A Class MRP-II Performans Ölçekleri

Transkript

1 diyalog / eğitim yayınları A Class MRP-II Performans Ölçekleri İş Planı Satış Planı Üretim Planı Ana İmalat Planı Malzeme Planı Kapasite Planı Ürün Ağaçları Envanter Yönetimi Üretim Rotası Satınalma Planı İmalat Yönetimi Sevkiyat Planı Yıl : 2001 Sorularınız, eleştirileriniz ve katkılarınız için : cengiz@diyalog.com

2 MRP-II Uygulamasında Performansın Ölçülmesi İşinize ve hedeflerinize uygun olarak düzenlenmiş performens ölçekleri sisteminizi kolayca değerlendirmenizi, problemli noktaları görebilmenizi sağlar. Performans ölçüm çalışmasına bugün başlayabilirsiniz çünkü bu ölçeklerde kullanacağınız değerler muhtemelen elinizde vardır. Önemli olan performans yönetimi konusunun ekibiniz tarafından anlaşılmış olmasıdır. Bu sayede sisteminizi kendi kendisini kontrol edebilen bir hale getirebilirsiniz. Bu dökümanda yer alan ölçekler en temel olanlarıdır. Bunları kendi iş yapma biçiminize göre yorumlayabilir veya olduğu gibi kullanabilirsiniz. Bugün başlatacağınız çalışma ile hem sisteminizin iyi ve kötü yanlarını görebilecek hem de çalışmayı sürdürdükçe şirketinizin performansını arttırabileceksiniz. Aşağıda bulunan değerlendirme tablosu ise size bulunduğunuz yeri gösterecek, çalışmalarınız ilerledikçe bu tablodaki en üst basamağa ulaşacaksınız. Basamakları çıktıkça rekabet gücünüz de artacak; bu tablonun en üst basamağına geldiğinizde ise hedefinizi dünya klasında üretici olmak üzere yenileyebilirsiniz. MRP-II Performans Değerlendirme Tablosu Sınıf Performans Özellikleri A B C D % 95 % 80 % 70 % 50 Uygulama kapalı devre çalışıyor, üst yönetim sistemi kullanıyor Formal bir sistem var ancak her noktada kullanılmıyor, üst yönetim çalışmayı onaylıyor ancak katılmıyor MRP sadece sipariş vermek için kullanılıyor, formal ve informal sistemler birbirinden habersiz çalışıyor. Formal sistem çalışmıyor veya yok, kullanıcılar sistemdeki bilgilere güvenmiyor, entegrasyon çok düşük seviyede.

3 1. İş Planı İş planı, üst yönetimin pazarı tariflediği ve ne, ne kadar, ne zaman sorularının pazar, ürün ve karlılık cinsinden hedeflerini taşır. Plan karlılık ve yatırımlar için parasal olarak ifade edilmelidir. Ölçek olarak yatırım getirisi kullanılabilir (veya gelirler - aktifler oranı). (Yatırımın Getirisi - Return On Investment Gelir/Yatırım) Üst Yönetim Gerçekleşen Yatırım Getirisi İş Planı Performansı Planlanan Yatırım Getirisi 2. Satış Planı Satış planı, ürün bazında miktar ve değer olarak alınması planlanan (ve-veya sevk edilmesi planlanan) siparişleri kapsar; satış ile ilgili en üst seviyedeki kişinin sorumluluğundadır. Bu plan, ürünler cinsinden beklenen müşteri taleplerinin (siparişlerinin) ne, ne kadar, ne zaman şeklinde tanımıdır. Satış Yönetimi Parasal olarak % 95, Miktarsal olarak % 90 Alınan Siparişler Satış Planı Performansı Planlanan Satış

4 3. Üretim Planı Üretim planının hedefi satış planının aksamasız gerçekleşmesi için üretim hızlarının ve önceliklerinin belirlenerek uygulanmasıdır. Bu çalışma üretilecek ürünler için ne, nekadar, ne zaman çalışmasıdır, üst yönetim tarafından onaylandığı andan itibaren gerçekleştirme sorumluluğu üretim ile ilgili en üst düzey yöneticinin sorumluluğundadır. Üretim Departmanı Gerçekleşen Üretim Üretim Planı Performansı Planlanan Üretim 4. Ana Üretim Planı (MPS : Master Production Schedule) Üretim planı tarafından belirlenen aylık planın genellikle daha kısa dönemlere bölünmüş halidir (ör: haftalık). Malzeme yöneticisi veya üretim dairesinin sorumluluğunda olan plan ne, ne zaman, ne kadar sorularının ürün, model,detay özellikler cinsinden cevaplarını taşır. Performans ölçümü ise haftalık hedeflenen miktarların gerçekleşenlere oranlanması ile bulunur. Lojistik ve Üretim Ana Üretim Planı Performansı Gerçekleşen MPS Planlanan MPS

5 5. Malzeme Planı Bu planın hedefi daha önce tespit edilen üretim hedeflerine uygun olarak gereken malzemelerin teminini ve önceliklerini belirlemektir. ne, ne kadar, ne zaman sorularının malzeme cinsinden cevaplarını taşır. Ana performans ölçeği uygun teslim tarihine (üretim ve satış planını karşılayacak şekilde olanlar) sahip olan siparişlerin toplam siparişlere oranıdır. (İçeride üretilen parçalar ve satınalınan parçalar için ayrı ayrı hesaplanabilir) Malzeme Planlama Malzeme Planı Performansı Teslim Tarihi Plana Uygun Olan Siparişler Bütün Siparişler Bu ölçek üretim ve satınalma siparişleri için ayrı ayrı hesaplanabilir. 6. Kapasite Planı Amacı ana imalat planındaki ürünleri yapabilmek için gereken makina ve insan saatini yönetebilmektir. Bu plan, standart saatler cinsinden ifade edilmeli ve iş merkezi bazında haftalık olarak düşünülmelidir. Ana performans kriteri o hafta içinde o merkeze gerçekten verilen işlerin verilmesi planlanan işlere oranıdır. (Input Performance). İş merkezi bazında hesaplanan bu oranlar firma bazında toplanarak elde edilen averaj değer bu ölçeği oluşturur. Malzeme ve Üretim Kapasite Planı Giriş Performansı Merkeze ulaşan işlerin toplam süresi Merkeze ulaşması planlanmış İşlerin toplam süresi

6 7. Ürün Ağacı Ürün ağacı bir ürünün nelerden meydana geldiğini gösterir ve mühendislik bölümünün sorumluluğundadır. Performans ölçümü ise tamamen doğru olan ürün ağaçlarının toplam ürün ağaçlarına oranıdır. Bu ölçeği kullanırken herhangi bir ürün ağacındaki tek bir hata tüm ağacın hatalı olduğu anlamına gelir. Mühendislik % 98, Tolerans % 2 Ürün Ağacı Performansı Tamamen Doğru Olan Ürün Ağaç Sayısı İncelenen Ürün Ağaç Sayısı 8. Envanter Yönetimi Stok miktarlarının doğru ve zamanında bilinir olmasını temin etmek envanter yönetiminin temel amacıdır. Ana performans kriteri kayıtlarda görünen miktarların olması gereken yer ve konuma göre fiziki sayım ile uyum içinde olmasıdır. Her malzeme için tespit edilmiş olan sayım tolaransına göre doğru veya hatalı kararı verilmelidir. Malzeme Yönetimi Envanter Kayıt Doğruluğu Doğru Kayıtların Sayısı Sayılan Kayıtlar

7 9. Üretim Rotası Ürünü meydana getirecek olan işlemler, kullanılacak araçlar ve prosedürler rotaları meydana getirir. Tıpkı ürün ağaçlarında olduğu gibi bilgisayar kayıtlarındaki rotaların üzerindeki tek bir hata o rotanın tümünün hatalı olması anlamına gelir. Mühendislik Rota Performansı Tamamen Doğru Olan Rota Sayısı İncelenen Rota Sayısı 10. Satınalma Yönetimi Amaç, satın alınması gereken malzeme ve hizmetlerin gerekli olduğu tarihte, kalitede ve en iyi fiyatla temin edilmesidir. Bu plan, ana imalat planının gereksinimlerini gün hassaslığında göstermelidir. Ana performans kriteri teslim tarihi üzerinedir. (Bu ölçek malzeme gruplarına göre ayrı ayrı tasarlanabilir, daha az önemli parçalar için günlük ölçek yerine haftalık veya aylık dönemler kullanılabilir.) Satınalma Satınalma Planı Performansı Teslim Tarihi Bugün Olan Ve Teslim Alınanlar Bugün Teslim Alınması Gerekenler

8 11. İmalat Alanı Yönetimi Amaç, üretilmesi gereken parçaların veya ürünlerin zamanında bitirilmesidir. Oran, belirli bir tarihte bitirilmiş olması gereken iş emirleri ile onların arasında gerçekten bitirilenleri belirler. (Satınalma Yönetiminde kullanılan ölçeğin imalat alanı için uygulanış şekli. Bu ölçek iş merkezi bazında hesaplanmalıdır) Üretim İmalat Planı Performansı Bitiş Tarihi Bugün Olan Ve Bitirilen Emirler Bitiş Tarihi Bugün Olan Emirler 12. Sevkiyat Yönetimi Amaç, ürünü zamanında yapmak, zamanında sevk etmek ve müşteriye ilk verilen sözün yerine getirmektir. Bu planın uygulanabilmesi, tüm diğer planların doğru şekilde hayata geçirildiğini gösterir, bu nedenle sorumluluk şirketin üst yönetimi ve genel müdürlüğüne aittir. Ana ölçü birimi sevkiyat performansıdır. Üst Yönetim (Bu ölçek günlük, haftalık, aylık olabilir) Zamanında Teslim edilenler Sevkiyat Performansı Toplam Teslim Edilenler

9