ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DERS NOTU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DERS NOTU"

Transkript

1 T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2015 ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DERS NOTU

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122 1. İŞ ETÜDÜ 1.1 İş Etüdü nün Tanımı İş etüdünün birçok tanımı mevcuttur. Bunlar içinde kabul gören bazı tanımlar aşağıda verilmiştir: İş etüdü, insan çalışmasını gerektiren bir işin veya iş grubunun bütün yönleri ile incelenmesinde kullanılan, metot etüdü ve iş ölçümü tekniklerini içeren genel bir terimdir. Bu teknikler faaliyetlerde iyileştirmeyi sağlayabilmek için gözden geçirilmekte olan işin ekonomisine ve verimliliğine etki eden tüm faktörlerin araştırılıp incelenmesinde sistematik bir yol oluşturmaktadır. Yukarıda belirtilen tanımı ile iş etüdü; hangi sistem olursa olsun insan-makine-malzeme sistemlerinin dengeli ve ekonomik işleyişinin tasarımı ile ilgili bir çalışma alanıdır. Bu çerçeve içinde ele alındığında, iş etüdünün amaçları genel olarak; İşi yapmanın en ekonomik yolunu bulmak, Önerilen metot ile gerekli malzeme ve araçları standart hale getirmek, Belirlenmiş bir verimlilik düzeyinde çalışmak üzere eğitilmiş bir işçinin işi yapması için gerekli zamanı tespit etmek, Gereksiz faaliyetlerden kurtulmak, Gerekli faaliyetleri mümkün olan en ekonomik şekilde düzenlemek, İş ile ilgili doğru zaman standartlarını saptamak, Metodun standart uygulamaya geçirilmesini sağlamak, Üretimde kullanılan kaynaklardan yararlanma oranını artırmak, İşgücünü eğitmek, Varolan çalışma koşullarından daha iyi çalışma koşullarına geçmek olarak özetlenebilir. Mal veya hizmet üreten tüm üretim sistemlerinde iş etüdünün kullanılmasının esas amacı, verimliliği artırmaktır. Bu sonuca ulaşmak ona bağlı birtakım amaçların gerçekleştirilmesini gerektirir. Bu amaçlar gerçekleştirilmeye çalışılırken uyulması gereken temel varsayımlardan biri de işlerin tanımlı faaliyetlerinden herhangi birinin kaybına izin verilmemesi gereğidir. Böylece, tanımlanmış bir iş ile ilgili faaliyetler, bu işin yapılması ile sağlanacak fayda dikkate alınarak değerlendirilirler. İş etüdü, üretim faaliyetleri ile ilgili görev yada işleri, etkileyici faktörleri de dikkate alarak analize tabi tutar. Genel olarak işi etkileyen altı faktörden bahsedilebilir. Bunlar: mamul (özellikler ve kalite standartları), malzeme, kullanılan makine ve araç-gereç, çalışılan yer, işlem sırası ve uygulanan yöntemdir. Tanımlı bir işin yada faaliyetin gerçekleştirilmesinde nitelik, süre ve miktar belirleyici rol oynayan baskın faktörlerdir. Buna göre iş etüdü, yukarıdaki amaçları gerçekleştirmek üzere emek yoğun faaliyetlerdeki analizlerde kullanılır. Ancak işin yapılmasında emekle birlikte bir üretken birim bütünü oluşturan diğer üretim faktörleri (malzeme, araç-gereç, tezgah ve yerleşim gibi) üzerinde de dolaylı analizler gerçekleştirilebilir. Bu tür analizlerde yapılacak değişikliklerin boyutu, süre ve maliyet ile önemli ölçüde ilişkilidir. Tek başına iş etüdü çalışmasıyla, emek dışı faktörlerde radikal değişiklikler oluşturacak politika ve uygulamalardan kaçınılmalıdır. Çünkü iş etüdü ile örneğin iş yerinin yeniden düzenlenmesi, tezgah veya makine yenilenmesi yada teknoloji değişikliği gibi maliyeti yüksek ve uzun sürede gerçekleştirilebilecek kararların alınması doğru değildir. Bu tip kararlar için uygun tekniklerin (yenileme ve yerine koyma, işyeri düzenleme, rotalama vb.) kullanılması, alınacak kararların etkinliğini artıracaktır. Üretim süreci boyunca tanımlanmış faaliyetler, üretken birimlerin yönetsel yada fiziksel nitelikli görevlerini (işlerini) yerine getirmeleriyle gerçekleştirilir. Buna, işin fonksiyonel kapsamı denir. Diğer 1

123 taraftan, genellikle adam-saat veya makine-saat birimiyle ölçülen ve işin tamamlanma süresi olarak ifade edilen bir iş kapsamından daha bahsedilir. İş etüdü, her iki iş kapsamının analizinde de önemli bir yere sahiptir. Diğer taraftan, tamamlanma süresi itibariyle iş kapsamı ise bir takım alt düzeylerden ve elemanlardan oluşur. Burada ilk düzey mevcut koşullar altında işin toplam tamamlanma süresidir. Toplam iş süresi olarak da ifade edilen bu düzey, işin tanımında yer alan başlangıç ve bitiş noktaları arasında geçen süreyi göstermektedir. Bu süre içerisinde iş etüdü açısından önemli olan üç özellik vardır. Bunlar: Doğrudan üretimde bulunulan etken süre. İşçilere yasalar gereği verilen dinlenme payları ile işçi ve makinelere iş ölçümü gereği verilen dinlenme payları İş süresinin içindeki dinlenme paylarının dışındaki etken olmayan süre. İş etüdünü oluşturan iki önemli teknik metot (hareket) etüdü ve iş ölçümü dür. Her iki ana tekniğinde ayrı ayrı önemi vardır ve iş etüdü çalışmaları açısından birbirini tamamlarlar. Buna göre daha etkin ve kolay metotlar uygulayabilmek ve maliyetleri düşürmek amacıyla işi yapmanın mevcut veya önerilen şekillerin sistematik olarak geçirilmesi ve eleştirel gözle incelenmesi işlemine metot etüdü denir. İş ölçümü ise kalifiye bir işçinin belli bir işi tanımlanmış bir performans düzeyinde yürütebilmesi için gerekli olan zamanı saptamak amacıyla hazırlanmış tekniklerin uygulanmasıdır. Metot etüdü ve iş ölçümü teknikleri de kendi yapıları içinde çeşitli alt teknikleri içerirler. Örneğin metot etüdünde kullanılan akış şemaları, çoklu faaliyet şemaları ve ip diyagramları ile iş ölçümünde kullanılan zaman etüdü, iş örneklemesi ve standart veri kullanımı bu tekniklerin bazılarıdır. İş etüdü uygulamalarında genellikle izlenilen yol önce metot etüdü çalışmalarını yapmak ve uygulanan metodun kullanılabilecek en düşük maliyeti ile en etkin metot olup olmadığını incelemektir. Ancak metot konusunda bir karara sahip olduktan sonra o iş üzerinde iş ölçümü yapılmalıdır. Yapılan iş üzerindeki ek iş kapsamı ortadan kaldırılmadıkça veya mümkün olan en alt düzeye indirilmedikçe, yapılan işe ait performans standardını saptamanın işletme verimliliğine bir katkısı olmayacaktır. 1.3 İş Etüdü nün Aşamaları İş etüdü çalışmalarının kalıplaşmış sekiz aşaması vardır. Bunlar: 1. Yapılacak işin yada sürecin seçimi. 2. Seçilen işin yada süreçle ilgili bilgilerin toplanması ve uygun kayıt ortamlarına kayıt edilmesi. 3. Kaydedilen olayların eleştirisel bir gözle incelenmesi ve analiz edilmesi. 4. Analiz sonucunda en ekonomik yöntemin geliştirilmesi. 5. Geliştirilen yöntemin kapsadığı iş miktarının ölçülmesi ve standart zamanın hesaplanması. 6. Yeni yöntemin ve buna bağlı olarak standart zamanın tanımlanması. 7. Yeni yöntemin ve sürenin onaylanarak, standart uygulama olarak sisteme yerleştirilmesi. 8. Yeni standartların iyi bir denetimle sürdürülmesi. Sayılan aşamalardan birinci, altıncı, yedinci ve sekizinci aşamalar metot etüdü ve iş ölçümü için ortak aşamalardır. İkinci, üçüncü ve dördüncü aşamalar doğrudan metot etüdüyle ilgiliyken beşinci aşama iş ölçümüne aittir. Görüldüğü gibi bu sekiz ana aşamayı, ilgi alanları itibariyle iş etüdünün bölümlerine göre tasnif etmek mümkündür. Bununla birlikte her bir bölümün kendine özgü ve daha detaylı adımlar süreci mevcut olup bu süreçler ilerleyen bölümlerde incelenecektir. 2

124 2. METOT ETÜDÜ 2.1 Metot Etüdünün Tanımı ve Gelişimi Metot etüdünün hedefi, gereksiz olan iş elemanlarını ortadan kaldırmak ve gerekli iş elemanlarını yapmanın en çabuk ve en iyi metodunu elde etmektir. Bu hedef çerçevesinde metot etüdü terimi, herhangi bir örgütsel sistem içindeki insan ve makinelerin, yaptıkları işler üzerindeki etkinliğini arttırmaya yönelik çalışmalarda kullanılan bir grup analiz tekniğini ifade etmektedir. Metot etüdünde uluslar arası kabul görmüş bir tanım şöyledir: Metot etüdü, daha kolay ve daha etken yöntemlerin geliştirilmesi, uygulanması ve maliyetlerin düşürülmesi amacıyla, bir işin yapılışındaki mevcut ve önerilen yolların dizgesel olarak kaydedilmesi ve eleştirilerek incelenmesidir. Bir ürünün miktarında ve kalitesinde herhangi bir iyileştirme yapmadan önce operasyon sürelerinin tespiti, iş çizelgelenmesi veya iş yükünün dengelenmesi, standart zamanların hesaplanması ve yeni önerilerin geliştirilmesi gerekir. Bir projede proses veya akış üzerinde yapılan çalışmalar makro hareket etüdü çalışmaları olarak adlandırılırken bu operasyonlar için yapılan ek detay çalışmalar mikro hareket etüdü çalışmaları olarak adlandırılır. Frank Gilbert tarafından ortaya atılan hareket etüdü metot etüdü ile aynı alanı kapsamakla birlikte, bugünkü uygulamada hareket etüdü yerine çok daha yaygın olarak metot etüdü terimi kullanılmaktadır. Kayıtlara geçmiş ilk metot etüdü çalışmasının 1760 yılında toplu iğne imalatı konusunda çalışan Fransız mühendis M.P. Perronet tarafından yapılmış olup, sistematik olarak ilk uygulanışı 1883 yılında Frederick W. Taylor tarafından gerçekleştirilmiştir. Yine aynı yıllarda Frank ve Lilian Gilberth, metot etüdüne daha ayrıntılı bir analiz getirmişlerdir. Gilbretler belli bir işi insan vücudunun temel hareketleri düzeyinde elemanlarına ayırmışlar ve o işin yapılması için gereksiz gördükleri elemanları ortadan kaldırma yoluna gitmişlerdir. Bundan sonra geriye kalan iş elemanlarını en iyi sırada tekrar bir araya getirerek iş için en iyi metodu geliştirmişlerdir. Gilbreth ler yapmış oldukları bu çalışmayı hareket etüdü olarak tanımlamışlar, ancak, daha sonraları hareket etüdü tekniğini geliştirerek 1912 yılında mikro hareket etüdünü geliştirmişlerdir. Metot etüdünün uygulama alanları, günlük hayatta tahmin edilenden daha fazladır. Gerek hizmet sektöründe gerekse endüstri sektöründe, sayısız konularda başarı ile uygulanması mümkündür. Metot etüdünün uygulandığı belli başlı alanlar şunlardır: Genel imalat yöntemlerinin ve metotların iyileştirilmesi, Fabrika, atölye, ve iş istasyonlarının yerleşim düzenlerinin iyileştirilmesi, Tesis ve teçhizatta tasarım iyileştirmeleri, İnsan çabasının ekonomik olarak harcanması ve yorgunluğun azaltılması, Malzemelerin, tezgahların ve işgücünün kullanımının iyileştirilmesi, Daha iyi bir fiziksel çalışma ortamı geliştirmek. Metot etüdünün, verimi, insanca çalışma koşulları altında en yüksek seviyede tutma amacına ulaşmak için gereken ara hedefleri şunlardır: İşçinin boş bekleme süresini azaltmak, İşçinin gereksiz hareketlerini ortadan kaldırmak, Üretim süresi boyunca iş akışını dengelemek, İşçiler üzerinde eşit iş yükü dağılımını sağlamak, İşçinin çalışma hızını artırmak, 3

125 Daha iyi çalışma koşulları tasarlamak, Makinelerin boş bekleme zamanlarını azaltmak, Malzeme kaybını azaltmak, Kalite sorunlarını azaltmak. 2.2 Metot Etüdünün Aşamaları Bilimsel yönetim prensipleriyle problem çözmeye çalışan teknikler, sistematik bir sıra takip ederler. Metot etüdünde izlenecek yol, sistematik bir yapıya sahip olup, herhangi bir problemin çözümünde kullanılan bilimsel yaklaşım prensipleri çerçevesinde belirlenmiştir. Bu yaklaşım ile belirlenen metot etüdü aşamaları şöyledir. a. İŞİN SEÇİMİ: Metot etüdü konusunun seçimi. b. KAYITLARA GEÇİRME: Uygulanmakta olan metoda ait bütün verilerin doğrudan gözlem yoluyla kayıtlara geçirilmesi. c. İNCELEME: Elde edilen verilerin, sırası ile ve amaca en iyi hizmet edecek teknikleri kullanarak eleştirici bir gözle incelenmesi. d. GELİŞTİRME: Karşılaşılabilecek bütün durumları dikkate alarak; en pratik ekonomik ve etkin metodun geliştirilmesi. e. TANIMLAMA: Yeni metodun ayrıntılarını belirtmek üzere tanımının yapılması ve kayıtlara geçirilmesi. f. UYGULAMA: Geliştirilen metodun uygulamaya geçirilmesi. g. SÜREKLİLİK SAĞLAMA: Standart uygulamada, düzenli kontroller ile sürekliliğin sağlanması. Metot etüdü çalışmalarında yukarıda verilen aşamaların kapsamlarına olduğu kadar, sıralarına da önem vermek çalışmanın başarısı için önemlidir İşin Seçimi Üzerinde metot etüdü uygulaması yapılması için belirli bir iş seçileceği zaman bazı faktörlerin dikkate alınması gerekir. Bunlar ekonomik faktörler, teknik faktörler ve insan faktörü başlıkları altında toplanabilir. Ekonomik Faktörler: Yapılacak olan metot etüdünün ekonomik bir sonuca ulaşıp ulaşmayacağı tüm aşamalar için önemlidir. İşletme açısından ekonomik değeri az veya uzun süreli uygulanmayacak olan işler üzerinde uzun araştırmalar gerektiren metot etüdü çalışmalarına girmenin zaman kaybına neden olacağı açıktır. Bu durumda sorulması gereken sorular, metot etüdüne başlamanın ve etüt çalışmalarını devam ettirmenin ne gibi kazançlar sağlayacağı ile ilgili olmalıdır. Metot etüdünde konu olacak ilk işler, diğer üretim faaliyetlerini yavaşlatacak veya durduracak şekilde darboğaz niteliği taşıyan işlerdir. Teknik Faktörler: Burada dikkat edilmesi gereken nokta, metot etüdünün konusu olan iş hakkında gerekli ve yeterli düzeyde teknik bilgiye sahip bulunup bulunmadığıdır. İnsan Faktörü: Önceden tahmin edilmesi güç olan metot etüdünde işin seçimini etkileyen en önemli faktördür. Gerek araştırma çalışmalarının sürdürülmesi gerekse metot üzerinde değişikliklerin yapılması aşamalarında insanların duyacağı duygusal tepkiler söz konusudur Mevcut Metodun Kaydedilmesi Uygulamada, işin seçiminden sonra gelen aşama mevcut duruma ilişkin bütün gerçek verilerin kayıtlara geçirilmesi işlemidir. Başarılı bir metot etüdü çalışması gerekli kayıtların doğruluları ile 4

126 mümkündür. Bu veriler inceleme çalışmalarının ve geliştirilecek iyileştirilmiş metodun esasını oluşturacaktır. Herhangi bir konuda elde edilmiş verileri kayıtlara geçirmenin alışılmış şekli, gözlem sonuçlarının yazıya dökülmesidir. Fakat bu yol, endüstride çok sık rastlanan ve karmaşık bir yapıya sahip bulunan işlemler için geçerli olmamaktadır. Birkaç dakika süren basit bir işlemin bile tüm ayrıntılarını bu şekilde yazmak birkaç sayfa tutabilir. Araştırma Teknikleri: Araştırma teknikleri, genelde sürecin özelliklerini belirlemeye yönelik olan tekniklerdir. Bu teknikler ile süreç detaylı bir şekilde çözümlenmekte ve teknik özellikleri belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu teknikler tek başlarına kullanılabileceği gibi problem tipine bağlı olarak birlikte de kullanılabilir. Bu kısımda incelenecek teknikler sırasıyla histogram, pareto analizi, sebep-sonuç diyagramı, gantt şeması ve pert şemasıdır. Kayıt ve Analiz Teknikleri: Kayıt ve analiz teknikleri, iş süreçlerini oluşturan tüm faaliyetlerin ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi amacıyla kullanılan tekniklerdir. Bu teknikler ile süreç detaylı bir şekilde elemanlarına ayrılmakta, amaca katkısı olmayan ve/veya sürecin öngörülen çıktıyı üretmesine engel olan faaliyetler belirlenmektedir. Bu tekniklerde araştırma tekniklerinde olduğu gibi birlikte de kullanılabilir yapıda olan tekniklerdir. Bu kısımda incelenecek teknikler sırasıyla, işlem süreç şeması, iş akış şeması, akış diyagramı ve işçi-makine süreç şemasıdır. İşlem Süreç Şeması: İşlem süreç şeması bütün operasyonların, kontrollerin, verilen zamanın ve üretimde kullanılan materyallerin ya da hammaddenin varışından biten ürünün paketlenmesine kadar kullanılan iş süreçlerinin tarihe göre sıralanışını gösterir. Şema bütün parçaların ve alt montajın ana montaja girişini anlatır. İşlem süreç şeması üretim ve iş ayrıntılarını bir bakışta verir. İş Akış Şeması: İş akış şeması, işlem süreç şemasından daha ayrıntılı bilgi içerir. Bir ürün veya bir parçası üzerinde gerçekleştirilen tüm faaliyetlerin (işlem, kontrol, taşıma, depolama, gecikme ve birleşik faaliyet) gerçekleşme sırasına göre gösteren bir şemadır. İncelenen konunun özelliğine göre, işçi, malzeme ve teçhizat tipi olabilir. İş akış şeması özellikle kayıtlı üretim harici gizli maliyetler açısından (mesafeler, gecikmeler ve geçici depolamalar gibi) değerlidir. Bir kez bu üretim dışı periyotlar işaretlenir ve analistler onları ve onların oluşturduğu maliyetleri azaltmak için çalışırlar. İşlem ve kontrollerin kaydedilmesine ek olarak, iş akış şemaları ölçülen depolama gecikmeleri ve bütün hareketleri gösterir. Böylece iş akış şemalarında, işlem süreç şemalarında kullanılan operasyon ve kontrol sembollerine ek olarak birkaç sembole daha ihtiyaç vardır. Şemalarda kullanılan bu semboller aşağıda tanıtılmıştır. İşlem: Yöntemin veya metodun içinde bulunan ana elemanı yani işlemi ifade etmektedir. Üzerinde çalışılan malzeme, iş parçası veya üründe fiziksel ya da kimyasal yollarla değişim meydana getirecek herhangi bir olay işlem sembolü ile ifade edilir. Ayrıca, montaj işinde olduğu gibi parça eklemek veya çıkarmak ile kavrama elemanı gibi ürünün tamamlanması yönünde yapılan hazırlık işlemleri de bu 5

127 sembolle gösterilirler. Bunlara eke olarak büro tipi işlerde, bilgi alış verişi ve plan veya hesap yapma işlemlerini ifade etmek içinde işlem sembolü kullanılır. Kontrol: Kalite veya miktarın kontrol edilmesi halinde kullanılır. İşlem de olduğu gibi, ürünün tamamlanması yönünde bir iş yapılmamaktadır. Sadece gerçekleştirilen işlemin, kalite veya miktar açısından doğru yapılıp yapılmadığını kontrol etmeyi gösterir. Taşıma: İşçinin, malzemenin veya teçhizatın bir yerden başka bir yere gitmesini belirtmek amacıyla kullanılır. Bekleme: İşin yapımı esnasında meydana gelen zorunlu beklemelerdir. Örneğin; birbirini takip eden iki işlem arasında bekleyen iş parçasının bekleyişi bu sembolle gösterilir. Depolama: Malzemenin götürüldüğü veya dağıtımının yapıldığı, kontrol altındaki bir depolama faaliyetini ifade eder. Mamul veya hammadde stoklama gibi işlemler bu sembolle gösterilir Mevcut Metodun İncelenmesi ve Alternatif Çözümlerin Geliştirilmesi Metot etüdü çalışmalarını kayıt aşamasından sonra sırası ile inceleme ve alternatif çözümlerin geliştirilmesi aşamaları takip eder. Bu iki aşamayı birbirinden ayırmak yerine, ikisinin bir arada ele alınması daha uygun olmaktadır. İnceleme aşamasında sorulacak bazı sorular, alternatif metotların oluşturulmasında kullanacağımız bazı yaklaşımların neler olması gerektiğine karar vermeyi kolaylaştırır. Bu yaklaşımlar şöyle özetlenebilir: İşin tamamlanması yönünde katkısı olmayan faaliyetlerin ortadan kaldırılması, İşin bünyesinde bulunan faaliyetlerin veya iş elemanlarının birleştirilmesi, İşin bünyesinde bulunan faaliyetlerin veya iş elemanlarının yapılış sırasının değiştirilmesi, İşin bünyesinde bulunan faaliyetlerin veya iş elemanlarının basitleştirilesi. Kaydedilen verilere göre yukarıdaki yaklaşımlardan hangilerinin mevcut metodun neresinde kullanılacağına karar vermek için bazı sorular sorulması gerekmektedir. Bu sorular, işin içinde bulunan beş tane ana unsur; yani; işlem, taşıma, kontrol, bekleme, depolama unsurları ile ilgili olarak sorulmaktadır. Söz konusu unsurların sınıflandırılmaları halinde, aşağıda verildiği gibi iki kategoride toplandıkları görülmektedir. Gerçekleştikleri sırada malzeme veya iş parçası üzerinde etkili olan unsurlar, Gerçekleştikleri sırada malzeme veya iş parçası üzerinde etkili olmayan unsurlar. Belli bir işe ait mevcut metodun ele alınıp incelenmesi sırasında işlem unsurunun diğerlerine göre daha yüksek oranda var olması arzu edilmektedir. Çünkü, ürünü son haline getiren, yani fiziksel veya kimyasal yapısında veya şeklinde değişiklik sağlayan işlemlerdir. Buradan hareketle işlemler üretken diğer unsurlar üretken olmayan unsurlar şeklinde tarif edilebilir Önerilen Metodun Tanımlanması, Uygulanması ve Sürekliliğin Sağlanması Metot etüdü yapılan işe ait yeni yöntem tanımlandıktan sonra, bu yöntemin uygulamasından önce, yönetimin onayını almak gerekir. İş etüdü uzmanı mevcut ve önerilen yöntemlerin ayrıntılı bir raporunu hazırlamalı ve düşünülen değişikliklerin nedenlerini belirtilmelidir. İlgili rapor şu bilgileri içermelidir: Her iki yöntemin birbirine oranla malzeme, işçilik ve genel masraf tutarı ve beklenen kazanç, 6

128 Gerektiğinde satın alınacak yeni donanımın ve atölye ya da çalışma yerlerinin yeniden düzenleme masrafları ile birlikte önerilen yöntemin uygulanma masrafı, Önerilen yöntemin tamamlanması için yapılacak yürütme faaliyetleri. Önerilen metodun tanımlanması için, standart tezgah takımları ya da özel tezgahlarda yapılan makineye bağımlı süreç ve yöntemler dışındaki bütün işler için bir standart uygulama formu hazırlanmalıdır. Standart uygumla formu basit terimlerle işçi tarafından kullanılacak yöntemleri belirtir. Burada iş akışı sembolleri kullanılmamalıdır. Formun düzenlenmesinde gerekli olan bilgiler şunlardır: Kullanılacak araçlar, donanım ve genel çalışma koşulları, Önerilen yöntemin tanımı, Çalışma ortamı yerleşim düzeninin bir diyagramı. Önerilen yöntemin uygulanmasında yönetimin ve işçi temsilcilerinin güçlü bir desteği sağlanmalıdır. Bu noktada iş etütçüsünün kişisel nitelikleri, ne yapmak istediğini açık ve basit bir biçimde anlatma yeteneği ve diğer insanlarla geçinme ve güvenlerini kazanmaktaki yeteneği çok büyük önem kazanır. Önerilen metodun uygulanması şu beş aşamada gerçekleştirilir: Bölüm deneticisinin değişikliği benimsemesini sağlamak, Üst düzey yöneticilerin değişikliği onaylamasını sağlamak, İşçilerin ve işçi temsilcilerinin değişikliği benimsemelerini sağlamak, Önerilen yöntemin gerekleştirilmesi için işçileri eğitmek, Metot etüdü yapılan işin istenilen şekilde yapıldığından emin oluncaya kadar, işin yapılışı ile yakından ilgilenmek. Yeni bir yöntem uygulandıktan sonra bunun özel şekliyle sürdürülmesi ve işçilerin eski yöntemlerine dönmelerine ve geçerli bir neden olmadan bu yönteme başka öğeler eklenmesine izin verilmemesi önemli bir konudur. Bir yöntemin sürdürülmesini sağlamak için yöntemin kapsamı çok açık bir şekilde tanımlanmalı ve ayrıntıları gösterilmelidir. Sürekliliğin sağlanmasında iş hazırlama bölümü etkili bir çalışma göstermelidir. İyi bir denetleme yapılmazsa işçi ve ustabaşılar yerleştirilmiş yöntemden ayrılabilirler. Bu durumda zaman standartları ile ilgili olarak tartışmalar çıkabilir. Önerilen yöntem ile bir gelişmenin yapılabileceği görülürse, bu durum yönetim tarafından ele alınarak yeni belirlemeler saptanarak, yeni standartlar belirlenebilir. 7

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ 2 İşçi Sağılığı Çalışan insanların fiziksel, ruhsal moral ve sosyal

Detaylı

SORU 1. Eleman nedir, temel özellikleri nelerdir? İşlere ilişkin elemanları örnek de vererek yazınız.

SORU 1. Eleman nedir, temel özellikleri nelerdir? İşlere ilişkin elemanları örnek de vererek yazınız. Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı İmzası: SORU. Eleman nedir, temel özellikleri nelerdir? İşlere ilişkin elemanları örnek de vererek yazınız. SORU. İş ölçümünde ölçülen bileşenleri (insan/makine) yazınız

Detaylı

İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI

İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI Öğr. Gör. Meral GÜNEŞ ERGİN 1 İŞ ANALİZİ İş analizi, belli bir işletmede yapılmakta olan işler hakkında gerekli bilgilerin toplanması, değerlendirilmesi ve örgütlenmesidir.

Detaylı

TOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü

TOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü TOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ekonomi Bölüm 1 Gider Mühendisliği ve Değer Mühendisliği 3 Giriş İşletmeler kar, getiri sağlamak veya bir amacı elde etmek için kurulurlar. Yaşam döngüsü içerisinde

Detaylı

1. Süreç nedir? 2. Süreç nedir? 3. Temel süreç unsurları nelerdir? 4. Süreçler nasıl sınıflandırılabilir? Süreç tipleri nelerdir?

1. Süreç nedir? 2. Süreç nedir? 3. Temel süreç unsurları nelerdir? 4. Süreçler nasıl sınıflandırılabilir? Süreç tipleri nelerdir? 1. Süreç nedir? Girdileri çıktı haline getiren birbiriyle ilgili ve etkileşimli faaliyetler takımı dır. 2. Süreç nedir? Tanımlanabilirlik Tekrarlanır olması Ölçülebilirlik Bir sahibi ve sorumluları olması

Detaylı

4. BÖLÜM: İŞ ETÜDÜ 4.1. Giriş İş etüdü, çalışan insanın ihtiyaçları ve verim yeteneklerini dikkate alarak işletmenin ekonomikliğini iyileştirme

4. BÖLÜM: İŞ ETÜDÜ 4.1. Giriş İş etüdü, çalışan insanın ihtiyaçları ve verim yeteneklerini dikkate alarak işletmenin ekonomikliğini iyileştirme 4. BÖLÜM: İŞ ETÜDÜ 4.1. Giriş İş etüdü, çalışan insanın ihtiyaçları ve verim yeteneklerini dikkate alarak işletmenin ekonomikliğini iyileştirme amacını güden ve bu amaca erişmek için iş sistemlerinin incelenmesi

Detaylı

de i im Kaizen Kamil BOLAT

de i im Kaizen Kamil BOLAT Kaizen Kamil BOLAT Kaizen İyiye doğru değişiklikleri Her gün daha iyi için yapılan küçük değişiklikleri Yavaş, küçük ama sürekli iyileştirmeleri Müşteri memnuniyetini arttırmaya yönelik, herkes tarafından,

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı SORU 1. İnsan makine sistemine ilişkin bir şema çizerek insan üzerinde etkili faktörleri gösteriniz. Duyusal işlevlerdeki bir eksiklik kontrolü nasıl etkiler, belirtiniz.

Detaylı

ÜRETİM -YÖNETİM. Ürün nedir? Üretim ve Hizmet nedir? Sizin üretmeyi düşündüğünüz ürün/hizmet nedir?

ÜRETİM -YÖNETİM. Ürün nedir? Üretim ve Hizmet nedir? Sizin üretmeyi düşündüğünüz ürün/hizmet nedir? ÜRETİM -YÖNETİM Ürün nedir? Üretim ve Hizmet nedir? Sizin üretmeyi düşündüğünüz ürün/hizmet nedir? Üretim, insan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal veya hizmetlerin meydana getirilmesi işlemine denir.

Detaylı

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ Bu staj yönergesi Celal Bayar Üniversitesi Endüstri Mühendisliği öğrencilerinin Üretim ve Yönetim stajları sırasında yapmaları gereken çalışmaları içermektedir. Staj, öğrencinin öğrenim hayatı boyunca

Detaylı

ÜRETİM SİSTEMLERİ GELENEKSEL

ÜRETİM SİSTEMLERİ GELENEKSEL İmalat nin Sınıflandırılması ÜRETİM SİSTEMLERİ GELENEKSEL ATÖLYE TİPİ AKIŞ TİPİ DERS II GELENEKSEL İMALAT SİSTEMLERİ ÜRETİM SİSTEMLERİ MODERN HÜCRESEL ESNEK TAM ZAMANINDA Kesikli üretim, talebin üretim

Detaylı

İŞ AKIŞI ve YERLEŞTİRME TİPLERİ

İŞ AKIŞI ve YERLEŞTİRME TİPLERİ İŞ AKIŞI ve YERLEŞTİRME TİPLERİ İş akışı tipleri önce, fabrika binasının tek veya çok katlı olmasına göre, yatay ve düşey olmak üzere iki grupta toplanabilir. Yatay iş akışı tiplerinden bazı örneklerde

Detaylı

A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR

A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR Karmaşık Problem: Çözümü için derinlemesine mühendislik bilgisi, soyut düşünme, temel mühendislik ilkelerinin ve ilgili mühendislik disiplininin önde gelen konularında araştırmaya

Detaylı

İŞ YERİNDE UYGULAMA KURALLARI

İŞ YERİNDE UYGULAMA KURALLARI T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ A. İŞ YERİNDE UYGULAMA KURALLARI ve ESASLARI Genel Hususlar, T.C. İstanbul AREL Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık

Detaylı

kültürel değişim gayreti Kültürel değişim ğş

kültürel değişim gayreti Kültürel değişim ğş Altı Sigma Nedir? Mühendis ve istatistikçiler tarafından ürün ve proseslerin ince ayarını yapmak için kullanılan ileri derecede teknik bir yöntem Müşteri ihtiyaçlarını kusursuza yakın karşılama hedefi

Detaylı

DOKÜMAN KOTROLÜ. Çeviri: Elif KILIÇ, Gıda Müh. Düzenleme: Fırat ÖZEL, Gıda Müh.

DOKÜMAN KOTROLÜ. Çeviri: Elif KILIÇ, Gıda Müh. Düzenleme: Fırat ÖZEL, Gıda Müh. BRC Gıda standardında geçen gerekliliklerin bir kısmına yönelik olarak açıklayıcı klavuzlar BRC tarafından yayınlandı. Bu klavuzlardan biri olan bu dokümanın Türkçe çevirisi Sayın ELİF KILIÇ tarafından

Detaylı

KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ

KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ Kuruluş yeri belirlenen bir üretim biriminin üretim miktarı açısından hangi büyüklükte veya kapasitede olması gerektiği işletme literatüründe kapasite planlaması

Detaylı

Kalite Yönetim Sistemi (KYS) kapsamında belirlenen prosesler için risk ve fırsatların değerlendirilmesi faaliyetlerini kapsar.

Kalite Yönetim Sistemi (KYS) kapsamında belirlenen prosesler için risk ve fırsatların değerlendirilmesi faaliyetlerini kapsar. 1. AMAÇ Bu prosedürün amacı; risk ve fırsatları değerlendirmeye yönelik faaliyetlerin belirlenen şartlara uygunluğunu sağlayacak bir yöntem oluşturmaktır. 2. KAPSAM Kalite Yönetim Sistemi (KYS) kapsamında

Detaylı

Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012

Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012 Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012 Üretim Yatırımı Girişim kapsamında hedeflenen ürün veya hizmetlerin üretilmesi için gerekli işletme faaliyetleri planlanmalıdır. Girişimcinin uzmanlığına da bağlı

Detaylı

1 ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ

1 ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ 13 1.1. Üretim, Üretim Yönetimi Kavramları ve Önemi 14 1.2. Üretim Yönetiminin Tarihisel Gelişimi 18 1.3. Üretim Yönetiminin Amaçları ve Fonksiyonları

Detaylı

EK-10 : MAK 400 STAJI ÖRNEK RAPORU BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK <400> STAJ RAPORU

EK-10 : MAK 400 STAJI ÖRNEK RAPORU BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK <400> STAJ RAPORU EK-10 : MAK 400 STAJI ÖRNEK RAPORU FABRİKA / ATÖLYE STAJI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK STAJ RAPORU (Rapor yazım tarihi) ÖĞRENCİ ADI SOYADI : NUMARASI : STAJ YAPILAN KURUM ADI

Detaylı

EK 9 : MAK 300 STAJI ÖRNEK RAPORU BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK <300> STAJ RAPORU

EK 9 : MAK 300 STAJI ÖRNEK RAPORU BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK <300> STAJ RAPORU EK 9 : MAK 300 STAJI ÖRNEK RAPORU BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK STAJ RAPORU (Rapor yazım tarihi) ÖĞRENCİ ADI SOYADI : NUMARASI : STAJ YAPILAN KURUM ADI : ADRESİ : STAJ TARİHİ

Detaylı

KİMYA MÜHENDİSLİĞİ STAJ BİLGİLERİ

KİMYA MÜHENDİSLİĞİ STAJ BİLGİLERİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ STAJ BİLGİLERİ Kimya Mühendisliği Bölümü öğrencileri, mesleki bilgi, beceri ve tecrübelerini arttırmak amacı ile İşletme Stajı ve/veya Laboratuar olmak üzere toplam iki staj yapmak zorundadır.

Detaylı

Bu görüşler ışığında ve çalışmanın yaklaşımına uygun, genel bir İş Etüdü tanımı şu şekilde yapılabilir:

Bu görüşler ışığında ve çalışmanın yaklaşımına uygun, genel bir İş Etüdü tanımı şu şekilde yapılabilir: İş Etüdü Konuyla ilgili kaynaklarda iş analizi, hareket ve zaman etüdü, metot analizi ve iş ölçümü ile iş basitleştirme ve ölçme gibi terimlerle ifade edilebilen iş etüdü kavramı, detayda bazı farklılaşmalarla

Detaylı

tmmob makina mühendisleri odası V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ Çeviren: Mak. Müh. Emin Bahadır KANTAROĞLU YAYIN NO: 121

tmmob makina mühendisleri odası V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ Çeviren: Mak. Müh. Emin Bahadır KANTAROĞLU YAYIN NO: 121 tmmob makina mühendisleri odası V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ Çeviren: Mak. Müh. Emin Bahadır KANTAROĞLU YAYIN NO: 121 TMMOB KAKINA MÜHENDiSLERi ODASİ ı Ni; OCAK 1987 YAYIN NO: 121?* BASKI: Yaran BM»

Detaylı

SiSTEM ANALiZi ve TASARIMI

SiSTEM ANALiZi ve TASARIMI SiSTEM ANALiZi ve TASARIMI BIL3403 Öğ. Gör. ASLI BiROL abirol@kavram.edu.tr 01.10.2012 Dersin Amacı Bu ders ile öğrenci; edindiği mesleki bilgi birikimini kullanarak sektörde uygulanabilir bir projeyi

Detaylı

2- PROJE YÖNETİMİ BİLGİ ALANLARI Y R D. D O Ç. D R. K E N A N G E N Ç O L

2- PROJE YÖNETİMİ BİLGİ ALANLARI Y R D. D O Ç. D R. K E N A N G E N Ç O L 2- PROJE YÖNETİMİ BİLGİ ALANLARI Y R D. D O Ç. D R. K E N A N G E N Ç O L 10 TEMEL BILGI ALANı (PMI YAKLAŞıMı) Proje Entegrasyon Yönetimi Proje Kapsam Yönetimi Proje Zaman Yönetimi Proje Maliyet Yönetimi

Detaylı

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İŞ ETÜDÜ & ERGONOMİ Yrd.Doç.Dr.Tarık Küçükdeniz İşçi-Makine Şeması Diğer adı İnsan-Makine Şeması veya Çoklu Faaliyet Şeması

Detaylı

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İŞ ETÜDÜ & ERGONOMİ Yrd.Doç.Dr.Tarık Küçükdeniz Bölüm 1: İş Etüdü & Ergonomiye Giriş İşin Tanımı İş Etüdü Nedir? Ergonomi Nedir?

Detaylı

...İŞLETMENİZİN SÜREKLİLİĞİ İÇİN BAKIM YAPTIRDINIZ MI? Sayın İlgili;

...İŞLETMENİZİN SÜREKLİLİĞİ İÇİN BAKIM YAPTIRDINIZ MI? Sayın İlgili; 11.09.2014 Sayın İlgili; Değişik sektörlerde, birbirlerinden farklı özellikte çalışma şartlarına sahip işletmelerin çalışmalarını gerçekleştirirken, iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından gerekli

Detaylı

WEB PROJESİ YÖNETİMİ. Belli bir süre içerisinde, belli bir bütçe ile belirlenen hedeflere ulaşmak için uygulanan metodolojik süreçtir.

WEB PROJESİ YÖNETİMİ. Belli bir süre içerisinde, belli bir bütçe ile belirlenen hedeflere ulaşmak için uygulanan metodolojik süreçtir. BÖLÜM 1 1.1 PROJE NEDİR? WEB PROJESİ YÖNETİMİ Belli bir süre içerisinde, belli bir bütçe ile belirlenen hedeflere ulaşmak için uygulanan metodolojik süreçtir. 1.2 PROJELERİN ORTAK UNSURLARI NELERDİR? Başlama

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ (1902B) BAŞLANGIÇ PROGRAMI PROJESİ BAŞVURU SUNUMU

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ (1902B) BAŞLANGIÇ PROGRAMI PROJESİ BAŞVURU SUNUMU T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ (1902B) BAŞLANGIÇ PROGRAMI PROJESİ BAŞVURU SUNUMU 1. BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ ÖNERİ ÖZETİ VE ANAHTAR KELİMELER: (Projenin literatürdeki yeri, özgün değeri, amacı, yöntem,

Detaylı

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ Dünyada 800 Milyon İnsan Kronik Yetersiz Beslenme, 1.2 Milyar İnsan Açlık Korkusu Yaşamakta, 2 Milyar İnsan Sağlıklı, Yeterli ve Güvenli Gıda Bulma Konusunda

Detaylı

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İş Analiz, İş Tanımları ve İş Gerekleri İş Analiz, İş Tanımları ve İş Gerekleri İş analizi, belirli bir iş hakkında, işin türünü, iş için harcanması gereken zamanı, kullanılan

Detaylı

GENEL İŞLETME İŞLETMEN. Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN

GENEL İŞLETME İŞLETMEN. Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN GENEL İŞLETME İŞLETMEN LETMENİN N KURULUŞ ÇALIŞMALARI Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN İşletme denince köşe başındaki bakkaldan büyük bir demir çelik işletmesine kadar çeşitli tipte girişimler söz konusu olabildiğine

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Detaylı

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ALÇI VE ALÇI LEVHA ÜRETİM OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ALÇI VE ALÇI LEVHA ÜRETİM OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ALÇI VE ALÇI LEVHA ÜRETİM OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KAYNAKÇILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KAYNAKÇILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Eğitim Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KAYNAKÇILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE GALERİ AÇMA MAKİNESİ BAKIM VE OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE GALERİ AÇMA MAKİNESİ BAKIM VE OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE GALERİ AÇMA MAKİNESİ BAKIM VE OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Detaylı

T. C. KAMU İHALE KURUMU

T. C. KAMU İHALE KURUMU T. C. KAMU İHALE KURUMU Elektronik İhale Dairesi KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ BT Strateji Yönetimi BT Hizmet Yönetim Politikası Sürüm No: 6.0 Yayın Tarihi: 26.02.2015 444 0 545 2012 Kamu İhale Kurumu Tüm hakları

Detaylı

İŞ YERİ DÜZENLEME YERLEŞME DÜZENİNİN ÖNEMİ:

İŞ YERİ DÜZENLEME YERLEŞME DÜZENİNİN ÖNEMİ: İŞ YERİ DÜZENLEME YERLEŞME DÜZENİNİN ÖNEMİ: İş yeri düzenlemenin ana amacı işletme içinde üretime yönelik faaliyetlerde yer alan canlı ve cansız varlıkların tümünün hareket miktarlarının minimize edilmesidir.

Detaylı

Üretim/İşlemler Yönetimi 8. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Üretim/İşlemler Yönetimi 8. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Üretim/İşlemler Yönetimi 8 İş Etüdü Metot (Yöntem-Hareket) Etüdü ve İş Ölçümlemesi çalışmalarının genel adıdır. Bir olayın ya da faaliyetin ekonomik ve etkin bir şekilde yapılabilmesi için, özellikle insan

Detaylı

Bölüm 6 - İşletme Performansı

Bölüm 6 - İşletme Performansı Bölüm 6 - İşletme Performansı Performans Kavramı Performans, genel anlamda amaçlı ve planlanmış bir etkinlik sonucunda elde edileni, nicel ya da nitel olarak belirleyen bir kavramdır. Performans Kavramı

Detaylı

DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Sınıf/Y.Y. Ders Saati (T+U+L) Kredi AKTS İŞ ETÜDÜ VE ERGONOMİ ENM- / +0 Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin

Detaylı

Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için

Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için Üretim Çizelgeleme Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için işgörenin nerede, ne zaman gerekli olduğunun, gerekli faaliyetlerin zamanlamasının, üretime başlama ve üretimi tamamlama

Detaylı

Yönetim. Prof. Dr. A. Barış BARAZ

Yönetim. Prof. Dr. A. Barış BARAZ Yönetim Prof. Dr. A. Barış BARAZ 1 Klasik Yöne,m Öncesi Gelişmeler 2 Sanayi Devrimi 17.yy.da ev ekonomisi veya dahili sistem dediğimiz üretim sistemi söz konusuydu. İşler işçilerin evlerinde yapılıyor

Detaylı

OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI. DRH / 1740 Département Conditions et Santé de Travail 1

OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI. DRH / 1740 Département Conditions et Santé de Travail 1 OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI 1 ERGONOMİ ÇALIŞANLARIMIZIN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR 2 İÇERİK 01 02 03 04 ERGONOMİ GENEL KAVRAMLAR OYAK RENAULT DA ERGONOMİ ORGANİZASYONU VE KULLANILAN ÖLÇÜM

Detaylı

TEMSA FABRİKALARINDA İŞ ETÜDÜ UYGULAMASI: MONTAJ AKIŞ KARTI (AOS)

TEMSA FABRİKALARINDA İŞ ETÜDÜ UYGULAMASI: MONTAJ AKIŞ KARTI (AOS) TEMSA FABRİKALARINDA İŞ ETÜDÜ UYGULAMASI: MONTAJ AKIŞ KARTI (AOS) İsmail DÜNDAR TEMSA A.Ş. Ersin GÖKÇEN TEMSA A.Ş. Özet Otobüs/Midibüs/Kamyonet üretimi yapılan TEMSA üretim tesislerinde, üretim sürecinin

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE RAMBLE TAMİR BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE RAMBLE TAMİR BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE RAMBLE TAMİR BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ

Detaylı

11. HAFTA YÖNETİMİN FONKSİYONLARI ÖRGÜTLEME. SKY108 Yönetim Bilimi-Yasemin AKBULUT

11. HAFTA YÖNETİMİN FONKSİYONLARI ÖRGÜTLEME. SKY108 Yönetim Bilimi-Yasemin AKBULUT 11. HAFTA YÖNETİMİN FONKSİYONLARI ÖRGÜTLEME 1 2 DERS İÇERİĞİ Örgütleme tanımı Örgütleme modelleri ve ilkeleri Örgütleme-planlama ilişkisi Eşgüdümleme Örgütleme süreci 3 ÖRGÜTLEME Örgüt: İnsanların belirli

Detaylı

İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI

İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI 29 İSG011 1/7 İSG PROJE YÖNETİMİ İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI AMAÇ: İSG de Proje yönetimi ile tehlike araştırma yöntemleri hakkında bilgilendirme Slayt III BÖLÜM CPM GANT PERT YÖNTEMİLERİ VE

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI MEKANİZE METAL MADENİ MAKİNELERİNİN BAKIMI VE OPERATÖRLÜĞÜ

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI MEKANİZE METAL MADENİ MAKİNELERİNİN BAKIMI VE OPERATÖRLÜĞÜ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI MEKANİZE METAL MADENİ MAKİNELERİNİN BAKIMI VE OPERATÖRLÜĞÜ MODÜLER

Detaylı

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ÇİMENTO MEKANİK BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ÇİMENTO MEKANİK BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE ÇİMENTO MEKANİK BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE- TEDARİK

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ Öğrenci Numarası İmzası: Adı ve Soyadı SORU 1. İp diyagramının ve akış diyagramının özelliklerini, uygulanış biçimini örnekleyerek uygun gösterimlerle açıklayınız; her iki diyagram arasındaki farkları

Detaylı

V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ

V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ tmmob makina mühendisleri odası V. DANILEVSKY İMALAT MÜHENDİSLİĞİ Çeviren: Mak. Müh. Emin Bahadır KANTAROĞLU YAYIN NO: 121 TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASİ OCAK 1967 fit YAYIN NO: 121 BASKI: Y«w Um \*ym3umyü

Detaylı

DEĞER MÜHENDİSLİĞİ. Veli KOÇAK Yazılım Mühendisi. Maltepe Üniversitesi - 2014

DEĞER MÜHENDİSLİĞİ. Veli KOÇAK Yazılım Mühendisi. Maltepe Üniversitesi - 2014 DEĞER MÜHENDİSLİĞİ Veli KOÇAK Yazılım Mühendisi Maltepe Üniversitesi - 2014 GİRİŞ Günümüzün rekabetçi koşullarında varlığını sürdürmek isteyen işletmeler, düşük maliyetli, yüksek kaliteli ve müşteri isteklerine

Detaylı

İşletmenin temel özellikleri

İşletmenin temel özellikleri 5. Hafta İşletmenin Tanımı İşletme, üretim faktörlerini planlı ve sistematik bir biçimde bir araya getirerek mal ya da hizmet üretmek amacı güden üretim birimine denir. İşletmelerin temel özellikleri ve

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAMBURLU KESİCİ YÜKLEYİCİ BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE SONDAJCILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE SONDAJCILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE SONDAJCILIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

Başarılar Dilerim. SORULAR

Başarılar Dilerim. SORULAR ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Adı Soyadı : Numarası : İmzası : Bölümü : Biyomedikal Mühendisliği Ders Kodu : BMM 401 Ders İsmi : Proje Plan ve Organizasyon Ders Sorumlusu : Dr. Öğretim Üyesi Nihat

Detaylı

(Computer Integrated Manufacturing)

(Computer Integrated Manufacturing) 1 (Computer Integrated Manufacturing) 2 1 Bilgisayarlı Sayısal Kontrol; ekipman mekanizmaların hareketlerinin doğru ve hassas biçimde gerçekleştirilmesinde bilgisayarların kullanılması, programlama ile

Detaylı

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Hafta 13 Yrd. Doç. Dr. Semra BORAN Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan Öğretim" tekniğine uygun olarak

Detaylı

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMA YÖNERGESİ

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç Madde 1 - Bu yönergenin amacı; Akdeniz Üniversitesi birimlerinde; iç ve dış paydaşların gereksinim ve beklentilerini dikkate alarak hizmetlerin değerlendirilmesine,

Detaylı

Örnek: bir montaj hattı için Dizayn Kapasitesi=100 adet/gün; Etkin Kapasite=80 adet/gün; Gerçek Kapasite=72 adet/gün olarak verildiğinde; Verimlilik=

Örnek: bir montaj hattı için Dizayn Kapasitesi=100 adet/gün; Etkin Kapasite=80 adet/gün; Gerçek Kapasite=72 adet/gün olarak verildiğinde; Verimlilik= 1 Kapasite, üretim oranı olarak ölçüldüğünde, gerçek üretim miktarının maksimum üretim miktarına oranı söz konusudur. Maksimum üretim fiziksel yapı ile ilgili olduğundan kolay belirlenebilir. Ancak gerçek

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YERALTI MEKANİZE KÖMÜR MADENİ MEKANİK EKİPMAN VE DONANIMLARIN TAMİR VE BAKIMCILIĞI

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YERALTI MEKANİZE KÖMÜR MADENİ MEKANİK EKİPMAN VE DONANIMLARIN TAMİR VE BAKIMCILIĞI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YERALTI MEKANİZE KÖMÜR MADENİ MEKANİK EKİPMAN VE DONANIMLARIN TAMİR VE BAKIMCILIĞI

Detaylı

PROJE YÖNETİMİ KISA ÖZET KOLAYAOF

PROJE YÖNETİMİ KISA ÖZET KOLAYAOF PROJE YÖNETİMİ KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE-Proje ve Proje

Detaylı

Üretim/İşlemler Yönetimi 2. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Üretim/İşlemler Yönetimi 2. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Üretim/İşlemler Yönetimi 2 Sistem Kavramı Belirli bir ortak amacı elde etmek için birlikte çalışan bileşenlerden oluşan bütündür. Büyük sistemler kendilerini oluşturan alt sistemlerden oluşur. Açık sistem:

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAHLİSİYE VE GAZ ÖLÇÜM CİHAZLARI BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAHLİSİYE VE GAZ ÖLÇÜM CİHAZLARI BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TAHLİSİYE VE GAZ ÖLÇÜM CİHAZLARI BAKIMCISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Detaylı

YÖNETİM SİSTEMLERİ. Yönetim Sistemi Modelleri: Deming tarafından geliştirilen, Planla Uygula Kontrol Et Önlem Al

YÖNETİM SİSTEMLERİ. Yönetim Sistemi Modelleri: Deming tarafından geliştirilen, Planla Uygula Kontrol Et Önlem Al YÖNETİM SİSTEMLERİ Yönetim Sistemi Modelleri: Deming tarafından geliştirilen, Planla Uygula Kontrol Et Önlem Al kavramlarını içeren sürekli iyileştirme döngüsü ile uygulanır. YÖNETİM SİSTEMLERİ Şematik

Detaylı

tanımlanması kontrol

tanımlanması kontrol 3. Hafta PROJE AŞAMALARI Proje, yeni bir işin tanımlanması ve kontrol edilmesidir. Tanımlama ve kontrol projeyi başarıya ulaştıracak çok önemli unsurlardır. Bunlardan birisi olmazsa projenin sonuca, önceden

Detaylı

2. Hafta DEPOLAR VE DEPOLAMA 1. DEPO VE DEPOLAMA KAVRAMLARI. 2. Hafta

2. Hafta DEPOLAR VE DEPOLAMA 1. DEPO VE DEPOLAMA KAVRAMLARI. 2. Hafta Öğr. Gör. Murat BURUCUOĞLU Gerek üretim hattı için gereken malzeme ve hammaddeler, gerekse dağıtım için bekleyen tamamlanmış ürünleri genel olarak stok olarak tanımlamaktayız. Stoklar ekonomik gelişmenin

Detaylı

METAL TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KALİTE KONTROL ELEMANI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

METAL TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KALİTE KONTROL ELEMANI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü METAL TEKNOLOJİSİ TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE KALİTE KONTROL ELEMANI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YÜRÜYEN TAHKİMAT SÜRÜCÜLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YÜRÜYEN TAHKİMAT SÜRÜCÜLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YÜRÜYEN TAHKİMAT SÜRÜCÜLÜĞÜ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA

Detaylı

FABRİKA YERLEŞTİRME DÜZENİ

FABRİKA YERLEŞTİRME DÜZENİ FABRİKA YERLEŞTİRME DÜZENİ Üretim araçlarının, yardımcı tesislerin veya iş istasyonlarının ve taşıma, depolama, kalite kontrolü gibi üretimle ilgili faaliyetlerin fiziksel konumları açısından bir bütün

Detaylı

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN İnsan kaynakları bir organizasyondaki tüm çalışanları ifade eder. Diğer bir deyişle organizasyondaki yöneticiler, danışmanlar,

Detaylı

SİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA AMAÇLARI VE ANA İLKELERİ

SİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA AMAÇLARI VE ANA İLKELERİ SİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA AMAÇLARI VE ANA İLKELERİ Prof. Dr. İBRAHİM TURNA Orman Mühendisliği Bölümü Silvikültür ABD, TRABZON MEŞCERE KURULUŞ AMACI BAKIM AMACI GENÇLEŞTİRME AMACI SİLVİKÜLTÜREL AMAÇLAR VEYA

Detaylı

YÖNETMELİK ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ KÜRESELLEŞME VE GENÇLİK SORUNLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

YÖNETMELİK ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ KÜRESELLEŞME VE GENÇLİK SORUNLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ 15 Aralık 2014 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29206 Üsküdar Üniversitesinden: YÖNETMELİK ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ KÜRESELLEŞME VE GENÇLİK SORUNLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TULUMBACI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TULUMBACI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE TULUMBACI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

ÜRETİM ÇİZELGELEME. Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat. Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010

ÜRETİM ÇİZELGELEME. Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat. Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010 ÜRETİM ÇİZELGELEME Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010 2013 Celal Bayar Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun 2013/13 sayılı ve X no'lu kararı ile basılmıştır.

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI NAKLİYAT BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI NAKLİYAT BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE YER ALTI NAKLİYAT BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN

Detaylı

İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI

İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI 29 İSG011 1/7 ve ACİL DURUM PLÂNI AMAÇ: Kazaların kök nedenlerinin araştırılması için Balık kılçığı metodu ile bulma yönteminin uygulaması 20 Slayt II BÖLÜM BALIK KILÇIĞI METODU ve UYGULAMALARI 2016 Güz

Detaylı

Sporda Tesislerin Planlanması ve İşletmeciliği

Sporda Tesislerin Planlanması ve İşletmeciliği Sporda Tesislerin Planlanması ve İşletmeciliği 5.Ders Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER 1 Spor Tesis İşletmelerinde Yönetim Süreci Bir süreç olarak yönetim, yapılacak işleri belirleme ve planlama, organizasyon, yöneltme,

Detaylı

BÖLÜM 4 İÇ KONTROL SİSTEMİ

BÖLÜM 4 İÇ KONTROL SİSTEMİ BÖLÜM 4 İÇ KONTROL SİSTEMİ Öğr. Gör. Mehmet KÖRPİ KONTROL KAVRAMI İşletmenin belirlenen amaçlarına ulaşması için, işletme yöneticilerinin almış olduğu önlemlere, uyguladığı yöntemlere kontrol usul ve yöntemleri

Detaylı

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ Murat BAYRAM Binalarda Enerji Verimliliği Şubesi Şube Müd.V. bayram.bay@gmail.com Enerji Nedir? İş yapabilme kabiliyetidir. Enerji Yönetimi Nedir? Yaşam için gerekli

Detaylı

İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI

İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI 2014 İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI Açıklama Staj yapılan işletmelerde

Detaylı

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI DİCLE KALKINMA AJANSI

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI DİCLE KALKINMA AJANSI MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI 2 Planlama Aşaması MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI 1. Mantıksal çerçeve matrisinin oluşturulması 2. Süre ve Faaliyet Planlaması 3. Bütçeleme Mantıksal Çerçeve Matrisi 3 Proje Mantığı

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE MEKANİK NEZARETÇİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE MEKANİK NEZARETÇİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE MEKANİK NEZARETÇİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA ÖN SÖZ

Detaylı

Üretim/İşlemler Yönetimi 4. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Üretim/İşlemler Yönetimi 4. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Üretim/İşlemler Yönetimi 4 Verimlilik En genel anlamıyla bir sistem içerisindeki kaynakların ne derece iyi kullanıldığının bir ölçüsüdür. Üretim yönetimi açısından ise daha açık ifadesi ile üretimde harcanan

Detaylı

3- KONTROL FAALİYETLERİ

3- KONTROL FAALİYETLERİ 3- KONTROL FAALİYETLERİ Standart Kod No Kamu İç Kontrol Standardı ve Genel Şartı Mevcut Durum Eylem Kod No Öngörülen Eylem veya Eylemler Sorumlu Birim veya Çalışma grubu üyeleri İşbirliği Yapılacak Birim

Detaylı

Sistem Geliştirme Yaşam Döngüsü (The Systems Development Life Cycle) (SDLC)

Sistem Geliştirme Yaşam Döngüsü (The Systems Development Life Cycle) (SDLC) Sistem Geliştirme Yaşam Döngüsü (The Systems Development Life Cycle) (SDLC) Sistem analistlerinin ve kullanıcı faaliyetlerinin spesifik döngüsünün kullanılmasıyla En iyi geliştirilmiş sistemin oluşmasını

Detaylı

5.DERS PROJEDE YÜRÜTMENİN PLANLANMASI

5.DERS PROJEDE YÜRÜTMENİN PLANLANMASI 5.DERS PROJEDE YÜRÜTMENİN PLANLANMASI 1 1. PROJENİN PLANLANMASI? Proje planlaması yapılmadan iyi bir proje önerisi hazırlanması mümkün değildir. Bu nedenle planlama ile ilgili sorunları ortaya koymanın

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE NAKLİYAT ÜNİTELERİ ÇALIŞTIRICISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE NAKLİYAT ÜNİTELERİ ÇALIŞTIRICISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE NAKLİYAT ÜNİTELERİ ÇALIŞTIRICISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA

Detaylı

Sistem Analizi ve Tasarımı DERS2

Sistem Analizi ve Tasarımı DERS2 Sistem Analizi ve Tasarımı DERS2 Bilgi Sistemi Bir amacı yerine getirmek için birbirleri ile eş güdümlü olarak çalışan elemanlar ve alt elemanlardan oluşan ve bu amaç için (bilgi) toplayan, işleyen, saklayan

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 İş Ölçümünde Kullanılan Teknikler Zaman etüdü İş örneklemesi Önceden saptanmış zaman standartları

Detaylı

AĞ İŞLETMENİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

AĞ İŞLETMENİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR AĞ İŞLETMENİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ALAN : BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ MESLEK : AĞ İŞLETMENİ MESLEK SEVİYESİ : 4 SEVİYE MESLEK ELEMANI TANIMI Bilgisayar sistemlerinin donanım ve yazılım kurulumu, ağ

Detaylı

BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.3

BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.3 ENPI-Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı 2007-2013 BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı GA1: Mevcut Dış Durumun Analizi Veri ve Bilgi Toplanması ve Dağıtılması Faaliyet

Detaylı

DEĞİŞİM YÖNETİMİ. Doç.Dr.ARZU UZUN

DEĞİŞİM YÖNETİMİ. Doç.Dr.ARZU UZUN DEĞİŞİM YÖNETİMİ Doç.Dr.ARZU UZUN DEĞİŞEN DÜNYA Bilgi Toplumu Sanayi Toplumu İlkel Toplum Tarım Toplumu Değişen Dünyada Değişen İhtiyaçlar Toplumsal Yaşamın Karmaşıklaşması Gereksinimlerin Farklılaşması

Detaylı

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE BANT KONVEYÖR TAMİR VE BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE BANT KONVEYÖR TAMİR VE BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MADENCİLİK VE MADEN ÇIKARMA TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE BANT KONVEYÖR TAMİR VE BAKIMCI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA

Detaylı