BARTIN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ BARTIN UNIVERSITY JOURNAL OF FACULTY OF EDUCATION

Transkript

1 -AYRIBASI M /SPECI ALEDI TI ONYr d. Doç. Dr. N ha l ÇAL I ŞKAN L s edüz ey ndek Os ma nl ı T ür k ç es Der s Öğr et m Pr ogr a mı nı nuy gul a nı ş ı na İ l ş k nöğr enc Gör üş l er neda y a l ı B rdeğer l end r me Ev a l ua t ngt hei mpl ement a t onofh ghsc hool Ot t oma nt ur k s hcour s esont he Ba s sofst udent s Op n ons

2 BARTIN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ BARTIN UNIVERSITY JOURNAL OF FACULTY OF EDUCATION Clt/Volume: 2, Sayı/Issue: 2, Kış/Wnter 2013 ISSN: Sahb Eğtm Fakültes Adına Prof. Dr. Frdevs GÜNEŞ (Dekan) Edtör Yrd. Doç. Dr. Sedat BALYEMEZ Alan Edtörler Doç. Dr. Çetn SEMERCİ Doç. Dr. Nurye SEMERCİ Yrd. Doç. Dr. Aysun Nüket ELÇİ Yrd. Doç. Dr. Ayşe Derya IŞIK Yrd. Doç. Dr. Cemal TOSUN Yrd. Doç. Dr. Fatma ÜNAL Yrd. Doç. Dr. Snem TARHAN Yabancı Dl Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Özge GÜN Yayıma Hazırlık Arş. Gör. Arzu ÇEVİK Arş. Gör. Ömer KEMİKSİZ Sekretarya Arş. Gör. Hasan Basr KANSIZOĞLU Teknk Sorumlular Arş. Gör. Barış ÇUKURBAŞI Arş. Gör. Fatma Gzem KARAOĞLAN YILMAZ İletşm Eğtm Fakültes BARTIN TÜRKİYE e-posta: Tel: Eğtm Fakültes Dergs (BÜEFAD), yılda k kez yayımlanan uluslararası hakeml br dergdr. Yazıların sorumluluğu, yazarlarına attr. Owner On Behalf of Bartn Unversty Faculty of Educaton Prof. Dr. Frdevs GUNES (Dean) Edtor Assst. Prof. Dr. Sedat BALYEMEZ Feld Edtors Assoc. Prof. Dr. Cetn SEMERCI Assoc. Prof. Dr. Nurye SEMERCI Assst. Prof. Dr. Aysun Nuket ELCI Assst. Prof. Dr. Ayse Derya ISIK Assst. Prof. Cemal TOSUN Assst. Prof. Dr. Fatma UNAL Assst. Prof. Dr. Snem TARHAN Foregn Language Specalst Assst. Prof. Dr. Ozge GUN Preparng for Publcaton RA. Arzu CEVİK RA. Omer KEMIKSIZ Secretary RA. Hasan Basr KANSIZOGLU Techncal Assstants RA. Bars CUKURBASI RA. Fatma Gzem KARAOGLAN YILMAZ Contact Bartn Unversty Faculty of Educaton BARTIN TURKEY e-mal: buefad@bartn.edu.tr Tel: Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton (BUJFED) s a nternatonal refereed journal that s publshed two tmes a year. The responsblty les wth the authors of papers. Kapak: Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan KARABURGU

3 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY DİZİNLENME VE LİSTELENME / INDEXING AND LISTING Eğtm Fakültes Dergs, aşağıdak ndeksler tarafından dznlenmekte ve lstelenmektedr. / Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton s ndexed and lsted by the followng ndexes. EBSCOHOST Database Modern Language Assocaton Proquest Educaton Journals Database Index Coperncus New Jour Electronc Journals & Newsletters Ulrch s Perodcals Drectory Akadema Sosyal Blmler İndeks Türk Eğtm İndeks Araştrmax Blmsel Yayın İndeks Akademk Türk Dergler İndeks

4 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY YAYIN DANIŞMA KURULU / EDITORIAL ADVISORY BOARD Prof. Dr. Ahmet ARIKAN Prof. Dr. Ahmet GÜNŞEN Prof. Dr. Ahmet N. SERİNSU Prof. Dr. Cemal TOSUN Prof. Dr. Frdevs GÜNEŞ Prof. Dr. Ahmet KIRKILIÇ Prof. Dr. Hayat AKYOL Prof. Dr. Hüseyn ALKAN Prof. Dr. İsmet EMRE Prof. Dr. M. Fath TAŞAR Prof. Dr. Mmar TÜRKKAHRAMAN Prof. Dr. Murat ÖZBAY Prof. Dr. Murtaza KORLAELÇİ Prof. Dr. N. Hkmet POLAT Prof. Dr. Ramazan KAPLAN Prof. Dr. Reca DOĞAN Prof. Dr. Recep KAYMAKCAN Prof. Dr. Safure BULUT Prof. Dr. Şefk YAŞAR Prof. Dr. Yavuz TAŞKESENLİGİL Doç. Dr. Azz KILIÇ Doç. Dr. Bahr ATA Doç. Dr. Blgn Ünal İBRET Doç. Dr. Çavuş ŞAHİN Doç. Dr. Çetn SEMERCİ Doç. Dr. Emne KOLAÇ Doç. Dr. Eyyüp COŞKUN Doç. Dr. Gıyasettn AYTAŞ Doç. Dr. Kaml İŞERİ Doç. Dr. Kublay YAZICI Doç. Dr. Neşe TERTEMİZ Doç. Dr. Nurye SEMERCİ Doç. Dr. Ömer KÜÇÜK Doç. Dr. Tolga GÜYER Trakya Ünverstes Ankara Ünverstes Ankara Ünverstes Atatürk Ünverstes Dokuz Eylül Ünverstes Akdenz Ünverstes Ankara Ünverstes Nğde Ünverstes Ankara Ünverstes Sakarya Ünverstes ODTÜ Anadolu Ünverstes Atatürk Ünverstes ÇOMÜ Kastamonu Ünverstes ÇOMÜ Anadolu Ünverstes Mustafa Kemal Ünverstes Nğde Ünverstes Nğde Ünverstes Kastamonu Ünverstes

5 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY BU SAYININ HAKEMLERİ / REFEREES OF THIS ISSUE Prof. Dr. Al YAKICI Prof. Dr. Frdevs GÜNEŞ Prof. Dr. Hülya ARGUNŞAH Ercyes Ünverstes Doç. Dr. Al DELİCE Marmara Ünverstes Doç. Dr. Alper Chan KONYALIOĞLU Atatürk Ünverstes Doç. Dr. Çetn SEMERCİ Doç. Dr. Emn AYDIN Marmara Ünverstes Doç. Dr. Enfel DOĞAN İstanbul Ünverstes Doç. Dr. Hall İbrahm BÜLBÜL Doç. Dr. Işıkhan UĞUREL Dokuz Eylül Ünverstes Doç. Dr. Kürşad YILMAZ Dumlupınar Ünverstes Doç. Dr. Nlgün YENİCE Adnan Menderes Ünverstes Doç. Dr. Nurye SEMERCİ Doç. Dr. Savaş BAŞTÜRK Snop Ünverstes Doç. Dr. Şenay SEZGİN NARTGÜN Abant İzzet Baysal Ünverstes Doç. Dr. Tolga GÜYER Doç. Dr. Yasn SOYLU Atatürk Ünverstes Doç. Dr. Yavuz KARTALLIOĞLU Yrd. Doç. Dr. Ahmet SAKİN Sakarya Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Al Rıza ŞEKERCİ Dumlupınar Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Ayten ERDURAN Dokuz Eylül Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Aysun DOĞUTAŞ Pamukkale Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Ayşe Derya IŞIK Yrd. Doç. Dr. Burcu DUMAN Yrd. Doç. Dr. Bülent AYDOĞDU Afyon Kocatepe Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Cemal TOSUN Yrd. Doç. Dr. Cengz ÖZMEN Kahramanmaraş Sütçü İmam Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Çığıl AYKUT Yrd. Doç. Dr. Denz DAĞSEVEN EMECEN Maltepe Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Derya ÇELİK Karadenz Teknk Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Emre SATICI Bülent Ecevt Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Etem YEŞİLYURT Mevlana Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Gülz AYDIN Ordu Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Handan DEMİRCİOĞLU Cumhuryet Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Harun ER Yrd. Doç. Dr. Hasan Sad TORTOP Bülent Ecevt Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Hcran ÇETİN GÜNDÜZ Nevşehr Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Hülya KUTU Kls 7 Aralık Ünverstes Yrd. Doç. Dr. İrfan TOSUNCUOĞLU Karabük Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Mehmet Altan KURNAZ Kastamonu Ünverstes Yrd. Doç. Dr. Metn DENİZ Yrd. Doç. Dr. Murat GENÇ Düzce Ünverstes

6 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY Yrd. Doç. Dr. Necat HIRÇA Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan KARABURGU Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan KILDAN Yrd. Doç. Dr. Özge GÜN Yrd. Doç. Dr. Salm RAZI Yrd. Doç. Dr. Sedat BALYEMEZ Yrd. Doç. Dr. Sedat KARAÇAM Yrd. Doç. Dr. Snem TARHAN Yrd. Doç. Dr. Sultan Blge KARA Yrd. Doç. Dr. Süleyman GÖKSOY Yrd. Doç. Dr. Şafak BAYIR Yrd. Doç. Dr. Şükran KILIÇ Yrd. Doç. Dr. Tamer KUTLUCA Yrd. Doç. Dr. Tuncay Yavuz ÖZDEMİR Yrd. Doç. Dr. Vafa SAVAŞKAN Yrd. Doç. Dr. Yasn DOĞAN Yrd. Doç. Dr. Zafer TANGÜLÜ Yrd. Doç. Dr. Zekye TUNÇ Yrd. Doç. Dr. Zeynel KABLAN Öğr. Gör. Dr. Kerm KARABACAK Öğr. Gör. Dr. Sade ÖZBEY Dr. Devrm AKGÜNDÜZ Abant İzzet Baysal Ünverstes Kastamonu Ünverstes Çanakkale Onsekz Mart Ünverstes Düzce Ünverstes Okan Ünverstes Düzce Ünverstes Karabük Ünverstes Aksaray Ünverstes Dcle Ünverstes Fırat Ünverstes Artvn Çoruh Ünverstes Adıyaman Ünverstes Muğla Sıtkı Koçman Ünverstes Ardahan Ünverstes Kocael Ünverstes Sakarya Ünverstes MEB

7 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY İÇİNDEKİLER / CONTENTS Prof. Dr. Frdevs GÜNEŞ Zhn Yönetm Mental Management do number: / Dr. E. Banu KAYHAN KIRMAÇ - Prof. Dr. Safure BULUT A Case Study on the Ways How Engagement wth Spatal Vsualzaton Problem Solvng Actvtes Helps Pre-Servce Mathematcs Teachers n Solvng Mental Rotaton Problems Uzamsal Görsellestrme Problemler Çözme Etknlklernn Ögretmen Adaylarının Zhnsel Döndürme Problemler Çözmelerne Nasıl Yardımcı Oldugu Üzerne Br Durum Çalısması do number: / Doç. Dr. Şenay SEZGİN NARTGÜN - Vural KARTAL Öğretmenlern Örgütsel Snzm ve Örgütsel Sesszlk Hakkındak Görüşler Teachers Perceptons on Organzatonal Cyncsm and Organzatonal Slence do number: / Doç. Dr. Ahmet AKIN - Uzm. Mahr GÜLŞEN - Uzm. Serap KARA - Banu YILDIZ Çocuklar İçn Madd Değerler Ölçeğ Türkçe Formunun Geçerlk ve Güvenrlğ The Valdty and relablty of the Turksh Verson of the Materal Values Scale for Chldren (MVS-C) do number: / Yrd. Doç. Dr. Songül KEÇECİ KURT Arş. Gör. Suat POLAT Osmanlı Devlet nde Kızların Eğtmnde Okulun Önem ( ) The Importance of School on Grls Educaton n Ottoman Empre ( ) do number: / Arş. Gör. Dr. Pınar BULUT - Arş. Gör. Yasemn KUŞDEMİR Çocuk Gözüyle Nasreddn Hoca Nasreddn Hoca from a Chld s Perspectve do number: / Arş. Gör. Mustafa İLHAN - Doç. Dr. Bayram ÇETİN - Mehmet Al KILIÇ Matematk Öğrenme Yaklaşımları Ölçeğ nn (MÖYÖ) Gelştrlmes: Geçerlk ve Güvenrlk Çalışması Development of Mathematcs Learnng Approaches Scale (MLAS): Valdty and Relablty Study do number: / Arş. Gör. Snem TORAMAN - Yrd. Doç. Dr. Hasan AYDIN Öğretmen Adaylarının Fen Teknoloj Toplum - Çevre İlşklendrmelerne Yönelk Görüşler Pre-servce Teachers Opnons on Assocatons of Scence Technology Socety - Envronment do number: /

8 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY İÇİNDEKİLER / CONTENTS Okt. Ömer ÖZER - Yrd. Doç. Dr. Ramazan Şükrü PARMAKSIZ Comparatve Analyss of Lower Secondary Educaton 3rd Grade Currculum for Englsh Language and the Common European Framework of Reference for Languages Ortaokul 3. Sınıf Inglzce Ögretm Programı ve Avrupa Dller çn Ortak Basvuru Metn nn Karsılastırmalı Analz do number: / Arş. Gör. Merve ŞAHİN - Arş. Gör. İbrahm UYSAL Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendrme Konusundak Öz-Yeterlk Algılarının İncelenmes Analyss of Pre-Servce Teachers Self-Effcacy Perceptons on Measurement and Evaluaton do number: / Öğr. Gör. Tunay KARAKÖK Yükseköğretm Kurumu Olarak Osmanlı da Medreseler: Br Değerlendrme An Evaluaton: Madrasas n The Otoman Empre as a Hıgher Educatıonal Instıtutıon do number: / Yrd. Doç. Dr. Sedat KARAÇAM İlköğretm Öğrenclernn Farklı Formattak Performans Görevlerne İlşkn Görüşler Vews of Elementary School Students Related Performance Tasks n Dfferent Formats do number: / Yrd. Doç. Dr. Mehmet Altan KURNAZ - Mustafa Kemal YÜZBAŞIOĞLU Ortaöğretm Kurumlarına Grş Sınav Sorularının Bazı Gösterm Türler Arasındak Geçşler Açısından İncelenmes Investgatng the Questons Placed n Hgh School Entrance Exams n Terms of Transtons between Some Representaton Types do number: / Ahmet TETİK Yrd. Doç. Dr. Al ARSLAN İlköğretm 5. Sınıf Sosyal Blgler Programı Kazanımlarının Ulaşılma Düzeynn Belrlenmes Investgatng the Degree of Attanng to Objectves of the Prmary School Ffth Grade Socal Studes Currculum do number: / Dr. Ürün ŞEN SÖNMEZ Fatma Âlye nn Muhâdârât Adlı Romanında Kadının Eğtmne Dar About Women s Educaton at Fatma Alye s Novel Named Muhâdârât do number: / Yakup BALANTEKİN İlköğretm Öğrenclernn Blmsel Blgye Yönelk Epstemolojk İnançları Epstemologcal Belefs of Prmary School Students Intended for Scentfc Knowledge do number: /

9 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, Kış 2013, BARTIN-TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton, Volume 2, Issue 2, Wnter 2013, BARTIN-TURKEY İÇİNDEKİLER / CONTENTS Yrd. Doç. Dr. Lse Düzeyndek Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın Uygulanışına İlşkn Öğrenc Görüşlerne Dayalı Br Değerlendrme Evaluatng the Implementaton of Hgh School Ottoman Turksh Courses on the Bass of Students Opnons do number: / Arş. Gör. Mustafa KOCAARSLAN Arş. Gör. Zuhal ÇELİKTÜRK Eğtm Fakültes Öğrenclernn Görsel Okuryazarlık Yeterlklernn Belrlenmes Determnaton of Vsual Lteracy Competences of the Students of Educaton Faculty do number: / Yrd. Doç. Dr. Vafa SAVAŞKAN Sınıf Öğretmen Adaylarının Okumaya İlşkn Algılarının İncelenmes Investgate the Perceptons of Readng of Intern Elementary School Teachers do number: / Arş. Gör. Tuba KAPLAN Arş. Gör. S. Damla GEDİK Doç. Dr. A. Chan KONYALIOĞLU Prof. Dr. Ahmet IŞIK Lneer Cebr Ders Ktaplarının Öğretc Unsurlar Açısından İncelenmes An Evaluaton of Lnear Algebra Textbooks from an Instructve Factors Perspectve do number: / Yrd. Doç. Dr. Ayşe Derya IŞIK Elektronk Ktapların Eğtmde Kullanılablrlğ Usablty of E-Books n Educaton do number: / Doç. Dr. Al Günay BALIM Yrd. Doç. Dr. Gülz AYDIN Yrd. Doç. Dr. Suat TÜRKOĞUZ Sabrye Nhan YILMAZ Arş. Gör. Ertuğ EVREKLİ Fen ve Teknoloj Öğretmenlerne Yönelk Teknoloj Destekl Kavram Hartaları Uygulamaları Technologcally Supported Concept Map Applcatons for Scence and Technology Teachers do number: /

10 Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013 BARTIN TÜRKİYE ISSN: Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013 BARTIN TURKEY do number: / Lse Düzeyndek Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın Uygulanışına İlşkn Öğrenc Görüşlerne Dayalı Br Değerlendrme * Yrd. Doç. Dr. Yıldırım Beyazıt Ünverstes İnsan ve Toplum Blmler Fakültes calskanhal@hotmal.com Özet: Osmanlı Türkçes Ders, lk defa öğretm yılında faalyete başlayan sosyal blmler lselernde, kuruluş tarhnden bu yana okutulmakla brlkte söz konusu dersn öğretm programı MEB Talm ve Terbye Kurulu Başkanlığının tarh ve 139 sayılı kararıyla uygulamaya konmuştur. Yürürlüktek programa göre Osmanlı Türkçes dersler zorunlu olup 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 2 şer saat olarak uygulanmaktadır. Bu bldrde, adı geçen sınıflarda okutulan Osmanlı Türkçes dersne lşkn uygulamalar, öğretm programının genel amaçları doğrultusunda öğrenc görüşlerne dayalı olarak değerlendrlmektedr. Çalışma, Ankara Mehmet Kaplan Sosyal Blmler Lsesnde öğrenm görmekte olan 10 ve 11. sınıf düzeyndek öğrenclerle görüşme yöntemne dayalı olarak gerçekleştrlmştr. Bunun çn gerek önceden belrlenmş sorulara cevap alınması gerekse öğrenclern dkkat çekmek stedkler hususları belrtmelerne mkân vermes açısında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edlen verler öğretm programının uygulanışına lşkn olarak Osmanlı Türkçes le yazılmış farklı güçlük düzeyndek metnler okuyablme, anlamlandırablme, söz varlığını gelştrme, Osmanlı Türkçes etrafında gelşen kültürü tanıma, Osmanlı Türkçes le yazılmış eserler koruma konusunda duyarlılık kazanma, alana özgü çalışmalarda Osmanlı Türkçes le yazılmış eserlerden yararlanma amaçlarının gerçekleşmes bakımından değerlendrlmştr. Anahtar Kelmeler: Klask dller, Osmanlı Türkçes, öğretm programı, sosyal blmler lses Evaluatng the Implementaton of Hgh School Ottoman Turksh Courses on the Bass of Students Opnons Abstract: Ottoman Turksh courses have been offered n hgh schools of socal scences snce the foundaton of these nsttutons n academc year. The currculum of Ottoman Turksh was put nto practce wth the dated and 139 numbered sentence of Board of Educaton. Accordng to ths sentence the 2 hours Ottoman Turksh courses are compulsory at 10,11th grades. Ths study deals wth the current mplementaton of Ottoman Turksh courses on the bass of students opnons. The research was carred out n Ankara Mehmet Kaplan Hgh School of Socal Scences. The sem-structured ntervew method was used. The data was evaluated under the followng sectons: readng and comprehendng the Ottoman Turksh texts, developng vocabulary, realzaton of cultural components of Ottoman Turksh, ganng senstvty n preservng Ottoman Turksh hertage, usng Ottoman Turksh texts for academc or occupatonal purposes. Key Words: Classcal languages, Ottoman Turksh, currculum, hgh school of socal scences * Bu çalışma, İstanbul Ünverstes Edebyat Fakültes tarafından düzenlenen Uluslararası Yaşayan Türkçe Blg Şölen nde (30 Mayıs 01 Hazran 2012) sözlü bldr olarak sunulmuştur.

11 330 ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ Osmanlı Türkçes ders, lk defa öğretm yılında faalyete başlayan sosyal blmler lselernde, kuruluş tarhnden bu yana okutulmaktadır. Söz konusu dersn öğretm programı MEB Talm ve Terbye Kurulu Başkanlığının tarh ve 139 sayılı kararıyla uygulamaya konmuştur. Osmanlı Türkçes dersnn verlmeye başlandığı öğretm yılından ve öğretm programının yürürlüğe konduğu tarhnden bu yana, sosyal blmler lselernn haftalık ders çzelgelernde 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 2 şer saat zorunlu olarak yer alan ( bu dersn şlenşne lşkn blmsel ntelkte araştırmalar yapılmış değldr. Osmanlı Türkçes le lgl kaynak, materyal ve brkmn lsans ve lsansüstü programlar etrafında şekllendğ göz önünde alındığında ortaöğretm düzeynde verlecek br Osmanlı Türkçes dersnn pedagojs nasıl olmalıdır, sorusu önemle üzernde durulması gereken br konudur. Bu doğrultuda mevcut uygulamaların değerlendrlerek gerek müfredat ve materyal gelştrme gerekse yen öğretm yaklaşım-yöntemlern hayata geçrme konusunda ncelk ve ntelğe dayalı çalışmaların yapılması öneml br htyaçtır. Önerlen araştırma le Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın uygulanışına lşkn öğrenc görüşlerne başvurularak programın genel amaçlarının gerçekleşme durumlarıyla lgl algıların değerlendrlmes, bu yolla dersn vermllğnn arttırılmasına lşkn tespt ve önerler sunulması amaçlanmaktadır. Çalışmada Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın uygulanışı Osmanlı Türkçes le yazılmış farklı güçlük düzeyndek metnler okuyablme, anlamlandırablme, söz varlığını gelştrme, Osmanlı Türkçes etrafında gelşen kültürü tanıma, Osmanlı Türkçes le yazılmış eserler koruma konusunda duyarlılık kazanma, alana özgü çalışmalarda Osmanlı Türkçes le yazılmış eserlerden yararlanma amaçlarının gerçekleşmesnden hareketle değerlendrlecektr. YÖNTEM Problem: Araştırmanın temel ve alt problemler şöyle fade edleblr: Temel Problem: Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın uygulanışına lşkn öğrenc görüşler nelerdr? Alt Problemler: 1. Öğrenclern Osmanlı Türkçes le lgl çağrışım ve algıları nasıldır? 2. Öğrenclern Osmanlı Türkçes öğrenmenn avantajları ve şlevsellğ hakkında görüşler nelerdr? Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

12 Öğrencler Osmanlı Türkçes yeterllğ bakımından kendlern nasıl değerlendrmektedr? 4. Öğrenclern Osmanlı Türkçes dersnn uygulanışına lşkn görüşler nelerdr? 5. Öğrenclern Osmanlı Türkçes dersnn süres ve saatne lşkn görüşler nelerdr? Sayıltılar: Araştırmanın sayıltıları şöyle fade edleblr: 1. Araştırmayı tamamlayablmek çn zaman ve kaynaklar yeterldr. 2. Araştırma çn seçlen Ankara Türk Telekom Mehmet Kaplan Sosyal Blmler Lses, ver elde etmede doğru br terchtr. 3. Araştırmada kullanılacak ver toplama araçları araştırmayı sonuca ulaştırablecek ntelktedr. Sınırlılıklar: Araştırma; 1. Ankara Türk Telekom Mehmet Kaplan Sosyal Blmler Lses le sınırlıdır ve 11. sınıf düzeynde öğrenm gören öğrenclerden ulaşılablenlern görüşleryle sınırlıdır. 3. Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı nın uygulanışına lşkn görüşlern değerlendrlmesyle sınırlıdır. Tanımlar: - Osmanlı Türkçes: Batı Türkçesnn 13 la 20. yy. arasında Arap alfabes temell yazımıyla karşımıza çıkan dönem ve bçm. - Sosyal Blmler Lses: Haftalık ders çzelgelernde sosyal blmlerle lgl derslern ağırlıkta olduğu orta öğretm kurumu. Ver Toplama Aracı: Bu araştırma öğretm yılında sosyal blmler lselernde verlmeye başlanan Osmanlı Türkçes dersnn uygulanışına lşkn öğrenc görüşlern ncelemey amaçlayan ntel br çalışmadır. Çalışmanın gerçekleştrlmesnde görüşme yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın amacı dkkate alınarak araştırmacı tarafından yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Formun oluşturulmasında Yıldırım Beyazıt Ünverstes, İnsan ve Toplum Blmler Fakültes, Türk Dl ve Edebyatı Bölümünde görevl beş öğretm üyesnden kapsam geçerllğ le lgl uzman görüşü alınmıştır. Form, kşsel blgler le görüşmede yöneltlecek çerçeve soruların yer aldığı k bölümden oluşmaktadır. Formun kşsel blgler kısmında sınıf düzey, karyer planı, cnsyet ve not ortalaması sorulmaktadır. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

13 332 Görüşme sözlü letşm yoluyla ver toplama teknğdr (Karasar, 2005). Özellkle sosyal blmlerle sık kullanılan görüşme yöntem, başkalarını anlamak çn en güçlü ver toplam şekllernden brdr (Punch, 2005). Bu araştırmada yüz yüze görüşme teknğ uygulanmıştır. Görüşme yarı yapılandırılmış bçmde gerçekleştrlmş, çalışmada önceden hazırlanan sorular yöneltlmekle brlkte görüşme sırasında katılımcıların belrteceğ lgl görüşler de değerlendrmeye tab tutulmuştur. Görüşmeler araştırmacı tarafından breysel görüşme modelne uygun olarak yapılmıştır. Görüşmelern her br ortalama 5-10 dakka sürmüş; bu yolla 10 ve 11. sınıf düzeynden 35 öğrenc le görüşme sürec tamamlanmıştır. Görüşmeler, anahtar kelme kullanmak suretyle elle not edlmş görüşme verler aynı gün çnde çözümlenerek bell br başlık çerçevesnde dle getrlen görüşler br araya toplanarak çözümlenmştr. Evren ve Örneklem: Türkye genelnde her br farklı br lde kurulmuş olan 32 sosyal blmler lses bulunmaktadır. Çalışma Ankara Türk Telekom Mehmet Kaplan Sosyal Blmler Lses 10 ve 11. sınıflarında gerçekleştrlmştr. Bu lsede her br sınıf düzeynde 104 öğrenc öğrenm görmektedr. Lncoln ve Guba nın (1985) örnekleme alınan kşlerle lgl durumun doyurucu br açıklamasını yapablmek çn 12 den az ve 20 den fazla olmayacak br bçmde örneklem seçlmesne özen gösterlmes gerektğ yönündek fadeler dkkate alınarak araştırma kapsamında 10. sınıf düzeynden 20, 11. sınıf düzeynden 15 öğrenc le görüşülmüştür. Görüşmeye katılan öğrenclerden 24 ü hukuk, 4 ü uluslararası lşkler, 3 ü syaset blm, 1 ekonom, 1 pskoloj, 1 lahyat, 1 de mll savunma alanında karyer yapmayı hedeflenmektedr. Öğrenclern akademk başarı puanları 75 ve üstü olup, y ve pek y şeklnde değerlendrleblr. Cnsyet dağılımı açısından bakıldığında görüşmeye 21 kız, 14 erkek öğrenc katılmıştır. BULGULAR VE DEĞERLENDİRME Öğrenclere yöneltlen lk soru Osmanlı Türkçesn nasıl tanımlarsınız? Bu fade sze neler çağrıştırıyor? olmuştur. Öğrenclern değerlendrmelernde lg çekc hususlardan br, Osmanlı Türkçesnn resmî dl olarak tanımlanmasıdır. Blndğ üzere resm dl kavramı, modern dönemde ortaya çıkmış; Osmanlı da lk defa Kanun- Esas nn 18. maddes kapsamında...devletn lsan-ı resmîs olarak Türkçe blmek şarttır. bçmnde fadesn bulmuştur (Hanoğlu, 2011). Bu noktada Osmanlının kend dln Türkçe olarak adlandırdığına dkkat Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

14 333 çekmekte fayda vardır. Öğrenclern resmî dl bçmndek tanımlamaları, Osmanlı Türkçesn bugünün normlarıyla değerlendrdklernn br göstergesdr. Osmanlı Türkçesnn brçok öğrenc tarafından yazı dl kavramı le lşklendrlmes, bunun yanı sıra edebyat ve tarh alanlarındak kullanımlarına dkkat çeklmes de Osmanlı Türkçesnn kend gerçeklğ çnde algılanamadığının br dğer göstergesdr. Osmanlı Türkçesnn ntelğne lşkn değerlendrmelern toplandığı br dğer konu başlığı da Osmanlı Türkçesnn Arapça ve Farsça le lşksdr. Öğrenclern br kısmı Osmanlı Türkçesn Arapça ve Farsçanın brleşmesnden ortaya çıkan karma br dl olarak tanımlarken br kısmı da Arapça ve Farsçanın brleşmesyle meydana gelen bu k dlden de farklı br üst dl olarak tanımlamıştır. Br kısım öğrencler se Osmanlı Türkçesnn Türkçe olduğunu vurgulayarak yalnızca yazımının Arap alfabes le olduğunu belrtmşlerdr. Burada öğretm programında yer alan Osmanlı Türkçesn Özellkler başlığında yer alan 1. Osmanlı Türkçesnn özellklern belrtr. 2. Osmanlı Türkçesnn oluşumu ve tarh çndek gelşmn ana hatlarıyla açıklar. kazanımlarının yeternce gerçekleşmedğ görülmektedr. Bu noktada kazanımların açıklamalar kısmında Osmanlı Türkçesnn Türkçenn tarhî br dönem olduğu, hem alfabe kullanımı hem de taşıdığı dl özellkler bakımından ayırıcı özellklere sahp olduğu vurgulanmalı; dğer dllerden yapılan ödünçlemeler tarhsel zemn bağlamında dlblmsel ölçütlerle açıklanmalı, bu yapılırken karma dl, yapma dl, üst dl, üstün dl gb kavramlar üzernde durularak öğrenclern Osmanlı Türkçesyle lgl eleştrel çözümlemeler yapmalarına fırsat verlmel; özellkle Arapça ve Farsçanın etksyle lgl klşe; farklı dl değşkeler, farklı edebî türler ve farklı yazarlardan verlecek örneklerle açıklığa kavuşturulmalıdır. İknc soru, Osmanlı Türkçesn öğrenmenn önem ve avantajları hakkında ne düşünüyorsunuz? sorusudur. Bu soruya verlen cevaplarda dkkat çeken husus, öğrenclern büyük çoğunluğunun bu dersn meslek yaşamlarında kendlerne katkıda bulunmayacağı, not ortalamalarını düşürerek okul başarılarını olumsuz etkledğ yönündek serzenşler ve dersn seçmel olmasına lşkn taleplerdr. Öğrenclern bu derste ednlen blglern tarh, dl ve edebyat alanında çalışacak olanların şne yarayacağı, hatta bu alanlar dışında çalışacak olanlar çn gereksz olduğu şeklndek belrlemeler; arşvlerden yararlanmak gb çok uzak hedefler şaret etmeler, Osmanlı Türkçesn genel kültür ve kşsel gelşmle sınırlandıran belrsz yorumları, ayrıcalık ve toplumsal statü kazandıracağına lşkn faydacı tutumları ya da Arap alfabes le yazılan başka br dl öğrenrken rahat etme gb kncl avantajları dle getrmeler, öğretm programının Osmanlı Türkçes Blmenn Önem başlığı altındak 1. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

15 334 Osmanlı Türkçes blmenn önemn fark eder. 2. Osmanlı Türkçesn öğrenmeye stekl olur. kazanımlarının yeternce gerçekleşmedğn düşündürmektedr. Bu soruda öğrenclern en bast br avantaj olarak Osmanlı Türkçesnn söz varlığı gelşmlerne katkı sağlayacağı le lgl herhang br görüş bldrmemş olmaları da önemldr. Bununla brlkte esk eserlern günümüze kazandırılması öğrenclern vurguladığı br konu olmuştur. Fakat öğrencler bunu kendlernn yapacağı br ş olarak görmemekte, Osmanlı Türkçes metnlernden aktf bçmde yararlanmayı veya söz konusu metnlern aktarılması, günümüz Türkçesne kazandırılması şn karyer planlarının br parçası olarak düşünmemektedrler. Burada br hususu daha belrtmekte fayda vardır. Görüşme sırasında pek çok öğrenc arşv araştırması yapmaktan söz ederek arşvlere grmenn güçlüğü, hatta mkânsızlığından bahsle Öğrensek de kullanamayacağız. gb umutsuz br tavır serglemştr. Bu da Osmanlı Türkçes öğretm yapılırken arşv araştırmasının ntelğ, gerekllğ, kmlern arşvlerden yararlanableceğ gb yan konuların da ele alınması gerektğn düşündürmektedr. Araştırmada yer alan 3 ve 4. soru brbryle bağlantılıdır. Bu sorularda öğrenclerden Osmanlı Türkçes le yazılmış matbu metnler okuyablme ve anlamlandırablme açısından kendlern zayıf, orta, y, mükemmel olmak üzere dörtlü br derecelendrme krterne göre değerlendrmeler stenmştr. Burada matbu metn kısıtlaması getrlmesnn sebeb, yazma metnlern 12. sınıfta ele alınıyor olmasıdır. Öğrenclern büyük çoğunluğu metnler okuyablme açısından kendlern orta düzeyde görürken (16 kş), yne öneml br kısmı (12 kş) y olarak değerlendrmşlerdr. Bu başlıkta kendsn mükemmel olarak değerlendren öğrenc sayısı 2, zayıf olarak nteleyen 5 ve dörtlü derecelendrmenn dışında kalarak hç okuyamadığını belrten öğrenc sayısı 1 dr. Metnler anlamlandırablme açısından da ana hatlarıyla benzer br durum söz konusu olmakla brlkte öğrenclern br kısmı anlamlandırablme becerlernn okuyablme becerlernden gerde olduğunu fade etmşlerdr. Bu da metn doğru okumanın doğru anlamlandırmanın temel olduğu düşüncesyle çelşr görünmektedr. Ancak burada böyle br çelşkden zyade, öğrenclern bell dl değşkeler ve türlere at metnlere aşna olmaması; dolayısıyla bu metnlern kendne özgü dl yapısını çözümleyememeler etkl olmaktadır. Bu da Osmanlı Türkçes öğretmnn bast br alfabe ve yazı sstem öğretmnn ötesnde bell br dönemn ya da bell dl değşkeler ve türlern dl olarak da ele alınması gerektğn göstermektedr. Öğrenclern günümüz Türkçesne yakın metnler daha rahat anlamlandırabldklern belrtmeler de öğretmde zlenecek stratej anlamında, alfabe ve yazı sstemnn yanı sıra dl öğretmnn de bu dersn kapsamında düşünülmes gerektğ yönündek Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

16 335 düşüncemz desteklemektedr. Öğrenclere yöneltlen brbryle bağlantılı 5 ve 6. soru Osmanlı Türkçes le yazılmış metnlerden en çok hang türde ve hang dönemde yazılan metnler okumada güçlük çekldğ hakkındadır. Öğrenclern neredeyse tamamı şr türündek metnler okumakta güçlük çektklern belrtmşlerdr. Br kısım öğrencler de tür farkı olmaksızın bütün metnler okumakta zorlandıklarını fade etmşlerdr. Dönem bakımından öğrencler en çok 16, 17. yüzyıl metnlern, br başka deyşle Dvan şr örneklern okumakta zorlandıklarını belrtmşlerdr. Az sayıda öğrenc 13. yüzyıl gb daha esk dönem metnlern okuyamadığını belrtrken bazı öğrencler de Servet- Fünun metnlernde zorlandıklarını belrtmşlerdr. Dvan şr örneklernde zorlandıklarını belrten öğrencler, bu dönem metnlernde Arapça ve Farsça sözcük kullanımının yoğunluğunu gerekçe göstermşlerdr. Servet- Fünun dönem metnler dyen öğrencler se dönem metnlernde Sanat sanat çndr. anlayışının hâkm olmasının br engel teşkl ettğn fade etmşlerdr. Haddzatında Osmanlı Türkçes dersnde öğrenclern Servet- Fünun dönem metnleryle teması sınırlıdır. Ancak burada da bazı klşelern onların bakış açılarını şekllendrmeye devam ettğ görülmektedr. Yukarıda belrttğmz br hususu burada da fade etmekte fayda vardır. Osmanlı Türkçes öğretm alfabe, yazı sstem, dl özellkler bağlamında öğretlrken bu öğretmn bell yan alanlarla da desteklenmes gerekmektedr. Şr türündek metnler, ahenk unsurlarının yardımıyla nspeten daha kolay çözümleneblecek metnlerdr. O hâlde her ne kadar Türk Edebyatı Ders Öğretm Programı nda aruz vezn, br ahenk unsuru olarak ele alınıp aruz kalıplarının öğretm konusuna grlmyor olsa da Osmanlı Türkçes dersnde metn okumayı destekleyc br unsur olarak aruz veznyle lgl uygulamalara da yer verlmel; bu bahs öğretm programının gözden geçrlmes çalışmalarında dkkate alınmalıdır. Görüşmede yöneltlen brbryle bağlantılı 7 ve 8. soruda öğrenclere gerek Osmanlı Türkçes gerekse dğer dersler çn yaptıkları veya kşsel lgler dâhlndek herhang br konuda yaptıkları br araştırma/çalışmada Osmanlı Türkçes blglern kullanıp kullanmadıkları sorulmuştur. Öğrenclern çok büyük br kısmı Osmanlı Türkçes blglern kullanarak herhang br araştırma/çalışma yapmadığını belrtmştr. Sınırlı sayıda öğrenc mezar taşları, padşah tuğraları, paralar le cam duvarlarını süsleyen hat metnlerndek yazıları okumaya çalıştığını belrtmştr. Yne az sayıda öğrenc tarh dersnde verlen br ödev kapsamında Osmanlı Türkçesne at metnler okuduğunu ve bundan keyf aldığını fade etmştr. Bütün bunlardan Osmanlı Türkçes blgs öğrenclern öğrenm hayatlarında ya da günlük yaşantılarında Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

17 336 kullanılmıyor olduğu sonucu çıksa da desteklendğ takdrde bu blgnn şlevsel hâle getrlmesnn mümkün olduğu da anlaşılmaktadır. Bu noktada sosyal blmler lselernde çalışan öğretmenlere büyük görevler düşmektedr. Öğretmenler, günümüz Türkçesne kazandırılmasında fayda olacak metnler belrleyerek br dönem ya da öğretm yılına yayılacak projeler kapsamında öğrenclernn bu metnler aktarmasını sağlamalı; elde edlen metnlern yayınlanmasına öncülük etmeldr. Bu türden çalışmaları desteklemek üzere yalnızca Osmanlı Türkçes le yazılmış metnler çözümlemeye yönelk okul dergs çıkarılması ve benzer faalyetler bu bağlamda değerlendrlmeldr. Ayrıca Osmanlı Türkçesnn söz konusu ders le sınırlı kalmaması sağlanmalı; öğrenclerden tarh ve Türk edebyatı gb derslerde Osmanlı Türkçes blgsnden yararlanmaları stenmeldr. Bu bağlamda öğretm programının bütün üntelernde yer alan Osmanlı Türkçesyle yazılmış düzeye uygun metnler okur. kazanımının açıklamasında esk harfl metnler günümüz Türkçesne aktarmanın gerekllğ vurgulanmalıdır. Araştırmada yöneltlen 9. soruda Osmanlı Türkçes öğrenme sürecnde yaşanan olumlu ve olumsuz deneymlern örneklendrlmes stenmştr. Bu soru öğrenclern Olumlu ya da olumsuz br deneymm yok. dyerek en çok cevapsız bıraktıkları soru olmuştur. Cevap verenlern çok büyük br kısmı da sınavlardan kötü ya da y not almak, karne notunun y ya da kötü olması, yen kelmeler öğrenmek, verlen ödevler yaparken zorlanmak gb çok genel deneymlerden söz etmşlerdr. Olumlu deney olarak belrtlen hususlardan br Osmanlı Türkçes blgsnn özellkle ale ve arkadaş çevresnde takdr toplama, prestj sağlama gb faydalar sağlamasıdır. Bununla lgl olarak br yakının kütüphanesnde bulunan Osmanlı Türkçes le yazılmış ktapları okuma, mezar taşı okuma, çevreden gelen merak dolu sorulara cevap verme gb deneymler sıralanmıştır. Bununla brlkte öğrenclern deneymler genel olarak olumsuzdur. Bunlardan br, öğrenclern metnlern harekesz olmasının yarattığı hayal kırıklığı ve alışkanlıklarının tesryle bu tür metnler okumakta zorlanmalarıdır. Br dğer husus, Standart Türkçede yer almayan art damak n s (nazal n) gb seslern telaffuzunda yaşadıkları sıkıntıyla lgldr. Oysa bu tür seslern orjnalne uygun bçmde telaffuz edlmes gb br kayıt söz konusu değldr. Zaten art damak n s örneğnde, sesn dş n s olarak telaffuz edldğ dönemlerde de kalıplaşma nedenyle sözcük sağır kef le yazılmaktadır. Buna rağmen telaffuzla lgl genel br malumat vermenn ötesnde uygulamalar yapılıyorsa öğretm programına seslern nasıl telaffuz edleceğyle lgl br açıklama verlmesnde fayda vardır. Bu bahsle lgl br dğer br konu da öğrenclern öneml br kısmının metn yazmada güçlük çektklern, harfler brleştrmede hâlen hatalar yaptıklarını ve uzun yazma ödevlernde zorlandıklarını fade Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

18 337 etmelerdr. Osmanlı Türkçes Öğretm Programı nda metn yazma le lgl herhang br kazanım bulunmamaktadır. Yazı sstemyle lgl bell özellklern daha y kavranması çn okuma le yazmanın eş zamanlı yürütülmes gerektğ düşünüleblr. Ancak yazmanın bugün çn şlevsel olmadığı göz önünde bulundurularak zaten öğrenclern zorlandıkları br ders kapsamında bu tür çalışmalara ağırlık verlmemel, programın sınırlılıklarına uyulmalıdır. Öğrenclere yöneltlen 10. soru günlük hayatta Osmanlı Türkçes le yazılmış metnlerle karşılaşıp karşılaşmadıkları üzernedr. Bu soruya öğrencler çoğu olumsuz cevap vermşlerdr. Bazı öğrenclern tarh ve edebyat ders ktaplarında karşılaştıklarını belrtmeler, günlük hayatın sınırlarını aşsa da söz konusu ders ktaplarında Osmanlı Türkçes metnlernn Latn harfleryle yer aldığı düşünüldüğünde öğrenclern Osmanlı Türkçesn yalnızca farklı br alfabeyle yazılan br dl olarak değl de dlmzn bell özellkler olan br dönem olarak düşündüklern göstermes bakımından önemldr. Bu soruya olumlu cevap veren öğrenclern Osmanlı Türkçes metnleryle kütüphane, müze, ktapçı, esk mmar eserler, nüfus ve tapu arşvler gb ortamlarda karşılaştıklarını belrtmeler de öğrenclern deneymlern arttırmak amacıyla bu tür mekânlara sık sık gezler düzenlenmes gb teşvk edc faalyetlern gerekllğn göstermektedr. Böylece Osmanlı Türkçes öğrencler çn soyut, arkak, geçerllğ kalmamış br dl olmaktan çıkacak, onların hayatlarında daha çok yer ednecektr. 11. soruda öğrenclere Osmanlı Türkçes dersn aldıktan sonra bu derse lşkn düşünce ve değerlendrmelernde br değşklk olup olmadığı sorulmuştur. Bu soruya verlen cevaplarda genel eğlm dersle lgl olumlu düşünceler olan öğrenclern bu düşüncelernn pekştğ şeklndedr. Bu öğrencler konuyla lgl görüşlern Merakım vardı, depreşt. Sevgm katlandı. Çok zevkl br ders olduğunu düşünüyordum, dersler aldıktan sonra öyle olduğunu gördüm. Dle hayran kaldım. gb cümlelerle fade etmşlerdr. Bazı öğrencler se Büyük br merakım vardı ama dersten soğudum. Heveslydm, beceremedm, şmd kn beslyorum. gb hayal kırıklığı yansıtan cümlelerle düşüncelernn olumsuz yönde değştğn belrtmşlerdr. Az sayıda öğrenc se Gereksz olduğunu düşünüyordum, hâlâ öyle düşünüyorum. Nötrdüm, şmd lgszm. şeklnde olumsuz görüş bldrmşlerdr. Cevaplarda en çok dkkat çeken husus, öğrenclern ster olumlu ster olumsuz görüş bldrsn br şeklde dersn zorluğu ve kolaylığı le lgl yorumlarda bulunmalarıdır. Çoğu öğrenc görüşlern söylerken bu noktadan hareket etmş; br tutum belrtmekszn Önceden kolay olduğunu düşünüyordum, şmd zorlanıyorum. Düşündüğümden kolaymış. Zor olduğunu düşünüyordum, öyleymş. Çok zor beklyordum, o kadar değlmş. Zor olduğunu anladım. Öğrenememe korkum vardı. Zorlandım ama üzerne Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

19 338 düşerek başardım. bçmnde blgler vermşlerdr. Bütün bunlar Osmanlı Türkçes ders etrafında öğrenmey olumsuz yönde etkleyecek br kolaylık-zorluk algısı oluştuğunu göstermektedr. Dersn kolay olduğunu düşünen öğrenclern çoğu zorlandıklarında hayal kırıklığına uğrayablmekte, tersn düşünenler se daha ders almadan öğrenlmş çareszlk dyebleceğmz br durumla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu soruya verlen cevaplarda altı çzlmes gereken br dğer husus da olumlu ve olumsuz görüş bldren öğrenclern her şeklde bu dersn, Osmanlı Türkçesnn önem hakkında blnçlenmelerne katkıda bulunduğunu söylemelerdr. Bu bağlamda br öğrencnn En azından Osmanlı Türkçesnn ayrı br dl olmadığını blyorum. cevabı dkkat çekcdr. Araştırmada yer alan 12. soru kapsamında öğrenclere Osmanlı Türkçes dersne ayrılan sürey hem öğretm yılı hem de haftalık ders saat açısından yeterl bulup bulmadıkları sorulmuştur. Görüşmeye katılan öğrenclern öneml br kısmı ders saatn yetersz bulurken, özellkle Osmanlı Türkçesnn verlmeye başlandığı 10. sınıf düzeynde ders saatnn arttırılması gerektğn belrtmşlerdr. Bu gruptak öğrenclerden br kısmı da dersn hazırlık düzeynden tbaren verlmesnn uygun olacağını söylemşlerdr. Bu soruda dkkat çekc br dğer husus, yne öneml sayıda öğrencnn ders saatnn yeterl olduğu; derslern şlenş sürecnn daha verml hâle getrlmes gerektğ, ders veren öğretmenn hazırlık ve blg brkmnn bu konuda öneml olduğu düşüncesdr. Bu öğrencler Osmanlı Türkçes öğrenmenn bell temel blgler aldıktan sonra kşnn kend çabası ve lgsyle devam ettreceğ okuma egzerszler sayesnde becerlernn gelşebleceğn düşünmekte; öğretmen br rehber olarak değerlendrmektedrler. SONUÇ VE ÖNERİLER Sosyal blmler lseler, öğretm yılında kurulmuş; kurulduğu tarhten bugüne başarı grafğn yükselterek bugün tbarıyla ünverste grş sınavlarındak başarı sıralamasında lk sırayı alan seçkn br eğtm kurumuna dönüşmüştür. Gerde bıraktığımız sekz yıl çnde sayısı 32 y bulan bu okulların ülke genelnde yaygınlaştırılacağı ve hâlhazırda yalnızca bu lselerde verlen Osmanlı Türkçes dersnn dğer orta öğretm kurumlarında da seçmel ders olarak verlebleceğ göz önünde bulundurulduğunda Osmanlı Türkçes dersnn uygulanışına lşkn yaklaşım ve yöntemlern gözden geçrlmes gerektğ anlaşılmaktadır. Yürütmüş olduğumuz araştırma kapsamında konuyla lgl değerlendrme ve önerlermz şöyle sıralamak mümkündür: Öğretm programlarının gelştrlmesnde htyaçların belrlenmes başlangıç noktasıdır. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

20 339 Bunu belrlenen htyaçların gderlmesne dönük somut hedeflern tanımlanması aşaması oluşturur. İçerğ ve bu çerğn sunumunda ortaya çıkan öğrenme ortamlarını anlamlı hâle getren, htyaç ve hedeflern doğru aydınlatılması; böylece nsanlarda öğrenmenn amaçlılığına lşkn sağlam kanaat oluşturulmasıdır. Öğrenclere yöneltlen Osmanlı Türkçes öğrenmenn avantajları, bu derste edndkler blg ve becerlern karyer planları dahlndek şlevsellğ, edndkler Osmanlı Türkçes blg ve becerlern hayata geçrp geçremedkler le lgl sorular kapsamında belrtlen görüşler, htyaç ve hedeflern yeterl düzeyde fade edlmedğn göstermektedr. Zra öğrencler dersn gerekllğ ve avantajları konusunda somut delller getrememekte, genel olarak faydalı olacağına dar düşüncelern fade etmektedrler. Osmanlı Türkçes Öğretm Programı nda açıkça fade edlmeyen br dğer husus da Osmanlı Türkçes öğrenme sürecnn farklı br alfabe le yazılmış metnler deşfre etmenn ötesnde, dlmzn bell br dönemne lşkn blg ve becerler ednmekle lşksdr. Yazıyı ve yazı sstemn çözmek, metn anlamlandırmayı garantlememektedr. Araştırmada öğrenclerden metn okuma ve anlamlandırma becerleryle lgl br öz değerlendrme yapmaları stenmştr. Verlen cevaplar metn doğru okumanın berabernde her zaman doğru anlamlandırmayı getrmedğ görülmüştür. Bunun sebeb dönem, dl değşkes ve metn türü düzeynde ortaya çıkan dl farklılıklarıdır. O hâlde öğretm programının gözden geçrlmesnde dönem dl le farklı dl değşkeler ve farklı metn türlernn dl esas alınarak br düzenlemeye gdlmes faydalı olacaktır. Osmanlı Türkçes Öğretm Programı nda uygulamaya dönük kazanımlar...okur. bçmnde fade edlmekle brlkte yazma çalışmalarına yer verlp verlmeyeceğ veya yazma çalışmalarına yer verlse de bunun br kazanım şeklnde değerlendrlp değerlendrlmeyeceğ belrsz kalmıştır. İhtyaçlar ve hedefler doğrultusunda bu husus da açıklığa kavuşturulmalı, Osmanlı Türkçes metnlern okuma becersnn yanı sıra Osmanlı Türkçes alfabes ve yazı sstem le yazma becersnn üzernde durulup durulmayacağı belrtlmeldr. Osmanlı Türkçes nn karma br dl olduğu, devletn resmî dl olduğu gb kavram yanılgıları, kazanımlara getrlecek açıklamalarla dlblmsel esaslar ve tarhsel zemn bağlamında açıklığa kavuşturulmalıdır. Öğrenclern Osmanlı Türkçes le temaslarının dersle sınırlı kaldığını gösteren verler, bu dersn proje tabanlı br yaklaşımla sürdürülmesnn faydalı olacağını düşündürmektedr. Bu doğrultuda mümkün olan yerlerde ünverstelern lgl bölümleryle ş brlğ yapılarak Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

21 340 öğrenclern okudukları metnlern değerlendrlmes, yayınlanması, serglenmes gb çalışmalar yapılmalıdır. Dersn süresyle lgl olarak yapılan değerlendrmeler doğrultusunda ders saatnn özellkle 10. sınıf düzeynde arttırılması düşünüleblr. Ancak bu husus, yazma çalışmalarının programdak yer açıklığa kavuşturulduğunda sağlıklı bçmde değerlendrleblecektr. Zra öğrencler en çok zorlayan metn yazma çalışmalarıdır. Yazma, temel becer olarak değl de okumayı destekleyc br etknlk bçmnde ele alındığında öyle zannedyoruz k haftalık 2 saatlk süre yeterl olacaktır. Bu noktada dle getrlmes gereken br dğer husus da dersn seçmel olmasıyla lşkldr. Yürürlükte olan mevzuata göre sosyal blmler lselernn haftalık ders çzelgelernde 9. sınıfta 1, 10. sınıfta 3, 11. sınıfta 1, 12. sınıfta 1 saatlk seçmel ders yer almaktadır. Br başka deyşle bu okullarda seçmel ders uygulaması neredeyse bulunmamaktadır. Bu yaklaşım gözden geçrlecek olursa Osmanlı Türkçes dersnn seçmel ders olması faydalı olacaktır. Böylece lgl ve stekl öğrencler ders terch edecek, Osmanlı Türkçes derslernde olumlu br öğrenme ortamı oluşacaktır. KAYNAKLAR Hanoğlu, Ş. (2011) dan Günümüze Resmî Dl Serüvenmz. Sabah, Lncoln, Y., & Guba, E. (1985). Naturalstc nqury. New York: Sage Karasar, N. (2005). Blmsel araştırma yöntem. Ankara: Nobel. Mll Eğtm Bakanlığı, Talm ve Terbye Kurulu Başkanlığı (2011). Osmanlı Türkçes Ders Öğretm Programı. Mll Eğtm Bakanlığı, Talm ve Terbye Kurulu Başkanlığı (2010). Orta Öğretm Kurumları Haftalık Ders Çzelgeler. Punch, K. F. (2005). Introducton to socal research quanttatve & qualtatve approaches. London: Sage. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

22 341 SUMMARY Ottoman Turksh (from now on OT) courses have been offered n hgh schools of socal scences snce the foundaton of these nsttutons n academc year. The currculum of OT was put nto practce wth the dated and 139 numbered sentence of Board of Educaton. Accordng to ths sentence the 2 hours OT courses are compulsory at 10, 11, 12th grades. Consderng the ncreasng nterest n OT courses both n formal and n nformal educaton nsttutons the queston of How should we teach classc languages -n ths case OT- at the level of hgh school? emerged to thnk over. Ths study motvated by ths queston deals wth the current mplementaton of OT courses on the bass of students opnons. We focused on the followng course objectves desgnng the study: decpherng the Ottoman texts at dfferent level of dffculty, mprovng vocabulary, developng an understandng of cultural components of OT, ganng senstvty n preservng OT hertage, usng OT for academc and occupatonal purposes. Method Research Questons: The man research queston and ts sub-questons are as follows: What are the students opnons about the mplementaton of OT courses? 1. What the OT calls for the students? 2. What the students thnk about the functonalty and advantages of learnng OT? 3. How do the students self-evaluate regardng ther competency n OT sklls? 4. What do the students thnk about the course actvtes? 5. What do the students thnk about the duraton and weekly hours of OT courses? Unverse and Sample: There were 32 hgh school of socal scences when we carred out ths research. Ths study was conducted n Ankara Mehmet Kaplan Hgh School of Socal Scences. Snce t wasn t possble to reach the 12 th grade students due to the YGS (Unversty Entrance Exam) preparaton arrangements. There are 104 students attendng 10 th and 11 th grades. We ntervewed 20 students from 10 th, and 15 students form 11 th grades who are avalable at the tme of experment on the bass of volunteerng. The 24, that s the overwhelmng majorty of ths total 35 students plan to make a career n law, 4 n nternatonal relatons, 3 n poltcal scences, 1 n psychology, 1 n dvnty, and 1 n natonal securty. As for the gender representaton the 21 of partcpants are female, and the 14 are male. The academc performance of the students s relatvely hgh snce ther average exam scores are at 75 and beyond out of 100. Data Collecton: We used the sem-structured ntervew desgn n ths study. The ntervew form was developed by the researcher, and to ensure the content valdty we appealed to the assessment of fve academcans from the department of Turksh Language and Lterature at YBU. The ntervew form was conssted of two parts, one devoted to gather the personal nformaton and one for the students opnons about OT courses. Each ntervew lasted for 5 to 10 mnutes to complete. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

23 342 Research Fndngs: QN1 Make a defnton of OT. What does OT call for you?: The majorty of the students stated OT as the offcal language of Ottoman Empre. They assocate OT wth the wrtten language only, and reconcle t wth the lterature and hstory. They defned OT as a mxed language of Arabc and Persan wthout any precse emphass on Turksh. QN2 What do you thnk about the mportance and advantages of learnng OT? : The overwhelmng majorty of students thnk that learnng OT has no contrbuton to ther academc and occupatonal lfe, besdes t has a negatve role snce t causes to decrease ther average exam scores. Ths shows that the course objectves (S)he realzes the mportance of learnng OT., (S)he volunteers to learn OT. Weren t met. QN 3, 4 How do you score your competency n readng and decpherng OT texts on a 4-pont (poor, average, good, very good) lkert scale?: The majorty of the students evaluate ther readng sklls at an average level, but an mportant number of students evaluate themselves at a good level. A remarkable fndng s that they all report that they sometmes can t understand the message although they read the text correctly, and they beleve that ther comprehendng sklls are far behnd ther readng sklls. Ths shows that readng and comprehendng the OT texts s not just a matter of decpherng an old alphabet and text. It requres a regster, and genre awareness whch s neglected n OT teachng. QN 5, 6 Whch knd of texts do you fnd dffcult to decpher? Is there any hstorcal perods you fnd dffcult to decpher ts texts? : Almost all students stated that they fnd t dffcult to decpher poems. As for hstorcal perods, they reported the 16 th and 17 th centures texts, that s Dvan poems beng most dffcult. Ths shows that t may be useful to deal wth some lterary tools lke prosody to support the decpherng OT texts. QN 7, 8 Do you make use of your OT sklls whle dong a research for academc purposes or for personal nterests? : The majorty of the students answered ths negatvely whch rases an mportant queston that how can we ntegrate ther OT sklls to real lfe stuatons? QN 9 Would you gve us postve and negatve examples related to your OT learnng experences? : Although the majorty of the students ddn t response to ths queston, whch s agan a problem to thnk over, the others complaned ther low exam scores on the negatve part, and some students report ther relatves, frends and parents apprecaton and admraton on the postve part. QN 10 Do you come up wth OT scrpts n your daly lfe?: The majorty of the students answered ths queston negatvely. But a few students answered t postvely, reportng ther experences about a museum, lbrary, bblopole or a hstorcal ste vst. QN 11 Dd your opnons about OT courses change after you took ths course? : The answers for ths queston are dverse, but t s remarkable that all students state ther opnons referrng the dffculty degree of the course. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY

24 343 QN 12 What do you thnk about the duraton and weekly hour of OT courses? : The majorty of the students sad that the current mplementaton s convenent. Concluson: These fndngs show that the mplementaton of OT courses need to be mproved. Frstly, a detaled need analyss must be made. Secondly, we suggest that OT must be conceptualzed as an hstorcal perod of Turksh, and t has some dstnctve features n terms of dachronc perspectve. These features must be explaned referrng to pdgn and creole, man-made language, lngua franca, language superor, common language, lterary language, offcal language. Thrdly, a regster and genre perspectve must be appled n organzng OT teachng. At last but not least, OT courses must be offered as selectve courses. Eğtm Fakültes Dergs Clt 2, Sayı 2, s , Kış 2013, BARTIN TÜRKİYE Bartn Unversty Journal of Faculty of Educaton Volume 2, Issue 2, p , Wnter 2013, BARTIN TURKEY