4 1 Uz.Dr., Serbest Hekim, 2 Psk., 3 Kl.Psk., 4 Doç.Dr., Marmara Üniversitesi Ýstanbul

Detaylı

Küçük Yaþta Evlendirilmek Ýstenen Çocuklarda Psikiyatrik Bozukluklar ve Sosyodemografik Özellikler

Küçük Yaþta Evlendirilmek Ýstenen Çocuklarda Psikiyatrik Bozukluklar ve Sosyodemografik Özellikler Küçük Yaþta Evlendirilmek Ýstenen Çocuklarda Psikiyatrik Bozukluklar ve Sosyodemografik Özellikler ARAÞTIRMA Psychiatric Disorders and Sociodemographic Characteristics in Children Intended to Get Married

Detaylı

Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol

Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol Klinik Pediatri, 2004;3(1):5-11. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisinde Acil Durumlar Dr. Dilþad FOTO ÖZDEMÝR*, Prof. Dr. Þahnur ÞENER* Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol bulunamamýþtýr.

Detaylı

Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 317-327 Derleme Çocuk ruh saðlýðý açýsýndan prematürite Aylin Özbek 1, Süha Miral 2 Dokuz Eylül Üniversitesi Týp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Saðlýðý ve

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ. Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1. Yektaş Ç ve ark. Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye

ARAŞTIRMA MAKALESİ. Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1. Yektaş Ç ve ark. Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye ARAŞTIRMA MAKALESİ Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1 1 Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye Yazışma Adresi: Çiğdem Yektaş Düzce Üniversitesi Tıp

Detaylı

Obsesif Kompulsif Bozukluðun Belirti Daðýlýmýnýn ve Komorbiditesinin Çocuk ve Ergenler ile Eriþkinler Arasýnda Karþýlaþtýrýlmasý

Obsesif Kompulsif Bozukluðun Belirti Daðýlýmýnýn ve Komorbiditesinin Çocuk ve Ergenler ile Eriþkinler Arasýnda Karþýlaþtýrýlmasý Obsesif Kompulsif Bozukluðun Belirti Daðýlýmýnýn ve Komorbiditesinin Çocuk ve Ergenler ile Eriþkinler Arasýnda Karþýlaþtýrýlmasý Tümer TÜRKBAY*, Ali DORUK**, Hakan ERMAN***, Teoman SÖHMEN**** ÖZET Bu çalýþmanýn

Detaylı

KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ

KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ KROMOZOM ANOMALİLERİ 1- Sayısal kromozom anomalileri 2- Yapısal kromozom anomalileri SAYISAL KROMOZOM ANOMALİLERİ 1- Öploidi: Bir organizmanın hücrelerinde normal kromozom sayısının

Detaylı

OT ST K BOZUKLUK ETYOLOJ S : GENET K ETKENLER

OT ST K BOZUKLUK ETYOLOJ S : GENET K ETKENLER OT ST K BOZUKLUK ETYOLOJ S : GENET K ETKENLER Berna Pehlivantürk*, Betül Bakkalo lu**, Fatih Ünal*** ÖZET Amaç: Bu yaz da otizm etyolojisinde önemli rolü oldu u düflünülen genetik etkenler ile ilgili son

Detaylı

GENETİK DOKTORA PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU

GENETİK DOKTORA PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU GENETİK DOKTORA PROGRAMI DERS TANITIM TABLOSU Dersin Kodu ve Adı GEN 601 Genetik Danışma Prof. Dr. Koray Boduroğlu 501+502+503+506 1 yarıyıl (2 teorik, haftada toplam 2 saat) Aile ağacı, Mendel kalıtımı,

Detaylı

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve MD Mülteci Danýþma M TOHAV e-bülten n S AYI: 2 TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi Ýletiþim Bilgileri Adres: Yýldýrým Mah. Ziyademirdelen Sok. N0: D: 1 Suruç/ÞANLIURFA Tel: 0 (414) 611 98 02 TOHAV Suruç

Detaylı

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Dr.ERHAN AKINCI Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Ekim 2010, İZMİR Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok GREGOR MENDEL

Detaylı

This information (23) on X-linked genetic disorders is in Turkish X bağlantılı Genetik Hastalıklar (İngilizce'si X-linked Genetic Disorders)

This information (23) on X-linked genetic disorders is in Turkish X bağlantılı Genetik Hastalıklar (İngilizce'si X-linked Genetic Disorders) This information (23) on X-linked genetic disorders is in Turkish X bağlantılı Genetik Hastalıklar (İngilizce'si X-linked Genetic Disorders) Genetik (genetic) hastalıklara bir veya daha fazla hatalı gen

Detaylı

Duygudurum Bozukluðunun Eþlik Ettiði Bir Nörobehçet Olgusu

Duygudurum Bozukluðunun Eþlik Ettiði Bir Nörobehçet Olgusu OLGU SUNUMU Duygudurum Bozukluðunun Eþlik Ettiði Bir Nörobehçet Olgusu A Case of Neuro-Behcet's Disease with Affective Disorder Esra Aydýn 1, Aynil Yenel 2, Özgür Bilgin Topçuoðlu 2, Fatma Feriha Cengiz

Detaylı

Okulo-aurikulo-vertebral spektrumlu yedi vakanýn deðerlendirilmesi

Okulo-aurikulo-vertebral spektrumlu yedi vakanýn deðerlendirilmesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2005; 48: 39-45 Vaka Takdimi Okulo-aurikulo-vertebral spektrumlu yedi vakanýn deðerlendirilmesi Ercan Mýhçý 1, Þükran Taçoy 2, Fýrat Kardelen 3, Yaþar Duranoðlu 4,

Detaylı

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER Kistik Fibrozisli Çocuk ve Ergenlerde Psikopatoloji ve Tedavi Uyumu White T, Miller J, Smith GL ve ark. (2008) Adherence and psychopathology in children and adolescents with cystic

Detaylı

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi *Kenar İ. Ayşe Nur, **Sezai Üstün Aydın, *Alper Zıblak *Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi

Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Dr. Sema Ýlhan Akalýn* Dr. Can Cimili**, Dr. Esma Kuzhan*** Giriþ: Depresyon birinci basamakta en yaygýn görülen ruh saðlýðý sorunudur, çok azýnýn ikinci

Detaylı

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu ve Primer Enürezis Nokturnalý Çocuklarýn Annelerindeki Psikiyatrik Belirtiler ve Yetiyitimi

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu ve Primer Enürezis Nokturnalý Çocuklarýn Annelerindeki Psikiyatrik Belirtiler ve Yetiyitimi Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu ve Primer Enürezis Nokturnalý Çocuklarýn Annelerindeki Psikiyatrik Belirtiler ve Yetiyitimi Fevziye TOROS*, Þenel TOT*, Murat BOZLU**, Yavuz OKYAY***, Handan ÇAMDEVÝREN****

Detaylı

1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ

1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ 1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ Burhanettin Kaya 1, Mine Kaya 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, 2 Uz.Dr., Ankara Halk Saðlýðý Müdürlüðü,

Detaylı

Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler

Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler Hatice GÜZ* ÖZET Bu çalýþmada, DSM-IV taný kriterlerine göre þizofreni tanýsý alan 160 hastada (95'i erkek, 65'i kadýn) baþlangýç yaþý

Detaylı

HAFTA II Mendel Genetiği

HAFTA II Mendel Genetiği GENETĐK 111-503 HAFTA II Mendel Genetiği Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1865 Gregor Mendel kalıtım kurallarının temellerini attı. http://www.dnaftb.org/dnaftb/1/concept/ 1 Seçilen Özellikler Hartl DL, Jones EW,

Detaylı

2014 2015 Eðitim Öðretim Yýlý ÝSTANBUL ÝLÝ ÝLKOKULLAR ARASI 2. Zeka Oyunlarý Turnuvasý 7 Mart Silence Ýstanbul Hotel TURNUVA PROGRAMI 09.30-10.00 10.00-10.45 11.00-11.22 11.35-11.58 12.10-12.34 12.50-13.15

Detaylı

Çocuk Psikiyatrisi Giriş

Çocuk Psikiyatrisi Giriş Çocuk Psikiyatrisi Giriş Dr Genco USTA Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı gencousta@yahoo.com www.cocukpsikiyatri.org Tarihçe 1835- İngiltere- Çocuk ve yetişkin mahkumların ayrı yerlerde tutulması 1854-

Detaylı

Mehmet Sait Doğan, Selim Doğanay, Gonca Koç, Süreyya Burcu Görkem, Abdulhakim Coşkun

Mehmet Sait Doğan, Selim Doğanay, Gonca Koç, Süreyya Burcu Görkem, Abdulhakim Coşkun Mehmet Sait Doğan, Selim Doğanay, Gonca Koç, Süreyya Burcu Görkem, Abdulhakim Coşkun Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji BD, Kayseri İntrauterin dönemde hidrosefali ve korpus kallozum

Detaylı

Ankara Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Saðlam Çocuk Ünitesinde Ýzlenen Olgularýn Deðerlendirilmesi

Ankara Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Saðlam Çocuk Ünitesinde Ýzlenen Olgularýn Deðerlendirilmesi ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Reports) Ankara Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Saðlam Çocuk Ünitesinde Ýzlenen Olgularýn Deðerlendirilmesi Evaluation of Children Followed-Up at the Well-Child Unit of Ankara

Detaylı

Þizofreni Hastalarýnda Tekrarlayan Yatýþ Sýklýðý ve Öngörücüleri

Þizofreni Hastalarýnda Tekrarlayan Yatýþ Sýklýðý ve Öngörücüleri ARAÞTIRMA Þizofreni Hastalarýnda Tekrarlayan Yatýþ Sýklýðý ve Öngörücüleri Frequency and Predictors of Recurrent Hospitalizations of Schizophrenic Patients Bülent Kadri Gültekin 1, Jülide Güler 1, Sermin

Detaylı

Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler

Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler Zihinsel yetersizlik üç ölçütte ele alınmaktadır 1. Zihinsel işlevlerde önemli derecede normalin altında olma 2. Uyumsal davranışlarda yetersizlik gösterme 3. Gelişim

Detaylı

Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý

Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý ARAÞTIRMA Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý Patients' Who Admitted to Psychiatry Clinic in a Anatolian City Explanation Models for

Detaylı

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nurşah Eker, Ayşe Gülnur Tokuç, Burcu Tufan Taş, Berkin Berk, Emel Şenay, Barış Yılmaz Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim

Detaylı

Sosyal Fobi. Özet. Taný ve Sýnýflandýrma

Sosyal Fobi. Özet. Taný ve Sýnýflandýrma Sosyal Fobi Doç. Dr. Nesrin DÝLBAZ* Özet Sosyal fobi kiþinin baþkalarýnca deðerlendirilmesi mümkün olan birden çok ortamdan sürekli korkma ve bu ortamlarda olabildiðince kaçýnma davranýþlarý gösterme hali;

Detaylı

Fact Sheet 10 DSM-5. DSM-5 ve otizm kapsamındaki bozukluklar. Kısaca değişiklikler. 1 P a g e

Fact Sheet 10 DSM-5. DSM-5 ve otizm kapsamındaki bozukluklar. Kısaca değişiklikler. 1 P a g e Fact Sheet 10 DSM-5 DSM-5 ve otizm kapsamındaki bozukluklar Otizm tanısı gözlemlenen davranışlara bakılarak konulur. Kan testleri, tek bir belirleyici belirti ve yalnızca otizme özgü bedensel özellikler

Detaylı

Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma

Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma ARAÞTIRMA Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma Hüseyin Güleç 1, Ayhan Yavuz 2, Murat Topbaþ 3, Ýsmail

Detaylı

Erken çocukluk geliþiminin desteklenmesi-i: Beslenme

Erken çocukluk geliþiminin desteklenmesi-i: Beslenme Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2005; 48: 179-195 Derleme Erken çocukluk geliþiminin desteklenmesi-i: Beslenme Elif N. Özmert 1: Hacettepe Üniversitesi Týp Fakültesi Pediatri Profesörü SUMMARY: Özmert

Detaylı

This information (11) on Fragile X syndrome is in Turkish Frajil X Sendromu (İngilizce'si Fragile X Syndrome)

This information (11) on Fragile X syndrome is in Turkish Frajil X Sendromu (İngilizce'si Fragile X Syndrome) Frajil X Sendromu nedir? This information (11) on Fragile X syndrome is in Turkish Frajil X Sendromu (İngilizce'si Fragile X Syndrome) Frajil X Sendromu, öğrenme güçlüklerinin en yaygın kalıtımsal nedenidir.

Detaylı

Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar

Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar ARAÞTIRMA Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar Common Medical Problems in Inpatient Psychiatric Care Clinics Çaðatay Karþýdað 1, Umut Mert Aksoy 1, Gökþen Yüksel 1, Nihat Alpay

Detaylı

Çocukluk çaðý baþ aðrýlarýnýn prospektif deðerlendirilmesi

Çocukluk çaðý baþ aðrýlarýnýn prospektif deðerlendirilmesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 38-42 Orijinal Makale Çocukluk çaðý baþ aðrýlarýnýn prospektif deðerlendirilmesi Füsun Alehan Baþkent Üniversitesi Týp Fakültesi Pediatri Yardýmcý Doçenti

Detaylı

Anne-Babalarýnda Ruhsal Bozukluk Olan Çocuklarýn Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi

Anne-Babalarýnda Ruhsal Bozukluk Olan Çocuklarýn Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi ARAÞTIRMA Anne-Babalarýnda Ruhsal Bozukluk Olan Çocuklarýn Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi Özlem Yýldýz Öç 1, Þahika G. Þiþmanlar 1, Belma Aðaoðlu 2, Ümit Tural 4, Emin Önder 5, Iþýk Karakaya 3 1

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2015

Kanguru Matematik Türkiye 2015 3 puanlýk sorular 1. Aþaðýdaki þekillerden hangisi bu dört þeklin hepsinde yoktur? A) B) C) D) 2. Yandaki resimde kaç üçgen vardýr? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 3. Yan taraftaki þekildeki yapboz evin eksik parçasýný

Detaylı

.:: TÇÝD - Tüm Çeviri Ýþletmeleri Derneði ::.

.:: TÇÝD - Tüm Çeviri Ýþletmeleri Derneði ::. Membership TÜM ÇEVÝRÝ ÝÞLETMELERÝ DERNEÐÝ YÖNETÝM KURULU BAÞKANLIÐINA ANTALYA Derneðinizin Tüzüðünü okudum; Derneðin kuruluþ felsefesi ve amacýna sadýk kalacaðýmý, Tüzükte belirtilen ilke ve kurallara

Detaylı

BASKIDA. Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması

BASKIDA. Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması Türk Psikiyatri Dergisi 2016;27(): Otizmli Olgularda Moleküler Karyotipleme Yöntemi ile Genetik Etiyolojinin Aydınlatılması BASKIDA 2 Burcu ÖZBARAN 1, Bilçağ AKGÜN 2, Duygu KAÇAMAK 3, Sezen KÖSE 4, Ayşenur

Detaylı

Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý

Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Týp Araþtýrmalarý Dergisi 23: 1 (3): 15-2 ARAÞTIRMA Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Remzi Kutaniþ, Ömer A. Özer, Buket T. Eryonucu Yüzüncü

Detaylı

Çocuk ve Ergenlerde Ruhsal Psikopatolojiler DERS 1: MENTAL RETARDASYON. Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül

Çocuk ve Ergenlerde Ruhsal Psikopatolojiler DERS 1: MENTAL RETARDASYON. Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Çocuk ve Ergenlerde Ruhsal Psikopatolojiler DERS 1: MENTAL RETARDASYON Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Hasan Kalyoncu Üniversitesi 2016 www.gunescocuk.com NÖROGELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR

Detaylı

2014

2014 2014 DİKKAT EKSİKLİĞİ BOZUKLUĞU (DEB) ve MentalUP İçerik DEB e Klinik İlgi DEB Nedir? DEB in Belirtileri DEB in Zihinsel Sürece Etkileri DEB in Psikososyal Tedavisi MentalUP tan Faydalanma MentalUP İçeriği

Detaylı

GÜÇLER VE GÜÇLÜKLER ANKETÝ'NÝN (GGA) TÜRKÇE UYARLAMASININ PSÝKOMETRÝK ÖZELLÝKLERÝ

GÜÇLER VE GÜÇLÜKLER ANKETÝ'NÝN (GGA) TÜRKÇE UYARLAMASININ PSÝKOMETRÝK ÖZELLÝKLERÝ GÜÇLER VE GÜÇLÜKLER ANKETÝ'NÝN (GGA) TÜRKÇE UYARLAMASININ PSÝKOMETRÝK ÖZELLÝKLERÝ Taner GÜVENÝR*, Aylin ÖZBEK*, Burak BAYKARA*, Haluk ARKAR**, Birsen ÞENTÜRK***,Seçil ÝNCEKAÞ*** ÖZET Amaç: Güçler ve Güçlükler

Detaylı

3. Çarpýmlarý 24 olan iki sayýnýn toplamý 10 ise, oranlarý kaçtýr? AA 2 1 1 2 1. BÖLÜM

3. Çarpýmlarý 24 olan iki sayýnýn toplamý 10 ise, oranlarý kaçtýr? AA 2 1 1 2 1. BÖLÜM 7. SINIF COÞMAYA SORULARI 1. BÖLÜM DÝKKAT! Bu bölümde 1 den 10 a kadar puan deðeri 1,25 olan sorular vardýr. 3. Çarpýmlarý 24 olan iki sayýnýn toplamý 10 ise, oranlarý kaçtýr? 2 1 1 2 A) B) C) D) 3 2 3

Detaylı

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel

Detaylı

Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri

Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri ARAÞTIRMA Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri The Clinical and Sociodemographic Features of Late Onset Schizophrenia

Detaylı

Tablo 2 Üniversitelerdeki Týpta Uzmanlýk Eðitim Dallarý ve Kontenjanlarý

Tablo 2 Üniversitelerdeki Týpta Uzmanlýk Eðitim Dallarý ve Kontenjanlarý Bu tabloda yer alan dallara yalnýz týp fakültesi mezunlarý baþvurabilirler. Bu adaylar, Tablo-2 ve Tablo-3'ün birinden 8'i geçmemek üzere en çok 14 dalý tercihleri arasýnda gösterebilirler. Eðitim görmek

Detaylı

SİTOGENETİK. Düzen Laboratuvarlar Grubu Sitogenetik Birimi. Dr. Zuhal Candemir, MD Tıbbi Genetik Uzmanı

SİTOGENETİK. Düzen Laboratuvarlar Grubu Sitogenetik Birimi. Dr. Zuhal Candemir, MD Tıbbi Genetik Uzmanı SİTOGENETİK Düzen Laboratuvarlar Grubu Sitogenetik Birimi Dr. Zuhal Candemir, MD Tıbbi Genetik Uzmanı SİTOGENETİK Tıbbi Genetik; Sitogenetik, Moleküler sitogenetik, Moleküler genetik ve Klinik genetik

Detaylı

DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ

DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ ONKOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HEMANJİOMLU OLGULARIN EPİDEMİYOLOJİK DEĞERLENDİRMESİ DUYGU DÜZCAN KİLİMCİ,GÜRSES ŞAHİN,ŞULE TOPAL,BURÇAK BİLGİN,ŞULE YEŞİL,GÜLŞAH TANYILDIZ,ALİ

Detaylı