Özel Dedektiflik - Konferansı

Transkript

1 T.C. KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ & ÖZEL DEDEKTĠFLER DERNEĞĠ Özel Dedektiflik - Konferansı P r i v a t e D e t e c t i v e C o n f e r e n c e YER: TARĠH: T.C. KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ ESKĠPAZAR MESLEK YÜKSEK OKULU 30 KASIM 2011 ÇarĢamba Saat:

2 Özel Dedektiflikler Derneği Yönetim Kadrosu ĠSMAĠL YETĠMOĞLU ÖDD BAġKANI MaviAy Özel Dedektiflik Ltd. ġti. Kurucusu YUSUF VEHBĠ DALDA ÖDD ONURSAL BAġKANI ÖGF YÖNETĠM KURULU ÜYESĠ AYLA YORULMAZ ÖDD BAġKAN YRD. Maviay Özel Dedektiflik Ltd. ġti Av. YUSUF MURAT SÖYLEMEZ ÖDD GENEL SEKRETERĠ Söylemez Hukuk Bürosu Av. RAZĠYE OYA SÖYLEMEZ ÖDD HUKUK DANIġMANI Söylemez Hukuk Bürosu SERKAN KOÇ ÖDD BĠLĠġĠM TENOLOJĠLERĠ Maviay Özel Dedektiflik Ltd. ġti. MESUT ÖZTÜRK ÖDD EGE BÖLGE TEMSĠLCĠSĠ Odak Özel Dedektiflik Kurucusu 2

3 SUNUM PROGRAMI MODERATÖR : Yusuf Vehbi DALDA 1. Türkiye de Özel Dedektiflik Ġsmail YETĠMOĞLU a) Özel Dedektiflik Tanımı Özel Dedektifler Derneği BaĢkanı b) Hukuki Durum c) Ticari Faaliyetler d) Özel Dedektiflik ÇalıĢma Alanları e) Meslek Standartları ve Etik Kurallar 2. Özel Dedektiflik STK Faaliyetleri Yusuf Vehbi DALDA a) Özel Dedektiflik Kanunu ÇalıĢmaları ÖDD Onursal BaĢkanı b) Uluslar arası ĠliĢkiler ve Faaliyetler c) Eğitim ve Seminerler 3. Özel Dedektifliğin Önemi Mesut ÖZTÜRK a) Özel Dedektiflik Tarihi ve Türkler ÖDD Ege Bölge Temsilcisi b) Özel Dedektiflik & Kamu ĠliĢkileri c) Özel Dedektiflik & Toplum ĠliĢkileri 4. Mesleki GeliĢim ve Kriterler Ġsmail YETĠMOĞLU a) Özel Dedektif ve AraĢtırmacıda Aranan ġartlar ÖDD BaĢkanı b) Yerel ve Bölgesel ÇalıĢmalar c) Korsan Yapılarla Mücadele 3

4 1. TÜRKĠYE DE ÖZEL DEDEKTĠFLĠK Ġsmail YETĠMOĞLU Kamuoyunda genelde Ģahıs takibi gibi algılanan özel dedektiflik hizmetleri, uluslararası meslek standartları çerçevesinde ve TC Yasaları sınırları içerisinde oldukça geniģ bir alanda sürdürülmektedir. KiĢi veya tüzel kiģilerce yapılan her türlü talepler, vekalet kanunları kapsamında ele alınıp ahlaki ve hukuki dayanağı olup olmadığı yönünden değerlendirilerek, umuma açık bölgelerde ve açık bilgi kaynaklarından yararlanarak amacına uygun olarak karşılanmaktadır. a) Özel Dedektiflik Tanımı Ġsmail YETĠMOĞLU Emniyet Genel Müdürlüğü - EGM: Özel Dedektiflik, insanların kiģilik hakları ve özel hayatına saygılı olmak kaydıyla, kiģilere iliģkin suç teģkil etmeyen her türlü özel bilgiyi toplayan, derleyen, değerlendirdikten sonra konusu suç teģkil edenleri ilgili makamlara bildiren ve diğer bilgileri ise yapılan hukuki sözleģme çerçevesinde araģtırma yapılmasını isteyen gerçek ve tüzel kiģilere sunan çağdaģ bir hizmet alanıdır. Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonu - IKD: BaĢkaları adına, a) Özel bir kiģi veya bir etkinlik için bilgi veya kanıt elde etme veya özel bir kiģinin nerede olduğuna dair bilgi derlemek, b) Her hangi bir eģyanın hangi Ģartlar veya vasıta ile kayıp olduğu veya zarara uğradığı hakkında bilgi veya kanıt elde etmek için yapılan her türlü takip, araģtırma veya soruģturmadır Özel Dedektifler Derneği - ÖDD: Profesyonel araģtırma yöntemleriyle bilinenlerin bilinmeyen, görünenlerin görünmeyen yönlerini somut delillerle ortaya çıkarmaktır Ġstanbul Ticaret Odası ĠTO: Bir ücret ve sözleģmeye dayalı olarak bilgi arama hizmetleri olarak tanımlanmıģtır. 4

5 b) Hukuki Durum Ġsmail YETĠMOĞLU Özel Dedektifler Derneğinin Kurumsal Firmaları Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve diğer yasalarda ifade edilen kiģi hak ve özgürlüklerin korunması ve özel yaģama saygı temelinde ödün vermeden hizmet vermektedir. Bu faaliyetler, Özel Dedektifler Derneği Mesleki Etik Kurallar ve ÇalıĢma Yönetmeliği ilkelerine bağlı kalınarak yürütülmektedir. Bir Özel Dedektiflik Yasası çıkıp çalıģma esasları belirleninceye kadar, alınan taleplerde gereken özen ve titizlik gösterilmekte olup, hukuksal dayanaktan yoksun baģvurular kabul edilmemektedir. Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre açıkça suç olan, genel kolluğa dahi çok sınırlı ve ancak yargı kararı ile izin verilen, hukuka aykırı elde edilmesi halinde mahkemelerce hiçbir Ģekilde delil olarak kabul edilmeyen uygulamalar ile özel hayatın ihlali gibi suç içeren isteklere kesinlikle cevap verilmemektedir. Hukuki ve Ahlaki dayanağı olmayan hiçbir iģ talebi kabul edilmemektedir. 5

6 c) Özel Dedektiflik ġirketleri KuruluĢu Ġsmail YETĠMOĞLU Özel dedektiflik hizmetleri 1980 lı yıllardan beri araģtırmacılık veya danıģmanlık gibi ticari unvanlarla sürdürülürken ilk limitet Ģirket 30 Ekim 2003 tarihinde Ġstanbul da kurulmuģtur. MAVĠAY ÖZEL DEDEKTĠFLĠK (Imb Ajans Finans Dedektiflik DanıĢmanlık Sn. Tic. Ltd. ġti.) Ģirket ana sözleģmesinde özel dedektiflik hizmetlerini açıkça yazdırmıģ ve Ģirket unvanında özel dedektiflik ismini onaylatarak Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlanması ile gerçekleģtirilmiģtir. Bu giriģim sonrasında ĠTO NACE KODU ile meslek tanımlaması yapmıģtır. Daha sonrasında ÖDD nin öncülüğünde sırasıyla Ġzmir, Ankara ve Denizli illerinde limitet Ģirketlerin kuruluģu gerçekleģtirilmiģtir yılında ÖDD giriģimi ile Maliye Bakanlığı Gelir Ġdaresi BaĢkanlığınca ÖZEL DEDEKTĠFLĠK HĠZMETLERĠ adı ile FAALĠYET ADI ve MESLEK KODU oluģturulmuģtur. 6

7 d) Özel Dedektiflik ÇalıĢma Alanları Ġsmail YETĠMOĞLU Bir ücret ve sözleģmeye dayalı olarak, hukuki sınırlar içinde kiģi hak ve özgürlüklerine müdahale etmeden, umuma açık bölgelerde ve açık bilgi kaynaklarından yararlanılarak amacına uygun olarak aģağıdaki konularda profesyonel araģtırma yapılmaktadır. ÖZEL DEDEKTĠFLĠK ULUSLARARASI ÇALIġMA ALANLARI AġAĞIDAKĠ HĠZMETLERĠ KAPSAR 1. AĠLE HUKUKU ARAġTIRMALARI 2. TĠCARĠ ARAġTIRMALAR 3. DOLANDIRICILIK ARAġTIRMALARI 4. GÖZLEM - TAKĠP 5. FĠKRĠ MÜLKĠYET HAKKI ARAġTIRMALARI 6. HIRSIZLIK ARAġTIRMALARI 7. KAZA ARAġTIRMA 8. KAYIP ġahis ve EġYA ARAġTIRMA 9. SAHTE ÜRÜN ve MENġEĠ TESPĠTĠ 10. HUKUKĠ DESTEK - YASAL BĠLGĠLENDĠRME 11. CV ve ÖZGEÇMĠġ ARAġTIRMA 12. ĠZ BULMA - ADRES ARAġTIRMA 13. TEHDĠT ve ġantaj ARAġTIRMA 14. SAHTE BELGE ve MUHASEBE ARAġTIRMA 15. DURUM RAPORLARI 16. Ve DĠĞER HUKUKĠ ARAġTIRMALAR 7

8 e) Etik Kurallar ve UygulanıĢı Ġsmail YETĠMOĞLU Uluslararası meslek standartları ve etik kurallar esas alınarak Türkiye de faaliyet gösteren ÖDD üyelerinin yol haritası belirlenmiģtir. Bu bağlamda özel dedektiflik hizmetleri, Derneğin koordinesinde, sabit bir adresi, ticari unvanı bulunan, müģterisiyle bir yazılı sözleģme yapan, fatura verip vergisini ödeyen kurumsal Ģirketlerle sürdürülmektedir. f) Meslek Standartları Ġsmail YETĠMOĞLU Özel Dedektiflik mesleğinin gereklerinin kabul edilebilir standartlarda yerine getirilebilmesi için bu alanda ihtiyaç duyulan asgari bilgi, beceri, tutum ve davranıģları gösteren normların belirlenmesi gerekiyor. Bu alanda hizmet veren kurumlar ve çalıģanlarının yanı sıra, eğitimciler ve iģverenler olmak üzere, ilgili bütün kesimlere, özel dedektiflik mesleğinin baģarı ile yürütülebilmesinde dikkate alınacak hususlar hakkında bir rehber olacaktır. Meslek Standartlarının, Özel Dedektiflik Kanunu yasalaģtığında Özel Dedektiflik Lisansı alabilmek için aranacak ölçme ve değerlendirme kriterlerinin Ģimdiden belirlenmesi ve buna uygun kurumsal yapıların oluģturulmasında dayanak olacağı.değerlendirilmektedir. Bu sebeple, ÖDD üyeliği için meslek standartları olmazsa olmaz kriterler olarak kabul edilmiģtir. 8

9 2. ÖZEL DEDEKTĠFLĠK STK FAALĠYETLERĠ Yusuf Vehbi DALDA Özel Dedektifler Derneği ÖDD: Tarihinde Ġsmail YETĠMOĞLU önderliğinde Ġstanbul Valiliği Ġl Dernekler Müdürlüğü onayı ve / 164 kayıt no ile ÖZEL DEDEKTĠFLER DANIġMANLAR VE ARAġTIRMACILAR DERNEĞĠ - ÖDD - resmen kurulmuģ ve ĠçiĢleri Bakanlığı Dernekler Dairesi BaĢkanlığı kayıtlarında özel dedektiflik alanında Türkiye de ilk olma özelliği ile STK olarak yerini almıģtır. Ankara, Ġzmir ve Adana da temsilcilikler açarak Türkiye genelinde faaliyet gösteren Kurumsal Firmalar ile özel dedektiflik hizmetlerini koordine etmektedir. ÖDD birinci hedefi olarak Özel Dedektiflik Kanununun yasalaģmasını hedeflemekte ve bu yönde ciddi faaliyet sürdürmektedir. Özel Güvenlik Federasyonu ÖGF: Ġkiz kardeģ olarak gördüğümüz özel güvenlik sektörünün öncü STK kuruluģları GUSOD, GESĠDER, AGEHĠD, ÖGHĠD ve ÖDD bir araya gelerek ÖZEL GÜVENLĠK FEDERASYONU ÖGF kuruluģunu tarihinde gerçekleģtirmiģtir. Derneğimizi temsilen OGF Yönetim Kurulunda Yusuf Vehbi DALDA, Denetleme Kurulunda Ġsmail YETĠMOĞLU görev yapmaktadır. 9

10 10

11 T. C. K A R A B Ü K Ü N Ġ V E R S Ġ T E S Ġ a) Özel Dedektiflik Kanunu ÇalıĢmaları Yusuf Vehbi DALDA 2007 yılında kurulan ÖDD ilk çalıģma olarak Onursal BaĢkanımız Yusuf Vehbi DALDA Koordinatörlüğünde bir komisyon kurarak ÖZEL DEDEKTĠFLĠK KANUNU taslağını hazırlamak olmuģtur. Yabancı ülkelerde var olan özel dedektiflik kanunları temin edilerek çevirileri yapılmıģtır yılında veto edilen Özel Dedektiflik Kanunu esas alınarak özellikle Avrupa ülkelerinde yürürlükte olan yasalar dikkate alınarak Özel Dedektiflik Yasa Tasarısı hazırlanmıģ ve baģta konunun muhatabı olan ĠçiĢleri Bakanlığı ve diğer tüm resmi kurum ve kuruluģlara sunulmuģtur. 30 Ekim 2007 tarihinde ĠçiĢleri Bakanlığı komisyonunda ele alınan yasamız Anayasa Komisyonu tarafından incelenmektedir. Bürokraside tüm alt yapısı hazır olan Özel Dedektiflik Kanununun yasallaģması için hükümet ve bürokrasi ile sürekli diyalogumuz devam etmektedir. 11

12 b) Uluslararası ĠliĢkiler ve Faaliyetler Yusuf Vehbi DALDA Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonu - IKD (International Federation of Associations of Private Detectives Dünyada alanında tek yapı olan ve merkezi Viyana da bulunan IKD ye2008 yılında Türkiye adına 22. Ülke olarak üye olduk. Uluslararası Meslek Standartlarını benimseyerek Türkiye de özel dedektiflik hizmetlerinin Etik Kurallarını belirledik. c) Uluslararası Ortak ĠĢbirliği Yusuf Vehbi DALDA ÖZEL DEDEKTĠFLER DERNEĞĠ (ÖDD) TÜRKĠYE ile ALMANYA - ULUSLARARASI DEDEKTĠFLER FEDERASYONU (BID) ve ROMANYA - ULUSAL DETEKTĠFLER DERNEĞĠ (ANDR) Ortak ĠĢbirliği ve Dostluk protokolleri imzalayarak ülkeler arasında eğitim ve iģbirliği geliģtirilmesi amacıyla kardeģ dernek olmuģlardır Ekim 2011 tarihinde Macaristan ın Szeged Ģehrinde yapılan 8. Ulusal Özel Dedektifler Konferansına Türkiye den Yusuf Vehbi DALDA ve Ġsmail YETĠMOĞLU katıldı. MACARĠSTAN DA faaliyet gösteren SzVMSzK Magyororszag ve Macaristan Dedektifler Birliği - MAGYAR ile Özel Dedektifler Derneği ÖDD arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin Szeged Fahri Konsolosu Sayın Janos Szell'in de hazır bulunduğu törenle Ortak ĠĢbirliği ve Dostluk protokolleri imzalanmıģtır. 12

13 d) Uluslararası Organizasyonlar Yusuf Vehbi DALDA Üyesi olduğumuz IKD ve kardeģ derneğimiz BID, 2011 yılı Genel Kurulları Ağustos 2011 tarihinde Türkiye de yapıldı. ÖDD nin ev sahipliğinde Dünya Özel Dedektifleri Ġstanbul da bir araya gelip Uluslararası Özel Dedektifler Sempozyumu gerçekleģtirildi. 18. IKD Genel Kuruluna ĠNGĠLTERE, AVUSTURYA, DANĠMARKA, NORVEÇ, MACARĠSTAN, HOLLANDA, SLOVENYA, ROMANYA, HĠNDĠSTAN, ALMANYA, TÜRKĠYE, ĠTALYA ve DÜNYA ÖZEL DEDEKTĠFLER BĠRLĠĞĠNDEN toplam 25 delege. Ayrıca 51. BID Genel Kuruluna Almanya ve Avusturya da faaliyet gösteren 18 Özel Dedektiflik ġirketinden 30 delege olmak üzere toplam 55 dünya çapında özel dedektif Ġstanbul da planlanan Uluslararası Özel Dedektiflik Sempozyumuna katılmıģtır. 13

14 e) Özel Dedektiflik Kitapları Yusuf Vehbi DALDA YABANCI ÜLKELERDE ÖZEL DEDEKTĠFLĠK KANUNLARI Yasa taslağımız ÖDD nin giriģimi ile ĠçiĢleri ve Anayasa Komisyonlarında incelenmektedir. Bu süreçte Emniyet Genel Müdürlüğü EGM yabancı ülkelerde var olan kanunları derleyip kitap yayınlayarak bu çalıģmalara destek vermiģlerdir DUNYADA VE TÜRKĠYE DE ÖZEL DEDEKTĠFLĠK ÖDD, Özel Dedektiflik alanında dünyada ve Türkiye de yapılan çalıģmaları derleyip kitapçık yayınlayarak tüm resmi kurum ve kuruluģlara göndermiģtir. Bürokraside tüm alt yapısı hazır olan Özel Dedektiflik Kanununun yasallaģması için hükümet ve bürokrasi ile sürekli diyalogumuz devam etmektedir. 14

15 f) Özel Dedektiflik Eğitimi Yusuf Vehbi DALDA Türkiye de ilk kez öğretim yılında başlamak üzere bir devlet üniversitesi olan KOCAELĠ ÜNĠVERSĠTESĠ NDE Özel Dedektiflik Eğitimine başlanacaktır yıllarında üç ayrı seminer düzenlediğimiz T.C.Kocaeli Üniversitesi - KOÜ ile Özel Dedektifler Derneği - ÖDD arasında Eğitim ĠĢbirliği Protokolü imzalanmıģtır. KOÜ Hereke Ö.Ġ.U. Meslek Yüksek Okulu Özel Güvenlik Koruma Bölümü ile ÖDD nin ortaklaģa planladığı özel dedektiflik eğitimi ile ilgili aģağıdaki konular uygulanmaya konulmuģtur eğitim öğretim döneminde uygulanmak üzere müfredata konulan "Özel Dedektiflik AraĢtırma Teknik ve Metotları" konulu derslerin eğitim notları ve Uzman Eğitmenleri ÖDD tarafından sağlanacaktır. Özel Güvenlik Koruma Bölümü öğrencilerine ÖDD üyesi Özel Dedektiflik Firmalarınca yaz dönemi staj imkanları sağlanacaktır. Bologna Süreci kapsamında hazırlanacak projelerde KOÜ ile ÖDD birlikte çalıģma yapmayı kararlaģtırmıģtır yılında Ġstanbul Kadıköy Halk Eğitim Müdürlüğü ile yapılan iģbirliği ile Ġngiltere den temin edilip Türkçeye çevrilen Özel Dedektiflik Eğitim Rehberi dokumanı esas alınarak, bunun ülkeye uyarlanması için mevcut özel dedektif Ģirketleri yönetici ve personelinin katıldığı bir Hizmet Ġçi Eğitim Semineri YapılmıĢtır 15

16 g) Seminerler ve ÇalıĢtay Yusuf Vehbi DALDA ISAF Uluslararası Güvenlik Fuarı kapsamında çeģitli kurumların çalıģanlarının katılımcılarına 4 kez Özel Dedektiflik Semineri düzenlenmiģtir. BaĢta Çirağan Sarayı Güvenlik Personeli olmak üzere ÇeĢitli sektörlerde çalıģan kiģilere özel dedektiflik mesleği ve uygulanan yöntemler konusunda eğitimler verilmiģtir. EGM, Polis Akademisi ve Gazi Üniversitesinin oluģturduğu AR-GE kapsamında gerçekleģen1.ve 2. Özel Güvenlik ÇalıĢtayı kapsamında ÖZEL DEDEKTĠFLĠK HĠZMETLERĠ dahil edilmiģtir. Polis Akademisinde iki kez düzenlenen Türkiye de Özel Dedektiflik Seminerlerine T.C. BaĢbakanlık, ĠçiĢleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Yargıtay, DanıĢtay, EGM, Polis Akademisi, TĠK, TOOB, Yurt Kur, MĠT Emeklileri Derneği, Ġngiltere Büyükelçiliği, Gazi Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Ġlesam, TPAO Vakfı, ÖGF, Özel Güvenlik Dergisi, Özgüvder, ÖghiĢder, Tümged ve Adalet Hukuk tan 22 resmi kurum ve kuruluģun üst düzey mensuplarından oluģan 50 temsilci katılmıģlardır. 16

17 3. ÖZEL DEDEKTĠFLĠĞĠN ÖNEMĠ Mesut ÖZTÜRK YaĢamın içinde var olan her türlü araģtırmanın bir Ģekilde yapıldığı gerçeği ile 100 yıllardır dünyada var olan Özel Dedektiflik / Profesyonel AraĢtırma hizmetleri ülkemizde de 2000 lı yıllardan beri amacına uygun olarak kurumsal firmalar ile sürdürülmeye baģlanmıģtır. Özellikle hukuki davaların kısa sürede sonuçlanması ve kiģilerin mağduriyetlerinin giderilmesi anlamında çok gerekli ve ihtiyaç olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Bir Ģekilde de-facto olarak yapılan bu hizmetlerin hukuki sınırlar içerisinde yapılması için Özel Dedektifler Derneğinin belirlemiģ olduğu Etik Kurallar çerçevesinde hizmetlerin sürdürülmesi ve Özel Dedektiflik Kanunun yasallaģması ile yetki ve sorumluluk alanlarının belirlenmesi gerekmektedir. 17

18 Ġnsanlık tarihinin baģlangıcından bu yana insanların araģtırma ve bilinmeyenler üzerine kafa yorma isteği her zaman var olmuģtur.klan ve kabileler olarak yaģayan ilk insan topluluklarında bile grup normlarına uymayan insanların takibi ve araģtırmaları söz konusudur.bununla birlikte Ģüphe ve merak hissi insanları sürekli araģtırmaya ve çevresindeki olup bitenlere karģı ilgi duymaya yöneltmiģtir.. T. C. K A R A B Ü K Ü N Ġ V E R S Ġ T E S Ġ a) Özel Dedektiflik Tarihi ve Türkler Mesut ÖZTÜRK H e r i n s a n b i r d e d e k t i f t i r. Her arayan bulamaz ama bulanlar ancak arayanlar arasından çıkar (atasözü). Bir bilim adı; Benim altı tane dürüst hizmetçim vardır. Bütün bildiklerimi onlar bana öğretmiģlerdir. Bunların isimleri; Ne, Niçin, Ne Zaman, Nasıl, Neresi ve Kimdir? Ġlk dedektiflik bürosu 1833 yılında Fransa da bir asker olan Eugene François Vidocq tarafından Le bureau des Renseignements Universels pour le Commerce et I Industrie(Office of intelligence)ticaret ve Sanayii için Evrensel Ġstihbarat Bürosu adı ile kurulmuģtur. Amerika da ise ilk özel dedektiflik Ģirketi 1850 yılında kurulmuģtur yıllarında refah döneminin baģlaması, zenginlik ve servetin orta sınıfa da yayılması ile özel dedektiflik sade vatandaģ içinde ulaģılabilir bir meslek olmaya baģlamıģ ve geliģimini sürdürmüģtür. Bu gün baģta A.B.D.Kanada olmak üzere Avrupa Birliği üyesi ülkelerin çoğunda Özel Dedektiflik Kanunu vardır ve çok sayıda özel dedektiflik Ģirketleri faaliyet göstermektedir. Türklerde özel dedektiflik tarihten beri toplumun ihtiyaçları çerçevesinde bir Ģekilde yapıldığı gözlemlenmiģtir li yıllara kadar çeģitli ticari unvan ile yapılan araģtırma hizmetleri 30 Ekim 2003 tarihinde Ġstanbul Ticaret Odası tarafından onaylanarak faaliyete baģlayan MAVĠAY ÖZEL DEDEKTĠFLĠK ltd. ġtġ. Ġle Özel Dedektiflik unvanı resmi olarak kullanılmaya baģlanılmıģtır. 30 Mayıs 2007 tarihinde kurulan Özel Dedektifler Derneği çalıģmaları sonucunda bugün Türkiye geneli faaliyet gösteren çok sayıda ticari firmanın faaliyeti ile geliģmektedir. 18

19 b) Özel Dedektiflik & Kamu ĠliĢkisi Mesut ÖZTÜRK Özel Dedektiflik hem kamu hizmeti hem de kiģi hak ve özgürlüklerinin korunması bakımından hassas bir konudur. Bu sebeple özel dedektiflik hizmetleri ile kamu düzeninin sağlanması açısından yasal sınırlarının iyi belirlenmesi gerekiyor. Savunma hakkı, hak arama özgürlüğü kapsamında, anayasal güvence altında olan bir temel haktır. Bu hakkı kullanmak için kiģi kendisi veya bir baģka uzman kiģi tarafından araģtırma yaptırma hakkına sahiptir. Özel dedektiflik hizmetleri bu noktada önemlidir. KiĢilerden aldıkları vekaletle onlar adına araģtırma yapılabilir ve varsa mağduriyetlerin giderilmesi sağlanır. Ancak bu hakkı kullanırken T.C. Yasaları sınırları içinde kiģi hak ve özgürlüklerine müdahale etmeden yapılması esas alınmalıdır. Özel dedektiflik hizmetleri hem adlı hem de güvenlik birimlerinin iģini kolaylaģtırıp muhtemel mağduriyetlerin önlenmesi yanında adli ve kolluk kuvvetlerine destek sağlaması, iģ yükünün hafifletilmesi açısından da son derece önemlidir. Özellikle sahtecilik, dolandırıcılık ve fikri mülkiyet hakları konularında yapılan suiistimallerde, mağduriyetlerin giderilmesi ve güvenlik güçlerinin yükünün hafifletilmesi anlamında yapılan çalıģmalar bir çok olayın aydınlatılmasında 19 yarar sağladığı görülmektedir.

20 c) Özel Dedektiflik &Toplum ĠliĢkisi Mesut ÖZTÜRK H e r Ġ n s a n B i r D e d e k t i f t i r!... Toplumun her kademesinde özel dedektiflik hizmetlerine her geçen gün daha çok ihtiyaç duyulmaktadır. Her hangi bir sebeple mağdur olan veya suçlanan kiģi mağduriyetini veya masumiyetini kanıtlaması gerekiyor. Bu sebeple hayatın içinde var olan bu tür araģtırmaların günümüzde artık özel dedektiflerden hizmet satın alınarak yapılması gerekiyor. Gerek yargıya intikal etmiģ gerekse henüz suç oluģturmamıģ olaylarda gerçekleri görebilmek ve var olan bilinmeyenlerin tespit edilebilmesi için özel dedektiflik hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle batı toplumlarında yüzyıllardır yerini almıģ Özel Dedektiflik / Profesyonel AraĢtırma hizmetleri ülkemizde de yeni yeni geliģmektedir. ÇağdaĢ toplumlarda olduğu Ģekli ile ülkemizde de uluslararası standartlarda yapılan özel dedektiflik/profesyonel araģtırma hizmetlerine toplumun her kademesinde ihtiyaç duyulmaktadır. 20

21 4. MESLEKĠ GELĠġĠM ve KRITERLER Ġsmail YETĠMOĞLU YaĢamın her alanında ihtiyaç olarak karģımıza çıkan Özel Dedektiflik/Profesyonel AraĢtırma hizmetleri çeģitli ad veya unvanla yüzyıllardır yapıldığı bilinmektedir. Yakın tarihi incelediğimizde karģımıza çıkan tablo aģağıdaki gibidir Danışmanlık adı altında GAZETE İLANLARI Araştırma adı altında GAZETE İLANLARI Özel Dedektiflik Firma Kuruluşları İNTERNET ÖDD Kuruluşu ve Meslek Tanıtımı. BASIN ve İNTERNET Kurumsal Firmalardan Çok KORSAN YAPILAR Özel Dedektiflik hizmetlerinin basın ve internet kanalıyla kamuoyunca tanınması sonrasında SAHTE ve DOLANDIRICI ÖZEL DEDEKTĠFLERĠN mantar gibi çoğaldığı görünmektedir. 21

22 a) Özel Dedektif ve AraĢtırmacıda Aranan ġartlar Ġsmail YETĠMOĞLU Özel Dedektif / Profesyonel AraĢtırmacıda Olması Gereken Vasıf ve Özellikler!.. En az 4 yıllık üniversite mezunu olmalı Beden ve ruh sağlığı yerinde olmalı Adli ve finansal sicili temiz olmalı Pratik zekaya sahip olmalı Ġnsan iliģkileri mükemmel olmalı Güven veren kiģiliği ve güvenilir olmalı Standart fiziki yapıya sahip olmalı BiliĢim teknolojisi bilgisine sahip olmalı Hukuk ve ticari bilgi sahibi olmalı Güncel olayları yakından takip etmeli En önemlisi ANALĠTĠK düģünce yapısına sahip olmalıdır. Profesyonel AraĢtırmacılık bir ekip iģidir. Dolayısıyla Özel Dedektifin emrinde çalıģacak Özel AraĢtırmacıların en az Lise mezunu olması yanında yukarıdaki diğer özelliklere sahip olmalıdır. 22

23 b) Yerel ve Bölgesel ÇalıĢmalar Ġsmail YETĠMOĞLU 03 Mayıs 2007 tarihinde kurulan Özel Dedektifler Derneği Ġstanbul merkezli olmak üzere Ankara, Ġzmir ve Adan Bölge Temsilcilikleri açarak örgütlenmiģtir. ÖDD nin kurumsal üye firmaları Türkiye geneli araģtırma hizmetlerini sürdürürken bölgelerde faaliyet gösteren firmalar ile ortaklaģa çalıģmalar planlanması sayesinde yerel araģtırmaların daha hızlı ve daha kapsamlı yapılması ile sağlıklı sonuçların alınması sağlanıyor. Global dünya düzeni içerisinde uluslararası sermayenin her geçen gün daha da yaygınlaģması göz önünde alınacak olursa yurt dıģı araģtırma hizmetlerinde önemli ölçüde taleplerin olduğu görünmektedir. Gerek yabancı sermayeli Ģirketlerin Türkiye deki, gerekse Türk Ģirketlerin uluslararası alandaki faaliyetlerinde risk faktörlerini kontrol altına tutmak ve muhtemel tehlikelerden korunmak amacıyla Profesyonel AraĢtırma hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye adına üyesi olduğumuz Uluslar arası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonu IKD üyeleri ülkelerdeki meslektaģlarımız ile yapılan iģbirliği çerçevesinde sağlıklı çalıģmalar gerçekleģtirebiliyoruz. 23

24 c) Korsan Özel Dedektiflerle Mücadele Ġsmail YETĠMOĞLU GeçmiĢte ĠĢ takibi yapılır gibi gazete ilanları veya danıģmanlık adı altında ticari faaliyetlerle varlığını sürdüren dolandırıcılar Ģimdilerde özel dedektif adı altında web siteleri kanalıyla internette eylemlerine devam ediyorlar. Sorununa çözüm arayan ihtiyaç sahipleri bu art niyetli kiģiler ile girdikleri iģ iliģkilerinde tehdit veya Ģantaja uğruyor veya dolandırılıyorlar. Özel Dedektiflik Kanununun olmaması sebebiyle yasal boģluktan yararlanan bu kiģiler ağına düģürdüğü herkesi mağdur ederek mesleğimize zarar veriyor. ÖDD üyelerinin kabul etmediği hukuksal dayanağı olmayan araģtırma talepleri dahil her türlü hukuk dıģı araģtırmaları yapan ve bu araģtırmalardan elde ettiği özel bilgileri amacı dıģında kullanma yolları arayarak haksız kazanç sağlayanların oluģturduğu korsan özel dedektiflerin önlenmesinin tek çözümü Özel Dedektiflik Kanununun ivedilikle yasalaģması ile mümkündür. Ö Z E L D E D E K T İ F L İ K / P R O F E S Y O N E L A R A Ş T I R M A C I L I K B İ R İ Ş D E Ğ İ L, O N U R L U V E İ H T İ Y A Ç D U Y U L A N B İ R M E S L E K T İ R. 24

25 Bir Sonraki Seminerde GörüĢmek Üzere Katılımcılara TeĢekkür Ederiz. Özel Dedektifler Derneği Ekibi Özel Dedektifler Derneği