REVÂNÎ DÎVÂNI DÎBÂCE. Nesr Zihî Mütekellim ki belâ at ekeristân nun tûtîlerin âyîne-i efkâr ile gûyâ idüp ekkerîn güftâr itdi.

Transkript

1 REVÂNÎ DÎVÂNI DÎBÂCE Hamd-i nâ-mahdûd ve senâ-y nâ-ma dûd Hazret-i zzete ki mübdi -i mâhiyyât ve muhteri -i akl ü hayâtdur celle celâlehu ve amme nevâlehu Beyt ri mez akl- kâsil hikmetine Yeti mez kimse anun kudretine Nesr Zihî Hâlik ki zümre-i insân e ref-i mahlûkât idüp akl- reh-nümây ve fikr-i cihân-ârây zihn-i selîm ve tab - müstakîm ile nutk- fasîh ve kelâm- sahîh erzânî görüp ve fazzalnâhüm alâ kesîrin mimmen halaknâ tafzîlâ erefiyle mü erref ve mu tenem buyurd. Beyt Dilâ âciz durur medhinde idrâk Kaçan medh ide an bir avuç hâk Nesr Zihî Kâdir ki fesâhat meydân nun çâbük-süvârlar na niyâm- dehândan tî -i âbdâr- zebân virüp mülk-i nazm u nesri anlara musahhar itdi. Beyt Ne ulu pâdi âh olur o Sübhân Kim anun bir kul dur M sra sultân Nesr Zihî Mütekellim ki belâ at ekeristân nun tûtîlerin âyîne-i efkâr ile gûyâ idüp ekkerîn güftâr itdi. Beyt Zebân bir tûti-i îrîn-sühandur Dil âyîne kafes ana dehendür Nesr Zihî Kâ if ki gayb mestûrelerinün perde-gü âl n dest-i ilhâmla âsân idüp mü âhedesin dîde-i idrâk-i dûr-bîne müyesser k ld Beyt Kamer hüsnini k lm dur müretteb Hilâli ana itmi tavk- gabgab Nesr Zihî Alîm ki debîristân- irfânda ta lîm ü ir âdla pîr-i akl t fl- nev-âmûz k lup havât r- insân ki hulâsa-i âferîne dür gülistân- fazl u dâni k ld ve hezâr destân- zebân bostân-serâ-y dehânda hamd ü senâs yla gûyâ idüp i zân- beyânda dâstân- [2a] fetebâreke llâhü ahsenü l-hâlikîn okund

2 Beyt Kudreti kasr içinde çarh bir kâ ânedür Akl- kâmil ilmi içre t fl- mekteb-hânedür Nesr Zihî Rahîm ki istihkâm- esâs- mülk ü millet ve esbâb- farz u sünnet içün enbiyâ vü rüsüle em -i nübüvvet ve çerâ - risâlet müyesser idüp envâr- ir âdlar yla gümrâhân- bâdiye-i dalâlet ve peyrevân- kârbân- zulemât- cehâlete delîl old lar husûsâ hâce-i âlem ve muktedâ-y evlâd- âdem andelîb-i gülistân ve mâ yentiku ani l-hevâ ve tûtî-i ekkeristân Muhammed Mustafâ (salla llâhu aleyhi ve sellem) ve alâ âlihi mâdâmeti l-arz ve s-semâ Mesnevî Habîb-i Hak mu în-i halk- âlem Güzîn-i enbiyâ vü fahr- âdem Mu anber açlar anun eb-i kadr Münevver ruhlar anun meh-i bedr Degüldür keh-ke ân germ olup eflâk Anun evk nden itmi yakas n çâk Riyâzetde ana olma a hem-reng Kom Hâtem ku a içine seng Serây menzil-i Rûhu l-emîndür Vücûd rahmeten li l- âlemîndür ki âlemde oldur kurratü l- ayn Tufeylî ka lar nun kâbe kavseyn Serîr-i ar a na leyni durur tâc Emîn-i vahy ü sâhib- s rr- mi râc Cihân kim te nelikden ola bî-tâb Ak da lüle-i sîmînleri âb Ne mu cîzdür o sîmîn hâmeye bak Ki mâhun nâhun nda eyledi ak Gönül yok mu cizât na nihâyet Anun na t nda olmaz söze gâyet [2b] Odur çün Hak yan nda zât- ekrem Gerek söz muhtasar vallâhi a lem Nesr Zihî Müdebbir te kîd-i umûr- mesâlih-i âlem ve te yîd-i mühimmât- benî âdem içün mülûk- dîn-dâr ve selâtin-i zevi l-iktidâr ki tâc- ibtihâc- es-sultânü z ll llâh ile mu allâ ve ser-efrâz ve hil at- rif at ve uli l-emri minküm ile muhallâ ve mümtâz idüp

3 semâ-y devletlerinde âfitâb- adl seyyâr ve felek-i ha metlerinde kamervâr devvâr olup âlem sâye-i himâyetlerinde âsûde-hâl ve halk kenef-i ât fetlerinde müreffehü l-ahvâl olm lardur siyyemâ hazret-i saltanat-penâhî ve hilâfet-i destgâhî ki sahîfe-i hât r- erîfleri mahall-i nukû - hakây k ve levh-i zamîr-i münîrleri muhît-i envâr- dekây k ve deryâ-y tab - gevher-ef ânlar mahzen-i esrâr- lâhî ve zihn-i vekkâd- dür-ef ânlar mevrid-i letâyif-i nâ-mütenâhîdür dâyimâ ahd-i erîfinde ukûd- er muntazam ve her dem cünûd- f sk münhezem Beyt G bta eyler tâ at nun yirine dârü s-selâm Zühdi sahrâs olupdur menzil-i Rûhu l-emîn Nesr Bir gerdûn-iktidârdur ki âfitâb- âlem-tâb hükm-i satvetine tu râ-y ehriyârî ve bir refî -mikdârdur ki felek-i pür encüm defter-i azîmetine cild-i sadefkârîdür Beyt Hey ne âlî âh olur ol husrev-i âlî-cenâb K i iginde altun üsküflü kul dur âfitâb Nesr Es-sultân ibnü s-sultân ibnü s-sultân es-sultân Selîm Hân bin Sultân Bâyezîd bin Mehemmed Hân bin Murâd Hân Halleda llâhü mülkehu ve saltanatahu ilâ ebedi dduhûri ve l-ezmân un eyyâm- hümâyûn ve rûzgâr- meymûnlar nda ehl-i ilme ziyâde izzet ve sâhib-i fazla tamâm- ra bet olup i r ü in â ve nazm- dil-gü âya iltifât- âhâne ve i tibârât- pâdi âhâne olunurd [3a] ol cihetden erbâb- karâyih-i selîm ve ashâb- tabâyi -i müstakîm avvâsl klar idüp fikr deryâs ndan ç karduklar dürr-i âhvârdan söz arûs na gü vâr iderlerdi ve suhanverân- cihân ve nükte-perdâzân- zamân sarrâfl klar idüp me âdin-i mekâlden cevâhir-i hayâl getürüp ebkâr- efkârun sâ idlerine mücevher sivârlar düzerlerdi. Her gâh muhadderât- tabî at ve arâyis-i efkâr serâ-perde-i belâ at ve tütuk-i fesâhatdan kilk-i hayâl-i dakîk ve hülel-i me ânî-i rakîk ile muhallâ ve müzeyyen k l nup manzara-i tâk- temâ âgâhdan cilveler idüp hüsn-i behçet-i dil-gü â ve cemâl-i cihân-ârâ ile u âk hayrân ve üftâdeleri ser-gerdân iderlerdi Beyt Yüri â k nazar eyle bu kasr- gül en-ârâya Güzeller seyrin istersen gel imdi sen temâ âya Nesr Ve ebkâr- efkâr miskîn kabâlar geyüp Meryemâsâ cilvegâh- izz ü nâz ve gülge t-i i zâzda h râmân ve gâh âhid-i e âr müzellef mahbûblar gibi ma nâ-y rengîni zînet-i rûhsâr idinüp seyrângâh- havât rda sadr-ni în olm lard Nazm Ne nâzükdür bu zîbâ dil-rübâlar Tonanm lar geyüp rengîn kabâlar Bularun hüsni çavlanm rakdan Ki âlem halk â kdur kulakdan

4 Nesr drâk mehâfilinün sadr-ni înleri ve iz ân mecâmi inün pâk ü güzînleri bunlarun hüsn ü cemâline hayrân ve nâz u kiri melerine vâlih ü ser-gerdân olm lard. Beyt Hâllerdür söz arûs nun yüzinde zeyn içün Noktalar sanman ki dü mi dür hat- e ârda Nesr evk meyhânesinün bâde-nû lar ve zevk hum-hânesinün mey-fûrû lar sebû-y e âr ve kurâbe-i güftârdan müdâm arâb- hayâl ile def -i melâl iderlerdi [3b] Beyt Ne sâ ardur k anun yok inkisâr Ne meydür ol k anun olmaz humâr Nesr Kelâm bâ nun bülbül-i gûyâlar ve nazm gülistân nun mürg- ho -nevâlar gülbün-i gülistân- ibârât ve gonce-i bahâristân- isti ârâtdan sühan-sâz ve na meperdâz olm lard. Beyt Ne gül endür k anun yokdur hazân Ne güldür ol k anun çokdur zamân Nesr Sahâyif-i evrâk- havât r- dânâyân ve defâtir-i eczâ- zemâyir-i gazel-serâyân nazm- dil-gü â ile mektûb ve muha â olm d. Beyt Okunan meclisler içre i r-i gevherbârdur Her gönül gûyâ ki bir mecmû a-i e ârdur Nesr Ol sebebden nakkâ - nak -bend-i e âr ve ressâm- beyt-i âbdâr ki nak nda Mânî hayrân ve resminde Erjeng ser-gerdândur ya nî girih-gü â-y fikr-i amîk ve emmegüdâz- zamîr-i dakîk nak - nigâr ile her matla gayret-i huld-i berîn ve her beyti re k-i nigâr-hâne-i Çîn k lm d Beyt Beytümün her kim nazar itse içine ta na Dir hezârân âferîn tahsîn anun nakkâ na Nesr Tûtî-i hâme-i dü-zebân ve bülbül-i gülistân- beyân gulgule-i k-engîz ve velvelei evk-âmîzi bu kafes-i âbnûs- eflâk ve bu gül en-i zümürridîn-i hâk üzre salup âvâze-i i r-i bülend-pâye ve sadâ-y nazm- refî -pîrâyeden mesâmî-i gû e-ni înân- kûy- mahabbet ve gû - hû - mücâvirân- ehr-i meveddet memlû olup nagamât- k ve terennümât- â k ile tâs- felek pür-tanîn idi.

5 Beyt Felek bir çengidür sözdür sadâs Ne ra bet çenge olmasa nevâs Nesr Cihân sarrâflar nazm cevherine tâlib ve devrân hâceleri metâ - i rüme râ b [4a] olup dâyim tertîb-i dîvân ve her dem tahrîr-i e âr- perî ân olma a hüsn-i ikdâm ve kemâl-i ihtimâm gösterürlerdi ekseriyyâ mahbûblar nâme-i e ârum gonca-i zanbak gibi ârâyi -i destâr ve â klar tomâr- güftâruma hamâyil gibi i tibâr iderlerdi ammâ hât r- fât rda ol niyyet ve zamîr-i kâs rda ol azîmet yo idi kim dü en e âr ve vâki olan güftâr sevâddan beyâza götürüleydi ekser dü en kasâyid memdûha vâs l olma içün tahrîr ve sâd r olan e âr cânânelere irsâl olma içün tastîr olunurd ittifâk ol eyyâmda ki dil-i â üfte-hâl ü perî ân-ahvâl mücâvir-i Ka be-i kûy- yâr ve zâ ir-i harem-hâne-i dildâr olmakdan ferâ at eyleyüp azm-i Beytu llâh ve sefer-i Ka be-i erîfe-i errefallâha niyyet ve azîmet göstermi idi Mesnevî Nedür ol ân- a zam zât- ekrem Ki olupdur ziyâretgâh- âlem Ne zâhiddür ki olm dur siyeh-pû Gören an ider deryâ gibi cû arûs- dehr anunla buld zîver zâr nda budur hâl-i mu anber Cihânda izzeti çok kadri âlî Cemâlin görmege âlem safâl Hilâl olm dur ana halka-i der Kapus nda güne bir emse-i zer Nesr Ashâb- pür-safâ ve ahbâb- bî-riyâ bu bende-i hakîr ve bu abd-i fakîri muhibbnüvâzl k eyleyüp müsâferet içün gû e-i gülzâr ve ziyâfet içün bir dil-gü â mer zâra da vet eyleyüp ezhâr- nev-bahâr- pür-sürûrdan nûrun alâ nûr s rr zuhûr bulm d ve sünbülzâr Ka be-i gülzâra perdedâr olup menâr- âhdan belâbil mü ezzinân- hûbâvâz gibi ser-â âz idüp dil-i mukîmân u hât r- mu tekifân sadâ-y dil-gü â ve nevâ-y cân-fezâs ndan mesrûr u âdân olm lard lâlezâr Minye bâzâr gibi akîk-i rengîn ve mercân- semînden zîb ü zînet bulm d M sra gülzâr u Nîle cûybâr ve âma benef ezâr benzeyüp kulûb- ashâb ve havât r- ahbâb bu temâ âdan mesrûr ve bu seyrândan pürhuzûr olup ebyât ü e âr okunma a i âr olund ittifâk sohbetde ârib-i arâb- cennet ve ayyâ - bezmgâh- ma fîret ma fûr u merhûm- girâmî Hazret-i Mevlânâ Câmî nevverâllâhü merkadehu nun dîvân- tamâm bulunup yârân tefe ül itdükden sonra bendeye bu matla - îrîn-makâl hasb- hâl vâki old Beyt Key büved yâ Rab ki rû der Yesrib ü Bathâ künem Geh be Mekke menzil ü gâh Medîne câ künem

6 Nesr Yârân bu s rra hayrân kalup bi- avnillâhi l-meliki l-mennân bu sefer-i sa âdetencâm ve bu müsâferet-i izzet-fercâm ki fi l-hakîka inâyet-i lâhî ve himâyet-i nâmütenâhîdür sizlere ve cemî i kar nda lar[a] müyesser ü mukadder olm ola ki mutâb k- niyyet ve muvâf k- azimet vâki old diyü kerâmete haml itdiler Allâhümme yessir recâ-y vâcibi du â-y vird-i zebân ve zikr-i lisân k l nd yârân dah muhlislerin bu evkden pür-sürûr görüp yine ikdâm u ibrâm gösterdiler ki perî ân sözlerüm tahrîr ve nâ-merbût kelimâtum tastîr ol na Mesnevî u denlü eyledi ibrâm yârân Ki oldum ben bu i de mest ü hayrân Gönül gerçi degüldür buna kâdir Dilemez bun kim incine hât r Ki i kurtulmak olur bendelikden Velî kurtul maz ermendelikden Nesr Bu hakîr dah anlarun cevâb nda bu emre imtisâl olunurd lîk siz sâhib-kemâllerün [5a] nazar nda hemân M sra ekker ve Adene gevher ve Hinde anber ve Hotene misk-i ezfer ve Yemene akîk-i k ymetvâr ve Bedeh âna la l-i âbdâr iltemek gibidür bunun gibi ticâretden ki iye ne fâyide dinildükde anlar dah ziyâde lutf- kabûl gösterüp cevher k ymetden ve kumâ bahâdan kalmaz bu özr degüldür belki ta allüldür in âallahü l-emr mülâkat müyesser ol nca yârâna eglencedür diyü yine ibrâm- bî-nihâye ve ikdâm- bî- âye gösterdiler öyle olsa el-ibrâmu muhass l l-merâm muktezâs nca anlarun hât r- ât rlar ki mi yâr- nakd-i kelâmdur muhâlefete mecâl olmayup k zencîrinün esîri ve derd ü mihnet esrâr nun habîri Revânî-i bî-karâr ve â üfte vü zâr ntakallâhü bi l-hakk ve s-sevâbi ve hallasahü ani s su âli ve l-cevâb Mesnevî Gel ey ûrîde dil ma zûr oldun Bu i de çünki sen me mûr oldun Basîret ehli anlad çü hâlün Dah kalmad hîç özre mecâlün Ele al hâmeyi göster me ânî Müzeyyen k l yine silk-i beyân Nesr  kl k zamân nda k vâs tas eydâl k âleminde evk vesîlesi vuslat eyyâm nda mahabbet muktezâs firâk günlerinde fürkat iktizâs bahâr mevsiminde sohbet germiyyeti mahbûblar meclisinde arâb keyfiyyeti cânâneler ibrâm ve â klar ikdâm ve fuzalâ musâhebeti ve ukalâ iltifât ehl-i diller ra beti ve tâlibler minneti ile didügi ebyât ve e âr ki her birinün latîf me ânîsi câm- nazma arâb- rengîn ve îrîn hayâlât bezm-i safâda nukl-i ekkerîn olup mu â irân- [5b] meclis-i zevk bu mey-hânenün

7 bâdecisi ve harîfân- bezm-i evk bu kâ ânenün sebû-ke i olm lard kalem-i i tizâr ve hâme-i inkisârla bu evrâka tahrîre ikdâm ve bu eczâya tastîre ihtimâm gösterdi. Mesnevî Gel ey cûyende-i esrâr- ma nî Gel ey gûyende-i güftâr- ma nî Gel ey gevher-fürû - nazm u in â Gel ey cevher-fürû - i r-i garrâ Gel ey nakkâ - tasvîr-i hayâlât Gel ey ressâm- tahrîr-i makâlât Hat u ma nîden istersen i âret Bu ebyâtum yeter sana be âret Hayâl-i nazm- garrâ hatt- dil-ke Görinür gözlere beyt-i münakka Hat beytün ten-i insâna benzer Hayâl anun içinde câna benzer Me ânîdür hat- e âr içinde Aç lm tâze güller hâr içinde Sevâd- nazmdur san sahn- cennet Terâzû vezndür ma nî k yâmet Hayâl-i beyt kasr- kâmrânî ki m sra dur iki nerdübân Hat u ma nî ki itmi â inâl k Gice em ile bulm rû enâl k Anunçün dir görüp yâr- suhandân Bulut içindedür san mâh- tâbân Hümâ olmak gerek ma nînün ad Ki beyt olm durur iki kanad Yahod nazmum arûs hat yirine Tak nm zînet içün anberîne Ne zîbâdur gör ol sâhib-cemâli Ki hatt u nokta olm zülf ü hâli Bu nice ma ni nice hatta benzer Hemân bir ka gözi kara dil-ber Ya â kdur yine bir meh-likâya

8 Ki gönlegin boyam dur karaya Güzel ma nâyile hatt- dil-âvîz Turur Gülgûn ile bir yirde ebdîz Zihî hatt u zihî ma nâ-y rû en Sanas n pehlevândur geydi cev en Hayâlün gû e-i hatdur tura Olurm mî eler arslan yata Bu nice sayd olur buna ne tedbîr Bu arslana gerekdür iki zincir Nesr lâhî bu gül-deste-i tarâvet-bah â-y çemen-i mahabbet ve bu nahl-i zerâfet-efzâ-y gül en-i hayret mahbûblar bezminün ârâyi i ve â klar meclisünün âsâyi i olup [6a] anâdil-i evk ve belâbil-i zevk temâ âs ndan hayrân ve bûy- dil-âvîzinden ser-gerdân olup âsâyi -i cân hasta ve kü âyi -i hât r beste ola Beyt Bu bâ bân- tab uma sad âferîn kim Virdi cihâna nazmum ile râygân gül Nesr Ve mercûdur ki bu lâlezâr- hayâl ve sebzezâr- makâl seyrângâh- havât r- sâhibkemâl ve temâ âgâh- zemâyir-i ehl-i hâl olup tab - âbdâr ve zihn-i cûybârlar ndan nadret-i tâze ve hadret-i bî-endâze hâs l eyleyeler Beyt Gülzâr- tab umun dirüben tâze güllerin Bir nahl ba ladum k ola âlemde yâdigâr Nesr Ve mütevakka dur ki bu re ehât- kilk-i anber-bâr ve nefehât-i hâme-i sihr-âsâr nesîm-i gülzâr ve hevâ-y ezhâr- nev-bahâr gibi cân-fezâ ve rûh-perver ve dil-gü â ve safâ-güster olup halk-i âlem hevâdâr olma la kadr u i tibâr bula Beyt Yazmadan e ârum olm durur hayrân kalem Bu perî ân sözlerümden old ser-gerdân kalem Nesr Ve meseldür ki erbâb- nazar ve ashâb- basar bu evrâk- muhattata ve bu eczâ-y muhabbataya dîde-i kabûl ile nâz r olup hatâs n slâh buyurma la uyûb n sâtir olalar. Mesnevî Gönül çekme sözünden infi âli Bilür ehl-i dil olanlar bu hâli

9 Hatâsuz olmaz imi hîç güftâr Olurm bir gülün yan nda bin hâr K t a Revânî bu nice dîvânelikdür Ki dîvân yazma a ikdâm idersin Elüne câm alup ser-ho lanurs n Hemân sen kendüni bed-nâm idersin Mesnevî lâhî senden irmezse inâyet Bu i de eylemez aklum kifâyet Beni sen ermsâr itme lâhî Ki s ndum sana ben yâ lâhî 2. TEVH D 1 Kasîde ender Tevhîd-i Bârî Te âlâ / / /.. - Cilâ-y kalb-i cihân lâ-ilâhe illa llâh Safâ-y behcet-i cân lâ-ilâhe illa llâh Lisân- hâl ile söyler rumûz- vahdetden Kaçan ki aça dehân lâ-ilâhe illa llâh 3 Felekden itdi yüce bârgâh nun çetrin Ne yirde tutd mekân lâ-ilâhe illa llâh Ne denlü var ise esrâr- âlem-i gaybî Cihânda itdi ayân lâ-ilâhe illa llâh Ne ho ç kard mu ammâ-y beyt-i dünyây Lü az-gü â-y cihân lâ-ilâhe illa llâh 6 çürdi âb- zülâl-i bekây te nelere Ne yirde k old revân lâ-ilâhe illa llâh Safâ-y meclis-i kurb u cemâl-i âhid-i kuds Huzûr- ehl-i dilân lâ-ilâhe illa llâh Mütûn- âlem-i kudsîye ho muhakk kdur Kim itdi erh ü beyân lâ-ilâhe illa llâh 9 Sürûr-bah - zemâne mübe ir-i âlem Hubûr- hûr- cinân lâ-ilâhe illa llâh

10 Görindi Ka be-i maksûd gün gibi rû en Çün old nûr-fe ân lâ-ilâhe illa llâh Bekâ-y devlet-i dünyâ vü izzet-i ukbâ Hisâr- emn ü emân lâ-ilâhe illa llâh 12 Ne pâdi âhdur ol kim berât- hükminde Yaz ld ana ni ân lâ-ilâhe illa llâh Semend-i izzete old süvâr âlemde Kime ki sund inân lâ-ilâhe illa llâh Giderdi übhelerini zemâne gönlinden Komad hîç gümân lâ-ilâhe illa llâh 15 Ziyâ-y mihr-i erî at u â - ems-i yakîn Safâ-y pîr ü cüvân lâ-ilâhe illa llâh u denlü eyledi ho -hâl halk- dünyây Kim old vird-i zebân lâ-ilâhe illa llâh Toyurd ni met-i Hakka iki cihân halk n Bu nice sufre-i hân lâ-ilâhe illa llâh 18 Revânî iki cihân ne var anî k lsa Çün açd genc-i nihân lâ-ilâhe illa llâh Mahabbetini gönülden gidermesün Allâh Çün old dilde revân lâ-ilâhe illa llâh 3- MUSAMMATLAR 3-1- Na t- Seyyid-i Mürselîn / / /.. I Dilâ cihâna nazar k l ki Hazret-i Sâni Cemî -i sun na dünyây eyledi câmi Kemâl-i kudreti âsâr dur iki âlem Aceb mi halk- cihân olsa emrine tâbi Nedür bu kasr- mukarnes nedür bu emse-i nûr Nedür bu tâk- zer-endûd- hücre-i vâsi Nedür bu kürsi-i zerrîn nedür bu tâk u revâk Nedür bu s yt ü sadâ k old âleme âyi Nedür bu tûp- mu allak nedür bu sakf- refi Ne hûb vaz lar ihdâs idüp durur vâzi

11 Kan ya hûr u kusûr u ya cennet-i a lâ Ki y u i ret içün anda yok durur mâni ki cihân anunçün müzeyyen itdi Hudâ Kim ola a a a-i nûr- Mustafâ lâmi Bahâr- gül en-i hilkat gül-i riyâz- vücûd Nigîn-i mühr-i risâlet ni ân- câme-i cûd II Ne zâtdur kim an medh ider Hudâ-y ehad erîf nâm na dirler Muhammed ü Ahmed Bahâr gülleri yüz suy n eyledi tahsîl Kaçan ki gark- arak old ol izâr ü o hadd Vücûd iki cihân halk nun ümîdi durur Sa âdet ehline olm dur i igi mesned Ne hâcedür ki gedâlar anî olur anda efâ ati kapus nda kimesneye yok red dindi lutf n ser-mâye vakt-i hâcetde Habâb gibi kalanlar cihânda s fru l-yed Kemâl-i lutf na had yok ki k ld ümmetine Egerçi er -i metîni içinde vardur had efâ atine cihân halk muntaz r el-hak Vücûd âlem-i ukbâya devlet-i sermed Celîs-i hâne-yi vahdet enîs-i hücre-i cân Mu în-i bay u gedâ pâdi âh- kevn ü mekân III erîf zât n halk itdi nûrdan Hâlik Keremler itdi ne var ise lutf na lây k Cihânda ba na gün to maz idi subhun eger Cemâli nûr na olmasa â k- sâd k Ne hulk olur bu ki halk idindi kendüye kul Ne hüsn olur bu ki Allah durur ana â k Görildi nice nice mu cizât âlemde Aceb mi cümle nebîlerden olsa ol fây k Elinde eyledi tesbîhi hurde-i ahcâr

12 Öninde berre-i biryân olup durur nât k Cemâli çihre-i islâma virdi zînet ü zîb Niteki eyledi rû en cihân yüzin ârik Cihân vücûd nun ol cân dur hakîkatde Ki hilkati anun olm d cümleden sâb k T râz- hil at-i dünyâ vü e ref-i âdem Emîr-i tâc- nübüvvet ser-âmed-i âlem IV Eyâ güzîn-i be er sana yok durur hemtâ Senün kudûmun ile buld zîneti dünyâ Kamer ki hâme-i engü tün ile akk old Berât- mu cizeye urd zer-ni ân tu râ Nübüvvetün eli Mûsây ald pençesine Egerçi âleme gösterdi ol yed-i beyzâ çürse himmeti H zra aceb mi âb- hayât Anun dirisi durur dah Hazret-i Îsâ Yem-i nübüvvete Yûnus olup durur avvâs Dür-i sa âdate zât- erîfidür deryâ Kelâm ile güher told dürc-i lâ-uhsâ Cemâli nûr na gark old burc- ev ednâ Kaçan ki medhün içün hâmeyi ele aldum Gönül sahîfesine eyledüm bun in â Mukîm-i dâr- nübüvvet müsâfir-i eflâk Hulâsa-i dü cihân u netîce-i levlâk V u dem ki zerrece nûra cihân idi muhtâc Görinmez olm idi zer-nigâr tahta-i âc Müneccim idi felek kim nücûm ahkâm n Yazard safha-i gerdûna idüp istihrâc ri di peyk-i sa âdet ki ya ni Cebrâ îl Getürdi berk gibi bir Burâk u hil at u tâc Felek ki âleme kurm d hayme-i nîlî Sütûn mihver ü mâh olm idi ana kumâc Geyindi hil at u tâc Burâka old süvâr

13 Yeti di hazrete buld metâ - kurb u revâc Ne âhid idi nübüvvet ki âr z nda anun Siyâh perçem ü pür-çîn idi eb-i mi râc Gelüp Resûli sahâbe ziyâret eylediler Niteki s dk u safâyile Ka beyi huccâc Ziyâ-y mihr-i eri at u â -i nûr- yakîn Çerâ - dîde-i islâm ü em -i hâne-i dîn VI Safâ-y vasf- cemîlünle ey güzîn-i be er Diler ki hâme yaza midhatünde bir defter Kim an zînet ide çâr yâr evsâf Çihâr gû esi tâ beytümün bula zîver Biri ki Hazret-i S ddîkdur safâs ndan Mahabbetün denizinde ol idi pâk güher Biri de Hazret-i Fârûk durur ki dünyâda bâdet eylemek idi i i güci yekser Biri de sâhib-i nûreyn Hazret-i Osmân Kim ana hilm ü hayâ old bende vü çâker Birisi Hazret-i Haydar ki Zülfekâr ile Müdâm râh- azâda ol idi ser-le ker lâhi iri e bir demde bin selâm- vedûd Müdâm bendeden evlâd u âle tâ mah er Mekîn-i taht- sa âdet sezâ-y tâc ü külâh Kerîm ü mü fik-i âlem kâs m- lutf- lâh VII Kaçan olur seni medh idebile ehl-i kemâl der çü vasf- cemîlün Hudâ-y celle celâl Bahâr- mu cizün âsâr ey Nebîyyu llâh Yemi bitürdi u dem ki dikildi hu k nihâl Cihân içinde olan mu cizâtuna had yok Bu kudreti sana virmi dür Îzed-i müte âl Diler sa âdet-i pâ-bûsun ile ola azîz Kamer ki eyledi na leynüne hilâli düvâl efa atünden umar cümle mücrim ü âsi

14 u gün ki sor la dünyâda i lenen ef âl Aceb Revânî kulunun nice ola hâli Ki h dmetinde anun var durur nice ihmâl Ne var za îf ise umar kapunda izz ü eref Ki ho görürler an gökde olma ile hilâl Safâ-y behcet-i imrûz u hâlet-i ferdâ Ümîd-i yevm-i k yâmet efî -i rûz- cezâ 3-2 Sûr-nâme - -. / / / -. - I Mesrûr k ld âlemi bu sûr- pür-sürûr Zî meclis-i erîf ü zihî âlem-i huzûr Oldur cihân arûs na zîb ü behâ viren Ki çe m bu zamânede hüsninden ola dûr Oldur cihânda gayret-i huld- berîn olan Kim hilkatinde yokdur anun zerrece kusûr Cennet havâs n unudur zînetin görüp Ölmek hayâli hât r na eylemez hutûr Kaçan buhûr eyleseler ûd u anberi Micmer asard her yanadan zülf-i în-i hûr Firdevs bâ güllerinün nahlidür bu mûm K uçma a turur anda zuhûr eyleyen tuyûr Meclis k yâmet old aya üzre geldi em Mü mîn gibi yüzinde ne var berk urursa nûr H dmet zamân geldi u g lmâna gel dinüz Zeyn eylemege meclisi R dvâna gel dinüz II Sâkî getür arâb ko hûrî kelâm n Dârü s-selâmun eyledi meclis selâm n erbet yirine ki i arâb- tahûr içer Gösterdi halka ni meti cennet ta âm n Benzer ki misk nâfesini açd her kadeh Toldurd ho koku ile âlem me âm n Her gördügine ba koyuban tolular içer

15 Meclisde gör surâhilerün iltiyâm n Kan derlere batup aya üstine ho turur H dmetde sâ arun göricek ihtimâm n Seyrâna ç kd ay ile gün çarh tam na Bu def a sohbetün göricek izdihâm n Dâyim ne y olur bu nice sohbet-i latîf Cennetde dirler idi bu i ret devâm n Cennet mi sûra eyledi erbetleri sebîl Kimi arâb- kevser içer kimi selsebîl III Bu nice sûr olur bu k yâmetdür ey felek Bir hûri ile cem ola dünyâda bir melek Gerdûn ile afak m bu yahod saçu içün Birisi al atlas u biri ye il benek Sanman ihâbdur gice bezminde görinen Güller saçard meclise gerdûn etek etek Ay ile gün getürdi iki nûrdan tabak Çarhun s mât na s a m bu bi en yemek Kan na a yirerdi her açun ol i tihâ Meclis içinde ba lamasayd an çörek Yoll yol nca kond yine sükker âleti Bekler öninde filler ile atlar yedek Çe m-i zamâne görmeye bu sûr gibi sûr Bin y l dah dönerse felekler çeküp emek Gün gibi çarha girse ne var câm- pür-ni ât Bu bezme mâh sufre durur keh-ke ân simât IV Görmi felek meger eb-i h nnâs na yarak H nnâ degül mi kâsesi içindeki afak Y lduz gibi fi ekler at ldu n görüp Seyrâna geldi cümle kevâkib be bak be bak Bu bezm içinde mâh ile gerdûn gûyiyâ Bir hûb çengidür ki aç lm boyun kulak Bu âsümâni kubbeye ba egmedi hele

16 Dâne birinç ile görinen ol ye il tabak eftâlüsini almaludur me muniyyenün Senbûse bezm içinde hemân emmelü tutak Yir yüzi told halk- cihân toyd ni mete Andan felek gedâlar alm çanak çanak Hep su yirine erbet idi anda içilen Kim gördi bun kim ola su içmege yasak Sâkî ko erbeti u mey-i ho -güvâr gör Bu sûr h dmetine iri en bahâr gör V Bezme piyâleler nice rindâne geldiler Devrân güzelleri yine meydâne geldiler Bu ara yirde devr iden tolular degül Ay u güne bu meclise seyrâne geldiler Nergisle lâle aya üstinde turamaz Gözinde anlarun yine mestâne geldiler Güller piyâle alm ele goncalar yatuk Onlar bu bezme öyle levendâne geldiler Yir öpdiler ükûfeyi görüp benef eler Hak bu ki pîr önine yetîmâne geldiler Bu sûr medhin itmede a z bir itdiler ol tâze goncalar ki gülsitâna geldiler Çeng ü rebâb söylede bezm içre mutribâ Çün arz- hâl-i âsaf- devrâna geldiler Ferhâd nâm Hazret-i pa a-y kâm-yâb Kim ehl-i fazla i igidür merci ü me âb VI Âlemde izz ü devlet ile kâmrân ola Sadr vezâretün ana dâyim müdâm ola Meydân- rezm içinde yanar od durur hemân Anunla tutu a ya nice pehlevân ola ol gün adû öninde ki ser-ke lik eyleye Hançer hilâl ana felek bozdo an ola eh devletinde âm ne var feth eylese

17 Anun ki gün gibi k l c zer-fe ân ola Nâm ü ni ân Revânîye medhün yiter hemân Nazmum arûs na umaram kim ni ân ola Vasfunda tâze nazmum Sa dî görüp didi Ya Gülsitân ola bu yahod Bostân ola Gül deste deste ola benef e demed demed ol gül enün içinde ki ol bâ bân ola Hâmem hayâl güllerinün nahl-bendidür Nazmum sevâd- hatt ile ehrün levendidür VII Âlem bu nazm- tâze ile nev-bahâr olur Rengîn sözümle rûy- zemîn lâlezâr olur Meclisde ok nursa eger tâze sözlerüm Sohbet içinde her yana güller nisâr olur Bu nice nazm olur ki cihân â k geçer Ra nâ güzel gibi ne aceb îvekâr olur Bir söz ile aç ld yine nice goncalar Gül gelmesün bu meclise kim ermsâr olur Rengîn sözümi kâse-i emse yazar felek Altun kadehde sanki mey-i ho -güvâr olur Yaz lsa vasf ha re degin olmaya tamâm Yüz bin kitâb olursa dah ihtisâr olur Evsâf- sûr öyle k yâmet yaz ld kim Mah er olunca halka bu bir yâdigâr olur Hak devletini sâhibinün eylesün mezîd Her gicesini kadr ide her bir günini îd 3-3- Mersiyeler 1 Mersiye-i Sultân Alem âh - -. / / / -. - I Tîr ü belâ vü mihnete âdem ni ân imi Dest-i zamânede bu felek bir kemân imi Çarhun zamâne ehline hükmi revân geçer Zîrâ berât na güne altun ni ân imi

18 ekl-i hilâl kim görinür burc- çarhdan Ahvâl-i âlemi dimege bir zebân imi Bu çarh- pür-sitâre ki gevher-fürû dur Bâzâr kon anun ile sûd ziyân imi Bir tâb-hânedür felek-i lâciverd-nak Bir iki üç gün anda ki i mihmân imi Ol gülsitân- lutf u sa âdet kan görün Kim gözya anun içün âb- revân imi Bir ejdehâ durur ne umarsuz bu çarhdan Kavs-i kuzah ki görinür ana dehân imi Bârî y k lsa çarh bozulsa bu bârgâh Gün to masayd âleme görinmeseydi mâh II Niçün yüzini yirlere urur ki âfitâb Ya kara yaslu gibi nice ya döker sehâb Gök câmesini mâh niçün egnine alur Ya ak ridâs n niye atar yire ihâb N olm ki pâre pâre ider kendüzini hat Kana neden boyad yüzin safha-i kitâb Bâ is ne hayret ile salar serv ba n Mûcib nedür ki suya atar tâc n habâb Hikmet nedür ki bülbül ider dâyimâ figân Bu nice s r durur ki giyer karalar urâb Mutrib eliyle çeng niye saç n yolar Def gögsini dögüp ne içün iniler rebâb Dîvâneve bu halk nice döginüp yürür Niçün figân ü zâri k lurlar ya eyh ü âb eb ald egnine yine kara libâs n eh-zâdenün meger tutar ol dah yas n III Mâtem tutup durur ana serv-i revân dah Ba r nda ba olupdur anun â iyân dah Dîvâne old ta lar ile döginüp yürür Ba açuk yal n ayak âb- revân dah

19 Çün ser-firâz olmad ol serv-i saltanat Çâk eylesün yakay gül-i gülsitân dah Old çü yir yüzinde bunun gibi hâdise Kan a lama a ba lad halk- cihân dah Bârân degül durur yire gökden revân olan Tükürdi âlemün yüzine âsümân dah K ld k l ç bu hâtem içün câmesin siyâh Boyn n egdi gördi bu hâli kemân dah Tîri atun yabana vü elden k l c kon Topra a dü di çünki eh-i kâmrân dah eh-zâde-i yegâne Alem âha hayf ü âh Ol server-i zamâneye ol âha hayf ü âh IV Tesbîh idüp habâb geçürsin ko cûybâr K lsun du ây rûh na el kaldurup çenâr Ben dimezem ki öldi vü gitdi zamâneden Bir genc idi ki gizledi hâk içre rûzgâr Ta üzre sanmanuz görinenler bulut durur Bir kara çul alup durur eginine kûhsâr im ek degül durur görinen bang-i ra d ile Bir odlu âh dur felegün k olm â ikâr Yan nda kullar karalar sar nup durur Gülzâr- lutf çevresi olm benef ezâr Sayyâd- çarh yine nice hîle itdi kim Devlet azenferini bu dehr eyledi ikâr Ol ehriyâre hayf ki dah cüvân idi Devlet hümâs na kapus â iyân idi V Ya Rabbi rûh- pâkine cennet makâm ola Hem-sohbeti Resûl aleyhi s-selâm ola R dvân ü hûr hem-dem-i yâri olup müdâm Kevser arâb n içe y müdâm ola Her gû esini seyr ide gülzâr- cennetün Her yana âh- tûbi gibi ho -h râm ola

20 Dünyâda hükmi nâfiz idi halk- âleme Cennetde hûriler dah emrine râm ola Vakt old kim Revânî ehe idesin du â Sözi inen uzatma ki hayrü l-kelâm ola Söyündiyise bâd- fenâdan o em -i lutf ol âfitâb- burc- kerem müstedâm ola Tolund y sa kevkeb-i burc- eref bu dem Devlet göginde mihr-i sehâ ber-devâm ola Dünyâya ey gönül ide mi âfil i timâd Dârây anma Kisriyi ko kan Keykubâd 2 Mersiye-i Sultân Mahmûd / / /.. - I Olma dünyâya sen ey hâce inende mâyil Gözün aç ibret ile eyle nazar hey âk l Nakdüni virme bu çarhun ye il altunlus na Köhnemi dür boyanurs n sak n olma âfil Sen ceres gibi figân eylemegi terk itme Çün fenâ menziline ba lanur âhir mahmil Yollar üstinde güne gibi yüzün hâk eyle Âsümân tâ ki kura haymeni menzil menzil Giceler yan u yak l yumma gözün bîdâr ol em ve olma a istersen eger rû en-dil Ta basup ba runa dü aya a kûh misâl Tâ ki ser-çe me-i maksûda olas n vâs l Çünki dâs- meh- nevle biçilür ömr ekini Mezra - sebz-i felekden ki iye ne hâs l Yok durur çünki cihân içre dilâ hîç huzûr Devlete âk l olan olmaya hergiz ma rûr II Dûd- âh ile cihân yüzî olup yine siyâh Görinür hâme devât ile bana sûret-i âh Ferz gibi felek-i kej-revün oyunlar çok Her kimi tahta geçürdi didi âhir ana âh

21 Kemerinden yap up sâye gibi yire çalar Gün gibi ba na urm ken anun tâc u külâh Câm- fa fûriyi çarh almasun art k eline em -i kâfûriyi hergiz dah yakmasun mâh Ba açuk yal n ayak ta a dü er nergisvâr Dîde-i ibret ile âleme kim k lsa nigâh Gül kimün yana dur lâle kimün çihresidür Diye bir bir sorana hâl diliyile giyâh Pehlevânken nicenün yire getürdi pü ti Kü t-gîr-i felek olmaz ki iye pü t u penâh Yansun odlara güne göklere boyansun dûd Kan ol âh- felek-mertebe Sultân Mahmûd III Tâc ü taht koyuban ideli ukbâya sefer Tî kara geyüben iki büküldi hançer Âlemün gözi a arm durur a lamakdan Merkadi üstine sanman ki kur ld çâder Yüregin pâreledi hasretine döyemeyüp Böyle âhen-dil iken âh gam ndan se per Kan ol eh ki s mât nda felek çîniyidi Cûy- kadrinde güne olm idi nîlüfer Tayyib ahlak y çün anber-i ter geydi siyâh Bezm-i garrâs içün odlara yand micmer Var ise her sözi bir dürr idi tab ummân Ki k târ ile nice çekilür idi cevher Urd çün ömri berât na ecel tu râs n Yüzi a lar kalemün hîç aç lmaz defter Çe m-i eh-zâdeye çün irdi bu dem hâb- ecel Erisün em -i eb-efrûz ko yansun mi al IV Devlet at ndan inüp ol eh-i Cem îd-ni ân K ld tâbût bu dem kendüzine taht- revân Gül en-i saltanatun serv-i gül-endâm y d Servve anun içün eyledi hâk içre mekân

22 S d ol dürr-i girân-mâyeyi çün seng-i ecel Ac yup yüzine urd kef-i bî- add ummân Görmeyelden o ehün meclis-i rûh-efzâs n Kana boyand kadeh em ler old giryân Göge boyatsa nola câmesini mâh- münîr Güne ün tutsa ne var yüzini gamdan yerekan Gû e-i çarhda sanman ki afakdur görinen A lamakdan felegün gözine oturm kan Hicrine döyemeyüp çekdi elif gögsine tîr Hasret ü derdiyile kaddini nûn itdi kemân A lama ile k z l kana boyand sancak Kendüyi pâreledi katlan mad bayrak V Ya lâhî dilegüm bu k ola cennetde mukîm Lutf u ihsânun ile ana ire nâz ü na îm Rahm idüp merhamet it ol ehe kim bendendür Çünki yok sencileyin bir dah Rahmân u Rahîm Nûnve gû e-i adnünde nola tutsa vatan Rahmetün içre karâr itse ne var niteki mîm Rahmetün nûr na gün gibi olup müsta rak Türbesinde tura kandîl-s fat çarh- azîm Âhiretde kerem-i hân Revânî çokdur Dâr- dünyâda anunçün dinür Allâh kerîm Cennet ehli aras nda an muhtâr eyle Virmi idün ana çün lutf u kerem tab - selîm Çün sefer itdi bekâ mülkine ol dünyâdan âh devletle ola taht- hayât üzre mukîm eh-i hûr îd-ni ân husrev-i gerdûn- azamet Tura ba nda anun gün gibi tâc- devlet 3-4- Murabba / /.. - -/.. - I Der-i mey-hânede ey dil yüzümüz hâk idelüm Jeng-i gamdan varalum âyinemüz pâk idelüm rdi çün mevsim-i gül kendümüz idrâk idelüm

23 Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm II Niçe bir sûfilenüp niçe hicâb eyleyelüm Goncave bezm-i meye yine itâb eyleyelüm H rka vü tâc bu gün rehn-i arâb eyleyelüm Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm III Her nemüz var ise nergis gibi döküp saçalum Hâb- aflet niçe bir biz de gözümüz açalum Gül gibi yâri alup yine ehirden kaçalum Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm IV Çünki varmaz bilürüz sohbet-i gül bir aya Hey k yâmet bu güni komayalum ferdâya Gün gibi virmeyelüm bir kadehi dünyâya Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm V Câm- Cem k ssas n ko ki geçenden geçelüm âhid-i y a yine bir iki hil ât biçelüm Germ olup mekri arâb yla enezler içelüm Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm VI Ruh- sâkî yine aç ld k z l güller ile ster ol kim bizi söyle düre bülbüller ile çelüm câm- meyi tâze karanfüller ile Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm VII Görme a yâruna a kar gözi toluy mahal At ba n çekerek hây güzel hây güzel çelüm biz de Revânî diyelüm i r ü gazel Mest-i lâ-ya k l olalum yakalar çâk idelüm / / / -. - I Çün mübârek makdemin izzile basd ber-zemîn Na line re k eyledi çarh- heftümîn Rahmete irse aceb mi evvelîn ü âhirîn Mustafâ mâ câe illâ rahmeten li l- âlemîn II Hil at-i levlâk ile te rîf idüp zât n Hüdâ Gâh Yâ-Sînde tavsîf old ol gâh Tâ-Hâ Âleme hezâr hezârân talebdür bu sadâ

24 Mustafâ mâ câe illâ rahmeten li l- âlemîn III Sûre-i Ve l-leyl mü gîn zülfüni takrîr ider Ve d-duhâ nûr cemâlün erhini tefsîr ider Andelîb-i bâ - kuds i bu sözi takrîr ider Mustafâ mâ câe illâ rahmeten li l- âlemîn IV Pî vâ-y enbiyâ vü evliyâdur ol resûl Old kevneyn ol vücûda gelmegile pür-vüsûl.. [Mustafâ mâ câe illâ rahmeten li l- âlemîn] Tahmis / / / -. - A z açma söze sâz nda hezâr olmay cak Varak- gül-rû gelüp bezme nisâr olmay cak Sana ol serv-i hevâ-bah kenâr olmay cak Lâleve alma ele sâ ar yâr olmay cak K lma sohbet hevesin tâze bahâr olmay cak Ger aya üzre gele evkile bir dem mey-i nâb Sâkî de dil-ber olup iç diyü eylerse hitâb Viresin sâkîye bu beytile ol demde cevâb Didi bir pîr bana içme güzellerle arâb Her dolu ba na bir bûs u kenâr olmay cak Künc-i mey-hânede lâ-ya k l olup içmeyeyin Meclis-i zühd-i ibâdât koyup geçmeyeyin Vir zühdin dirse sûfî ger geçmeyeyin Zâhidâ tevbeler olsun dah mey içmeyeyin Sâki bir gonca-dehen lâle- izâr olmay cak erha erha tenini açmal dur ol ki inün Serv-i cismini kesüp biçmelidür ol ki inün Demini bezme döküp içmelidür ol ki inün Kan n içmelüdür mey yirine ol ki inün Heves-i sohbet ide sâki nigâr olmay cak Âr z u zülfini arz eyleyeli bun nigâr Eyledi tûl-i emellerle aceb ber-efkâr Aklum ba dan alup eyledi zâr u nâ-çâr Yâr gönlümde Revânî komad sabr u karâr  k olan nic ider sabr ü karâr olmay cak

25 KAS DELER KAS DELER / / / -. - Kasîde der- Medh-i Sultân Selîm Çekdi seher livâ-y zer-endûd âfitâb Dü di sitâre le keri içine zt râb Hindû-y eb b rakd murassa kabâs n Çün tîg-i zer-ni ân ele ald âfitâb 3 Bu lâciverdi kal a kapus n k l çlayup Yünler sok nd ba na mihr-i cihân-tâb Zerrîn kürsi kond ehen âh- Rûm içün Kuruld çün bu hayme-i e mîh u nüh t nâb La l ile zeyn olal bu âhenîn kafes ol âbgûn sadefde görinmez dür-i ho -âb 6 ahbâz- mihri ald ele bâzdâr- subh Gördügi gibi uçd yirinden eb-i urâb Bir bir sitâre kebkini sayd eylese ne var Çün zeng-i zerdür ana güne çarhdur ukâb A z ndan od saçard seher ejdehâ-yi Rûm Hind ehli eylese ne aceb andan ictinâb 9 El-hakk harâc- Rûm deger zerger-i sabâh Bu hâtem-i zebercede takdu la l-i nâb Gülgûni dest-mâline bu bâ bân- çarh Toldurd ak gülleri deni ürdi bî-hisâb Altun kilindiri güne ün tâk- çarhdan Dü di döküldi bezm-i cihânda arâb- nâb 12 Germ old câm- mihri ele aluban seher Gözine geldi bu felegün bir kadeh arâb Me âtavâr âyinesine cilâ virüp Ald eline âne-i zerrîn âfitâb

26 Bu zerreler degül görinen nev- arûs- dehr Saçd yüzine î e-i hûr îdle key gül-âb 15 Zerrîn kutâs takd güne h nk-i çarha kim Ola süvâr kadr-i eh-i mâlikü r-rikâb âh- bülend-mertebe Sultân Selîm kim Oldur sitâre-mevkib ü oldur felek-cenâb Altun kalemle vasf- cemîlin yazar güne Old seher anunçün ana safha-i kitâb 18 Genc-i zamîri toptoludur gevher-i hüner Gerdûn- fikretinde to ar ahter-i savâb zzet aceb mi dergehüne itse ilticâ Kapunda old devlete ey âh feth-i bâb Saff- adûy ta ne-i nîzen durur bozan blîs le kerin nitekim dâ dur ihâb 21 Rây- cihân-gü ân ile ma mûr mülk ü dîn Küfrün diyâr tîgün ile dâyimâ harâb Hasmun olur ise pîl-ten ü îr-dil dah ol mâr- nîzen ider an tu me-i kilâb Ordu-y kadrün içre felek haymedür ana Mücevher sütûn ü müzzehheb ke tî durur t nâb 24 Hûn- adûda gark gören na l-i esbüni Ebrû-y nev- arûs- zaferde sanur h dâb Kadr ile ba göklere iri e gün gibi Her kim ki âsitânuna eylerse intisâb Her demde tâze olsa nola bostân- feth Âb- revân tî i durur ba lar ki habâb 27 Kasrun yan nda ekl-i felek hey et-i zühal San beyt-i ankebûta dola m durur zübâb Devründe nâle idici yokdur meger ki ra d Ahdünde kalmad gözi ya lu meger sehâb Cûdunla halka ol kadar old nasîb mâl Kim her gedâ cihânda ehâ old zü-nisâb 30 Dâyim hayâl-i devletün eyler bu çarh- pîr Mer ûb olur cihânda belî âlem-i ebâb

27 Her bir harâbeyi arasan tolu genc-i zer Yer yok ki devletünde ana diyevüz harâb Sâcid kapunda çarh- kühen baht- nev müdâm Sürer yüzini Ka be i igine eyh ü âb 33 Ashâb- fazla zât- erîfün durur me âl Erbâb- dâni e i igün merci ü me âb tdi me âni lafz- bedî ünle iktirân K ld me âli câh- refî ünle iktirâb Mecmû a- zamânede bu i ri yazma a Bezmünde düzdi m star kânûn ile rebâb 36 Vakt old y a sun berü sâkî arâb- nâb Çengün sadâs na kulak urm yine habâb Hicründe mâh ile felege eylesem nazar Ba umda sanuram ki döner seng-i âsiyâb Ol eh-süvâr n aya n öpmege yok mecâl Ola meger ki halka-i dîdem ana rikâb 39 Cevr ile y kma gönlümi ey pâdi âh- hüsn Begler çü kendi memleketin eylemez harâb Kûyun içinde bana ikâb itmesün rakîb Cennetde çünki olmaz imi kimseye azâb evk-i lebün durur dili küstâh eyleyen Olur arâb içme ile ki i bî-hicâb 42 Gû ur Revânî bendenün ey eh kelâm na Kim silk-i nazma düzdi nice lü lü-i ho âb Rengîn sözüme eyler isen nola i tibâr ehler kat nda çünki bulur kadri la l-i nâb Bu nev- arûs- nazma ne var perde olsa hat Gâyet güzel olan ur nur yüzine nikâb 45 ehr içi M sra döndi sözüm kand y la kim ekker-fürû olanlara iri di zt râb Nice ki bu hisâr k l c ile feth idüp Kalkan ile üle dire altun âfitâb Tî -i cihân-gü âna mutî ola âsümân

28 Gün gibi ha re dek olas n âh- kâm-yâb / / / -. Kasîde der-medh-i Sultân Selîm Dil ki verini k ld yine bir nigâr feth Old güne le sanki bu nîlî hisâr feth Mesrûr iden güzelleri gönüller almadur ehler tabî at nda komaz inkisâr feth 3 Ald gönül vilâyetini kâküliyle yâr Her yiri k ld sanki eh-i tâcdâr feth Gamgîn gönülleri nefes-i mü gbâr açar Eyler k lâ -i gonceyi bâd- bahâr feth Dil mülkin ald gamzeleri darb- tî ile M sr nitekim eyledi ol ehriyâr feth 6 Sâhib-k rân Hazret-i Sultân Selîm kim Nâm- erîfiyile olur nâmdâr feth Rûma zamîme old diyâr- Arab bugün Kapunda eksük olmaya leyl ü nehâr feth Mekke Medîne M sr ile âm old hep senün Bir y lda kime old müyesser bu çâr feth 9 Tutsun cihân gün gibi tî ile pâdi âh Dünyây eylesün alem-i zer-nigâr feth Meydân- rezm içinde bugün pehlevân iken Ser-pençe-i alemlerüne destyâr feth Kalkan yüzin dürüp yine ka n çatar kemân Eglendügine çünkim ider i tizâr feth 12 Tîrünle tî ün ana ehâ kol kanat olur ehbâzdur ki buldu n ider ikâr feth Bin y l dah dönerse bu gerdûn- bî-ni ân Her günde olur itse hezârân hezâr feth Bu feth denlü olmaya cem olsa bir yere Budur zamânede an lan yâdigâr feth 15 Kanda görürdi âhid-i nusret yüzin eger Tîgünle olmasayd ger âyînedâr feth

29 Çok pâdi âh feth ü zafer bî-karâr ider Hikmet nedür kapunda tutupdur karâr feth Nû eyle câm- nusreti s hhatler ile kim Rezmünde ola sâki-i lâle- izâr feth 18 Bu kanlu ba lar ile cihân lâlezâr olup Sahrâ-y rezmi itdi yine nev-bahâr feth Gün gibi tûp saltanatun a d göklere Dünyây k ld çün eh-i gerdûn-vakâr feth Dâmân- çarh sîm kevâkible toldurup ster atun aya na ide nisâr feth 21 Görinmez olm idi perî îvesin tutup Halk aras nda imdi yürür â ikâr feth Fikr-i latîfün ile bulur nusret imtiyâz Zât- erîfün ile ider iftihâr feth Ra nâ güzel gibi tonanupdur zamânede Tak nd medhün ile dür-i âhvâr feth 24 Bir feth-nâme yazd Revânî kulun yine Kim anun ile told yemîn ü yesâr feth Âvâze sald âleme bu nazm- dil-pezîr Told sadâ-y dil-ke ile her diyâr feth Tâ rezm-i tî vire cihân bezmine nizâm Tâ azm-i le ker ile ola pâyidâr feth 27 Her gün ba na bir yeni feth-i azîm olup Yazsun cihân sahîfesine rûzgâr feth / / /-. Kasîde der- Medh-i Sultân Selîm Iyd- adhâdur bugün u âkdur eydâ-y yd On ya ar mahbûba benzer gurre-i garrâ-y yd Devr-i hüsninde leb-i meygûn na eydâ gönül Rind kim bayram güni içse olur rüsvâ-y yd 3 Bir melek sûretlüyi sâkî idüp içmek gerek Ar kandîli çün olm sâ ar- sahbâ-y yd

30 Her taraf mey sohbeti her gû ede âvâz- çeng Sald âlem içine bu fitne vü av ây yd Iydda her bir güzel h nnâlam sanman elin Gösterür Mûsî gibi halka yed-i beyzây yd 6 Leblerün senbûsesinden lutf idüp bir bûse vir Dostum dirler inen îrîn olur halvâ-y yd Hân- vasl ndan temennâ itse â klar nola Pâdi ehler i igine ço olur ya mâ-y yd Pâdi âh- heft-ki ver Hazret-i Sultân Selîm Matbah- hân y la konuklad dünyây yd 9 Kullarunla merhabâ itmezdi urup hâke yüz Benden olmak olmasayd maksad- aksâ-y yd Hil at- ihsân ile tonatm idi âlemi Kande bulurd bu denlü câme-i dîbây yd ri imez perçem-i tû unla nusret yd na Ger eb-i yeldâ olursa zülf-i anber-sâ-y yd 12 Nevbet-i âhî çalar hergün kapunda âsümân Yollarun üstinde âhâ ebrdür sakkâ-y yd Her kulun dârât ile sohbet kurup bezm eylese Destine câm- Cem alm sanuram Dârâ-y yd Meclisünde görinen yir yir degül zerrîn kadeh Nergis ü güllerle zeyn olm yine sahrâ-y yd 15 Abd eklinde yaz lur kanda tahrîr itseler Âsitânunda kul olmakdur meger sevdâ-y yd Nây inler def döginür gayretinden her seher Sohbetünde her kaçan kim çal nur e tâ-y yd Le ker-i küffâr ile cengün dügün bayramdur Hûn- a dâdan durur âzîlere h nnâ-y yd 18 Zeyn iden sohbet esâs n surâhîdür bugün Iy u i ret kasr n yapm durur bennâ-y yd i r-i îrînün okur imdi Revânî hûblar Her güzel olm yine tûtî-i ekker-hâ-y yd Medh-i âh ile güzel ögmek durur ancak hüner Hât r- â irde hergiz yok durur pervâ-y yd

31 21 Devletünde pâdi âhum altun üsküfler geyüp Old her meh-pâre bir mihr-i cihân-ârâ-y yd Ba na sancak çeker hûr îd-i âlem-tâbdan Pâdi âh- Rûmdan alm meger tu rây yd Hükmine âlem mutî ola cihânun halk râm Nâmesinde ok dum gördüm budur in â-y yd / / / -. Kasîde der-medh-i Sultân Bâyezîd Gülzâr nak idüp yine nakkâ - rûzgâr Gûyâ nigâr-hâne-i gayb old â ikâr Altunlu k l kalemle muharrir gibi güne Gülgûnî emsesini gülün itdi zer-figâr 3 Bir ta la lden biri yâkûtdan yine Mi mâr- bâ yapd güle goncadan hisâr Sultân- gülden alma içün cebr ile an Ya durd ana tûp u tüfeng ebr-i nev-bahâr Âlem dimâ old mu attar nesîmden Açd çemende gonca meger nâfe-i Tatar 6 Ta lîm-hâne old gülistân bu demde kim Gül tablalardur anda gazel-hân durur hezâr Nergis ki tutd dâyire-i sâk- ar ar Halhâl- zer tak nd aya na sanki yâr San servler turuban aya üzre ok atar F nduklar old goncalar u tîr old hâr 9 Gül sohbetine da vet ider i ret ehlini El saldu çemende budur dem-be-dem çenâr Devlet anun bu demde ki y ide yâr ile Mihnet anun ki olmaya yan nda bir nigâr Sûfî safâ-y hât r ise zühdden araz Su gibi eyle gû e-i gülzâr ihtiyâr 12 Mescid kenâr- sebze vü tesbîh zülf-i çeng Kandîl câm- bâde vü mihrâb rûy- yâr

32 Ey dil çemende gonca dehenlerle hem-dem ol Gül mevsiminde olma sabâ gibi bî-karâr Gül gibi kâr u bârun câm- arâba vir Kesb-i safâ-y bât n idüp âbgînevâr 15 Elden koma piyâleyi nergis gibi müdâm Cur a-fe ânl k eyle ki bezm ola lâlezâr Bir y k l ki re k ide dâyim ana felek Bir meclis eyle kim kala hayretde rûzgâr Gûyâ k yâmet old bahâr ile kâyinât Hak ehli geldi cümle vücûda tutup karâr 18 A râf görmek ister isen bâ a gel seher Uçma a girmek ister isen gülsitâna var Gül soy nup nesîme ba lad câmesin Mu t lad ol ki bâ a gelür diyü ehriyâr Bülbül zebân- hâl ile bu hûb matla Gül meclisinde dâyim okur ider âh ü zâr 21 Aks-i ruhunla çe müm eyâ serv-i gül-firâz Bir gül durur ki tutd anun çevresini hâr Gülgûn haddine yara ur gördi zeyn idüp Asd siyeh fotâs n ana zülf-i mü gbâr Sultân- mülk-i derd ü belâ olmasa gönül Sînemde tâze dâg ile olmazd tâcdâr 24 Göz ya mâcerâs n arz itmege sana Yazdum kapunda surh ile bir beyt-i âbdâr Yolunda hâk çokdan olurdum ben ey sanem Korkum budur ki hât runa iri e ubâr Nâlemden i idüp bana zulm ü itâbun Gözi ya n döker sanemâ ac yup bihâr 27 Nâ-geh i ide zârum cevrüni az k l Ol âh- berr ü bahr Süleymân- rûzgâr eh Bâyezîd husrev-i gâzî ki tî idür Ye cûc-i küfrün üzre olan sedd-i üstüvâr Ey gül enine evketünün ak güli kamer Vey bâ - devletine felekler benef ezâr

33 30 Semt-i r zâs ahtere olm durur mesîr Kutb- murâd n idinüpdür felek medâr Ser-defter-i celâlet ü fihrist-i ihti âm Dîbâce-i sa âdet ü târîh-i iftihâr Sa y- belî i nüsha-i takdîr-i âsümân Avn-i cemîli sûret-i te yîd-i Girdgâr 33 Hulk- azîmi zînet-i pirâye-i kerem Zât- erîfi mâye-i ser-mâye-i vakâr K lma a sengsâr adûs n zamânede Ta larla dâmenini pür eyledi kûhsâr Tî yla her yanada perâkendedür adû Seyl ile hâr u has olur elbette târmâr 36 Âb- sehâ-y cûd ile tâze her taraf Ho -bû nesîm-i nâfe-i hulk ile her diyâr Benzetme at na l na ey dil hilâli sen Tâ ki kimesne i ide yirün kula var Revnak bulursa rây- erîfiyle nola çarh K encümden old içi anun cümle zer-nigâr 39 Meyl itmeseydi sana felek üzre mihr ü meh Keff-i terâzu gibi iderlerdi sengsâr Tîrün ki k ld dü menünün sînesin vatan Hâk-i siyehde mâr durur k eyledi karâr Adlünledür umûr- ümem cümle muntazam Lutfunladur esâs- kerem imdi pâydâr 42 Her dürc-i dil ki olmaya medhün düriyle pür Seng-i havâdis ile irer ana inkisâr Miftâh- hâme ile ma âni hazâ inin Açdum ki hâk-i pâyüne dürler idem nisâr Sandûk- sîne toptolu medhün cevâhiri Arz eylesem sana nola ey âh- kâmkâr 45 Rengîn gazellerüm ki mey-i nâba ta n ider Sâ ar devât u hâmem olupdur arâbvâr Bu bezm-i cân-fezâya gelen mest olur müdâm

34 Bu zîneti gören olur elbette ermsâr Çünkim Revânî bülbülidür bâ - medhünün Gülzâr- dergehünde nola tuta ger karâr 48 Od urd nazmum âte i bâ - zamâneye Sanman çemende lâleler olm dur â ikâr Erbâb- fazl eyledi tahsîn bu nazmuma nsâf ehline yara ur k ola hak-güzâr Tâ kim bahâr mûcib-i y u tarab ola Tâ kim el üstine tut la câm- ho -güvâr 51 Gülzâr- devletünde aç lsun gül-i murâd Virsün ümîd ü baht u sa âdet nihâli bâr 5 - Kasîde der-medh-i Yahyâ Pa a Bu ne ferruh-dem bu nice yd- ferah-efzâ olur Bu ne ho sâ at bu nice gurre-i garrâ olur Geldi bir yd- mübârek irdi bir vakt-i erîf Kim güzellerle cihânun tal at zîbâ olur 3 Çün görindi âhid-i yd- hilâl-ebrû yine Tâbi -i nûr- cemâlinden cihân ra nâ olur Iyd olm dur bu dem taht- çemende pâdi âh Gâlibâ hükminde anun mâh- nev tu râ olur Ya kula küpelü bir bendesidür âsafun Kim anun egninde dâyim hil at-i dîbâ olur 6 Hazret-i Pa a vezîr-i mu teber Yahyâ k anun Dâyimâ rây- erîfi zînet-i dünyâ olur Âsafâ deryâ olur bir katreye k lsan nazar Himmet itsen zerreye mihr-i cihân-ârâ olur Lutf idüp hâk-i hakîrün yüzine bassan kadem Kadr ü k ymet buluban gerdûn gibi a lâ olur 9 Kasr- kadrün sakf- gerdûndan yüce olm durur Kim ana imden gerü cârûb-ke tûbâ olur Bâd- hulkun âte ün üstinden eylerse güzer Lâleler zâhir olup anda gül-i hamrâ olur

35 Nev- arûs- fethe tîgün oldu yçün âyine Hûn- a dâ atunun aya na h nnâ olur 12 Bu ne kudretdür aceb tîr ü kemânun dü mene Ceng içinde k z rup her biri ejderhâ olur Nâfe-i hulkunun iri se zemîne emmesi Kara topra iken ol dem anber-i sârâ olur ol afak kim görinür sahn- felekde her gice Kadrünün fânûs içün k rm z vâlâ olur 15 Câme-i kadrün içün gerdûn ye il atlas durur Kim anun üstinde gün altunlu bir tam a olur Gül en-i vasf nda bülbül sad hezerândur velî Bu Revânî gibi sanma mürg-i ho -âvâ olur Ol ne bülbüldür k anun rengîn edâs çok durur Var ise medhün gülinden böyle ol eydâ olur 18 ekkeristân nda medhünün ya bir tûti durur Kim senün âyîne-i medhün ile gûyâ olur Midhatünde dir görenler nazm- garrâm benüm Bu ne garrâ i r olur ü bu ne ho in â olur Hazret-i Mûsâ gibi hâmem olup mu ciz-nümâ Nâme-i i rüm ana gûyâ yed-i beyzâ olur 21 igünden devlet-i izz ü sa âdet gitmesün Âlem içre nitekim bu günbed-i hadrâ olur / / /.. - Kasîde der-medh-i Süleymân Beg To d bir mâh-likâ burc- sa âdetde seher Ki hacîl ruhlar nûr ndan anun ems ü kamer Âlem-i gaybdan irdi çü Mehemmed Çelebi Buld zât yla anun mülk-i ehâdet zîver 3 Büyüdükçe nice îrîn kelâm olmaya kim Dâyesi ehd diyü a z na anun ekker ezer Gördügi gibi o nâzük püseri gehvâre Sevüben cân gibi evk ile ba r na çeker

36 Bulsa ol t fl ile gehvâre nola izz ü eref Kadri artar sadefin olsa içi dürr ü güher 6 Atlas- çarh anun san be igi örtüsidür Zeyn içün emse-i zerrînleridür ems ü kamer Be igi zînetini itmek içün çarh- felek K ld yüz yasdu hûr îdi hilâli çenber Tak lupdur yine gehvâresine boncuklar Old san mâh- cihân-tâba mukârin ülker 9 Çe m-i bed irmemege ana buhûr itdi felek Ki sipendine nücûmun güne olm ahker Gerçi bir t fl durur pîr-i hired gibi velî Al maz zerrece a z ndan anun kimse haber Ben bu fikr içre iken gönlüme iri di sürûr Okudum evk ile bu matla k ldum ezber 12 Girye k lmaz bu gözüm yüzüne k ldukça nazar A lamaz t fl olan âyine görse ekser Leb-i îrînüne gönlüm nice meyl eylemesün T fl olan mâyil olur kanda ki görse eker Nev-resîde oldu çün âhuma bakmaz dildâr Oddan t f l olan k lmaz m hîç hazer 15 Pîrlikde bu gönül o lan oyunca olup Neyleyem gördügi dil-berleri cân ile sever Sâki gül mevsimidür bâde-i gül-reng içelüm Gam elinden nice bir hât r- ât rda keder Devlet el virdi niçün câm ele almayavuz Bu ferahdan ki külâh n göge atd kamer 18 Vakt-i y old bu dem sâz ele al mutrib Gülbün-i baht anun verdi yine gonca-i ter Gül en-i lutf u kerem ya ni Süleymân Beg anun Menzil-i kadri içün çarh olupdur çâder Old mahkûm bu dem hükm-i erîfine kazâ Old me mûr yine emr-i erîfine kader 21 Zât n ekmel okurlar görüp erbâb- kemâl Kîmiyâ dirler aya toz na ehl-i nazar

37 Ha meti old bu dem mülk-i cihân cismine cân Fikreti akl gözine görinür nûr- basar Sufre-i lutf içün çarh ye il çînîdür Bezm-i kadrinde olupdur güne altun sâ ar 24 zzeti gül eninün ak güli mâh- münîr Kadrinün cûy kenâr nda sühâ nîlüfer Hasm nun mülkin oda urma içün hâkim-i dehr Tâs- gerdûna kom yine afakdan âzer Ger hazarda olas n devlet ola hem-sâyen Eylesen azm-i sefer hem-reh ola feth ü zafer 27 Sefer itsen k la uzdur sana her gün hûr îd Giceler gözcün olur subh ol nca ahter Keff-i kadründe durur ems-i müzehheb kalkan Kabza-i kudretüne mâh- nev olm hançer imdi sarrâf- suhan tab - erîfündür kim Dâyimâ bir söz ile gevheri ermende ider 30 igünden nola gitmezse Revânî benden Kullarundur ne kadar var ise hep ehl-i hüner Nice kim mehd-i felekde ola etfal-i nücûm Nice kim dâye ola her birine ems ü kamer Goncalardan pür olup gül enünün etrâf Ömrünün bâ ola ha re degin tâze vü ter / / /.. Kasîde der- Medh-i Sultân Mahmûd âh Sepîde-dem ki bir araya geldi zulmet ü nûr San asd boyn na mü gîn külâlesin bir hûr Belürdi zulmet-i ebden dem-i seherde güne Sevâd- dîde-i ehl-i basarda nite ki nûr 3 Görindi tâk- zeberced belürdi emse-i zer Dürildi yine serâ-perde-i eb-i deycûr Nisâr- çetr-i ehen âh- Rûm k ld felek Ne denlü var ise destinde lü lü -yi men ûr

38 Zamâne tan degül alsa eline sâ ar- zer Aç ld çün hum- fîrûzefâm- pür-engûr 6 Bu çarh tâs na gerdûnun od koyup hûr îd Zamâne bezmine eb itdi anberîni buhûr Meger ki old felek bâzdâr- eh-zâde Ki mihr c l - zerrîn sabâhdur sunkur Nihâl-i bâ - sa âdet eh-i zamân Mahmûd Ki sâyesinde cihân halk cümleten mesrûr 9 Refî himmetidür fark- devlete efser erîf hât r dur genc-i izzete gencûr Hevâ-y bezm-i latîfi nesîm-i sâhat-i huld G rîv-i merkeb-i azmi nehîb-i nefha-i sûr Aceb mi bezmine cennet disem çü var anda Na îm-i ravza-i huld u nesîm-i turra-i hûr 12 u denlü buld zamân nda zühd revnak kim Ridây boyn na tak nd nergis-i mahmûr Müdâm kan n içerler meyün zihî insâf Hicâza eyledi âhenk âferîn tanbûr Olup durur yine h munla lutfuna mazhar Ki nî ü nû a kom dur i in kamu zenbûr 15 Kula küpeli bir yâr- sîm-ten gibidür Kaçan ki zeyn ola tu râ-y âh ile men ûr Yâ saru saçlu semen yüzlü bir güzeldür kim Cihânda hüsn ü cemâl ile gün gibi me hûr Kaçan ki rezme ç ka ol eh-i felek-rif at Kemân kavs-i kuzah oklar na çarh kubûr 18 u denlü virdi cihâna karâr tî ün kim Zemîn arkas üstine yatup itdi huzûr Gönül mi var ki ola ukde ahd-i adlinde Cihânda hîç görinmez meger dil-i engûr Ne âhdur kim anun kem gedâs dur Husrev Ki çînisini getürmekle fahr ider fa fûr 21 Du â-y devleti gitmez müdâm gönlümden Egerçi imdi bu matla dilümdedür mezkûr