BAZI FONKSİYON UZAYLARI ANKARA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BAZI FONKSİYON UZAYLARI ANKARA"

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ FOURIER-BESSEL (HANKEL) DÖNÜŞÜMÜNE KARŞILIK GELEN BAZI FONKSİYON UZAYLARI Fatih DERİNGÖZ MATEMATİK ANABİLİM DALI ANKARA 211 Her hakkı saklıdır

2 ÖZET Yüksek Lisans Tezi FOURIER-BESSEL (HANKEL) DÖNÜŞÜMÜNE KARŞILIK GELEN BAZI FONKSİYON UZAYLARI Fatih DERİNGÖZ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Ayhan ŞERBETÇİ Bu çalışmada, Hankel dönüşümü yardımı ile tanımlanan genelleştirilmiş öteleme o- peratörü ve konvolüsyon operatörünün temel özellikleri incelenmiş ve daha sonra Hankel dönüşümüne karşılık gelen Besov ve Lizorkin-Triebel uzayları tanıtılmıştır. Tez dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm giriş kısmına ayrılmıştır. İkinci bölümde, temel tanım, teorem ve lemmalar verilmiştir. Üçüncü bölümde, klasik Besov ve Lizorkin-Triebel uzayları tanıtılarak temel özellikleri verilmiştir. Dördüncü bölümde, Hankel dönüşümüne karşılık gelen Besov ve Lizorkin-Triebel uzayları tanıtılmış ve Hankel dönüşümüne karşılık gelen Besov uzaylarının genel karakterizasyonunu veren teorem ispatlanmıştır. Haziran 211, 54 sayfa Anahtar Kelimeler: Fourier-Bessel (Hankel) dönüşümü, Besov uzayları, Lizorkin- Triebel uzayları, genelleştirilmiş öteleme operatörü, konvolüsyon operatörü. i

3 ABSTRACT Master Thesis SOME FUNCTION SPACES ASSOCIATED WITH THE FOURIER-BESSEL (HANKEL) TRANSFORM Fatih DERİNGÖZ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Mathematics Supervisor: Prof. Dr. Ayhan ŞERBETÇİ In this study, the fundamental properties of generalized shift and convolution operator which are defined for the help of Hankel transform are investigated and then Besov and Lizorkin-Triebel spaces associated with the Hankel transform are introduced. This thesis consists of four chapters. The first chapter is devoted to the introduction. In the second chapter, basic definitions, theorems and lemmas are given. In the third chapter, classic Besov and Lizorkin-Triebel spaces are introduced and their fundamental properties are given. In the fourth chapter, Besov and Lizorkin-Triebel spaces associated with the Hankel transform are introduced and the theorem giving the general characterization of Besov spaces associated with the Hankel transform is proved. June 211, 54 pages Key Words: Fourier-Bessel (Hankel) transforms, Besov spaces, Lizorkin-Triebel spaces, generalized shift operator, convolution operator. ii

4 TEŞEKKÜR Çalışmamın her aşamasında görüş ve önerileriyle beni yönlendiren ve bana her konuda yardımcı ve destek olan sayın hocam Prof. Dr. Ayhan ŞERBETÇİ ye (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü), engin fikirleriyle gelişmeme katkıda bulunan sayın Prof. Dr. Vagıf GULİYEV e, çalışmalarım sırasında destek ve anlayışını esirgemeyen sevgili aileme en içten saygı ve teşekkürlerimi sunarım. Fatih DERİNGÖZ Ankara, Haziran 211 iii

5 İÇİNDEKİLER ÖZET i ABSTRACT ii TEŞEKKÜR iii SİMGELER DİZİNİ v 1. GİRİŞ TEMEL KAVRAMLAR Genel Bilgiler Hankel Dönüşümü, Hankel Ötelemesi, Hankel Konvolüsyonu ve Özellikleri.11 n 3. IR DE BESOV VE LIZORKIN-TRIEBEL UZAYLARI HANKEL DÖNÜŞÜMÜNE KARŞILIK GELEN BESOV VE LIZORKIN-TRIEBEL UZAYLARI KAYNAKLAR ÖZGEÇMİŞ iv

6 SİMGELER DİZİNİ R n B(x, r) S(R n ) S e (R) F F 1 B s p,q(r n ) F s p,q(r n ) L p (X, dν) h µ µ τ x f#g B s p,q,µ Fp,q,µ s BHp,q α,µ M f γ µ (A) M µ f φ af φ a,µf n-boyutlu Öklid uzayı x merkezli r yarıçaplı yuvar Schwartz uzayı Çift Schwartz fonksiyonlar uzayı Fourier dönüşümü Ters Fourier dönüşümü Besov uzayı Lizorkin-Triebel uzayı Lebesgue uzayı Fourier-Bessel (Hankel) dönüşümü Bessel diferensiyel operatörü Hankel öteleme operatörü f ve g fonksiyonlarının Hankel konvolüsyonu Besov tipi uzay Lizorkin-Triebel tipi uzay Besov-Hankel uzayı Maksimal fonksiyon A x2µ+1 dx γ µ ölçüsüne karşılık gelen maksimal fonksiyon Peetre maksimal fonksiyonu Hankel dönüşümüne karşılık gelen Peetre maksimal fonksiyonu v

7 1. GİRİŞ Harmonik analizde, fonksiyon uzayları teorisi önemli yer tutar. Fonksiyon uzayları teorisinin analizin diğer alanlarında, özellikle kısmi türevli denklemler teorisinde önemli uygulamaları vardır. < s < 1, 1 < p <, 1 q < için klasik Besov uzayları R n de ( Bp,q s = f : f L p(r n ), R n [ f( + h) f( ) Lp (R n ) h s ile; < s < 1, 1 < p <, q = durumu için ise ] q ) 1/q dh h n < { } Bp, s = f : f L p (R n ), sup h s f( + h) f( ) Lp (R n ) < h R n olarak tanımlanır. Eğer f(x + h) f(x) farkı daha yüksek farklarla veya türevlerin farklarıyla yer değiştirilirse s nin bütün pozitif değerlerine karşılık gelen tanım elde edilir yılında Peetre tarafından Besov uzaylarının Fourier analizi yardımıyla da tanımlanabileceği bulunmuştur. Bu tanım şu şekildedir: S(R n ) Schwartz uzayı, S (R n ) tempered dağılımların dual uzayı olmak üzere ve F, F 1 sırasıyla S (R n ) de Fourier dönüşümü ve tersini göstermek üzere {ϕ j (x)} j= S(R n ), (a) supp ϕ {y : y 2}; supp ϕ j {y : 2 j 1 y 2 j+1 }, j = 1, 2,... (b) Her multi-indeks γ için bir c γ pozitif sabiti var olsun öyle ki her x R n ve her j =, 1, 2,... için D γ ϕ j (x) c γ 2 j γ (c) Her x R n için j= ϕ j(x) = 1, koşullarını sağlayan bir dizi olsun. Bu durumda ( Bp,q s = f : f [ S (R n ), 2 js F 1 [ϕ j F f] ) 1/q q Lp(R )] < n j= ile verilir. Bu tanım < p, < q, < s < olacak şekildeki bütün p, q, s ler için anlamlıdır. 1

8 Günümüzde Lizorkin-Triebel uzayı olarak adlandırılan ve ( Fp,q s = f : f ) 1/q S (R n ), 2 jsq F 1 ϕ j F f( ) q j= Lp(R n ) < şeklinde tanımlanan Fp,q s fonksiyon uzayı Lizorkin (1972,1974) ve Triebel (1973) tarafından araştırılmıştır. Burada {ϕ j (x)} j= S(R n ) yukarıdaki (a), (b), (c) koşullarını sağlayan bir fonksiyon dizisidir. Bu tanım < p <, < q, < s < olacak şekildeki bütün p, q, s ler için anlamlıdır. Besov uzayı B s p,q ve Lizorkin-Triebel uzayı F s p,q birçok iyi bilinen herbirinin kendine ait ayrı ayrı tanımları olan uzayları özel halleri olarak içerirler. Bu uzaylara örnek olarak Besov-Lipschitz, Hölder, Zygmund, Sobolev, Lebesgue, Bessel potansiyel, Hardy, BMO uzayları verilebilir. Bu durumun avantajı, görünüşte oldukça çeşitlendirilmiş bu uzaylara ortak bir bakış açısı sağlamasıdır. Dezavantajı ise ilk bakışta B s p,q ve F s p,q uzaylarının tanımının biraz karmaşık olmasıdır. Hankel dönüşümüne karşılık gelen Sobolev uzayları Pathak ve Pandey (1997), Besov uzayları Altenburg (1982, 1984), Assal ve Abdallah (26), Betancor ve Rodriguez- Mesa (1998, 26) ve Cruz-Baez ve Rodriguez (21) tarafından geliştirilmiştir. Bu tezin amacı Hankel dönüşümü yardımı ile tanımlanan genelleştirilmiş öteleme operatörü ve konvolüsyon operatörünün temel özelliklerini incelemek ve daha sonra Hankel dönüşümüne karşılık gelen fonksiyon uzaylarını tanımlamak, ayrıca bu uzaylarda gömme teoremlerini araştırmaktır. Böylece harmonik analizde çok önem taşıyan Hankel dönüşümüne karşılık gelen fonksiyon uzayları hakkında daha ileri seviyede araştırmalar yapılabilmesi için temel oluşturulmuş olacaktır. Bu tez dört bölümden oluşmaktadır. İkinci bölümde daha sonraki bölümlerde gerekli olan temel tanım, teorem ve lemmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde n-boyutlu R n Öklid uzayında Besov ve Lizorkin-Triebel uzaylarının tanımları ve temel özellikleri verilerek bu uzayların genel karakterizasyonunu veren önemli bir teorem ispatlanmıştır. Dördüncü bölümde Hankel dönüşümüne karşılık gelen Besov ve Lizorkin-Triebel uzayları tanımlanmış ve bu uzaylar için bir gömme teoremi verilmiş ardından üçüncü bölümde verilen n-boyutlu R n Öklid uzayında Besov uzayını karakterize eden teorem Hankel dönüşümüne karşılık gelen Besov uzayları için uyarlanarak ispat edilmiştir. 2

9 2. TEMEL KAVRAMLAR 2.1 Genel Bilgiler Bu bölümde çalışmamızda bize yardımcı olacak temel tanımlar ve teoremler verilecektir. Tanım X bir K cismi üzerinde bir vektör uzayı olsun. : X R x x dönüşümü x, y X ve α K için (N 1 ) x ve x = x = θ (N 2 ) αx = α x (N 3 ) x + y x + y özelliklerini sağlıyorsa bu dönüşüme X üzerinde bir norm adı verilir. (X,. ) ikilisine bir normlu vektör uzayı denir.(x,. ) normlu uzayı kısaca X ile gösterilir. Tanım (N 3 ) eşitsizliğinde x + y C( x + y ), C > 1 olması durumunda bu dönüşüme quasi-norm adı verilir. Tanım Bir T lineer operatörü aşağıdaki özellikleri gerçekleyen operatördür: (i) T nin D(T ) tanım bölgesi bir vektör uzayı olup R(T ) değer bölgesi, aynı cisim üzerinde bir vektör uzayıdır. (ii) Her x, y D(T ) ve α skaleri için, T (x + y) = T x + T y gerçeklenir. T (αx) = αt x Tanım X ve Y normlu uzaylar ve D(T ) X olmak üzere, T : D(T ) Y lineer operatör olsun. Eğer her x D(T ) için, T x A x olacak şekilde bir A reel sayısı varsa, T operatörüne sınırlıdır denir. Bir T operatörünün normu T = T x sup x D(T ) x x θ 3

10 ile tanımlanır. Tanım X ve Y normlu uzaylar ve D(T ) X olmak üzere T : D(T ) Y bir operatör ve x D(T ) olsun. Eğer verilen her ɛ > sayısına karşılık, x x < δ şartını sağlayan her x D(T ) için T x T x < ɛ olacak şekilde bir δ > sayısı varsa T ye x noktasında süreklidir denir. Tanım X ve Y normlu uzaylar ve D(T ) X olmak üzere T : D(T ) Y lineer operatör olsun. Bu durumda T nin sürekli olması için gerek ve yeter şart T nin sınırlı olmasıdır (Kreyszig 1989). Tanım X bir küme olsun. Eğer X in altkümelerinin bir Σ sınıfı için aşağıdaki özellikler sağlanıyorsa bu durumda Σ sınıfına X kümesi üzerinde bir cebirdir denir: (i) X Σ (ii) Her E Σ için E c = X \ E Σ (iii) k = 1, 2,..., n için E k Σ ise Eğer (iii) şartı yerine n k=1 E k Σ her n N için E n Σ E n Σ şartı konulursa Σ cebirine bir σ cebir adı verilir. n=1 Tanım Bir K sınıfını kapsayan σ cebirlerinin en küçüğüne K nın ürettiği σ cebiri denir. R n deki bütün açık (a, b) aralıklarının doğurduğu σ cebirine Borel cebiri denir ve B (R n ) ile gösterilir. n = 1 olması halinde B (R 1 ) Borel cebiri B (R) ile gösterilir. B (R) nin her bir elamanına Borel kümesi denir. Tanım X bir küme ve Σ, X üzerinde bir σ cebiri olsun. Bu durumda (X, Σ) ikilisine bir ölçülebilir uzay, Σ daki her bir kümeye de Σ ölçülebilir küme veya kısaca ölçülebilir küme adı verilir. Tanım (X, Σ) bir ölçülebilir uzay olsun. Σ üzerinde tanımlı genişletilmiş reel değerli bir µ fonksiyonu (i) µ( ) = (ii) Her A Σ için µ (A) 4

11 (iii) Her ayrık (A n ) dizisi için ( ) µ A n = µ (A n ) j=1 n=1 şartlarını sağlarsa bu µ fonksiyonuna ölçü fonksiyonu veya ölçü adı verilir. Tanım Bir X kümesi, X in altkümelerinin bir Σ σ-cebiri ve Σ üzerinde tanımlı bir µ ölçüsünden oluşan (X, Σ, µ) üçlüsüne bir ölçü uzayı denir. Tanım (X, Σ) bir ölçülebilir uzay ve f : X R bir fonksiyon olsun. Her α R için f 1 ((α, + )) = {x X : f(x) > α} Σ oluyorsa f ye ölçülebilir fonksiyon denir. X üzerindeki ölçülebilir fonksiyonların ailesi M(X, Σ) ile gösterilir. Tanım X bir küme ve P (X), X in kuvvet kümesi olsun. P (X) üzerinde tanımlı, genişletilmiş reel değerli bir µ fonksiyonu (i) µ ( ) = (ii) Her E P (X) için µ (E) (iii) A B X için µ (A) µ (B) ( ) (iv) Her bir n N için A n P (X) ise µ A n µ (A n ) şartlarını sağlarsa µ fonksiyonuna X üzerinde bir dış ölçüdür denir. n=1 n=1 Tanım (I k ), R nin sınırlı ve açık aralıklarının bir dizisi, { τ A = (I k ) : A } I k k olsun. P (R) üzerinde { } m (A) = inf l (I k ) : (I k ) τ A k=1 biçiminde Tanımlanan m bir dış ölçüdür. Bu dış ölçüye Lebesgue dış ölçüsü denir. Lebesgue dış ölçüsü R nin her bir alt aralığına onun uzunluğunu karşılık getirir. 5

12 n boyutlu R n uzayında Lebesgue dış öçüsünü tanımlamak için I = {x : a i x i b i, i = 1, 2,..., n} n boyutlu kapalı aralıklarını göz önüne alalım. Bu aralıkların hacimleri υ(i) = n (b i a i ) i=1 biçimindedir. Keyfi bir E R n kümesinin Lebesgue dış ölçüsü { } m (E) = inf υ(i k ) : E I k, I k bir aralık ile tanımlanır. A R n için Eğer k=1 k=1 m (A) = m (A E) + m (A (R n E)) ise E kümesine Lebesgue ölçülebilirdir denir. Tanım M (R, m ), m dış ölçüsüne göre ölçülebilen R nin alt kümelerinin sınıfı olsun. m Lebesgue dış ölçüsünün M (R, m ) sınıfına da B (R) sınıfına da olan kısıtlanmasına Lebesgue ölçüsü denir, m ile gösterilir. Tanım (X, Σ, µ) bir ölçü uzayı olsun. Eğer bir önerme, ölçüsü sıfır olan bir küme dışında doğru ise, o önerme hemen hemen her yerde doğrudur denir. Tanım (X, Σ, µ) bir ölçü uzayı olsun. < p < olmak üzere L p (X, dµ) = f M (X, Σ) : X f p dµ < kümesine p-inci kuvvetten integrallenebilen fonksiyonlar sınıfı denir. L p uzayında bir f fonksiyonunun normu ile tanımlanır. ( f p = X ess sup x X ) 1 f p p dµ, 1 p < f(x), p = 6

13 Tanım f ölçülebilir bir fonksiyon olmak üzere her kompakt K kümesi üzerinde f dµ < ise f fonksiyonuna lokal integrallenebilirdir denir. K Tanım p > 1 ve = 1 olmak üzere f L p q p, g L q olsun. Bu durumda fg L 1 ve fg 1 f p g q sağlanır. Bu eşitsizlige Hölder eşitsizliği denir. Tanım p 1 için Eğer f, g L p ise (f + g) L p ve f + g p f p + g p dir. Bu eşitsizliğe Minkowski eşitsizliği denir. Tanım (X, X, µ) ve (X, Y, ν) iki ölçü uzayı, 1 p, q ve T bir altlineer operatör olsun. Eğer herhangi f L p (X, dµ) ve α > için ( A f p ν {x X : T f(x) > α} α olacak biçimde A sabiti varsa T dönüşümüne zayıf (p, q) tipindendir denir. ) q Tanım (X, X, µ) ve (X, Y, ν) iki ölçü uzayı, 1 p, q ve T bir altlineer operatör olsun. Eğer herhangi f L p (X, dµ) için T f q A f p olacak biçimde bir A > sabiti varsa T operatörüne (p, q) tipindendir denir. Teorem (Marcinkiewicz İnterpolasyon Teoremi) (X, X, µ) ve (X, Y, ν) iki ölçü uzayı ve T altlineer operatörü 1 p < p 1 için zayıf (p, p ) ve zayıf (p 1, p 1 ) tipinden olsun. Bu durumda her p, p < p < p 1 için T operatörü (p, p) tipli operatördür. Teorem (Lebesgue Yakınsaklık Teoremi) (X, Σ, µ) bir ölçü uzayı, g : X [, ] integrallenebilen bir fonksiyon ve f, f 1, f 2... de X üzerinde Σ-ölçülebilir reel 7

14 değerli fonksiyonlar olsun. Eğer h.h.x için (i) (ii) lim f n(x) = f(x) n n N için f n (x) g(x) ise bu durumda f ve f n integrallenebilirdir ve dır. lim f n dµ = fdµ n X X Tanım Bir f fonksiyonunun desteği f(x) şartını sağlayan x noktalarının kümesinin kapanışıdır ve supp f = {x : f(x) } olarak gösterilir. Tanım ρ : X X [, ) bir fonksiyon olsun. ρ fonksiyonu (i) ρ(x, y) = x = y (ii) ρ(x, y) = ρ(y, x) (iii) L > öyle ki ρ(x, z) L (ρ (x, y) + ρ (y, z)) özelliklerini sağlıyorsa ρ ya psedo metrik denir. Tanım < p ve < q olsun. {f k } k=, Rn üzerinde Borel ölçülebilir fonksiyonların bir dizisi olmak üzere, l q (L p ) = l q (L p (R n )) ve L p (l q ) = L p (R n, l q ) uzayları sırasıyla ( ( ) ) q/p 1/q {f k } k= lq(lp) = f k ( ) p lq = f k (x) p dx < R n {f k } Lp (l q ) = f k ( ) lq p = k= ( ) p/q f k (x) q dx R n k= 1/p < olacak şekildeki bütün {f k } k= dizilerinin uzayıdır. l q (L p ) ve L p (l q ) uzayları quasi-banach (p 1 ve q 1 için Banach) uzaylarıdır (Triebel 1983). 8

15 Tanım S = S(R n ) Schwartz uzayı, istenilen α ve β katlı indisleri için (yani α = (α 1, α 2,..., α n ), β = (β 1, β 2,..., β n ) ve α j, β j N = N {} ise) sup x α D β f (x) x R n sonlu olacak şekildeki R n de her mertebeden sürekli türevlere sahip fonksiyonların sınıflarının cümlesidir. Burada x α = x α 1 1 x α x αn n D β = β 1 x β 1 1 β 2 x β β n x β n n eşitlikleri ile tanımlanmaktadır. Tanım L 1 (R n ) uzayındaki bir f fonksiyonunun Fourier dönüşümü f ya da F f ile gösterilir ve (F f) (x) = f (x) = (2π) n 2 R n e i(x.ξ) f (ξ) dξ şeklinde tanımlanır. Burada (x.ξ) = x 1 ξ x n ξ n şeklinde tanımlıdır. Teorem (i) Fourier dönüşümü S Schwartz uzayı üzerinde bir otomorfizmdir. (ii) S L p (R n ), 1 p (iii) S, S Schwartz uzayının dual uzayını göstermek üzere, f L p (R n ), (1 p ) fonksiyonu S nin bir elamanını tanımlar öyle ki dır (Duoandikoetxea 21). L f (ϕ) = f, ϕ = f(x)ϕ(x)dx, R n Uyarı f L 1 (R n ) ise o zaman f mevcuttur ve f (x) = (2π) n 2 R n e i(x.ξ) f (ξ) dξ ϕ S 9

16 olarak tanımlanır, f fonksiyonu L 1 (R n ) de olmayabilir. (2π) n 2 R n e i(x.ξ) f (ξ) dξ integrali genellikle ıraksaktır. Fakat ϕ S olduğunda ( F 1 ϕ ) (x) = (2π) n 2 R n e i(x.ξ) ϕ (ξ) dξ integrali her zaman yakınsaktır, çünkü ϕ S dir. Genellikle (2π) n 2 R n e i(x.ξ) g (ξ) dξ operatörüne ters Fourier dönüşümü denir ve F 1 ile gösterilir. Yani, ( F 1 g ) (x) = (2π) n 2 R n e i(x.ξ) g (ξ) dξ dir. Tanım Bir f S fonksiyoneli verilsin. Eğer (τ, ϕ) = (f, ϕ), ϕ S sağlanacak biçimde bir τ S fonksiyoneli varsa, o zaman bu fonksiyonele f in genelleştirilmiş anlamda Fourier dönüşümü denir ve τ = f ile gösterilir. Tanım (Maksimal Fonksiyon) f : R n fonksiyon olsun. f nin maksimal fonksiyonu; Mf(x) = sup r> biçiminde tanımlanır. Burada 1 m(b(x, r)) B(x,r) f(y) dy, R lokal integrallenebilir bir x R n B(x, r) = {y R n : x y < r} x merkezli r yarıçaplı açık yuvardır. Maksimal fonksiyon R n nin standart kümelerinde n = 1 için Hardy Littlewood tarafından tanımlanmış ve Wiener tarafından n boyutlu R n Öklid uzayına genişletilmiştir. 1

17 Teorem (Hardy-Littlewood-Wiener) R n üzerinde tanımlanan f fonksiyonu için (i) f L p (R n ), 1 < p ise Mf maksimal fonksiyonu hemen her yerde sonludur. (ii) Eğer f L 1 (R n ) ise α > için m {x : Mf(x) > α} A α f(x) dx R n sağlanır, burada A sadece boyuta bağlı bir sabittir ve m Lebesgue ölçüsüdür. (iii) f L p (R n ), 1 < p ise Mf L p (R n ) ve Mf p A p f p eşitsizliği gerçeklenir (Stein 197). Teorem (Fefferman-Stein) 1 < p < ve 1 < q < olsun. Bu durumda öyle bir C sabiti vardır ki her {f n } n= L p (l q ) dizisi için {Mf n } Lp (l q ) C {f n } Lp (l q ) eşitsizliği gerçeklenir (Triebel 1983). Tanım (L p,µ Lebesgue Uzayı) L p,µ ile göstereceğimiz L p ((, ), x 2µ+1 dx) Lebesgue uzayı, 1 p ve µ > 1/2 olmak üzere (, ) üzerinde tanımlı, kompleks değerli, ölçülebilir ve ( f p,µ = ) 1 f(x) p x 2µ+1 p dx <, 1 p < ess sup f(x) <, p = <x< normuna sahip fonksiyonların uzayı olarak tanımlanır. 2.2 Hankel Dönüşümü, Hankel Ötelemesi, Hankel Konvolüsyonu ve Özellikleri Tanım Bir f L 1,µ fonksiyonunun Hankel dönüşümü h µ (f)(y) = j µ (xy)f(x)dσ µ (x), y [, ) 11

18 şeklinde tanımlanır.burada j µ, ( x ) µ j µ (x) = Γ(µ + 1) Jµ (x) = Γ(µ + 1) 2 n= ( 1) n (x/2) 2n, x [, ) n!γ(n + µ + 1) ile tanımlanan birinci çeşit ve mertebesi µ olan normalleştirilmiş Bessel fonksiyonu, J µ birinci çeşit ve mertebesi µ olan Bessel fonksiyonu ve σ µ, dσ µ (x) = (2 µ Γ(µ + 1)) 1 x 2µ+1 dx ile verilen ağırlıklı Lebesgue ölçüsüdür. Ayrıca j µ, µ µ = x 2µ 1 Dx 2µ+1 D, µ > 1/2, x > biçiminde tanımlanan Bessel diferensiyel operatörü olmak üzere µ u = u, u() = 1, u () = diferensiyel denkleminin çözümüdür. Uyarı Her x [, ) için j µ (x) 1 (Hirschman 196) olduğundan Hankel dönüşümü anlamlıdır. Lemma f L 1,µ olsun. Bu durumda h µ (f)(x), [, ) üzerinde sınırlı ve süreklidir. İspat. h µ (f)(x) j µ (xt) f(t) dσ µ (t) C µ f 1,µ, C µ = (2 µ Γ(µ + 1)) 1 olduğundan sup h µ (f)(x) C µ f 1,µ x< elde edilir. Buradan h µ (f)(x) fonksiyonunun [, ) üzerinde sınırlı olduğunu görülür. Şimdi h µ (f)(x) fonksiyonunun [, ) üzerinde sürekli olduğunu gösterelim. Herhangi reel x ve h, x < için h µ (f)(x + h) j µ ((x + h)t) f(t) dσ µ (t) eşitsizliği vardır. Ayrıca j µ ((x + h)t) f(t) f(t) ve lim h j µ ((x + h)t) = j µ (xt), t < olduğundan Lebesgue yakınsaklık teoremi uygulanabilir ve istenen sonuç buradan elde edilir. 12

19 Sonuç Hankel dönüşümü L 1,µ fonksiyon uzayından L,µ fonksiyon uzayına tanımlı lineer sınırlı bir dönüşümdür. Uyarı Hankel dönüşümü 1 p 2, µ > 1/2, 1/p + 1/p = 1 olmak üzere L p,µ uzayından L p,µ uzayına tanımlı lineer sınırlı bir dönüşüm olarak L p,µ uzayına genişletilebilir (Herz 1954). Hirschman (1961), Haimo (1965) ve Cholewinski (1965) Hankel dönüşümüne karşılık gelen bir konvolüsyon işlemi araştırmışlardır.bu işlem Hankel konvolüsyonu olarak adlandırılır. Besov ve Lizorkin-Triebel tipi uzaylar hakkında çalışmalar yapılmasında Hankel konvolüsyonu önemli bir rol oynar. Hankel konvolüsyonunu tanımlamak için Hankel ötelemesi olarak adlandırılan özel bir çeşit ötelemeye ihtiyaç vardır. Tanım Her x [, ) için f L p,µ, 1 p fonksiyonunun Hankel ötelemesi τ x f, τ x (f)(y) = D µ (x, y, z)f(z)dσ µ (z), x, y (, ) ve τ (f) = f şeklinde tanımlanır. Burada D µ (x, y, z) = j µ (xt)j µ (yt)j µ (zt)dσ µ (t) = 23µ 1 Γ(µ + 1) 2 πγ(1/2 + µ) (xyz) 2µ A(x, y, z) 2µ 1, x, y, z (, ) biçiminde tanımlı fonksiyondur. A(x, y, z) kenarları x, y, z olan üçgenin alanını göstermektedir. Eğer böyle bir üçgen yoksa A(x, y, z) = dır. Özellik < x, y, z < için D µ (x, y, z) fonksiyonu aşağıdaki özelliklere sahiptir (Hirschman 196): (i) D µ (x, y, z) (ii) D µ (x, y, z) = D µ (y, x, z) = D µ (x, z, y) =... (iii) j µ (zt)d µ (x, y, z)dσ µ (z) = j µ (xt)j µ (yt), t < (iv) D µ (x, y, z)dσ µ (z) = 1 13

20 Lemma Eğer f L p,µ, 1 p ise, o halde her x [, ) için τ x f L p,µ olup τ x f( ) p,µ f p,µ eşitsizliği sağlanır. İspat. Eşitsizliği önce p = 1 durumu için ispatlayalım. τ x f(y) dσ µ (y) = D µ (x, y, u)f(u)dσ µ (u) dσ µ(y) = dσ µ (y) f(u) dσ µ (u) D µ (x, y, u) f(u) dσ µ (u) D µ (x, y, u)dσ µ (y) integrasyon sırasının değişimi Fubini teoreminden faydalanılarak yapılmıştır. Böylece Özellik (iv) ten τ x f( ) 1,µ f 1,µ eşitsizliği elde edilir. Şimdi de p = için τ x f( ),µ f,µ olduğunu gösterelim. τ x f( ) operatörünün L,µ normu şeklindedir. p = 1 için τ x f(y) = ve p = için τ x f( ),µ = ess sup τ x f(y) y (, ) D µ (x, y, z)f(z)dσ µ (z) D µ (x, y, z) f(z) dσ µ (z) D µ (x, y, z) f,µ dσ µ (z) = f,µ D µ (x, y, z)dσ µ (z) = f,µ τ x f( ) 1,µ f 1,µ τ x f( ),µ f,µ 14

21 sağlandığından, Marcinkiewicz interpolasyon teoreminden 1 p için τ x f( ) p,µ f p,µ elde edilir. Tanım f, g L 1,µ olmak üzere f ve g fonksiyonlarının Hankel konvolüsyonu (f#g)(x) = şeklinde tanımlanır. f(y)τ x g(y)dσ µ (y), x (, ) Lemma p, f L 1,µ, g L p,µ ise f#g p,µ C µ f 1,µ g p,µ, C µ = (2 µ Γ(µ + 1)) 1 eşitsizliği gerçeklenir. İspat. p = 1 için f#g(x) dγ µ (x) = = = dγ µ (x) dγ µ (x) dγ µ (x) g(t) dσ µ (t) τ x (f)(t)g(t)dσ µ (t) g(t)dσ µ (t) D µ (x, t, u)f(u)dσ µ (u) g(t) dσ µ (t) f(u) dσ µ (u) D µ (x, t, u) f(u) dσ µ (u) D µ (x, t, u)dγ µ (x) Özellik (iv) ten f#g 1,µ C µ f 1,µ g 1,µ eşitsizliği sağlanır. p = için Lemma den f#g(x) (τ x (f)(y) g(y) dσ µ (y) g,µ (τ x (f)(y)) dσ µ (y) = C µ g,µ τ x f( ) 1,µ C µ g,µ f 1,µ 15

22 eşitsizlikleri sağlanır. Buradan olduğundan ess sup f#g(x) sup f#g(x) C µ g,µ f 1,µ <x< <x< eşitsizliğinin gerçeklendiği görülür. f#g,µ C µ f 1,µ g,µ 1 < p < için Hölder eşitsizliği uygulayarak f#g(x) ( ) 1/p (τ x (f)(y)) 1/p g(y) p dσ µ (y) ( ) 1/q (τ x (f)(y)) 1/q q dσ µ (y) ( ) 1/p ( τ x (f)(y) g(y) p dσ µ (y) ) 1/q τ x (f)(y) dσ µ (y) elde edilir buradan her iki tarafın p. kuvveti alınır ve Lemma kullanılırsa f#g(x) p = ( ) ( ) p/q τ x (f)(y) g(y) p dσ µ (y) τ x (f)(y) dσ µ (y) ( ) τ x (f)(y) g(y) p dσ µ (y) Cµ p/q τ x (f)( ) p/q 1,µ Cµ p/q f p/q 1,µ τ x (f)(y) g(y) p dσ µ (y) elde edilir. Şimdi her iki tarafın integralini alalım. f#g(x) p dγ µ (x) Cµ p/q f p/q 1,µ = Cµ p/q f p/q 1,µ dγ µ (x) g(y) p dσ µ (y) = Cµ p/q f p/q 1,µ τ x (f)( ) 1,µ Cµ p/q f p/q 1,µ f 1,µ τ x (f)(y) g(y) p dσ µ (y) τ x (f)(y) dγ µ (x) g(y) p dσ µ (y) g(y) p dσ µ (y) 16

23 Buradan ( elde edilir. Böylece ) 1/p f#g(x) p dγ µ (x) Cµ 1/q f 1/q 1,µ f 1/p 1,µ eşitsizliğinin gerçeklendiği görülür. ( g(y) p dσ µ (y) Cµ 1/q Cµ 1/p f 1/p+1/q 1,µ g p,µ f#g p,µ C µ f 1,µ g p,µ ) 1/p Lemma p, q, r, 1 +1 = olsun. f L q p r p,µ, g L r,µ ise f#g L q,µ olup f#g q,µ C µ g r,µ f p,µ eşitsizliği sağlanır. İspat. p, r < olmak üzere indisler üzerindeki hipotez 1 r + 1 q + 1 p = 1, p r + p q = 1 r p + r q = 1 olmasını gerektirir. r, q, p kuvvetlerine göre Hölder eşitsizliği uygulanması ile f#g(x) ( f(y) τ x (g)(y) dσ µ (y) f(y) p r ( f(y) p q τx (g)(y) r q ) 1 ( f(y) p r dσ µ (y) ( = C 1 r µ f p r p,µ ( τ x (g)(y) r dσ µ (y) ) τ x (g)(y) r p dσ µ (y) ) 1 f(y) p τ x (g)(y) r q dσ µ (y) ) 1 p ) 1 f(y) p τ x (g)(y) r q dσ µ (y) ( τ x (g)(y) r dσ µ (y) ) 1 p 17

24 elde edilir. Lemma den ( olduğundan ) 1 τ x (g)(y) r p 1 p dσ µ (y) = C µ τ x (g)( ) f#g(x) C 1 r 1 p µ C µ f p r p,µ g 1 p C µ g r p r,µ r p r,µ ( r p r,µ ) 1 f(y) p τ x (g)(y) r q dσ µ (y) eşitsizliği sağlanmış olur. Eşitsizliğin her iki yanının L q,µ normunu alırsak ( olur. Yani f#g(x) q dγ µ (x) C 1 r ) 1/q eşitsizliği sağlanmış olur. = C 1 r = C 1 r = C 1 r 1 p µ C 1 p µ C µ f p r p,µ g ( r p r,µ dγ µ (x) µ f p r p,µ g p r,µ ( f(y) p dσ µ (y) 1 p µ C 1 p µ C µ f p r p,µ g p r,µ f r r r p q p,µ ) 1 f(y) p τ x (g)(y) r q dσ µ (y) ( µ f p r p,µ g p r,µ f q p,µ τ x (g)( ) r q r,µ C µ f p,µ g r,µ f#g q,µ C µ g r,µ f p,µ p ) 1 τ x (g)(y) r q dγ µ (x) ) 1 τ x (g)(y) r q dγ µ (x) r = (p = ) için p, q üzerindeki kabullerden dolayı p = 1, q = (r = 1, q = ) olur. Bu durumda da istenilen eşitsizlik Lemma den alınır. Uyarı p, r, s [1, ) ve 1/p = 1/r + 1/s 1 olmak koşuluyla Hankel konvolüsyonu #, L r,µ L s,µ uzayından L p,µ uzayı içine bilineer sınırlı bir dönüşüm tanımlar (Hirschman 196). Lemma f, g L 1,µ olmak üzere h µ (τ x f)(y) = j µ (xy)h µ (f)(y), x, y (, ) 18

25 eşitliği sağlanır. İspat. h µ (τ x f)(y) = = = j µ (zy)(τ x f)(z)dσ µ (z) j µ (zy)dσ µ (z) j µ (zy)d µ (x, z, u)dσ µ (z) D µ (x, z, u)f(u)dσ µ (u) f(u)dσ µ (u) Özellik (iii) ten h µ (τ x f)(y) = j µ (xy) eşitliği elde edilir. = j µ (xy)h µ (f)(y) j µ (uy)f(u)dσ µ (u) Lemma f, g L 1,µ olmak üzere h µ (f#g)(x) = h µ (f)(x)h µ (g)(x), < x < dır. İspat. h µ (f#g)(x) = = = = j µ (xt)(f#g)(t)dσ µ (t) j µ (xt)dσ µ (t) j µ (xt)dσ µ (t) f(u)dσ µ (u) f(u)τ t g(u)dσ µ (u) f(u)dσ µ (u) g(v)dσ µ (v) D µ (t, u, v)g(v)dσ µ (v) j µ (xt)d µ (t, u, v)dσ µ (t) Böylece Özellik (iii) ten h µ (f#g)(x) = eşitliği elde edilir. j µ (xu)f(u)dσ µ (u) = h µ (f)(x)h µ (g)(x) j µ (xv)g(v)dσ µ (v) 19

26 Genelleştirilmiş fonksiyonlar anlamında Hankel dönüşümü çalışmaları Zemanian (1968) ile başlamıştır. Zemanian Hankel dönüşümünün bir türü olan H µ (ϕ)(x) = (xy)1/2 J µ (xy)ϕ(y)dy şeklinde tanımlanan dönüşümü ele almıştır. Daha sonra Altenburg, Zemanian ın sonuçlarını h µ dönüşümü için uyarlamıştır (Altenburg 1982). Altenburg, h µ Hankel dönüşümünün bir otomorfizma olarak davrandığı test fonksiyonları uzayını araştırmış ve { H = ϕ C (, ) : γ n,k (ϕ) = sup x n ( 1 } d x> x dx )k ϕ(x) <, n, k =, 1,... uzayını tanımlamış ve göstermiştir ki {γ n,k } n,k N yarı normlar ailesinin ürettiği topoloji ile birlikte H bir Frechet uzayıdır ve h µ, H ın bir otomorfizmasıdır. Özellik p, µ > 1/2 olmak üzere H L p,µ dır (Altenburg 1982). Özellik H, H nin dual uzayını göstermek üzere, f L p,µ, (1 p ) fonksiyonu H nin bir elamanını tanımlar öyle ki L f (ϕ) = f, ϕ = dır (Altenburg 1982). f(x)ϕ(x)x 2µ+1 dx Lemma S e (R), R üzerindeki tüm çift Schwartz fonksiyonlarının uzayını göstermek üzere, ϕ C (, ) fonksiyonun S e (R) uzayına ait olması için gerek ve yeter şart γ n,k (ϕ) = sup x> olmasıdır (Stempak 1997). xn ( 1 d x dx )k ϕ(x) <, n, k =, 1, 2,... Uyarı Lemma 2.2.5, H uzayı ile S e (R) uzayının çakıştığını göstermektedir. Lemma h µ dönüşümü (S e (R), τ) üzerinde bir otomorfizmdir. Burada τ, γ n,k (ϕ) = sup x> x n ( 1 d x dx )k ϕ(x), n, k =, 1, 2,... ve ϕ C ((, )) şeklinde tanımlı yarı normların ailesi tarafından üretilen topolojidir ve (S e (R), τ) bir Frechet uzayıdır (Stempak 1997). Tanım S e, R üzerindeki çift Schwartz fonksiyonlarının uzayı S e nin dual uzayını 2

27 göstermek üzere, genelleştirilmiş fonksiyonlar anlamında Hankel dönüşümü h µ, S e üzerinde Hankel dönüşümünün transpozu olarak tanımlanır. Yani f S e olmak üzere h µ f, φ = f, h µ φ, φ S e şeklinde tanımlanan h µ f, S e dual uzayının elemanıdır. Tanım f S e ve φ S e, olmak üzere genelleştirilmiş fonksiyonlar anlamında Hankel konvolüsyonu (f#φ)(x) = f, τ x φ, x (, ) olarak tanımlanır (Betancor ve Marrero 1992). Özellik Genelleştirilmiş fonksiyonlar anlamında Hankel konvolüsyonu istenilen f S e ve φ, ψ S e için aşağıdaki özelliklere sahiptir (Betancor ve Marrero 1992). (f#φ)#ψ = f#(φ#ψ) h µ (f#φ) = h µ (f)h µ (φ) Uyarı f S e ve φ S e olmak üzere f#φ, S e uzayının bir noktasal çarpanıdır. Yani ψ (f#φ)ψ dönüşümü S e S e tanımlı lineer sınırlı bir dönüşümdür. S e uzayının bütün noktasal çarpanlarının kümesi O e ile gösterilmek üzere Betancor ve Marrero (1992) O e nin, S Schwartz uzayının çift çarpanlarının uzayı olarak karakterize edildiğini ve bir ψ C (, ) fonksiyonun O e uzayına ait olması için gerek ve yeter şartın olduğunu göstermişlerdir. ) k 1 k N, n N, sup + x) x (, )(1 ( n d ψ(x) x dx < O e uzayı {p n,k;b : n, k N, B B} yarı normlar ailesinin ürettiği topoloji ile donatılmıştır. Burada p n,k;b (θ) = sup γ n,k (θϕ) (θ O e ) ϕ B ve B, S e nin bütün sınırlı altkümelerinin sınıfını göstermektedir. Ayrıca Betancor ve Marrero (1995), her φ S e için f#φ S e olacak şekildeki 21

28 f S e fonksiyonellerinin uzayı O # uzayını karakterize etmiş, O # = h µ(o e ) olduğunu ispatlamışlardır. O # uzayının topolojisi h µ tarafından O e uzayından tanımlanır. 22

29 3. R n DE BESOV VE LIZORKIN-TRIEBEL UZAYLARI Tanım 3.1 Φ(R n ), { supp ϕ {x : x 2} supp ϕ j {x : 2 j 1 x 2 j+1 }, j = 1, 2,... Her multi-indeks α için bir c α pozitif sabiti vardır öyle ki her x R n ve her j =, 1, 2,... için 2 j α D α ϕ j (x) c α ve her x R n için ϕ j (x) = 1 j= koşullarını sağlayan bütün ϕ = {ϕ j (x)} j= S(R n ) sistemlerinin bir koleksiyonu olarak tanımlansın ve < s <, < q, ϕ = {ϕ j (x)} j= Φ(R n ) olsun. Eğer < p ise Besov uzayları B s p,q(r n ), B s p,q(r n ) = { } f : f S (R n ), f ϕ Bp,q(R s n ) = 2sj F 1 ϕ j F f lq(lp(r n )) < (3.1) olarak; eğer < p < ise Lizorkin-Triebel uzayları F s p,q(r n ), F s p,q(r n ) = { } f : f S (R n ), f ϕ Fp,q(R s n ) = 2sj F 1 ϕ j F f (Lp (R n ),l q ) < (3.2) olarak tanımlanır. Özellik 3.1 ϕ = {ϕ j (x)} j= Φ(R n ) ve ψ = {ψ j (x)} j= Φ(R n ) olsun. (i) Eğer s R, < p ve < q ise f ϕ B s p,q(r n ) ve f ψ B s p,q(r n ) quasi-normları B s p,q(r n ) üzerinde denktir. (ii) Eğer s R, < p < ve < q ise f ϕ F s p,q(r n ) ve f ψ F s p,q(r n ) quasi-normları F s p,q(r n ) üzerinde denktir (Triebel 1983). Şimdi vereceğimiz özellikte A 1 A 2 gösterimi quasi-normlu uzay A 1, quasi-normlu 23

30 uzay A 2 içinde sürekli gömülmüştür anlamına gelmektedir. Yani öyle bir c sabiti vardır ki her a A 1 için a A2 c a A1 eşitsizliği gerçeklenir. Özellik 3.2 (i) < q q 1 ve < s < olsun. Bu durumda B s p,q (R n ) B s p,q 1 (R n ), < p (3.3) ve F s p,q (R n ) F s p,q 1 (R n ), < p < (3.4) (ii) < q, < q 1, < s < ve ɛ > olsun. Bu durumda ve B s+ɛ p,q (R n ) B s p,q 1 (R n ), < p (3.5) F s+ɛ p,q (R n ) B s p,q 1 (R n ), < p < (3.6) (iii) Eğer < q, < p < ve < s < ise B s p,min(p,q)(r n ) F s p,q(r n ) B s p,max(p,q)(r n ) (3.7) sürekli gömmeleri vardır (Triebel 1983). Teorem 3.1 (i) Eğer < p, q ve < s < ise Bp,q(R s n ) quasi-banach uzayıdır (eğer 1 p, q ise Banach uzayıdır). Bundan başka < p, q ve < s < için S(R n ) B s p,q(r n ) S (R n ) sürekli gömmeleri vardır ve eğer < p, q <, < s < ise S(R n ), B s p,q(r n ) de yoğundur. (ii) Eğer < p <, < q ve < s < ise F s p,q(r n ) quasi-banach uzayıdır (eğer 1 < p <, 1 < q ise Banach uzayıdır). Bundan başka < p <, < q ve < s < için S(R n ) F s p,q(r n ) S (R n ) 24

31 sürekli gömmeleri vardır ve eğer < p, q <, < s < ise S(R n ), F s p,q(r n ) de yoğundur (Triebel 1983). Besov ve Triebel-Lizorkin uzaylarının tanımı şu şekilde de verilebilir. Tanım 3.2 Herhangi t > ve j N için ϕ t (x) = t n ϕ(x/t), ϕ j (x) = ϕ {2 j }(x) x R n şeklinde tanımlanmış olsun. A, α S fonksiyonları {ξ R n : ξ < 2} kümesinde Â(ξ) >, supp  {ξ Rn : ξ < 4} {ξ R n : 1 2 < ξ < 2} kümesinde α(ξ) >, supp α {ξ Rn : 1 4 < ξ < 4} koşullarını sağlayan fonksiyonlar olmak üzere s R ve < p, q için Besov uzayları, B s p,q = {f S : f B s p,q = A f Lp + {2 js α j f} j=1 lq (L p ) < } s R, < p < ve < q için Lizorkin-Triebel uzayları F s p,q = {f S : f F s p,q = A f Lp + {2 js α j f} j=1 Lp (l q ) < } olarak tanımlanır (Rychkov 1999). Lemma 3.1 µ, ν S, M Z, M 1 olsun ve Her α M için D α µ() = (3.8) eşitliği gerçeklensin. Bu durumda herhangi N > için bir C N sabiti vardır öyle ki sup µ t ν(z) (1 + z ) N C N t M+1 (3.9) z R n eşitsizliği sağlanır. İspat. Fourier dönüşümünün temel özelliklerinden sup µ t ν(z) (1 + z ) N c N max z R n α N+1 Dα [(µ t ν)] L1 (3.1) 25

32 Leibniz formülünden D α ( µ(tξ) ν(ξ)) C α t β (D β µ)(tξ)d α β ν(ξ) = ( ) yazabiliriz. (3.8) den β α (D β µ)(tξ) c(t ξ ) M β +1, β M eşitsizliği gerçeklenir. Bu eşitsizlikten ve β > M için D β µ c β olmasından ( ) c αt M+1 (1 + ξ M+1 ) β α D α β ν(ξ) elde edilir. Bu elde ettiğimizi (3.1) da kullanırsak (3.9) elde edilir. Lemma 3.2 < p, q ve δ > olsun. R n üzerinde negatif olmayan ölçülebilir fonksiyonların herhangi bir {g j } j= dizisi için G j (x) = 2 k j δ g k (x), x R n (3.11) k= şeklinde tanımlansın. Bu durumda C 1 = C 1 (p, q, δ) ve C 2 = C 2 (q, δ) sabitler olmak üzere {G j } j= lq(l p) C 1 {g j } j= lq(l p) (3.12) {G j } j= Lp (l q ) C 2 {g j } j= Lp (l q ) (3.13) eşitsizlikleri gerçeklenir (Rychkov 1999). İspat. İlk önce {G j (x)} j= lq C(q, δ) {g j } j= lq, x R n (3.14) olduğunu gösterelim. q 1 için bu Minkowski eşitsizliğinden çıkar ve C = k Z 2 k δ dır. < q < 1 için (3.11) ın q. kuvvetini alıp ( u + v ) q u q + v q temel eşitizliğini kullanır ve j üzerinden toplam alıp 1/q. kuvvetini alırsak (3.14) elde edilir ve C = ( k Z 2 k δq ) 1/q olur. (3.13), (3.14) den C 2 = C yazılarak hemen alınır. Şimdi (3.12) nın doğruluğunu ispatlayalım. İlk önce p 1 olsun. Minkowski eşitsizliğin- den G j Lp = 2 k j δ g k Lp k= 26

33 eşitliği gerçeklenir. Bundan dolayı C 2 = C yazılarak (3.12), (3.14) den alınır. Şimdi p < 1 durumuna bakalım. (3.11) in p. kuvvetini alıp ( u + v ) p u p + v p eşitizliğini kullanır ve integre edersek G j p = 2 k j δp g k p R n R n eşitliğini elde ederiz. Bundan dolayı (3.14) den { G j p R n } j= C( q { p, δp) g k p R n lq/p eşitsziliği sağlanır. p. kuvvetini alınarak (3.12) elde edilir. } k= l q/p Lemma 3.3 < r 1 ve {b j } j=, {d j } j= sırasıyla (, ] ve (, ) da değerler alan iki dizi olsun. Kabul edelim ki bir N > için d j = O(2 jn ), j (3.15) ve herhangi N > için d j C N k=j 2 (j k)n b k d 1 r k, j N (C N < ) (3.16) olsun. Bu durumda herhangi N > için d r j C N k=j 2 (j k)nr b k, j N (3.17) eşitsizliği aynı C N sabitleri ile gerçeklenir. İspat. j N için D j,n = sup k j 2 (j k)n d k olarak tanımlayalım. (3.16) dan D j,n C N sup k j = C N l=j l=k 2 (j l)n b l d 1 r l 2 (j l)n b l d 1 r l = C N 2 (j l)nr b l [D j,n ] 1 r l=j 27

34 olup, buradan D j,n < olması koşuluyla d r j [D j,n ] r C N 2 (j l)nr b l (3.18) l=j elde edilir. D j,n < olma koşulu en azından N N için (3.15) den sağlanır. Böylece (3.17) eşitsizliğini N N için ispatlamış olduk ve bu nedenle C N sabiti ile N < N için de ispatlanabilir. Çünkü (3.17) eşitsizliğinin sağ tarafı N artarken azalmaktadır. Şimdi N < N olsun ve kabul edelim ki (3.17) eşitsizliğinin sağ tarafı sonlu (aksi halde ispatlayacak birşey yoktur) olsun. C N için sabiti ile (3.17) eşitsizliğinden k j 2 (j k)n d k 2 (j k)n C 1/r N = C 1/r N [ ] 1/r 2 (k l)nr b l l=k [ ] 1/r 2 (j l)nr b l l=k olup, buradan D j,n < dur. (3.18) eşitisizliği kullanılarak istenilen elde edilir. Tanım 3.3 Ψ, ψ S ve l Z, l 1 olsun. Eğer aşağıda verilen (a) ve (b) koşulları sağlanıyorsa (Ψ, ψ) ikilisi F l kümesindedir denir. (a) Belli bir ɛ > için, {ξ R n : ξ < 2ɛ} kümesi üzerinde Ψ(ξ) > ve {ξ R n : ɛ < ξ < 2ɛ} kümesi üzerinde ψ(ξ) > dır. 2 (b) Her α l için D α ψ() = dır. Tanım 3.4 (Peetre maksimal fonksiyonları) a >, f S ve φ S olsun. φ a ve φ j,a maksimal fonksiyonları φ (φ f)(y) af(x) = sup y R n (1 + x y ), x a Rn ve φ (φ j f)(y) j,af(x) = sup y R n (1 + 2 j x y ), x a Rn şeklinde tanımlanır. Bui vd. (1996, 1997), Peetre (1975) ve Triebel (1983) in daha önce elde ettiği 28

35 sonuçları tamamlayarak Besov ve Triebel-Lizorkin uzaylarının genel karakterizasyonları hakkındaki sonucu ispatlamışlardır. Bu teorem Besov ve Triebel-Lizorkin uzaylarının tanımındaki fonksiyonlardan daha genel fonksiyonlarla konvolüsyon işlemi yolu ile Besov ve Triebel-Lizorkin uzaylarının denk bir karakterizasyonunu vermektedir. Aşağıda bu teorem ifade ve ispat edilecektir. Bu teoremdeki A 1 A 2 gösterimi A 1 CA 2 eşitsizliğinin gerçeklendiği bir C sabitinin var olduğu anlamına gelmektedir. Teorem 3.2 (a) (Ψ, ψ) F l, s < l + 1, < p, q, a > n p olsun. Bu durumda her f S için Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 lq(l p) f B s p,q (3.19) Ψ f Lp + {2 js ψ j f} j=1 lq(l p) dır. (b) (Ψ, ψ) F l, s < l + 1, < p <, < q, a > her f S için n min(p,q) olsun. Bu durumda Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 Lp (l q ) f F s p,q (3.2) Ψ f Lp + {2 js ψ j f} j=1 Lp (l q ) dır. İspat. 1.Adım: Herhangi iki Φ, ϕ S fonksiyon çifti alalım öyle ki bir ɛ > için {ξ R n : ξ < 2ɛ } kümesi üzerinde Φ(ξ) > {ξ R n : ɛ 2 < ξ < 2ɛ } kümesi üzerinde ϕ(ξ) > (3.21) koşulları sağlansın. Herhangi a >, s < l + 1, < p, q sayılarını sabitleyelim. Bu adımda her f S için Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 lq(l p) Φ af Lp + {2 js ϕ j,af} j=1 lq(l p) (3.22) ve Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 Lp(l q) Φ af Lp + {2 js ϕ j,af} j=1 Lp(l q) (3.23) 29

36 eşitsizliklerinin sağlandığını göstereceğiz. (3.21) den supp Λ {ξ R n : ξ < 2ɛ } supp λ {ξ R n : ɛ < ξ < 2 2ɛ } Λ(ξ) Φ(ξ) + (3.24) λ(2 j=1 j ξ) ϕ(2 j ξ) 1, ξ R n olacak şekilde Λ, λ S fonksiyonları vardır. Özel olarak her f S için f = Λ Φ f + λ k ϕ k f (3.25) k=1 özdeşliği doğrudur. Buradan ψ j f = ψ j Λ Φ f + ψ j λ k ϕ k f (3.26) k=1 eşitliği vardır. Ayrıca ψ j λ k ϕ k f ψ j λ k (z) ϕ k f(z y) dz R n ϕ k,af(y) ψ j λ k (z) (1 + 2 k z ) a dz R n (3.27) ϕ k,af(y)i jk yazabiliriz. I jk C(λ, ϕ) { 2 (k j)(l+1), k j 2 (j k)(a+s+1), k j (3.28) olduğunu iddia ediyoruz. Gerçekten k j için 2 k z z değişken değiştirmesi yapılır ve Lemma 3.1 kullanılırsa I jk = ψ 2 k j λ(z) (1 + z ) a dz R n elde edilir. c sup z R n ψ 2 k j λ(z) (1 + z ) a+n+1 C2 (k j)(l+1) 3

37 Benzer olarak k j için I jk 2 (k j)a R n ψ λ 2 j k(z) (1 + z ) a dz c M 2 (k j)a 2 (k j)(m+1) elde edilir. Burada, (3.24) den her α için D α λ() = olduğundan M istenildiği kadar büyük alınabilir. M, 2a + s olacak şekilde herhangi bir tamsayı olarak alınırsa istenilen eşitsizlik elde edilmiş olur. Böylece (3.28) ispatlanmış oldu. Buna ilaveten her x, y R n için ϕ k,af(y) ϕ k,af(x)(1 + 2 k x y ) a ϕ k,af(x) max(1, 2 (k j)a )(1 + 2 j x y ) a olduğuna dikkat edilir ve bu (3.27) de yerine yazılır ve (3.28) kullanılırsa elde edilir. { ψ j λ k ϕ k f(y) sup ϕ y R n (1 + 2 j x y ) k,af(x) a 2 (k j)(l+1), k j 2 (j k)(s+1), k j Bu eşitsizliğin yukarıdaki ispatında k = 1 için D α λ() = özelliğinin kullanılmadığına dikkat edilmelidir. Bu yüzden λ 1 ve ϕ 1, Λ ve Φ fonksiyonları ile yer değiştirilerek ψ j Λ Φ f(y) sup Φ y R n (1 + 2 j x y ) af(x)2 j (l + 1) a benzer eşitsizliği elde edilir. Son iki eşitsizliği (3.26) de yazarak ψ j,af(x) Φ af(x)2 j(l+1) + { 2 (k j)(l+1), k j, ϕ k,af(x) 2 (j k)(s+1), k > j. k=1 olmasını elde ederiz. Elde edilen son üç eşitsizlikteki sabitler f S, x R n, j, k N den bağımsızdırlar. Buradan, δ = min{1, l + 1 s} > olmak üzere her f S, x R n, j N için 2 js ψj,af(x) Φ af(x)2 jδ + 2 ks ϕ k,af(x)2 j k δ (3.29) k=1 eşitsziliği gerçeklenir. Tekrar j = 1 için bu eşitsizliği türetirken D α ψ() = özelliğini kullanmadık, bundan dolayı ψ 1 fonksiyonu yerine Ψ fonksiyonunu yazabiliriz. Bu- 31

38 radan Ψ af(x) Φ af(x) + 2 ks ϕ k,af(x)2 kδ (3.3) k=1 eşitizliğini elde ederiz. (3.29), (3.3) ve Lemma 3.2 kullanılarak, (3.22), (3.23) eşitsizliklerinin gerçeklendiği görülür. 2.Adım Bu adımda (3.19) un koşulları altında her f S için Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 lq (L p ) Ψ f Lp + {2 js ϕ j f } j=1 lq (L p ) (3.31) ve (3.2) koşulları altında her f S için Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 Lp (l q ) Ψ f Lp + {2 js ϕ j f } j=1 Lp (l q ) (3.32) eşitsizliklerinin gerçeklendiği ispatlanacaktır. (3.24) ve (3.25) e benzer olarak supp λ {ξ R n : ɛ 2 < ξ < 2ɛ} ve her f S için f = Λ Ψ f + olacak şekilde Λ, λ S bulabiliriz. λ k ψ k f k=1 f fonksiyonunun yerine f(2 j ), j N yazıp, genişletirsek f = Λ j Ψ j f + λ k ψ k f (3.33) k=j+1 elde ederiz. Bundan dolayı ψ j f = (Λ j Ψ j )(ψ j f) + (ψ j λ k ) (ψ k f) (3.34) eşitliği elde edilir. k=j+1 Lemma 3.1 den ψ j λ k (z) C N 2 jn 2 (j k)n (1 + 2 j z ) a, z Rn 32

39 eşitizliği keyfi büyük N > ile k j için doğrudur. Benzer olarak eşitsizliğinin sağlandığı açıktır. 2 jn Λ j Ψ j (z) C (1 + 2 j z ), z a Rn Son iki eşitsizliği (3.34) de kullanırsak her f S ve j N için ψ j f(y) C N 2 jn 2 (j k)n eşitsizliğini elde ederiz. k=j R n ψ k f(z) dz (3.35) (1 + 2 j y z ) a Herhangi r (, 1] sayısını sabitleyelim. (3.35) eşitizliğinin her iki tarafını (1+2 j x y ) a ile bölüp, y R n üzerinden supremum alınır ve sağ tarafta (1 + 2 j x y )(1 + 2 j y z ) (1 + 2 j x z ) (3.36) ψ k f(z) ψ k f(z) r [ψ k,af(x)] 1 r (1 + 2 k x z ) a(1 r) (1 + 2 k x z ) a(1 r) (1 + 2 j x z ) a 2 (k j)a (1 + 2 k x z ) ar eşitsizlikleri kullanılırsa her f S ve j N için ψ j,af(x) C N k=j 2 (j k)n R n 2 kn ψ k f(z) r (1 + 2 k x z ) ar dz[ψ k,af(x)] 1 r (3.37) eşitsizliği elde edilir. Burada N = N a + n hala istenildiği kadar büyük alınabilir. Oldukça benzer olarak her f S için Ψ af(x) C N ( + eşitsizliği ispatlanır. R n Ψ f(z) r (1 + x z ) ar dz[ψ af(x)] 1 r (3.38) 2 kn k=1 R n ) 2 kn ψ k f(z) r (1 + 2 k x z ) ar dz[ψ k,af(x)] 1 r Şimdi herhangi x R n sabitleyelim ve d j = ψ j,af(x), j N, d = Ψ af(x) (3.39) 33

40 b j = Rn 2 kn ψ k f(z) r (1 + 2 k x z ) ar dz, j N, b = Rn Ψ f(z) r dz (3.4) (1 + x z ) ar olmak üzere Lemma 3.3 ü uygulayalım. N, f S dağılımının (distribution) mertebesine eşit olmak üzere (3.15) şartı sağlanır. N yerine N alınarak (3.37) ve (3.38) eşitsizlikleri (3.16) tipini alır. (3.17) nin doğru olduğu sonucuna vardık yani her bir N > için [ψ j,af(x)] r C N 2 (j k)nr k=j R n 2 kn ψ k f(z) r dz (3.41) (1 + 2 k x z ) ar eşitzliği gerçeklenir. Burada Ψ af(x) için karşılık gelen eşitsizlikle beraber C N = C N+a n dır. Burada (3.41) eşitsizliğindeki C N ; f S, x R n, j N ve r (, 1] den bağımsızdır çünkü C N, (3.37), (3.38) eşitsizliklerindeki C N dir. Ayrıca daha basit bir ispatla (3.41) eşitsizliğinin r > 1 için doğru olduğu ispatlanabilir. Bunun için (3.35) de a yerine a + n alınması ve k ve z de son olarak (3.16) eşitsizliğinde Hölder eşitsizliği uygulanması yeterlidir. (3.32) ve (3.31) in koşullarında r yi sırasıyla n < r < p ve n < r < min(p, q) a a olacak şekilde seçmek uygundur. İspatın geri kalanında böyle bir seçim yapıp r yi sabitleyeceğiz. 1 L (1+ z ) ar 1 olduğundan Hardy-Littlewood maksimal operatörü M in majorant özelliği (3.41) de uygulanırsa [ψ j,af(x)] r C N 2 (j k)nr M( ψ k f(z) r )(x) (3.42) k=j eşitsizliği Ψ af(x) için karşılık gelen eşitsizlikle beraber sağlanır. Şimdi N > max( s, ) seçer ve sabitleyip g j = 2 jsr [ψ j,af] r, j N g = Ψ af olmak üzere l q/r (L p/r ) ve L p/r (l q/r ) uzaylarında Lemma 3.2 uygulanırsa (3.42) den her f S için Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 lq (L p ) M r (Ψ f) Lp + {2 js M r (ϕ j f) } j=1 lq (L p ) (3.43) 34

41 ve Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 Lp (l q ) M r (Ψ f) Lp + {2 js M ( ϕ j f )} j=1 Lp (l q ) (3.44) eşitsizlikleri elde edilir. Burada M r (g) = (M( g r )) 1/r notasyonu kullanılmıştır. Hardy-Littlewood-Wiener ve Fefferman-Stein maksimal teoremlerinden M r : l q (L p ) l q (L p ), r < p, < q (3.45) M r : L p (l q ) L p (l q ), r < p <, r < q (3.46) olduğunu biliyoruz. r sayısını seçimimiz (3.45) ve (3.46) özelliğini sırasıyla (3.43) ve (3.44) eşitsizliklerinin sağ taraflarına uygulama imkanı vermektedir. Böylece ispatlanmak istenen (3.31) ve (3.32) eşitsizlikleri ispatlanmış oldu. Son Adım. Geriye (3.19), (3.2) eşitsizliklerinin (3.22), (3.23), (3.31), (3.32) eşitsizliklerinden alınabileceğini göstermek kaldı. Bunu (3.19) eşitsizliği için yapalım. Ψ af Lp + {2 js ψ j,af} j=1 lq (L p ) A af Lp + {2 js α j,af} j=1 lq (L p ) f B s p,q eşitszliği sağlanır. Burada ilk önce Φ = A,ϕ = α alarak (3.22) yi daha sonra Ψ = A, ψ = α alarak (3.31) i uyguladık. S fonksiyonlarının (A, α), (Ψ, ψ), (Φ, ϕ) çiftleri üzerine konulan şartların verilen sırada zayıflatıldığına dikkat edilmelidir. Devam edersek f B s p,q A af Lp + {2 js αj,af} j=1 lq (L p ) Ψ af Lp + {2 js ψj,af} j=1 lq(lp) Ψ f Lp + {2 js ψ j f} j=1 lq(lp) eşitsizliği gerçklenir. Burada ilk eşitsizlik açıktır ikinci için ise (3.22) eşitsizliği sol tarafında Ψ ve ψ nin yerine A ve α alınarak ve de Φ = Ψ, ϕ = ψ ile kullanılmıştır. Üçüncü eşitsizlik ise (3.31) kullanılarak elde edilmiştir. Buradan (3.19) un doğruluğu görülmüş olur. Benzer şekilde (3.2) nin de doğruluğu görülebilir. Böylece ispat tamamlanmış olur. 35

42 4. HANKEL DÖNÜŞÜMÜNE KARŞILIK GELEN BESOV VE LIZORKIN-TRIEBEL UZAYLARI Tanım 4.1 s R olsun. Dizi uzayı l s p, 1 p < için ( 1/p lp s = ξ : ξ = (ξ j) j, ξ j C, ξ l s p = (2 jsp ξ j )) p < j= ve p = için { } l s = ξ : ξ = (ξ j ) j, ξ j C, ξ l s = sup 2 js ξ j < j olarak tanımlanır. s = durumunda l p uzayını l p ile göstereceğiz. Tanım 4.2 Φ, aşağıdaki özelliklere sahip bütün {ϕ j (x)} j= H sistemlerinin bir koleksiyonu olsun. (i) ϕ j (x) H, h µ ϕ j (x) for, 1, 2, 3,... (ii) supp h µ ϕ j {x : 2 j 1 1 x 2 j+1 1}, j = 1, 2, 3,... ve supp h µ ϕ {x : x 1}. (iii) Pozitif bir c 1 sayısı vardır öyle ki (x 1 D) k h µ ϕ j (x) c1 x k eşitsizliği, j = 1, 2,... ; k [µ] + 2 ve x (, ) için sağlanır. (iv) Her x (, ) için j= h µϕ j (x) = 1 dır. Tanım < p <,1 q, µ 1/2 ve s R olsun. fonksiyonların herhangi bir {ϕ j } j= Φ sistemi için Besov tipi uzaylar B s p,q,µ = olarak tanımlanır. Burada dır (Altenburg 1984). { } f H : f B s p,q,µ = {ϕ j #f} l s q (L p,µ) < ( ) 1/q ( ). l s q (L p,µ) =. Lp,µ l s q = 2 sj q. Lp,µ j= Bu durumda 36

43 Tanım < p <,1 q, µ 1/2 ve s R olsun. Bu durumda fonksiyonların herhangi bir {ϕ j } j= Φ sistemi için Triebel-Lizorkin tipi uzaylar F s p,q,µ = { } f H : f F s p,q,µ = {ϕ j #f} Lp,µ (lq) s < olarak tanımlanır. Burada ( ) 1/q. Lp,µ(l q) s =. l s q Lp,µ = (2 sj (.)) q dır (Cruz-Baez ve Rodriguez 21). j= Lp,µ Teorem < p, q <, µ 1/2 ve s R olsun. Bu durumda B s p,min{p,q},µ F s p,q,µ B s p,max{p,q},µ dır. Burada sürekli gömme anlamına gelmektedir. İspat. p q için B s p,p,µ F s p,q,µ B s p,q,µ (4.1) ve q p için B s p,q,µ F s p,q,µ B s p,p,µ (4.2) olduğunu göstermeliyiz. l s q uzaylarının monotonluğunu ve aşikar eşitlik B s p,p,µ F s p,p,µ olmasını kullanacağız. İlk olarak (4.1) ifadesini ispatlayalım. f Fp,q,µ s ve {ϕ j } j= Φ olsun, ( ) 1/q ( ) f B s p,q,µ = {ϕ j #f} l s q (L p,µ ) = 2 sj q {ϕ j #f} Lp,µ = = j= ( ( ) ) q/p 1/q 2 sjq ϕ j #f p x 2µ+1 dx j= { } 1/p 2 sjp ϕ j #f(x) p x 2µ+1 dx l s q/p 37

44 Buradan Minkowski eşitsizliğini kullanarak f B s p,q,µ = ( ) 1/p {2 sjp ϕ j #f(x) p } l s q/p dγ(x) ( ) 1/q (2 sj ϕ j #f ) q j= Lp,µ = {ϕ j #f} Lp,µ (l s q) = f F s p,q,µ {ϕ j #f} Lp,µ (l s p) = {ϕ j #f} l s p (L p,µ ) = f B s p,p,µ Şimdi (4.2) ifadesini ispatlayalım. f B s p,q,µ için, f B s p,p,µ = {ϕ j #f} l s p (L p,µ) = {ϕ j #f} l s p (L p,µ) = {ϕ j #f} Lp,µ(l p) s {ϕ j #f} Lp,µ(l q) s 1/q ( ) 1/p = (2 sj ϕ j #f ) q 2 sjq ϕ j #f(x) q Lp/q,µ j= L p/q,µ = {ϕ j #f} l s q (L p,µ) = f B s p,q,µ. j= Yeni bir Besov tipi uzay olan BHp,q α,µ J.J.Betancor ve L.Rodriguez-Mesa tarafından 1998 yılında tanıtılmış ve Besov-Hankel uzayı olarak adlandırılmıştır. Bu uzaya bu ismin verilmesinin sebebi Besov uzaylarındaki klasik ötelemenin oynadığı rolü bu uzaylarda Hankel ötelemesinin oynamasıdır. Bu uzayın tanımı şu şekildedir. Tanım p, q ve α > olmak üzere Besov-Hankel uzayı BH α,µ p,q A α,µ p,q (f) = { ( τt f f p,µ t α ) q } 1/q dt < t olacak şekildeki f L p,µ fonksiyonlarınının oluşturduğu uzaydır. BH α,µ p,q uzayının Littlewood-Paley tipi karakterizasyonunu veren teoeremi ifade edelim. Teorem p, q <, < α < 1 ve f L p,µ olsun. Kabul edelimki ψ = (ψ k ) k N R üzerinde sürekli ve çift fonksiyonların (a) ψ (x) =, x 2, ve ψ k (x) =, x 2 k 1 ve x 2 k+1, k = 1, 2..., (b) sup k N h µ (ψ k ) 1,µ <, (c) Her x R için k= ψ k(x) = 1. 38

45 koşullarını sağlayan bir dizisi olsun. Bu durumda f BH α,µ p,q E α,µ,ψ p,q (f) = olması için gerek ve yeter koşul { } 1/q (2 kα h µ (ψ k )# µ f p,µ ) q < k= olmasıdır. Bundan başka A α,µ p,q (Betancor vd. 21). ve Ep,q α,µ,ψ, BHp,q α,µ uzayında aynı topolojiyi üretir Bu teorem Besov-Hankel uzayının tanımının S e de genelleşmiş fonksiyonlara genişletilebileceğini göstermektedir. Böylece aşağıdaki tanımı verebiliriz. Tanım p, q < ve α > olmak üzere Besov-Hankel uzayı BH α,µ p,q E α,µ,ψ p,q (f) = { } 1/q (2 kα h µ (ψ k )# µ f p,µ ) q < k= olacak şekildeki f S e lerin oluşturduğu uzaydır. Burada ψ = (ψ k ) k N, S e deki fonksiyonların aşağıdaki şartları sağlayan bir dizisidir. (a) ψ (x) =, x 2, ψ k (x) =, x 2 k 1 ve x 2 k+1, k = 1, 2..., (b) sup k N h µ (ψ k ) 1,µ < (c) x R için k= ψ k(x) = 1 (Betancor ve Rodriguez-Mesa 26). Uyarı 4.1 BH α,µ p,q uzayının tanımı S e deki fonksiyonların (ψ k ) k N dizisi (a), (b), (c) şartlarını sağlamak koşuluyla (ψ k ) k N dizisine bağlı değildir. Bundan başka ψ = (ψ k ) k N ve φ = (φ k ) k N, S e deki fonksiyonların (a), (b), (c) şartlarını sağlayan iki dizisi olmak üzere, öyle bir C > sabiti vardır ki dır. 1 C Eα,µ,ψ p,q (f) Ep,q α,µ,φ (f) CEp,q α,µ,ψ (f), f BH α,µ p,q Besov-Hankel uzayının tanımı aşağıdaki şekilde de verilebilir. Tanım p, q < ve α > olmak üzere φ S e, t > ve j N olsun. φ {t} (x) = t 2(µ+1) φ(x/t), x (, ) ve φ j = φ {2 j } şeklinde tanımlanmış olsun. 39

46 Kabul edelim ki h µ (φ)(x) >, 1 2 < x < 2 ve supph µ(φ) [1/4, 4] olsun. Aynı zamanda h µ (Φ)(x) >, x [, 2] ve supph µ (Φ) [ 4, 4] koşullarını sağlayan Φ S e fonksiyonları göz önüne alınsın. BH α,µ p,q uzayı f BH α,µ p,q = f#φ p,µ + {2 kα φ k #f} k=1 lq (L p,µ ) < olacak şekildeki f S e lerin oluşturduğu uzaydır. BH α,µ p,q Mesa 26). uzayının topolojisi. BH α,µ p,q tarafından tanımlanır (Betancor ve Rodriguez- Tanım 4.8 E, R üzerinde tanımlı çift ve düzgün fonksiyonların uzayıdır. Tanım 4.9 D, E uzayında kompakt desteğe sahip bütün fonksiyonların uzayıdır. Tanım 4.1 (, ) aralığının ölçülebilir her A altkümesi için γ µ (A) = A x2µ+1 dx olarak tanımlı γ µ ölçüsüne karşılık gelen maksimal fonksi- yonlar şeklinde tanımlanır. M µ (f)(x) = sup x I 1 f(y) y 2µ+1 dy, x (, ) γ µ (I) I Teorem 4.3 f, (, ) üzerinde tanımlı bir fonksiyon olsun. Eğer f L p,µ, 1 < p ise bu durumda M µ f L p,µ dür ve M µ f p,µ C f p,µ eşitszliğinin sağlandığı f den bağımsız bir C sabiti vardır (Stempak 1985). Tanım 4.11 {g j } j=1, (, ) üzerinde Lebesgue ölçülebilir fonksiyonların bir dizisi olmak üzere, l q (L p,µ ) ve L p,µ (l q ) uzayları sırasıyla ( ( ) q/p 1/q {g j } j=1 lq (L p,µ ) = g j ( ) p,µ lq = g j (x) p x dx) 2µ+1 < {g j } Lp,µ (l q ) = g j ( ) lq p,µ = j=1 ( ) p/q g j (x) q x 2µ+1 dx j=1 olacak şekildeki bütün {g j } j=1 dizilerinin uzayıdır. 1/p < 4

T.C. UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ

T.C. UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HARMONİK ANALİZDE LEBESGUE UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ Süleyman ÇELİK YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIRŞEHİR 206 T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri. Ders izlence Formu

Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri. Ders izlence Formu Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri Ders izlence Formu Dersin Kodu ve İsmi Dersin Sorumlusu Dersin Düzeyi MAT407 REEL ANALİZ Prof. Dr. Ertan İBİKLİ ve

Detaylı

SORU 1: Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde. ÇÖZÜM 1: B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) = 0 gerçeklenir.

SORU 1: Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde. ÇÖZÜM 1: B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) = 0 gerçeklenir. 2.4 Lebesgue Dış Ölçüsü ve Lebesgue Ölçüsü SORU : Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde G R kümesinin varlığınıgösteriniz? ÇÖZÜM : B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) =

Detaylı

1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması

1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması 1.4. Tam Metrik Uzay ve Tamlaması 15 1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması Öncelikle şunu not edelim: (X, d) bir metrik uzay, (x n ), X de bir dizi ve x X ise lim n d(x n, x) = 0 = lim n,m d(x n, x m ) = 0

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocm.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocm.mit.edu/terms veya http://tuba.açık ders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X) kuvvet. kümesi veriliyor. P (X) üzerinde 0 ; A = 1 ; A

SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X) kuvvet. kümesi veriliyor. P (X) üzerinde 0 ; A = 1 ; A 2.2 Ölçüler SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X kuvvet kümesi veriliyor. P (X üzerinde 0 ; A (A : 1 ; A şeklinde tanımlanan dönüşümü ölçü müdür? ÇÖZÜM 1: (i Tanımdan ( 0. (ii A

Detaylı

BANACH FONKSİYON UZAYLARI

BANACH FONKSİYON UZAYLARI T.C. AHİ EVAN ÜNİVESİTESİ FEN BİLİMLEİ ENSTİTÜSÜ BANACH FONKSİYON UZAYLAI Kasım Emre AKSOY YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIŞEHİ 216 T.C. AHİ EVAN ÜNİVESİTESİ FEN BİLİMLEİ ENSTİTÜSÜ BANACH

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi

1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi 1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi Euclidean R uzayının tabanının B = {(a, b) : a, b R} olduğunu biliyoruz. Demek ki bu uzayda belirleyiçi unsur açık aralıklar. Her açık aralık (a, b) için, olmak üzere, d

Detaylı

T.C. UZAYLARINDA SINIRLILIĞI

T.C. UZAYLARINDA SINIRLILIĞI T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HARMONİK ANALİZİN İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN ORLICZ UZAYLARINDA SINIRLILIĞI Koray ŞANTAŞ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI KIRŞEHİR 25 T.C. AHİ

Detaylı

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır.

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır. 1. GRUPLAR Tanım 1.1. G boş olmayan bir küme ve, G de bir ikili işlem olsun. (G yapısına aşağıdaki aksiyomları sağlıyorsa bir grup denir., ) cebirsel 1) a b cg,, için a( bc) ( ab) c (Birleşme özelliği)

Detaylı

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ İnci BİRGİN Anabilim Dalı : Matematik Programı : Matematik

Detaylı

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır.

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır. 1.GRUPLAR Tanım 1.1. G boş olmayan bir küme ve, G de bir ikili işlem olsun. (G, ) cebirsel yapısına aşağıdaki aksiyomları sağlıyorsa bir grup denir. 1) a, b, c G için a ( b c) ( a b) c (Birleşme özelliği)

Detaylı

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE ÖZEL EGE LİSESİ GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Berk KORKUT DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gizem GÜNEL İZMİR 2013 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI 3.33 2. GİRİŞ... 3 3. YÖNTEM 3 4.

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BAZI KÜME-DEĞERLİ FONKSİYON UZAYLARI VE BU UZAYLAR ARASINDAKİ OPERATÖRLERİN ANALİZİ ÜZERİNE Fatih TEMİZSU YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI MALATYA

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS

BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN DİFÜZYON-REAKSİYON DENKLEMLERİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS EYLEM ÖZTÜRK PROF. DR. KAMAL SOLTANOV Tez Danışmanı Hacettepe

Detaylı

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016 6. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 16, 2016 Bu derste lineer cebirdeki bazı fikirleri gözden geçirip Lie teorisine uygulamalarını inceleyeceğiz. Bütün Lie cebirlerinin cebirsel olarak kapalı ve karakteristiği

Detaylı

INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS

INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN DİFÜZYON DENKLEMLERİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS FATMA GAMZE DÜZGÜN PROF. DR. KAMAL SOLTANOV Tez Danışmanı Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50 Modül Teori Modüller Prof. Dr. Neşet AYDIN ÇOMÜ - Matematik Bölümü [01/07] Mart 2012 Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart 2012 1 / 50 Giriş M bir toplamsal değişmeli

Detaylı

13.Konu Reel sayılar

13.Konu Reel sayılar 13.Konu Reel sayılar 1. Temel dizi 2. Temel dizilerde toplama ve çarpma 3. Reel sayılar kümesi 4. Reel sayılar kümesinde toplama ve çarpma 5. Reel sayılar kümesinde sıralama 6. Reel sayılar kümesinin tamlık

Detaylı

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI LATİSLERDE TÜREVLER YÜKSEK LİSANS TEZİ UTKU PEHLİVAN DENİZLİ, OCAK - 2015 T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

10. DİREKT ÇARPIMLAR

10. DİREKT ÇARPIMLAR 10. DİREKT ÇARPIMLAR Teorem 10.1. H 1,H 2,, H n bir G grubunun alt gruplarının bir ailesi ve H = H 1 H 2 H n olsun. Aşağıdaki ifadeler denktir. a ) dönüşümü altında dır. b) ve olmak üzere her yi tek türlü

Detaylı

SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV

SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ RİESZ POTANSİYELİNİN SINIRLILIĞI İÇİN SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV TİPLİ SONUÇLAR Ramazan AKILLI YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI KIRŞEHİR

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

Kuantum Grupları. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Münevver Çelik. Feza Gürsey Enstitüsü, İstanbul 10 Şubat, 2010

Kuantum Grupları. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Münevver Çelik. Feza Gürsey Enstitüsü, İstanbul 10 Şubat, 2010 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Feza Gürsey Enstitüsü, İstanbul 10 Şubat, 2010 Kuantum grubu örgülü bir Hopf cebridir. Cebir Tanım Bir k-vektör uzayı A için, µ : A A A ve η : k A birer k-doğrusal

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN İç-Çarpım Uzayları Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN ÜNİTE Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; R n, P n (R), M nxn vektör uzaylarında iç çarpım kavramını tanıyacak ve özelliklerini görmüş olacaksınız.

Detaylı

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ 1.GİRİŞ Bu bölüm lineer cebirin temelindeki cebirsel yapıya, sonlu boyutlu vektör uzayına giriş yapmaktadır. Bir vektör uzayının tanımı, elemanları skalar olarak adlandırılan herhangi bir cisim içerir.

Detaylı

1.4. KISMİ SIRALAMA VE DENKLİK BAĞINTILARI

1.4. KISMİ SIRALAMA VE DENKLİK BAĞINTILARI Reel sayılar kümesinin "küçük ya da eşit", bağıntısı ile sıralanmış olduğunu biliyoruz. Bu bağıntı herhangi bir X kümesine aşağıdaki şekilde genelleştirilebilir. Bir X kümesi üzerinde aşağıdaki yansıma,

Detaylı

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE Ekim 25 Cilt:3 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 547-554 DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKRUMLARI ÜZERİNE Hayri AKAY, Ziya ARGÜN Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Matematik Eğitimi Bölümü,

Detaylı

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak 10.Konu İç çarpım uzayları ve özellikleri 10.1. ve üzerinde uzunluk de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor teoreminden dir. 1.Ö.: [ ] ise ( ) ( ) ve ( ) noktaları gözönüne alalım.

Detaylı

Kesirli Türevde Son Gelişmeler

Kesirli Türevde Son Gelişmeler Kesirli Türevde Son Gelişmeler Kübra DEĞERLİ Yrd.Doç.Dr. Işım Genç DEMİRİZ Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 6-9 Eylül, 217 Kesirli Türevin Ortaya Çıkışı Gama ve Beta Fonksiyonları Bazı

Detaylı

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN Lineer Dönüşümler Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN ÜNİTE 7 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Vektör uzayları arasında tanımlanan belli fonksiyonları tanıyacak, özelliklerini öğrenecek, Bir dönüşümün,

Detaylı

KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ. Münevvere Mine KARAKAYA. Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI

KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ. Münevvere Mine KARAKAYA. Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Münevvere Mine KARAKAYA Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI Ocak 2015 BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Ders 2: RP 1 ve RP 2 - Reel izdüşümsel doğru ve

Ders 2: RP 1 ve RP 2 - Reel izdüşümsel doğru ve Ders 2: RP 1 ve RP 2 - Reel izdüşümsel doğru ve düzlem Geçen ders doğrusal cebir aracılığıyla izdüşümsel geometri için bir model kurduk. Şimdi bu modeli daha somut bir şekle sokalım, F = R durumunda kurduğumuz

Detaylı

T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ

T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ DERS: CEBİRDEN SEÇME KONULAR KONU: KARDİNAL SAYILAR ÖĞRETİM GÖREVLİLERİ: PROF.DR. NEŞET AYDIN AR.GÖR. DİDEM YEŞİL HAZIRLAYANLAR: DİRENCAN DAĞDEVİREN ELFİYE ESEN

Detaylı

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 18.701 Cebir 1 2007 Güz Bu malzemeden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

ab H bulunur. Şu halde önceki önermenin i) koşulu da sağlanır ve H G bulunur.

ab H bulunur. Şu halde önceki önermenin i) koşulu da sağlanır ve H G bulunur. 3.ALT GRUPLAR HG, Tanım 3.. (G, ) bir grup ve nin boş olmayan bir alt kümesi olsun. Eğer (H, ) bir grup ise H ye G nin bir alt grubu denir ve H G ile gösterilir. Not 3.. a)(h, ), (G, ) grubunun alt grubu

Detaylı

olsun. Bu halde g g1 g1 g e ve g g2 g2 g e eşitlikleri olur. b G için a b b a değişme özelliği sağlanıyorsa

olsun. Bu halde g g1 g1 g e ve g g2 g2 g e eşitlikleri olur. b G için a b b a değişme özelliği sağlanıyorsa 1.GRUPLAR Tanım 1.1. G boş olmayan bir küme ve, G de bir ikili işlem olsun. (G, ) cebirsel yapısına aşağıdaki aksiyomları sağlıyorsa bir grup denir. 1), G de bir ikili işlemdir. 2) a, b, c G için a( bc)

Detaylı

Temel Kavramlar. (r) Sıfırdan farklı kompleks sayılar kümesi: C. (i) Rasyonel sayılar kümesi: Q = { a b

Temel Kavramlar. (r) Sıfırdan farklı kompleks sayılar kümesi: C. (i) Rasyonel sayılar kümesi: Q = { a b Bölüm 1 Temel Kavramlar Bu bölümde bağıntı ve fonksiyon gibi bazı temel kavramlar üzerinde durulacak, tamsayıların bazı özellikleri ele alınacaktır. Bu çalışma boyunca kullanılacak bazı kümelerin gösterimleri

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ OCAK 2011 ANKARA

Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ OCAK 2011 ANKARA FUZZY NORMLU LİNEER UZAYLAR VE SÜREKLİLİK Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OCAK 2011 ANKARA Ayşe GİR tarafından hazırlanan FUZZY NORMLU LİNEER UZAYLAR VE

Detaylı

FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKINSAKLIĞI. Samet BEKAR

FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKINSAKLIĞI. Samet BEKAR T.C. ORDU ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKNSAKLĞ Samet BEKAR YÜKSEK LĠSANS ORDU 2018 ÖZET FONKSİYON DİZİLERİNİN İDEAL EŞ YAKNSAKLĞ Samet BEKAR Ordu Üniversitesi

Detaylı

Hamel Taban ve Boyut Teoremi

Hamel Taban ve Boyut Teoremi Hamel Taban ve Boyut Teoremi Mert ÇAĞLAR 1 VE Zafer ERCAN 2 1 Amaç Baştan söyleyelim: vektör uzay, vektör altuzay, doğrusal dönüşüm, izomorfik (eş yapılı) vektör uzaylar kavramlarına başlangıç seviyesinde

Detaylı

NEUTROSOPHIC TOPOLOJİK UZAYLARDA SÜREKLİLİK GÜLŞAH KAYA

NEUTROSOPHIC TOPOLOJİK UZAYLARDA SÜREKLİLİK GÜLŞAH KAYA T.C. ORDU ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ NEUTROSOPHIC TOPOLOJİK UZAYLARDA SÜREKLİLİK GÜLŞAH KAYA YÜKSEK LİSANS TEZİ ORDU 2017 ÖZET NEUTROSOPHIC TOPOLOJİK UZAYLARDA SÜREKLİLİK Gülşah KAYA Ordu Üniversitesi

Detaylı

(14) (19.43) de v yi sağlayan fonksiyona karşılık gelen u = F v fonksiyonunun ikinci türevi sürekli, R de 2π periodik ve

(14) (19.43) de v yi sağlayan fonksiyona karşılık gelen u = F v fonksiyonunun ikinci türevi sürekli, R de 2π periodik ve nin her g L 2 (S için tek çözümünüm olması için gerekli ve yeterli koşulun her j için λ λ j olacak biçimde λ j ifadesini sağlayan R \ {} de bir λ j dizisinin olduğunu gösteriniz. (13) Her λ j için (19.43)

Detaylı

14.Konu Reel sayılarının topolojisi. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir.

14.Konu Reel sayılarının topolojisi. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir. 14.Konu Reel sayılarının topolojisi 1.Teorem: cismi tamdır. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir. 2.Tanım: ve verilsin. nın her komşuluğunda

Detaylı

Leyla Bugay Doktora Nisan, 2011

Leyla Bugay Doktora Nisan, 2011 ltanguler@cu.edu.tr Çukurova Üniversitesi, Matematik Bölümü Doktora 2010913070 Nisan, 2011 Yarıgrup Teorisi Nedir? Yarıgrup teorisi cebirin en temel dallarından biridir. Yarıgrup terimi ilk olarak 1904

Detaylı

8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR

8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR 8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR Şimdiye kadar bir gruptan diğer bir gruba tanımlı olan fonksiyonlarla ilgilenmedik. Bu bölüme aşağıdaki tanımla başlayalım. Tanım 8.1: ve iki grup ve f : G H bir fonksiyon

Detaylı

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ I ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ - 6 GÜZ DÖNEMİ ADI SOYADI :... NO :... A A A A A A A SINAV TARİHİ VE SAATİ : Bu sınav 4 sorudan oluşmaktadır ve sınav

Detaylı

TOPOLOGY TEST A³a dakilerden hangisi bir süzgeç de ildir? 3. A³a dakilerden hangisi a³kn bir süzgeç de ildir?

TOPOLOGY TEST A³a dakilerden hangisi bir süzgeç de ildir? 3. A³a dakilerden hangisi a³kn bir süzgeç de ildir? 1 TOPOLOGY TEST 02 1. S ailesi X kümesi üzerinde bir süzgeç ise, a³a dakilerden hangisi sa lanmaz? (a) / S (b) * S (c) X S (d) A, B S A B S (e) (V S ) (V W ) W S 2. A³a dakilerden hangisi bir süzgeç de

Detaylı

KPSS MATEMATÝK. SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) N tam sayılar kümesinde i N için, A = 1 i,i 1

KPSS MATEMATÝK. SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) N tam sayılar kümesinde i N için, A = 1 i,i 1 SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) 1. A = { k k Z, < k 4 } 4. N tam sayılar kümesinde i N için, k 1 B = { k Z, 1 k < 1 } k 1 A = 1 i,i 1 i ( ] kümeleri verildiğine göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Detaylı

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Diferansiyel denklemler uygulama soruları

Diferansiyel denklemler uygulama soruları . Aşağıdaki diferansiyel denklemleri sınıflandırınız. a) d y d d + y = 0 b) 5 d dt + 4d + 9 = cos 3t dt Diferansiyel denklemler uygulama soruları 0.0.3 c) u + u [ ) ] d) y + = c d. y + 3 = 0 denkleminin,

Detaylı

DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik

DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik Anabilim Dalı Analiz ve Fonksiyonlar Teorisi Bilim Dalı Prof.

Detaylı

Math 322 Diferensiyel Denklemler Ders Notları 2012

Math 322 Diferensiyel Denklemler Ders Notları 2012 1 Genel Tanımlar Bir veya birden fazla fonksiyonun türevlerini içeren denklemlere diferensiyel denklem denmektedir. Diferensiyel denklemler Adi (Sıradan) diferensiyel denklemler ve Kısmi diferensiyel denklemler

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR MAT 114 LİNEER CEBİR ( İSTATİSTİK, ASTRONOMİ ve UZAY BİLİMLERİ) Hafta 8: İç Çarpım Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, Doç.Dr.İsmail GÖK 2017-2018 BAHAR İç Çarpım Tanım 23: V bir reel vektör

Detaylı

sayıların kümesi N 1 = { 2i-1: i N } ve tüm çift doğal sayıların kümesi N 2 = { 2i: i N } şeklinde gösterilebilecektir. Hiç elemanı olmayan kümeye

sayıların kümesi N 1 = { 2i-1: i N } ve tüm çift doğal sayıların kümesi N 2 = { 2i: i N } şeklinde gösterilebilecektir. Hiç elemanı olmayan kümeye KÜME AİLELERİ GİRİŞ Bu bölümde, bir çoğu daha önceden bilinen incelememiz için gerekli olan bilgileri vereceğiz. İlerde konular işlenirken karşımıza çıkacak kavram ve bilgileri bize yetecek kadarı ile

Detaylı

Doğrusal Olmayan Devreler, Sistemler ve Kaos

Doğrusal Olmayan Devreler, Sistemler ve Kaos Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi 25 Nisan 2013 Outline 1 2 3 Sabit noktaları: x 1 = 0 ve x 2 = 1 1 r x 0 (, 0) (0, ) = x n x(k + 1) = f (x(k)) f r (x) = rx(1 x) r = 4.2

Detaylı

MAT 302 SOYUT CEBİR II SORULAR. (b) = ise =

MAT 302 SOYUT CEBİR II SORULAR. (b) = ise = MAT 302 SOYUT CEBİR II SORULAR 1. : bir dönüşüm, olsunlar. a) ( ) = ( ) ( ) b) ( ) ( ) ( ) olduğunu c) ( ) nin eşitliğinin sağlanması için gerekli ve yeterli bir koşulun nin 1 1 olması ile mümkün olduğunu

Detaylı

Topolojik Uzaylarda Süreklilik Çeşitleri Üzerine

Topolojik Uzaylarda Süreklilik Çeşitleri Üzerine S Ü Fen Ed Fak Fen Derg Sayı 26 (2005) 43-50, KONYA Topolojik Uzaylarda Süreklilik Çeşitleri Üzerine Kemal USLU 1, Şaziye YÜKSEL Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Kampüs-Konya

Detaylı

1 BAĞINTILAR VE FONKSİYONLAR

1 BAĞINTILAR VE FONKSİYONLAR 1 BAĞINTILAR VE FONKSİYONLAR Bu bölümde ilk olarak Matematikte çok önemli bir yere sahip olan Bağıntı kavramnı verip daha sonra ise Fonksiyon tanımı verip genel özelliklerini inceleyeceğiz. Tanım 1 A B

Detaylı

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984.

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984. Çankırı Karatekin Üniversitesi Matematik Bölümü 2015 Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984. (Adi ) Bir ya da daha fazla bağımsız değişkenden oluşan bağımlı değişken ve türevlerini

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Nuray GÜL İKİ TOPOLOJİLİ UZAYLARDA BAZI AYIRMA AKSİYOMLARI MATEMATİK ANABİLİM DALI ADANA, 2011 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

Bu kısımda işlem adı verilen özel bir fonksiyon çeşidini ve işlemlerin önemli özelliklerini inceleyeceğiz.

Bu kısımda işlem adı verilen özel bir fonksiyon çeşidini ve işlemlerin önemli özelliklerini inceleyeceğiz. Bölüm 3 Gruplar Bu bölümde ilk olarak bir küme üzerinde tanımlı işlem kavramını ele alıp işlemlerin bazı özelliklerini inceleyeceğiz. Daha sonra kümeler ve üzerinde tanımlı işlemlerden oluşan cebirsel

Detaylı

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz.

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz. MATEMATİK. DENEME ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI. f : X tanımlı y = f() fonksiyonu için lim f ( ) = L ise aşağıdaki önermelerden kaç tanesi kesinlikle doğrudur? 0 I. X dir. 0 II. f() fonksiyonu

Detaylı

Egzersizler MATH 111

Egzersizler MATH 111 Egzersizler MATH 111 29 Aralık, 1998 Ali Nesin 1. x ve y iki küme olsun. x = y ancak ve ancak z (x z y z) olduğunu gösterin. 2. Eğer X aşağıdaki özellikleri sağlıyorsa X e ilişkisi tarafından yarısıralı

Detaylı

Ayrık Fourier Dönüşümü

Ayrık Fourier Dönüşümü Ayrık Fourier Dönüşümü Tanım: 0 n N 1 aralığında tanımlı N uzunluklu bir dizi x[n] nin AYRIK FOURIER DÖNÜŞÜMÜ (DFT), ayrık zaman Fourier dönüşümü (DTFT) X(e jω ) nın0 ω < 2π aralığında ω k = 2πk/N, k =

Detaylı

8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR

8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR 8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR Şimdiye kadar bir gruptan diğer bir gruba tanımlı olan fonksiyonlarla ilgilenmedik. Bu bölüme aşağıdaki tanımla başlayalım. Tanım 8.1: G, ve H, iki grup ve f : G H

Detaylı

3. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 11, Önceki Dersteki Sorular ile İlgili Açıklamalar

3. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 11, Önceki Dersteki Sorular ile İlgili Açıklamalar 3. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 11, 2016 1 Önceki Dersteki Sorular ile İlgili Açıklamalar Lie nin üçüncü teoremi oarak bilinen ve Cartan tarafından asağıdaki gibi güçlendirilmiş bir teorem ile başlayalım:

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Anabilim Dalı

Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Anabilim Dalı ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ İKİ DEĞİŞKENLİ q-bleimann, BUTZER VE HAHN OPERATÖRLERİNİN YAKLAŞIM ÖZELLİKLERİ S. SİBEL (ÇEVİK ERSAN MATEMATİK ANABİLİM DALI ANKARA 8 Her hakkı

Detaylı

1. Hafta Uygulama Soruları

1. Hafta Uygulama Soruları . Hafta Uygulama Soruları ) x ekseni, x = doğrusu, y = x ve y = x + eğrileri arasında kalan alan nedir? ) y = x 3 ve y = 4 x 3 parabolleri arasında kalan alan nedir? 3) y = x, x y = 4 eğrileri arasında

Detaylı

ASYMMETRIC TOPOLOGICAL SPACES ESRA KARATAŞ

ASYMMETRIC TOPOLOGICAL SPACES ESRA KARATAŞ ASİMETRİK TOPOLOJİK UZAYLAR ASYMMETRIC TOPOLOGICAL SPACES ESRA KARATAŞ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin Matematik Anabilim Dalı için YÜKSEK LİSANS TEZİ olarak hazırlanmıştır.

Detaylı

Gerçel Sayılar Grubunda Tanımlı Grup Topolojilerin Sayısı. Zafer ERCAN 1

Gerçel Sayılar Grubunda Tanımlı Grup Topolojilerin Sayısı. Zafer ERCAN 1 Gerçel Sayılar Grubunda Tanımlı Grup Topolojilerin Sayısı Zafer ERCAN 1 Doğal sayılar kümesi, tamsayılar kümesi, rasyonel sayılar kümesi ve gerçel sayılar kümesi, her zaman olduğu gibi, sırasıyla, N, Z,

Detaylı

SOYUT CEBİR Tanım 1: Uzunluğu 2 olan dairesel permütasyona transpozisyon denir.

SOYUT CEBİR Tanım 1: Uzunluğu 2 olan dairesel permütasyona transpozisyon denir. SOYUT CEBİR Tanım 1: Uzunluğu 2 olan dairesel permütasyona transpozisyon Tanım 2: Bir grubun kendi üzerine izomorfizmine otomorfizm, grubun kendi üzerine homomorfizmine endomorfizm Sadece birebir olan

Detaylı

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2)

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2) ÖLÜM 2 LİNEER SİSTEMLER Genel durumda diferansiyel denklemlerin çözümlerini açık olarak elde etmek veya çözümlerin bazı önemli özelliklerini araştırmak için genel yöntemler yoktur, çoğu zaman denkleme

Detaylı

Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Yıl:2012 Cilt:28-2

Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Yıl:2012 Cilt:28-2 SERBEST LİE CEBİRLERİNİN ALT MERKEZİ VE POLİSENTRAL SERİLERİNİN TERİMLERİNİN KESİŞİMLERİ * Intersections of Terms of Polycentral Series and Lower Central Series of Free Lie Algebras Zeynep KÜÇÜKAKÇALI

Detaylı

12. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 24, Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon.

12. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 24, Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon. 12. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 24, 2016 1 Yerel Kaldırma Özellikleri Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon ι : Sym(g) n 0 U n /U n+1 bize bir derecelendirilmiş

Detaylı

DERS: CEBİRDEN SEÇME KONULAR KONU: ENDOMORFİZMA HALKALARI

DERS: CEBİRDEN SEÇME KONULAR KONU: ENDOMORFİZMA HALKALARI T.C ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ DERS: CEBİRDEN SEÇME KONULAR KONU: ENDOMORFİZMA HALKALARI ÖĞRETİM ÜYELERİ: PROF.DR. NEŞET AYDIN AR.GÖR. DİDEM YEŞİL HAZIRLAYANLAR:

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

0.1 Küme Cebri. Teorem 1 A ve B iki küme olmak üzere i) (A B) c = A c B c ii) (A B) c = A c B c

0.1 Küme Cebri. Teorem 1 A ve B iki küme olmak üzere i) (A B) c = A c B c ii) (A B) c = A c B c 0. Küme Cebri Bu bölümde verilen keyfikümeler üzerinde birleşim, kesişim, fark, tümleyen,...gibi özellikleri sağlayan eşitliklerle ilgilenceğiz. İlk olarak De Morgan kurallarıdiye bilinen bir Teoremi ifade

Detaylı

2. SİMETRİK GRUPLAR. Tanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X e birebir örten fonksiyona permütasyon denir.

2. SİMETRİK GRUPLAR. Tanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X e birebir örten fonksiyona permütasyon denir. 2. SİMETRİK GRUPLAR Tanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X e birebir örten fonksiyona permütasyon denir. Tanım 2.2. X boş olmayan bir küme olsun. S X ile X den X e tüm birebir örten fonksiyonlar

Detaylı

Ders 9: Bézout teoremi

Ders 9: Bézout teoremi Ders 9: Bézout teoremi Konikler doğrularla en fazla iki noktada kesişir. Şimdi iki koniğin kaç noktada kesiştiğini saptayalım. Bunu, çok kolay gözlemlerle başlayıp temel ve ünlü Bézout teoremini kanıtlayarak

Detaylı

9.Konu Lineer bağımsızlık, taban, boyut Germe. 9.1.Tanım: V vektör uzayının her bir elemanı

9.Konu Lineer bağımsızlık, taban, boyut Germe. 9.1.Tanım: V vektör uzayının her bir elemanı 9.Konu Lineer bağımsızlık, taban, boyut 9.1. Germe 9.1.Tanım: V vektör uzayının her bir elemanı vektörlerin lineer birleşimi olarak ifade ediliyorsa vektörleri V yi geriyor ya da V yi gerer denir. Üstelik,

Detaylı

FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR

FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR Ali MERT YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIRŞEHİR MAYIS - 01 T.C. AHİ

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

T.C. HEİSENBERG GRUBUNUN GEOMETRİSİ VE HEİSENBERG GRUBUNDA ÖZEL

T.C. HEİSENBERG GRUBUNUN GEOMETRİSİ VE HEİSENBERG GRUBUNDA ÖZEL T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEİSENBERG GRUBUNUN GEOMETRİSİ VE HEİSENBERG GRUBUNDA ÖZEL EĞRİLER HÜLYA BAŞEĞMEZ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIRŞEHİR AĞUSTOS - 2011

Detaylı

Fen ve Anadolu Liselerine Öğretmen Seçme Sınav Denemesi

Fen ve Anadolu Liselerine Öğretmen Seçme Sınav Denemesi EN LİSELERİ, SOSYL İLİMLER LİSELERİ,SPOR LİSELERİ,NDOLU LİSELERİ ÖĞRETMENLERİNİN SEÇME SINVIN HZIRLIK DENEME SINVI. 2 HZIRLYN : İ:K(2008) idensu@gmail.com kuscuogluibrahim@gmail.com http://idensu.googlepages.com

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, ) UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI Sevilay KIRCI SERENBAY MATEMATİK ANABİLİM DALI ANKARA 28 Her hakkı

Detaylı