Transkript

1 Mizah n çerçevesinden psikoterapinin çerçevesine aş nd rmalar Yunus Emre AYDIN

2 Aç klama Konuşmac : yok Araşt rmac : yok Dan şman: yok

3 Nedir çerçeve? İngilizce setting setting Frans zca cadre cadre Setting sadece tedavideki yerleşim düzenini tan mlamamaktad r. Basit bir düzenleme değildir ve kapsay c, s n rlay c, simgeleştirici işlevlere sahip, kuramla organik bütünlük içinde olan bir yap d r. *Talat Parman, Psikanalizi Yazmak, Bağlam yay nlar 2002 Sf.59

4 Nedir çerçeve? Winnicott, 1956 da çerçeveyi (setting setting) tedavi edici düzeneğin düzenlemesindeki ayr nt lar n toplam olarak tan mlanm şt r.

5 Nedir çerçeve? Psikanalitik çerçeve, psikanalitik sürecin oluşumunu, baz işlevleri yerine getirerek sağlar. Kapsay c işlev S n rlay c işlev Simgeleştirme işlevi

6 Nedir çerçeve? Çerçevenin kapsay c işlevi Çerçeve bir deste, bir kal pt r ancak yokluğunda ya da y k ld ğ nda varl ğ n n fark nda olunur. Kapsay c işlev ana rahmi gibi kaplar ve çevreler

7 Çerçevenin s n rlay c işlevi Mekan Zaman Para Yans zl k (nötralite nötralite) *Talat Parman, Psikanalizi Yazmak, Bağlam yay nlar 2002 Sf.62

8 Çerçevenin simgeleştirme işlevi Dürtülerin eylem yoluyla boşal m n önleyerek düşlemleştirme ve simgeleştirme sürecini kolaylaşt r r Geçişselliğin olabilmesi için s n ra ihtiyaç vard r. *Talat Parman, Psikanalizi Yazmak, Bağlam yay nlar 2002 Sf.64

9 Neden çerçeve? Hipokrat n hastalar n baştan ç karmama konusunda hekimleri uyarmas * Bruer ile Anna O. Aras ndaki mesele de bizleri çerçeve konusunda uyan k olmaya iter *Talat Parman, Psikanalizi Yazmak, Bağlam yay nlar 2002 Sf.32

10 Neden çerçeve? Psikanalizin icad ve kuruluşunda Freud un çabas da, çerçevenin düzenlenmesiyle, karş laşman n baştan ç kar c etkilerini, teknik kurallarla ise telkinin (hipnoz) etkilerini mümkün olduğunca hafifletmek ya da kontrol alt na almak olacakt r. Rene ROUSSILLON, Psikanalitik Çerçevenin Tarihçesi ve Kuram. Psikanalitik Bak şlar II, Psikanalitik Çerçeve, PPPD yay nlar 2

11 Berthold Brecht Freud un yapt ğ n n beri benzerini de o da tiyotro da yapar. Kişileri uyumaktan ve masals yap dan kurtar r. İnsanlara huzurla tiyatro izletmez. Brecht in kendi oyunlar nda istemediği paltosuyla beraber kendi akl n da portmantoya asan izleyici profilidir. Özgür Taburoğlu, Masallar ve Dram, 19/09/2010 BİRGÜN gazetesi Pazar eki sf.7

12 Odada olmayan adam Eşimi kazanmak istiyorum Yanl ş m düzeltmek istiyorum

13 Odada olmayan adam Ellili yaşlar n sonunda 30 y l aşk nd r evli İki çocuğu var Anne ve babas vefat etmiş 5 kardeşin ikincisi Dan şman, iş adam, yönetici, üniversite mezunu İki y l önce beyin kanamas hikayesi

14 Odada olmayan adam Eşiyle ars nda hep bir didişme Cinsel aç dan mutlu değiller Eşi onu aldatma sebebiyle evden kovuyor (ilk kovuluş ve aldat ş değil) Bizim görüşmelerimiz ise evden kovulmas ile başlam şt. K z ona narsistik olduğunu ve terapi al p değişmesi davran şlar n düzeltmesi gerektiğini söylemişti. Belki ancak bu şekilde evliliğini kurtarabilirdi.

15 BEKLEME ODASI Genellikle Seansa zaman nda yaklaş k on dakika önceden gelir ve bekleme odas nda oturup gazetesini okur veya teknolojiyle s k f k olan Bay Z elindeki son model cep telefonun oyun bölümünü oynayarak vakit geçirirdi(tetris benzeri oyun). Zamanlama onun için çok önemliydi ve yapt ğ işler aras nda bir çeşit mekik dokuyarak ilerlerdi.

16 ODADA Genelde Bay Z içeri girdikten sonra ikili koltuğun bana en uzak yerine oturur ve yaklaş k 20 dakika kadar hiç aral ks z anlat rd. Ard ndan bana evet Yunus bey, bana ne tavsiye edersiniz, tavsiyelerinize çok ihtiyac m var der topu bana atard. İlk başlarda ne yapacağ m bilemez benden yaklaş k 20 yaş büyük olan ve bir çok iş tecrübesi olup kariyerinin bu aşamas na gelmiş ve ilk kez düzenli bir şekilde profesyonel yard m alan bu kişiye ne söyleceğimi bilemezdim. Başlang çta bana soru sorduğunu zannetiğim bu kişinin asl nda bana soru sormad ğ n çok sonralar anlad m, verdiğim cevaplardan hiç birine uymuyordu

17 SÜRE Süreye benim gösterdiğimden daha da çok sad kt r ve terapistini uyar r, Son beş dakika Son 180 saniye Geç kalmalar hesap eder ve uyar Erken girmek

18 ÜCRET Düzenli ve aksatmadan öder Bunu hiç konu yapmaz Bu sürecin uzamas yla beraber de hesab n seansta yapmay da ihmal etmez

19 Terapistin yaşam Fazlas yla ilgilidir (etraf ndaki herkesle) Nerelidir Tatile nereye gidiyordur Nerede oturuyordur İşe nas l gelip gidiyordur Evli? Çocuklu?

20 ALKIŞ Asl nda terapilere ne kadar ihtiyac olduğunu ve ne kadar iyi geldiğinden, benim gibi terapist olmad ğ n, arkadaş olan bir çok profesörün ona yard m edemediğinden bahsediyordu. Bunlar bay Z den ilk kez duymuyordum. Her nedense bu söylevleri bende ilk zamanlardaki gibi etki uyand rm yordu.

21 şaşk n misafir ev sahibini ağ rlar

22 Niye Bay Z

23 Odada olmayan adam Çerçevenin içine giremeyen Bay Z yi korkutan ne idi? Ödipal, Kastrasyon Anal, Kontrol Oral, Yutulma korkusu

24 Odada olmayan adam Tam tersine seansa gelmeyerek beni kastre ediyor Seans saatlerini değiştirerek kontrol ediyor Benim dediğim sözleri hap gibi alarak yutuyordu

25 Kendi annelik ve/veya babal k rolünü oynarken bu rolle ilişkisinde mesafesiz hale gelen yani çocuğunun kendini nas l bir anne ve/veya baba olarak gördüğünün fark ndal ğ n, rolü ile aras na bir mesafe olarak koyamayan anne/baba kapsamaz ama kaplar ** Yavuz Erten, Oyunbozanlar Ya da Sinemada Konuşan Münasebetsizler Başka, Say :3, sayfa 15 29, 2009 **(Meral Erten, Kişisel İletişim, 2009).

26 E. Sorgun, histeri tan s sadece kad nlar için midir? İ. Özy ld r m, hastaya çerçeve ile ilgili herşeyi baştan itibaren söylemek gerekir mi? C. Hürol, peki hastaya iyileşme ile ilgil bir şeyler söyleyecek miyiz?

27 Bir küçük çocuk tren görmek istemektedir. Anne babas onu gara götürüler ve treni gösterirler. Ve sonra trene binerler, tren hareket eder. Çocuk birden bire sorar: tren nerede? Ya terapi